„Veronique ook met sterren
geen bedreiging Hilversum"
Hongerwinter in
Roemeense dorpen
Negen jaar cel voor
Roemeense 'terrorist'
Bouwbond meld
tekort aan
goede werkgever
BINNENLAND/BUITENLAND
EaidóeQowuvnt
DINSDAG 9 JANUARI 1990 PAGL
Nederland op niveau
naar receptie China
DEN HAAG Het Nederlandse beleid
jegens China ondergaat een lichte veran
dering. Voor het eerst sinds het bloedbad
op het Plein van de Hemelse Vrede in Pe
king hebben naaste medewerkers van
premier Lubbers en vertegenwoordigers
van marine, luchtmacht en landmacht (in
clusief de marechaussee) gisteren in Den
Haag een Chinese receptie bezocht. Sinds
juni waren contacten op het niveau van
ministers en hoge ambtenaren opgeschort
en was er geen sprake van nieuwe lenin
gen, militaire samenwerking en hulp voor
..beleidsbe vestigende" ontwikkelingspro
jecten. Op de receptie werd afscheid geno
men van de Chinese ambassadeur, me
vrouw Wang Guixin, die naar Peking te
rugkeert.
„Vrouwenstrijd stopt niet
bij afschaffen van apartheid'
AMSTERDAM „De achterstand van vrouwen en minderheden in
een democratisch, economisch en sociaal-cultureel hoog ontwikkeld
land als Nederland, houdt voor vrouwen uit Zuid-Afrika een belang
rijke boodschap in: de strijd van vrouwen daar zal niet mogen stop
pen bij de afschaffing van de apartheid". Minister d'Ancona van
WVC zei dit gisteravond in Amsterdam bij de opening van een con
ferentie over vrouwenstrijd in Zuid-Afrika. De conferentie is geor
ganiseerd door de Stichting Malibongwe en de vrouwensectie van
het Afrikaans Nationaal Congres samen met de Anti-Apartheids Be
weging Nederland. Er zijn 110 Zuidafrikaanse vrouwen en 60 Zuida-
frikaanse vrouwelijke ballingen uit de hele wereld naar Nederland
gekomen. De vrouwen zullen onder meer van gedachten wisselen
over de driedubbele onderdrukking waar zij mee te maken hebben:
als zwarte, als vrouw en als arbeider onderaan de maatschappelijke
ladder. Zij zullen strategieën ontwikkelen voor de strijd tegen het
Zuidafrikaanse vrouwen zingen en dansen in de foyer van het Nieuwe de la apartheidsregime. D'Ancona sprak de hoop uit dat de vrouwen er in
Mar Theater in Amsterdam in afwachting van de opening van de conferentie, zullen slagen wegen te vinden om de barrières te overwinnen.
Oorlogsmonument
gestolen
RAAMSDONKVEER
In Raamsdonkveer is het
1,25 meter hoge oorlogs
monument gestolen. Het
bronzen beeld stond in een
park en is in 1962 gemaakt
door Theo Besemer. Toen
was het, volgens het ge
meentelijk archief, 5.500
gulden waard. Het beeld
moet in de nacht van za
terdag op zondag verdwe
nen zijn. Het is losgezaagd
van de sokkel.
Gezien het gewicht moet
volgens de politie een aan
tal personen aan de dief
stal hebben meegewerkt.
Verdachte mishandelt
wil steun van advoca
ROTTERDAM De politierechter
terdam is gisteren niet toegekomen
handeling van de zaak tegen de I
man uit Capelle a/d IJssel die ervai
verdacht een controleur van het Rot
se vervoersbedrijf RET te hebben
deld. Tegen de man is door het sl;
eeri civiele procedure om smartegel('e
start. Overrompeld door de belanj
van publiek en pers maakte de verda ,f
aanvang van de zitting duidelijk zich
len laten bijstaan door een advocaat,
zich niet te hebben gerealiseerd „h<
deze zaak wordt opgenomen". Het k<
vaak voor dat verdachten in zaken
zich voor de politierechter laten
door een advocaat. De zaak is voor
ken aangehouden.
nd
,i irii
*«11
nd
CDA-MEDIASPECIALIST M. BEINEMA:
MIDDELBURG Voor
drs. Marten Beinema, me-
diaspecialist van het CDA,
is het een wonderlijk
weekeinde geweest. Was
zijn partij eindelijk, na ja
renlang verbitterd verzet,
akkoord gegaan met com
merciële televisie, verkla
ren de belangrijkste gega
digden doodleuk dat zij
geen belangstelling meer
hebben! Zij blijven toch
maar liever in het publie
ke bestel.
TROS-directeur Cees Wolzak
legde uit waarom. Nu RTL-
Veronique de 'sterren' van
Joop van den Ende heeft over
genomen, ziet de TROS geen
economische basis meer voor
een tweede commercieel sta
tion in ons land. Veronica's
Rob Out liet zich in soortgelij
ke zin uit. Beiden geven 'de
politiek' de schuld van deze si
tuatie.
Door de traagheid van het
Binnenhof zou Joop van den
Ende niet hebben kunnen
wachten tot 1 oktober, wan
neer de wijziging van de medi
awet een feit moet zijn, en zou
hij wel gedwongen zijn ge
weest uitverkoop te houden
van zijn 'sterren'. Geen kans
dus meer voor bijvoorbeeld
een combinatie van TV10 en
de TROS.
Dat moet Beinema, die een
warm voorstander was van
deze fusie, toch zeer verdrietig
stemmen? Nu is het immers de
'pulp-zender' Veronique die
aan het langste eind trekt.
„Politiek gezien is dat een ver-
liespuntje", geeft Beinema toe.
„Maar in zakelijk opzicht ver
andert er niet veel. Het' is nu
alleen zo dat de concurrent
van het publieke bestel ïn het
buitenland zit in plaats van in
het binnenland. Voor het be
stel zal dat weinig verschil
maken. Overigens ben ik er
nog niet zo zeker van of de
uitspraken van TROS en Ve
ronica voor de volle honderd
procent gemeend zijn. Mis
schien willen ze alleen maar
afwachten hoe het marktaan
deel van Veronique zich nu
gaat ontwikkelen".
Maar is het toch niet een beet
je de schuld van het CDA dat
Joop van den Ende in zee
moest gaan met Veronique?
Beinema: „Nee, dat zie ik niet
zo. Nadat de CDA-partijraad
vorig jaar akkoord was gegaan
met binnenlandse commercië
le televisie, heeft de fractie er
alles aan gedaan om de wet zo
snel mogelijk gewijzigd te krij
gen. Maar dat vergt nu een
maal enige tijd. Volgens mij
wilde Joop van den Ende best
wachten tot 1 oktober, maar
hebben zijn financiers hem ge
dwongen tot een contract met
Veronique. Waarschijnlijk ge
loofden zij niet meer in TV10
en wilden zij hun verliezen zo
beperkt mogelijk houden".
absoluut onzeker is wat er met
het Nederlandse omroepbestel
gaat gebeuren
Beinema: „Dat vind ik niet.
Ja, wel wat betreft de binnen
landse, commerciële omroep.
Dat is nu allemaal zeer onze
ker. Maar de wetswijzigingen
die op stapel staan, betekenen
ook een versterking van het
publieke bestel. Er komt een
uitbreiding van de STER-re-
clame en de publieke omroe
pen krijgen een licentie vóór
tien jaar".
Alleenheerser
TROS en Veronica willen nu
plotseling met de VARA op
één net, omdat zij met z'n
drieën de hoogste kijkcijfers
halen. Wat vindt u daarvan?
Beinema: „Ik zou dat een zeer
wonderlijke ontwikkeling vin
den. Nu is Marcel van Dam
wel zo ongeveer de alleen
heerser bij de VARA, maar ik
denk dat zo'n 'move' toch wel
zeer grote tegenkrachten bij
zijn omroep en bij de PvdA
zou oproepen".
In Hilversum is men duidelijk
bang dat het versterkte Vero
nique een gevaarlijke concur
rent wordt. Deelt u die vrees?
Beinema: „Nee hoor. Natuur
lijk zullen de kijkcijfers van
Veronique hoger worden. Ze
zijn nu zo ontzettend laag dat
dat ook nauwelijks anders
kan. Welnu, een beetje concur
rentie voor Hilversum kan
nooit kwaad. Dat zal ook de
neiging tot samenwerking tus
sen de omroepen versterken.
Ik ben absoluut niet bang dat
Veronique een echte bedrei
ging voor het Nederlandse be
stel zal worden. Als dat toch
zou gebeuren, zou mij dat bui
tengewoon verbazen".
Wat vindt u zelf van de kwali
teit van de programma's van
Veronique?
Beinema: „De nieuwsvoorzie
ning is redelijk goed. Voor de
rest vind ik het nietveel
soeps. Pulp is wei een passen
de benaming voor sommige
programma's. Met name voor
het blootprogramma Veroti-
que, maar ook dat gedoe met
die banaan (Gaan met die Ba
naan! red.). Brrr..."
Als de kijkcijfers van Veroni
que niet echt fors omhoog
gaan. komt er dan toch weer
een kans op een legale, Neder
landse commerciële omroep?
Beinema: „Ik hoop het zeer. Er
moeten lieden zijn die de uit
daging en het financiële risico
aandurven. Er zal dan toch ze
ker één van de huidige publie
ke omroepen bij betrokken
moeten zijn".
Raad van state
De Raad van State moet zich
in een bodemprocedure nog
uitspreken over de rechtma
tigheid van de doorgifte van
Veronique. Denkt u dat er een
kans is dat Veronique het pleit
alsnog verliest?
Beinema: „Die kans is er ze
ker. Er kunnen gegevens op
tafel komen die de zaak ver
anderen. Tot nu heeft de Raad
van State vooral gekeken naar
de juridische constructie van
Veronique. De aard van de
programma's is eigenlijk niet
aan bod gekomen. Dat zou na
tuurlijk weer kunnen veran
deren. Er is bijvoorbeeld het
feit dat een aantal program
ma's van Veronique in Lu
xemburg niet te ontvangen is.
Dat is op z'n zachtst gezegd
merkwaardig voor een Lu
xemburgse omroep. Iedere kij
ker weet natuurlijk ook dat de
programma's van Veronique
puur op Nederland gericht
zijn. De definitieve uitspraak
van de Raad van State ver
wacht ik aan het eind van de
zomer. De kans dat Veronique
dan alsnog verliest en de door
gifte van haar programma's
dus verboden wordt, schat ik
op tien procent. Dat is voor
mij als politicus niet voldoende
om een beleid op te baseren".
De publieke omroepen krijgen
een licentie voor tien jaar. En
daarna?
Beinema: „Ze moeten mini
maal 150.000 leden hebben
willen ze een vergunning krij
gen. Na die tien jaar zouden
we van dat ledencriterium
kunnen afstappen. Het CDA
zou er een warm voorstander
CDA-kamerlid Marten Beinema: „Niet de schuld van het CDA dat
Van den Ende in zee moest gaan met Veronique". foto: anp
van zijn als we dan veel meer
gewicht zouden toekennen aan
de identiteit van een omroep.
Dan kan dus de vraag gesteld
worden: vertegenwoordigt zij
een maatschappelijke stroming
van enige betekenis? Dat zou
niet zo leuk zijn voor de alge
mene omroepen TROS, Vero
nica en AVRO, maar ja, dat
zwaard van Damocles heeft
hun altijd al boven het hoofd
gehangen".
Lokale reclame
Hoe is het met het toestaan
van reclame op lokale en re
gionale omroepen? Gaat dat
nog gebeuren?
Beinema: „Ja, als het aan de
fracties van CDA en PvdA
ligt, regelen we dat tegelijker
tijd met de wijziging van de
mediawet waarbij landelijke
commerciële televisie wordt
toegestaan. Ik heb overigens
begrepen dat minister d'Anco
na niet zo'n haast heeft. Die
wil daar liever mee wachten
tot de volgende, algehele wijzi
ging van de mediawet".
Vanwaar die haast bij het
CDA? U weet toch dat reclame
op de lokale en regionale zen
ders de nekslag kan betekenen
voor de regionale kranten?
Beinema: „Ho, ho. Wij stellen
wel strenge voorwaarden, hè!
De betrokken zenders zullen
nauw moeten samenwerken
met de in hun gebied verschij
nende kranten. Als iemand
hier in Zeeland, waar ik woon,
reclame wil maken op zo'n
zender, zal hij zich moeten
vervoegen bij de advertentie
afdeling van de Provinciale
Zeeuwse Courant of Dagblad
De Stem. In ons idee moet de
acquisitie van de radio- en tv-
reclame dus een zaak worden
van de kranten".
RIK IN 'T HOUT
Meer en be
hulp voor
slachtoffers
01
DEN HAAG -
ANWB, de Landelijl
ganisatie Slachtofft
(LOS) en het Nal
V erkeersveiligheidsl
(NVVF) bieden
vandaag gezamenlijl
aan slachtoffers vai
keer en criminalite
Pieter van Vollen qq
gaf als voorzitter vaen
tend het officiële st;en
voor het 'Fonds Huj
Slachtoffers'.
Het nieuwe fonds z;et
voornamelijk bezighouc
het verbeteren van de
kelijkheid van slachtof
en het inzamelen va "f
daarvoor. Volgens de
ters hebben slachtoffe aai
zowel verkeer als crimi
vaak te kampen met
lijke en financiële gear!
Daarnaast ontstaan ooodc
chische gevolgen als a
schuldgevoelens en oi
heden, en sociale prol
als verlies van werk.
offers krijgen vaak te
met instanties als pol
moet worden
stellen de initiatiefnemi
De gedachte dat er b
bestaat aan een betere
stoelen de drie organisat
der meer op onderzod
het NIPO, waaruit blij
het aantal slachtoffers 1
verkeer vele malen hj*)
dan de officiële cijfers n
Ook het aantal slach
van criminaliteit ligt
dan algemeen wordt aa[^
men.
Het Fonds zal zijn geld
namelijk besteden aan,
lichtingsmateriaal voojver
roepsgroepen en vrijw
die te maken hebbejA^
slachtoffers. leri
VOEDSELPAKKETTEN RODE KRUIS MORGEN VERDEELD
BOEKAREST In de
Roemeense dorpen is
enorm gebrek aan melk,
kaas en brood. Er is wel
wat vlees maar niet vol
doende om de strenge
winter door te komen. In
de regiosterven volgens
artsen erg veel zuigelin
gen door voedselgebrek,
eenzijdige voeding en de
erbarmelijke hygiënische
omstandigheden. Ook ver
tonen de dorpelingen
„ernstige tekenen van ja
renlange ondervoeding".
Met name de ziektes hepa-
titus A en tbc heersen in
de streek rond Brastavatu.
In de wat grotere plaatsen
ligt wel wat voedsel op de
schappen van winkels, maar
dat zijn voornamelijk jam
soorten, brood, vleesbotten
en verrotte bonen. De voed
selpakketten die het konvooi
van negentig vrachtwagens
naar Roemenië brengt, zijn
danook hard nodig. „Mensen
krijgen in de pakketten din
gen die ze in jaren niet heb
ben gezien", zegt een woord
voerder van het Rode Kruis.
Een extra probleem is de
strenge koude. Chauffeurs
van voedselkonvooien mel
den temperaturen van over
dag 18 en 's nachts 35 graden
onder nul, waardoor het
konvooi op het laatste deel
van de tocht veel hinder on
dervond. Op een enkele uit
zondering na kunnen alle
chauffeurs hun cabine ver
warmen, vermoedelijk zelfs
warmer stoken dan de mees
te Roemeense huiskamers.
De eerste lading voedselpak
ketten van het Rode Kruis
zal morgen worden verdeeld
in acht plaatsen rond de stad
Sibiu en in de stad Unedoa-
ra. In die laatste plaats ko
men de pakketten terecht in
vijf wijken. Rond Sibiu wor
den tussen de zeventig- en
tachtigduizend pakketten
verdeeld, vooral in plaatselij
ke fabrieken. Die zijn toe
gankelijk voor de vrachtwa
gens. In Unedoara worden
dertigduizend pakketten ge
lost in scholen of flatgebou
wen en van daaruit verder
gedistribueerd.
Echtparen met nul tot drie
kinderen krijgen één pakket,
met drie tot zes kinderen
twee pakketten en met meer
kinderen drie pakketten.
SUSKE EN WISKE
DE BEZETEN BEZITTER
(c) Standaard UltflevorlJ/Wavery P
BUKAREST Een be
velhebber van de militie
in de Roemeense stad Si
biu is veroordeeld tot ne
gen jaar gevangenisstraf
wegens poging tot moord.
Het vonnis werd geveld
tijdens het eerste proces
tegen 'terroristen' dat
werd gehouden sinds de
val van dictator Ceauses-
cu. Bevelhebber Ion Bun-
dea was ervan beschul
digd te hebben geschoten
op een vijftal legerofficie
ren, waarbij er één ge
wond raakte.
Vandaag zijn de processen te
gen 'terroristen' hervat. In Si
biu heeft een bloedige strijd
gewoed tussen leden van de
Securitate, de geheime politie
van Ceausescu, en eenheden
van het Roemeense leger. De
beklaagden verschijnen voor
een militair tribunaal en wor
den via een spoedprocedure
berecht. De nieuwe machtheb
bers in Roemenië hebben, na
de executie van Ceausescu en
zijn vrouw, de doodstraf afge
schaft. De tribunalen, die zon
dagavond per decreet werden
opgericht, bestaan uit twee
burgerrechters en drie officie
ren van het leger. Zij zullen
mensen berechten die beschul
digd worden van „het aanhan
gen van een zienswijze die het
onderdrukken van de revolu
tie van het volk beoogde, de
stabilisatie van de staat en het
bedreigen van het voortbe
staan daarvan, en bedreiging
van het leven en de fysieke
integriteit van personen, van
openbaar en particulier bezit
en nationale cultuurschatten".
De processen zijn openbaar.
Slachtoffers
Tijdens de omwenteling in
Roemenië zijn niet meer dan
10.000 doden gevallen, zo heeft
een lid van het Front voor Na
tionale Redding maandag ver
klaard in een vraaggesprek
met het Franse persbureau
AFP. Het aantal van 64.000
dat eerder was genoemd, om
vat ook alle executies die de
afgezette dictator Nicolae
Ceaucescu sinds 1965 had laten
uitvoeren, aldus Silviu Brucan.
es
GOUDA „De werkge
vers kreunen onder een
schreeuwend tekort aan
goede vaklieden", district
bestuurder Jos van der
Borgt vindt dat onzin. „Er
zijn genoeg vakbekwame
mensen, alleen de werk
gevers stellen vaak bela
chelijk hoge opleidingsei
sen". De Bouw en Hout
bond van de FNV, werk
gebied Zuid-Holland,
heeft gisteren in Gouda
zijn nieuwe werkplan
voor 1990 gepresenteerd.
„De werknemer moet aan
steeds meer eisen van vakbe
kwaamheid voldoen, voordat
hij een goede positie krijgt. De
kwaliteitseisen van werkge-
vers in de bouw daarentegen
lijken steeds lager te komen
liggen". Van der Borgt denkt
dat het vooral boe-geroep is
van de werkgevers om^iun ei
gen personeel te motiveren
zich hogerop te werken. De
bond komt veel midden- en
kleinbedrijven tegen die niet
in staat zijn een behoorlijk so
ciaal beleid te voeren. V
dernemers begrijpen de
regelingen niet. Met als
geen goede naleving
verplichtingen die vooi
en uit de wetgeving. H
vooral om de wet op
beidsomstandigheden,
lieuwetgeving en de a
van premies en belas
De bond wil betere rei
te voorkomen dat ieder
maar een bouwbedrij
starten. Het afgelopei q:
heeft de bond vijfen
kort geding zaken ge'
tegen bedrijven die
overtraden. „Dit is nok,
het topje van de ijsberg'
Van der Borgt, „Onze[r(
wachten doorgaans er
voor ze een probleem
ven". Voor de langduri]
lozen wil de bond mee
ling mogelijk maken,
toekomst wil de bond e
delijk opleidingsinstitu^,
1988 startte de Bouw
bond een campagne
dernemingsraden in becL
Vijftig nieuwe bedrijve
ben inmiddels een
mingsraad opgericht,
vijftig is de OR er bijna r"|
#P
!%nf
idn
f tic'e
Mogelijk proef met rijba
voor het doorgaand ver
DEN HAAG Bij de Van Brienenoordbrug in Ro
wordt in 1992 mogelijk een proef gehouden met aparl
voor doorgaand en bestemmingsverkeer.
Een werkgroep, waarin ambtenaren van Verkeer en Wa
en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven zitting hebl
studeert momenteel de mogelijkheden daartoe. Zijn de be
gen van de werkgroep positief, dan wordt de proef opgi
in de definitieve versie van het tweede structuurschema
en vervoer, die dit voorjaar moet verschijnen.
Het systeem komt er op neer dat automobilisten die Rol
als bestemming hebben op een andere rijstrook terecht
dan het doorgaand verkeer. Wie eenmaal voor een r
heeft gekozen, mag deze niet meer verlaten. Het voorde
van is een betere doorstroming. De consequentie is wel
automobilist die zich vergist heeft, flink moet omrijden.
In de Verenigde Staten bestaat al langer een dergelijk s
doorgaand verkeer rijdt daar over de „fast lane", waar i
hogere maximumsnelheid geldt. Bij Verkeer en Waters1
staan ook plannen om bij Rotterdam en Amsterdam te g
perimenteren met aparte rijstroken voor bussen, vracht
en carpoolers. Ook dit experiment wordt mogelijk opgenofe
de definitieve versie van het tweede structuurschema.
*5!