„Wij kunnen Timisoara herhalen"
Oppositie: SED probeert
weer macht te veroveren
lost- en West-Duitsland bepleiten ander defensiebeleid
Rustplaats
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Sjevardnadze belooft Roemenië hulp
-5
'ITENLAND
CcidócGou/umt
MAANDAG 8 JANUARI 1990 PAGINA 5
Sovjet-Unie wonen
;enden miljonairs
OU In de Sovjet-Unie
jn mogelijk dertigduizend mil-
neerdfs. De meesten hebben hun
ededflaal vergaard op de zwarte
tt, zo heeft een belangrijke
an dqsche econome verklaard.
gen pns de officiële cijfers wonen
.meriprtig miljonairs in de Sovjet-
-ettert schaduweconomie zijn
e dru|ns econome dertig miljoen
in betrokken en er wordt een
daa1 behaald van honderd miljard
Air (teSen de officiële koers 310
is da
belegt men in munten, iko-
en antiek.
ng-
Terwijl delen van de Berlijnse Muur op instorten staan, hebben adverteerders
inmiddels een nieuwe bestemming gevonden voor hèt symbool van de Koude
Oorlog. Het reclamebureau Saatchi Saatchi meldt vlakbij de Brandenburger
Tor dat hij als 'eerste over de Muur' is. FOTO: AP
Muur staat op instorten
BERLIJN Toeristen hebben zoveel
stukken uit de Berlijnse Muur wegge
hakt om als souvenir mee naar huis te
nemen, dat de Muur op sommige plaat
sen letterlijk op instorten staat. De
Westberliinse politie heeft de sectie van
de Muur bij de Brandenburger Tor voor
het publiek moeten afsluiten, omdat het
te gevaarlijk is geworden. Overigens is
het de bedoeling van de Oostduitse re
gering om de Muur te zijner tijd geheel
af te breken en te vervangen door regu
liere grensmarkeringen, zo liet interim
president Manfred Gerlach onlangs we-
Neues Deutschland, de krant van de
Oostduitse communistische partij, heeft
zich tegen dat idee uitgesproken omdat
het teveel geld zou kosten.
Belg: doodvonnis
moet uitgevoerd
BRUSSEL Een 42-jarige
Belg die ter dood is veroor
deeld wegens moord wil dat
dit vonnis ten uitvoer wordt
gelegd. In België worden
doodsvonnissen normaliter
echter altijd omgezet in le
venslange gevangenisstraf. De
man heeft in een open brief
aan verscheidene Belgische
kranten laten weten dat hij
„vol ongeduld" zit te wachten
op zijn executie. Ondertussen
overweegt minister van justitie
Melchior Wathelet een wet in
te dienen, waarmee na 122 jaar
de doodstraf in België officieel
zal worden afgeschaft.
iskou stuurt
jepen naar
pustig Georgië
kOU Moskou heeft
'erkingen gestuurd naar
gfgelegen gebied in de
jkaukasische republiek
waar de spanning
Georgiërs en Osseten
kmt. Een woordvoerder
[iet Nationale Front van
5setië, een autonoom
1 binnen Georgië, zei dat
ïgische extremisten" een
lade hebben ingesteld op
legen naar de hoofdstad
pvali. Door de blokkade
bewoners van
hvali de stad vrijwel niet
pldus de woordvoerder.
journalisten op
leurt spreken van „her-
pogroms" van Osseten
I Georgiërs in het autono-
pbied. De Osseten eisen,
andere minderheden
leorgië, erkenning van
laai en cultuur. Het afge-
I weekeinde is ook langs
|ens tussen de autonome
Nachitsjevan en
=n Turkije opnieuw gede-
Ireerd. Nachitsjevan is
jnclave in Armenië die
lamelijk door Azerbajd-
n wordt bevolkt. De de-
igetranten eisen opening
Fde grens, onder meer om
ie in Iran en Turkije te
en bezoeken.
*ftn«
enen enthousiast
show Veronique
>OV Televisiebezitters
bemenië hebben zich dit
j einde kunnen vergapen
let eerste deel van de tv-
1 1 >treeks op de Roemeense
ie ee'sie uitgezonden, wat in
instantie wel de bedoe-
e was. De ingeblikte versie
üJoe^e show werd op de Roe-
et? H^e televisie voorafgegaan
f "Videoclips en een western
ïenry Fonda. Dat is in het
nalige communistische
lokland een unicum,
i/ond is het tweede deel
iie Nederlandse Roemenië-
betot te zien. Vooral het feit
pl Nederlandse politie haar
veilifverking aan dit actiepro-
i Bulna verleende, heeft lof
gescfct bij de Roemenen. Medi-
2eft [student J. Igrau vindt dat
)ben vesten over de revolutie
ïlgaais geïnformeerd,
kort was de televisie
tqrg populair bij de Roeme-
wil ftvond aan avond werden
beelden van Nicolae
zlescu getoond. Nu de pro-
die «nering is veranderd, doen
e hoinkeliers in tv-toestellen
lerdqk goede zaken. Het ont-
ie vit de meeste Roemenen
r nog aan geld om een
lijke kostbare aanschaf te
tigen. Zij moeten dan ook
I bij vrienden of kennis-
lijken. Van de totale be-
Jig van circa 23 miljoen
[|enen hebben ongeveer 4
In een tv.
Inflatie in Bolivia
12.908.331 procent
LA PAZ Het Nationale Instituut
voor de Statistiek van Bolivia heeft
zich gebogen over de inflatie in het
afgelopen decennium. De rekenmees
ters zijn daarbij uitgekomen op het
onvoorstelbare percentage van
12.908.331 procent.
Dat betekent dat een produkt eind
1989 gemiddeld bijna 130.000 keer zo
duur was als begin 1980. De inflatie
in Bolivia bereikte zijn hoogtepunt in
september 1985. Alleen in die maand
stegen de consumentenprijzen met
24.000 procent. De regering heeft
toen een streng bezuinigingsprogram
ma afgekondigd waardoor de inflatie
in 1989 is uitgekomen op 16,5 pro
cent.
ROEMEENSE STUDENTEN:
(Vervolg van de voorpagina)
BUKAREST De Roe
meense studenten, die een
belangrijke rol hebben
gespeeld bij de val van
dictator Nicolae Ceauses-
cu, dreigen opnieuw in
beweging te komen uit
onvrede over de nieuwe
machthebbers.
Ruim drieduizend studenten
hielden gisteren een demon
stratie op het terrein van de
Technisch Hogeschool in Bu-
karest. Ook in andere steden is
gisteren betoogd. Afgelopen
vrijdag betoogden in Sibiu en
andere steden in Transsylva-
nië, dat deel van Roemenië
waar de revolutie begon, al
door tienduizenden mensen te
gen de nieuwe machthebbers
gedemonstreerd.
De manifestatie van gisteren
in Bukarest was de eerste be
toging sinds de omverwerping
van het regime-Ceausescu.
„Wij kunnen Timisoara herha
len. Wij kunnen Bukarest her
halen", zo riep een student de
menigte toe in een verwijzing
naar de steden waar tijdens de
revolutie het zwaarst is ge
vochten. „Wij hebben ons
bloed gegeven voor onze vrij
heid. Niemand heeft het recht
ons de vrijheid te ontnemen",
zo onderstreepte een van de
sprekers de bereidheid van de
studenten waakzaam te blij
ven, totdat er een echte demo
cratie is gevestigd.
genwoordigers te kiezen in de
voorlopige regering, het Comi
té voor Nationale Redding
(CNR). Zij bekritiseerden de
zes studenten die thans in de
uitvoerende raad van de CNR
zitten. Een van hen, Marian
Mierla, erkende ten overstaan
van de menigte dat zijn ver
kiezing in de CNR „willekeu
rig" was geweest, simpel en al
leen omdat hij een van de eer
ste studenten was die op de
22e december wist door te
dringen in het gebouw van het
centraal comité van de com
munistische partij. „In de uit
voerende raad ben ik een ma
rionet", zei hij.
Veel bijval was er op de mani
festatie voor studentenleiders
die betoogden dat na de ko
mende vrije verkiezingen de
nieuwe regering geen enkel
lid van de communistische
partij meer zou mogen omvat
ten. Casimir Ionescu, vice-
voorzitter van de uitvoerende
raad van de CNR, verzekerde
de demonstranten dat er reke
ning zal worden gehouden met
hun eisen. Hij 'zei naar de de
monstratie te zijn gekomen uit
sympathie met de studenten.
De president van de raad. Ion
Iliescu, riep de bevolking in
tussen in een televisietoe
spraak op de eenheid te bewa
ren. „De erfenis van het oude
regiem drukt zwaar op ons.
Met grote moeite hebben wij
onze vrijheid herwonnen. Tot
iedere prijs moeten wij haar
zien vast te houden".
Een Roemeense student steekt tijdens de demonstraties in Bukarest zijn hoofd door het gat van een nationale vlag, waar vroeger
het symbool van de communistische partij zat. foto- ap
In het zuiden
van Japan
spuwt de
vulkaan
Sakurajima
een enorme
wolk as uit. De
vulkaan was
gisteren
driemaal
actief, maar er
deden zich
(Vervolg van de voorpagina)
OOST-BERLIJN De
oppositie in de DDR heeft
meer dan genoeg van de
overheersende rol die de
communistische partij
SED nog altijd speelt in
tal van maatschappelijke
sectoren, zoals de media.
De vrees bestaat dat de
communisten proberen de
macht weer steviger in
handen te krijgen, nu de
eerste emoties rond de val
van Honecker en de ope
ning van de Muur zijn
weggeëbt.
De oppositieb weging Neues
Forum dreigt dan ook dat als
er voor 20 januari geen con
crete stappen worden gezet in
de richting van een hervor
ming van de communistische
partij, zij de bevolking zal op
roepen tot een algemene sta
king. De oppositiegroepering
wil verder dat de SED inzage
geeft in haar boekhouding en
grotere openheid betracht bij
de onderzoeken naar corruptie
en machtsmisbruik van de af
gezette partijleiders.
Ook eist Neues Forum een on
dubbelzinnig bewijs dat de ge
hate Stasi volledig is ontbon
den. De oppositiebeweging
wantrouwt de verzekering van
de regering dat de voormalige
Stasi-leden zijn ontwapend en
geen toegang meer hebben tot
wapenvoorraden. De oppositie
vreest dat de communisten,
onder het mom van de strijd
tegen ultra-rechts, weer een
soort Stasi in het leven willen
roepen als een instrument
waarmee voor de verkiezingen
van 6 mei de kiezers kunnen
worden geïntimideerd. Pre
mier Hans Modrow en andere
leidende politici van de SED
hebben gezegd dat er snel een
nieuwe veiligheidsdienst moet
komen om de opkomst van de
neo-nazi's te bestrijden. Neues
Forum vindt dat de strijd te
gen extreem-rechts exclusief
in handen moet komen van de
Volkspolizei.
De oppositiepartij „Democrati
sche Vernieuwing" ziet in de
oproep van de SED om de
strijd aan te binden met ex
treem-rechtse en nationalisti
sche krachten slechts een mid
del om macht te herwinnen en
de oude suprematie te herove-
te SÏ-BERLIJN De
igrijkste partijen van
ilkini en West-Duitsland
'ele.F1 verregaande ver-
?rdè ringen voorgesteld in
in defensiebeleid van
de 4anden. Met de voor-
inm wil men kennelijk
nzl^uropese angst voor
^te sterk Duitsland
sn geinen en Europa on-
geliikelijker maken van
:iten|wee huidige groot
machten.
De Oostduitse communistische
partij (SED) heeft voorgesteld
beide Duitse legers dit jaar met
de helft in te krimpen en in de
periode tot 1990 alle buiten
landse troepen te verwijderen.
In de Bondsrepubliek lanceer
de de CDU van bondskanse
lier Helmut Kohl-een plan om
de strijdkrachten van Oost en
West te doen opgaan in een
nieuwe defensiestrijdmacht,
onafhankelijk van Moskou en
Washington.
De Oostduitse communistische
•partijleider Gregor Gysi heeft
zijn plan voorgelegd aan een
speciale vergadering van de'
partijtop. De halvering van de
Westduitse Bundeswehr en de
Oostduitse Volksarmee zou
duidelijk moeten maken dat
Duitsland geen bedreiging
vormt voor de Europese bu
ren. Hoewel de Oostduitse
communisten geen hereniging
van de Duitslanden voorstaan,
willen zij wel een „verdragsge
meenschap" met de Bondsre
publiek vormen, die dan zou
Volgens het plan van Gysi, dat
als naam „Model voor de vei
ligheid in 2000" heeft meege
kregen, moet elke modernise
ring van wapens worden stop
gezet en moeten beide partijen
afzien van wapenverkopen
buiten hun eigen militaire alli
antie. Buitenlandse troepen
moeten volgens het commu
nistische voorstel voor 1999 uit
de Duitslanden worden terug
getrokken. De 480.000 man tel-
;rd. P
lende Bundeswehr wordt ge
schraagd door ongeveer
250.000 Amerikaanse troepen;
In de DDR zijn naast de
170.000 manschappen van de
Volksarmee zo'n 400.000 man
Sovjetrussische troepen gesta
tioneerd. „Zonder een eind
aan de militaire rivaliteit tus
sen de twee Duitse staten is
elk praten over eenheid van
de natie niet geloofwaardig",
zei Gysi bij de presentatie van
zijn plan.
Volgens het Westduitse zon-
Welt am Sonntag
hebben bondskanselier Kohl genover het zondagsblad dat
minister van defensie Ger-I de „frontlijn"-rol, die de Duit-
hard Stoltenberg plannen op
gesteld voor een reorganisatie
van de Bundeswehr. Zij zou
den die willen invoeren zodra
NAVO en Warschau Pact een
overeenkomst hebben gesloten
over de conventionele bewa
pening. Een van de onderde
len van het plan zou een ver
korting zijn van de dienst
plicht.
Onder-minister van defensie
Willy Wimmer verklaarde te-
se staten al vier decennia lang
hebben moeten spelen, dient te
worden teruggedrongen. Wim
mer opperde dat de NAVO
een rol kan blijven spelen op
het gebied van de defensie ter
zee, en de verdediging op het
land overlaat aan Europa zelf.
Hoewel de nieuwe defensie
ideeën op dezelfde dag werden
gelanceerd, was er geen aan-
kaar hebben besproken.
door Roger Simons
LONDEN In het westen
van Midden-Engeland
hebben alle vaste klanten
van tien bruine kroegen
voortaan een dikke kans om
een laatste rustplaats te
vinden in hun geliefd café.
Een koperen naamplaat zal
worden geschroefd op de
vaste plek waar zij tijdens
hun leven genoeglijk steun
zochten tegen de veilige
tapkast.
Elk jaar, op de dag van hun
overlijden, komt er in de pub
een feestje van. Menig glas
zal dan worden geledigd ter
hunner nagedachtenis.
Dit idee is ontsproten aan het
brein van ene Colm
O'Rourke (59), een
uitgekookte Ier die in
centraal Engeland tien
kroegen drijft en een
geschikt middel zoekt om de
omzet van zijn cafés wat op
te drijven. O'Rourke meent
te weten, dat zijn beste
klanten met plezier zouden
worden „begraven" op de
plek waar ze tijdens hun
leven zo vaak het glas
mochten heffen.
„In plaats van op een
sombere begraafplaats in een
kille kuil te worden gestopt,
waar doorgaans maar weinig
mensen je komen bezoeken,
zou het toch veel leuker zijn
een laatste rustplaats te
krijgen in je favoriete kroeg,
waar je vrienden doorlopend
de vreugde zullen herdenken
die zij zo vaak in jouw
aanwezigheid hebben
beleefd'zegt O'Rourke.
„De urne met jouw as kan op
een plank achter de tapkast
worden geplaatst of onder de
plankenvloer worden
bijgezet. Ik zorg ervoor, dat
een fraaie koperen
naamplaat wordt
aangebracht op de vaste plek
van de dierbare
afgestorvene. Wij zetten
erop: „Hij is niet meer, maar
hoe dan ook, hij is niet dood
gegaan van dorst".
Volgens Colm O'Rourke
reageren zijn vaste klanten
zeer gunstig op het plan. „Zij
discussiëren al over de keuze
van een geschikte plek voor
hun lijkbus", zegt hij. „Mijn
idee is helemaal niet
ongewoon, want er zijn
miljoenen Britten die hun as
laten verspreiden over hun
geliefd voetbalveld, op zee of
in de achtertuin".
De kans op een laatste
rustplaats in je bruine
stamcafé wordt jammer
genoeg niet gratis en voor
niks geboden. O'Rourke
heeft een notaris in de arm
genomen om de juridische
kant van de zaak te
onderzoeken. Deze
rechtsgeleerde is tot de
geruststellende conclusie
gekomen, dat geen enkele
Engelse wet verbiedt van je
gezellige vaste kroeg je
laatste rustplaats te maken.
Belangstellende kroeglopers
zullen worden verzocht het
royale bedrag van 5.000 pond
te storten in een speciaal
fonds voor de financiering
van je koperen naamplaat en
de jaarlijkse in memoriam-
drinkgelagen. „Je mag erop
rekenen, zegt ORourke,
„het wordt praktisch een
eeuwigdurend arrangement".
DE VALLEI DER VERGETEN WERELD
De moeilijkheden schijnen geen einde te willen nemen,
vanjbben ze het omhulsel van de ballon klaar, het gas is er
"Saar... er zit geen druk achter en wat ze ook doen, de bal-
)rdt geen ballont „We moeten een blaasbalg bouwen!"
naatjdr. Martin uit. Ja, er zit niets anders op. Maar zo'n blaas-
tiekes een kleinigheidje, na alles, wat ze al hebben gepresteerd,
in diost hun wel een paar weken, maar wat hindert dat? De
weibalg kómt er en ja, nu gaat het beter. De ballon zwelt en
zwelt. Dagenlang zijn ze bezig met pompen, elkaar aflossend en
eigenlijk zijn ze net zo verwonderd als de wilden, die met open
mond en angstige ogen toekijken, wanneer tenslotte het logge
ballonlichaam zich verheft. „Kerel, Rob," roept dr. Martin uit, „jij
bent een genie! Als we jou niet hadden getroffen, zouden we tot
onze dood hier hebben moeten blijven. Jaco, we gaan naar
huis!"
BUKAREST De Sovjet
unie zal Roemenië volle
dig steunen in de koers
die het land vaart na de
val van het bewind-Ceau-
sescu. Beide landen zullen
onderhandelingen begin
nen over het openen van
de grenzen tussen de
Sovjetrepubliek Moldavië
en Roemenië.
Dat heeft de Sovjet-minister
van buitenlandse zaken, Edoe-
ard Sjevardnadze, zaterdag na
afloop van zijn eendaagse be
zoek aan Roemenië verklaard.
Sjevardnadze heeft de nieuwe
leiders van Roemenië verze
kerd dat de samenwerking
tussen beide landen op econo
misch, politiek en cultureel ge
bied versterkt zal worden.
Verder beloofde Sjevardnadze
dat de Sovjetunie de olie- en
gasleveranties aan Roemenië
zal opvoeren.
De Sovjetminister zei diep on
der de indruk te zijn van het
optimisme en de bewogenheid
van de nieuwe Roemeense lei
ding. „Nooit eerder ben ik met
zulke emotionele gevoelens
naar een land gekomen". Hij
zei dat zijn ontmoeting met
president Ion Iliescu en pre
mier Petre Roman bijzonder
vriendelijk was verlopen in
vergelijking met de gespannen
relatie die hij met de inmid
dels geëxecuteerde president
Nicolae Ceausescu had. Hij
omschreef zijn contacten met
Ceausescu als „onverkwikke
lijk".
Sjevardnadze benadrukte dat
er vóór de Roemeense revolu
tie van december vorig jaar
geen contact is geweest tussen
Moskou en de Roemeense op
positie. Evenmin heeft Mos
kou, aldus Sjevardnadze, aan
gegeven dat de Sovjetunie een
revolutie zou steunen. De re
volutie is een „volksrevolutie
in de zuiverste zin van het
woord" geweest, zo zei hij.
de Sovjetrepubliek Moldavië,
dat Stalin via het pact met
Hitler in Hilter in 1940 an
nexeerde, verwees Sjevard
nadze naar de slotakte van
Helsinki, waarin de territoria
le eenheid in Europa is vastge
legd. Hij beloofde echter dat er
in de nabije toekomst contac
ten tussen Moldaviërs en Roe
menië mogelijk zullen worden
en dat de grenzen zullen open
gaan.
Volgens de Roemeense radio is
Iliescu uitgenodigd om nog
deze maand Moskou te bezoe
ken, een uitnodiging die de
Roemeense leider graag heeft
aanvaard.
Het was de eerste keer sinds
de omwenteling in december
dat een hoge Sovjet-functiona
ris Roemenië heeft bezocht.
De betrekkingen tussen Boe
karest en Moskou zijn tijdens
de 24 jaar van het bewind-
Ceausescu grotendeels gespan
nen geweest. Ze bereikten een
dieptepunt toen Sovjet-leider
Michail Gorbatsjov zijn her
vormingen begon door te voe
ren, die door Ceausescu met
afgrijzen werden ontvangen.
