I
Ritzen handhaaft voorlopig extra
korting op onderwijssalarissen
Turkse kwestie frustreer;;
nieuwe koers Bulgarije
Italianen machteloos tegen ontvoeringen
Marineschepen VS naar kustgebied Colombia
YS zwijgen bewust over
slachtoffers in Panama
Regeringsfracties over
toekomst Aruba verdeeld
Activisten in Litouwen willen demonstraties bij bezoek Gorbatsjov
ontslag van par
Zivkov, heeft
BINNENLAND BUITENLAND
QeidóaQoivuwt
MAANDAG 8 JANUARI 1990 PAGIJ—
Amerikaans volkslied
'ongeschikt
BALTIMORE Als het aan het Republikeinse
Congreslid Andrew Jacobs ligt dan wordt Star-
jSpangled Banner geschrapt als het officiële Ameri-
rkaanse volkslied. Volgens Jacobs bejubelt het lied
de oorlog, is de melodie afkomstig van een Engels
'drinklied en zijn de meeste Amerikanen niet in
jStaat het lied behoorlijk hun keel uit te krijgen
reden genoeg om het als volkslied af te schaf
fen. Star-Spangled Banner is het geesteskind van
Francis Scott Key. Hij schreef de tekst in 1814 naar
aanleiding van de moedige houding van Ameri
kaanse soldaten die in 1812 Fort McHenry in Balti
more tegen Britse aanvallende troepen verdedig
den. Pas in 1931 werd het tot het Amerikaanse
volkslied uitgeroepen. Congreslid Jacobs uit India
na geeft de voorkeur aan het laat 19de eeuwse
America the Beautiful een eerbetoon aan „de
weidse luchten en de amberkleurige graanvelden"
van de hand van Katherine Lee Bates.
Verkiezing
beste
persfoto
Zeven juryleden
van de Zilveren
Camera buigen
zich over ruim
tweeduizend fo
to's en duizend
dia's van zo'n
tweehonderd
vijftig Neder
landse fotogra
fen. Zij kiezen
de beste pers
foto van het
jaar. De be
kendmaking
volgt op 10
maart.
foto: anp
BOGOTA Amerikaanse oorlogssche
pen zijn onderweg naar de wateren
voor de Colombiaanse kust om smok
kelroutes van drugshandelaren over zee
en door de lucht te blokkeren. Het gaat
om het vliegdekschip John F. Kennedy
en de kruiser Virginia. Amerikaanse
functionarissen bevestigden dat de sche
pen zijn uitgekozen om ingezet te wor
den in de strijd tegen de drugshandela
ren. Maar een woordvoerder in Was
hington zei niet te weten wat de sche
pen precies moeten doen. In Colombia
bestaat grote bezorgdheid over de plan
nen. Een niet nader genoemde Ameri
kaanse functionaris zei dat de Colombi-
anen vrezen dat de VS hun invasie in
Panama als een precedent zullen ge
bruiken voor invallen in andere landen,
met het doel mensen te arresteren die
in de VS gezocht worden wegens drugs
smokkel. In een officiële verklaring
werd gisteren meegedeeld dat Colombia
niet zal meedoen aan de Amerikaanse
manoeuvres in de internationale wate
ren van de Caribische Zee. Bovendien
mogen de Amerikanen niet opereren in
de territoriale wateren voor de Colom
biaanse kust, aldus het communiqué.
President George Bush wilde gisteren
niet veel zeggen. Hij zei zich niet be
wust te zijn van het verzet van de Co
lombiaanse regering tegen de Ameri
kaanse operatie. Er zijn aanwijzingen
dat Washington de regering in
niet volledig heeft geïnformeerd
zegde toe „te zijner tijd" mededïj
te zullen doen.
De Amerikaanse minister van di<
Dick Cheney, zal naar verwachtij
nenkort een plan aankondigen fns
wordt voorgesteld de AmeriFrt':
strijdkrachten vaker in te zetten
strijd tegen de internationale dnj"s
del. Bovendien reist president BF"
februari naar Colombia om dal^
leiders van de landen in het Air,
bied te praten over de strijd tef
drugshandel. In Colombia is da
tussen de regering en de drugshlut
ren nog steeds in volle gang.
zijn de afgelopen dagen weer
slachtoffers gevallen. hgj
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Ritzen van Onderwijs
handhaaft voorlopig de
door zijn voorganger
Deetman ingevoerde extra
korting op de onderwijssa-
larissen. De bewindsman
zegt dit in een interview
met het maandblad
„School", een opinieblad
voor het onderwijs.
Ritzen erkent dat de extra
korting niet rechtvaardig is,
maar gelooft niet dat het op
trekken van de salarissen
van onderwijsgevenden het
beroep van leraar aantrekke
lijker zal maken. Bovendien,
zo zegt hij, zijn de honderd
miljoen, die het opheffen van
de maatregel zou kosten, be
ter te besteden.
De minister ziet ook weinig
in het voorstel om „schaarse"
leraren beter te belonen. Op
dit moment is er een groot
tekort aan docenten econo
mie, wis- en natuurkunde.
Ritzen erkent dit probleem
en zegt binnen een half jaar
met een notitie over de posi
tie van het leraarschap te
zullen komen waarin ook dit
probleem aan de orde komt.
Volgens de minister moet
echter „ontzettend worden
opgepast" met het aanbren
gen van salarissenverschillen
op grond van de arbeids
marktpositie. „Dan zou het
kunnen voorkomen dat een
slechte leraar wiskunde
meer verdient dan een goede
Nederlands leraar. Dat is na
tuurlijk geen fraaie oplos
sing", aldus Ritzen.
Woedende Bulgaren maken duidelijk dat zij het niet eens zijn met de beslissing van de regetra
Turkse minderheid meer rechten te geven. Fde
Japan wil
sancties tegen
China opheffen
TOKYO De Japanse pre
mier Toshiki Kaifu zal tij
dens zijn bezoek aan Europa
praten over het opheffen van
de Japanse economische
sancties tegen China. Dat
meldt de Japanse krant Mai-
nichi Shimbun vandaag. Ja
pan wil de onderhandelingen
hervatten over een lening
van ongeveer 810 miljard yen
(11 miljard gulden) aan Chi
na. Volgens Kaifu zou het
isoleren van China de stabili
teit in het gebied in gevaar
brengen. Kaifu had zich al
eercter in deze zin uitgelaten.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Volgens een nog geheim rapport zouden de re
geringsfracties CDA en PvdA verdeeld zijn over de vraag of
Aruba met ingang van 1996 onafhankelijk moet worden.
De PvdA zou volgens het dagblad Trouw gekant zijn tegen een
onafhankelijk Aruba. Coalitiegenoot CDA houdt vooralsnog vast
aan de eerder afgesproken datum. De voor Antilliaanse en Aru
baanse zaken verantwoordelijke minister Hirsch Ballin (justitie)
brengt momenteel een bezoek aan Willemstad. Onlangs liet de
bewindsman weten bereid te zijn het tijdstip van onafhankelijk
heid opnieuw te bezien. Hij wijkt daarmee af van het standpunt
van zijn voorganger De Koning, die niet wilde tornen aan de
afspraken over de staatkundige toekomst van Aruba. De CDA-
fractie is het niet eens met de opmerking van partijgenoot
Hirsch Ballin dat opnieuw over de status van Aruba zou kunnen
worden gepraat. Drie jaar geleden werd de onafhankelijkheid
per 1 januari 1996 tijdens een ronde-tafelconferentie afgespro
ken. Overeengekomen werd dat Aruba bij wijze van overgang
een „status aparte" zou krijgen. De toenmalige regeringsfracties
CDA en VVD stemden daar mee in.
SUSKE EN WISKE DE BEZETEN BEZITTER
SOFIA De voorzitter van
het Bulgaarse parlement, Stan-
ko Todorov, heeft gisteren
voorgesteld ,om een nationaal
forum te laten discussiëren
over de etnische kwesties.
Aanleiding vormen de aan
houdende betogingen tegen
het nieuwe regeringsbeleid ten
aanzien van de Turkse min
derheid in het land.
Todorov pleitte er in een ra
diorede voor om een landelijk
sociaal forum met ingang van
vandaag een week lang te la
ten discussieren over „de ver
schillende aspecten van de na
tionale kwestie". Hij nodigde
de Bulgaars en Turks spreken
de bevolkingsgroepen in het
noordoosten en zuiden van het
land uit vertegenwoordigers
naar het fofUm af te vaardi
gen. Daarnaast zouden parle
mentsleden, vertegenwoordi
gers van de oppositie en van
de communistische partij, als
mede orthodoxe en islamiti
sche geestelijke leiders in het
forum plaats moeten nemen.
Gisteren gingen opnieuw tien
duizenden Bulgaren de straat
op. In Sofia werd tijdens een
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME Bijna twee jaar
geleden, op 19 januari
1988, wordt de 18-jarige
Cesare Casella, zoon van
een rijke industrieel uit
de Noorditaliaanse stad
Pavia, ontvoerd. Al snel
wordt duidelijk dat de
daders behoren tot de
Anonima Calabrese, een
groep bandieten uit het
uiterste zuiden van Italië
die zich in ontvoeringen
heeft gespecialiseerd.
In augustus van dat jaar be
taalt zijn familie het gevraag
de miljard lire (ruim ander
half miljoen gulden) losgeld,
maar in plaats van de jongen
vrij te laten, vragen zijn ont
voerders om meer. Maanden
lang laten zij niets van zich
horen en ook de onderzoekin
gen van politie en leger leve
ren niets op. Ten einde raad
besluit Cesares moeder Ange
la de publiciteit te zoeken. In
juni gaat zij naar Calabrië,
praat met journalisten en
richt zij zich tot de ontvoer
ders en de politieke en ge
rechtelijke autoriteiten. Door
haar actie wordt zij als Mutter
Courage een nationaal beken
de figuur, maar het directe re
sultaat is nihil. Ceriaco De-
mitta, op dat moment nog mi
nister-president, laat zich
zelfs nog ontvallen, dat Ange
la Casella de zaak van haar
zoon alleen maar kan scha
den.
In september komt er weer
beweging in de affaire Casel
la. De ontvoerders sturen een
brief en een foto waaruit
blijkt dat Cesare nog in leven
is. Via berichten in code op de
advertentiepagina's van een
Zuiditaliaans dagblad wordt
over zijn vrijlating onderhan
deld en vader Casella brengt
nog een miljard lire bijeen.
Maar in november wordt het
contact plotseling verbroken.
De politie besluit daarop om
het gebied waar naar alle
waarschijnlijkheid de jongen
gevangen wordt gehouden,
Aspromonte, systematisch te
doorzoeken. Aspromonte is
een ruig, bergachtig en dun
bevolkt gebied in de teen van
de Italiaanse laars, waar al
een jaar of twaalf de slachtof
fers van de Anonima Calabre
se worden vastgehouden. In
schuren, stallen of holen. Ge
ketend en geblinddoekt. Op
het ogenblik treft naast Cesa
re Casella nog ten minste vier
anderen dat lot.
Bestand
Met Kerstmis kondigt de pro
cureur van Pavilla, die de ac
tie in Aspromonte leidt een
bestand van 48 uur aan. Om
het leven van Cesare en zijn
lotgenoten niet in gevaar te
brengen geeft hij de ontvoer
ders de mogelijkheid om hun
vrij te laten, zelfs met inning
van de losgelden. De Anoni
ma reageert niet en met oud
en nieuw is Aspromonte het
toneel van een massaal spec
taculair optreden van politie
en militairen die het gebied
haarfijn uitkammen en hon
derden huiszoekingen ver
richten.
Maar het resultaat is bedroe
vend. De arrestatie van een
paar gewapende minderjari
gen en de ontdekking van en
kele verlaten schuilplaatsen.
Daags na de actie komt er be-
De ontvoering van Paul Getty,
de kleinzoon van een oliemil
jardair, was het eerste succes
van de Anonima. De ontvoer
ders sneden een oor van de
jongen af om zijn familie on
der druk te zetten het losgeld
van meer dan 2 miljoen dollar
te betalen. Van dat bedrag
werd een wijk in San Luca ge
bouwd. foto: ap
richt van de ontvoerders van
Cesare: een foto van hem met
een krant van oudjaar en een
brief van de jongen zelf. Het
pakketje wordt bezorgd bij
een journalist: een duidelijke
uitdaging van de criminelen
aan de staat die hun niets ma
ken kan. Momenteel wordt er
druk gespeculeerd over de
echtheid van de in blokletters
geschreven brief en de foto.
De deskundigen herinneren
zich nog goed hoe enkele ja
ren geleden de familieleden
van een ontvoerde industrieel
geregeld op deze wijze gedag
tekende foto's thuis bezorgd
kregen, terwijl de man al lang
dood was. Later bleek dat de
ontvoerders hem hadden in
gevroren in een diepvrieskist.
Het is tekenend voor de niets
ontziende wreedheid waar
mee deze misdadigers te werk
gaan.
Naar aanleiding van de zaak
Casella heeft Arnaldo Forlani,
de secretaris van de grootste
regeringspartij de christen-de
mocraten, voorgesteld om
voor ontvoerders die hun
slachtoffers vermoorden de
doodsstraf weer in te voeren.
Hij heeft daarmee een storm
van protest opgeroepen. Niet
alleen van principiële tegen
standers van de doodsstraf
maar ook van politici en jour
nalisten volgens wie een der
gelijke maatregel niets struc
tureels oplost. Zij betogen dat
de wezenlijke oorzaak ligt in
de overduidelijk gedemon
streerde onmacht van de Itali
aanse staat om zijn burgers te
beschermen.
Ontvoeringsindustrie
Inderdaad is het treffend dat
in geen enkel Europees land
zo vele ontvoeringen - onge
veer een dozijn per jaar -
meestal ongestraft kunnen
plaatsvinden. Zeker als men
bedenkt dat de daders te vin
den zijn onder de leden van
een vijftiental mafiose-fami-
lies die aan de zuidkust van
Calabrië wonen en die uitge
breide bezittingen hebben in
Australië en Canada. Volgens
de recherche is bijvoorbeeld
heel het dorp San Luca be
trokken bij de ontvoeringsin
dustrie. Na elke losgeldbeta
ling worden hier huizen bijge
bouwd en verfraaid. Een wijk
cinl
le, r.n
de fir
staat hier zelfs bekend
de naam Paul Getty, oW
hij is gebouwd met het lof
voor de in 1973 gekidii
kleinzoon van de oliem)
dair, het eerste grote s»n
van de Anonima.
Igl
Justitie hoeft niet op hulp_
de plaatselijke bevolkii
rekenen. Zoals in zovele,
werkloosheid geteisterde
pen in Zuid-Italië, is in d'
Luca de criminaliteit de 4ar
profijtelijke bron van inl»n
sten. Maar ook wie zich
niet mee wil inlaten, hr
wijselijk zijn mond. Uit V*e
voor wraakacties. Een
gen onderzoek van de gelllkt
culatie en de activiteitenjwi
verdachte personen kan ej
min worden uitgevoerd. I
vorig jaar heeft de ofiAl
van justitie van dit ga\\
overplaatsing aangevra
omdat naar zijn zeggen l
systematische tegenweif
van de plaatselijke autoL
ten hem het werken
lijk werd gemaakt. Toegfl
de assistenten arriveer
niet en aangevraagde
menten lieten maanderf 'l\
zich wachten of bleken lj\
seling onvindbaar. r
Mafia L
Op vele plaatsen in -Zuia
lië zijn plaatselijke politiek
criminaliteit innig met elfc^
verstrengeld. De mafia
troleert daar een flink
van het kiezersvolk en®
met die stemmen wordt g6 -
zen moet uiteraard vanibfc
erkentelijkheid blijk gf*ia;
Het probleem heeft daaorc
minder met de strafmaat' dr.
doen dan met de politiek* e
en daaraan heeft het in diosl
gelopen jaren nog weibal
ontbroken.
MOSKOU Litouwse activis
ten willen Sovjet-president
Michail Gorbatsjov woensdag
bij zijn bezoek aan Litouwen
„verwelkomen" met een mas
sademonstratie. Dit heeft een
woordvoerder van de Sajudis,
de Litouwse onafhankelijk
heidsbeweging, gisteren voor
radio en televisie gezegd. Hij
zei te verwachten dat hon
derdduizenden mensen gehoor
zullen geven aan de oproep.
Gorbatsjov zal woensdag een
driedaags bezoek aan de Sov
jet-republiek Litouwen bren
gen in een poging de bréuk
tussen de Litouwse communis
ten en de landelijke partij te
lijmen. Op 20 december be
sloot een meerderheid van de
Litouwse communisten zich
van Moskou af te scheiden.
Gorbatsjov veroordeelde de
stap, maar zei vorige week in
besprekingen met het Litouw
se Politburo niet te zullen in
grijpen als ze bij hun beslissing
zou blijven.
Demonstraties voor de afschei
ding van de landelijke com
munistische partij en onafhan
kelijkheid van de Sovjetunie
hebben in de afgelopen maan
den regelmatig honderddui
zenden mensen op de been ge
bracht.
WASHINGTON Ramsey
Clark, minister van justitie on
der president Lyndon Johnson
(1963-1968), heeft op een pers
conferentie gezegd dat de rege-
ring-Bush met opzet het exacte
aantal slachtoffers van de
Amerikaanse invasie in Pana
ma geheim houdt.
Volgens Clark is er vanaf het
begin een „stilzwijgende af
spraak" geweest om het precie-
se dodencijfer geheim te hou
den. Hij sprak zelfs van een
„samenzwering". Clark schat
het aantal doden op minstens
duizend en zei dat in Panama
schattingen de ronde doen van
vier- tot zevenduizend doden.
Volgens een schatting geba
seerd op tellingen van een
radiostation dat de ziekenhui
zen in Panama is afgegaan, zou
het aantal doden onder de Pa-
namezen op ongeveer tweedui
zend liggen, van wie het groot
ste deel burgers. Amerikaanse
overheidsfunctionarissen heb
ben gezegd dat het preciese do
dental ook onbekend is omdat
de lijken van de armen in mas
sagraven zonder grafstenen zijn
begraven. Clark, die nu advo
caat is in New York, is in Pa
nama geweest op verzoek van
mensenrechtengroepen en fa
milieleden van zeven mensen
betoging het 'Front ter verde
diging van de nationale belan
gen' opgericht De daarbij aan
wezige politieke leiders wer
den uitgejouwd en de betogers
eisten het aftreden van de re
gering. Zij vroegen ook om
een referendum over de kwes
tie van de rechten van de
Turkse minderheid. De beto
gers dreigden met een masale
staking als aan hun eisen niet
tegemoet wordt gekomen.
Vorige regime
Buitenlandse waarnemers in
Sofia twijfelen echter aan het
spontane karakter van de be
togingen, aan de vooravond
van Bulgaars-Turkse onder
handelingen in Kuwayt, deze
week. Zij wijzen erop dat de
demonstraties geleid worden
door functionarissen van het
vorige regime, die in de steden
en dorpen nog altijd op hoge
posities zitten. Deze functiona
rissen willen vasthouden aan
het beleid dat zij de afgelopen
jaren hebben uitgevoerd.
Het nieuwe Bulgaarse commu
nistische bewind, dat in no
vember aan de macht kwam
.„H
een eind gemaakt aan q/L.
ganisering'. Deze politief^
in dat de Turken, die ee[-e
derheid van ruim een i; u
vormen op een totale iVa,
king van negen miljoe^e
sen, Bulgaarse namen rrL
aannemen en van hu^
gieuze gebruiken af rrjer
zien. L
lol
De Turken in Bulgarije l/oi
beurt organiseerden iie I
weekeinde tegen-betos te
Op verscheidene p) N
moesten Bulgaarse veilijve
troepen Turkse en Bu|na
demonstranten gescfct I
houden. Turkije heeft isti
vertrouwen te hebben Vei
wijze waarop de Bulgaais j
gering de demonstratieiooi
moet treedt. „Tot nu torg
stateren we goede wil (W<
nieuwe Bulgaarse regeiitei
we vertrouwen dat z|es<
best doen de etnische <ne
daar in de hand te hoinl
aldus een woordvoerd^jk
het Turkse ministerie v<
tenlandse zaken. r r
M
pg
I b
die verdwenen of gevangen ge
zet waren.
De pauselijke nuntius in Pana
ma-stad, Jose Sebastian Leboa,
heeft verklaard dat Manuel
Noriega zich vorige week aan
het Amerikaanse leger heeft
overgegeven, omdat hij bang
was door woedende Panamezen
te worden gelyncht. Er was
hem van de kant van de Vati
caanse missie geen ultimatum
gesteld, zoals tot nu toe werd
gedacht. „Het gevaar van een
lynchpartij was niet denkbeel
dig. Ik heb hem herinnerd aan
het lot van de vroegere Itali
aanse leider Benito Mussolini
werd geëxecuteerd en vervol
gens publiekelijk aan zijn voe
ten werd opgehangen", aldus
Leboa. De nuntius zei verder te
hebben geprobeerd Noriega er
van te overtuigen dat hij zich
maar het beste in handen van
de Amerikaanse justitie kon
stellen. „Dan kun je op een
waardige behandeling vertrou
wen, heb ik hem gezegd".
De nieuwe regering van Pana
ma bereidt intussen meer dan
driehonderd processen wegens
corruptie voor tegen vroegere
functionarissen van het bewind
van generaal Noriega. Zij heb
ben gezamenlijk gelden ver
duisterd ter hoogte van één
vijfde van de Panamese begro
ting. Functionarissen van de
nieuwe regering hebben ver
klaard dat uit documenten is
gebleken dat twintig procent
van de Panamese nationale be
groting werd uitgegeven aan
salarissen en emolumenten van
„politieke" functionarissen, die
echter nooit hebben gewerkt.
Het justitiële onderzoek in Pa
nama wordt bemoeilijkt door
dat veel documenten door aan
hangers van Noriega zijn ver
nietigd in de eerste uren van
de Amerikaanse invasie in het
land op 20 december.
De Amerikaanse sergeant Allan Williams doet samen met zijn dochtertje Allison de ronde door de
straten van Panama-Stad. foto: ap
