Trends in het onderwijs „Kerststal geen bouwpakket uit een doos" Bisschoppen zien af van bureaus voor geschillen brieven van leze kerk wereld Schoolwijzer Ccid^Soivtai. Betalen voor de jaarwisseBï T Nieuwe priestere in China, meer bisschoppen in T s jechoslo waki i"r GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidóeSotvuwit vrijdag 22 december 1989 pa^ Vereniging van Orthodoxen gastlid Raad van Kerken AMERSFOORT De Vereniging van Orthodoxen Nicolaas van Myra is gast lid van de Raad van Kerken gewor den. Er zijn enkele honderden rus- sisch-orthodoxe gelovigen in ons land. De meeste russisch-orthodoxe paro chies in ons land werken voorzover het om praktische zaken gaat, in de Vereniging van Orthodoxen samen. Vijf parochies vallen onder de jurisdic tie van het Patriarchaat van Moskou, vier onder het Oecumenisch Patriar chaat van Constantinopel en drie on der de bisschoppensynode in New York. De verschillen gaan terug tot de tijd na de Russische Revolutie, toen een deel van de russisch-orthodoxen niet langer onder het (gelijkgeschakel de) Patriarchaat van Moskou wilde ressorteren. Behalve de Vereniging van Ortho doxen zijn het Leger des Heils en de Nederlandse Protestantenbond gastlid van de Raad; de Basisbeweging Neder land en de Bond van Vrije Evangeli sche Gemeenten zijn waarnemer. Ge wone leden zijn het Rooms-Katholieke Kerkgenootschap, de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Evange- lisch-Lutherse Kerk, de Oud-Katho lieke Kerk, de Remonstrantse Broe derschap, de Evangelische Broederge meente, het Genootschap der Vrien den (Quakers) en sinds vorig jaar de Syrisch Orthodoxe Kerk. Al zit ik in het duister, de Here zal mij tot licht zijn. Hij zal mij uitleiden in het licht UTRECHT De bis schoppen zijn teruggeko men op hun principebe sluit van 1987 dat er per bisdom een bureau moet komen voor geschillen die het gevolg zijn van bestuurlijke besluiten. Dat heeft de bisschoppen conferentie kortgeleden besloten, zo meldt 1-2-1, het informatiebulletin van het RK Kerkgenoot schap. Volgens de bisschoppen func tioneren de ad-hoc-regelingen naar tevredenheid. Bovendien is er geen enkel ander land waar tot op heden geschillen- bureaus zijn opgericht. Een dergelijk bureau zou tot doel hebben gehad 'billijke oplos singen tezoeken en aan te reiken' als er een geschil tus sen een diocesaan bestuur (bisschop en naaste medewer kers) en een kerkelijke partij (bij voorbeeld een gelovige) was ontstaan. Op grond van het nieuwe Kerkelijk Wetboek had de bisschoppenconferentie in 1987 besloten zulke bureaus in te stellen. De bisdommen wa ren hiertoe niet verplicht. Vorig jaar heeft de Acht Mei Beweging in een petitie de bisschoppen gevraagd com missies in het leven te roepen voor de eerbiediging van de mensenrechten in de RK Kerk. De Beweging hoopte dat er per bisdom verzoe- nings- en arbitragecommissies zouden komen. De Acht Mei Beweging was toen niet op de hoogte van het principebesluit van de bisschoppenconferen tie. Het verzoek van de Acht Mei werkgroep mensenrechten in de Kerk was door 2200 perso nen ondertekend. Daarbij werd aandacht gevraagd voor drie knelpunten: het recht van vereniging, de vrijheid van meningsuiting en het recht op bescherming van goede naam en privacy. Sinds 1987 is genoemde werk groep een meldpunt voor rooms-katholieken die menen dat hun rechten zijn aange tast. De werkgroep onder steunt mensen en groepen die om juridische bijstand vragen. Overigens waren niet alle Acht Mei-participanten ge lukkig met deze activiteiten. Volgens Pax Christi-secretaris Jan ter Laak was het verstan diger geweest dergelijke op drachten te geven aan Justitia et Pax, de bisschoppelijke commissie voor gerechtigheid en vrede. Tot vorige maand zijn er bij de Acht Mei-werkgroep onge veer 30 klachten gemeld. In de meeste gevallen ging het om problemen bij benoeming of ontslag van kerkelijk per soneel. Ook werd geklaagd over discriminerend optreden tegen de vrouw van een ge huwde priester en tegen het onvrijwillig ontslag van een lid van een parochievergade ring. De meeste klagers vragen de werkgroep vooral nie^s te on dernemen omdat ze vrezen dat daardoor hun positie te genover de leiding van de Kerk wordt verzwakt. Boven dien houdt de werkgroep zich strikt aan de regel dat ze niets doen hetgeen beter door an deren, zoals de verenigingen van pastoraal werkenden, kan worden Kerst met geweren „Vrede op aarde" klinkt ook dit jaar in Bethle hem bijzonder wrang, het wordt een kerst met geweren. Zoals op de foto, waarop een Israëli sche grenswacht met het geweer in de aanslag is te zien. Hij schiet met plastic-kogels op mensen die stenen hebben gegooid naar leden van zijn patrouille. De veiligheidsmaatregelen in het Bethlehem zijn in verband met de vele toeristen die kerst in de geboorteplaats van Jezus willen vieren, bijzonder streng. foto: ap UNIEKE GEBEURTENIS IN ST. JAN TREKT DUIZENDEN MENSEN DEN BOSCH De ko mende drie weken trek ken honderdduizenden mensen naar de St. Jan in Den Bosch om de be roemde kerststal te bekij ken of om er bij te bid den. Het is geen gewone opstelling van kribje, her ders en koningen, maar een verbeelding van het vredesvisioen van de pro feet Jesaja, het thema dat centraal staat tijdens de nachtmis. De afgelopen weken hebben vele vrij willigers lange dagen ge maakt om het ontwerp van de Bossche kunste naar „Hakkie" van Ros malen vorm te geven. „Het is elk jaar een uitdaging om binnen dit historische ge bouw waar al zo veel fraais is, iets neer te zetten dat de ge dachte van het kerstverhaal symboliseert". Huub Finkers spreekt over zijn uit de hand gelopen hobby. Vijftien jaar geleden nam de voormalig technisch inkoper het initia tief om de oude beeldengroep te vervangen door een nieuw stel. Er werden oude etalage poppen op kunstzinnige wijze aangepast. Het voordeel van deze beelden met hun be weegbare ledematen is, dat ze optimaal kunnen functione ren in het jaarlijks wisselende thema. „Het is geen bouwpakket dat elk jaar uit de doos wordt ge haald en waarbij alleen de dennebomen anders worden neergezet. Nee, het is veel meer dan een gewone beel dengroep". Zijn collega Jan van Heesewijk, bouwkundig beheerder van de monumen tale St. Jan, vult hem aan: „Als je bezig bent met de op bouw, dan vraag je jezelf tel kens af hoe de personages zich zouden willen voelen. Kijk, we. bouwen geen decor maar de kérststal van de St. Jan: een levende kerk mid den in de stad. Aan die bete kenis willen wij onze bijdrage leveren. Deze kerk is heel bij zonder, want het is naast pa rochiekerk ook bedevaarts plaats en monument. De men sen die hier met heel uiteen lopende motieven en ver wachtingen - relgieus en cul tureel - komen, willen we al lemaal aanspreken. Zo gezien is dat heel anders dan een doorsnee parochiekerk". Jesaj; ia Plebaan Van de Kamp - ver vanger van de bisschop als pastoor van de St. Jan - heeft zich voor dit kerstfeest laten inspireren door Jesaja 2, vers 1-5. Daarin gaat het over de volkeren die zullen optrekken naar de berg van het huis des Heren, de hoogste der bergen. Zij trekken vanuit het donker naar het licht dat van de berg straalt. En de profeet vertelt hoe de volkereb daarbij hun zwaarden zullen omsmeden tot ploegscharen: het vredes visioen. In het ontwerp van kunstenaar Van Rosmalen steekt dan ook één fel ver lichte bergtop hoog boven de andere rotsen uit. Aan de bouwploeg van Fin kers en Van Heesewijk - zo wel vrouwen als mannen - de taak om dit beeld in het historische gebouw op te bou wen. Een karwei dat met veel toewijding en doorzettings vermogen wordt geklaard, want uiteindelijk moet op vijftien meter het hoogste 'puntje komen. Daaronder verrijst over een oppervlakte van 250 vierkante meter een enorme rotspartij, gemaakt van isolatieplaten. De ver beelding en de praktische om standigheden in de St. Jan botsen weieens. Finkers: „Van Rosmalen tekent zijn ontwerp zonder dat hij reke ning houdt met de pilaren, maar die staan er nu eenmaal. Maar het zijn niet alleen praktische omstandigheden die roet in het eten kunnen fooien, ook het ontwerp kan onuitvoerbaar zijn. „Een keer lag er een ontwerp dat te „zweverig" was en hebben toen snel besloten dat er een ander ontwerp moest komen. Je kunt daarover ook niet te lang denken, want die tijd is er gewoon niet", zegt Van Heesewijk gedecideerd. Fantasie De bouwers van de kerststal richten zich helemaal op de nachtmis, aanstaande zondag avond. Tot aan het kerstevan gelie is de kathedraal schaars verlicht door kaarsen, maar dan worden de lampen aange schakeld die de bergtop in een fel licht zullen zetten. De aandacht van de kerkgangers wordt zo verlegd naar kribbe. Om het Kind te zien moeten zij wel omhoog kijken, want in het ontwerp is de geboortei grot negen meter hoog ge plaatst. Driehonderdduizend mensen trekken naar verwachting de komende drie weken naar de St. Jan; oude en jonge men sen. Bosschenaren en buiten landers, zelfs vanuit de Vere nigde Staten, „komen zij allen tesamen". Voor de vutter Finkers en zijn ploeg is er dan een ande re taak weggelegd: zij leiden de mensen in goede banen en houden toezicht op hun bouw werk. Maar onderwijl luiste ren zij naar opa's die aan hun kleinkinderen het kerstver haal vertellen. Finkers: „Als ik die verhalen moet geloven dan zijn de beelden al eeuwen oud, terwijl ik die etalagepop pen samen met Van Rosmalen heb aangepast. Maar dat geeft niet. De mensen zijn vol vuur en l^ten hun fantasie de vrije loop. Op die wijze zijn toch ook de sages en legenden ont staan. Ook die over de erwte man van de St. Jan". Zwanen De grootste waardering die de kerststalploeg kan krijgen is uiteraard een massale op komst van het publiek. Toch vindt Finkers de stal pas ge slaagd als hij het gevoel heeft dat alles in het bouwwerk ge zegd is. Niet iedereen denkt overigens even positief over de jaarlijk se kerststal. Een aantal men sen stoort zich' er aan dat de komende weken de rust uit de kerk verdwijnt. Anderen hebben de voorgaande jpren al hun bezwaren geuit tegen het gebruik van opgezette die ren. Een onderdeel van de kerststal dat nog steeds ver der uitbreidt, want dit jaar zijn twee schapen aan de klei ne kudde toegevoegd en vorig jaar kregen de drie koningen een kameel in hun gevolg. De „dierentuin" van de St. Jan herbergt naast de beken de dieren uit het kerstverhaal ook zwanen, eenden, poezen en honden, die door particu lieren beschikbaar zijn ge steld. Finkers wijst met enige trots ook nog op een veulen dat ooit door paardenliefheb ber mgr. Bekkers aan de ver zameling werd toevertrouwd. De rol van de os wordt in de Bossche stal al jaren ingeno men door een roodbonte koe. „Ik zou graag een echte Fran se os willen hebben. Zo een met een lel onder zijn kin, maar die is niet eenvoudig te krijgen", zegt Finkers met een wijds gebaar het ^formaat van de gewenste huidplooi aangevend. Na 14 januari wordt de kerst stal in drie dagen afgebroken. Een karwei waarvoor volgens beheerder Van Heesewijk niet iedereen van de bouwploeg warmloopt. Nee, het animo groeit pas weer als de plebaan volgend jaar november een nieuw thema aanlevert en er weer een totaal andere stal kan worden gebouwd. Finkers: „Die jaarlijkse ver andering hoort bij de St. Jan. Als je naar de details van het gebouw kijkt, is ook niets het zelfde, want iedere bouwer had zo zijn eigen plezierke. Ook ik heb dat". LUCAS BOLSIUS De kerststal in de St. Jan is tot en met 14 januari dagelijks te bezichtigen. Op de feestda gen en in het weekeinde van 1 tot 5 uur, op weekdagen van 10 tot 5 uur. De toegang is gratis. Eredoctoraat voor mgr. Glazemaker UTRECHT De oud-ka- tholieke aartsbisschop van Utrecht, mgr. A.J. Glazema ker, is onderscheiden met een eredoctoraat van de Christelijke Theologische Akademie te Warschau. Dit meldt het secretariaat van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. Glazemaker ontving het eredoctoraat in zijn kwaliteit van voorzitter van de Inter nationale Bisschoppen Con ferentie van de Unie van Utrecht, die dit jaar het 100- jarig bestaan vierde. Aan de Christelijke Theolo gische Akademie worden de priesters opgeleid van de Pools Nationale Katholieke Kerk en van de Oud-Katho lieke Kerk van de Mariavie- ten. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Dell en Enspijk C. van der Zwaard, kand. te Utrecht. Be dankt voor Kootwijk-Kootwijker broek M. Goudriaan te Apeldoorn (buitengew. wijkgem.) voor Zwam- merdam K.R. Cuperus te Oldemarkt- Paasloo. Gereformeerde Kerken Beroepbaarstelling G. van den Dool, van Bossestraat 50 II, 1051 KA Am sterdam. Wie de berichtgeving over het onderwijs een beetje volgt, zal gemerkt hebben dat met name de laatste tijd het aantal uitspraken dat pleit voor een bepaalde maatregel c.q. sug gesties voor allerlei verande ringen weer sterk toeneemt. De mensen in de scholen ne men deze opmerkingen vaak met een korreltje zout. Soms verstandig, soms ook niet. Want er zijn ook trends die in wetgeving terechtkomen. Laat ik met een kleine bloem lezing beginnen. Staatssecretaris Wallage deed onlangs de uitspraak, dat hij er wel voor voelde dat leer lingen leraren mee gingen be oordelen. Hij suggereerde ook, dat het nog niet zo'n slechte zaak was scholen te verplich ten een leerlingenstatuut vast te stellen. Minister Ritzen deelde mee dat het een goede zaak was meer colleges in het Engels te geven. 21 toponder nemers vinden dat goede leer krachten beter betaald zouden moeten worden dan slechte. De Haagse PvdA-wethouder van Onderwijs Heemskerk zei onlangs (mede namens zijn collegae-partijgenoten uit Amsterdam en Leiden): „Van een socialistische bewindsman op Onderwijs verwacht ik dat hij de schoolstrijdbijl uit 1917 opgraaft" (om een halt toe te roepen aan het automatisme waarmee alle kosten die openbare scholen maken ook worden vergoed aan bijzonde re scholen). Toch geen onbelangrijke za ken die hier aan de orde wor den gesteld. Soms hoort men van zoiets nooit meer iets, soms en dan wordt het me nens duikt het een en an der op in een beleidsvoorne men van een bewindspersoon. Een heel belangrijke vraag is dan of het hier om een trend gaat, een tijdelijke opvatting die zo weer in het tegendeel kan veranderen, of om iets met meer consistentie. Daarbij moet verder worden bedacht dat trends een steeds korter leven gaan leiden. Voorbeelden Om een paar voorbeelden te geven: „Kies Exact" is een kreet die goed is aangeslagen: steeds meer leerlingen kiezen wis kunde in hun examenpakket. Maar dat leidde tot het (trend matige) voornemen van de vorige staatssecretaris om wis kunde op alle vwo/avo-exa- mens verplicht te stellen. Dit nu gaat, onder Wallage, niet door. Uitspraak van de socialist Wallage: „Alleen omvangrijke scholen zijn interessant voor het bedrijfsleven om in te in vesteren". De gevolgen zien we in de nieuwe wetgeving voor het middelbaar beroeps onderwijs (mbo). Tien jaar geleden was één van de adagia vén het mbo: we ge ven de leerlingen een brede beroepsopleiding en zijn er niet voor om pasklare „pro- dukten" voor het bedrijfs leven af te leveren. Ieder is natuurlijk benieuwd hoe dit hier afloopt. Maar het blijft opmerkelijk dat een so ciaal-democraat „uit de school van Van Kemenade" zulk een uitspraak doet. In de jaren zeventig waren er velen, onder wie ondergete kende, die meenden en ver wachtten, dat het onderwijs van invloed zou moeten zijn op het reilen en zeilen van de samenleving. Momenteel ziet men het tegenovergestelde. (Ook bij de sociaaldemocraten nb!) Er is een tijd geweest dat soci ale vorming eigenlijk belang rijker was dan persoonlijke ontplooiing (twee belangrijke onderwijsdoelstellingen). Nu krijgt men de indruk dat het omgekeerde het geval is. Een belangrijk spanningsveld is ook altijd dat tussen de vol gende twee doelstellingen: a. De leerlingen zo lang moge lijk bij elkaar houden in het voortgezet onderwijs en ze ge zamenlijk een flink stuk ver der brengen. b. De leerlingen meer apart „behandelen" en er mee voor zorgen, dat iedere leerling zo ver mogelijk komt (dus veel drop-outs en daarnaast ook sommigen die het heel ver brengen). De indruk bestaat dat de na druk de laatste tijd weer heel sterk op punt b. ligt. Totdat ook hier de trend omslaat... Onder invloed van de grote waarde die men enige tijd ge leden aan vorming van de mens toekende (en dus wat minder hechtte aan bijvoor beeld parate kennis) is men op sommige scholen wat „doorgeschoten". Er werd hier en daar een schromelijk tekort aan kennis geconsta teerd. Zo was er onlangs nog een rapport waaruit bleek dat de parate kennis van onze vader landse geschiedenis bij vele leerlingen ernstig te wensen overliet. „Maar ze hebben toch wel les in geschiedenis gehad?" Antwoord: het ging meer om de zogeheten histori sche vorming. Bovendien: het onderwijs was ook meer kind gericht dan leerstofgericht. (Ook zo'n heen en weer gaan de ontwikkeling). door drs. K. de Jong Ozn. Je gaat je afvragen: is dat niet eindeloos vermoeiend? Vooral als je dit al tientallen jaren zo meemaakt? Het blijft interes sant, maar het versterkt het relativeringsvermogen. En dat laatste zij vooral de be leidsmakers in grote mate toe gewenst. Daarbij ontkomt men niet aan de indruk dat de huidige onderwijswetgeving niet geheel vrij is van trends (kan soms niet anders) waar van men van tevoren kon be denken dat ze tijdelijk zijn (en daar moet een goede beleids maker oog voor he"bben). Zo bestaat dezerzijds de indruk dat, mede onder invloed van het bedrijfsleven de wetge ving met betrekking tot het m.b.o. (de SVM-operatie) veel te sterk door de trends is be paald. •lal slol rt< DeN Haag heeft al enkele jaren succes bij haar pogi^ schade die de viering van de jaarwisseling met zicezi brengt te beperken. Door festiviteiten te organiserehgei ditioneel roerige wijken is de schade de laatste jaren?êe. kwart teruggebracht en beperkt tot globaal een miljr 1 den. Nog een-hoop geld, maar de investering van enk v nen heeft zijn geld opgebracht. rge OOK dit jaar zullen er weer zandhopen liggen op waar vreugdevuren worden gestookt, er komen maat g; om brandhaarden te voorkomen en door het aan huis| van bekende relschoppers hoopt het gemeentebesj feestelijkheden plezierig te houden. Dit jaar is opniei vier ton beschikbaar, maar een tekort aan vrijwillige) paalde wijken dreigt nu de plannen in de war te Angst voor rellen en dronkenschap weerhoudt me| kennelijk van als vrijwilliger hun medewerking te g< daarmee dreigt een goed initiatief verloren te gaan. new De jongeren voor wie de festiviteiten bedoeld zijn, e al hun leiders, zijn zogenaamde randgroepjongeren: op school, doorgaans werkloos, met problemen thuis der aangeleerd verantwoordelijkheidsgevoel. Zij vii| hun saai bestaan slechts vertier door het schoppen len. Publiciteit is hun beloning. In vooorgaande jar^ de gemeente hun medewerking aan de festiviteiten kocht. De zwakte van de gemeentelijke aanpak ligt hierii aandacht voor de jongeren zich concentreert op de ja: ling. In de loop van het jaar zien buurt- en clubhui: genoodzaakt hun activiteiten bij gebrek aan geld tot nimum te beperken. Door het jaar heen zijn de jongei ook moeilijk aan het clubhuiswerk te binden. Het is wonderlijk dat het animo van de hulpverleners dan dert. Een investering van honderdduizenden guldens! jaarsfestiviteiten wordt daardoor misschien wel geen- gooid geld; toch worden aantoonbaar1 kansen gemist.' 1 lei PEKING Voor de tweede maal sinds de oprichting van de Volksrepubliek China in 1949 zijn er in het land in het openbaar priesters gewijd. Aartsbisschop Fu Tieshan wijdde zes priesters tijdens een dienst in de kathedraal van de Onbevlekte ontvangenis, de oudste rk kerk in Peking. Mgr. Fu Tieshan behoort tot de Patriottische vereniging van Chinese Katholieken die hem aartsbisschop heeft be noemd. Het Vaticaan erkent zijn bisschopswijding niet. In 1957 heeft China de betrek kingen met het Vaticaan ver broken. De ruim 3 miljoen ka tholieken zijn aangesloten bij de door de regering gecontro leerde Patriottische Vereni ging, hoewel er ook een onder grondse beweging is van rooms-katholieken die trouw aan de paus blijven. In 1986 werden in China voor de eerste maal priesters ge wijd, in totaal vier. Afgelopen september legden zeven Chi nese katholieken de klooster gelofte af. *t 1 jch, De Rooms-Katholieke jn Tsjechoslowakije hee%tij derdag de eerste vrucl^ plukt van de herkregl a heid in het land. Na Lte zoek van de Tsjechosl(ar minister voor cultuur ujj dienstzaken Josef Hrn benoemde paus Johanre t lus II drie nieuwe pen. Daarmee hebber're, van de dertien bisq m voortaan een bisschop.t v Mgr. Karei Otcenasi wordt bisschop van Kralove, waarvan higtr apostolisch administrate In 1950 werd hij gevatte zet op beschuldiging ,rir zonder toestemming nj regering de bisschop waardigheid had geacci p, Nadat hij enige jaren m garbeid had verricht, Me vrijgelaten en mod slechts als priester we zijn. k Tot bisschop van Ci] werd de 73-jarige Fr J Vanak benoemd, terv Hirka (66) bisschop varj wordt. 1^ (ADVERTENTIE) Interparochie Maria van Nazareth Kerk: H. Maria en H. Ursula bagiinhof 21 - d. Elke zondag kwart voor 12 gezongen Latijnse H. Mis volgens Oude Ritus. Maandag 25 december 1e kerstdag om 12.15 u. tm Plechtige H. Mie met medewerking van de R.K. Ver(?n Haagsche Kerkzangers met meerstemmige H. Mis van Pejer id Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor inge; stukken te bekorten. Afkicken De ambtenaren van de Ge meentelijke Sociale Dienst in Den Haag trokken al wit weg als een agressieve drugsver slaafde weer eens in aantocht was. De man, voor de rechter gebracht wegens ernstige be dreigingen, krijgt nu waar schijnlijk de kans om af te kic ken en een cursus agressiebe- heersing te volgen. Bij het le zen van het verslag hierover trok ik wit weg. Omdat mijn buurman op het portiek een junk is, weet ik waarover ik praat. Officier J. de Waardt zou ik het volgende willen zeggen. Als u de junk de kans geeft een therapie voor agres- siebeheersing te doen, biedt u hem gelegenheid om een 'be heerste' junk te worden. U verschaft hem inzicht in een materie die vreemd voor hem moet blijven. U stelt, door in te stemmen, de agressie verant woordelijk voor zijn gedrag. Maar het zijn na de cursus de 'veiliggestelde' drugs die hem doen doorleven. Nee, het wordt hoog tijd dat gedwongen opname wettelijk wordt geregeld. De junk wordt steeds mondiger: door zijn jus titiële omgang wordten schoold. Tot de psychen ik het volgende zegjlkc gebruik van prohypren. um en een paar flesau' maken ieder mens onVo ningsvatbaar. De p( bang voor mensen c spullen hebben ingi^ sinds een junk in een j is gestorven en de far. in de publiciteit bracl ik heb geleerd van mi^n man dat een junk dierr len niet eens meer hop nemen om de politie vlei tig te maken (hij wee£e wat de politie wel en r doen). Het in de woo laten slingeren van i medicijnstrips en leg^( is al voldoende. Zolanj junk vreest kan hij cm blijven lastigvallen or^jj Hun eerste benadering aal of onbeholpen. Da 0 het touwtrekken oi'V. Vervolgens wordt heti niseer en dan komt I agressie. Als die agr&^" meer herkenbaar is, l den ze, dan? Nog geme ten wij blijven denken de junk. R. Wigchert, DEN HAAG.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2