jpefensie-industrie tussen hoop en vrees
GELD GOED
ccountant, een moeilijk beroep
EL:onomie
JïELLE ONTWAPENING ECONOMISCH RISKANT
Beurs van Amsterdam
fieidacSou/ia/nt
ZATERDAG 16 DECEMBER 1989 PAGINA 9
bestelt
e&ichttoestellen
OJTELVEEN De KLM
t twee vrachttoestellen
het type Boeing 747-400
iber feld. Verder neemt de
Soivaartmaatschappij een
ïr f op nog twee vliegtuigen."
Pof de order is een investe-
)en i gemoeid van ongeveer
nser| miljoen. De toestellen
a- tyen afgeleverd in het na-
lnlvan 1933 en in het najaar
_1994 De vrachttoestellen
mESiiodig door de verwachte
iendf van de luchtvracht. Voor
r-Romende vijf jaar ziet de
rijpl in dit marktsegment een
iel kif van gemiddeld ongeveer
5P9ft,cent. Ook na 1994 zal de
==[vracht verder groeien.
Tekort handelbalans
VS onverwacht groot
WASHINGTON Het tekort op de handels
balans van de Verenigde Staten is in oktober
flink toegenomen tot 10,2 miljard dollar. Dat
is aanzienlijk groter dan werd verwacht. Des
kundigen rekenden op een negatief saldo van
rond de 8,5 a 9,5 miljard dollar. Het is het
grootste tekort sinds december van het vorig
jaar, toen er voor 10,8 miljard dollar meer
werd ingevoerd dan uitgevoerd. Verder is het
tekort over september door de herziening van
7,94 miljard dollar tot 8,51 miljard dollar niet
meer zo 'verrassend' laag als vorige maand
werd gezegd. Over de eerste tien maanden
van dit jaar bedraagt het tekort op de Ameri
kaanse handelsbalans 91,2 miljard dollar. In
dezelfde periode van het vorig jaar kwam het
tekort uit op 97,2 miljard dollar.
Stork neemt Nolte over
NAARDEN Stork heeft de landelijk
werkende elektrotechnische Nolte Groep
overgenomen; die heeft een omzet van
260 miljoen en telt ongeveer 2000 werk
nemers. Stork heeft voor de betaling van
deze overneming, evenals van de reeds
aangekondigde overneming van Conveyor
Systems, 1,77 miljoen aandelen uitgegeven.
Bij de uitgifte gold de actuele beurskoers
als maatstaf.
Lagere winst Air Holland
BADHOEVEDORP Het onlangs op de
Amsterdamse effectenbeurs geïntroduceer
de fonds Air Holland heeft over het eind
september afgesloten eerste halfjaar een
lager netto-resultaat behaald. Over de zes
maanden bedroeg de winst ƒ11,05 miljoen,
tegenover een ƒ11,5 miljoen in de vooraf
gaande periode (inclusief een nagekomen
bate van 1,2 miljoen).
Argentijnse ministèr
biedt ontslag aan
BUENOS AIRES De Argentijnse mi
nister van economische zaken, Nestor
Rapanelli, heeft zijn ontslag aangebo
den onder druk van de toenemende fi
nanciële chaos in zijn land. President
Menem heeft gisteren de minister van
sociale zaken, Erman Gonzales, be
noemd tot opvolger van Rapanelli.
Ambtenaren van het ministerie van
economische zaken verklaarden dat de
banken en de wisselmarkten waar
schijnlijk ook maandag nog dicht zullen
blijven. Economen verwachten dat de
prijzen deze maand met twintig procent
Indonesische
order voor
Ballast Nedam
AMSTELVEEN Ballast
Nedam heeft een order uit
Indonesië gekregen voor de
bouw van een eerste gedeel
te van een palmolieterminal
op het eiland Batam (tussen
Sumatra en Singapore). Er
is ƒ112,4 miljoen mee ge
moeid. De opdracht wordt
gezamenlijk uitgevoerd
door Ballast Nedam en Ka-
rya Titan. De terminal
heeft een doorvoercapaciteit
van 1 miljoen ton en een
opslagcapaciteit van 75.000
ton.
JL
st edj HAAG In menige
gfttiekamer konden de
bladdopen jaren de cham-
ongöeglazen worden ge-
ii-'Sofn a^s handtekeningen
hoten gezet onder wéér
en tfoieuwe order van het
lr' isterie van defensie.
zamel
e feefat vooral zo prettig was:
jekonmilitaire honger naar
SS vT en méér was vrijwel
|gIbaar. De spullen waren
niet afgeleverd, of daar
Rut de opdrachtgever alweer
a^®r^{er een hele nieuwe gene
is en wapentuig. Leve de Kou-
net dorlog! Maar nu Bush en
con\etsjov beide optimistisch
r- °-1n dat aan diezelfde Kou-
trlog definitief een eind is
nen en in Oost-Europa
daad de vrede lijkt uit te
in. leven we opeens in
rWTndere werkelijkheid. Er
K X dikke streep gehaald
ingCde vanzelfsprekendheid
artnëteeds maar weer hogere
ar oveie-uitgaven. Na jaren
m/v).nwedloop gaat plots in
070-Jrankzinnig tempo de bijl
0704 begrotingen van het
0172gOn en het Kremlin.
915ns CIA-cijfers wil Mos-
Ql^Jrolgend jaar maar liefst
070-i procent op de defensie-
07<yen bezuinigen. De Ame-
[tse minister van defensie
?y heeft aangekondigd
ie reHomend jaar 15 miljard
1.325 ofwel circa vijf procent
321 de defensiebegroting te
d i snoeien.
0 ml 00 banen
sterie 'opwekkend nieuws voor
11 "li bedrijven die de afgelo-
1 Xirpn een dikke boterham
~j n verdiend aan de de-
r\ .-industrie. Volgens di-
*r J. Dibbetz van de
hg Nederlandse Indus-
Inschakeling Defensie-
Dhten (NIID) is die sector
l derland groter dan me-
i denkt. Zo'n 200 bedrij-
jveren regelmatig mate-
en tan Defensie. De 130 bij
rja: (ID aangesloten firma's
arlijks goed voor een de-
-omzet van 2,6 miljard
t. Dibbetz: „Het is een
sëhatting, maar ik denk
inden defensie-opdrachten in
land goed zijn voor to-
)'n vijf en twintig dui-
lanen".
Nederlandse kabinet
.nrtnn zeker in vergelijking
vriendf gr°'e. bJoers Was-
n en Moskou, op defen-
jed voorlopig nog een ui-
lehoedzame koers. Vol
gens de huidige plannen wor
den de defensie-uitgaven op
zijn vroegst pas in 1992 bevro
ren.
Toch houdt staatssecretaris
Van Voorst tot Voorst (verant
woordelijk voor het materieel
beleid) al rekening met ver
dergaande bezuinigingen.
Deze week maakte hij bekend
nog dit jaar gesprekken te wil
len voeren met zijn collega-be
windslieden van de NAVO
over zo'n beetje alle grote ma
terieelprojecten die in het
bondgenootschap op stapel
staan. Om er een paar te noe
men: de ontwikkeling van een
nieuwe gevechtshelikopter
(kosten voor Nederland: 2,3
miljard), de bouw van een
nieuw NAVO-fregat en de
ontwikkeling van een nieuwe
tank voor de Noordduitse
Om bij nieuwe defensie-orders
een slag om de arm te kunnen
houden is bovendien onlangs
besloten op 10 procent van
elke toekomstige order een op
tie te nemen. Dat heeft een
niet onbelangrijk voordeel. Als
tussentijds bij de onderhande
lingen in Wenen over conven
tionele wapenvermindering
forse resultaten worden ge
boekt, kan de staatssecretaris
zonder problemen tien procent
van de bestelling annuleren.
Een woordvoerder van Defen
sie: „Voorheen werd de hele
handel in één keer besteld. Nu
kan de staatssecretaris veel
flexibeler opereren. Hij kan
voorkomen dat wapensyste
men worden gekocht die je la
ter niet meer nodig hebt om
dat er in Wenen afspraken
over worden gemaakt".
Tekentafel
Die gloednieuwe tanks, straal
jagers, helikopters en fregatten
blijven intussen wel op de te
kentafel liggen. Woensdag nog
maakte het ministerie bekend
dat samen met de Belgische
overheid overeenstemming is
bereikt over het ontwerpen
van een nieuw type mijnenve
ger. Kosten: ruim 900 miljoen
gulden. Voor de komende vier
jaar mag het departement voor
ruwweg twintig miljard gul
den aan materieel verspijke
ren. Drie miljard komt daar
van jaarlijks in Nederland te
recht, de rest gaat naar het
buitenland, vooral de VS.
Daar staan uiteindelijk dan
weer buitenlandse compensa
tie-orders tegenover.
Het ministerie van economi
sche zaken maakt zich met het
Een werknemer van Oldelft controleert een infrarood-kijker. Volgens directeur D. Bütker van dit
Delftse berdrijf zal het veel industrieën verschrikkelijk moeilijk vallen om te schakelen van defensie-
produktie naar civiele produktie. FOTO: anp
oog op deze geldstroom nog
geen grote zorgen over de
dreigende teloorgang van de
Nederlandse defensie-indus
trie, waarin bedrijven als Hol
landse Signaal Apparaten
(HSA) in Hengelo, werf De
Schelde in Vlissingen en appa-
ratenfabriek Oldelft in Delft
de boventoon voeren. EZ-
woordvoerder Luuc van Zijp:
„De meeste bedrijven die or
ders van Defensie krijgen le
veren zowel defensie- als ci
viel materieel. Het aandeel
van de defensie-opdrachten
wisselt van jaar tot jaar. Erg
kwetsbaar is de bedrijfstak
daarom niet. Men heeft in het
algemeen wel de mogelijkheid
méér aan civiele orders te
gaan doen als de defensie-op
drachten wat teruglopen".
Donkere wolken
Dibbetz (stichting defensie-op
drachten) ziet niettemin enke
le donkere wolken aan de ho
rizon opdoemen. „Gemiddeld
genomen halen onze leden
tien procent van hun omzet uit
defensie-opdrachten. Er zijn
natuurlijk uitschieters, zoals de
kruitfabriek Muiden Chemie
met bijna 100 procent, Hol
landse Signaal, met circa 90
procent defensie en De Schel
de die voor 35 procent voor
Defensie bouwt. Als op de lan
ge termijn die geldstroom van
vijf miljard gulden per jaar
zou gaan opdrogen, moeten
deze grote bedrijven een flin
ke veer laten. Al zullen de ge
volgen niet zo dramatisch zijn
als in de VS, waar complete
concerns helemaal afhankelijk
zijn van het Pentagon".
De Groningse hoogleraar H.
de Haan voorziet dramatische
economische gevolgen bij een
te voortvarende ontwapening
in de wereld. Volgens De
Haan, lid van de VN-studie-
groep 'ontwapening efi econo
mie', leidt al te driftig gesnoei
in de defensiebegroting tot een
afzwakking van de economi
sche groei, simpelweg omdat
op de korte termijn minder ge
produceerd wordt. Pas op lan
gere termijn zou de ontmante
ling van een industrie die zijn
geld verdient aan destructie,
de economie ten goede kunnen
komen. De Haan becijfert in
een artikel in De Volkskrant:
„Zo'n twintig procent van de
Sovjet-economie staat in dienst
van de defensie. Nemen de
uitgaven af met vijf procent,
dan valt in één klap één pro
cent van de vraag weg".
De Haan pleit daarom voor
een geleidelijk internationale
vermindering van de defensie
uitgaven, omdat op die manier
de overgang naar een meer
vrede-georiënteerde economie
soepeler kan verlopen. Over
het omsmeden van zwaarden
tot ploegscharen moet volgens
De Haan overigens niet te
licht worden gedacht. „Zodra
een bedrijf zich voor een groot
deel heeft overgeleverd aan
militaire opdrachtgevers is er
geen weg meer terug. Dan
raakt het ook zijn greep op de
civiele markt kwijt, omdat die
heel andere eisen stelt".
Directeur D. Bütker van Ol
delft in Delft kan dat laatste
wel bevestigen. „Het zal veel
industrieën verschrikkelijk
moeilijk vallen om te schake
len van defensieproduktie
naar civiele produktie. Aan
defensie-apparatuur worden
immers extreem hoge eisen
gesteld. Ga je vanuit die ach
tergrond civiele produkten
maken, dan kun je nauwelijks
concurreren. Als je een radio-
versterker gaat maken die je
veilig tegen de grond kunt
smijten of in de vriezer kunt
zetten, dan wordt hij gewoon
veel te duur".
Optuigen
Dibbetz is wat de toekomst
van de Nederlandse defensie-
industrie betreft toch niet
somber. „Bij bezuinigingen zal
men het eerst aankopen van
nieuw materieel schrappen.
Dat betekent dat er meer geld
gestoken moeten worden in
het onderhouden en 'up-to-
date' majcen van bestaand ma
terieel. Juist in dat laatste is de
Nederlandse industrie sterk.
Voor een compleet nieuwe
straaljager moet je in de VS
zijn, maar het optuigen van
bestaande straaljagers kan ook
bij Fokker, HSA en DAF ge
beuren. Het kan zelfs zó uit
pakken dat het relatieve aan
deel van de Nederlandse in
dustrie in de defensie-op
drachten stijgt als er bezuinigd
gaat worden op nieuw-aanko-
pen".
Directeur Bütker voorziet voor
Oldelft zélf in elk geval geen
dramatisch teruglopende de
fensie-omzetten. Op de 'uitge
broken vrede' is volgens Büt
ker al geanticipeerd door de
voorgenomen fusie met het
bedrijf Enraf. „Daardoor zal
het aandeel van de defensie
opdrachten in de nieuwe com
binatie teruggebracht worden
van ruim zestig procent van de
omzet naar nog geen dertig
procent. In het nieuwe con
cern krijgen de drie poten -
medisch, defensie en civiel -
elk een ongeveer even groot
aandeel".
Oldelft, dat gespecialiseerd is
in de produktie van hoogwaar
dige optische apparatuur (on
der meer nachtkijkers), rekent
in weerwil van de internatio
nale ontspanning op stevige,
mogelijk zelfs hogere omzetten
in de defensie-divisie.
Bütker: „De aantallen grote
wapensystemen zullen wel
verminderd worden, maar wij
verwachten dat 'de krijgs
machten daar dan toch een
stukje extra kwaliteit voor te
rug willen hebben. Er zal ge
moderniseerd worden, ook in
de sfeer van de elektro-optiek.
Men zal de mogelijkheid wil
len hebben om met een welis
waar kleiner leger ook in het
donker jen bij slecht zicht te
kunnen opereren. Verder is
het helaas nog niet overal in
de wereld vredig. Met name
India en Pakistan zijn fors aan
het bewapenen. En wat Oost
en West betreft: als men min
der gaat bewapenen, wil men
elkaar in het algemeen beter
observeren. Ook in dat opzicht
ligt er een grote markt voor
onze optische apparatuur".
Het is even stil aan de andere
kant van de telefoonlijn. Dan
zegt Bütker: „Niet alleen als
burger, maar ook als directeur
van Oldelft ben ik blij met de
ontspanning tussen Oost en
West en hoop ik dat het door
zet. Echt, deze vrede is voor
ons prachtig".
PAUL KOOPMAN
Oud en nieuw
Terwijl bij Christie's in
Londen het oudste Engel
se registratienummer voor
een auto werd geveild voor
bijna zes ton (rechts),
bracht de fameuze Engelse
autofirma Jaguar zijn aller
nieuwste model op de
markt (links). De auto, die
uiterlijk in niets meer lijkt
op de voorgaande model
len van dit merk, gaat ruim
een miljoen kosten. Er
worden er slechts 220 van
geproduceerd en de ko
pers moeten vooraf een
deposito storten van an
derhalve ton. Ze krijgen
hun auto niet eerder dan in
1992.
FOTO'S: AP
I 8.41
1 8,4t
10,11
-Jgisteraccountant is voor
5 1 tuiten wacht een streng
I5,2ton die probeert de boek-
3 17 8(ngen van zijn klanten
i details te controleren.
8 20,van de accountantscon-
5 22 9(is ^et toevoegen van ge-
'aardigheid aan de (fi-
2 25.4<eie) stellingen van een
9 27,9f"» ze8t het NIVRA, het
rlands Instituut van Re-
6 30.5iaccountants, plechtig.
4 33,oingewikkeld dit vak is
alleen al uit de studie-
35-%n acht tot tien jaar. Die
18 38, l( wordt doorgaans ge-
ineerd met een baan als
6nt-accountant bij een
Ichap. In mijn Bedrijfs-
ig Lexicon staat een sa-
atting van dit beroep,
n op 48 bladzijden be-
71 onderwerpen wor-
>eschreven die van be-
-lijn om het accountants-
(Aankn°P iuiste w«ze te le'
»an Jaarderen.
^litenwacht beseft niet,
ïn accountant voor zijn
In heel veel kan doen.
adviserende functie
met de dag belangrij-
^Baarmee nemen ook zijn
verantwoordelijkheden onte
genzeggelijk sterk toe. Dat
kunt u ook aflezen uit de
groeiende reeks VERA-cur-
sussen (VERA is Voortgezette
Educatie Registeraccountants)
waarmee de accountant de
kennis over alle mogelijke on
derwerpen die hij voor zijn
beroep dient te beheersen,
kan bijschaven. Neem bij
voorbeeld de cirulaire over de
VERA-studiedag 'Omgaan
met onzekerheid' (kosten: 775
gulden), waarin onder meer
dit staat: „Na een lange perio
de van plechtstatig stilzwijgen
binnen het accountantsberoep
over de risico's van de be
roepsuitoefening, is dit decen
nium het inzicht doorgebro
ken dat zwijgzaamheid over
de zwakke plekken van de
beroepsuitoefening luidruch
tigheid over de harde fouten
die kunnen worden gemaakt,
slechts in de hand werkt. Bo
vendien hebben risico-analy
setechnieken, ontwikkeld in
het kielzog van het fenomeen
van kwaliteitsbeheersing, het
onderwerp meer centraal in
de vaktechnische belangstel
ling geplaatst"..
Mede door de soms niet malse
maatschappelijke kritiek
wordt de registeraccountant
gedwongen zijn beroep steeds
zorgvuldiger uit te oefenen.
Daarbij komt, dat de aard van
zijn werk langzamerhand
ingrijpend verandert, zodat
hij zich terdege moet inspan
nen om zijn taak naar beho
ren te vervullen. Vooral de
grote klanten van de interna
tionale accountantsmaat
schappen worden steeds beter
onderlegde gesprektspartners.
De gewone man ziet in de re
gisteraccountant in de eerste
plaats degene die zijn goed
keuring hecht aan de jaarver
slagen van de ondernemingen
waarin hij zijn spaarcentjes
heeft belegd. Als u het mij
vraagt leest hij de accoun
tantsverklaringen die in de
jaarverslagen van die onder
nemingen worden afgedrukt,
zelden of nooit. Het is inder
daad gortdroge kost. Hier
volgt een enkel voorbeeld van
zo'n accountantsverklaring:
„Wij hebben de jaarrekening
1988 van de gecontroleerd.
Op grond van dit onderzoek
zijn wij van oordeel dat deze
jaarrekening een getrouw
beeld geeft van de grootte en
de samenstelling van het ver
mogen van de vennootschap
op 31 december 1988 en van
het resultaat over 1988".
Wijkt de verklaring af van dit
model dan is er gegarandeerd
wat aan de hand bij de gecon
troleerde onderneming. Een
registeraccountant kan de
jaarstukken natuurlijk afkeu
ren, maar hij kan ook twijfe
len en dan krijg je dit. De Ge-
drags- en Beroepsregels Re
gisteraccountants (GBR): „De
verklaring van oordeelsont
houding houdt in dat bij de
registeraccountant onzekerhe
den zijn blijven bestaan van
zodanige aard en omvang dat
hij geen goedkeurend of af
keurend oordeel omtrent de
getrouwheid van de verant
woording als geheel kan uit
spreken". In zo'n verklaring
van oordeelonthouding moet
ook worden vermeld waaro
ver de accountant zich onze
ker voelt.
U ziet dat het altijd nuttig is
de accountantsverklaring in
jaarverslagen even te lezen,
hoe duf de redactie van die
verklaring ook is.
Winstgevender
Het aantal mensen dat de re
gisteraccountant als fiscaal
adviseur ziet, is uiteraard
kleiner. En de buitenwacht
weet vrijwel niets af van zijn
andere advieswerk, dat in de
loop der jaren overigens
steeds belangrijker (en winst
gevender) is geworden.
Uit dit alles blijkt al, dat de
moderne registeraccountant
nooit eens lekker onder zijn
werk kan wegsuffen. De spel
regels, die voor hem zijn ver
vat in het GBR-boekje wor
den steeds ingewikkelder en,
naar mijn smaak, onoverzich
telijker.
Neem de bemoeienis van de
accountant met fraude. Daar
over is thans een grote discus
sie aan de gang. Enkele
maanden geleden heeft het
NIVRA terzake een 'visie' ge
publiceerd en thans is bekend
geworden, dat over een half
jaar een frauderichtlijn zal
worden gepubliceerd waaraan
onze registeraccountants zich
dan strikt zullen moeten hou
den.
Wat moeten accountants doen
als zij bij de uitoefening van
hun werk fraudes of onregel
matigheden ontdekken? Nu
al, zegt het NIVRA, leveren
zij een belangrijke bijdrage
aan de preventie en de be
strijding van misbruik en on
eigenlijk gebruik van over
heidsregelingen. Het kan ech
ter kennelijk beter.
Het mag een vaststaand feit
worden geacht, dat 'preventie
en bestrijding' veel tijd (en
geld) zullen vergen, zodat het
mij niets zou verbazen als die
zorgvuldigheid uiteindelijk
leidt tot een zekere vertraging
in de publikatie van de jaar
verslagen. De eventuele ver
traging zal echter pas in 1991
merkbaar worden, omdat de
strenge frauderichtlijn nog
enige tijd op zich zal laten
wachten.
WIM VAN DER MEULEN
Noteringen van vrijdag 15 december 1989 (tot 16:30 uur)
dividend over
88 4.7»d
88/1.60
88/7.50
88/2.80
86/87 5% st
88/2.55
88/5.20
88 14.40
88/1.40
86 1.75
88/1.30
88/3.50
88/4.-
88/1.80
88/3.40
88 10.-
88 5.00 d.
88/2.-
88/3.-
88 4.— 2%% sta
87/88 1.80
78 4.40+5% St.
88/1.-
88 4.29
88/3.20
88 1.95
88/2.44
88/3.12
Do dd
115.40 20/9
145.50 24/8
157.30 27/4
46.708/8
166-70 20/9
63.20 4/12
95.20 8/8
185 001/12
160.50 21/6
74.4019/4
80.30 26/9
61.00 5/6
140.00 13/9
142.50 2/6
83.00 8/9
51.50 8/9
40.90 3/1
154.00 5/4
122.004/7
128.00 26/6
113.50 21/8
91.00 5/10
56 8017/8
61 50 12/6
154.30 13/9
74.50 8/9
98.30 9/10
57.20 17/8
108.00 19/4
337 50 22/9
151.80 26/6
50.104/10
47.701/12
114.0011/9
82.85 23/5
114.4011/9
62.50 28/8
44.9025/9
162.70 25/8
116.50 26/9
51.105/5
99.40 9/8
53.30 1/8
la dd
89.90 27/2
89203/1
122.00 16/10
38.00 16/10
156 J0 3/1
46.50 19/5
75.00 18/5
132.50 21/3
102.30 22/11
57.10 2/1
61.50 20/3
39.90 14/12
105.102/1
105.50 16/10
6220 2/3
28.30 2/1
31.7015/12
110.80 24/5
72.301/2
80.50 3/1
77.0011/1
67.00 20/3
41.60 20/1
42.50 16/10
113.90 3/1
58.00 17/5
52.706/1
37.60 2/1
78.00 2/1
277.00 2/1
103.7011/1
34.102/1
44.80 15/12
97.102/1
78.20 2/1
92.40 2/1
59.40 29/11
25.80 2/1
117.40 3/1
86.50 13/2
29.3022/11
59.00 2/11
36.17 2/1
111.10
131.30
133.60
110.60
130.70
134.20
Slotkoers vrijdag 15 december 1989
giessen 241.00 239.00
aalberts 64.50 65.00 goudsmit 373.00 373.00L
ad holde 38.00 37.50 grasso 112.70 112.70
ahrend gr c 251.00 250.00 grolsch c 139.20 138.00
gti hold 202.00 202.50
hagemeyer 107.50 107.00
104,00 105.00
amst rubber 6.10 5.80
antverf 520.00H 500 00K
atag hold c 102.00 101.50
auto-i r 95.00 94.00
auto md pr 46 00 46.00
150.00 150.00
127.00 127.00
360.00 360.00
boer druk 320.00 320.00
bredero 29.00 ONG
breder c 26 30 ONG
breevast c 18.60 18.40
burg heytx 3400.00 340000
cahié 1050.00 1032.00
calvè c 1050.00 1032.00
catve pr 865.00 865.00
center pa c 62.70 62.50
csm 77.00 76.00
daimindo c 357.00 360.00
it beh 19.50 19.50
cred lyonn
credlyd90
cvggbc
enraf-non c
114.00
Dexovit c
tumess c 124.50
gamma hold 81.30
gammah5pr 6.10
getronics 29.20
geveke 43.70
hal trust 14.90 14.40
hal tru
15.00 14.50
hoek's mach 202.00 202.00
hunter d pr 4.95 5.00
ica hok) c 22.00 22.00
ihc cal and 36.00 35.20
indust.mlj 224.00 224.30
infotheek c 28.50 29.10
ing bb kond 601.00 600.00
kas-ass c 46.50 46.50
1400.00 1400.00
kbb
77.80 77.80
kbb cjr. c 73.60 73.60
maas beh c 96.00 96.00
macintosh 40.00 40.40
mend gans 3250.00 3250.00
mhv a'dam 17.30 17.30
moeara 1225.00 1210.00
moeara opr 159000. 158000.
moeara cop 15900.0 15900.0
moeara wb 17000.0 16800.0
vd moden 30.70 30.00
mulder bosk 73.001 73 00K
multihouse 8.90 8 90
mijnbouw c 418.50 418.50
naeft 285.00
nagron c 47.50 48.50
nalinv.bnk 639.00 640.00
nbm-amstel 20.90 20.90
nedap 382.00 382.00
n spr.st c 10000.0L 10000.0
nkl hold c 313.00 308.00
norit 1040.00 1043.00
sarakreek 32.00
schev.-ems 1.00
schurtema 1430.00L
schuttersv 158.00
»i c 153.00 153.00
89 50 89.00
158.00 158.00
1200.00
115.50 115.30
ver.glas nb 337.00
vnu 7 pr 2100
v.trans.hyp. 590.00S
340.00
600.00H
wgnr-tijl c 183.50
west invest 25.00
west-inv wb 90.00
westersuik 70.50S
wolkl cp c 181.00
wyers 12.50+
wyersc 43.50S
Internationals
onder druk, Akzo
hoger
AMSTERDAM Akzo heeft
zich gisteren na het sluiten
van de Amsterdamse effecten
beurs met een winst van 0,80
op 134,20 goed weten te
handhaven ten opzichte van
de andere internationals. Zo
moest Unilever 2,30 laten op
157,30 en Koninklijke Olie
1,70 op 145,80. KLM lever
de vijf dubbeltjes in op 46,60
en Hoogovens 0,40 op ƒ83,90
Philips wist nog een dubbeltje
winst bijeen te sprokkelen op
45,70. Dit alles vond plaats
tegen de achtergrond van een
stemmingsindex die met 1,1
punt daalde tot 182,5 en een
bescheiden aandelenomzet van
ƒ562 miljoen.
Van de totale omzet van nog
geen 1 miljard nam de obli-
gatiemarkt ƒ430 miljoen voor
haar rekening. De obligatie-in
dex sloot 0,1 punt beter op
102,70.
Wat omzetten betrof was Ko
ninklijke Olie koploper met
102 miljoen, gevolgd door
Polygram met 62 miljoen
(ruim 1,8 miljoen aandelen).
Philips wist een omzet van
36 miljoen te realiseren, ge
volgd door Unilever met bijna
ƒ30 miljoen en Akzo ƒ14 mil
joen.
Op de binnenlandse markt
sloot Polygram uiteindelijk
met een winst van ƒ0,50 op
32,90. Grolsch moest echter
1,20 prijsgeven op 138.
Op de parallelmarkt ging We-
weler, na de winstbijstelling-
eerder deze week, gisteren nog
verder omlaag met 17,80 op
ƒ99,70. Free Record Shop wist
op deze markt twee dubbeltjes
toe te voegen op 32,50.
Philips was het meest verhan
delde aandelenoptiefonds met
een omzet van 5500 contrac
ten. Koninklijke Olie volgde
met 3600 opties en VOC, een
van de grootste verliezers op
de aandelenmarkt, was derde
met 2700 contracten.
