Italia '90 moet imago van
pasta en mode wegpoetsen
Voetbaltoernooi
dient vooral
belang economie
r £eidóe6outont
L
ZATERDAG 9 DECEMBER 1989
Ciao, de mascotte
van Italia '90 en
nu al overal ter
wereld in alle
mogelijke vormen
te bewonderen.
FOTO: PR
Vanmiddag wordt in het
sportpaleis in Rome de
loting verricht voor het
toernooi om de wereldtitel
voetbal, Italia '90.
Nederland is daar zoals
bekend een van de
deelnemers. Onze
verslaggever Frank
Werkman toog dezer dagen
naar de Italiaanse
hoofdstad, keek rond en
sprak onder anderen met de
woordvoerder van het
organisatiecomité.
ROME - Het mooiste zou natuurlijk
zijn geweest de finale van de strijd om
de wereldtitel voetbal 1990 in het we
reldberoemde Colosseum van Rome.
Dat monument in de Italiaanse hoofd
stad, vorige week nog doelwit van een
bezoek van president Gorbatsjov en bij
na een pelgrimsplaats voor de miljoenen
toeristen die de stad op de zeven heuve
len bezoeken, kon ooit ruim 50.000 toe
schouwers bevatten. Die waren getuige
van de heldendaden van gladiatoren of
zagen hoe slaven dienden als menselijk
Jeeuwenvoer, ter meerdere eer, glorie én
jvermaak van de heersende klasse. Aste-
nx en Obelix haalden nog vóór die tijd
hun schelmenstreken uit en tartten de
Igoed uitgeruste Romeinse legioenen met
hun snode daden.
Komende zomer trekt een modern legi
oen door Italié in de hoop opnieuw de
globe te veroveren. De voetbalwereld
wel te verstaan. De namen van Caesar
Len Marcus Anthonius, beiden overigens
'poit de minnaar van de fameuze Cleopa
tra, zijn echter inmiddels vervangen
jloor die van aanvallers van anno nu,
Vialli en Serena. Of zij ook zo veel suc
ces zullen hebben als hun beroemde, op
(nacht en invloed beluste historische
voorgangers kort voor het jaar Nul,
dient uiteraard te worden afgewacht. Nu,
een kleine zes maanden voor het begin
van Italia '90, kan evenwel al worden
vastgesteld dat het Apennijnse schierei
land al behoorlijk warmloopt voor de
parades van de mannen van bondscoach
Azeglio Vicini. Alle grote Italiaanse ste
den ademen middels affiches en soms le-
voetbalgekte. Die op 8 juli volgend jaar
tot volstrekte verdwazing zal leiden als
Italié de finale in het eigen Rome zou
bekronen met succes. Want voetbal leeft
in Italië, het land leeft van voetbal,
ademt het, staat er mee op en gaat er
bee naar bed.
jy-N
Lalcio
Toch gaat het volgend jaar niet in de-
eerste plaats om calcio, Italiaans voor
het spelletje met het niet meer bestaande
bruine monster. Dat maakt een bezoekje
aan de Via Plinio duidelijk. Daar in één
van de buitenwijken van Rome, waar de
rijken der stad zich middels hoog hek-
werk en elektronica hebben beschermd
tegen grijpgrage vingers, is het kantoor
van COL (Comité Organizador Local)
gevestigd. Een statig landhuis, dat een
drijfganzienlijk gastvrijer indruk maakt dan
de villa's op de belendende percelen.
Het hek staat open, geeft toegang tot een
bergformatie aangelegde, geheel volge-
iuwde parkeerplaats. Naast de entree
igt wat slordig en misschien wel symbo-
isch voor het hele, gigantische project
lat Italia '90 heet, aan de ene kant een
(tapel bouw- of sloopstenen en aan de
indere een overbelaste vuilcontainer.
Italië in het klein? Italia '90 ten .voeten
lit? De toekomst zal het uitwijzen.
)e berichten, die met de regelmaat van
Ie klok vanuit de Laars van Europa
laar buiten doorsijpelen, hebben dezelf-
le verontrustende inhoud als de pijplei-
lingen van chemische bedrijven, die her
fo der in het land nog vrijwel onbelem-
Dp merd hun gang kunnen gaan. Italié wil
wel, maar kan niet. Dat is in het kort de
boodschap die opklinkt als het gaat om
de vraag of de republiek begin juni vol
gend jaar klaar is voor het evenement,
dat miljarden wekenlang in de ban zal
houden. Velen vrezen dat Rome '90 een
kopie zal zijn van Montreal '76, waar
door financiële en technische perikelen
de bouw van olympische accommoda-
lies niet kon worden volvoerd. Waar het
|)etekind van Juan Antonio Samaranch
ioest spelen tussen stalen staketsels, die
ivenwel door handige cameralieden
doorgaans buiten de huiskamer werden
Sehouden. Want televisie is meer nog
'an tijdens de Olympiade van 1976'een
"efwoord in de tegenwoordige sportwe-
ild. In de voetbalbranche waarschijnlijk
het bijzonder.
V.
an basten
Op de derde verdieping van het COL-
pand in de Via Plinio zetelt Gian Paolo
Segala, straks officieel woordvoerder van
Italia '90 en nu nog slechts de spreek
buis. Zijn van allerlei elektronica voor-
Het Colosseum van Rome als plaats van
ziene vertrek wordt betreden nadat de
bezoeker eerst een meer dan levensgrote
kopie van 'Ciao' is gepasseerd. Deze is
tegen alle mogelijke invloeden gewa
pend, want het lego-figuurtje in de hou
ding van een houterige uitvoering van
Marco van Basten staat in een glazen
kooi.
Dat geldt straks ook voor de organisatie
van Italia '90^ want de ogen van de we
reld zullen ruim vier weken zijn geves
tigd op het land. En dat is ook de bedoe
ling, legt de aimabele Gian Paolo Segala
uit. Want voetbal, zegt de voormalig
dagbladjournalist, in West-Duitsland
opererende correspondent en tot voor
kort als pr-man van - jawel - een che
miebedrijf fungerende COL-'spokes-
man', is natuurlijk leuk. Maar promotie
van zijn land is aanzienlijk belangrijker.
„We moeten af van het imago spaghetti,
macaroni, pizza en Valentino (mode;
red.)", zegt Segala met enig vuur in de
stem. „Dit voetbaltoernooi is een unieke
kans om het andere gezicht van Italië te
laten zien aan de wereld. Daar moeten
we gebruik van maken".
Minder bloed
Aan het woord is de pr-functionaris uit
het bedrijfsleven, tegenwoordig de alles
overheersende factor in het, zoals ge
zegd, door het magische medium televi
sie gedomineerde voetbalcircus. Dat eco
nomisch effect belangrijker acht dan een
door Vialli c.s. geprolongeerd succes van
Caesar en Marcus Anthonius. Waarbij
één ding wel héél zeker is: er zal ditmaal
minder bloed vloeien. Waarmee overi
gens niets is gezegd over de hardheid
van een als slijtageslag te beschouwen
voetbaltoernooi van vier weken. Daar
zal later over worden gesproken, ge
schreven en getoond.
Terug naar Gian Paolo Segala, die zijn
promotiepraatje vervolgt met: „De oude
waarden waren tot voor kort het belang
rijkste als het over Italië ging. De histo
rische betekenis van het land, de monu
menten, de stranden. Maar Italië heeft
van een voetbalwedstrijd. Mooi
meer te bieden. Veel meer. Het land is
niet voor niets het vijfde industrieland
van de westerse wereld. Met grote con
cerns, die kwaliteitsprodukten maken".
Waarvoor afzetgebieden gevonden
moeten worden, kan daaraan worden
toegevoegd. Kortom, Italia '90 moet een
vele uren durende reclamespot worden
voor het land van vooral cultuur en
minder cuisine. Dat lucht- en waterver
vuiling inmiddels heeft zien uitgroeien
tot de grootste vijand van een van de be
langrijkste pijlers van de nationale eco
nomie: toerisme. De smog in Milaan, de
drukte in Rome en de algen aan de
Adria zijn nu niet meer direct in het oog
springende commercials voor de natie.
Integendeel. De armoede van Napels, de
maffia van Palermo, de rommel in Ge
nua wilde Jan Toerist nog wel op de
koop toe nemen. Maar als hij niet meer
kan ademen, zwemmen of parkeren
blijft hij weg. Zoekt zijn heil elders, ver
derop in Europa of de wereld.
Doden
Het spreekt vanzelf dat het land van Va-
ticaan en Voetbal zich volgend jaar opti
maal aan die wereld zal willen presente
ren. Hetgeen de voorbije tijd, zoals
eerder aangeduid, niet altijd even posi
tief gebeurde. De bouw stagneerde, er
vielen zelfs doden. Het eerste feit ont
kent Gian Paolo Segala niet, het tweede
probeert hij met hetzelfde verhaal te ver
klaren.
„Bij de bouw van stadions en dergelijke
is er sprake van één hoofdaannemer, die
het hele project heeft gekregen. Maar die
firma kan de hele zaak niet aan en be
steedt onderdelen uit aan kleinere on
dernemingen. Die op hun beurt weer
werk onderbrengen. Op het laatst zijn
ongeschoolde, vaak tot dat moment
werkloze losse werklui met bepaalde
klussen bezig. Dat is vragen om ongeluk
ken en die zijn helaas gebeurd. Maar ik
wil er wel één ding aan toevoegen: waar
wordt gewerkt, gebeuren ongevallen. Als
l, maar geen werkelijkheid.
FOTO: PR
er iemand verongelukt bij de aanleg van
een weg krijgt dat tragische feit slechts
aandacht in de lokale pers. Hooguit.
Maar omdat het hierbij ging om zo'n in
het oog lopend evenement als een we-
reldtoernooi voetbal krijgt het ineens
wereldwijde aandacht. Dat is begrijpe
lijk, maar niet terecht".
Niet kwaad
Gian Paolo Segala maakt zich er niet
kwaad om. Hij stelt slechts vast. En
heeft gelijk. Of hij dat ook krijgt bij zijn
verklaring over het andere element van
de grootscheepse bouwoperatie, die
soms al jaren geleden werd aangevangen
met stadions, perscentra en dergelijke is
de vraag. Een kwestie waarop ook de
toekomst in élk geval het antwoord zal
geven.
„Alles zal begin mei klaar zijn", zegt Se
gala met grote stelligheid. „Als dat niet
het geval is volgen er heel grote boetes
voor alle bedrijven die er bij zijn betrok
ken. Zulke hoge sancties dat voor de
meeste ondernemingen de winst volledig
zal wegvallen en zal omslaan in grote
verliezen. Ze zullen dus wel oppassen
om de limiet niet te halen".
Somberder én openlijk is Segala over an
dere facetten van de gigantische bouw
kundige operatie. „De infastructuur zal
hier en daar, vrees ik, problemen geven.
Op tal van plaatsen is er nog niet eens
begonnen met de aanleg van wegen, par
keerplaatsen en dergelijke. Als dat niet
afkomt kan het een chaos worden. Maar
die ligt dan buiten de verantwoordelijk
heid van de organisatie van Italia '90".
Alleen groepen
De bezoeker van het voetbaltoernooi zal
er voor moeten bloeden. Hoewel de pro
blemen op dat gebied misschien kunnen
meevallen. Want Italia '90 wil dan wel
graag dat alle 52 wedstrijden van het
evenement in uitverkochte stadions zul
len worden afgewerkt. Maar de solisti-
sche liefhebber wordt gemaand de sta
dions te mijden.
Met de opmerking „We zijn er op uit
om individuele belangstellenden te ont
moedigen", maakt Segala heel goed dui
delijk dat daar de belangen niet liggen.
„De entreekaarten worden in een reis-
en verblijfspakket verspreid. Het is de
bedoeling dat er vrijwel louter groepsrei
zen naar Italië worden georganiseerd.
Makkelijker te controleren en te organi
seren". En meer profijt opleverend voor
de betrokken sponsors, van wie vooral
de Banca Nazionale del Lavoro een sleu
telrol speelt in de distributie. Waarbij de
volgende hap uit de welgevulde ruif van
Italia '90 wordt gedaan door eigen en
buitenlandse touroperators.
De willekeurige vakantieganger, die zich
volgend jaar ondanks de boven beschre
ven milieuproblemen toch richting
Apennijnen begeeft, kan het dus wel
schudden. Evenals, maar dat valt dan te
prijzen, de op de solotoer gaande de-
structieveling, die niet alleen de bloeme
tjes maar ook de agressiviteit buiten wil
zetten.
Kostbaar
Gevolg van de zakelijke combine in het
Italiaanse bedrijfsleven, dat de hand
heeft gelegd op Italia '90, is wel dat het
bezoeken van een wedstrijd van het
toernooi een kostbare affaire is gewor
den. Het duurste pakket is voor Italia
nen (reis, verb|ijf en entreekaartje) al
zo'n slordige duizend gulden. Daar komt
voor een buitenlander nog eens een reis-
som bovenop. Tel uit je winst! Kun je
beter voor de buis gaan zitten, waar de
organisatie je ook eigenlijk wil hebben.
Segala is niet zo beducht voor het optre
den van geweld- en vernielzuchtige voet
balsupporters. Kan ook nauwelijks an
ders. „Laat ik vooropstellen dat het een
probleem is dat waarschijnlijk nooit
wordt opgelost", aldus de spreekbuis
van COL. „Maar je kunt er wel zo veel
mogelijk aan doen om het zo goed als
maar kan in te dammen. En dat zal ge
beuren. Daarvoor zijn met het ministe
rie van justitie en binnenlandse zaken
voldoende goede afspraken gemaakt.
Heel lang was Nederland geen probleem.
Dat is het nu helaas wel, maar vooral in
eigen land. Het toernooi om de Europe
se titel in West-Duitsland heeft vorig
jaar bewezen dat het ook goed kan. Het
supporterslegioen van het Nederlands
elftal was de meest kleurrijke aanhang.
Overigens is er contact geweest met de
politie van de Europese landen die
straks komen. Zodra de loting bekend is,
kunnen er gerichter maatregelen worden
getroffen. Bovendien is het een evident
voordeel dat alle stadions zijn voorzien
van louter zitplaatsen. Die hebben al
eerder, elders aangetoond preventief te
kunnen werken tegen voetbalgeweld".
Terroristen
„Er zal", gaat Segala verder, „overigens
een zeer strenge controle op al zeer grote
afstand van de stadions plaatsvinden. Er
wordt in dit verband niet alleen gedacht
aan hooligans, maar ook en misschien
wel vooral terroristen. Daar zijn we ons
sinds München 1972 zeer wel van be
wust. Er komen bij zo'n groot evene
ment veel belangrijke mensen. Die
moeten extra goed zijn beschermd. Hoe
veel veiligheidsmensen er worden inge^
Gian Paolo Segala: „We moeten het be
zoek van de individuele bezoeker aan het
WK ontmoedigen".
FOTO: PERS UNIE
schakeld? Dat weten we niet. Willen we
ook niet weten! De FIFA heeft trouwens
al wel heel nadrukkelijk gesteld dat elk
land verantwoordelijk is voor het gedrag
van de eigen supporters".
„Het is overigens wel belangrijk dat Ne
derland aanwezig is. De Europese kam
pioen mag natuurlijk niet ontbreken bij
zo'n wereldbekertoernooi. Het is trou--
wens ook goed dat de Westduitsers er
zijn. Het zou toch te gek zijn geweest als
één van de twee sterke landen van Euro
pa had ontbroken. Overigens zijn we
ook heel gelukkig met het feit dat de
Verenigde Staten zich heeft gekwalifi
ceerd. Niet alleen omdat het volgende
WK-toernooi daar wordt georganiseerd,
maar ook om andere, economische rede
nen. De absentie van de Denen en Fran
sen is te betreuren. Dënen zijn ook
kleurrijk. Frankrijk is onze buurman".
Filmpje
Italié zal ondanks het feit dat solo-be
zoekers worden ontmoedigd kunnen re
kenen op zeven a acht miljoen over
nachtingen extra tijdens Italia '90. Een
niet geringe economische impuls. De
verwachting is dat de omvang van het
toerisme zes acht procent zal stijgen.
„Een WK hoeft geen toeristische trek
pleister te zijn. Als er maar reclame voor
Italië wordt gemaakt", herhaalt Gian Pa
olo Segala nog maar eens. „Voor het be
gin van elk duel krijgt elke stad waar
wordt gespeeld de gelegenheid zich in
een filmpje van dertig seconden te profi
leren. Voor steden als Rome en Milaan
is dat niet echt nodig. Maar plaatsen als
Bari en Udine kunnen die wervende
kracht best gebruiken".
Of een vlekkeloze organisatie ook voor
Gian Paolo Segala persoonlijk een wer
vende kracht zal kunnen hebben, ont
kent de sympathieke Italiaan met klem.
„Wat ik na Italia '90 ga doen. weet ik
nog niet. Betrokken raken bij het WK
'94 in Amerika? Nee, dat zeker niet. Ik
ben al te veel van huis geweest".
