Harde campagne tegen risico vuurwerk
l 2 binnenland
£fiid6C0otnant
IMPORT ILLEGAAL VUURWERK NA 1992 NIET TEGEN TE HOUDEN
ALS JE
EEN HAND
VERKNALT,
GA JE TOCH
GEWOON
BEN NIEUWE
HALEN.
Kamer tegen Schengen- akkoord
Boete voor
uitbroeden
eieren van
papegaaien
Nederlands bedrijf
betrokken bij
ocaïne-produktie
Burgemeester bezit
bv voor nevenfuncties
Al vier bomaanslagen in Haagse binnenstad
WOENSDAG 6 DECEMBER 1989 PAGINA 3
HENGELO Aan de
,veeleenwording van Europa
der_kleven ook nadelige as-
ig pecten. De kans is name-
gn_:lijk niet denkbeeldig dat
rxis.veel illegaal vuurwerk,
ajis_dat in de andere lidstaten
ioodwe^ vry maê worden ver-
ver.kocht, na 1992 ook in ons
5be_land legaal mag worden
geïmporteerd. Nederland
voert weliswaar binnen
de Europese Gemeen-
»t inischap volop actie om dat
arenjgevaar te bezweren, maar
ider vooralsnog hebben die po-
Bo-gingen weinig effect ge
ven, sorteerd.
loud Qns jancj boUck er wat betreft
de verkoop van vuurwerk, al
thans vergeleken met de ande
re lidstaten, een vrij strenge
'tge- wetgeving op na. De contro-
ïaar leurs van de dienst Bijzondere
De
Stoffen, onderdeel van de
Keuringsdienst van Waren,
maken al jaren jacht op lieden
die het met de regels niet zo
nauw nemen. In andere Euro
pese landen, vooral het Zui
den, treden overheidsdienaren
vrij soepel op en mag vuur
werk bijvoorbeeld het hele
jaar door worden verkocht.
Bovendien mogen in diverse
landen zogeheten strijkers, of
tewel rotjes met een ultra kor
te lont, en vuurwerk met een
geluidssterkte van meer dan
150 decibel vrijelijk worden
verkocht.
Om toch druk te kunnen uit
oefenen op het Europees Par
lement is onlangs een werk
groep in het leven geroepen,
die bezig is met richtlijnen in
Europees verband. Vorige
maand hebben de Europese
ministers, die zich bezighou
den met consumentenaangele
genheden, onder meer over
het gebruik van vuurwerk en
de noodzaak van een genieen-
schappelijke wetgeving ge
sproken.
De Stichting Consument en
Veiligheid twijfelt er aan dat
de richtlijnen vóór 1992 aan
het parlement kunnen worden
voorgelegd. Mocht dit niet luk
ken dan zal ons land gevaar
lijk vuurwerk als de strijkers
in het kader van het vrije han
delsverkeer binnen de Euro
pese Gemeenschap moeten
toestaan.
Cynischer
Consument en Veiligheid pro
beert al jaren, vooral door het
voeren van acties, het publiek
te wijzen op het onoordeel
kundig aansteken van vuur
werk. Onder het motto 'Je
bent een rund als je met vuur
werk stunt' starten de SIRE,
de Stichting voor Ideële Recla
me en de Stichting Consument
en Veiligheid vrijdag een
nieuwe vuurwerkcampagne
die volgens woordvoerder
Cees Meijer van Consument
en Veiligheid cynischer en
harder van toonzetting is dan
ooit tevoren. Vorig jaar draai
de de campagne om bekende
televisiepersoonlijkheden als
André van Duin en Adelheid
Roosen, maar uit een enquête
onder een aantal slachtoffers
van vuurwerk werd geconclu
deerd dat de tv-spotjes, affi
ches en advertenties welis
waar veel enthousiasme te
weeg hadden gebracht bij ou
ders en opvoeders, maar de
beoogde doelgroep tussen de
twaalf en achttien jaar niet of
nauwelijks hadden bereikt.
Consument en Veiligheid
vond dat die jeugd op een
agressievere manier bereikt
moest worden en koos voor
een spot waarin een verkoper
die het midden houdt tussen
'de vieze man' van Kees van
Kooten en Jules Deelder aller
lei kunstledematen aan de
man tracht te brengen. De te
levisiespot vormt het middel
punt van de campagne. Erom
heen zullen affiches met tek
sten als 'Als je een hand ver
knalt, ga je toch gewoon een
nieuwe halen' en 'Als je een
oog verknalt, zoek je toch ge
woon een ander uit' verspreid
worden op scholen. Harde tek
sten vindt ook Cees Meijer,
maar het is volgens hem de
enige doeltreffende manier om
te trachten de houding van de
wat oudere jeugd zo te beïn
vloeden dat men langer stil
staat bij de gevaren van het af
steken van vuurwerk.
Letsels
Vijf jaar geleden begonnen de
SIRE en Consument en Veilig
heid met een meer agressieve
vuurwerkcampagne. Tot 1984
vielen er jaarlijks 2.000 slacht
offers. Daarna daalde dat aan
tal, terwijl in die jaren juist
steeds meer vuurwerk werd
verkocht. In de periode tussen
1984 en 1988 vielen er in totaal
'slechts' 2.000 slachtoffers ofte
wel gemiddeld 400 per jaar.
Letsel aan de hand (38 pro
cent) en aan één der beide
ogen (25 procent) scoorden het
hoogst, terwijl als soort letsel
de brandwond het meest voor
kwam (55 procent).
De meeste ongevallen ontston
den door het onjuist aanste
ken, het naar iemand gooien
van vuurwerk, maar vooral
door het experimenteren. Juist
de oudere jeugd, die normaal
gesproken precies weet hoe je
vuurwerk moet ontsteken, ex
perimenteert veelvuldig, on
der meer door op de eerste dag
van het nieuwe jaar op klaar
lichte dag nog niet ontploft
vuurwerk opnieuw te ontste
ken met alle risico's vandien.
Niet minder dan 38 procent
van het aantal ongevallen is
daaraan te wijten.
te bent een nmd als je met vuurwerk stunt s
Een van de affiches van de campagne
Teddybeer van
6.670 gulden
•AMSTERDAM Voor een
teddybeer uit ca. 1910 is giste
ren op de traditionele Sinter-
Jdaasveiling van poppen en
speelgoed bij Sotheby's in Am
sterdam 6.670 gulden betaald.
(Volgens het veilinghuis is de
•n zoNederlandse recordprijs voor
tpeen teddybeer hiermee ver-
J drievoudigd.
nnesDe beer was eigendom van
1. Algen dame die hem sinds haar
op-prille jeugd nad bewaard. Hij
zoonwerd dit jaar „ontdekt" tijdens
e ineen berentaxatiedag. Een Ne-
ister^er'anc*se verzamelaar is de
nieuwe eigenaar, aldus Sothe-
Opnieuw rechtzaak
Blankenburgtunnel
DEN HAAG De aanleg van de Blan
kenburgtunnel, gepland onder de Nieuwe
Waterweg vlak bij Maassluis, komt op
nieuw voor de rechter.
Morgen dient in Den Haag het hoger
beroep tegen het vonnis in een kort, ge
ding dat twee gemeenten, een recreatie
schap en vijf milieuorganisaties in februa
ri van dit jaar tegen de voorgenomen tun
nel hadden aangespannen. De aanleg van
nieuwe tunnels voor het wegverkeer staat
ook binnen het kabinet Lubbers-Kok ter
discussie. De Tweede Kamer krijgt in fe
bruari volgend jaar een evaluatie van mi
nister Maij-Weggen van verkeer en wa
terstaat over de wenselijkheid van vijf be
oogde tunnels, waaronder de Blanken
burg.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecre
taris Kosto van justitie
heeft er begrip voor dat de
Tweede Kamer grote moei
te heeft met het onderteke
nen door Nederland van
het 'akkoord van Schen
gen'. De overeenkomst tus
sen de Benelux, Frankrijk
en West-Duitsland behelst
de geleidelijke opheffing
van de onderlinge grenzen.
De controle door de douane
komt dan te vervallen.
Kosto zei vanmorgen voor de
VAR A-radio dat het kabinet ze
ker rekening zal houden met de
kritiek. Vooral PvdA en VVD
hebben forse bezwaren tegen
het akkoord, dat 15 december
zou moeten worden gesloten in
de Luxemburgse plaats Schen
gen. Het akkoord is een belang
rijke stap op weg naar de een
wording van Europa op 1 janua
ri 1993.
Kosto heeft de Kamer onlangs
vertrouwelijk de inhoud van
het verdrag toegestuurd. Dit is
uitzonderlijk, omdat het kabinet
bij het ondertekenen van inter
nationale akkoorden doorgaans
achteraf verantwoording aflegt
in de Kamer. „Dat is ons door
de andere landen, die dit niet
hebben gedaan, niet in dank af
genomen".
Op basis van de gegevens vindt
PvdA-woordvoerder Van Traa
dat er nog te veel onzekerheden
kleven aan het akkoord. Vol
gens Van Traa zijn er onvol
doende rechtsbecherming en
privacy-waarborgen voor de
burgers en ontbreekt een geza
menlijk beleid voor asielzoe
kers. Ook heeft de PvdA beden
kingen tegen het nieuwe cen
trale registratiesysteem waarin
alle namen van de inwoners
van de deelnemende landen
worden opgeslagen. Ook ont
breekt een internationaal hof
waar burgers met klachten te
recht kunnen, aldus Van Traa.
Het CDA is volgens woordvoer
der Gualthérie van Weezei ver
deeld. Ook de meeste CDA'ers
vinden het gebrek aan een alge
meen asielbeleid een groot pro
bleem. De VVD deelt vrijwel
alle bezwaren van de PvdA.
Oproep Van Kooten en
De Bie krijgt gehoor
ODOORN De oproep die Kees van Koo
ten en Wim de Bie zondagavond in 'Keek
op de Week' deden aan de burgemeesters
van Nederland te stoppen met het laten
loeien van de sirenes op de eerst maandag
van de maand, heeft in Zuidoost-Drenthe
succes gehad.
In negen gemeenten hebben de sirenes niet
geloeid. Die beslissing werd genomen door
de voorzitter van de Brandweer Hulpverle-
nings Dienst (BHD) in de regio Zuidoost-
Drenthe, drs. J.J. van Zorge, burgemeester
van Odoorn. „We hadden net de topontmoe
ting in Malta gehad", aldus Van Zorge, „en
er is sprake van een voortgaande ontspan
ning in de wereld". Door problemen was
ook in de Leidse regio maandag het alarm
uitgebleven.
ALKMAAR De Alk-
maarse rechtbank heeft
gisteren in hoger beroep
een boete van 20.000 gul
den opgelegd aan twee
handelaars uit Waarland
omdat zij illegaal verkre
gen eieren van hyacint
ara's hadden uitgebroed.
Daarmee overtraden zij de
wet uitheemse diersoorten.
Het vonnis wijkt aanzienlijk
af van de eis van de officier.
Die vorderde 150.000 gulden
boete. Het tweetal erkende
in een „zwart circuit" drie
eieren van de waardevolle
ara's te hebben uitgebroed.
Deze ruim 80 centimeter gro
te papegaai-achtigen vormen
een uitstervend ras, dat we
reldwijd wordt beschermd
door een streng jacht- en
handelsverbod.
In kringen van kenners zijn
ara's echter begeerde verza
melobjecten, waarvoor 15 tot
20 duizend gulden wordt
neergeteld.
heel
de|
vai
ïiiji
ider
Pese RIDDERKERK „Een
|e~ meldingsplicht aan het
;slo- ministerie van economi
st sche zaken voor elke
transactie die chemische
bedrijven verrichten met
Colombia zou de vervaar
diging van drugs in dat
land kunnen tegengaan".
Dat is de conclusie die di
recteur C. Kamper van
etu-Transol Chemicals bv in
Ridderkerk trekt nu be
kend is geworden dat zijn
bedrijf tot drie maal toe
te aceton heeft geleverd aan
elo- Colombia, waar het ge-
ehj- bruikt werd voor vervaar-
:no- diging van cocaïne.
Importlicencie
In het televisieprogramma Ve
ronica Tweede Lijn is van
avond (Nederland 2, 22.32 uur)
te zien dat Transol Chemicals
in februari zaken deed met de
Colombiaan José Diaz. Deze
man kocht een grote hoeveel
heid vaten aceton en liet die
met valse papieren in twee
containers van ECT in Rotter
dam naar Colombia transpor
teren door het containerschip
Gulf Spirit. Import van aceton
in Colombia moet officieel ge
controleerd worden, maar vol
gens een anonieme havenbe
ambte „opent geld elke deur
van Colombia".
;Diaz toonde aan directeur
Kamper een importlicentie.
Volgens de reportage, gemaakt
idoor een cameraploeg van het
[Britse Thames Television, ont
braken op die papieren de be-
I nodigde stempels. Voorts be
taalde de Colombiaan met con
tant geld en onderzocht Trans
ol niet de antecedenten van
Diaz, die in Colombia een du
bieuze reputatie geniet. In de
documentaire zegt directeur
Kamper dat de transactie ging
om 160 vaten aceton, waarvoor
een bedrag van 17.000 dollar
werd ontvangen. Wanneer de
Engelse journalist de directeur
confronteert met papieren die
aantonen dat het om minstens
drie leveringen gaat met een
waarde van 71.800 dollar, zegt
Këmper: „Dat zegt me niets, ik
moet het onderzoeken, nakij
ken in mijn gegevens".
Contant
Dat heeft de directeur inmid
dels gedaan en desgevraagd
laat hij weten dat „inderdaad
drie maal 160 vaten aceton
van ons naar Colombia zijn ge
ëxporteerd". Dat José Diaz
cash wilde betalen bevreemd
de Kamper destijds niet. „In
landen die te maken hebben
met regelmatige koersschom
melingen is het gebruikelijk
zaken te doen met contante
dollars", zegt Kamper. Dat
Diaz een twijfelachtige reputa
tie geniet was de directeur niet
bekend, zo zegt hij nu. En aan
de, naar later bleek valse, im
portlicentie besteede Kamper
geen aandacht, omdat „wij
geen importlicentie van Co
lombia nodig hebben, maar
een exportlicentie van Neder
land".
Twijfels
Volgens Kamper gaat zijn be
drijf ondanks de onthullingen
gewoon door met leveranties
aan Colombia. „Wel hebben
we intern besloten eventuele
twijfels omtrent een transactie
te melden bij het ministerie
van economische zaken", aldus
de directeur. Een Nederlands
exportverbod naar Colombia
heeft volgens Kamper geen
zin. „Nederland heeft slechts
een aandeel van één promille
in de export van chemicaliën
naar dat land". Directeur
Kamper voegt er aan toe dat
volgens hem „vele Nederland
se bedrijven chemicaliën aan
Colombia leveren".
In de documentaire verklaart
een majoor van de Colombi
aanse anti-narcoticabrigade
dat het overgrote deel van de
voor cocaïne benodigde chemi
caliën uit Europa afkomstig is.
Multinational Shell is markt
leider in de handel in aceton.
In 1982 verkocht Shell twee
duizend ton aceton aan Colom
bia. Vorig jaar was dat verdub
beld tot vierduizend ton. Dat
Nederland een rol speelt bij de
produktie van cocaïne in Co
lombia is overigens niet
nieuw. In september zei gene
raal Padilla, hoofd van de na
tionale politie van Colombia,
al voor de KRO-microfoon dat
Nederlandse bedrijven betrok
ken waren bij de produktie
van het witte poeder. Namen
noemde hij toen niet.
JEAN-PIERRE GEELEN
/ee. Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags
nbt, tussen 14.00 en 15.00 uur, telefoon 071-12.22.48 en uw krant
gen wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
;ch-1
ijde
ïers
aan
ile-l
aak
;nst
hét
veg
no-
La-
sies
zijn
BEEK De voorzitter van het genootschap van burgemeesters,
mr. H. van Walsum, eerste burger van Delft, zet vraagtekens bij
de door de burgemeester A. van Goethem van het Limburgse
Beek, opgerichte bv 'G.B. Consultancy'. Uit fiscale overwegin
gen heeft Van Goethem in die bv vier van zijn elf' nevenfuncties
ondergebracht.
Voorzover Van Walsum bekend heeft geen andere burgemeester
een speciale bv voor nevenfuncties. Als zijn persoonlijke mening
liet hij gisteren doorschemeren het hebben van een dergelijke
bv geen goede zaak te vinden. Wat het standpunt van het be
stuur van het genootschap zal zijn is echter nog niet bekend.
Deze week is er een vergadering waarop Van Walsum de me
ning van de bestuursleden zal peilen.
Volgens de burgemeester van Beek is de bv geen aparte neven
functie. Reden waarom hij daarvan ook geen melding heeft ge
maakt toen hij aan de gemeenteraad een lijstje met zijn neven
functies overlegde. Overigens was de vennootschap bekend bij
de raad, aldus Van Goethem. Bijbanen die in de bv zijn onderge
bracht zijn onder meer een commissariaat bij KAI Roermond en
het voorzitterschap van de Stichting Huisvesting Bejaarden
Limburg.
Knapen hoofdredacteur NRC Handelsblad
ROTTERDAM Dr. Ben Knapen (38) wordt de nieuwe hoofd
redacteur van NRC Handelsblad. Hij volgt per 1 januari W.
Woltz op, die op eigen verzoek aftreedt en als redacteur aan de
krant verbonden blijft. Knapen kwam in 1977 in dienst van
NRC Handelsblad. Hij was van 1978 tot 1984 correspondent in
Bonn (tevens voor het NOS-Journaal). Hij was vervolgens chef
redacteur en adjunct-hoofdredacteur en is sinds twee jaar cor
respondent in Washington. Knapen studeerde geschiedenis in
Nijmegen en promoveerde in 1985 op een proefschrift over de
Russisch-Nederlandse betrekkingen.
MM fWT zo omAccw \m-
PMiKeROuöUJÊNK IN OB
huiskamer MAkcaew-TU
CMN R.OKOV
Brand
verwoest
winkelpand
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Sinds eind
oktober is de Haagse bin
nenstad al vier maal door
bomaanslagen opge
schrikt. Op 24 oktober
ontplofte om elf uur 's a-
vonds een bom onder de
auto van de Spaanse con
sul-generaal J. Gil Catali-
na (35) in de Delistraat.
De consul die nog maar
enkele maanden in ons
land is, was eerder op de
avond om zeven uur thuis
gekomen. De auto werd
geheel vernield en door
de enorme klap sneuvel
den 150 ruiten. De explo
sie was in grote delen van
Den Haag te horen.
Drie dagen later deden zich
kort na elkaar twee explosies
voor bij Spaanse diplomatieke
vestigingen in de Riouwstraat
en de Burgemeester Patijn-
laan. Vlak voor elf uur werd
de eerste bom bij de handelsaf
deling van de Spaanse ambas
sade aan de Patijnlaan naar
binnengegooid. De kleine
brand die ontstond, kon snel
worden geblust. Twee minuten
na de eerste klap kwam een
tweede bom tot ontploffing die
in een boodschappentas aan de
deurknop van het Spaanse bu
reau arbeidsaangelegenheden
in de Riouwstraat was gehan
gen. Door de klappen sneuvel
den in de omliggende straten
talloze ruiten, maar ernstige
persoonlijke ongelukken de
den zich niet voor.
ETA
De verantwoordelijkheid voor
de eerste drie aanslagen werd
pas na drie weken opgeëist
door de Baskische afschei
dingsbeweging ETA. In het
communinqué zei de ETA dat
de terreurdaden de wraak wa
ren voor het uitwijzen door
Nederland van vier Baskische
separatisten in 1979. Alhoewel
Minister Van den Broek, die zich vanmorgen ter plaatse op de hoogte stelde, staat in de deuropening van de ambtswoning. Naast
hem ambassadeur Sussot. Links boven de deur zijn enkele inslagen te zien. foto: milan konvalinka
de echtheid van het communi
qué door de Spaanse regering
werd erkend, zijn wel vraagte
kens gezet bij de inhoud. Vol
gens een woordvoerder van de
regering in Madrid eist de
ETA nooit een aanslag op die
het niet heeft gepleegd, maar
bevat de verklaring wel een
grote slordigheid: de vier le
den van de ETA waren name
lijk niet in 1979 de toegang tot
ons land ontzegd, maar op 23
mei 1980.
Ook de aanslagen hadden niet
het professionele gehalte dat
normaal de werkwijze van de
ETA kenmerkt. De gebruikte
springstoffen waren niet van
een soort dat de afscheidings
beweging 'normaal' aanwendt,
luidde het commentaar van de
Spaanse bommenexpert die de
Haagse recherche bij het on
derzoek terzijde stond.
In Baskenland werd daarom
rekening gehouden met het
optreden van een gewelddadi
ge groep die tegen de ETA
aanleunt en soms het vuile
werk voor de Baskische af
scheidingsbeweging opknapt.
Er opereren meerdere van
dergelijke terreurorganisaties
naast de ETA.
Soms krijgen de acties achter
af wel „erkenning" van de
ETA. Dat kan dan ook de ver
klaring zijn waarom het enke
le weken heeft geduurd voor
dat de ETA de aanslagen
opeiste, omdat daarover meest
al flinke discussies binnen de
leiding voor nodig zijn.
Heerema
Een andere lezing voor de
aanslagen werd begin novem
ber geopperd in net Madri-
leense dagblad El Mundo.
Daarin werd de verantwoor
delijk geschoven naar een
groepje Spaanse oud-werkne
mers van het Leidse offshore-
bedrijf Heerema. De arbeiders
zouden ontevreden zijn over
de manier waarop de Spaanse
ambassade vorig jaar augustus
hun belangen 'heeft behartigd
toen zij door het Nederlandse
bedrijf werden ontslagen. In
oktober 1988 zouden zij ook
een bom tot ontploffing heb
ben gebracht in het gebouw
van de gouverneur in Ponte-
vedra in de noordwestelijke
provincie Galicië, waar de ex-
werknemers vandaan komen.
De explosieven die daar des
tijds werden gebruikt, ver
toonden overeenkomsten met
de eerste drie aanslagen. Bo
vendien was de ontsteking van
dezelfde Portugese makelij.
DE KNOLLEN
TILBURG Een
brand in woonwaren-
huis Leen Bakker op
de eerste etage van
een winkelpand in
het centrum van Til
burg heeft gisteren
grote schade aange
richt.
Het interieur ging
helemaal verloren,
evenals inventaris en
de voorraad van een
op de begane grond
gevestigde kleding
zaak. De brand ont
stond om 16.30 uur,
vermoedelijk op de
tapijtafdeling. Op dat
moment waren circa
35 klanten in de zaak
aanwezig. Zij konden
het pand ongedeerd
verlaten. De bedrijfs
leiding van Leen
Bakker schat de
schade voorlopig op
Zwarte rookwolken stijgen op uit de geblakerde verdieping van het woonwarenhuis in Tilburg, foto: anp een miljoen gulden.
