„Ik hoop dat men troost
vindt in mijn muziek"
EG gooit deur voor
Turkiie hard dicht
Taai verzet rebellen
verrast Filipijns leger
Twaalf doden bij
brand in schietclub
KATE BUSH:
BUITENLAND
CeULeöowant
MAANDAG 4 DECEMBER 1989 PAGINA 4 BI
KUNST
(Vervolg van de voorpagina)
MANILA „Wij kunnen
geen staakt-het-vuren ac
cepteren. Ik heb de rebel
len gezegd dat zij spijt zul
len krijgen van hun acties.
Wat zij begonnen zijn, ma
ken wij af", zo verklaarde
president Aquino van de
Filipijnen gisteren voor de
televisie.
Aquino zag een eerder ver
zoek aan de Amerikaanse
luchtmacht de muiters „plat te
bombarderen" niet gehono
reerd. Overigens ontkende een
regeringswoordvoerder dat
een dergelijk verzoek was ge
daan. Amerikaanse jachtvlie-
gers voerden evenwel pa-
trouillevluchten uit boven de
hoofdstad en hadden van pre
sident Bush toestemming zo
nodig in te grijpen.
De Filipijnse regering kwam
gisteren in spoedzitting bijeen
om de couppoging te bespre
ken. Volgens bronnen binnen
het presidentieel paleis zijn de
naaste adviseurs van Aquino,
en dan met name minister van
defensie Ramos en opperbe
velhebber De Villa, zeer on
aangenaam verrast door het
taaie verzet van de opstande
lingen.
Dat de muiters er niet in
slaagden Kamp Aguinaldo te
veroveren, was volgens leger-
woordvoerders het keerpunt
in de coup. Het kamp werd
gisteren voor het aanbreken
van de dag door de rebellen
bestookt met houwitsers,
waarna de stellingen van de
muiters onder vuur werden
genomen door gevechtsvlieg
tuigen en helikopters.
Grotere groepen rebellen hiel
den nog stand in Makati, het
financiële district, in luxueuze
hotels, woningen, banken en
kantoorgebouwen. Volgens het
leger kunnen ze daar moeilijk
uit verdreven worden omdat
onder de burgers slachtoffers
kunnen vallen. De. politie was
aanvankelijk van plan zater
dagnacht een aanval te doen
op de muiters in Makati, maar
de rebellen gingen het eerst
tot de aanval over. Zij schoten
met mitrailleurs vanuit wol
kenkrabbers, terwijl sluip
schutters de voertuigen op
straat onder vuur namen. Het
radiostation DZRH deed een
verzoek om ziekenwagens uit
gaan, omdat op de straten van
Makati tientallen gewonde
burgers lagen. Ook op de
vliegbasis Mactan in Cebu, 560
kilometer ten zuidoosten van
Manila, hielden de muiters
nog stand. De kerk en de
plaatselijke overheid daar on
derhandelen over een vreed
zame aftocht.
BELGISCHE REGERING BELOOFT
GRONDIG ONDERZOEK
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Bij een myste
rieuze brand in 'Club 109' in
Brussel zijn gistermorgen
twaalf mensen omgekomen.
Drie andere aanwezigen in de
schietclub werden zeer zwaar
en nog eens twee anderen
licht gewond. De brand is mo
gelijk ontstaan door een explo
sie, maar de exacte oorzaak
staat nog niet vast.
Volgens deskundigen die de in
een kelder gehuisveste schiet
club kort na het drama gron
dig hebben onderzocht moet
de temperatuur in de ruimte
in een mum van tijd tot boven
1.000 graden zijn opgelopen.
Vermoed wordt dat giganti
sche hoeveelheden poeder tot
ontbranding zijn gekomen na
dat een van de clubleden met
een 20-millimeterpistool een
schot had afgevuurd. De poe
der lag in een afgesloten ruim
te naast de schietkelder maar
kleefde ook op de muren van
de kelder zelf, omdat bij elk
schot kleine deeltjes kruit vrij
komen.
Overigens staat vast dat de
muren elke maand werden ge
reinigd, er een goede afzuiging
was en nog maar kort geleden
een fors bedrag aan beveili
ging was geïnvesteerd. Op het
moment dat het drama zich
voltrok waren in de schietclub
zeventien mensen aanwezig.
Volgens een clublid dat de
vuurzee overleefde, was het
eerst of bij iedereen de longen
dichtklapten. Daarna kroop
een vuurlint over de vloer en
muren en kwam er een ver
stikkende rook. Omwonenden
hoorden geen explosie en de
brandweer, die al na zes minu
ten ter plaatse was, hoefde
nauwelijks nog te blussen. Een
jaar eerder vielen bij een
soortgelijk ongeval in een an
dere schietclub in Brussel twee
doden. De regering heeft een
grondig onderzoek beloofd.
Arrestaties wegens herdenking giframp
BHOPAL - In Bhopal zijn
gisteren ruim 800 mensen ge
arresteerd die demonstreerden
op de vijfde verjaardag van de
giframp, die drieduizend in
woners van deze Indiase stad
het leven kostte. De betogers
eisten een snelle uitbetaling
van dé schadevergoedingen
aan de slachtoffers. Op 3 de
cember 1984 ontsnapte giftig
gas uit de bestrijdingsmidde
len-fabriek van de Ameri
kaanse firma Union Carbide.
Als gevolg hiervan stierven
3.350 mensen en werden circa
50.000 mensen voor het leven
gehandicapt. Union Carbide
heeft 940 miljoen gulden scha
devergoeding betaald voor de
slachtoffers, maar door ambte
lijke procedures is tot nu toe
slechts een klein gedeelte uit
gekeerd.
'Solar Maximum' veilig verbrand
WASHINGTON Na tien jaar in de ruimte gegevens over de
zon te hebben verzameld is de kunstmaan Solar Maximum bo
ven de Indische oceaan in de dampkring verbrand. Waarschijn
lijk hebben enkele grote stukken van de 2.200 kilo zware satel
liet de wrijvingshitte doorstaan, maar de kans dat deze schade
hebben veroorzaakt wordt gering geacht. Solar Max werd begin
1980 gelanceerd.
PLO akkoord met vredesplan
JERUZALEM De Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO
heeft gisteren ingestemd met het vredesplan van de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken James Baker, nadat de VS
de verzekering hadden gegeven dat de PLO een schaduwrol
mag spelen bij de onderhandelingen met Israel. Met zijn vredes
plan steunt Baker het Egyptische voorstel dat Palestijnse en Is
raëlische afgevaardigden in Cairo gaan praten over het voorstel
van de Israëlische premier Yitzhak Shamir, om in de bezette ge
bieden beperkte verkiezingen te houden. Met de verkiezingen
zouden Palestijnen moeten worden gekozen die met Israel gaan
praten over een beperkte autonomie voor de 1,7 miljoen Palestij
nen in de bezette Gazastrook en de westelijke Jordaanoever.
"7""* u, thin ^pbiedT»-
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL P— Turkije
maajct de komende tien
jaar niet de geringste kans
lid t£ worden van de EG.
De économische achter
stand—van het land, zijn
culturele geaardheid en
zijn explosieve bevol
kingsgroei maken een toe
treding nu of in de over
zienbare toekomst on
denkbaar.
Dat blijkt uit een nog vertrou
welijke notitie die een groep
EG-topambtenaren de afgelo
pen maanden heeft opgesteld.
Het stuk komt op 13 december
in de Europese Commissie, het
dagelijks EG-bestuur en op 19
december in de Algemene
Raad, het maandelijks overleg
van de EG-ministers van Bui
tenlandse Zaken.
Volgens hoge EG-ambtenaren
zijn de argumenten tegen een
Turks lidmaatschap bijna niet
te overzien. Volgens hen is de
Europese eenftéidsmarkt na
1992 niet in staèt de te ver
wachte vloed van Turken in
de gemeenschap op te vangen.
Turkije zelf is onmogelijk in
staat zijn kapitaalverkeer te li
beraliseren. Beide problemen
speelden ook aan de voora
vond van de toetreding van
Spanje en Portugal. Deze twee
landen werden tegemoet geko
men door een vrij langdurige
overgangsperiode in te lassen,
maar die zal vrezen de
ambtenaren in het geval
van Turkije geen oplossing
bieden.
Met zijn uitgesproken lage
landbouw- en industriële pro-
duktie en zijn omvangrijke
plattelandsbevolking ver
houdingsgewijs tweemaal zo
groot als die van Portugal
vertoont de Turkse economie
meer overeenkomsten met die
van een ontwikkelingsland
dan met die van de EG-lan-
den. Zou Turkije onder deze
omstandigheden lid worden
van de gemeenschap, dan zou
al het geld uit de structuur
fondsen van de EG naar Tur
kije gaan en zou voor Spanje,
Portugal, Ierland en Grieken
land geen geld meer overblij
ven. Bovendien zou Turkije
grote moeite hebben met het
sociaal handvest van de EG, of
minstens met een aantal
hoofdlijnen daarvan: de vol
strekt gelijke behandeling van
man en vrouw, de bescher
ming van arbeiders en hun
vakbondsrechten.
Totaal andere problemen nog
stelt het inwonertal van Tur
kije. Als de prognoses over
eenstemmen met de werke
lijkheid, dan zou in het jaar
2.000 elke vijfde inwoner van
de gemeenschap een Turk zijn.
Dat betekent dat in het Euro
pees Parlement de Turken
zo'n twintig procent van de
stemmen naar zich toe zouden
halen. Dat is een weinig aan
trekkelijk vooruitzicht, zeker
gezien de vaak uitgesproken
nationalistische tendenzen van
het Turkse volk. Volgens de
Brusselse ambtenaren is het
„onverantwoord" de aanvraag
van Turkije in te willigen op
een moment dat de gemeen
schap de handel al vol heeft
met haar economische en mo
netaire eenwording.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
CHILSTON PARK Het
landelijk gelegen Chilston
Park in het Engelse Kent
is door platenmaatschappij
EMI uitgekozen voor de
lancering van „The Sen
sual World". Het is de zes
de elpee van Kate Bush
sinds haar glansrijke de
buut in 1978, 'The Kick
Inside', als we tenminste
de compilatie 'The Whole
Story' niet meetellen.
Hoewel het niet zo ver van
Kate's eigen, veel bescheide
ner onderkomen ligt, vormt
dit enorme landgoed in Zuid
Engeland, dat nu als familie
hotel dienst doet, vooral het
decor om een inmiddels meer
dan tien jaar durend sprookje
in leven te houden. De mys
tiek, die Kate in haar eerdere
werk blootlegde en de Laura
Ashley-achtige verbeeldings
wereld, die de fans van haar
hebben door de single 'Wuthe-
ring Heights', mag volgens
haar platenmaatschappij voor
al niët worden verstoord. Chil-
storf'Park lijkt daarom de per
fecte, omgeving, want wie het
landhuis betreedt, doet onge
wild een stap terug in de tijd.
Overal waar je kijkt staat an
tiek. Echt vreemd- is dat na-
tuurlijk niet, want de eigenaar
blijkt de uitgever te zijn van
'Millers Antique Price Guide'.
Veel tijd om met haar van ge
dachten te wisselen, krijgt de
verzamelde wereldpers, op een
enkeling na, niet. De journalis
ten worden per zeven ver
deeld over een aantal gereed
staande tafels, die Kate een
voor een afwerkt. Langer dan
tien minuten per tafel mag ze
van de EMI-promotie-dame
niet blijven zitten.
Het samenzijn loopt uiteinde
lijk uit op een gecompliceerde
spraakverwarring tussen de
Italiaanse en Franse vertegen
woordiger en Kate Bush. Bei
den stellen zulke lange en
moeilijk geformuleerde vra
gen, dat Kate, behalve dat ze
niet weet wat er wordt ge
vraagd, met het antwoord
nooit de lengte van de vraag
zal kunnen overtreffen. In die
tien minuten leren we eigen
lijk alleen dat Kate meer dan
een jaar is bezig geweest toe
stemming te krijgen om de
toespraak van Molly Bloom te
mogen gebruiken die in het in
1922 uitgegeven boek „Ulys
ses" van Engels-Ierse schrijver
James Joyce voorkomt.
Afwassen
Kate: „Jaren geleden hoorde
ik die passage via de radio.
Chevon McKenna las hem
voor terwijl ik stond af te was
sen. Het klonk zo prachtig, zo
poëtisch, zo sensueel, dat ik
helemaal werd opgezogen door
dit stukje literatuur, dat zoveel
vrouwelijke uitstraling had...
En was geschreven door een
man. De woorden van Molly
waren zo ritmisch, dat ik ze op
muziek heb gezet en toen heb
geprobeerd toestemming te
krijgen van de erfgenamen. Ik
heb ze gesmeekt naar de opna
me van 'The Sensual World' te
luisteren. Natuurlijk hadden
ze elk recht om te weigeren en
waarschijnlijk vonden ze dat
het niet goed zou zijn voor
Joyce's werk, terwijl het voor
mij juist een interessante ma
nier was om klassieke litera
tuur en muziek samen te smel
ten. Dat had ik nog nooit
eerdéf op deze manier ge-
daari"'.T
„Toen ik dus geen toestem
ming kreeg, heb ik de tekst
moeten herschrijven en dat
was niet gemakkelijk omdat ik
de sensuele ritmiek van het
oorspronkelijke werk niet Wil-
de verliezen. Uiteindelijk had
ik een tekst over Molly Bloom
die haar auteur achterlaat en
uit het boek de echte wereld
binnenstapt, waar ze dingen
kan aanraken en met haar
blote voeten over het gras lo
pen. Na maanden zwoegen
was het een enorme opluch
ting voor mij toen de tekst
klaar was, want lange tijd heb
ik gedacht dat het nummer
nooit op de elpee terecht zou
komen. Maar de energie die de
musici erin hadden gestopt en
het feit dat ik geen toestem
ming kreeg, gaven mij de
moed om door te vechten en
vol te houden. Het is uiteinde
lijk een ander nummer gewor
den dan het origineel, maar
wel beter, vooral muzikaal".
Even later ontmoeten we el
kaar in een aan de stallen
grenzend vertrek, terwijl, zo
blijkt later, de dame van de
platenmaatschappij zich af
vraagt waar Kate is gebleven
en haar zo zorgvuldig opge
stelde tijdschema in het hon
derd loopt.
Het gat tussen 'The Sensual
World' en de vorige elpee
'Hounds Of Love' bedraagt
vier jaar.
Kate: „Ik ben er niet constant
aan bezig geweest, maar ik
denk dat ik er toch zo alles bij
elkaar twee jaar aan heb ge
werkt. Tussendoor heb ik re
gelmatig vrijaf genomen om
even te kunnen ontsnappen
aan de intensiteit van het
werk. Bovendien ben ik na
„The Hounds Of Love" niet
direct aan een nieuwe plaat
begonnen. Door even los te
breken uit die wereld, voor
kom ik dat de opvolger een
zelfde inhoud krijgt als zijn
voorganger. Ik wil toch elke
keer iets nieuws creeëren. Het
enthousiasme dat tijdens dat
proces ontstaat, zorgt er ver
volgens voor, dat ik de vele
uren, die ik voor de boeg heb
bij het opnemen ervan, aan
kan".
„We hadden het daarnet over
de single he. Weet je dat die
compositie een beslissende rol
heeft gespeeld bij dit album.
Het was het eerste nummer
dat ik schreef, waarin een
enorme hoeveelheid vrouwe
lijke energie zit. 'The Sensual
World' is ook mijn meest vrou
welijke elpee geworden: De
rockmuziek wordt gedomi
neerd door mannen. Hun
energie is vooral voelbaar in
de kracht van geluid, voortge
bracht door bijvoorbeeld de gi
taar of de drums. Op 'Hounds
Of Love' maakte ik van die
zelfde geluiden gebruik. Ik
koos voor een hoeveelheid-in-
geluid, zoals bijvoorbeeld mas-
sief klinkende drumgeluiden
en weefden daar vrouwelijke
elementen doorheen zoals mijn
stem, maar ook allerlei kleine
muzikale ideetjes".
Mannelijk
„Tijdens het opnemen van
deze elpee had ik totaal geen
behoefte aan die dominante
mannelijke inbreng. Daarom is
'The Sensual World' waar
schijnlijk zachter van toon.
Het is ook mijn meest persoon
lijke album, hoewel niet echt
autobiografisch. Ik bedoel
'Rocket's Tail' werd geïnspi
reerd door mijn kat Rocket,
hoewel het nummer niet over
hem gaat. (mijmerend) Mis
schien was het dat persoonlij
ke tintje dat het voor mij zo
moeilijk maakte er nummers
voor te schrijven. Er zijn pe
riodes geweest dat ik echt
vond, dat ik niets had te mel
den. Het materiaal, zowel in
teksten als muziek, is tot op
zekere hoogte uiteindelijk een
kijkje in mijn innerlijk gewor
den. Daarmee heb ik mijzelf
over wat problemen heen ge
holpen. Hopelijk heeft de mu
ziek ook een positieve uitwer
king op de mensen die er naar
luisteren. Niets in de wereld
zou mij meer plezier doen dan
de wetenschap dat andere
mensen troost vinden in mijn
muziek. Dat zou echt fantas
tisch zijn".
Wie Kate een beetje kent en
naar haar werk luistert, heeft
al snel het idee met twee per
soonlijkheden te maken te
hebben, die maar weinig ge
meen hebben. Kate: „Dat vind
ik juist het fascinerende aan
artiesten. Ik denk dat creatie
ve mensen die behoefte heb
ben zich te verschuilen. Mis
schien komt het wel omdat
wat ze doen zo kwetsbaar is.
Ze geven zich op een manier
bloot zoals ze in het dagelijks
leven nooit zouden doen. En
dat mensen een bepaald beeld
van mij hebben, vind ik niet
vreemd. De meesten kennen
mij alleen van mijn muziek of
de video's, maar ik moet ook
gewoon naar de bakker om
brood te kopen hoor".
Kate Bush: „Creatieve mensen hebben soms de behoefte zich te verschuilen'
„Ik kan heel koppig zijn en
dat heeft soms een gunstige in
vloed op mijn werk. Aan de
andere kant ben ik ook emo
tioneel, een eigenschap, die tij
dens zakelijke besprekingen
wel eens nadelig is. Als je over
mijn grootste liefdes praat, zijn
dat chocola en sigaretten. Ik
rookte mijn eerste al toen ik
negen was".
En hoe hecht is haar band met
de familie? Kate: „Mijn familie
is nog altijd nauw bij mijn
werk betrokken. Mijn broer
Paddy heeft weer een belang
rijk aandeel geleverd en mijn
vader is in 'The Fog' te horen.
Het is zelfs zo dat mijn ooms
en tantes ongevraagd voor mij
bijhouden wie er in ,Top Of
The Pops' staan. Ze zijn vaak
beter dan ik op de hoogte van
de laatste ontwikkelingen.
Maar hoe laat is het...?"
Ze kijkt, schrikt en roept: „Ik
had een half uur geleden al
een ander interview achter de
rug moeten hebben. Bedankt
voor je komst en (lachend) ho
pelijk niet tot over vier jaar".