tru^is
„Lubbers is
echt veranderd"
Afgewezen minnaars zien om in wrok
„Oudervriendelijke kinderbijslag"
Politiek
Partij
Parlement
- BINNENLAND
££idóc6ou4ont
ZATERDAG 2 DECEMBER 1989 PAGINA 5
DEN HAAG Omdat
PvdA en VVD elkaar als
puntje bij paaltje komt
steeds weer uitsluiten als
coalitiepartner, is het
CDA bijna permanent
verzekerd van de politie
ke macht. In laatste in
stantie zijn het vrijwel al
tijd de christen-democra
ten die beslissen welke
andere partijen mogen
meedoen in de regering.
huwelijk sluit, barsten zijn vo
rige geliefden in snikken uit
of worden groen van nijd. Dat
deed de PvdA in 1977, toen
het CDA van de bourgondi-
sche Dries van Agt een ro
mance aanging met die gezelli
ge en inschikkelijke VVD van
Hans Wiegel. Dat deden VVD
en D66 deze week, bij het de
bat over de regeringsverkla
ring van het nieuwe centrum
linkse CDA-PvdA-kabinet.
De liberale leider Voorhoeve
zaagde zijn planken van zeer
dik hout. Hij verweet Lubbers
zelfs een staatsrechtelijke
„misstap" te hebben begaan
door zich tijdens de formatie
achter de koningin te ver
schuilen om zijn overstap naar
de PvdA te verklaren. Toen
Lubbers in september de taak
op zich nam om als informa
teur de mogelijkheid van een
centrum-links kabinet te on
derzoeken, zei hij: „Als de ko
ningin je iets vraagt, is het ei
genlijk zo dat je in beginsel
niet kan weigeren". Volgens
Voorhoeve had Lubbers die
uitspraak alleen maar gedaan
om zich tegenover zijn CDA-
achterban, die in meerderheid
niets van de PvdA moest heb
ben, te rechtvaardigen.
Lubbers erkende dat hij het
woord „koningin" beter niet
had kunnen gebruiken. Hij
had, zei de premier, ook eigen
lijk iets anders bedoeld, name
lijk het algemeen belang. Dit
vergde volgens hem dat hij als
informateur zijn „CDA-jas"
uittrok en hij had daar tegen
op gezien. Want nu moest hij
ook met D66 gaan praten en
hij wist dat zijn eigen CDA
niet met die partij wilde on
derhandelen.
Op de laatste dag van het de
bat was Voorhoeve nog kwaai-
er. Dat kwam doordat premier
Lubbers aan de PvdA'er Mel-
kert had toegezegd dat er wel
licht toch een manier zou zijn
om de belastingaftrek voor het
woonwerkverkeer (deels) in
stand te houden. Toen de VVD
datzelfde vroeg in april, toen
zij nog coalitiepartner was van
het CDA, luidde het antwoord
'neen'. Nu de PvdA meere-
geert is het antwoord plotse
ling 'ja', aldus Voorhoeve. Hij
concludeerde daaruit dat het
dus in feite het CDA was ge
weest dat de kabinetscrisis had
gewild.
Lubbers wilde dit niet on
weersproken laten. „Geschied
vervalsing", noemde hij het
betoog van Voorhoeve. Hij
herinnerde eraan dat de VVD
geen financiële dekking had
geboden voor het in stand
houden van het reiskostenfor
fait. Dat was helemaal tegen
het zere been van de liberalen.
Want hadden zij niet indertijd
voorgesteld het door hen ge
schoten gat in het Nationaal
Milieubeleidsplan te vullen
met de extra belastingop
brengst die te verwachten was
als gevolg van de economische
groei? En was het niet zo dat
CDA en PvdA nu op precies
diezelfde 'post' de vele miljar
den denken te vinden die hun
nieuwe beleid gaat kosten?
Dwingelandij
Door een misverstand stond er
deze week achter de rege
ringstafel een stoel te veel. Er
zijn geen vijftien doch slechts
veertien ministers. Dat bracht
Ria Beckers van Groen Links
tot de opmerking dat Hans
van Mierlo eigenlijk op die
lege stoel had moeten zitten.
Wat was ook weer de reden
dat de leider van D66 nog ge
woon in zijn groene kamer
bankje zat? De man in kwestie
zocht de oorzaak daarvan in
de „hooghartigheid" en „dwin
gelandij" van het CDA. Deze
partij wilde het centrum-link
se D66 wel in een centrum-
réchts kabinet met de VVD
toelaten, maar niet in een cen
trum-links kabinet met de
PvdA.
Onzin, zei Lubbers. Hij be
weerde een heel goede reden
gehad te hebben om D66 te
weren. Herinnerde men zich
nog het tv-gesprek dat de lei
ders van de grote(re) fracties
op de zesde september, de ver
kiezingsavond, hadden ge
voerd? Welnu, daarbij zei Van
Mierlo dat hij voorstander was
van een coalitie van „PvdA,
CDA en D66".
'Een Freudiaanse verspre
king', had Lubbers gedacht.
Door niet het CDA doch de
PvdA als eerste te noemen,
had Van Mierlo 'verraden' dat
hij een kabinet nastreefde
waarin het CDA in een min
derheidspositie zou komen te
verkeren tegenover de twee
progressieve partijen. Dit had
Lubbers op dat moment al
doen besluiten dat D66 dan
maar niet van de partij moest
zijn.
Van Mierlo begreep er niet
veel van. Van de ooit zo mooie
vriendschap tussen de premier
en de leider der Democraten
leek niet veel meer over. Dat
gold zeker na de tweede ter
mijn van Van Mierlo, waarin
deze het CDA ervan betichtte
al jarenlang willens en wetens
de totstandkoming van een
euthanasiewet te blokkeren,
een wet waar in feite de meer
derheid in de Kamer voorstan
der van is. Bovendien noemde
de D66-fractieleider het „idi
oot" dat Lubbers niet bij bena
dering kon zeggen wanneer
het kabinet met een eventueel
wetsvoorstel over euthanasie
naar de Kamer zou komen.
Dat deed even de stoppen
springen bij Lubbers, wat de
inleiding vormde tot een ui
terst vinnige discussie met de
voorman der Democraten.
De toespitsing in het debat op
het 'oud zeer' tussen CDA
enerzijds en VVD en D66 an
derzijds was veelzeggend over
de verhoudingen in de nieuwe
regeringscoalitie. Het was
moeilijk voorstelbaar dat Thijs
Wöltgens, de nieuwe fractie
leider van het PvdA, ooit als
fundamentalistisch socialist te
boek heeft gestaan. Vooral op
de laatste dag van het debat,
toen de woorden in daden
moesten worden omgezet,
sloop de Limburger als op trij
pen pantoffels door de Kamer.
Dinsdag riep Wöltgens nog
heel flink dat minister Hirsch
Ballin (justitie) geen bemoeie
nis mocht hebben met het be
heer over de politie-nieuwe-
stijl. Zo en niet anders was het
immers afgesproken in het re
geerakkoord! Maar twee dagen
later kwam Wöltgens, nota
bene in weerwil van een be
lofte aan zijn eigen fractie, met
slechts een paar gemompelde
zinnen terug op deze zaak.
Had hij soms van collega
Brinkman te horen gekregen
dat het CDA een actie-bescha-
diging-minister-Hirsch Ballin
niet zo op prijs stelde?
Verder deed het een beetje
zielig aan dat Wöltgens zich zo
juichend uitliet over een uit
spraak van premier Lubbers
over de defensie. De PvdA'er
uit Kerkrade vierde donder
dag zijn 46e verjaardag. Maar
was dat voldoende reden om
de flinterdunne belofte van de
minister-president dat het ka
binet bereid is „na te denken"
over de mogelijkheid om al in
1991 in plaats van 1992 te gaan
bezuinigen op de defensie, als
een „veijaarscadeau" te betite
len?
Kennelijk is de PvdA nog zo
verrukt van de aanblik van
een zevental eigen mensen
achter de regeringstafel dat zij
nergens anders oog voor heeft.
In de Nederlandse politiek is
het verstandig om tot compro
missen bereid te zijn. Maar dat
betekent nog niet dat de eigen
mening verborgen moet wor
den. Anders komt men heel
snel in pijnlijke situaties. Zoals
Wöltgens deze week over
kwam, toen hij moest uitleg
gen waarom hij weigerde een
motie van de VVD te steunen
waar hij eigenlijk vóór was.
„U rekent op mijn consistentie
(blijven bij een eenmaal inge
nomen standpunt) maar dat
kunt u niet", bekende de
PvdA-voorman onder bulde
rend gelach van de Kamer.
RIK IN 'T HOUT
Dat heeft grote voordelen. Het
Nederlandse schip van staat
gaat nooit zó drastisch over
stag dat een aantal opvaren
den overboord slaat. Een be
rucht voorbeeld van een land
waar dat wel gebeurt is Groot-
Brittannië. Daar hebben de
'Conservatives' onder leiding
van Thatcher geprobeerd alles
teniet te doen wat 'Labour'
had bereikt. Als straks Kin-
nock aan de macht komt, zal
hij ongetwijfeld het omgekeer
de doen.
Maar het Nederlandse meer-
partijenstelsel heeft ook ten
minste één groot nadeel.
Steeds als het CDA een nieuw
THIJS WÖLTGENS HEEFT VUURDOOP ACHTER DE RUG
DEN HAAG Een half
uur na het beëindigen van
het vierdaagse marathon
debat over de regerings
verklaring van het derde
kabinet-Lubbers schenkt
PvdA-fractieleider Thijs
Wöltgens zich in zijn
werkkamer een schui
mend pilsje van eigen
(Limburgse) bodem in.
Dat heeft hij wel ver
diend, vindt hij.
Op zijn bureau staat een bos
bloemen die hij die ochtend
van de fractie heeft gekregen
vanwege zijn verjaardag. Een
bijzettafeltje is vrij gemaakt
voor een ruiker van partij
voorzitter Marjanne Sint. „De
taart is helaas op", zegt Wölt
gens, terwijl hij een prop ca
deaupapier terzijde legt waarin
één van de vele andere ver
jaardagsgeschenken was ver
pakt. „Het was een inspannen
de week", geeft hij toe. „Als
gewoon kamerlid kon ik tij
dens een debat nog wel eens
even weglopen om een kopje
koffie te drinken of een sigaar
te roken. Maar nu, als fractie
leider, moet je alles in de gaten
houden en voortdurend in de
vergaderzaal blijven zitten".
„Bovendien was het allemaal
nog wennen hè, niet alleen
wegens mijn nieuwe functie
maar ook in politiek opzicht.
Dat laatste gold trouwens ook
voor veel anderen. Jarenlang
is het CDA eraan gewend ge
weest met de VVD te regeren,
jarenlang waren wij oppositie
partij. Nu zijn de rollen veran
derd. Er heerste nog enigszins
een sfeer van aftasten, op eie
ren lopen soms".
„Ik vind dat heel begrijpelijk.
Het heeft gewoon even tijd no
dig eer PvdA'ers en CDA'ers
een zekere innerlijke rust heb
ben gevonden in de omgang
met elkaar. Maar mijn vertrou
wen in de nieuwe coalitie is
deze week nog verder verste
vigd. Lubbers heeft het heel
goed gedaan. Hij gaf er zó dui
delijk blijk van dat hij volko
men achter de nieuwe samen
werking staat! Zoals hij tegen
Voorhoeve zei: „Ja, ik verde
dig nu inderdaad hele andere
dingen", dat vond ik een
prachtig bewijs van zijn posi
tieve instelling. Hij is echt ver
anderd. Van Agt had dat hele
maal niet toen hij in zijn twee
de kabinet met de PvdA re
geerde. Dat was louter een
door de omstandigheden opge
drongen coalitie en je merkte
dat Van Agt daar niet van har
te leiding aan gaf. Lubbers'
houding is radicaal anders.
Over Brinkman in zijn rol als
CDA-fractieleider heb ik ook
geen klachten. Uit heel zijn op
stelling bleek dat hij bereid is
in deze coalitie te investeren".
Polariseren
U bent deze week niet bepaald
aardig geweest tegen de VVD.
Het leek wel of u bewust aan
het polariseren sloeg. Had u
niet een bruggetje naar Voor
hoeve open moeten houden
met het oog op mogelijke sa
menwerking in de toekomst?
Thijs Wöltgens schenkt hoofd
schuddend een nieuw pilsje in.
„De VVD heeft het daar zelf
naar gemaakt. Na de val van
het CDA/VVD-kabinet in mei
had Voorhoeve de kans om
zich open te stellen naar zowel
de PvdA als het CDA. Ook wij
hadden immers ruimte naar
alle kanten geschapen. Maar
Voorhoeve maakte meteen na
de crisis duidelijk dat hij uit
sluitend met het CDA verder
wilde. Sterker nog: in de ver
kiezingscampagne heeft de
VVD zich in alle toonaarden
tegen de PvdA afgezet. Er
werd een enorme dreiging ge
schilderd: 'Pas op als de PvdA
in de regering komt! Dan gaat
het fout met het land!' Dat is
me zwaar tegengevallen".
„Als de VVD de debatten van
deze week had aangegrepen
om de koers weer te verleggen
en het sociaal-liberalisme te
prediken, dan had ik dat abso
luut gehonoreerd. Dan had ik
werkelijk meegeholpen de po
litieke verhoudingen wat ope
ner te maken. Maar wat deed
Voorhoeve? Hij stelde zich ou
derwets conservatief op: tegen
allerlei belastingen, tegen ex
tra sociale woningbouw,' niet te
veel aan ontwikkelingssamen
werking uitgeven, enzovoorts.
Maar laat het duidelijk zijn: ik
ben echt niet van plan om in
deze kabinetsperiode keihard
te gaan polariseren tegenover
de VVD. Nee hoor, dat is de
bedoeling niet".
Waarom heeft de PvdA zich
in het debat niet ingespannen
voor een financieel extraatje
voor de alleenstaanden? Nu
zijn het vooral de oppositielei
ders Voorhoeve en Van Mierlo
geweest die met de eer zijn
gaan strijken.
„Dat vind ik nou een voor
beeld van hypocrisie in de po
litiek", valt Wöltgens uit. „Het
is potverdorie de VVD geweest
die nog geen half jaar geleden
door de knieën is gegaan voor
minister Ruding en de alleen
staanden heeft laten schieten.
Als de VVD nu berouw heeft
na de zonde, dan moet ze maar
een initiatiefwetsvoorstel in
dienen om de achteruitgang
van de alleenstaanden door het
belastingplan-Oort weer recht
te breien. Ik vind het echt
schijnheilig van de VVD om
nu van de nieuwe regering iets
te vragen wat ze zelf weigerde
te doen".
„Het spijt me zeer, maar hier
ligt nu allereerst een uitdaging
voor de VVD. Als Voorhoeve
het meent, dan laat hij z'n fi
nancieel specialist Frankie de
Grave maar even hard werken
voordat 'ie naar Amsterdam
gaat. En dan maakt De Grave
maar een mooi wetsontwerp
waarin ook wordt aangegeven
hoe de tegemoetkoming aan de
alleenstaanden moet worden
betaald. Wij als PvdA-fractie
zullen dat dan op zijn mérites
beoordelen. Nu is de VVD aan
zet".
De PvdA heeft zich begin deze
week verzet tegen een aparte
loonsverhoging voor uitslui
tend de hogere ambtenaren.
Geleidelijk aan doofde dat
verzet. Waarom?
„Minister Dales van binnen
landse zaken heeft een onder
handelingsbod aan het over
heidspersoneel gedaan. Eén en
een kwart procent voor alle
ambtenaren, een half procent
alleen voor het hoger perso
neel en driekwart procent voor
werkgelegenheidsmaatregelen
en andere secundaire voor
waarden. Eerlijk is eerlijk: als
de PvdA-fractie dat bod had
mogen formuleren, dan had
het er héél anders uitgezien".
„Gelukkig reageerde Lubbers
redelijk positief op ons stand
punt dat het totale percentage
Thijs Wöltgens: Als fractieleider moet je alles in de gaten houden en voortdurend in de vergader
zaal blijven zitten". foto: anp
van 2,5 geheel onderhandel
baar moest zijn. Dat vonden
we al een mooi succes, dus we
hadden geen zin te blijven ha
meren op dat halve procentje
voor de hogere ambtenaren.
Nu moeten de ambtenarenbon
den zelf maar met de minister
uitvechten hoe de koek ver
deeld wordt. Als het aan ons
ligt - en de grote bonden zijn
dat ook met ons eens - dan
komt er een algemene loons
verhoging voor alle ambtena
ren en daarnaast alleen een ex
traatje voor personeel dat
moeilijk te krijgen is, zoals ac
countants en computerspecia
listen".
Aanvankelijk leek uw fractie
van de politie-reorganisatie
ook een zwaar punt te willen
maken, maar dat kwam uit
eindelijk evenmin goed uit de
verf.
„We wilden graag vasthouden
aan datgene wat in het regeer
akkoord is afgesproken: sa
menvoeging van rijks- en ge
meentepolitie en opdeling in
regionale korpsen. De minister
van binnenlandse zaken zou
daar als enige verantwoorde
lijk voor zijn. Maar zoals be
kend heeft minister Hirsch
Ballin van justitie geëist dat hij
ook een stevige greep op de po
litie houdt. Daarover ontstond
veel onrust, niet alleen bij ons
en in het CDA, maar ook bij de
gemeenten en bij de politie
zelf".
„Ik geloof dat we samen met
het CDA die onrust nu wel
hebben weten weg te nemen.
Lubbers heeft een paar ruim
hartige toezeggingen gedaan.
We wilden de zaak deze week
niet op de spits drijven door te
gen Hirsch Ballin in opstand te
komen. Laten we nu eerst
maar eens afwachten hoe de
reorganisatieplannen eruit ko
men te zien, want dat proces
van verandering willen we in
elk geval niet frustreren. Er
komt nog tijd genoeg om daar
verder over te praten".
DICK VAN RIETSCHOTEN
ELSBETH KEGGE
Nederland
loopt in VN
niet voorop
tegen apartheid
DEN HAAG Binnen de Eu
ropese Gemeenschap is Neder
land een van de landen die het
minst geneigd zijn uitspraken
van de Verenigde Naties tegen
de apartheid te steunen.
Bij stemmingen in de Algeme
ne Vergadering over resoluties
waarin het apartheidsregime
in Pretoria aan de kaak wordt
gesteld, vormen de twaalf EG-
landen in de meeste gevallen
de helft of de meerderheid
van het aantal tegenstemmers.
Uit een overzicht van de stem
mingen over de tien anti-
apartheidsresoluties die de As
semblee eind vorige maand
heeft aanvaard, blijkt zelfs dat
Nederland maar één resolutie
heeft gesteund. Bovendien was
dit een resolutie waar slechts
twee landen, de Verenigde
Staten en Groot-Brittannië, te
gen stemden. Slechts drie lan
den onthielden zich van stem
ming: de Bondsrepubliek
Duitsland, Portugal en Leso
tho. De resolutie omvatte een
oproep tot gezamenlijk inter
nationaal optreden tegen de
apartheid.
Nederland stemde, met de
Bondsrepubliek, het Verenigd
Koninkrijk en de Verenigde
Staten tegen een pleidooi voor
het uitoefenen van financiële
druk op Zuidafrika, een plei
dooi dat gepaard ging met het
uitspreken van teleurstelling
dat de banken Pretoria drie en
een half jaar uitstel hebben ge
geven voor het aflossen van
een groot deel van de buiten
landse schuld. Nederland ont
hield zich van stemming over
het jaarlijks pleidooi voor een
bindend, dat wil zeggen door
de Veiligheidsraad uitgevaar
digd olie-embargo tegen Zuid
afrika. Slechts de Verenigde
Staten en het Verenigd Ko
ninkrijk verzetten zich daarte
gen. Van de EG-landen stem
den Denemarken, Italië, Span
je en Ierland voor.
In de dertien,keer dat moest
worden gestemd (drie keer
werd gestemd over afzonder
lijke paragrafen van resolu
ties), stemde Nederland één
keer voor, zeven keer tegen en
vijf keer onthield het zich van
stemming. Binnen de groep
EG-landen brachten alleen het
Verenigd Koninkrijk en Por
tugal meer tegenstemmen uit
dan Nederland, respectievelijk
elf en acht. De Bondsrepubliek
stemde ook zeven keer tegen.
Geen van deze drie landen
stemde ook maar één enkele
keer voor een anti-apartheids-
resolutie. Denemarken, Ier
land en Spanje stemden vijf
keer voor een resolutie, Grie
kenland vier keer.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
WcütRütf vertoont
'kn Dot kon met
Ddt mof nirt
Dal ii Iff en óc u/ft van dt -
\mnomm J
';-V
aan mensen vertonen
Uaarom dan nu y
^èjj^jdat doet 2 ij
1 Het b ff int te 4
(c) Standaard Ultgeverl|/Wavery Productions
AMSTERDAM De kos
ten van de investeringen
in kinderen worden te
zwaar afgewenteld op de
ouders. Toch is de vergrij
zende bevolking uiteinde
lijk in zijn geheel aange
wezen op volgende gene
raties die in de toekomst
de produktie en daarmee
bestendiging van de wel
vaart voor hun rekening
moeten nemen.
Dr. C. Petersen van Petersen
Consult/UT signaleerde dat
gisteren op een studiedag in
Amsterdam van het Neder
lands genootschap voor Sociale
Zekerheid. Alhoewel de opvat
tingen over de wenselijke
hoogte van de kinderbijslag
uiteenlopen, neemt het politie
ke en maatschappelijke draag
vlak voor een verhoging van
de kinderbijslag toe, zo consta
teerde hij. Het geld dat daar
voor nodig is zou deels kunnen
worden gevonden in subsidies
die nu bestemd zijn of worden
voor kinderopvangvoorzienin
gen, meent Peters.
Kinderen brengen niet alleen
directe kosten met zich mee
maar ook indirecte doordat
één van beide ouders geen vol
ledige baan kan nemen we
gens noodzakelijke verzorging
van kinderen. Met name in de
Bondsrepubliek Duitsland en
Frankrijk zijn al regelingen
getroffen voor financiële com
pensatie in die gevallen, zo gaf
mr. J. Borgesius van de Socia
le Verzek,erings Bank (SVB)
Frankrijk kent bij voorbeeld
uitkering voor een ouder die
betaald werk opgeeft en ten
minste drie kinderen onder
zijn hoede heeft. Verder is er
een inkomensafhankelijke uit
kering voor gezinnen met
schoolgaande kinderen.
De Bondsrepubliek Duitsland
kent naast kindergeld ook op-
voedingsgeld voor ouders met
kinderen tot één jaar die hun
betaalde werk deels of geheel
opgeven. Tenslotte heeft de
Bondsrepubliek diverse rege
lingen voor één-oudergezin
nen. Nederland springt er in
vergelijking met andere West-
europese landen zeker niet
slecht uit met zijn kinderbij
slag, maar ouderschapsverlof
ontbreekt nog.
Drs. M. Kastelein van het
CNV meent dat de discussie
over de kinderbijslag in Ne
derland nog in de kinder
schoenen staat, waarbij het re
cente, overigens verdeelde ad
vies van de Sociaal-Economi
sche Raad om de kinderbijslag
over een aantal jaren met 610
tot 970 miljoen gulden op te
trekken, een lichtpuntje
vormt.
De kinderbijslag dekt slechts
een deel van de kosten en ze
ker op minimumniveau is dat
pijnlijk omdat daar geen speci
fieke uitkeringen voor kinde
ren bestaan, aldus Kastelein.
Prof. G. Frinking van de Ka
tholieke Universiteit Brabant
(KUB) is er niet zeker van dat
de de beperkte uitbreiding van
middelen voor kinderopvang
die het nieuwe kabinet Lub-
bers-Kok beschikbaar stelt,
een verdere daling van het
aantal geboren kinderen kan
voorkomen. „Wellicht is een
stabilisatie op het huidige ni
veau van ongeveer 1,7 kind
per vrouw te verwachten. Een
dergelijk niveau is te laag".
Op langere termijn moeten er
geheel nieuwe voorzieningen
en regelingen komen om het
kindertal weer te laten stijgen,
meent Frinking. Dat moet lei
den tot een veel gelijkmatiger
verdeling van de welvaart
over huishoudens met en zon
der kinderen.
..Wat ik van dit kamerdebat
vond? Ach meneer, schei toch
uit. Helemaal niks vond ik
ervan. Nou ja, af en toe
hebben we wel gelachen hoor,
maar verder was het net zoals
alle andere keren. Ik heb dit
al zo vaak meegemaakt, zo'n
regeringsverklaring van een
nieuw kabinet. Op 1 januari
werk ik hier in de Kamer op
de kop af zestien jaar als
zaal bode. U kent dat wel:
moties uitdelen, briefjes van
de voorzitter naar de ministers
brengen met vragen als: 'hoe
lang denkt u nog te spreken?'
of 'zullen we niet een sanitaire
stop inlassen?', kattebelletjes
van de ministers weer
terugbrengen naar de
voorzitter, de persfotografen
een beetje in de hand houden,
het glaasje water op het
spreekgestoelte bijvullen,
enzovoorts".
Vanaf het kabinet-Den Uyl
heb ik de hele mikmak hier
jaar in jaar uit op de voet
gevolgd. Kamerleden kwamen
en gingen, kabinetten kwamen
en gingen maar ik ben
gebleven, 't Is ook geen slechte
job hoor. Alleen de hele dag
dat gezwam aan je hoofd, daar
word je wel eens moe van. Ik
hoor ook al lang niet meer
alles wat er wordt gezegd. D'r
gaat ontzettend veel langs me
heen. Vroeger probeerde ik
nog wel eens te volgen waar
het allemaal over ging, maar
daar ben ik gauw mee gestopt.
Het is ook vaak volkomen
onbegrijpelijk hè? Soms is dat
wel eens zonde hoor. want dan
mis je bepaalde grappen. Neem
nou de debatten van deze
week. Dan hoor je weer die
bekende termen als
'financieringstekort' en
'collectieve lastendruken
weet ik veel, kortom: de
procenten vliegen je weer eens
om de oren. 'Lamaarwaaien',
denk ik op zo'n moment, maar
dan opeens zegt iemand iets
waardoor de hele zaal plat
gaat. Bulderend gelach,
iedereen in een deuk. Dat zijn
dan van die ogenblikken dat je
denkt: 'Verdorie, had ik maar
beter geluisterd, dan wist ik
tenminste wat er te lachen
valt'. Da's dan gewoon zonde
hè? Je zit er middenin, met je
snufferd overal bovenop, en
toch voel je je een
buitenstaander".
„Nou moet u niet denken dat
alles me ontgaat, dat is ook
weer niet waar. Sommige
dingen zijn prima te volgen,
zoals die pesterijtjes van Thijs
Wöltgens naar Joris
Voorhoeve. Dan kun je dus
ook lekker meelachen. Wat ik
deze week persoonlijk erg
geinig vond was de manier
waarop Lubbers met Ina
Brouwer omging. Leuk kind,
die Ina. Vroeger was ze van de
CPN. toen is ze er een poosje
uitgegaan en nu is ze weer
terug als lid van Groen Links.
Omdat Ina indertijd de
opvolger was van Marcus
Bakker, u weet wel, die ouwe
fractieleider van de CPN,
sprak Lubbers haar regelmatig
aan als 'mevrouw Bakker'. En
telkens maar weer excuses
aanbieden hè? Op een dag, een
jaar of vijf geleden, gaat-ie
opnieuw in de fout, voor de
twintigste keer zeg maar.
„Nou krijgt u van mij een doos
bonbons.'", riep Lubbers
spontaan. En ja hoor, een
uurtje later stond er keurig
een doosje met van die
Belgische pralinen op Ina d'r
bank, met zo'n mooi lintje
eromheen
„Die voorgeschiedenis moet je
kennen om te snappen wat er
deze week gebeurde. Ina had
enkele opmerkingen gemaakt
en daar wilde Lubbers op
ingaan. Zegt-ie: „Ik kom nu
toe aan de vragen van de
geachte afgevaargdigde
mevrouw ehen toen was
het een hele tijd stil. „Sorry
hoor", zei Lubbers, „ik raak
altijd enigszins geblokkeerd als
ik u zie". Voor de mensen die
het snapten was het natuurlijk
dik lachen geblazen, maar ik
merkte dat veel van die
nieuwe' kamerleden, die het
verleden dus niet hebben
meegemaakt, heel
schaapachtig zaten te kijken.
Op zo'n moment ben ik toch
een beetje trots dat ik zo'n
grap gelijk door heb omdat ik
hier al zo lang meeloop. Ik héd
het niet meer. vooral niet
omdat ik toevallig net vlak bij
de bankjes van Groen Links
stond. Ik hoorde dus Ria
Beckers fluisteren: „Zet de
bonbons maar weer klaar.
Ruud" Kijk, dit soort dingen
houd je in dit vak op de been
hè? Dan kun je er weer een
poosje tegen. Dus u begrijpt: ik
hoop maar dat er met dit
kabinet nog veel te lachen
valt".
TRUBBELS