„Roeien was vroeger natte vingerwerk" [Ml3[K4öfJÜ p final Ie „Ajax sprong een gat in de lucht" ZATERDAG 2 DECEMBER 19 89 PAGINA 29 JOS COMPAAN BLIKT TERUG OP LANGE CARRIÈRE: OEGSTGEEST - Zo stilletjes als Jos Compaan gekomen is, zo stille tjes verdween één van Neerlands meest succesvolste roeisters ook weer van het hoogste plan. Na haar dertiende Rotsee Regatta, eerder dit jaar, zette de 31-jarige Oegst- geestse een punt achter haar carriè re. Niet zonder moeite. Compaan: „Tijdens de WK in Bied was ik op vakantie in Hongarije. Daar kwa men weinig berichten door over het verloop van het evenement. Ik heb toen wat muntjes bij elkaar ge schraapt en naar mijn ouders ge beld. Toen bleek dat de Nederland se roeiers veel medailles hadden behaald, kreeg ik een onrustig ge voel, omdat ik er niet bij was. Ook op allerlei recepties heb je het ge voel dat het sfeertje apart is. Heel gek, zoiets van; in dit wereldje hoor ik niet meer thuis". ..Voor Nederlandse begrippen ben ik lang doorgegaan", blikt Jos Compaan te rug. In 1977 debuteerde zij op het inter nationale vlak tijdens de Wereldkampi oenschappen in Amsterdam. Sindsdien maakte zij onophoudelijk deel uit van de Nederlandse delegatie. „De meesten gaan maar vier of vijf jaar door", aldus Compaan, die dicht in de buurt kwam van een koperen jubileum. Bedankt t motiveerde mij om met mijn knullige manier tegen het Oostblok op FOTO: HENK SNATERSE „En dan moet je het moment bepalen waarop je afscheid neemt. Altijd lastig, maar ik besloot na Korea te stoppen. Na de winter, waarin ik al was begonnen met aftrainen, merk je tijdens nationale wedstrijden toch dat het nog makkelijk gaat. Bij roeien duurt het even voordat je een hoog niveau behaalt; eenmaal op dat niveau kost het niet zoveel moeite om dat te handhaven. Internationaal kom je dan toch te kort en ik voelde er niet veel voor om onder mijn kunnen te presteren". De Rotsee Regatta in Luzern werd der halve Compaans laatste internationale wedstrijd. „De manier waarop ik af scheid nam, was heel .slecht", vertelt de roeister met bittere stem. „Ik was zoveel jaar meegeweest en niemand van de bond liet iets van zich horen. Al was er in Luzern maar iemand naar mij toege komen, zo van: „Nou Jos, dit betekent dus het einde van je roeicarrière". Het hoeft maar iets te zijn. Ja, na een inter view in de Haagse Post, waarin ik zei dat het slecht is om zo met je eigen roei sters om te gaan, werd ik opgebeld met de vraag of ze nog wat konden doen. Ze wilden mij tijdens de jaarvergadering huldigen. Daar heb ik voor bedankt. Ik vind het niet gepast om tussen de WK- medaillewinnaars te staan", aldus Com paan, die zelf één maal het ereschavot, in 1986, mocht beklimmen. „Een verrassing", zegt de Oegstgeestse nu over die race in Nottingham. „Vlak voor de WK besloten twee tweetjes de dubbel vier te roeien. Van de vier meis jes die een jaar eerder in het Belgische Hazewinkel op de zesde plaats eindigden was er nog één over. Toch pakten we toen, wat niemand verwachtte, brons". De WK daarop stond, in schril contrast met die van Nottingham. De wind had vrij spel op het open meer van Kopen hagen, waardoor het aanmerkelijk scheelde of er op boei één of boei zes ge start werd. „De dag voordat wij de finale moesten roeien, bleek dat favorieten met een ongunstige boei vijfde of zesde ein digden. De organisatie maakte toen ook bekend om bij gelijke weersomstandig heden de wedstrijden op de volgende dag uit te stellen. Bij het inroeien werd duidelijk dat de beste boeien voor de kanshebbers gereserveerd waren. Eerst besloten wij daarom niet te starten, maar uiteindelijk zijn we uit protest honderd meter voor de finish gedraaid". Met wisselend resultaat. „We haalden met die actie de internationale pers, maar gelijktijdig viel het besluit dat de volgende WK in Wenen gehouden zou worden. Ook op een open meer. De heren zullen wel gedacht hebben: in We nen zijn we een tijd niet geweest, daar willen we wel weer eens heen", klinkt het cynisch. Gironummer Niet de enige opmerkelijke actie van Compaan. De slagroeister van de dub- belvier stapte na de Olympische Spelen van Moskou over naar de skiff. Vooral ook omdat zij in het laatste jaar van haar studie fy siotherapie zat. Compaan meende destijds een nieuwe boot nodig te hebben. Een financiële uitgave waar haar vereniging, Willem III, niet op zat te wachten. Jos Compaan besloot der halve een skiff te leasen. Zes weken voor de somma van zo'n 2000 gulden. Een bedrag dat zij uit eigen zak betaalde. Lachend blikt de Oegstgeestse terug op die periode: „Op een gegeven moment wil je iets zo graag, dat je het zelf maar betaalt. Maar in plaats van die boot een naam te geven, besloot ik mijn gironum mer erop te zetten. Heel Nederland vond dat wel grappig en er zijn zelfs mensen geweest die wat geld stortten". Bij de bestuurders van haar vereniging verscheen het schaamrood op de kaken. Gevolg was wel dat alsnog besloten werd de boot aan te schaffen. „En niet voor niets", geeft de roeister aan. „Tijdens de Olympische Spelen van Los Angeles be reikte ik op dat onderdeel de achtste plaats". Spelen ook waar Jos Compaan de minst leuke herinneringen aan heeft. „De sfeer die de Amerikanen creèren. Ze vinden hun land zo goed, het eten zo goed. Daar werd je doodziek van". Wat dat betreft is zij meer te spreken over Seoul en Moskou. „De eerste keer hè", doelt zij veelbetekenend op de Russische Spelen. Al kwam zij daar sportief gezien tot één van haar minste prestaties. „Achteraf ge zien was ik gewoon overtraind. Je hul digde toen het pricipe van hoe meer ha len des te beter presteer je. De hele dag was je ermee bezig. Destijds woonde ik nog bij mijn ouders, zeven hoog. De lift nam ik niet, omdat ik dacht dat de ze-, ven trappen beter voor mijn conditie waren. Het was vroeger allemaal natte vingerwerk. Dan ging ik wel eens hard roeien, nam halverwege een boterham, en dan weer terug. Je was dan wel drie uur bezig". Compaan, die zichzelf om schrijft als iemand die eerder iets te veel doet dan te weinig, vervolgt met: „In Moskou wist je ook niet beter. Ik heb daardoor ook wedstrijden verknald". Knullige manier „Nu is de kennis zo veel beter. Aan de laatste jaren heb ik ook het meeste ge had. Met alles wat ik nu weet, had ik misschien wel meer kunnen bereiken. Door de ervaring voel je nu je lichaam ook veel beter aan", waarna de Oegst geestse bekent: „Als ik het over zou mo gen doen, dan zou ik twee of drie jaar stoppen met werken, zoals Rienks en .Florijn hebben gedaan". Wellicht had zij dan evenals het gouden duo roeiers uit het Oostblok naar de kroon kunnen ste ken. „Er is daar heus niet meer medi sche kennis dan in het Westen, maar al les wordt daar wel aangepast en alleen de besten overleven. Zij hebben daar re-* gels voor de studie, daar waar het mij één jaar kostte". Desondanks vormden juist de roeisters uit de Oosteuropese landen voor Jos Compaan de drijfveer om twaalf jaar door te gaan. „Het motiveerde me om op mijn knullige manier tegen het Oost blok op te boksen". In Nederland werd zij daar wel eens vreemd voor aangeke ken. „Op de middelbare school begrepen ze het al niet. Ook nu train ik nog steeds regelmatig. Ik heb gewoon plezier in het bewegen", zegt Compaan. Zo'n vijf maal per week is zij dan ook nog op het water te vinden. Niet alleen om af te trainen, maar vooral ook omdat zij in het ko mende seizoen lange afstanden wil roei en. „Met een paar meisjes van Willem III. Ik laat hun dan zien hoe ik getraind heb. welke techniek ik gebruikte". Voor het geven van echte trainingen voelt zij echter nog niet zo veel. „Dat kost net zo veel tijd als het roeien zelf en dat zie ik nog niet zitten". PETER VAN DER HULST UNIEK APPARAAT BIJ SPORTGEZONDHEIDSCENTRUM VISSER LEIDEN - „Iemand afkeuren voor (top)sport zonder dat een bezoek aan ons gebracht is, kan in princi pe niet meer. Iedere arts heeft, vind ik, de morele verplichting eerst ons apparaat te raadplegen. Ze kunnen niet meer om ons heen". Peter Vis ser, directeur van Sportgezond- heidscentrum Visser, is razend en thousiast over de mogelijkheden van zijn nieuwste investering. Voor niet minder dan 180.000 gulden kocht hij in Amerika een kracht meetstation, het Biodex Testsys teem geheten. Het apparaat is het enige in Nederland en moet daar om nog helemaal ingeburgerd ra ken. Visser is er van overtuigd dat dat wel zal lukken. Het grote voordeel van het apparaat is dat de revalidatietijd na een blessure'be kort wordt. Het Biodex-systeem meet ui terst nauwkeurig de kracht van degene die op of aan het apparaat plaatsneemt en registreert de meting met behulp van een computer. In feite wordt precies be kend hoe de sporter er voor staat. Vis ser: „Het wordt al snel een technisch verhaal, maar simpelweg kun je stellen dat er drie soorten kracht bij een mens aanwezig zijn, die we kunnen meten. Het gaat hier om maximale kracht, krachtsnelheid en krachtuithoudingsve- mogen. Biodex maakt precies duidelijk hoe het met die drie krachten van de pa tiënt gesteld is. Aan de hand van die ge gevens kan bijgehouden worden hoe de revalidatie verloopt en welke training of oefeningen hét beste zijn om een goed en snel herstel te bevorderen". Petterson Als voorbeeld noemt Peter Visser de Zweedse Ajacied Stefan Petterson, die in Stockholm ook met behulp van dit sy steem gerevalideerd is. Voor de kniek wetsuur die de Ajax-spits had, staat nor maal gesproken een revalidatietijd van tien tot twaalf maanden. Mede dankzij Biodex is dat teruggebracht tot zeven maanden. Het is daarom niet vreemd dat Ajax enthousiast heeft gereageerd op het bericht dat de Leidse fysiotherapeut Visser het apparaat naar Nederland haalde. Visser: „Ze sprongen een gat in de lucht en hebben onmiddellijk contact met ons gezocht. Het resultaat daarvan is dat ik waarschijnlijk in december Jan Wouters en Sonny Silooy in de praktijk krijg". Peter Visser heeft er geen moeite mee te erkennen dat hij omwille van de publici teit graag topsporters behandelt. „Tja, zo werkt het nu eenmaal. Als wij succes boeken met iemand, dan is dat natuur lijk gigantische reclame voor ons. En dat hebben we wel nodig, want uiteindelijk moeten we zoveel testen te verwerken krijgen dat het peperdure systeem renda bel wordt. Een aanschafprijs van meer dan 180 mille en een afschrijvingster mijn van 4 of 5 jaar, reken maar na. Het systeem moet zelf gaan bewijzen dat het de investering waard geweest is. Ik denk van wel". Tarief Toch is een onderzoek met behulp van het Biodex-systeem niet uitzonderlijk duur. Voor één onderzoek, dat een dik uur duurt en een heel rapport aan meet gegevens oplevert, moet hondervijftig gulden betaald worden. Visser: „In ons wereldje worden de tarieven normaal ge sproken voor ons vastgesteld. Nu moeten we het zelf doen. Of die hon derdvijftig gulden een reëel bedrag is, zal de toekomst moeten leren. We hebben de drempel niet al te hoog willen houden om ook de doorsnee sporter te kunnen laten behandelen. De vele behandelingen moeten het apparaat betaalbaar maken voor iedereen. Want het is uitdrukkelijk niet mijn bedoeling alleen topsporters te laten profiteren". Hoewel Visser, met een zevental partti- Hockey-international Lisanne Lejeune revalideert na een knie-operatie met behulp van het Biodex-systeem bij Sportgezondheidscentrum Visser aan de Leidse Van Vollenho- venkade. FOTO: WIM VAN NOORT schouder, of welk bewegend lichaams deel dan ook gesteld is. Het apparaat om de tuin leiden, een bepaalde blessure si muleren dus, is absoluut onmogelijk. Wanneer een verzekeringsmaatschappij twijfelt aan de serieusheid van een be paalde klacht, dan kan de Biodex de waarheid aan het licht brengen. En an dersom natuurlijk, kan iemand met be mers, een sportgezondheidscentrum runt, is het Biodex-systeem niet uitslui tend voor geblesseerde sporters bedoeld. Ook verzekeringsmaatschappijen bij voorbeeld kunnen van de diensten van het apparaat gebruik maken. „Kijk, met dit apparaat kan met honderd procent betrouwbaarheid vast komen te staan hoe het met iemands arm, been, enkel. hulp van het apparaat aantonen welde gelijk geblesseerd of arbeidsongeschikt te zijn. waardoor er recht is op een uitke ring. In Amerika worden uitkomsten van tests met de Biodex geaccepteerd als bewijsmateriaal in rechtszaken", aldus Visser. Risico In buitenlandse literatuur over zijn vak gebied kwam de Leidse fysiotherapeut voor het eerst met het systeem in aanra king. „Voor mij stond vier jaar geleden al vast dat ik het naar Nederland zou halen. In september gebeurde dat en nu, nadat we in ons centrum met het appa raat hebben leren werken, zijn we zover dat we de verwachte stormloop aankun nen". Momenteel is er van die storm loop nog geen sprake, maar publiciteit moet daar verandering in brengen. Daar om is Visser zo blij dat. naast Ajax, al enkele nationaal bekende sporters de weg naar zijn centrum hebben gevon den. Lisanne Lejeune, de aanvoerster van het nationale hockeyelftal, revali deert na een knieoperatie bij Visser en neemt dagelijk plaats op de Biodex. En ook de Leidse atlete Yvonne van Dorp, Nederlands kampioene op de 200 en 400 meter, wordt door Visser behandeld. „We moeten een markt veroveren in Nederland en dat houdt in dat we risico nemén. Nederland loopt gewooon wat dit soort zaken betreft een jaar of vijf tien achter. In de Verenigde Staten is er cén zo'n apparaat op elke vijftigduizend inwoners. Dat zou betekenen dat er al leen al in Leiden twee zouden moeten staan. De Nederlanders denken te zui nig, dat moet veranderen". PAUL DE VLIEGER Onder redactie van Paul de Vlieger en Peter van der Hulst. Feest Bij Abbenes, eersteklasser in de afdeling zaterdag, was het vorige week feest. Compleet met gezang en een polonaise door de kleedkamer. Trainer Karei Kal lenberg liep voorop. Wal was het geval? De club had na de 6- 1 winst van afgelopen zaterdag zo goed als zeker - niemand gelooft meer dat SVOW met een verschil van tien doel punten van koploper De Sleutels wint - beslag weten te leggen op de tweede pe- riodetitel. En het was lang geleden dat de club een dergelijk sportief succes kon vie ren. Een kampioenschap? Dat is sinds mensenheugenis niet meer voorgekomen; zelfs de promotie naar de eerste klasse werd niet op die wijze bereikt, maar was het gevolg van de opheffing van de twee de. Een periodekampioenschap? Nog nooit, want die werden in de afdeling pas dit seizoen ingevoerd. Begrijpelijk dus dat de polderbewoners compleet uit hun bol gingen toen het za terdag dan eindelijk zover was. Op doel saldo bleef de Kattenberg-formatie SVOW dus voor. Da's knap. zult u zeggen, en dat is het natuurlijK ook. Maar als je bedenkt dat om de één of andere duistere reden twee maal in deze periode ZLCfdat het voor komen van tien tegentreffers per wed strijd tot doel heeft gesteld) de tegenstan der van de Abbenessers was, dan kun je toch stellen dat je de programmering niet tegen hebt gehad. Droevig Dat er aan Rijnsburgse kant minder ge lachen werd. zal een ieder begrijpen. Maar ook droefenis hoort bij voetbal en daarom ontbreekt ook een treurende Rijnsburgse Boys-supporter niet in deze rubriek. De foto werd gemaakt nadat scheidsrech ter 'Jonker de bal op de stip had gelegd en Quick Boys de gelegenheid gaf ae marge tot twee doelpunten te vergroten. Twee dingen zijn duidelijk: de Rijnsburger was het niet eens met die arbitrale beslissing FOTO: ANDRÉ VAN HAASTEREN en het geloof in een Rijnsburgse zege is bij deze toeschouwer definitief de bodem ingeslagen. Hoezo een gezicht dat boek delen spreekt? Pupil Opvallend tijdens dat duel was ook dat burgemeester Jonkman fungeerde als ..pupil van de week". Op eigen verzoek wel je verstaan was hij een aagje te gast bij Rijnsburgse Boys. De burgervader, die wel vaker op de Mid- delmors gesignaleerd wordt, maakte zo een dagje derby van nabij mee. Jonkman toonde zich een leerzame pupil. want. wellicht als eerste, durfde hij het na af loop aan om met trainer Kurver in dis cussie te treden over zijn speelwijze. De aanvallende strijdwijze van de Rijnsbur gers was ook Jonkman immers niet ont gaan. En daar had pupil Jonkman kri tiek op. Kurver stond hem beleefd en uitvoerig te woord. Openbaarheid van bestuur, zal hij gedacht hebben. Blij Over een feestje bouwen gesproken. Grof weg de helft van de aanwezigen bij de wedstrijd Rijnsburgse Boys - Quick Boys had daar afgelopen zaterdag eveneens re den toe. De Katwijkse gasten immers, trakteerden hun aartsrivalen op een niet mis te verstane 1-3 nederlaag in dè der by. Verdriet en vreugde gaan daarin bijna hand in hand. Daarom ook dat Wij van Hutspo(r)t van deze foto gecharmeerd waren. Ómdat het altijd leuk is naar blij de gezichten te kijken. Blij... FOTO: ANDRÉ VAN HAASTEREN CeidócSouAatit

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 29