„Roeien was vroeger
natte vingerwerk"
[Ml3[K4öfJÜ
p
final
Ie
„Ajax sprong een gat in de lucht"
ZATERDAG 2 DECEMBER 19
89 PAGINA 29
JOS COMPAAN BLIKT TERUG OP LANGE CARRIÈRE:
OEGSTGEEST - Zo stilletjes als
Jos Compaan gekomen is, zo stille
tjes verdween één van Neerlands
meest succesvolste roeisters ook
weer van het hoogste plan. Na haar
dertiende Rotsee Regatta, eerder
dit jaar, zette de 31-jarige Oegst-
geestse een punt achter haar carriè
re. Niet zonder moeite. Compaan:
„Tijdens de WK in Bied was ik op
vakantie in Hongarije. Daar kwa
men weinig berichten door over
het verloop van het evenement. Ik
heb toen wat muntjes bij elkaar ge
schraapt en naar mijn ouders ge
beld. Toen bleek dat de Nederland
se roeiers veel medailles hadden
behaald, kreeg ik een onrustig ge
voel, omdat ik er niet bij was. Ook
op allerlei recepties heb je het ge
voel dat het sfeertje apart is. Heel
gek, zoiets van; in dit wereldje hoor
ik niet meer thuis".
..Voor Nederlandse begrippen ben ik
lang doorgegaan", blikt Jos Compaan te
rug. In 1977 debuteerde zij op het inter
nationale vlak tijdens de Wereldkampi
oenschappen in Amsterdam. Sindsdien
maakte zij onophoudelijk deel uit van
de Nederlandse delegatie. „De meesten
gaan maar vier of vijf jaar door", aldus
Compaan, die dicht in de buurt kwam
van een koperen jubileum.
Bedankt
t motiveerde mij om met mijn knullige manier tegen het Oostblok op
FOTO: HENK SNATERSE
„En dan moet je het moment bepalen
waarop je afscheid neemt. Altijd lastig,
maar ik besloot na Korea te stoppen. Na
de winter, waarin ik al was begonnen
met aftrainen, merk je tijdens nationale
wedstrijden toch dat het nog makkelijk
gaat. Bij roeien duurt het even voordat
je een hoog niveau behaalt; eenmaal op
dat niveau kost het niet zoveel moeite
om dat te handhaven. Internationaal
kom je dan toch te kort en ik voelde er
niet veel voor om onder mijn kunnen te
presteren".
De Rotsee Regatta in Luzern werd der
halve Compaans laatste internationale
wedstrijd. „De manier waarop ik af
scheid nam, was heel .slecht", vertelt de
roeister met bittere stem. „Ik was zoveel
jaar meegeweest en niemand van de
bond liet iets van zich horen. Al was er
in Luzern maar iemand naar mij toege
komen, zo van: „Nou Jos, dit betekent
dus het einde van je roeicarrière". Het
hoeft maar iets te zijn. Ja, na een inter
view in de Haagse Post, waarin ik zei
dat het slecht is om zo met je eigen roei
sters om te gaan, werd ik opgebeld met
de vraag of ze nog wat konden doen. Ze
wilden mij tijdens de jaarvergadering
huldigen. Daar heb ik voor bedankt. Ik
vind het niet gepast om tussen de WK-
medaillewinnaars te staan", aldus Com
paan, die zelf één maal het ereschavot,
in 1986, mocht beklimmen.
„Een verrassing", zegt de Oegstgeestse
nu over die race in Nottingham. „Vlak
voor de WK besloten twee tweetjes de
dubbel vier te roeien. Van de vier meis
jes die een jaar eerder in het Belgische
Hazewinkel op de zesde plaats eindigden
was er nog één over. Toch pakten we
toen, wat niemand verwachtte, brons".
De WK daarop stond, in schril contrast
met die van Nottingham. De wind had
vrij spel op het open meer van Kopen
hagen, waardoor het aanmerkelijk
scheelde of er op boei één of boei zes ge
start werd. „De dag voordat wij de finale
moesten roeien, bleek dat favorieten met
een ongunstige boei vijfde of zesde ein
digden. De organisatie maakte toen ook
bekend om bij gelijke weersomstandig
heden de wedstrijden op de volgende
dag uit te stellen. Bij het inroeien werd
duidelijk dat de beste boeien voor de
kanshebbers gereserveerd waren. Eerst
besloten wij daarom niet te starten,
maar uiteindelijk zijn we uit protest
honderd meter voor de finish gedraaid".
Met wisselend resultaat. „We haalden
met die actie de internationale pers,
maar gelijktijdig viel het besluit dat de
volgende WK in Wenen gehouden zou
worden. Ook op een open meer. De
heren zullen wel gedacht hebben: in We
nen zijn we een tijd niet geweest, daar
willen we wel weer eens heen", klinkt
het cynisch.
Gironummer
Niet de enige opmerkelijke actie van
Compaan. De slagroeister van de dub-
belvier stapte na de Olympische Spelen
van Moskou over naar de skiff. Vooral
ook omdat zij in het laatste jaar van
haar studie fy siotherapie zat. Compaan
meende destijds een nieuwe boot nodig
te hebben. Een financiële uitgave waar
haar vereniging, Willem III, niet op zat
te wachten. Jos Compaan besloot der
halve een skiff te leasen. Zes weken voor
de somma van zo'n 2000 gulden. Een
bedrag dat zij uit eigen zak betaalde.
Lachend blikt de Oegstgeestse terug op
die periode: „Op een gegeven moment
wil je iets zo graag, dat je het zelf maar
betaalt. Maar in plaats van die boot een
naam te geven, besloot ik mijn gironum
mer erop te zetten. Heel Nederland
vond dat wel grappig en er zijn zelfs
mensen geweest die wat geld stortten".
Bij de bestuurders van haar vereniging
verscheen het schaamrood op de kaken.
Gevolg was wel dat alsnog besloten werd
de boot aan te schaffen. „En niet voor
niets", geeft de roeister aan. „Tijdens de
Olympische Spelen van Los Angeles be
reikte ik op dat onderdeel de achtste
plaats".
Spelen ook waar Jos Compaan de minst
leuke herinneringen aan heeft. „De sfeer
die de Amerikanen creèren. Ze vinden
hun land zo goed, het eten zo goed. Daar
werd je doodziek van". Wat dat betreft
is zij meer te spreken over Seoul en
Moskou. „De eerste keer hè", doelt zij
veelbetekenend op de Russische Spelen.
Al kwam zij daar sportief gezien tot één
van haar minste prestaties. „Achteraf ge
zien was ik gewoon overtraind. Je hul
digde toen het pricipe van hoe meer ha
len des te beter presteer je. De hele dag
was je ermee bezig. Destijds woonde ik
nog bij mijn ouders, zeven hoog. De lift
nam ik niet, omdat ik dacht dat de ze-,
ven trappen beter voor mijn conditie
waren. Het was vroeger allemaal natte
vingerwerk. Dan ging ik wel eens hard
roeien, nam halverwege een boterham,
en dan weer terug. Je was dan wel drie
uur bezig". Compaan, die zichzelf om
schrijft als iemand die eerder iets te veel
doet dan te weinig, vervolgt met: „In
Moskou wist je ook niet beter. Ik heb
daardoor ook wedstrijden verknald".
Knullige manier
„Nu is de kennis zo veel beter. Aan de
laatste jaren heb ik ook het meeste ge
had. Met alles wat ik nu weet, had ik
misschien wel meer kunnen bereiken.
Door de ervaring voel je nu je lichaam
ook veel beter aan", waarna de Oegst
geestse bekent: „Als ik het over zou mo
gen doen, dan zou ik twee of drie jaar
stoppen met werken, zoals Rienks en
.Florijn hebben gedaan". Wellicht had zij
dan evenals het gouden duo roeiers uit
het Oostblok naar de kroon kunnen ste
ken. „Er is daar heus niet meer medi
sche kennis dan in het Westen, maar al
les wordt daar wel aangepast en alleen
de besten overleven. Zij hebben daar re-*
gels voor de studie, daar waar het mij
één jaar kostte".
Desondanks vormden juist de roeisters
uit de Oosteuropese landen voor Jos
Compaan de drijfveer om twaalf jaar
door te gaan. „Het motiveerde me om
op mijn knullige manier tegen het Oost
blok op te boksen". In Nederland werd
zij daar wel eens vreemd voor aangeke
ken. „Op de middelbare school begrepen
ze het al niet. Ook nu train ik nog steeds
regelmatig. Ik heb gewoon plezier in het
bewegen", zegt Compaan. Zo'n vijf maal
per week is zij dan ook nog op het water
te vinden. Niet alleen om af te trainen,
maar vooral ook omdat zij in het ko
mende seizoen lange afstanden wil roei
en. „Met een paar meisjes van Willem
III. Ik laat hun dan zien hoe ik getraind
heb. welke techniek ik gebruikte". Voor
het geven van echte trainingen voelt zij
echter nog niet zo veel. „Dat kost net zo
veel tijd als het roeien zelf en dat zie ik
nog niet zitten".
PETER VAN DER HULST
UNIEK APPARAAT BIJ SPORTGEZONDHEIDSCENTRUM VISSER
LEIDEN - „Iemand afkeuren voor
(top)sport zonder dat een bezoek
aan ons gebracht is, kan in princi
pe niet meer. Iedere arts heeft, vind
ik, de morele verplichting eerst ons
apparaat te raadplegen. Ze kunnen
niet meer om ons heen". Peter Vis
ser, directeur van Sportgezond-
heidscentrum Visser, is razend en
thousiast over de mogelijkheden
van zijn nieuwste investering. Voor
niet minder dan 180.000 gulden
kocht hij in Amerika een kracht
meetstation, het Biodex Testsys
teem geheten. Het apparaat is het
enige in Nederland en moet daar
om nog helemaal ingeburgerd ra
ken. Visser is er van overtuigd dat
dat wel zal lukken.
Het grote voordeel van het apparaat is
dat de revalidatietijd na een blessure'be
kort wordt. Het Biodex-systeem meet ui
terst nauwkeurig de kracht van degene
die op of aan het apparaat plaatsneemt
en registreert de meting met behulp van
een computer. In feite wordt precies be
kend hoe de sporter er voor staat. Vis
ser: „Het wordt al snel een technisch
verhaal, maar simpelweg kun je stellen
dat er drie soorten kracht bij een mens
aanwezig zijn, die we kunnen meten.
Het gaat hier om maximale kracht,
krachtsnelheid en krachtuithoudingsve-
mogen. Biodex maakt precies duidelijk
hoe het met die drie krachten van de pa
tiënt gesteld is. Aan de hand van die ge
gevens kan bijgehouden worden hoe de
revalidatie verloopt en welke training of
oefeningen hét beste zijn om een goed
en snel herstel te bevorderen".
Petterson
Als voorbeeld noemt Peter Visser de
Zweedse Ajacied Stefan Petterson, die in
Stockholm ook met behulp van dit sy
steem gerevalideerd is. Voor de kniek
wetsuur die de Ajax-spits had, staat nor
maal gesproken een revalidatietijd van
tien tot twaalf maanden. Mede dankzij
Biodex is dat teruggebracht tot zeven
maanden. Het is daarom niet vreemd
dat Ajax enthousiast heeft gereageerd op
het bericht dat de Leidse fysiotherapeut
Visser het apparaat naar Nederland
haalde. Visser: „Ze sprongen een gat in
de lucht en hebben onmiddellijk contact
met ons gezocht. Het resultaat daarvan
is dat ik waarschijnlijk in december Jan
Wouters en Sonny Silooy in de praktijk
krijg".
Peter Visser heeft er geen moeite mee te
erkennen dat hij omwille van de publici
teit graag topsporters behandelt. „Tja, zo
werkt het nu eenmaal. Als wij succes
boeken met iemand, dan is dat natuur
lijk gigantische reclame voor ons. En dat
hebben we wel nodig, want uiteindelijk
moeten we zoveel testen te verwerken
krijgen dat het peperdure systeem renda
bel wordt. Een aanschafprijs van meer
dan 180 mille en een afschrijvingster
mijn van 4 of 5 jaar, reken maar na. Het
systeem moet zelf gaan bewijzen dat het
de investering waard geweest is. Ik denk
van wel".
Tarief
Toch is een onderzoek met behulp van
het Biodex-systeem niet uitzonderlijk
duur. Voor één onderzoek, dat een dik
uur duurt en een heel rapport aan meet
gegevens oplevert, moet hondervijftig
gulden betaald worden. Visser: „In ons
wereldje worden de tarieven normaal ge
sproken voor ons vastgesteld. Nu
moeten we het zelf doen. Of die hon
derdvijftig gulden een reëel bedrag is, zal
de toekomst moeten leren. We hebben
de drempel niet al te hoog willen houden
om ook de doorsnee sporter te kunnen
laten behandelen. De vele behandelingen
moeten het apparaat betaalbaar maken
voor iedereen. Want het is uitdrukkelijk
niet mijn bedoeling alleen topsporters te
laten profiteren".
Hoewel Visser, met een zevental partti-
Hockey-international Lisanne Lejeune revalideert na een knie-operatie met behulp van
het Biodex-systeem bij Sportgezondheidscentrum Visser aan de Leidse Van Vollenho-
venkade.
FOTO: WIM VAN NOORT
schouder, of welk bewegend lichaams
deel dan ook gesteld is. Het apparaat om
de tuin leiden, een bepaalde blessure si
muleren dus, is absoluut onmogelijk.
Wanneer een verzekeringsmaatschappij
twijfelt aan de serieusheid van een be
paalde klacht, dan kan de Biodex de
waarheid aan het licht brengen. En an
dersom natuurlijk, kan iemand met be
mers, een sportgezondheidscentrum
runt, is het Biodex-systeem niet uitslui
tend voor geblesseerde sporters bedoeld.
Ook verzekeringsmaatschappijen bij
voorbeeld kunnen van de diensten van
het apparaat gebruik maken. „Kijk, met
dit apparaat kan met honderd procent
betrouwbaarheid vast komen te staan
hoe het met iemands arm, been, enkel.
hulp van het apparaat aantonen welde
gelijk geblesseerd of arbeidsongeschikt te
zijn. waardoor er recht is op een uitke
ring. In Amerika worden uitkomsten
van tests met de Biodex geaccepteerd als
bewijsmateriaal in rechtszaken", aldus
Visser.
Risico
In buitenlandse literatuur over zijn vak
gebied kwam de Leidse fysiotherapeut
voor het eerst met het systeem in aanra
king. „Voor mij stond vier jaar geleden
al vast dat ik het naar Nederland zou
halen. In september gebeurde dat en nu,
nadat we in ons centrum met het appa
raat hebben leren werken, zijn we zover
dat we de verwachte stormloop aankun
nen". Momenteel is er van die storm
loop nog geen sprake, maar publiciteit
moet daar verandering in brengen. Daar
om is Visser zo blij dat. naast Ajax, al
enkele nationaal bekende sporters de
weg naar zijn centrum hebben gevon
den. Lisanne Lejeune, de aanvoerster
van het nationale hockeyelftal, revali
deert na een knieoperatie bij Visser en
neemt dagelijk plaats op de Biodex. En
ook de Leidse atlete Yvonne van Dorp,
Nederlands kampioene op de 200 en 400
meter, wordt door Visser behandeld.
„We moeten een markt veroveren in
Nederland en dat houdt in dat we risico
nemén. Nederland loopt gewooon wat
dit soort zaken betreft een jaar of vijf
tien achter. In de Verenigde Staten is er
cén zo'n apparaat op elke vijftigduizend
inwoners. Dat zou betekenen dat er al
leen al in Leiden twee zouden moeten
staan. De Nederlanders denken te zui
nig, dat moet veranderen".
PAUL DE VLIEGER
Onder redactie van Paul de Vlieger en Peter van der Hulst.
Feest
Bij Abbenes, eersteklasser in de afdeling
zaterdag, was het vorige week feest.
Compleet met gezang en een polonaise
door de kleedkamer. Trainer Karei Kal
lenberg liep voorop.
Wal was het geval? De club had na de 6-
1 winst van afgelopen zaterdag zo goed
als zeker - niemand gelooft meer dat
SVOW met een verschil van tien doel
punten van koploper De Sleutels wint -
beslag weten te leggen op de tweede pe-
riodetitel. En het was lang geleden dat de
club een dergelijk sportief succes kon vie
ren. Een kampioenschap? Dat is sinds
mensenheugenis niet meer voorgekomen;
zelfs de promotie naar de eerste klasse
werd niet op die wijze bereikt, maar was
het gevolg van de opheffing van de twee
de. Een periodekampioenschap? Nog
nooit, want die werden in de afdeling pas
dit seizoen ingevoerd.
Begrijpelijk dus dat de polderbewoners
compleet uit hun bol gingen toen het za
terdag dan eindelijk zover was. Op doel
saldo bleef de Kattenberg-formatie
SVOW dus voor.
Da's knap. zult u zeggen, en dat is het
natuurlijK ook. Maar als je bedenkt dat
om de één of andere duistere reden twee
maal in deze periode ZLCfdat het voor
komen van tien tegentreffers per wed
strijd tot doel heeft gesteld) de tegenstan
der van de Abbenessers was, dan kun je
toch stellen dat je de programmering niet
tegen hebt gehad.
Droevig
Dat er aan Rijnsburgse kant minder ge
lachen werd. zal een ieder begrijpen.
Maar ook droefenis hoort bij voetbal en
daarom ontbreekt ook een treurende
Rijnsburgse Boys-supporter niet in deze
rubriek.
De foto werd gemaakt nadat scheidsrech
ter 'Jonker de bal op de stip had gelegd en
Quick Boys de gelegenheid gaf ae marge
tot twee doelpunten te vergroten. Twee
dingen zijn duidelijk: de Rijnsburger was
het niet eens met die arbitrale beslissing
FOTO: ANDRÉ VAN HAASTEREN
en het geloof in een Rijnsburgse zege is
bij deze toeschouwer definitief de bodem
ingeslagen. Hoezo een gezicht dat boek
delen spreekt?
Pupil
Opvallend tijdens dat duel was ook dat
burgemeester Jonkman fungeerde als
..pupil van de week". Op eigen verzoek
wel je verstaan was hij een aagje te gast
bij Rijnsburgse Boys.
De burgervader, die wel vaker op de Mid-
delmors gesignaleerd wordt, maakte zo
een dagje derby van nabij mee. Jonkman
toonde zich een leerzame pupil. want.
wellicht als eerste, durfde hij het na af
loop aan om met trainer Kurver in dis
cussie te treden over zijn speelwijze. De
aanvallende strijdwijze van de Rijnsbur
gers was ook Jonkman immers niet ont
gaan. En daar had pupil Jonkman kri
tiek op.
Kurver stond hem beleefd en uitvoerig te
woord. Openbaarheid van bestuur, zal hij
gedacht hebben.
Blij
Over een feestje bouwen gesproken. Grof
weg de helft van de aanwezigen bij de
wedstrijd Rijnsburgse Boys - Quick Boys
had daar afgelopen zaterdag eveneens re
den toe. De Katwijkse gasten immers,
trakteerden hun aartsrivalen op een niet
mis te verstane 1-3 nederlaag in dè der
by.
Verdriet en vreugde gaan daarin bijna
hand in hand. Daarom ook dat Wij van
Hutspo(r)t van deze foto gecharmeerd
waren. Ómdat het altijd leuk is naar blij
de gezichten te kijken.
Blij...
FOTO: ANDRÉ VAN HAASTEREN
CeidócSouAatit