jPijnlijke ingrepen
ijn onvermijdelijk"
Sociale vernieuwing'" moet mensen uit isolement halen
ritiek op gemeentebestuur
rts stuurt nota rond met
gJNENLAND
CeidócSoutcmt
MAANDAG 27 NOVEMBER 1989 PAGINA 3
VANDAAGi
IN HET y
lEUWi
iel HAAG „Soms
;ein pijnlijke ingrepen
s rmijdelijk zijn",
loischuwde premier
hoers vanmorgen in
;ec regeringsverklaring,
alnoemde daarbij met
it.e het verkeer, want
autogebruik groeit
jnet zeven procent per
JJ,,Het is duidelijk dat
|ZO niet langer door
Tgaan", sprak Lubbers.
or;om zal het zogeheten
_ningrijden ofwel de
ei|ronische tolheffing
ispg worden ingevoerd.
'°Ws kondigde aan dat het
)aar vervoer bij prijsver-
vjing met de auto „beter
bus zal moeten komen".
3nd jaar komt er een to-
JJn voor verkeer en ver-
'^Daarin zal niet alleen het
geaar vervoer maar ook
eietsen en carpoolen „met-
$d gestimuleerd worden",
de maximum-snelheden
weer aandacht krijgen,
eerst komt er meer con-
op de huidige limieten;
raja wordt bekeken of de
nste snelheden verder
lig kunnen. In dichtbe-
^Ale woongebieden zullen
- 30-km-zones worden in-
li ld.
ntkabinet treedt aan in een
3jfle van adembenemende
Igelijk hoopgevende ont-
ëlingen op internationaal
ek vlak", aldus premier
p^ers. Hij doelde daarmee
rNjl op de gebeurtenissen in
./Europa. De regering is
1T)lij mee en wil de politie-
t in economische hervor-
ifen in de Oostbloklanden
loie steunen.
Sociale partners zijn tegen
beperking reiskostenforfait
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Volgens voorzitter J. Kamminga van het
KNOV (werkgeversorganisatie voor het midden- en klein
bedrijf) zullen de centrale werkgevers- en werknemersor
ganisaties deze week per brief bij kabinet en Kamer aan
dringen op het intrekken van de voorgenomen beperking
van het reiskostenforfait. Kamminga zei dit zaterdag voor
de TROS-radio. Werkgevers, noch de vakcentrales zijn vol
gens de KNOV-voorman gelukkig met de beperking van de
belastingmaatregel. Vooral omdat het kabinet niet aangeeft
welke milieumaatregelen met de opbrengst van de bezuini
ging zullen worden gefinancierd. „Het is een ordinaire, las-
tenverzwarende maatregel voor de burger", aldus Kammin
ga die zei te verwachten dat de maatregel een extra obstakel
zal opwerpen in het komende najaarsoverleg aanstaande
vrijdag tussen werkgevers, vakbeweging en kabinet.
Maar in tegenstelling tot onder
anderen FNV-voorzitter Jo-
han Stekelenburg, PvdA-ka-
merlid Maarten van Traa en
PvdA-voorzitter Marjanne
Sint vindt Lubbers niet dat de
uitgaven voor Defensie verder
verlaagd kunnen worden dan
is afgesproken in het regeer
akkoord. Een besparing met
één miljard gulden in de jaren
'90 tot en met '94 is volgens
hem vooralsnog het maximaal
haalbare.
Stekelenburg zei gisteren voor
de AVRO-radio dat er geld uit
de defensiebegroting beschik
baar moet komen voor de sala
rissen van ambtenaren en
trendvolgers. Van Traa vindt
dat er best extra geld van het
defensiebudget af kan omdat,
zo zei hij via de NCRV-radio,
de ontwapeningsbesprekingen
tussen Oost en West in Wenen
positief beïnvloed zullen wor
den door de ontwikkelingen in
Oost-Europa. Eerder had
PvdA-voorzitter Sint al gepleit
voor een verlaging van de de
fensie-uitgaven, om eventuele
tegenvallers in de schatkist op
te vangen.
Lubbers is het daar niet mee
eens. „Men hoede zich voor
overspannen verwachtingen
van een akkoord in Wenen.
De NAVO zal de totale bewa
pening veel minder kunnen
terugbrengen dan het War
schau Pact om gelijke plafonds
op een lager niveau te berei
ken". Aanzienlijke verminde
ringen van de Nederlandse de
fensie-inspanning kunnen pas
worden verwacht bij een ver-
volgakkoord, aldus de pre
mier.
Europa
De ontwikkelingen in Oost-
Europa accentueren het belang
van versnelde integratie van
de Europese Gemeenschap,
meent Lubbers. Maar bij de
overdracht van bevoegdheden
aan 'Brussel' mag geen demo
cratisch vacuüm ontstaan.
Voor de levensvatbaarheid
van de Europese Gemeen
schap is het van belang dat er
een gezamenlijk buitenlands
beleid van de grond komt. Het
stemt de regering tot voldoe
ning dat de twaalf lidstaten
steeds meer met één mond
spreken als het gaat om het
zoeken naar oplossingen van
conflicten zoals in het Midden-
Oosten en Centraal-Amerika.
Wat Zuidafrika betreft bestaat
de hoop dat fundamentele her
vormingen zullen worden
doorgevoerd die leiden tot af
schaffing van de apartheid
langs vreedzame weg. Maar als
er geen ernst wordt gemaakt
met de invulling van de belof
ten van de Zuidafrikaanse
president, zal uitbreiding van
strafmaatregelen „niet kunnen
uitblijven", aldus Lubbers.
Politie
De regering wil vaart zetten
achter de aangekondigde reor
ganisatie van het politie-appa-
raat, waarbij gemeente- en
rijkspolitie worden samenge
voegd en vervolgens worden
ingedeeld in regionale korp
sen. Volgens Lubbers is het
niet noodzakelijk dat deze ope
ratie pas wordt uitgevoerd als
alles wettelijk geregeld is.
„Daarom zullen reeds in 1990
één of meer concrete stappen
gezet worden", aldus de pre
mier. Dit houdt in elk geval in
dat er volgend jaar alvast en
kele regionale korpsen moeten
worden gevormd.
Lubbers benadrukte dat de ge
meentebesturen en de bestaan
de politiekorpsen volop in
spraak krijgen bij de totstand
koming van de nieuwe politie-
eenheden. Hoeveel regionale
korpsen er uiteindelijk zullen
komen is nog niet bekend. In
principe zullen de regio's wor
den afgestemd op de 19 justi
tiële arrondissementen, maar
dit wil niet zeggen dat het
aantal regionale politiekorpsen
ook 19 zal bedragen.
De premier trachtte wat meer
klaarheid te brengen in het
vraagstuk omtrent het beheer
over de politie-nieuwe-stijl,
waarover de laatste tijd veel
verwarring is ontstaan. „De
minister van binnenlandse za
ken is aangewezen als beheer
der op afstand van de te vor
men regionale korpsen. Op af
stand, want het directe beheer
vindt regionaal plaats", aldus
Lubbers. De minister van jus
titie krijgt volgens hem de mo
gelijkheid tot „medesturing"
en is tevens aangewezen als
beheerder van de landelijke
diensten, zoals de algemene
verkeersdienst in Driebergen
en de politie te water. Overi
gens zullen „aantal en soort"
van de diensten die onder mi
nister Hirsch Ballin zullen val-
De nieuwe regeringsploeg zoals die begin deze maand voor het eerst bijeenkwam. Vandaag zijn de
plannen ontvouwd.
len nog nader moeten worden
bepaald. De in de Kamer le
vende vrees dat er naast de ge
wone politie een afzonderlijk
justitieel politie-apparaat zal
komen (een soort FBI) is vol
gens Lubbers „in het geheel
niet gerechtvaardigd". „Inte
gendeel, door de afspraken
wordt juist afdoende voorko
men dat er een aparte justitiële
politie zal gaan ontstaan".
Wat het justitiebeleid op zich
betreft kondigde de premier
een verdere uitbreiding van
het aantal gevangeniscellen
aan. Dit is noodzakelijk gewor
den omdat de gemiddelde
strafduur blijft toenemen en
omdat het aantal buitenlandse
gedetineerden groeit.
V olksgezondheid
Het plan-Dekker voor een
nieuw systeem van ziektekos
tenverzekeringen zal worden
doorgezet. Het nieuwe kabinet
heeft echter besloten enige tijd
pas op de plaats te maken om
over diverse haken en ogen
overleg te voeren met alle be
trokkenen, zoals ziekenfond
sen, particuliere verzekeraars,
ziekenhuizen, artsenorganisa
ties en uiteraard ook de Twee
de Kamer. Lubbers wees erop
dat kostenbeheersing en kwa
liteitsbewaking in de gezond
heidszorg alsmede verruiming
van de eigen verantwoorde
lijkheid van verzekeraars en
medici de belangrijkste pijlers
zijn waarop het nieuwe verze
keringsstelsel moet rusten. Het
beoogde systeem mag echter
niet leiden tot „commerciële
gezondheidszorg", zo hield hij
de Kamer voor.
Onderwijs
Meer eigen verantwoordelijk
heid is ook één van de sleutel
begrippen in het te voeren on
derwijsbeleid. Scholen en uni
versiteiten moeten ruimere be
voegdheden krijgen en minder
op de vingers worden gekeken
door het rijk. Voor het minis
terie van onderwijs in Zoeter-
meer zal dat volgens Lubbers
ook gevolgen moeten hebben.
Hoewel hij het woord 'afslan
king' niet in de mond nam, zei
hij wel dat er momentëel een
„doorlichting" van het minis
terie plaatsvindt.
Na jaren van ingrijpende be
zuinigingen krijgt het onder
wijs de komende jaren meer
financiële armslag. Er is een
werkgroep ingesteld die na
moet gaan hoe de onderwijs
uitgaven beter in de hand
kunnen worden gehouden.
Het nieuwe kabinet neemt het
plan van het vorige kabinet
over om de aantrekkelijkheid
van het leraarschap te vergro
ten. „Onderwijs staat of valt
immers met de man of vrouw
voor de klas", zei Lubbers. Het
vak van leraar zal financieel
aantrekkelijker worden ge
maakt en er zullen meer mo
gelijkheden komen voor her
en bijscholing, studieverlof en
kinderopvang. Met dit laatste
wordt beoogd vrouwelijke
leerkrachten met kinderen
aan te moedigen weer in het
onderwijs te gaan werken.
Het kabinet houdt vast aan het
plan van oud-minister Deet-
man om studenten een jaar
kaart voor het openbaar ver
voer te geven. Om jongeren
uit de lagere inkomensgroepen
tot studeren aan te zetten zal
voor hen een speciale studiefi
nancieringsregeling worden
ontworpen. Een deel van hun
studiebeurs zal als een gift
worden beschouwd die zij dus
niet behoeven terug te betalen.
Komend voorjaar zal minister
Ritzen van onderwijs een nota
uitbrengen waarin mogelijke
veranderingen in de studiefi
nanciering zullen worden ge
opperd.
Sprekend over de volkshuis
vesting zei Lubbers dat de
trendmatige huurverhoging
voor 1990 en 1991 op 3 procent
is vastgesteld. In samenhang
daarmee zal het huurwaarde
forfait, dat op 1 januari a.s. al
met een procent stijgt, geleide
lijk verder worden verhoogd.
Het koopkrachtverlies als ge
volg van de vermindering van
de toekenning van huursubsi
dies wordt vanaf 1990 voor de
laagste inkomens (vooral be
jaarden) deels gecompenseerd.
de Bijenkorf l£)
l*i der Scheur:
jis op plaats
ïraad Rotterdam
'ERDAM De kans is groot dat Abva-
ksvoorzitter Van der Scheur in maart
>r<pd jaar gekozen wordt in de Rotterdam-
Ijpeenteraad. Het bestuur van het gewest
rdam van de PvdA heeft de vakbonds-
"ïtter op een verkiesbare vijftiende
1 i op de lijst geplaatst. De kandidatenlijst
dt definitief vastgesteld door de geweste-
n Vergadering op 16 december. Van der
e,g neemt in maart afscheid van de amb-
Tnbond van de FNV. Het huidige
[-kamerlid Kombrink is in het voorstel
Kjiet gewestelijk bestuur op de vierde
>u( terecht gekomen. Het is de bedoeling
|j in Rotterdam wethouder wordt.
Bezoek Cheney
De Amerikaanse minister
van defensie Richard Che
ney (midden) op vliegkamp
Valkenburg waar hij giste
ren voor een kort kennis
makingsbezoek arriveerde.
Hij werd welkom geheten
door staatssecretaris Van
Voorst tot Voorst (links) en
ambassadeur Howard Wil-
kins. Cheney voerde van
morgen gesprekken met
minister Ter Beek, premier
Lubbers en een aantal
Tweede-Kamerleden. Van
middag vertrok hij naar
Brussel waar morgen en
woensdag de NAVO-minis-
ters van defensie vergade
ren.
FOTO: ANP
NVYE-voorzitter: we zijn er nog lang niet
UTRECHT De uitspraken d»e de nieuwe bewindsman van
justitie, Hirsch Ballin, in een interview heeft gedaan vlak voor
dat hij minister werd, stemmen de Nederlandse Vereniging voor
Vrijwillige Euthanasie niet optimistisch. „We zijn er dus nog
lang niet", constateerde voorzitter M.M. Bakker zaterdag op de
ledenvergadering in Utrecht.
Ze noemde de opmerkingen van Hirsch Ballin dat de euthanasie
zou zijn afgegleden en dat mensen bang worden voor opname in
een verpleeghuis, onbegrijpelijk. Volgens haar heeft hij gemak
kelijke argumenten gebruikt die niet door feiten en cijfers wor
den gestaafd en wekt hij de indruk dat voorstanders van eutha
nasie „enge mensen" zijn. Zij toonde zich wel ingenomen met
het voornemen van het nieuwe kabinet om een onderzoek te la
ten instellen naar de euthanasie-praktijk. Ook de NVVE heeft
zo'n onderzoek voorgesteld. Er kan beter een onderzoek komen
dat tot een goed wetsontwerp leidt dan nu al een wetsontwerp
waarmee we niet uit de voeten kunnen, zei Bakker. De NVVE
wil meewerken aan het formuleren van de uitganspunten voor
zo'n onderzoek. Daarom heeft ze de betrokken bewindslieden
om een gesprek gevraagd.
Oud-kamerlid Keja
dierenbeschermer
van het jaar 1989
UTRECHT De Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Dieren heeft het voor
malig VVD-kamerlid Wim Keja onderschei
den met de eretitel „Dierenbeschermer van
het jaar 1989". Keja heeft de titel gekregen,
omdat hij zich als kamerlid in sterke mate
heeft ingezet voor het welzijn van dieren.
Voorzitter H.M. Reilingh van de Dierenbe
scherming noemde in het bijzonder de inzet
van Keja voor de ontwerpwet gezondheid
en welzijn van dieren. Reilingh maakte van
de gelegenheid gebruik om te eisen dat in
de wet een verbod wordt vastgelegd op ge
netische manipulatie met dieren.
KINDEREN
IN SNEEK
SEKSUEEL
MISHANDELD
SNEEK De gemeente Sneek
probeert samen met medewer
kers van onder meer het RI
AGG inzicht te krijgen in de
toestand in de Sam de Wolff-
straat. In een aantal gezinnen
is niet alleen sprake van inti
midatie, maar ook van seksueel
misbruik van kinderen.
Uit een politie-onderzoek is ge
bleken dat in vier gezinnen
jongeren seksueel zijn mis
bruikt. „Vermoedelijk gaat het
om meer gevallen, maar niet
iedereen was bereid mee te
werken", zo vermeldt een uit
gelekt rapport van het RIAGG
en de welzijnsinstelling De Es-
pel aan de gemeente. Bij hulp
verleners bestaat het sterke
vermoeden dat nog maar een
topje van de ijsberg zichtbaar is
geworden.
De zaak kwam aan het rollen
toen twee jaar geleden een
zwakbegaafd meisje van zeven
werd aangerand op een terrein
achter de straat. Verder hebben
kinderen in het verleden voor
een kwartje naar pornofilms bij
mannen thuis kunnen kijken
en hebben zwakbegaafde meis
jes seksueel contact gehad met
jongens en mannen, aldus het
rapport.
Directeur S. Louwsma van de
Espel ontkent dat alle 25 kin
deren uit de straat het slachtof
fer zijn van seksueel misbruik.
„De straat is geen poel des ver-
derfs, dat is zwaar overtrok
ken. Maar ook nu nog zijn er
signalen dat kinderen worden
misbruikt". Om hoeveel kinde
ren het gaat wil hij niet zeggen.
Volgens Louwsma is de Sam de
Wolffstraat een probleemstraat.
De werkloosheid is er hoog en
de geluidsoverlast groot. Hij
schuift de schuld voor een deel
op de gemeente die de bewo
ners aan het eind van de iaren
zeventig in deze straat neeft
geconcentreerd in verband met
renovatie.
Een woordvoerder van de ge
meente spreekt van „emotione
le privé-problemen" van men
sen in de straat. „Het gaat om
een zeer gecompliceerde pro
blematiek waar nogal wat kin
deren bij betrokken zijn". Hij
ontkent dat seksuele kinder
mishandeling op grote schaal
plaatsvindt. De politie van
Sneek was niet bereikbaar voor
commentaar.
Taxichauffeur door
passagier gegijzeld
AMSTERDAM Een „lichtge-
stoorde" man heeft zondag in
Amsterdam een taxichauffeur
zo'n drie uur gegijzeld. De 36-
jarige B.F. veroorzaakte eerder
deze week problemen bij de so
ciale dienst in Amsterdam en
bedreigde zaterdag een auto
mobilist. De man stapte in een
taxi in Amsterdam-noord en
bedreigde de chauffeur met
een revolver. Achter het Cen
traal Station pikte hij een pros-
tituée op die in dezelfde taxi
moest plaatsnemen. Zij kon la
ter ontsnappen. De taxichauf
feur werd vervolgens door de
man gedwongen terug te keren
naar Amsterdam-noord waar
een oude vriendin van F.
woonde. Daar slaagde de politie
erin de man te ontwapenen.
|BINET WIL REKENINGRIJDEN ALSNOG INVOEREN
e&LEM „Bezit van
aA maakt niet deskundig"
j)e gemeente Haarlemmer-
maakt opzettelijk gevaar-
is wegconstructies". Deze
kk uit de Hoofddorpse
ferts H. Schmit sinds enkele
wjden op nota's die hij naar
Titen stuurt. Het gemeente-
ur van Haarlemmermeer
hierover zo verbolgen, dat
jfgelopen vrijdag een kort
j|g aanspande tegen de kri-
huisarts. Schmidt windt
zich al jaren op over de onvei
ligheid op een van de „levens
gevaarlijke" rotondes in zijn
gemeente en over het negeren
van zijn goede adviezen door
de gemeente. „Als huisarts
wordt ik regelmatig geconfron
teerd met de gevolgen van een
gevaarlijk verkeerspunt", zegt
Schmit. Tijdens de zitting afge
lopen vrijdag bleek de gemeen
te vooral te vallen over
Schmits bewering dat het be
stuur „bewust" verkeersslacht
offers zou willen zien vallen.
Die boodschap is onjuist en on
nodig grievend, zo oordeelde
het gemeentebestuur. Een be
middelingspoging van de presi
dent van de rechtbank, mr. H.
van den Haak, resulteerde in
een verklaring van de huisarts
dat hij nooit de indruk heeft
willen wekken dat het gemeen
tebestuur bewust uit is op ver
keersslachtoffers. Verder mag
hij met zijn leuzen op nota's ge
woon doorgaan.
Moeder en kind verongelukt
Een 26-jarige vrouw uit Hardenberg en haar twee jaar oude
zoontje zijn zaterdagavond om het leven gekomen door een ver
keersongeval in Coevorden. De auto waarin ze zaten raakte als
gevolg van de gladheid in een slib en botste tegen een boom. De
echtgenoot, die de auto bestuurde, bleef ongedeerd.
FOTO: ANP
12 KLEUREN
Pullover. 100% zuiver scheerwol
In 12 actuele kleuren. o.a bordeaux,
lime, oli|f en rood S. M en L
Van deze uitstekend te combineren
pullover zult u er ongetwijfeld
meer dan één willen hebben.
Zeker nu, voor de
verbasterende phis van
'Populaire Pnjzen shop'
,HAAG Premier Lub-
stond vandaag in de
inÜe Kamer lang stil bij het
aap 'sociale vernieuwing',
-hïj kort voor de totstand-
e^ig van zijn derde kabinet
rfjotto aan het regeerak-
1 van CDA en PvdA had
^jegeven.
d»ens tot sociale vernieu-
ïgis volgens Lubbers inge-
tti
geven door de vraag hoe met
de (herstelde) welvaart moet
worden omgegaan. „Ondanks
de toegenomen welvaart drei
gen veel mensen, vooral lang
durig werklozen, de aanslui
ting bij de samenleving te ver
liezen. Het verrichten van be
taalde arbeid is één van de be
langrijkste middelen om de
nodige integratie van mensen
in de samenleving te bevorde
ren", aldus Lubbers.
De aanpak van de (langdurig)
werkloosheid zal volgens hem
voortvarend ter hand moeten
worden genomen, met een ex
tra accent op het minderhe
denbeleid. De etnische min
derheden worden onevenredig
zwaar getroffen door werk-
loosheid en hebben ook op tal
van andere terreinen te ma
ken met grote achterstanden.
Overigens meent Lubbers dat
alle mensen die in een achter
standspositie verkeren (vooral
in de oude wijken van de grote
steden) extra aandacht moeten
krijgen, ook Nederlanders dus.
Een belangrijke rol hierbij is
weggelegd voor de gemeenten.
„Voor allen in een achter
standspositie geldt dat het ver
oordeeld zijn tot niets doen be
halve -een economisch kwaad
ook een bedreiging is die die
per steekt: velen raken in een
sociaal isolement, hun levens
stijl is ongezond, ze missen een
dagelijks ritme en zijn na ver
loop van tijd moeilijk meer te
motiveren tot het uitbreken
uit die situatie. Vooral in de
grote steden zijn deze proces
sen zichtbaar. Niet alleen het
welzijn van de mensen zelf,
maar ook de vitaliteit van de
steden staat dus op het spel",
aldus de premier.
Sociale vernieuwing betekent
dus naast het aanpakken van
de werkloosheid óók het be
vorderen van een gezonde le
vensstijl, goede huisvesting,
een schoon milieu, een goede
opleiding en de mogelijkheden
tot volwaardige deelname aan
het culturele en maatschappe
lijke leven. Gezien de betrok
kenheid van de lagere overhe
den zal de coördinatie voor de
sociale vernieuwing in handen
worden gelegd van minister
Dales van binnenlandse zaken.
(ADVERTENTIE)
KNOLLEN
HIJW VRCMV/ i/IMOr M£
DCW/fcfiKEN JÉ DAT
\/AM DAMT
NE£ M/WE. CHT Kon IJATUUR'
igcew-
