Synode zwakt homo-motie af
kerk
wereld
De geboorte van het maatschappelijk engagement
Ccldóc Soman
laat de vogels niet stikken
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
SaidóaOowianxt
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1989 PAGIN|\]
Wereldraad: houding Yaticaan in conciliair proces jammer
GENÈVE Het besluit van het Vati-
caan om slechts 20 in plaats van 50 waar
nemers naar de wereldconvocatie van
het conciliair proces voor gerechtigheid,
vrede en behoud van de schepping te
sturen, is een nieuwe teleurstelling voor
de Wereldraad van Kerken. Eerder had
het Vaticaan al geweigerd met de We
reldraad op te treden als mede-organisa
tor van de convocatie, die in maart 1990
in de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoul
wordt gehouden.
De Wereldraad trekt uit het besluit de
conclusie dat „er voor ons nog een lange
weg te gaan is als we samen getuigenis
willen afleggen van ons geloof in Jezus
Christus bij het aanpakken van de kwes
ties waarbij ons overleven op het spel
staat", schrijft secretaris-generaal dr.
Emilio Castro in een communiqué.
De Wereldraad heeft het Vaticaan al in
september 1988 gevraagd 50 waarnemers
te benoemen voor de conferentie in
Seoul. Pas eind vorige week hebben kar
dinaal J. Willebrands, voorzitter van de
Vaticaanse raad voor de eenheid onder
de christenen, en kardinaal Roger Etche-
garay, voorzitter van de Vaticaanse raad
voor gerechtigheid en vrede, op dit ver
zoek gereageerd. Het lange uitblijven
van een reactie moet volgens de kardi
nalen worden gezien als een teken van
„het belang" en „de ernst" dat in het Va
ticaan aan het conciliair proces wordt
gehecht.
De kardinalen noemen geen redenen
voor het besluit om het aantal rooms-ka-
tholieke waarnemers tot 20 te beperken.
Wij gaan altijd
discutabele gevechten
over zaken aan die
onvolmaakt zijn, maar op
grond daarvan er van
afzien zou betekenen dat
we niet langer mens
willen zijn.
Emmanuel Mounier
door Marinus van der Berg
Waarheid
Misschien was je er ook zelf
bang voor geweest. Misschien
had je dit helemaal niet ver
wacht. Je bent ziek geworden.
Je bent onderzocht. Je hebt
gewacht en dan ineens als een
genadeslot, als een slag in je
gezicht wordt het je verteld: „U
hebt kanker, we kunnen niets
meer doen, het is hopeloos".
De woorden zijn nog niet eens
koud, je weet zelf niet eens of
je het wel goed gehoord hebt,
en de dokter is al weer weg.
„De manier waarop het mijn
man is verteld, zit me nog
hoog. Als ik eraan terugdenk,
dan bal ik nog de vuisten". Op
een dag hoorde ik driemaal
deze uitspraken. Verdriet, woe
de en verbijstering. Van alle
drie de vrouwen is de man al
meerdere jaren geleden overle
den. Verontrustend vaak hoor
ik klachten over de wijze waar
op aan zieke mensen de waar
heid wordt verteld. Het gebeurt
terwijl aan de patient geen
stoel wordt aangeboden. Het
gebeurt op zaal staande aan
bed. Een man die in de avond
zijn vrouw kwam opzoeken,
- kreeg op de gang in het voor
bijgaan te horen: „Sorry mijn
heer, het is een foute boel",
i „Alsof mijn vrouw een auto
was, geschikt voor de sloop."
Samen hebben ze eraan ge
werkt dat de slopende ziekte
zo menswaardig mogelijk be
leefd kon worden. Dat hebben
ook vele anderen, maar de her
innering aan de manier waarop
het gezegd is, dpet na jaren
I nog pijn. Dat er geen tijd wordt
genomen en dat artsen, ik
schrijf niet over alle artsen, zich
niet oefenen in de vraag: hoe
vertel ik slecht nieuws op een
menselijke wijze, is een ontoe
laatbaar falen. Het is een falen
in de beroepshouding die door
de samenleving niet aanvaard
dient te worden. Tijd is hier
geen enkel argument. Het gaat
om vaardigheid en mentaliteit.
Er zijn voldoende mensen die
inzicht hebben in de wijze
waarop moeilijk nieuws verteld
kan worden. Recht op waar
heid, een veelgehoorde kreet,
is half waar. De waarheid mag
niet als een slag in het gezicht
meegedeeld worden. Sommige
zieken vragen aan de dokter
direct om informatie. Ze voelen
zich al lange tijd niet goed. Ze
hebben al heel wat slapeloze
nachten achter de rug. Ande
ren hebben ook veel angst,
maar ze willen 'goed' nieuws
horen. Ze zenden signalen uit
dat niet verteld wordt wat ze
binnen in zichzelf wel weten.
Met hen moet een langzamere
weg worden gegaan. Telkens
moet het tempo van de zieke
gevolgde worden. Goed luiste
ren naar zijn of haar vragen. Er
zijn mensen die openlijk en
confronterend over hun eigen
sterven spreken. Anderen spre
ken er nooit direct over. Ze we
ten het wel, maar ze noemen
het niet bij de naam. Er is niet
één regel voor het vertellen van
de waarheid, behalve de regel
van de menselijke maat, de re
gel van de liefde. Die regel
zoekt naar wat voor deze mens
de juiste wijze is. Gelukkig ken
ik ook ervaringen van artsen,
die tactvol en respectvol slecht
nieuws weten te vertellen. Art
sen die informatie weten te do
seren. Artsen die zieken helpen
zelf een conclusie te trekken.
De conclusie die zij na aan
kunnen. Je eigen naderend
sterven onder ogen zien, gaat
niet van het ene moment op
het ander. Het is van groot be
lang, ook voor de teveel ver
waarloosde allernaasten, dat
hiervoor tijd en menselijkheid
beschikbaar is. Ik heb niet on
derzocht of het vaker goed dan
slecht gaat. Ik heb wel de in
druk dat veel te weinig aan art
sen wordt gezegd: 'de manier
waarop u dit gedaan hebt, is
onaanvaardbaar.' Velen zijn zo
overdonderd én bovendien af
hankelijk dat ze zwijgen. Jaren
later is er nog pijn. Er kan
schade voor jaren zijn aange
richt. Wie is er verantwoordelijk
voor deze schade? In geen ver
zekeringspolis is hierover iets
te vinden. De getroffenen
moeten het zelf maar uitzoe
ken. Totdat er steeds meer zie
ken en familieleden van zieken
komen en ook anderen, die la
ten weten: 'dit aanvaard ik
niet...' Je hebt recht op een
menswaardige waarheid aan
jou verteld op jouw maat ge
sneden.
GEREFORMEERDE BONDERS: „DE ANGEL IS ER UIT"
DOORN Eenstemmig
heeft de synode van de
Nederlandse Hervormde
Kerk gisteren de strek
king van de beruchte
„homo-motie" van afge
lopen zomer afgezwakt.
Het ontoelaatbare van
kerkelijke tuchtmaatre
gelen jegens onder meer
homosexuelen werd ver
vangen door een „appèl"
aan de gemeenten om
„geen maatregelen te ne-
Afgelopen juni nam de syno
de met 29 van de 56 stemmen
een motie aan waarin het on
toelaatbaar werd uitgesproken
over het weren van homo
sexuelen bij het avondmaal en
van de ambten.
Die motie veroorzaakte hefti
ge commotie, vooral in de
rechterflank van de kerk ont
stond grote beroering omdat
daar de homosexuele levens
wijze als zondig wordt aange
merkt en kerkeraden naar
eer en geweten menen kerk
leden over een homosexuele
relatie te moeten aanspreken.
Er kwamen bezwaarschriften
binnen bij de synode, maar
ook adhesie-betuigingen. In
totaal ontving secretaris-gene
raal dr. K. Blei zo'n honderd-
dertig brieven.
De synode sprak in juni over
homosexualiteit vanwege de
problemen die twee homo
vrienden hadden met de
Schotse Kerk in Rotterdam.
De kerkeréiad van deze her
vormde gemeente weerde hen
van het avondmaal. De twee
verloren een kerkelijke be
roepsprocedure omdat er geen
synodeuitspraak over homo
seksualiteit was.
Er werd naar aanleiding van
die gebeurtenissen een com
missie in het leven geroepen
en tijdens de bespreking van
dat rapport diende diaken
G.D. te Velde-Kloosterboer
uit Paterswolde haar „beruch
te" motie in.
„Ik heb een bewogen zomer
gehad" verklaarde ze gisteren
op de synode. „Ik kreeg veel
positieve, maar ook negatieve
reacties". Hoewel de motie
door de synode was overgeno
men en het dus een synodebe
sluit was, kreeg zij persóonlijk
soms nogal forse kritiek te
horen.
Inmiddels zorgde de motie
voor kerkordelijke proble
men. Een synode kan in het
hervormde kerkmodel een
plaatselijke gemeente niet
verbieden tucht uit te oefe
nen. Het moderamen (be
stuur) formuleerde mede met
het oog daarop een besluit-
voorstel waarin de motie-Te
Velde zo werd geïnterpre
teerd dat deze oproept tot ui
terste terughoudendheid in
het toepassen van maatrege
len van kerkelijke tucht van
wege homosexualiteit.
Diaken Te Velde vond daarin
te weinig van haar bedoelin
gen in terug. Ze amendeerde
het voorstel met de toevoe
ging dat de homo-uitspraak
een houvast is voor de com
missies die in de Hervormde
Kerk zijn ingesteld voor ker
kelijke rechtspraak. Maar dat
ging het moderamên weer te
ver; ook daaruit zou kerkor-
delijk onterechte betutteling
spreken. Met 27 stemmen te
gen en 26 voor haalde haar
amendement het niet. Wel
ging de synode mee met haar
voorstel om het appèl tot „ui
terste terughoudendheid" te
vervangen door een appèl tot
„géén tuchtmaatregelen". Het
geamendeerde besluitvoorstel
werd tenslotte met algemene
stemmen aangenomen.
Tijdens de discussie over de
interpretatie van de motie-Te
Velde werden soms emotione
le betogen pro en contra ge
houden. Er werden verhalen
verteld van homosexuele
kerkleden die aanvankelijk
blij waren omdat ze door de
motie van juni meenden er
kenning te hebben gevonden
in de kerk, maar door de pro
blemen die de motie opriep,
voelen ze zich opnieuw in de
hoek geduwd. Een synodelid
vertelde dat zij uitvoerig met
een vrouw had gesproken die
zich om die reden heeft laten
uitschrijven als kerklid.
Anderzijds speelde de gewe
tensnood van met name Gere
formeerde Bonders die menen
hun verantwoordelijkheid als
kerkeraad niet te kunnen uit
oefenen als het synodaal ver
bod op tucht niet zou worden
opgeheven. Kerkelijk hoogle
raar prof. G. ter Schegget uit
Leiden sprak over de gebeur
tenisseri in juni als over een
gevolg van „de wind van de
Heilige Geest die ons in de
rug woei; we kwamen een
stap verder uit dan we had
den gedacht". Die uitspraak
leverde in de wandelgangen
een pittige discussie op met
leden van de Gereformeerde
Bond. Zij vatten Ter Scheg-
gets oordeel met de Heilige
Geest op z'n lippen op als een
veroordeling van hun over
tuiging die immers wel tégen
die Geest moet zijn. Ook werd
opgemerkt dat een verschil in
uitleg van de bijbel tussen
Bonders en anderen via de
kwestbare groep van homo
sexuelen wordt uitgevochten
en dat is niet zo netjes.
De Bond betoonde zich via se
cretaris ir. Jan van de Graaf
blij met het synodaal beraad.
„De angel is er uit, de kerke
raden worden in hun verant
woordelijkheid erkend. Bo
vendien kan men een appèl
naast zich neerleggen". Overi
gens bepaalde de synode dat
een gemeente die „in gemoe-
de" wel overgaat tot tucht
maatregelen zich moet kun
nen verantwoorden bij de
commissies van toezicht, die
zorgen voor de kerkelijke
rechtspraak.
LÜTSEN KOOISTRA
Kardinaal Glemp
aangeklaagd
wegens laster
CZESTOCHOWA Twee
Amerikaanse advocaten heb
ben namens rabbijn Avi
Weiss uit New York een aan
klacht wegens laster inge
diend tegen de primaat van
de Poolse RK Kerk, kardinaal
Jozef Glemp.
Glemp zei op 26 augustus, dat
een actie van Weiss en zes an
dere joden uit de Verenigde
Staten bij het omstreden Kar
melietessenklooster in Ausch
witz tot de dood van de züs-
ters of de verwoesting van het
klooster had geleid, als Poolse
arbeiders niet hadden inge
grepen. De Amerikanen wer
den toen met geweld van het
terrein van het klooster ver
dreven.
De Oekrainse
katholieken
hebben tegen
de wil van de
Orthodoxe
Kerk bezit
genomen van
de kathedraal
van Lvov. De
Oekraïns-
katholieke
kerk werd na
de oorlog
gedwongen
opgenomen in
de Russisch
Orthodoxe
kerk. Verwacht
wordt dat na
de ontmoeting
tussen de paus
en Gorbatsjov
volgende week
een oplossing
wordt
gevonden.
FOTO: AP
Mgr. Gijsen wijst
kritiek op Rolduc
van de hand
ROERMOND Bisschop dr.
J.M. Gijsen wijst de kritiek op
het besluit om in het gebou
wencomplex van Rolduc in
Kerkrade een pauselijk insti
tuut voor de studie van huwe
lijk en gezin te vestigen van de
hand. Niet alleen heeft hij pas
na uitgebreid overleg met on
der meer de directie van Rol
duc besloten te voldoen aan
het verzoek van paus Johan
nes Paulus II om het instituut
daar te vestigen. Ook betekent
het instituut geen enkel ge
vaar voor de activiteiten die
nu in Rolduc plaatshebben, zo
als het Orlando-festival.
Dat blijkt uit een verklaring
die de bisschop gisteren heeft
verspreid. Het instituut bete
kent naar zijn mening een
verrijking voor Rolduc. Het
zal de internationale gericht
heid van de voormalige abdij
bevorderen en past daarmee in
het streven van het provincie
bestuur van Limburg zich op
het terrein van onderwijs, we
tenschap en cultuur Europees
te profileren.
De stichting 'Léve Rolduc' van
oud-leerlingen van de vroege
re middelbare onderwijsinstel-
ling'Rolduc heeft eerder zware
kritiek op de vestiging van het
instituut geuit. Zij verweet
Gijsen onder meer dat hij de
paus gebrekkig en zelfs onjuist
heeft geïnformeerd over het
verzet tegen de komst van het
instituut in Rolduc. Ook zou
den de andere activiteiten in
het gebouw erdoor in gevaar
komen.
Priester-directeur J. Stassen
van Rolduc heeft uit protest
tegen de komst van het insti
tuut ontslag genomen. Ook de
directeur van het Missiebu
reau, kanunnik W. van der
Valk, heeft kritiek op het be
leid van het bisdom in deze
kwestie laten horen.
In juni dit jaar heeft paus Jo
hannes Paulus II tegenover
Gijsen de wens geuit het aca
demisch instituut in Rolduc te
vestigen, zo laat de Roermond-
se bisschop weten.
Nadat de bisschop had over
legd met enige deskundigen,
de leiding van Rolduc en een
groot aantal bisschoppen uit de
West- en Middeneuropese lan
den waar het instituut zich op
richt, besloot hij „na ampele
overweging" en hernieuwd
overleg in Rome te voldoen
aan het verzoek van de paus.
Het nieuwe instituut wordt
toegewijd aan Maria en krijgt
de naam 'Mater Ecclesiae Do-
mesticae' (Moeder van de
Huiskerk), laat de bisschop
weten. Het wil de rooms-ka-
tholieke visie op de mens en
huwelijksleer onderzoeken,
uitdiepen en uitdragen.
Politiek en maatschappe
lijk engagement is van
daag de dag een wijd ver
breid en zeer geaccep
teerd verschijnsel.
Ooit - nog geen vijftig jaar ge
leden - was dat heel anders.
De politiek stond tijdens de
jaren dertig in de meeste
Westeuropese landen in een
kwade reuk. Politiek was sy
noniem aan corruptie en
machteloosheid. En die mach
teloosheid werd in de ogen
van velen ook keer op keer
geïllustreerd. De politici had
den immers niet alleen niet
de eerste wereldoorlog kun
nen voorkomen, ze konden
ook geen bevredigend ant
woord bedenken op de gevoe
lens van ontworteling, de
voortschrijdende schaalver
groting en anonimisering na
de „grote oorlog".
Tegenover politiek moest je je
handen schoon houden. Intel
lectuelen zoals die Franse
groep van katholieken rond
het tijdschrift Esprit van Em
manuel Mounier, maar ook de
jongeren rond het tijdschrift
De Gemeenschap in Neder
land waren aanvankelijk die
opvatting toegedaan. Zij be
dachten allerlei oplossingen
voor een andere inrichting
van de maatschappij, maar de
politici en de politiek zagen zij
daarbij bewust over het
hoofd. Ze meenden wel zon
der te kunnen. Emmanuel
Mounier kwam pas tot andere
gedachten na de ontwikkelin
gen in Duitsland vanaf 1933.
Hij en zijn medestanders be
seften gaandeweg dat ze zich
persoonlijk moesten „engage
ren" om greep te kunnen krij
gen op de gebeurtenissen. Een
toewending naar de politiek
volgde alsnog.
Dr. A. van Weers uit Voor
schoten die studie heeft ge
maakt van de opvattingen
van Mounier (De rechten van
de mens en de filosofie van de
persoon, uitgave Kok, Kam
pen wijst op dat engagement
in een lezing die hij deze
week in Frankrijk hield voor
Emmanuel Mounier.
de vrienden van het werk
van deze Franse filosoof.
Personalisme
Het werk van Mounier en
vooral zijn opvatting van het
personalisme vindt geen grote
belangstelling meer. Toch was
Mounier een origineel man.
Hoe zeer mensen ook ver
deeld konden zijn door ideolo
gie en levensovertuiging, hij
meende - en hij had daarbij
vooral de socialisten en mar
xisten op het oog, traditiege
trouw de tegenvoeters van de
katholieken - dat er iets ge
meenschappelijks met hen te
vinden moest zijn, namelijk
het door allen gedeelde wel
zijn van de menselijke per
soon. Hij baseerde daarop zijn
personalisme.
Een van de gevolgen is ge
weest dat de term persoon -
dat in zijn oorspronkelijke la-
tijnse betekenis 'masker', 'rol'
betekent, een opmerkelijke
herwaardering onderging. De
term kwam op een hoger plan
te staan. Mounier en zijn met
gezellen wilden zich bezinnen
op de persoon die in de ver
drukking was geraakt en
waarvoor in de toonaange
vende filosofische tradities
van zijn dagen nauwelijks of
geen aandacht bestond.
Mouniers denken zou vooruit
lopen op en aansluiten bij het
werk van de existentialisten.
Zij vonden in hun gevoelens
van ontworteling evenmin
antwoord bij de universitaire
filosofen. De meeste existenti
alisten waren echter heel wat
pessimistischer dan Mounier
die zijn leven lang katholiek
bleef.
Mouniers originaliteit is het
geweest - en Van Weers wijst
daar terecht op - dat hij in
zijn tijdschrift mensen van
zeer verschillende herkomst
bijeen heeft gebracht. Vereen
voudigd gezegd: op basis van
het universeel menselijke
moesten zij elkaar kunnen
vinden. Maar hij zou geen
Fransman zijn als hij, ge
vormd als hij was aan de filo
sofische faculteit van de Parij-
se Sorbonne, deze wens ook
niet in een systeem had wil
len uitwerken waarin zou
worden aangegeven waarover
men het met elkaar eens zou
kunnen worden.
Mounier was overigens niet
de enige die toenadering met
andersdenkenden voorstond.
In Nederland en Duitsland
waren ook dergelijke bewe
gingen actief, ook al verschil
de de filosofische aankleding
en de omstandigheden soms
aanzienlijk. In Duitsland had
je de verzetskring van de
Kreisauer Kreis, die op direc
te maatschappelijke resultaten
uit waren, in Nederland de
Gemeenschap, dat van een
zuiver literaire beweging zich
ontwikkelde tot een club
waar sociale vragen steeds be
langrijker werden, maar nooit
duidelijke maatschappelijke
invloed verwierf.
Verdamping
In Nederland zou het perso
nalisme aanslaan bij de door-
braak-christenen die na de
oorlog toetraden tot de PvdA
en in het denken van Mou
nier een nuttige correctie za
gen op het collectivistische
denken van de oude SDAP.
Als systeem van ontmoeting
tussen de verschillende ideo
logieën heeft het personalis
me waarschijnlijk aan beteke
nis ingeboet, juist doordat
ideologieën in de laatste de
cennia zo blijken te zijn ver
dampt. Maar de aandacht
voor de in het nauw gebrach
te persoon lijkt er niet door
verminderd, getuige de weer
klank die een organisatie als
Amnesty International heeft.
Het personalisme kent in feite
vele „kinderen" die zich hun
afkomst waarschijnlijk nau
welijks bewust zijn. Dat hoeft
ook niet, het personalisme
van Mounier had als bewe
ging die aandacht vroeg voor
de mens niet het monopolie,
het was een behoefte die in de
lucht zat, maar het bijzondere
bij Mounier was cfat het zich
vertaalde in een concrete be
weging.
Die beweging is een wijdver
breide mentaliteit geworden.
Afgezien van de vraag hoe
juist en gefundeerd het perso
nalisme als filosofisch systeem
is, - dat blijft tot op groted
hoogte een academische
kwestie - het heeft verande
ringen in het (politieke) ge
drag opgeleverd die de loop
van de gebeurtenissen hebben
veranderd.
Wie iets wil veranderen, moet
zich vuile handen maken,
zich engageren, was de bood
schap die Sartre in zijn to
neelstuk Les mains sales uit
droeg jaren nadat in Mouniers
tijdschrift deze ontdekking
was gelanceerd. Een taboe
werd daarmee doorbroken,
dat inmiddels tot een vanzelf
sprekendheid is uitgegroeid
waar - dus - niemand meer bij
stil staat.
De existentialistische bewe
ging in de jaren vijftig bracht
het in praktijk (meestal uit
mondend in sympathie voor
het communisme) en na hen
de protesterende studenten in
de jaren zestig die wetenschap
uit de ivoren toren haalde en
maatschappelijke betrokken
heid van haar verlangden.
Het blijft aardig er aan te her
inneren dat deze houding het
eerst is verwoord en in prak
tijk is gebracht in het tijd
schrift van Emannuel Mou-
Drama met louter verliezen
u
Is
POSITIEVE discriminatie zal zelden zo'n negatieve uif
king hebben gehad als op het Amsterdamse Barlaeus (r
nasium. De rel om de rectrix is daar al lang geen vermau;
ke operette meer, maar veel meer een persoonlijk dramde
alleen maar verliezers. De Amsterdamse 'schoolstrijd' fl
alle opzichten een schoolvoorbeeld van doordrijverij, di(r
de vrouwenemancipatie louter schade toebrengt. P
NADAT een door de gemeente Amsterdam te elfder ui"
hulp geroepen organisatie-deskundige geen uitkomst
gebracht, probeert de hoofdstad het nog maar eens ojr
meer omzichtige manier. Er wordt getracht een oriënterT
bijeenkomst te organiseren tussen de gemeente en de
zeggenschapsraad van het gymnasium, waarin ouders, p
ren en niet-onderwijzend personeel vertegenwoordigd
Dat overleg moet een agenda opleveren voor een even
vervolggesprek, waarbij een van de agendapunten zou
nen zijn: het te hulp roepen van een organisatie-deskun
Wie op die manier tracht de brokken te lijmen lijkt bij
baat zijn tijd te verspillen aan een onoplosbaar conflict.
VOOR de Amsterdamse schoolrel is de kiem al twee;
geleden gelegd toen het gemeentebestuur besloot tot pof
ve actie om méér vrouwen te benoemen in de leiding vaP
Amsterdamse scholen. Het Barlaeus Gymnasium, waaf
functie van rector of rectrix al enige maanden vacant g
werd min of meer bij toeval de proeftuin voor de posif
discriminatie ten gunste van vrouwen. Het gemeentebed
het bevoegd gezag van het openbare gymnasium pi
ste een advertentie waarin alleen vrouwen werden opg4
pen te solliciteren. Mannen, zo meende de Amsterdams^
derwijswethouder mevrouw Ada Wildekamp, moesten
lopig maar uitgesloten worden van bepaalde functies.
De schoolgemeenschap, de conrectoren, docenten en oul
reageerden zoals verwacht kon worden. Tegen een vroi'
lijke directeur op zich had men geen bezwaar, wel tegel,
uitsluiting van mannen. Terecht drong men unaniem aa
de benoeming van de allerbeste kandidaat, ongeacht dei
se. De ingeschakelde rechter oordeelde dat de formele
bij de benoeming gevolgd waren en dat de procedure nief
rechtmatig was. Jammer genoeg werd de rechter geen,
spraak gevraagd over het uitsluiten van mannen, iets'
lijnrecht in tegenspraak is met de wettelijk vastgelegde e
ke behandeling van mannen en vrouwen in overheidsdil
TWINTIG vrouwen reageerden op de advertentie. Eer)
noemingscommissie, bestaande uit drie conrectoren en d^
specteur voor het voortgezet onderwijs, beoordeelde allei
lectanten als te licht. De nu zo omstreden rectrix, drs. C!
lotte de Vries Lentsch, kreeg zelfs het predikaat 'zeer oi
schikt'. Zij ontbeerde leidinggevende ervaring, had te w«i
specifieke kennis van het gymnasium en kwam aan tac
kort wat zij aan geldingsdrang te veel had.
ONDERTUSSEN was PvdA-wethouder Ada Wildekam|
verblind door haar uiteindelijke doel, dat zij het negatl
advies van de benoemingscommissie negeerde en de aanj
ling van De Vries Lentsch doordrukte. Een alleszins achtj
waardige beleidsdoelstelling meer vrouwen in leidin|
vende functies was op dat moment al verworden tot
ordinaire prestigekwestie, die alleen maar slecht kon i
pen.
De tegen de wil van het gymnasium geparachuteerde
trix was onvermijdelijk al heel snel het middelpunt van
blemen. Binnen de kortste keren lag zij overhoop met
onderwijzend personeel, het administratief personeel en
slotte ook met de conrectoren. Het is onbegrijpelijk da
hoofdverantwoordelijke in deze kwestie, mevrouw Ada
dekamp, zich nog steeds wethouder mag noemen. Iemanc
bestuurlijk zoveel inschattingsfouten maakt en haar v
waarden scheppende rol zo zeer vergeet, kan alleen r
naar huis worden gestuurd.
DAARNAAST heeft alle heisa op het eerbiedwaardige g
nasium de vrouwenemancipatie slechts grote schade to
bracht. Vrouwen, benoemd in kaderfuncties, zouden on
hand kunnen gaan twijfelen of andere dan puur kwalitat
aspecten bij hun benoeming een rol hebben gespeeld,
gang van zaken in Amsterdam is goed beschouwd be!
gend, want ook vrouwen hebben er recht op beoordeel
worden op hun kwaliteiten.
HET Amsterdamse benoemingsbeleid vormt een treffi
illustratie van hoe het niet moet. Dergelijke procedures 1
ken louter averechts. Met haar vrouwelijke intuïtie heel
wethouder misschien gedacht dat het doel alle middelen
ligt, maar de praktijk bewijst hoe schromelijk zij zich da
heeft vergist. Voorlopig zit ze met alleen maar negatieve
volgen van haar ongetwijfeld positief bedoelde actie.
HET Leids gemeentebestuur dat bij benoemingen en
drachten eveneens een voorkeur voor vrouwen laat ge
kan uit het gebeuren in Amsterdam leren vooral de
sproken procedures goed in het oog te houden. In de Sle
stad speelden het afgelopen jaar tenminste twee affaires
doen denken aan de strijd in Amsterdam: de benoeming
een rectrix aan de Rembrandt Scholengemeenschap ei
opdracht aan vrouwelijke architecten bij scholenbouw
uitsluiting van mannelijke collega's. Het verschil met
sterdam is gelukkig dat in Leiden wel degelijk de kwa!
van de vrouwelijke kandidaten in het oog wordt gehou
Wanneer ze bij de selectie negatief scoren volgt er geer
noeming of opdracht en worden alsnog mannen aangezi
Kwaliteit is echter een subjectief begrip. De kans op onv
blijft daardoor groot. Dat bleek wel uit de houding var
personeel van de Rembrandt Scholengemeenschap en ui
protest van de architect die alleen vanwege zijn man
niet mocht meedingen naar een opdracht.
Door vervuiling en verdwijning van leefgebieden
dreigen honderden vogelsoorten uit te sterven.
Vogelbescherming heeft uw steun hard nodig /J
U laat de vogels toch niet stikken?
VOGELBESCHERMING GIRO 29213 ZEIST
