r\ oedbad in San Salvador Vraagtekens blijven bij toekomstige Duitse eenheid DIT MOET U WETEN VÓÓR U UW CV-KETEL LAAT VERVANGEN „R°emenen kiezen voor Ceausescu" S STUREN MEER WAPENS Weinig vertrouwen in Parijse top |E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB Lezen isenice DAGTOCHT BERLIJN *§*SIJTHOFF PERS SUITENLAND £eidóe@otvumt ZATERDAG 18 NOVEMBER 1989 PAGINA 7 Spaanse legerofficier )ij aanslag gedood [ADRID Bij een aanslag in het centrum in Madrid is gisteren een 51-jarige luitenant- donel van het Spaanse leger gedood. Zijn 20- rige chaffeur raakte zwaar gewond. De aan- ig gebeurde vlakbij het Atocha-station waar ;t legervoertuig waarin de officieren zaten, muit een voorbijrijdende auto onder vuur ?rd genomen. Op praktisch dezelfde plaats jrden in juli twee officieren gedood en hun jauffeur gewond Kort daarna claimde de iskische afscheidingsbeweging ETA de ver- jtwoordelijkheid voor de aanslag. Als de ETA )k voor de jongste aanslag verantwoordelijk komt het aantal doden als gevolg van ETA- :ties dit jaar op 22. In totaal hebben zo'n 600 ensen de dood gevonden sinds de organisatie iintig jaar geleden haar campagne voor een ïafhankelijk Baskenland begon. Politiechef leidde blank doodseskader JOHANNESBURG In Zuidafrika heeft een blanke ex-politieman ver klaard een doodseskader van de politie te hebben geleid, dat zowel binnen als buiten het land tegenstanders van de apartheid heeft omgebracht. De voor malige kapitein Dirk Coetzee zei, in het Zuidafrikaanse blad 'Vrye Week blad', persoonlijk schuldig of mede plichtig te zijn aan verscheidene moor den. Zo was hij in 1981 betrokken bij de gruwelijke moord op de zwarte ad vocaat en mensenrechtenactivist Grif fiths Mxenge. Daarnaast was zijn een heid verantwoordelijk voor de bom brief, die in 1982 de. verbannen intel lectuele Ruth First doodde in de Mo- gambiquaanse hoofdstad Maputo. Brazilië binnenkort opnieuw naar stembus BRASILIA Brazilië zal op 17 de cember opnieuw naar de stembus moeten voor de keuze van een pre sident. De eerste, onofficiële uitsla gen maken duidelijk maken dat geen van de kandidaten een meer derheid heeft gekregen. De uitslagen gaven de conservatie ve kandidaat Fernando Collor met 28 procent van de stemmen een flinke voorsprong op de vermoede lijke nummers twee en drie, de ra dicaal-linkse Luis Inacio Lula Da Silva en de populistische sociaal democraat Leonel Brizola. Da Silva en Brizola hebben laten weten bij de tweede ronde hun krachten te zullen bundelen. BUKAREST Alle basisorganisa ties en regionale congressen van de Roemeense communistische partij hebben voorgesteld tijdens het 14e partijcongres, dat maandag wordt geopend in Bukarest, Nico- lae Ceausescu opnieuw te kiezen tot president. President en partijleider Ceauses cu, die sinds 1965 aan de macht is, is de laatste van de orthodox com munistische oude garde in Oost- Europa die zich teweer stelt tegen politieke en economische hervor mingen. De 70-jarige Ceausescu onderdrukt de Roemeense bevol king met behulp van een uitge breide geheime dienst. Bus in greppel Een bus met gehandicapte schoolkinderen is gisteren verongelukt bij de Franse stad Nieppe in noord- Frankrijk. De bus week uit voor een tegenligger en raakte vervolgens in een greppel. Elf kinderen liepen verwondingen op. Twee van hen zijn er ernstig aan toe. foto: ap OM' N SALVADOR Bij zware en bloedige ge- ï^chten tussen het Salva- iraanse regeringsleger het Bevrijdingsfront ,arabundo Marti (FMLN), gisteren onverminderd lorgingen, zijn volgens larnemers sinds het lekeinde zeker 1.000 insen omgekomen. Tt FMLN heeft de Verenigde iten ervan beschuldigd di- :t bij de strijd betrokken te 1. Legervliegtuigen die de ihtbevolkte wijken van de jfofdstad bombarderen zou- j|n gevlogen worden door Verikaanse piloten. De VS aken deze beschuldiging te- (jn. Een woordvoerder van de jnerikaanse regering deelde dat er ten hoogste 55 apierikaanse functionarissen El Salvador verblijven die leger adviseren. Zij zijn iter absoluut niet bij de ge- chtshandelingen betrokken, verzekerde hij. De Ameri- lanse ambassadeur in El Sal vador, William Walker, die donderdag nog een snelle ne derlaag van het verzet had voorspeld gaf vrijdag toe dat de opstandelingen goed stand houden. De Amerikaanse re gering kondigde aan dat zij de zaak zal onderzoeken. Het Pentagon heeft de leverantie van militaire hulp aan de Sal vadoraanse regering inmiddels versneld. President Vinicio Cerezo van Guatemala heeft voorgesteld een delegatie van de Organisa tie van Amerikaanse Landen (OAS) naar El Salvador te stu ren om te pogen een wapen stilstand onder toezicht van de Verenigde Naties tot stand te brengen. Het FMLN heeft la ten weten een wapenstilstand toe te juichen. Maar in Guatemala werd ook vernomen dat een elite-een heid van het Guatemalteekse leger op weg zou zijn naar El Salvador om het leger te hel pen. De Guatemalteekse rege ring noemde dit bericht on juist. Gisteren raakte een Britse journalist van de krant „The Sunday Correspondent" ge wond bij een schietpartij. Hij bezweek enkele uren later in een ziekenhuis aan zijn ver wondingen. De 44-jarige David Blundy was voor de zondag krant Sunday Correspondent in San Salvador. Voor de inwoners van San Salvador wordt de situatie steeds nijpender. In de volks wijk Zacamil zijn in de nacht van donderdag op vrijdag ten minste 500 huizen volkomen platgebombardeerd door het leger, dat ervan overtuigd is dat het verzet zich in de arbei derswijken verschanst heeft. „Wij hebben nog nooit zulke bombardementen meege maakt", vertelde een bewoner. „Zij maken de hele sector met de grond gelijk". In ziekenhuizen en eerste- hulp-posten is gebrek aan me dicijnen, bloed en verband. Dokters van de Organisatie Artsen zonder Grenzen ver klaarden dat er duizenden ge wonden zijn. „De slachtpartij en en executies nemen toe, Demonstranten hangen spandoeken op aan het hek van het Amerikaanse consulaat in Amsterdam. Zij protesteren tegen de inmenging van de Verenigde Staten in El Salvador. foto: anp onze chirurgen kunnen het niet meer aan", aldus de Art sen. Frankrijk en de Europese Gemeenschap hebben toege zegd dat zij medische hulp naar El Salvador zullen stu ren. Nederlands protest Tegen de moord op zes jezuïe ten en twee vrouwen donder dag is door een groot aantal landen geprotesteerd. Onder de slachtoffers waren de rec tor en de vice-rector van de universiteit, Ignacio Ellacuria en Ignacio Martin-Baro. Paus Johannes Paulus II schreef in een telegram aan de aartsbis schop van San Salvador dat hij hevig geschokt was door deze „weerzinwekkende daad". Ne derland heeft de regering van El Salvador gevraagd de da ders van de moorden op te sporen en te bestraffen. Het verzoek, zo heeft de woord voerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag desgevraagd meege deeld, is via de gebruikelijke diplomatieke kanalen overge bracht. In lijn met wat de twaalf EG-landen gemeen schappelijk over de burgeroor log in El Salvador hebben ver klaard, wordt in de Neder landse verklaring ook gepleit voor bescherming van de bur gerbevolking, een wapenstil stand, en onderhandelingen. Volgens de Salvadoraanse pre sident Alfredo Cristiani zijn de moorden het werk van het verzet. Hij deelde mee dat de regering een onderzoek heeft ingesteld. Spanje stuurde vrij dag een medewerker van zijn ministerie van buitenlandse zaken naar El Salvador om het verloop van dat onderzoek te volgen. Vijf van de vermoorde jezuïeten waren van Spaanse afkomst. De Salvadoraanse autoriteiten namen gisteren twaalf Luther se zendelingen gevangen die naar een Lutherse kerk waren gevlucht toen zij het nieuws over de moord op de jezuïeten hoorden. Het gaat om vier Amerikanen, zes Westduitsers, een Canadees en een Span jaard. In de kerk hadden in to taal zo'n 200 mensen hun toe vlucht gezocht. (vervolg van de voorpagina) BRUSSEL Het Europees overleg op het allerhoogste ni veau, vanavond in Parijs, zal waarschijnlijk weinig concrete resultaten opleveren. Hooguit valt er tijdens de bijeenkomst van de regeringsleiders van de EG-landen die wordt voor gezeten door de Franse presi dent Francois Mitterrand het principe-besluit om de her vormingsgezinde landen in Oost-Europa verdere financiële hulp te verlenen. Die hulp zou dan verstrekt moeten gaan worden via een nog op te richten Europese'ont- wikkelingsbank. Mitterrand zal, volgens diplomaten in Brussel, vanavond voorstellen om die bank over een kapitaal van tien miljard ecu (een klei ne 23 miljard gulden) te laten beschikken. Het idee van een Europese ontwikkelingsbank is door Mitterrand zelf ontwik keld en gepresenteerd in een toespraak voor het Europees Parlement op 25 oktober. Zijn idee werd verder ontwikkeld door het Monetair Comité van de EG dat woensdag bijeen was. Dat comité had van de EG-ministers van financiën op dracht gekregen de wensen en noden van de Oosteuropese landen te inventariseren. Het kapitaal van de bank zou bij eengebracht moeten worden door zowel West- als Oosteuro pese landen. De ontwikkelings bank zou de herstructurering van verouderde economieën moeten financieren. Dat ook de Oosteuropese lan den zouden moeten bijdragen aan het kapitaal van de bank is minder dwaas dan het lijkt. Al eerder is er in de EG op gewe zen dat in een land als bijvoor beeld Polen betrekkelijk veel geld voorhanden is. Maar om dat tot nu toe vrijwel niemand zijn spaargeld aan een bank durfde toevertrouwen kon het niet dienstbaar gemaakt wor den aan de economie. Of er behalve het „plan-Mitter- rand" nog iets concreets (af komstig bijvoorbeeld van de EG-commissie) in Parijs op ta fel zal komen lijkt onwaar schijnlijk. Niemand weet op dit moment welke houding de Ge meenschap ten opzichte van de ontwikkelingen in Oost-Europa aan moet nemen, aldus een hoge ambtenaar van de EG- commissie in Brussel. Daarom betwijfelt men of de voorzitter van het „dagelijks bestuur" van de EG, de Fransman Jacques Delors, de topconferentie in Parijs een duidelijke visie op de toekomstige benadering van Oost-Europa zal kunnen voor leggen. Waarom de Franse pre sident zo plotseling de rege ringsleiders en hun ministers van buitenlandse zaken bijeen heeft geroepen blijft een onder werp van speculatie. Mitter rand wil absoluut de indruk vermijden dat de Gemeenschap geen initiatieven ontwikkelt en de ontwikkelingen in Oost-Eu ropa maar op z'n beloop laat, zo zegt een hoge diplomaat in e vooraanstaande Ierse mmentator Conor Cruise 'Brien deed begin deze aand in een artikel over de •reniging van Oost- en estduitsland enige boude tlatingen. Zo stelde hij dat hereniging zou leiden tot vorming van een tionalistisch 'Vierde Rijk', acties varieerden van ïok en ontzetting tot Dede. De Amsterdamse ogleraar prof. M. Brands in een artikel in onze ant van een „Onwijs stuk n een wijze man". onderstaande bijdrage legt Brien nogmaals uit, maar keer met minder erdrijving, waarom hij zijn ijfels heeft over de Duitse reniging. LONDEN Het Duitse volk herenigt zich voor onze ogen. Niets kan nu nog een formele hereniging tegengaan als een in vrije verkiezingen gekozen regering deze hereniging wil en ik geloof dat dat zo is. Behalve natuurlijk een soort coup in Moskou, die tot nieu we repressie en een nieuwe bevriezing van de verhoudin gen zou leiden. Niemand wil dat dat gebeurt. Ik schreef mijn vorige artikel over de Duitse eenwording op de laatste dag van oktober. Door de ontwikkelingen in Oost-Duitsland deze maand is de Duitse hereniging nu pas echt in de schijnwerpers ko men te staan. In mijn artikel (ADVERTENTIE) WARM WATER, WARM WONEN r HET GRATIS VAILLANT-BOEKJE MERK HUIDIGE CV-KETEL J_ Vaillant LI WARM WATER, WARM WONEN gebruikte ik termen als „het Vierde Rijk" en dit maakte echo's uit het verleden los. Sommige lezers verweten mij mijn „enormiteiten", en ik moet toegeven dat ik in mijn artikel, vooral toen de conclu sie naderde, hier en daar wat heb overdreven. Het is bij voorbeeld niet echt waar schijnlijk dat voor Adolf Hitler standbeelden zullen worden opgericht, al was het alleen maar omdat hij zijn oorlog heeft verloren. Zo zijn er bij voorbeeld ook niet veel stand beelden van Kaiser Wilhelm II. Het voordeel van overdrijving is dat het de aandacht trekt. Het nadeel is echter dat het de geloofwaardigheid vermindert van datgene waar het de aan dacht op vestigt. Ik zal nog maals mijn theorie uiteenzet ten, maar nu zonder overdrij ving. Herleving Essentie van mijn theorie is dat de hereniging van de twee Duitslanden een herleving, of liever een herbevestiging, van het Duitse nationalisme met zich mee zal brengen. Sinds de publicatie van mijn artikel heeft deze herleving doorge zet,'vooruitlopend op een for mele en legale hereniging. Vorige week bijvoorbeeld sprak de Westduitse bonds kanselier Hetmut Kohl van een „onnatuurlijke scheiding van ons vaderland". Na de be kendmaking van het besluit van de Oostduitse regering de grenzen open te stellen zong de Westduitse Bundestag het volkslied. Dit zijn onschuldige, maar onmiskenbare uitingen van Duits nationalisme, herbe vestigd na een lange winter slaap. Andere uitingen zouden wel eens minder onschuldig kun nen zijn. Wat zullen bijvoor beeld de grenzen zijn van het herrijzend vaderland? Een lid van de regering van Bonn heeft inmiddels geëist dat de grenzen van 1937 hersteld moeten worden, hetgeen zou impliceren dat Duitsland aan spraak maakt op Pools en Rus sisch grondgebied (te weten Silesië en Oost-Pruisen). Bondskanselier Kohl heeft de afgelopen week geprobeerd de Polen gerust te stellen door de westgrenzen van Polen te ga randeren, maar zij moeten zich wel afvragen of deze West duitse garantie ook gerespec teerd zal worden door de rege ring van een herenigd vader- Traditie In reacties is gewezen op het vredelievende en pretentieloze verleden van West-Duitsland en is verondersteld dat een verenigd Duitsland niet van deze traditie zal afwijken. En dat is wat ik wil aanvechten. De twee Duitslanden zijn niet alleen gescheiden, maar ook bezet door meer dan 700.000 man buitenlandse troepen. Wanneer Duitsland zich here nigt, zullen die troepen ver trekken. Het lijkt mij niet ver standig voetstoots aan te ne men dat een volledig soeve rein en herenigd Duitsland in stemming en houding erg veel zal lijken op een bezet deel van een verdeeld Duitsland. De enorme vlucht van natio nale trots waarmee de hereni ging van Duitsland gepaard zal gaan, zal haar stempel drukken op het karakter van het herstelde vaderland. Het is niet' waarschijnlijk dat de min of meer nederige en berouw De Vrolijke Revolutie in de DDR kan tot een minder vrolijk perspectief voor Europa leiden. foto: ap volle gemoedstoestand van Bonn, hoofdstad van West- Duitsland, zich zal uitstrekken tot Berlijn, hoofdstad van het vaderland. Men heeft mij verzekerd dat de huidige generatie van Duit se jeugd geheel vrij is van na tionalisme. Dat kan in een re cent verleden waar geweest zijn, maar ik denk dat dat nu verandert en dat, wanneer de Duitse hereniging eenmaal een feit is en de bezetting beëin digd, het nationalisme een vlucht zal nemen onder de Duitse jeugd. Voorbode Toen ik het bovenstaande schreef kwam de post. Er was een anoniem Duits cadeautje bij, een dun gedichtenbundel tje met de titel 'Deutschland- lied'. De eerste alinea van de inleiding zegt de stem van de Duitse jeugd te zijn: „Wij, die niets te maken hadden met de misdaad, hebben er genoeg van altijd Auschwitz en Bu- chenwald naar ons hoofd ge slingerd te krijgen, na bijna een halve eeuw walgelijke ge hoorzaamheid aan de buiten landers". Ik betwijfel het of deze gevoe lens representatief waren voor de Duitse jeugd ten tijde van de publicatie van de bundel, 1987, maar ik zie deze woorden als een voorbode van de waaarschijnlijke houding van een herenigd Duitsland tegenover de Holocaust, wan neer het tijdperk van de bui tenlandse bezetting is afgeslo- De Oostduitsers zijn nu de eni gen die op vreedzame wijze de Duitse hereniging kunnen af wenden. Volgens opiniepeilin gen is van de Oostberlijners 48 procent tegen hereniging en 38 procent voor hereniging. Ik zou me graag willen verla ten op deze opiniepeiling, maar ik sta sceptisch tegen over de uitkomst. In de eerste plaats geloof ik dat de steek proef te klein was om be trouwbaar te zijn: slechts 201 Oostberlijners werd om een mening gevraagd. Ook heeft de opiniepeiling uitgewezen dat bijna een derde van de Oostberlijners op de plaatselij ke communistische partij zou stemmen, en dat lijkt me on waarschijnlijk. Ik vermoed dat veel Oostduitsers hun politieke overtuiging nog niet over de telefoon aan vreemdelingen durven toevertrouwen. Vrije geheime verkiezingen kunnen wel eens een heel ander ver haal vertellen. Prikkel Het Westen moet niet probe ren de hereniging van Duits land tegen te gaan of te ver tragen. Elke poging hiertoe is gedoemd te falen en zou een prikkel zijn voor het opko mende Duitse nationalisme. Het idee de bedreiging van een herenigd Duitsland af te wenden door het te laten op gaan in een verenigd Europa, is echter misleidend. Het is veel minder waarschijnlijk dat Duitsland zou opgaan in een verenigd Europa dan dat het Europa zou domineren. Nu de Duitse hereniging snel naderbij komt, zullen sommige Europeanen hun twijfels heb ben over de vereniging van Europa. Kunnen we niet beter wat gas terugnemen tot we weten hoe het herenigd Duits land eruit gaat zien? Met die vraag in gedachten zal ook de druk op de Britse premier Margaret Thatcher om 'Euro- peser' te worden wat afnemen. Ik geloof niet dat het Vierde Rijk - dat niet meteen die naam zal aannemen - een kloon van het derde zal wor den. Ik denk echter wel dat het wat zijn dominante karak ter betreft zal gaan lijken op 'het Tweede Rijk, het Duits land van de Hohenzollerns. En die gedachte is al beklemmend genoeg. CONOR CRUISE O'BRIEN (c) The Times, Londen DE VALLEI DER VERGETEN WERELD 1526 Rob komt voorzichtig nader en zwijgend maken de innen voor hem ruimte. Angstig zien ze hem aan. Natuurlijk •eten ze Rob wel beschouwen als een soort tovenaar: hij ziet zo heel anders uit en de uitwerking van zijn geweer hebben ze gezien en gehoord. Voorzichtig strekt een oude man zijn hand en zijn vingers glijden over Rob's jas, zijn haar, zijn wangen. -Pb laat het maar toe: ze moeten eerst wat vertrouwen in hem Rijgen. Aarzelend volgend de anderen het voorbeeld van de oude. Dan komen uit de duisternis ook vrouwen naar voren. En kinderen, die vooral belangstelling hebben voor Skip. Het goede beest vindt het niet zo erg prettig, dat hij zo betast wordt, maar... enfin, de baas ondergaat hetzelfde en dus... Rob neemt onder tussen zijn nieuwe omgeving nauwkeurig op. In een hoek ziet hij een holle boomstam hangen, versierd met doodshoofden. Brrrr... Een der vrouwen heeft twee stokken genomen en slaat op de boomstam. Wat kan dat voor teken zijn? Misschien wel de gong voor de maaltijd, denkt Rob. per Royal Class touringcar vertrekdatum: vrijdagavond 1 december Nu de sfeer proeven in Berlijn! U reist per Royal Class touringcar (nachtrit heen en nachtrit terug). Inclusief stadstoer west-Berlijn en gele genheid om te winkelen! U bent op zaterdag van 7.00 tot 23.00 uur in deze stad. TELEFOON 070-190882 Vertrek uit Den Haag 19.30 en Gouda 20.00 uur. Terugkomst zondagochtend om ±8.00 uur. NB geldig paspoort verplicht!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 7