Goed nieuws over kanker. Hervormde synode buigt zich over milieuvragen Opschudding in Limburg door kritiek Van der Valk op bisschop Gijsen CëidAeSomonl brieven van lezers kerk wereld Kritiek op aids- conferentie in het Yaticaan Limburgse priesters kraken beleid bisschop GEESTELIJK LEVEN/OPINIE £oidóc6ou/uuit WOENSDAG 15 NOVEMBER I l PAGINA] Lefebvre voorspelt ontvoeringen door moslims PARIJS De behoudende Franse aartsbisschop Marcel Lefeb vre, vorig jaar door de paus uit het ambt gezet, heeft Franse vrouwen gewaarschuwd dat ze het risico lopen door moslims te worden ontvoerd en naar kasbah's in Marokko worden gesleept. Vreedzame coëxistentie tussen de islam en het Franse rooms-ka- tholicisme is volgens hem in Frankrijk niet mogelijk. Daarom spoorde hij de moslims aan naar het land van herkomst terug te keren. Verder riep hij hen op christen te worden. „De islam is geen religie". De Franse regering heeft zich volgens hem in de nesten gewerkt door haar tweeslachtige houding ten opzichte van het dragen van hoofdoekjes op openbare scholen. Zij wil de moslims een plezier doen, maar dat rijmt slecht met de agressie ve manier, waarop zij het openbaar onderwijs verdedigt. Duizenden jongeren voor Mission '90 naar Utrecht UTRECHT Zesduizend jongeren uit heel Europa hebben zich tot nu toe aangemeld voor de inter nationale oecumenische evangelisatie- en zen dingsbijeenkomst „Mis sion '90"in Utrecht. Dat aantal is ongeveer de helft van het uiteindelij ke deelnemersaantal, al dus de organisatoren. De bijeenkomst in en rond de hallen van de Jaarbeurs duurt van 28 december tot en met 2 januari en is de grootste con ferentie in ons land ooit ge houden. Doel van de massa meeting is jongeren toe te rus ten en te stimuleren tot per soonlijke inzet voor de ver kondiging van het Evangelie. De organisatie is in handen van Tema, een internationale oecumenische organisatie. In de kerstvakantie van 1986 werd eveneens in Utrecht een soortgelijke bijeenkomst ge houden. Toen waren er tien duizend jongeren. Behalve voor massa-meetings en landen-bijeenkomsten zal er veel tijd zijn voor groeps werk. De deelnemers worden allemaal ingedeeld in groepen van tien. Tijdens deze bijeen komsten wordt gewerkt aan de persoonlijke motivatie voor het uitdragen van het Evan gelie. Luis Palau, een Argentijnse Amerikaan die een goede be kende is in de internationale wereld van bekeringsbewe gingen is een van de hoofd sprekers op het congres. De kosten voor deelname be dragen driehonderdzestig gul den per persoon. Dat bedrag is niet voldoende; diverse par ticulieren en bedrijven spon soren de meeting. De binnen gekomen gelden worden vooral gebruikt om het voor jongeren uit Oost- en Zuid- Europa mogelijk te maken te komen. De organisatoren zeggen ker kelijk „ongebonden" te zijn, het organisatieteam is samen gesteld uit mensen van de breedte van de kerken, van evangelicalen tot en met cha- rismatici. Met de kerken in ons land zijn geen officiële contacten gelegd, ook niet met de Raad van Kerken in Utrecht. Wel zijn contacten gelegd met in dividuele predikanten en voorgangers, aldus de organi satie. Gereformeerden hervatten steun aan vrouwensectie LEUSDEN De Gerefor- meerde Kerken in Nederland hervatten hun financiële bij drage aan de sectie „Vrouw in kerk en samenleving" van de Raad van Kerken. Drie jaar geleden stopten de Gerefor meerden deze bijdrage in na volging van de RK Kerk en de Hervormden. Op de begro ting voor 1990, die de synode volgende week moet goed keuren, is een bedrag van 8.000 gulden gereserveerd, een kwart van het benodigde bedrag voor het part-time se cretariaat van de sectie. In 1986 werd de bijdrage van 5.000 gulden stopgezet, omdat vier jaar eerder was gezegd dat het om een tijdelijke steunverlening ging. De stop zetting riep evenwel een storm van protest op. Door bijdragen van de kleinere lid kerken van de Raad van Ker ken kon het secretariaat blij ven voortbestaan. M.W.N.II.I.IJJ Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Hazerswoude J.B. Al- blas te Willige-Langerak; te Krimpen aan den IJssel (buitengew. wijkge- meente) C. van Duijn te Hei- en Boel- Aangenomen naar Zoelen (part-time) M. Beitler, kandidaat te Utrecht. Bedankt voor Oud-Alblas B.J. van Vreeswijk te Ridderkerk. Beroepbaar D. Schreurs, Admiraal de Ruyterweg 360 III, 1055 NB Am sterdam, tel: 020-823676. Gereformeerde Kerken Beroepen te Veenwoudsterwal als geestelijk verzorger van het Talma- huis te Veenwouden mw. drs.A.Th. van Lindenberg, kand. te Veenwou den, die dit beroep heeft aangeno- Beroepbaarstelllng mw.drs. A.Th. van Lindenberg, kandidaat te Veen- wouden. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Beroepen te Surhulsterveen i.c.m. Opende drs. E. Brink, kandidaat te Kampen; te Pretoria (Zuid-Afrlka) (Die Vrye Geref. Kerke) (tweede maal) E.A. de Boer te Amsterdam Zuid-West, die dit beroep heeft aan genomen. Reformatorische oecumene stapje verder GRONINGEN De Christelijke Gereformeerde Kerken gaan de jaren negentig in met twee oecumenische partners. De syno de van deze kerken besloot gisteren de samensprekingen met de Nederlands Gereformeerde Kerken voort te zetten. Daar naast worden gesprekken gevoerd met de Gereformeerde Ker ken (vrijgemaakt). Hoewel de Nederlands Gereformeerde Ker ken (NGK) en de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) al jaren met elkaar verkeren, besloot de synode van de CGK dat er voorlopig nog geen sprake kan zijn van meer. Volgens de synode doen de Nederlands gereformeerden op verschillen de punten geen recht aan zaken als de vrouw in het ambt, kin deren aan het avondmaal en de plaats van de „toeëigening des heils" in de prediking. Leven is: over dun ijs gaan; iedere stap kan de laatste zijn. B. Mesotten LEIDSCHENDAM Wie op zoek gaat naar „milieusparend gedrag", stuit op een allerlei di lemma's. Elke doorbre king daarvan is een teken van hoop. „Door tekenen van hoop op te richten, rekenen we af met moe deloosheid en onverschil ligheid", staat er in de concept-nota „Gemeente en milieu', die volgende week op tafel ligt in de hervormde synode. Het is een werkstuk van de ROS, de Raad voor de zaken van Overheid en Samenle ving (ROS), en bedoeld voor discussie over de milieucrisis in de hervormde gemeenten. „Ook in bijbelse zin kunnen we spreken van een crisis", schrijft de ROS in z'n verant woording. „Het is niet meer de vraag of de kerk zich wel met het milieuvraagstuk moet bezighouden, maar hoe en in welke mate?" In de nota wordt gewezen op het wereldwijde karakter van het milieuvraagstuk. Een hoofdstuk is gewijd aan de achterliggende factoren. Uit de bijbel kan een aantal mo tieven worden afgeleid, zoals het scheppingsmotief, om met het milieu bezig te zijn. Aan bevolen wordt de principes en strategieën van de milieube weging in kerkelijke kring aan de orde te stellen, bij voorbeeld in studiekringen. De kerkelijke gemeente kan een rol spelen in de bevorde ring van milieuvriendelijk ge drag. Dilemma's kunnen rem mend werken, maar ook uit dagingen worden om aan te werken vanuit de gemeente, aldus de nota. Enkele andere punten waar de hervormde synode zich over zal buigen zijn: - voor vrouwelijke predikan ten moet er de mogelijkheid komen met zwangerschaps verlof te gaan. Dat vindt de hervormde raad voor de pre dikantstraktementen. - het beheer van de kerkelijke eigendommen is in de ene hervormde gemeente totaal anders geregeld dan in de an dere hervormde gemeente. Voorgesteld wordt er naar toe te werken dat er één beheers vorm komt. Tot op heden kent men naast elkaar „oud beheer", „vrij beheer" en aan de kerkorde aangepast be- Gereformeerden Ook de gereformeerden heb ben volgende week een syno de. Daar zal onder andere ge sproken worden over de wens van het Centrum voor zen ding en werelddiaconaat om een extra stafmedewerker aan te stellen die nieuwe fi nanciële bronnen moet aanbo ren in de plaatselijke kerken. De gereformeerde deputaten (deskundigen) voor personele zaken, financiën en organisa tie willen vooralsnog van dit plan niets weten. De begroting voor 1990 (bijna 68,5 miljoen iets hoger uitge vallen dan die van dit jaar. Een van de voorgestelde be zuinigingen is het afbouwen van de financiële steun voor het werk onder Hongaren in Nederland. De synode wordt gevraagd akkoord te gaan met een nieuwe formatieplaats (0,9) .jeugd en jongeren". Sinds het vertrek in 1986 van ds. H. Ho- genhuis hebben de Gerefor meerde Kerken het zonder secretaris jeugd- en jongeren pastoraat moeten stellen. Te vens wordt voorgesteld 28.000 gulden te reserveren voor de centrale betaling van auteurs rechten voor het gebruik van het Liedboek voor de Kerken. Op dit moment worden plaat selijke kerken geacht vrijwil lig een bijdrage aan BIJMA over te maken, maar slechts 26 procent doet dat ook wer kelijk. Publiek gesprek over homoseksualiteit LEIDSCHENDAM De Hervormde synode zal vol gende week in een openbare zitting het vraagstuk van de homoseksualiteit bespreken. De woordvoerder van de Ne derlandse Hervormde Kerk acht het echter niet uitgeslo ten dat er een ordevoorstel komt om de zaak alsnog ach ter gesloten deuren te behan delen. In juni nam de synode, tijdens een zeer omstre'den zitting, met 29 tegen 23 stemmen een motie aan waarin elke tucht maatregel tegen homoseksue len van de hand werd gewe zen. Dit besluit bevat echter nogal veel onduidelijkheden in de consequenties en riep felle emoties op. Om de syno de de gelegenheid te geven zich over de onhelderheden van het besluit uit te spreken, komt de zaak in de najaarszit ting opnieuw aan de orde. Te rugdraaien van het besluit „is bepaald niet onze bedoeling," zo zei secretaris-generaal dr. K. Blei in juni. Zusters biljarten Zuster Mary John kijkt toe hoe de bal zal rollen van haar medezuster Simeon tijdens de eerste biljartkampioenschappen voor vrouwelijke religieuzen in het Tyburn klooster in Londen. De be langstelling van pers en fotografen voor dit gebeuren was groot. foto: ap VATICAANSTAD De eerste conferentie die het Vaticaan over aids heeft georganiseerd, heeft kri tiek uitgelokt van aids- patiënten en van perso nen die in aidscentra werken. „Ik ben diep te leurgesteld dat deze con ferentie mensen met aids volstrekt heeft gene geerd," zei Peter Larkin uit Londen, een rooms- katholieke jongeman die aids heeft. „Wij patiënten kunnen best zelf uiteen zetten hoe we ons voelen en hoe we denken. Dat hoeft een ander niet te zeggen." Larkin sprak tot de tachtig priesters, religieuzen en mensen uit de gezondheids zorg die gisteren onder het middageten een soort scha- duwcongres hielden. Zij eis ten dat Larkin alsnog het recht zou krijgen de bijeen komst toe te spreken. Op de eerste dag, maandag, werd hem het woord ontnomen toen hij een toespraak van de behoudende Curiekardi naal Caffarra onderbrak. Deze naaste medewerker van de paus had homosek sualiteit pervers genoemd. Applaus De Ierse priester John Whi te, die aanvankelijk voor een Amerikaan werd ver sleten, werd gisteren door het congres met applaus be groet. Maandag was hij, ge tooid met een spandoek 'Het Vaticaan heeft zelf aids', de zaal uitgewerkt. Toen hij zich naderhand als een met aids besmette priester („opgelopen tijdens missiewerk in Afrika") be kend maakte, mocht hij weer naar binnen. „Er zijn twee ziekten: aids en de wijze waarop we met aids omgaan," zei Robert Kuntz, directeur van een opvangcentrum van aidspa- tiënten in Miami. „Deze conferentie gaat over de laatste ziekte." MAASTRICHT Kanunnik Wim van der Valk, leider van de evangelisatiecampagnes en algemeen beschouwd als het visitekaartje van Gijsens bis dom Roermond, heeft in Lim burg voor de nodige opschud ding gezorgd door openlijk af stand te nemen van het beleid van bisschop Gijsen. De bis schop weigert elk commen- In een preek afgelopen zondag tijdens de Hubertusmis op het concours hippique in Maas tricht die door ruim vierdui zend mensen werd bijge woond, greep Van der Valk de gelegenheid aan uiting te ge ven aan zijn zorgen over de kerk in het Limburgse bisdom. „Ik heb de tegenstellingen niet willen vergroten, maar juist uit liefde voor de kerk heb ik gemeend kritiek die ik al en kele jaren meetors, te moeten uiten. Het kan niet zo zijn dat de Blijde Boodschap uitslui tend gereserveerd wordt voor kleine restgroepen en Jezus al leen nog leven mag voor zich zelf op de borst kloppende uit verkorenen, die zich in elite kerk de „beteren" voelen. Je zus is geboren voor alle men sen van goede wil". Van der Valks grootste verwijt is dat het momenteel in Lim burg ontbreekt aan een liefde volle benadering naar de men sen toe. Van der Valk: „De kerk kan en mag geen koud karkas worden. Het begrip ka tholiek in Limburg wordt als maar verengd en verschraald en mensen worden afgeschre ven. Het kan niet zo zijn dat een groeiende en soms kramp achtige behoefte aan zekerheid dwangmatig aan iedereen wordt opgedrongen, terwijl Christus' Boodschap juist be vrijden wil". Zonder de bisschop met name te noemen oefende Van der Valk op twee concrete punten in zijn preek kritiek uit op het beleid van mgr. J. Gijsen. De laatste wil in het abdijcomplex Rolduc het pauselijk instituut voor het gezin oprichten en de paus zou zich volgens de bis schop hier achter gesteld heb ben, maar dit betekent dat alle andere katholieke instanties op termijn het veld moeten ruimen. Over de beslissing is met de betrokkenen geen overleg geweest. Van der Valk stelde in zijn preek dat het zeer begrijpelijk is dat velen in Limburg teleurgesteld zijn over deze gang van zaken om dat een gelovige gemeenschap het nu eenmaal niet zonder di aloog of comrïiunicatie kan stellen. „Wat heb je er aan als je gelijk hebt, maar de mensen van je vervreemdt". Kritiek uitte Van der Valk ook op het plan van mgr. Gij sen zelf te bepalen wat hij en niemand anders onder een ka tholieke school verstaat. Daar toe zullen de scholen getoetst worden aan een nieuw regle ment dat de bisschop heeft op gesteld. Zij krijgen nog twee jaar de tijd om zich daaraan aan te passen, maar tot nu is er nog geen katholieke school in Limburg geweest die die be reidheid heeft uitgesproken. „Het kan niet zo zijn dat in 1992 in dit bisdom nog maar een schooltje katholiek mag heten". De woordvoerder van mgr. Gijsen weigert elk commen taar op de kwestie. Ook wil hij zich niet uitlaten over de vraag of de positie van Van der valk in het bisdom op het spel staat. Officieel is Van der Valk aalmoezenier voor jonge ren die naar levens- en ge loofsverdieping zoeken. Van der Valk zou donderdag spre ken op de evangelisatiemani festatie van de Stichting getui genis van Gods Liefde van de Eindhovense zakenman Piet Derksen, maar heeft na alle opschudding die door zijn preek is ontstaan van zijn spreekbeurt afgezien. ROERMOND Bisschop Gij sen van Roermond ver vreemdt zich volgens 43 ano nieme (ex-)priesters totaal van zijn priesters en van het over grote deel van de rooms-ka- tholieken in Limburg. De (ex-)priesters, onder wie enkele gehuwden, zeggen dit in een boekje, waarvan giste ren het eerste exemplaar werd aangeboden aan voorzitter H. Stijns van de Vereniging van Pastoraal Werkenden (VPW) in het bisdom Roermond, een niet door mgr. Gijsen erkende organisatie. Het boekje, dat met medewer king van de VPW is versche nen, heet 'Met het gezicht naar het volk'. De geënquêteerde priesters zien in hun dienst aan de mensen vrijwel nog het enige motief om ondanks de malaise in hun bisdom hun werk te blijven doen. Van de bijna honderd aange schreven priesters waren er 43 bereid om aan de uitgave mee te werken, onder de nadruk kelijke voorwaarde dat zij ano niem zouden blijven. Hun oordeel over paus Johan nes Paulus II, die volgens hen het beleid van bisschop Gijsen door dik en dun steunt en daardoor medeschuldige is aan de slechte verhoudingen in het bisdom, is allerminst vleiend. „Deze paus is heilloos voor de kerk van onze tijd. Door hem hebben wij ons afgekeerd van Rome en ons gewend tot frisse groeperingen als de Acht Mei Beweging." Ze vergelijken de toestand in Roermond met die tijdens de Tweede Wereldoorlog. „Ons bisdom is door de vreemde mogendheid, het Vaticaan, be zet en pauselijk zetbaas Gijsen omringt zich met mensen die niet bekwaam zijn, maar wel voldoen aan het boekje van de partijchef." Gesprekken met de bisschop worden als zinloos beschreven. „Gijsen is contactarm, heeft geen echte belangstelling voor zijn priesters en handelt on christelijk." In een verwijzing naar de kri tiek van kanunnik Van der Valk op het beleid van Gijsen, zei Stijns: „Van der Valk heeft een gat in de Roermondse muur geschoten, maar daar mag toch niet al te veel hoop uit geput worden." Wel geeft het volgens hem aan dat het totalitaire regime in de huidige kerkstructuur uiteindelijk net zo min stand kan houden als dat in de DDR. Moeizaam op weg naar akkoord TUSSEN de werkgevers in de metaal en de Industriebc FNV is het tot een vrij stevige aanvaring gekomen aan vooravond van de jaarlijkse ronde van cao-onderhandel gen. Met de vrije zaterdag en de vut als inzet vlogen de vc zitters van beide organisaties elkaar vorige week in de hai op een manier die weinig goeds beloofde over de weg toch tot een redelijk resultaat moet leiden. En dit alles op moment dat de nieuwe regering moet proberen met de socj le partners een centraal akkoord te bereiken, waarin wei gelegenheidsplannen, scholing en loonmatiging de trefwo den zijn. Het was al begonnen met enkele sombere uitspraken vf FNV-voorzitter Stekelenburg. Hij zei vorige week weiij vertrouwen te hebben in een sociaal akkoord, „hooguit e| aanbeveling" aan de achterban. Gelukkig is gisteren tijdef een gesprek van de leiding van de vakbeweging met een k binetsdelegatie een optimistischer stemming ontstaan over) kansen van zo'n akkoord. Het valt te hopen dat morgen, het gesprek met de werkgevers, een zelfde soort geluid kan worden gehoord. Maar de aanvaring in de metaalsect geeft toch aan hoe kwetsbaar de situatie is en hoe snel kansen in het cao-overleg kunnen keren. De Industriebond had twee maanden geleden de stevj looneis van vier procent op tafel gelegd, met de kanttekeni dat een sociaal akkoord tot matiging van die eis zou kunn leiden. Dat was een behoorlijke concessie, gezien de roep b: nen de achterban (onder meer uit de petro-chemische ho< om hogere looneisen. ZOALS al eerder gebeurd is, stelde voorzitter Blankert v de metaalwerkgevers zich hard op. Hij stelde voor van de 2 terdag een reguliere werkdag (dus tegen normale honoi ring) te maken, voorts de werktijden buiten de bonden om de bedrijven te regelen en hij legde een tijdbom onder vut. De vervroegde uittreding, die de Industriebond tot jaar wil uitbreiden, ziet Blankert over enkele jaren als „e oud-Nederlands begrip" in de geschiedenisboekjes verme staan. De Industriebond vloog na die uitspraken prompt de gordijnen. De inleidende gevechten van de slag om de vrije zaterd zijn begonnen. Voor de bonden is de vrije zaterdag een hei ge verworvenheid, voor de werkgevers is het een belemn ring in hun steeds zwaardere concurrentiestrijd op de bij geopende Europese markt. De tekorten aan geschoold pers neel - vooral jongeren ontbreken - spelen hierbij een belar rijke rol. Maar volgens de bonden moeten de werkgevers wijten aan onvoldoende scholingsmogelijkheden. Werken op de vrije zaterdag zou tussen partners die d een redelijke wijze met elkaar omgaan, echter uit de taboe feer kunnen worden getrokken. Want deze verworvenhe) zou kunnen worden ingewisseld voor een andere: arbeid tijdverkorting. Bedrijfstijdverlenging in samenhang met a beidstijdverkorting kan de metaalindustrie wapenen voor j Europese concurrentieslag. Met als bijkomend en niet geriï voordeel dat meer mensen aan werk komen. De weg naar een broodnodig centraal akkoord waarop gj teren door kabinet en vakbeweging een belangrijke stap gezet, wordt niet eenvoudiger door een slechte sfeer binm de metaalindustrie. Die wetenschap zou bij de partij^ moeten doordringen voordat zij straks aan tafel schuiven.! Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te bekorten. Prins De auto van Prins Bernard reed onlangs 70 kilometer te snel. Je ergert je toch wild! Weliswaar zat de prins zelf niet achter het stuur, maar wat maakt dat uit? Had hij zijn chauffeur niet kunnen vragen een beetje kalmer aan te rij den? J. Klooster, LEIDSCHENDAM. Bloedgroepen Menig CDA-lid zal zich geër gerd hebben aan en gegeneerd hebben voor het merkwaardi ge gegoochel met de bloed groepen in de laatste fase van de kabinetsformatie. Ik veron derstel dat slechts de direct be trokkenen, die vreesden bui ten de boot te zullen vallen, in eigen kring bewegingen heb ben ontketend in de hoop toch nog aan hun trekken te ko men. En voor je het weet heb je dan natuurlijk een groep verontwaardigde medestan ders, die in hun onschuld het bezwaar naar buiten brengen waar je in eerste instantie zelf niet voor durft uit te komen. Overigens: hoe zit het ip dit verband met de vertegenwoor diging van de rechtstreekse le den, die meestal zeer bewust geen band met de vroegere CHU, ARP en KVP willi uitdragen? Th.G. van den Broek, LEIDEN. Küng en de paus Wat Hans Küng volgens berichtgeving in de rubrk 'Kerk en wereld' over de pai heeft gezegd, was uiterma grof. In het jaar waarin Will brordus herdacht wordt als g' loofsverkondiger, wordt r 1250 jaar datzelfde geloof nai deze materialistische tijd t< afgezwakt. Toen Christus g boren werd moest Hij dert jaar zwijgen en pas daari mocht Hij zich langzamerhar bekend maken. Toen duideli; werd wie Hij was, werd E veroordeeld en van allerlei z ken beschuldigd. Hetzelfde g beurt met de Kerk. Jarenlai heeft de Kerk het aan de the logische wetenschap overgel ten de betekenis van h Tweede Vaticaanse concilie verduidelijken. Toen bleek d er van alles misgroeide, hee de kerk het heft eindeli, weer in eigen hand genome En nu het geloof weer duid lijk wordt, wordt ook dit g loof veroordeeld en de kei van allerlei zaken beschuldig H. Rutges, DEN HAAG Bijvoorbeeld: inde helft van de gevallen kan nu al borstamputatie worden voorkomen. Blijf dus geven. 4 0 TAAK I KI EDERLANDSE KANKERBESTRIJDING ONINGIN WILHELHINA FONDS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2