i rind Ie v.v.1. Nr.43 - Cryptogram CeidócGouArnit' ZATERDAG 11 NOVEMBER 19 89 PAGINA 35 Oplossing vorige puzzel ITO |CS I'TAlL-JF&g I E l'-srl De winnaars van puzzel 42 zijn: E.v.d. Salm, Lagewaard 62, 2396 AX Koudekerk a.d. Rijn. Joh. C.J. Juffermans, Nassaulaan 2, 2341 ED Oegstgeest. Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per cheque toegestuurd Oplossingen onder vermelding van puz zel nr. 43 moeten uiterlijk woensdag middag in bezit zijn van: HORIZONTAAL: 2. Groente-handvat? (12). 8. Elke kaf kan onenigheid veroorzaken (7). 9. Intrige in een werkplaats van een vatenmaker (7). 11. Op de kop af 50% van een vis (4). 12. Zoek tussen het graanafval om de oorsprong te vinden! (5). 13. Wat gezellig: de thee is uit de kunst! (4). 16. Wordt op slag door een leverancier gegeven 17. Studenten hierin hebben ook plichten! (7). 18. Er is achteraf reden om er niet in te vallen! (7). 21. Speenvarken met de bof? (7). 23. Houdt die bloem in het oog! (4). 24. Bestanddeel van een zeer zachte kaas? (5). 25. Weelde in zeker Europees land (4). 28. Zet dit neer bij de ambtsaanvaarding! (7). 29. Rommelig huisraad? (7). 30. Kennis met portemonnaie? (12). VERTICAAL: 1. Vechtgraag honderas? (14). 2. Hond om op te schieten? (7). 3. In een bakkerij vindt men niets meer (4). 4. De suiker moest al verwerkt zijn (7). 5. Nog niet af omdat het defect is? (7). 6. Dat insekt vindt u in een bloem (4). 7. Zondagse benaming voor bajesklant? (14). 10. Jongen die de naam heeft serieus te zijn! (5). 14. Er kan geen kip meer bij om wat te leggen! 15. Misleidend licht (5). 19. Meisje dat zo koud is als een vis? (5). 20. Onwetend bewoner van Utrecht? (6). 21. Die opgeblazen figuur kan barsten! (7). 22. 't Figuurtje van een kledingstuk? (7). 26. Moeten wij daar opnieuw heen? (4). 27. Geeft plezier bij het drinken ervan! (4). Competitie In de eerste klasse A is na een uitsteken de start van 6 uit 3 het Bossche Excelsior door een nederlaag tegen Dordrecht in de vierde ronde zijn koppositie kwijtge raakt. Aan de leiding gaat nu Dordrecht met 7 uit 4, terwijl vier clubs, te weten Lent, NOAD, Schiedam en Excelsior met 6 uit 4 op de voet volgen. Ongetwijfeld zal mijn club de eerste plaats proberen te heroveren, maar omdat er ook andere ge gadigden zijn belooft het een zeer span nende competitie te zullen gaan worden. Om u iets te laten zien van deze wed strijden laat ik nu een fragment volgen van een partij die werd gespeeld in het treffen tussen Priva De Lier uit Monster en Excelsior dat in de derde ronde plaats vond. "VU m m IIP; 1 Deze positie deed zich aan het zesde bord voor in de partij M. van Dijk-J. de Koning. Door zijn halve hekstelling ge- 100 jaar vorstinnen op vijftig-guldenmunt De zilveren vijftig-gulden munt die volgend jaar ter ge legenheid van 100 jaar vor- stinnen-regering verschijnt, zal - zoals deze week bekend werd - gemaakt worden naar het ontwerp van de 50-jarige kunstenaar Peter Struycken. De herdenkingsmunt wordt uitgebracht omdat Nederland sinds 1890 ononderbroken door koninginnen wordt ge regeerd. De eerste exemplaren van de munt verschijnen op 27 april 1990. Het ontwerp is geba seerd op computer-bewerkte foto's van de vorstinnen. Op de „herdenkingszijde" van de munt komt een groepsportret van de vier vorstinnen Emma, Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Op de voorzijde van de munt komt een por tret van koningin Beatrix. Peter Struycken werd geko zen uit een groep kunstenaars die uitgenodigd waren een munt-ontwerp te maken. Naast Struycken waren dat Fong Leng, Hans Koetsier, Roberto Ruggiu, Jurriaan Schrofer, Robert Smit, Henk Visch en Linda van Deursen en Armand Mevis (gezamen lijk). Struycken ontwierp in 1980 postzegels met een portret van de koningin. De plasti sche vormgeving van het ver- keerscircuit onder de Roer- mondsplein-brug in Arnhem is eveneens een ontwerp van zijn hand. De periode van vorstinnen- regering begon in 1890 met het regentschap van koningin Emma. In 1898 werd Wilhel mina 18 jaar en zij nam toen de regering zelf op zich. Kort na haar vijftig-jarig jubileum werd Juliana koningin (1948). Ze werd in 1980 op gevolgd door Beatrix. DERDE KEER Het is de vijfde keer dat er een vijftig-guldenherden- kingsmunt uitgegeven wordt. Het gouden huwelijk van prinses Juliana en prins Bemhard en de herdenking van stadhouder koning Wil lem III en koningin Mary Stuart waren twee van de ge legenheden waarbij een zil veren munt uitgegeven werd. In 1991 zal er nog een munt uitkomen, ter ere van het zil veren huwelijk van koningin Beatrix en prins Claus. Nul Azen Een aantal weken terug hebben we een aantal handen behandeld met drie azen. Dat bleken handen om niet te openen of... partner in slem te druk ken. Het biedprobleem van vorige week was daar een volle achterneef van. Marijke van der Pas besloot tijdens de WK-finale in Perth tegen Amerika de vijandelijkheden niet te openen met: H B 8 7 6 H 10 7 O B H 9 8 7 Vervolgens ging het (W/OW): WEST NOORD OOST Precisie, 16+. Ze paste en dat is riskant tegenover een sterke hand. De oosthand zal wel op 5 a 6 verliezers zitten en dan zijn er nog plenty slemkansen. Marijke paste met deze mannelijke hand en dat kostte veel: W/OW NOORD 10 2 °B9432 OH 8 10 6 5 2 WEST OOST H B 8 7 6 A V 5 3 H 10 7 V 8 o B o A V 9 6 2 H 9 8 7 A B 3 ZUID 94 OAV65 O 10 7 5 4 3 *V 4 Active chess Sinds enkele jaren probeert de wereld schaakbond het „active chess" van de grond te krijgen. In ons land staat deze vorm van toemooischaak bekend als „rapid schaak". In deze partijen krijgt iedere speler een half uur be denktijd voor de gehele partij. Een soort compromis tussen het gewone schaak (40 zetten in twee uur doen) en het snelschaken. Voor sponsors is deze vorm ideaal, want men kan in betrekkelijk korte tijd een groot toernooi afwerken. Het uitsparen van enkele weken verblijfs kosten kan dan een verhoging van het prijzengeld betekenen, hetgeen weer meer toppers aantrekt. Ook voor het in de speelzaal aanwezige publiek is meer spektakel te zien. Zo op het eer ste gezicht dus een prima ontwikke ling. De verliezers zijn echter de liefhebbers van het schaakspel zelf en op langere termijn ook de topspelers. Door het drastisch verhoogde tempo zullen de partijen oppervlakkiger worden en het aantal blunders sterk toenemen. Voor de topspelers worden de arbeidsom standigheden sterk verslechterd. Een grootmeester van 55 jaar kan ook nu nog een redelijke boterham verdienen, maar met active chess zal hij het toch af moeten leggen tegen zijn jongere collega's. Met andere woorden, geen behoorlijk inkomen meer op latere leeftijd, waardoor het ook voor goede grootmeesters niet meer aantrekkelijk is om schaken als vak te kiezen. In Amerika, waar alles altijd een paar jaar eerder gebeurt, zijn regelmatig „active chess"-toernooien. In drie da gen tijd worden dan dertien ronden af gewerkt en wisselen vele dollars van eigenaar. In San Mateo vond een groots toernooi plaats waar bijna de gehele Amerikaanse schaaktop op de dollarberg afkwam. Opvallend is dat in dit toernooi de „normale" favorie ten ook nu boven kwamen drijven (winnaars werden Seirawan, Goere- vitsj en Benjamin). Waaruit we voor zichtig mogen concluderen, dat echte specialisten (nog) niet zijn opgestaan. Dit in tegenstelling tot het snelschaak, waar eenvoudige schakers zich tot top pers ontwikkelen door vooral snel te spelen, en daarbij niet al te slechte zet ten te doen. Bij „active chess"-partijen zien we wat vaker een snelle kortsluiting, daar de korte bedenktijd tot overhaast hande len kan leiden. In de volgende frag menten uit San Mateo zien we dat ge demonstreerd. I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.cxd5 Pxd5 5.e4 Pxc3 6.bxc3 Lg7 7.Lc4 0-0 8.Pe2 b6 9.h4!? Lb7 10.Dd3 Pd7 11.h5!? Misschien niet allemaal correct, maar het zet de tegenpartij aan het denken en daar worden straks de vruchten van geplukt. II...Pf6 12.Pg3 e5 13.hxg6 hxgó 14.Lg5 Te8 15.Kfl!? exd4? Tot nu toe had zwart uitstekend ge speeld, maar door tijdgebrek overhaast hij zich nu. Na 15...c5! 16.d5 a6! staat zwart volkomen bevredigend. 16.cxd4 Dd7 17.e5 Ph7 18.Dxg6 Pxg5 19.Pf5! Bij zijn 15e zet had zwart dit overzien, na 19.Dxg5 Dxd4! 20.Pf5 Dxe5 kan zwart de aanval afslaan. 19...Pe6 20.Dh7+. Zwart geeft het op, na 20...Kf8 21.Dh8+! is het mat op de volgende zet. S. KUDRIN-TOMKINS Stelling na de 26ste zet van wit. 1 #1 m 1 AA A 31 H A \M m m m ABAm MAD ■&l I 3 Wit, een sterke grootmeester, is op pionnenroof gegaan, maar moet dit nu met rente teruggeven. 26...Txb6! 27.Dxb6 Tb8 28.Ta6. Ook na 28.Dc5 Txb2+ 29.Kcl Txa2 is wit verloren. 28...Txb6 29.Txb6 Dh4 30.Te2 f3 31.gxf3 Dd4. Wit geeft het op. V. STRUGATSKY-D. GOEREVITSJ Stelling na de 25ste zet van wit. MEM P#/i NA. W 'MA H H ff jp ÜP m ■A Q NSNAA1N H De witspeler was de enige zonder titel, die bij de eerste twintig eindigde; ken nelijk een specialist. In deze partij blijkt dat niet, want hij heeft een niet al te moeilijke combinatie over het hoofd gezien. 25...Pxg3! 26.Lxb7. Of 26.fxg3 De3+ 27.Kh2 Txfl 28.Lxfl Df2+ enz. 26...Dxb7. Wit geeft het op, want nu gaat het mis na 27.fxg3 Txfl 28.Kxfl Dhl+. Corr.adres: Leo Hofland, C. Fock- straat 113, 2613 DE Delft. Aan de andere tafel opende de Ameri kaanse west wèl met 1 schoppen en die zat in no-time in zes. Bij niet naar slem gaan hadden OW beter 4 harten kunnen doubleren. Dat gaat 800 down. Een ander interessant finalespel was dit: W/NZ NOORD 10 8 6 2 ÜB 8 5 OB 2 A 7 6 5 WEST OOST V3 B 5 4 10 3 °A V 9 7 4 2 O V 10 7 6 0 H 8 4 V 9 8 4 2 ^3 ZUID A H 9 7 H 6 O A 9 5 3 H B 10 Aan de ene tafel mocht de Amerikaan se Bethe 4 schoppen spelen als zuid, aan de andere tafel Elly Schippers als noord. Geen van beide leiders speelde het contract optimaal. Er moet eerst een ruitenslag afgeven worden voordat twee keer troef wordt gespeeld. NZ maken dan 5 troefslagen, 1 hartenslag, 1 ruitenslag en drie klaverslagen. Nu ging het: harten 10 uit voor het aas en de singleton klaver na: boer- vrouw- aas. Twee keer troef en daarna twee klaver. Ine Gielkens troefde als oost niet! Even later kwam ze met rui tenheer aan slag, kon schoppenboer incasseren en ruiten naspelen, waarna noord gewoon een slag te kort kwam. Tegen Elly Schippers als noord ging de verdediging niet goed: 1. klaver 3- 10- V- A 2. harten voor het aas 3. harten voor de heer 4. schoppenaas 5. schoppenheer. Elly nam nu niet de klavers mee, maar speelde een kleine ruiten, voor oosts heer. Die incasseerde ook schoppen boer en toen resteerde dit: NOORD 8 B o 2 7 6 5 WEST OOST - 9 - V 9 7 4 o V 1 0 7 O 8 4 4.9 8 4 - ZUID 9 9 - o A 9 5 *HB Als oost in deze situatie ruiten speelt, gaat het contract ook down. Oost speelde evenwel hartenvrouw en dat bracht west in onoverkomelijke pro blemen (troefdwang). Bij ruiten weg wordt er een ruiten van zuid vrijge- troefd en bij een klaver weg wordt kla ver 5 de tiende slag. Als oost wat meer fantasie had gehad, zou ze partner niet dusdanig in de problemen hebben ge bracht. Fraai afspel zou zijn geweest: 1. klaver 3- 10- V- A 2. ruiten 2-4-5-6 3. klaver na, door oost getroefd 4. hartenaas 5. harten na Nu twee keer troef trekken en in de noordhand kunnen twee ruitens wor den getroefd: 10 slagen. Correspondentie: p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse. combineerd met de onontwikkelde zwar te schijf op 6 en zwarts gebonden lange vleugel, heeft de in Wijk en Aalburg woonachtige eindspelkenner prachtig spel. En hoewel hij nog maar weinig be denktijd meer had, wist hij vanuit deze stelling als volgt tot winst te komen: 39.40-34 6-11 40.34-29 17-21. De ruil 40.. 18-23 ziet er na 41.27x18 23x12 slecht uit. 41.42-38 21x32 42.38x27 11- 17 43.31-26 22x31 44.36x27 17-22 45.43- 38 22x31 46.26x37. Logisch gespeeld door zwart: niet alleen heeft hij het ver breken van de halve hekstelling afge dwongen, tevens is zijn zwakke schijf op 6 opgelost. Niettemin blijft hij onder zware druk staan. 18-22! Ter voorko ming van het sterke 47.33-28. 47.37-31 16-21 48.31-26 21-27 49.29-23! Wit lijkt regelrecht op de winst af te stevenen. Toch bevat de nu ontstane positie nog remise voor zwart. Na het verrassende 14-19! 50.23x14 9-13! wint wit niet meen 51.14-10 15x4 52.25x14 13-18 en de op mars 18-23-28 garandeert zwart een pun- tendeling. Hij miste deze mogelijkheid echter en speelde 3-8? waarop hij na 50.23-19 14x23 51.25x12 23-28 52.12-8 28x39 53.38-33 39x28 54.8-2 in een ver loren eindspel was beland: 28-32 55.2-11 22-28 56.11x33 32-37 57.33-47 27-32 58.30-24 32-38 en zwart gaf zich na 59.47x29 37-41 60.29-47 gewonnen. Na 58...32-37 59.47x36 32-38 in plaats van 58...32-38 enz. was wit van plan met 60.36-22 38-42of-43 61.22-17 42-of 43-48 62.35-30! 48x25 63.24-20 25x21 64.26x17 de partij precies uit te maken. Een fraaie overwinning! Omdat zwart er in het verloop in slaagde de verbreking van de halve hekstelling af te dwingen, en tevens schijf 6 tot ontwik keling bracht, rijst de vraag, temeer daar er in het verloop nog een remisekans aanwezig was, of wit het in de diagram stand niet nog beter had kunnen spelen. En inderdaad heeft wit in de zet 39.43- 38! een prima alternatief voor 39.40-34. De bedoeling van die zet is om met 40.38-32 en vervolgens 41.32-28 een ge wonnen stelling in te gaan nemen. Zwart kan dat plan niet tegengaan met 39... 17- 21? want na 40.38-32 21-26 (de actie 40... 14-19 41.25x12 21-26 enz. geeft verlies). 41.42-37 6-11 42.32-28 11-17 combineert wit met 43.27-21 16x27 44.33-29 enz. naar dam. Laten we 39...3-8 buiten be schouwing, dan heeft zwart na 39.43-38 twee voortzettingen: I. 39...9-13 en II. 39...6-11 I. 39...9-13. Na 39...9-13 kan wit niet het geplande 40.38-32 spelen daar zwart dan met 14- 19! enz. dam op 47 zou nemen. Dus gaat de variant als volgt verden 40.40-34 13- 19 (opnieuw is 17-21 foutief: 40... 17-21 41.38-32 21-26 42.42-37 6-11 43.32-28 11-17 44.27-21 16x27 45.33-29 enz. met winst voor wit; en na 40...6-11 41.38-32! staat zwart verloren omdat hij na 14-19 enz. door moet slaan naar 40). 41.38-32 19-23 42.42-38. J ^11 «k m\ «k «k n m m m m w n i m o m M cf- a q s b c m sÊi m m Hoewel zwart het formeren van een ket tingstelling door wit heeft weten te voor komen, staat hij desondanks toch verlo ren: - 42...6-11 43.34-29 23x34 44.30x39 20- 24 45.39-34 3-8 of-9 46. 31-26! 22x31 47.36x27 en het is uit. - 42...3-8 of-9 43.34-29 23x34 44.30x39 20-24 (Op 44...8-of9-13 45.32-28 13-19 46.28-23 enz.) 45.39-34 8-of 9-13 en opnieuw is 46.31-26 22x31 47.36x27 beslissend. - 42... 14-19 43.25x14 19x10 44.30-24! 3- 9 45.31-26! (Want na 45. 34-30 9-14 46.24-19 23-29 47.33x24 14x23 faalt, in tegenstelling tot het nu komende verloop, de actie 24-20.) 22x31 46. 36x27 (Dreigt 47.24-19 enz.) 17-22 47.34-30! 22x31 48.26x37 9-14 49.24- 19 en weer wint wit. II. 39. .6-11. Geeft 39...9-13 dus verlies, met 39...6-11 lijkt zwart echter nog te kunnen ontsnap pen. Ook na die zet is 40.38-32 vanwege 14-19 enz. verhinderd, en bovendien dreigt zwart met 40... 17-21 41. 38-32 21- 26 42.42-37 11-17 wit iedere winstkans te ontnemen. Wit moet dus als volgt verder gaan: 40.42-37! 17-21 41.37-32 11-17 42.31-26 22x31 43.36x27. Door op deze manier een opsluiting af te dwingen be houdt wit prachtig spel. Twee varianten: - 43... 18-23? (leidt tot verlies.) 44.33-28 14-19 45.25x14 9x20 (dreigt remise te maken met 17-22! enz.). 46.40-34 en wit gaat winnen, bijvoorbeeld: 20-24 47.38-33 3-8 48.27-22 15-20 49. 22x11 16x7 50.26x17 20-25 51.28-22 8-13 52.17-11! 7x16 53.22-17 13-18 54.32- 27+. - 43...9-13! Dit is de remise voor zwart. Daar wit aan 44.33-28 13-19 niets heeft, de variant 44.40-34 3-9 45.34-29 18-23 enz. evenmin iets oplevert, en hij met de offervariant 44.33-29 3-9 45.29-23 18x29 46.30-24 13-18 47.24x33 20-24 niet echt verder komt, bestaat mijns inziens zijn beste kans uit de volgende spelgang: 44.30-24! 20x29 45.33x24 18-23 46.38-33 23-29 47. 33-28 29x20 48.27-22. Winst is het echter niet: 20-24 49.22x11 16x7 50.26x17 14-19 51.32-27 7-12 52.17x8 3x12 en het wordt na bijvoorbeeld 53.27-21 12-18 54.21-16 18-23 55.28- 22 24-29 56.40-34 29x40 57.35x44 15- 20 58.25x14 19x10 remise. De conclusie is dus dat in de diagram stand de zet 39.43-38 niet aantoonbaar beter is dan het in de partij gespeelde 39- 40-34: in beide gevallen kan zwart nog ontsnappen. Een inhoudrijke positie!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 35