Shell gaat uit aardgas
schone diesel winnen
MkETUHllUP
Beurs van Amsterdam
Grote plannen West Invest
BTTMM
Winst Akzo in negen maanden 12 procent hoger
ECONOMIE
Ëeidóe Commit
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1989 PAGINA 7
AMSTERDAM De vastgoe
donderneming West Invest
heeft grote plannen. Het be
drijf, voortgekomen uit de
oude ADM/Westhaven, heeft
als vastgoedmaatschappij snel
een portefeuille opgebouwd
van ƒ273 miljoen en wil die in
drie jaar uitbreiden tot zeker
500 miljoen, om zo een grote
re risicospreiding te verkrij
gen.
De expansie zal vooreerst
vooral in Nederland plaatsvin
den, maar te ziiner tijd wil
West Invest ook de grens over,
zo zei algemeen directeur J.
van Pelt gisteren in een toe
lichting op de uitgifte van een
converteebare obligatlening.
De emissie is 30 miljoen
groot. De stukken dragen een
rente van 7,5 procent en wor
den uitgegeven tegen 100 pro
cent. Houders van 871.200 aan
delen West Invest, die op 29
juni van dit jaar waren uitge
geven, hebben een voorkeurs
recht. Om een obligatie te
ikunnen kopen zijn 29 oude
aandelen nodig. Het uitstaande
aandelenkapitaal is na 29 juni
meer dan verdubbeld door de
uitgifte van stukken in ver
band met de overneming van
onroerend goed.
Bij ieder van de obligaties van
ƒ1000 nominaal behoort een
winstbewijs dat recht geeft op
een deel van de helft van de
winst vóór belastingen van het
Westhaven-complex in de
Amsterdamse haven. Daarmee
wil West Invest de oude aan
deelhouders voor hun geduld
belonen. „Zij hebben de laatste
jaren immers weinig plezier
beleefd aan hun aandelen
Westhaven", merkte Van Pelt
op.
West Ivest is voortgekomen
uit een van de oudste beurs-
fondsen (sinds 1881) van ons
land, de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij ADM.
Eenvoudige
•accijnswet
DEN HAAG Staatssecreta
ris Koning van financiën heeft
gisteren bij de Tweede Kamer
het voorstel ingediend om de
huidige zes wetten op accijns
te vervangen door één wet.
Betere overzichtelijkheid en
grotere eenvoud zijn de beoog
de doelen van het wetsvoor
stel. De ondernemer van het
bedrijf dat produkten fabri
ceert of verkoopt die aan ac
cijns onderhevig zijn, moet
voortaan een keer per maand
opgeven hoeveel goederen zijn
bedrijf hebben verlaten. Ko
ning wil dat de nieuwe ac:
cijnswet in werking treedt op
1 januari 1991.
Lufthansa koopt
10% Austrian
Airlines
FRANKFURT Lufthansa
koopt in het voorjaar tien pro
cent van de Oostenrijkse
luchtvaartmaatschappij
Austrian Airlines. De regering
van Oostenrijk verkoopt dan
weer onderdelen van de lucht
vaartmaatschappij. Swissair
zal haar belang van acht pro
cent vergroten tot tien pro
cent. De twee andere lucht
vaartmaatschappijen met een
belang in Austrian Airlines -
Air France met 1,4 procent
en AU Nippon Airways met
3,5 procent - vergroten hun
deelneming niet.
Schoenenreus
neemt Schuts
Schoenmarkt over
UDEN De Schoenenreus
in Uden neemt per 1 januari
1990 Gebr. Schut in Diemen
over, die onder de naam
Schoenmarkt 19 winkels in
het westen van het land ex
ploiteert. De Schoenenreus
heeft momenteel 45 schoe
nenwinkels buiten het wes
ten van het land. Bij de
Schoenenreus werken 420
mensen. Schut heeft 160
werknemers, voor wie de
overneming geen gevolgen
heeft omdat de verkooppun
ten blijven bestaan.
Bush: handel
alternatief
voor drugsmokkel
WASHINGTON President
Bush heeft een aantal initiatie
ven aangekondigd om enkele
landen in Latijns-Amerika te
helpen in hun strijd tegen de
drugshandel. In een verkla
ring staat onder meer dat het
voorkeursysteem in de handel,
waarbij goederen vrijwel zon
der invoerrechten kunnen
worden geïmporteerd, moet
worden uitgebreid om het
handelsverkeer tussen de Ver
enigde Staten en Latijns-Ame
rika te stimuleren. Ook
moeten mogelijkheden worden
onderzocht voor uitbreiding
van de textielhandel. De Ame
rikaanse president liet verder
weten dat hij heeft voorgesteld
te helpen bij de onderhande
lingen over een nieuwe inter
nationale koffie-overeen-
komst. De exportcontingenten
in die overeenkomst zijn in
juli afgeschaft, waardoor de
koffieprijzen op de wereld
markt vrijwel zijn gehalveerd.
Een land als Colombia ziet
daardoor de inkomsten uit zijn
koffie-export slinken, waar
door de handel in drugs des te
aantrekkelijker wordt.
7,80-8,50. Handel redelijk en prijzen
gelijk. Mann. 2e kwal. 6,95-7,80,
Mann. 3e kwal. 6,50-6,95. Handel re
delijk en prijzen gelijk. Vrouwelijk Su
per 10,00-12,00. Vrouwel. extra kwal.
6,40-7,45. Vrouwe-
graskalveren 489.
prijzen gelijk. Guste k
Enterstieren 1200-2075. Handel i
Graskalveren 1025-1475. Handel
tig en prijzen gelijk.
Vleeskalveren per kg levend gewicht
inclusief BTW: Aanvoer vleeskalveren
37. Vleeskalveren 1e soort 7,00-7,75,
2e soort 6,05-7,00, 3e soort 4,95-
6,05. Handel traag en prijzen lager.
TW:
827. Stierkalveren extra kwaliteit 725-
875, 1e kwaliteit 485-725 en 2e kwali
teit 310-485. Handel traag en prijzen
lager. Vaarskalveren extra kwaliteit
425-545, 1e kwaliteit 305-425, 2e
traag
•tbont 7
Stierkalveren extra kwaliteit 580-680,
1e kwaliteit 480-580, 2e kwaliteit 315-
480. Handel traag en prijzen lager.
Vaarskalveren extra kwaliteit 340-
400, 1e kwaliteit 255-340 en 2e kwali
teit 215-255. Handel traag en prijzen
lager. Aanvoer vleesrassen 150.
prijzen
Varken
'arkens per kg levend gewicht, ii
Handel traag en prijzen lager.
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht Inklusief BTW: Aan
voer 1050. Slachtschapen 3,70-4,50.
Handel rustig en prijzen hoger. Ooien
tot 20 kg 8,10-8,85. Ooien boven 20
kg 6,85-8,10. Handel rustig en prijzen
gelijk. Rammen tot 22 kg 8,35-9,10.
Rammen 22-25 kg 7,80-8,85. Ram
men boven 25 kg 7,50-8,25. Handel
rustig en prijzen gelijk.
Slachtschapen en lammeren per stuk
inklusief BTW: Slachtschapen 145-
175. Ooien tot 20 kg 150-170. Ooien
boven 20 kg 140-180. Rammen tot 22
kg 150-190. Rammen 22-25 155-195.
Rammen boven 25 kg 165-195.
Gebruiksschapen en lammeren per
stuk inklusief BTW: Aanvoer 457
20-60. Handel
del rustig en prijzen gelijk.
Aanvoer geiten en b
ten en bokken per sti
rustig en prijzen gelij
Aanvoer totaal 7132
tra kwaliteit f 9,25 - f 9,35. Zware
bloemkool
;ool 55-100, bosuien 410-425,
broccoli 190, cherry tomaten 201-
240, cherry tomaten oranje 212-281,
Chinese kool 33-36, courgettes groen
103-187, courgettes geel 395-515,
daikon 95-126, druiven allcante 1060,
bladsla 56, komkommers 76-168,
komkommers krom 163-170, kom-
I 17-72,
i oog j
90-330, oesterzwammen 106-127,
prika geel 300-380,
310, pa
3 40-70,
3 geel
140-31 paprika oranlt^Ioo-TOoI pa
prika donker oranje 390-560, paprika
bruin. 1280-1380, paprika paars 620-
1250, paprika rood 600-880, paprika
wit 540-580, paprika turkse 420,
lila 260-12f"
pepers rood '2P10P420.'
25, prei 96-106, radijs 27-54, radijs
zakjes 14-18, selderij 16-25, sla J
28, sperziebonen 670-780, tom«
59-116, vleestomaten 75-175.
BOUW
EERSTE MDS-
INSTALLATIE
IN MALAYSIA
KUALA LUMPUR
Shell start morgen in Bin-
tulu (Oost-Malaysia) met
de bouw van een installa
tie waar via een geheel
nieuw proces aardgas
wordt omgezet in schone
dieselolie en vliegtuig
brandstof. Het gaat om
het zogeheten MDS-pro-
ject, een afkorting die
staat voor Middle Destilla-
tes Synthesis: via een che
misch proces hoogwaardi
ge produkten maken uit
gas. Shell heeft bijna an
derhalf miljard gulden in
dit project geïnvesteerd.
De gasvoorraad in de wereld
groeit jaarlijks met twee vel
den die de grootte hebben van
de gasvoorraad in Groningen.
De reserves zijn dus enorm en
het loont letterlijk de moeite
veel met dat gas te doen, zeker
nu de gasreserves veel sneller
toenemen dan de olievoorra
den. Zoals het gas uit de grond
komt, is het evenwel niet ren
dabel om het over grote af
standen te vervoeren. Daarom
hebben de oliemaatschappijen
via chemische processen niet
SARAWAK, BRUNEI
NORTH BORNEO
In het Oostmaleisische Bintulu op Sarawak (Borneo) start Shell morgen het zogeheten MDS-project.
alleen vloeibaar en daardoor
rendabeler gas weten te ma
ken, maar hebben ze ook ge
probeerd er hoogwaardige pro
dukten uit te halen.
Zo heeft Mobil in Australië ja
renlang gewerkt aan een pro
ject waarbij van gas benzine
moest worden gemaakt. Dat is derde echter fors, waardoor
een financiële mislukking ge- het project zwaar verliesge-
worden en de installatie is in- vend werd. Als de olieprijs be-
middels gesloten. De belang- neden een bepaald niveau
rijkste reden daarvoor was dat komt, wordt het immers voor-
Mobil bij de start was uitge- deliger die produkten die je
gaan van een olieprijs van der- eruit kunt winnen, weer ge-
tig dollar per vat. De prijs kei- woon uit ruwe olie te halen.
Geen fiasco
Shell denkt dat het unieke
MDS-project niet zo snel een
fiasco zal worden. Ten eerste
rekent 'de maatschappij dat
met een olieprijs van 15 dollar
per vat (momenteel is die 19
dollar) er nog winst gemaakt
kan worden. „En zelfs bij een
prijs van tien dollar zal ik nog
goed slapen", zegt Bert Bek-
ker, de coördinator van het
project. Daarnaast is de metho
de waarop het gas wordt be
werkt zodanig, dat de produk
ten een oplossing kunnen be
tekenen voor een onderdeel
van de milieuproblematiek. De
diesel en kerosine die eruit
worden geproduceerd zijn na
melijk rookloos en reukloos
omdat er geen zwavelverbin-
dingen in zitten. Dat is wel het
geval in alle produkten die uit
ruwe olie worden gefabri
ceerd.
Voor de start van het MDS-
project heeft Shell gekozen
voor Sarawak (Borneo) omdat
in dit deel een enorme gas
voorraad ligt, die niet in de re
gio wordt geconsumeerd. In
Nederland zal er niet snel een
MDS-installatie komen, omdat
onze gasreserves tegen een
goede prijs in de directe omge
ving verkocht kunnen wor
den. Als Nederland geïnteres
seerd mocht raken in de pro
dukten, zal het die moeten im
porteren.
ARNHEM De netto
winst van het chemiecon
cern Akzo is in de'eerste
negen maanden van dit
jaar 12 procent hoger uit
gevallen dan in de over
eenkomstige periode van
het vorige jaar. Bij een
uitbreiding van het aan
delenkapitaal met 8 pro
cent betekent dat een ver
betering van de winst per
aandeel van 15,97 tot
16,67.
Het nettoresultaat steeg in de
eerste negen maanden van
642,6 miljoen vorig jaar tot
ƒ721,7 miljoen dit jaar. In het
derde kwartaal ging het van
206,3 miljoen naar 223,7
miljoen. Akzo heeft haar om
zet over de negen maanden
uitgebreid van 12,29 miljard
tot 13,87 miljard en over het
kwartaal van 4,13 miljard tot
4,58 miljard. Het bedrijfsre
sultaat nam respectievelijk toe
van 1,1 miljard tot 1,28 mil
jard en van 352,8 miljoen tot
410 miljoen.
De bijdrage van alle produkt-
groepen aan de nettowinst,
met uitzondering van die van
de chemische produkten, over
trof die van het derde kwar
taal van 1988. Van de stijging
van de omzet met 13 procent
in de eerste negen maanden
schrijft Akzo 2 procent toe aan
toeneming van de afzet en 4
procent aan verhoging van de
verkoopprijzen en veranderin
gen in het produktenpakket.
Door overnemingen werd 4
procent aan de omzet toege
voegd en omrekening van de
omzetten van buitenlandse
groepsmaatschappijen leverde
door vërandering van wissel
koersen een omzetstijging van
3 procent op.
In de omzet in chemische pro
dukten is weinig verandering
gekomen. Die ging in de eerste
negen maanden van 4,45 mil
jard naar 4,78 miljard en in
het derde kwartaal van 1,52
miljard naar 1,53 miljard. Het
bedrijfsresultaat ging in de ne
gen maanden omhoog van
ƒ518 naar ƒ537 miljoen, maar
daalde - die daling deed zich
voornamelijk voor bij zout en
basischemicaliën - in het der
de kwartaal van 192 miljoen
naar 155 miljoen. Tegenover
een stijging van de omzet in
speciale chemische produkten
stond een daling voor zout en
basischemicaliën.
Omzet en resültaten op het ge
bied van vezels en polymeren
waren duidelijk beter dan in
1988. De grondstofkosten voor
synthetische vezels stegen niet
verder, terwijl de opbrengst-
prijzen enigszins verbeterden.
De resultaten van kunststoffen
bleven onder druk staan. De
produkten voor de gezond
heidszorg lieten eveneens ho
gere cijfers zien.
Akzo telde eind september
75.300 werknemers tegen
71.100 eind verleden jaar.
I 11 «wwvm 157
M WWW UW
Olvasóinkhoz
Nt épüljön mtg a nagymarosi vizléfKsd
De Hongaarse krant Magyar Hirlap van gisteren.
Magyar Hirlap van
staat naar Maxwell
BUDAPEST De Hon-
gaarse krant Magyar Hirlap
heeft de banden met de re
gering verbroken en heeft
als onafhankelijk dagblad
aandelen uitgegeven, waar
van 40 procent is opgekocht
door de Britse mediamag
naat Robert Maxwell. Zestig
procent van de aandelen
moet in Hongaarse handen
blijven, aldus de krant. Met
Maxwell zijn afspraken ge
maakt over het gebruik van
de faciliteiten van Magyar
Harlip voor het drukken
van The European, een
nieuwe krant die Maxwell
al sinds jaren van plan is uit
te geven. De laatste maan
den zijn verschillende Hon
gaarse kranten en tijd
schriften gedeeltelijk in bui
tenlands handen overge
gaan. Veel bladen zien zich
hiertoe genoodzaakt nu de
verminderde staatscontrole
op de pers gepaard gaat met
minder steun.
BELASTINGDESKUNDIGE KRAMER:
Gratis kantine voor werknemer belastbaar
DEN HAAG De werk
gever die zijn personeel
voedsel en drank gratis of
beneden kostprijs be
schikbaar stelt, kan die
kosten na 1 januari 1990
volledig als loonkosten
blijven aftrekken.
Tot die slotsom komt mr. M.M.
Kramer, belastingadviseur in
Den Haag, in het Weekblad
voor Fiscaal Recht van deze
week. Het sluitstuk van de
wetsuitleg van Kramer is dat
het voordeel dat de werkne
mer geniet (de besparing op de
kosten van zijn maaltijd) bij
die werknemer in de loonbe
lasting zou moeten vallen.
Staatssecretaris Koning is er
steeds vanuit gegaan dat de
werkgever met de invoering
van Oort nog maar drie kwart
van de kantinekosten (onder
aftrek van wat de werknemers
aan de kantinekassa betalen)
in mindering mag brengen
voor de fiscale winstbepaling.
Bij de werknemer wordt het
voordeel in de visie van Ko
ning niet als loon in natura be
schouwd en dus ook niet be
last.
Kramer meent dat Koning tot
de verkeerde interpretatie is
gekomen doordat hij verzuimt
een bestaand onderscheid te
maken tussen aftrekbare kos
ten voor de werkgever in de
winstsfeer en de waarde die
hieraan wordt toegekend voor
de toepassing van de loonbe
lasting. Die twee hoeven niet
gelijk te zijn. Praktisch gespro
ken suggereert Kramer om het
opvattingsverschil juridisch uit
te vechten met een beroep op
artikel 8a van de Wet op de
inkomstenbelasting van 1964.
Dat artikel slaat, in tegenstel
ling tot wat Koning meent,
niet op de kantinekosten, al
dus Kramer.
Infotheek
verwacht
winst
verdubbeling
LEIDEN Het automati
seringsbedrijf Infotheek
voorziet voor dit jaar ver
dubbeling van de winst
én wil binnenkort note
ring aanvragen op de offi
ciële markt van de Am
sterdamse effectenbeurs;
het fonds staat nu op de
parallelmarkt genoteerd.
De overstap gaat gepaard met
uitbreiding van het uitstaande
kapitaal door de uitgifte van
250.000 certificaten, waarbij
aan de bestaande aandeelhou
ders voorkeursrecht zal wor
den verleend.. Er staan ruim
vijf miljoen (certificaten van)
gewone aandelen van 1 no
minaal uit.
Infotheek heeft haar belang
van 49 procent in Teser Hol
land, een bedrijf op het gebied
van ontwerpen en fabriceren
met behulp van de computer
(CAD/CAM) in Dordrecht, per
1 november verkocht aan een
aantal beleggers. De transactie
resulteert in een incidentele
bate van 2 miljoen gulden na
belastingen.
Hoewel de winstbijdrage van
Teser (vorig jaar 300.000)
wegvalt, heeft Infotheek de
verwachting dat het nettore
sultaat uit gewone bedrijfsui
toefening dit jaar uitkomt op
4,7 procent van een omzet van
265 miljoen, zodat het totale
nettoresultaat ongeveer 14,5
miljoen zal bedragen tegen 7,7
miljoen over 1988. Eerder dit
jaar zag het ernaar uit dat de
winst uit gewone bedrijfsuitoe
fening zou uitkomen op 4,5
procent van de verwachte om
zet van 250 miljoen.
Weer complex in VS in Japanse handen
TOKYO Een Japans-Amerikaans consortium van zes project
ontwikkelaars en onroerend-goedhandelaren onder leiding van
Taikichiro Mori heeft een belang van 85 procent gekocht in
Four Oaks Place, een gebouwencomplex in Houston (Texas). De
aankoop kost het consortium 300 miljoen dollar. Verkoper is de
Amerikaanse projectontwikkelaar Interfin Corporation. De Ja
pans-Amerikaanse groep bestaat uit vijf Japanse ondernemingen
waaronder één van de grootste projectonwikkelaars van Japan,
Mori Building Development, en de handelsonderneming C. Itoh,
en een onroerend-goedhandelaar uit Texas, Lehndorff Pacific.
De Japanners nemen het grootste deel van het belang voor hun
rekening. De nieuwe aanwinst Four Oaks Place bestaat uit het
twaalf verdiepingen tellende Interfin Building, Cigna Tower
met 25 etages, Union Texas Petroleum Center met dertig verdie
pingen en het First Interstate Tower met 25 etages. De Mori
Group is eigenaar van 78 gebouwen in Tokyo en één in Osaka.
Noteringen van donderdag 2 november
163.40 162.90 162.90
121.60 120.70 119.70
114.4011/9
62.50 28/8
44.90 25/9
162.7025/8
116.50 26/9
51.105/5
99.40 9/8
53.30 1/8
Slotkoers woensdag
108.10 106.50 106.80
47.50 48.00 holIJdoos 508.00
batenb.beh. 81.20 81.20
6.15 6.20 industmij 230.00 1
ibb-kondor 607.00 607.00
1462.00 1462.00
koppelpoort 295.00
krasnapols. 223.00
landre gl c 57.50
burg heybr 3600.00L 3600.00L
825.00 825.00S
center pa e 63.10 63.20 mend gans 3350.00B 3250.00H
ckk 112.50 112.00
daimindo c 345.00 347.50
content beh 20.40 20.70
cred lyonn 64.50 65.50
cvggbc 97,00 99.50 mulder bosk 80.00L 75.00
desseaux 262.00 260.70 multihouse 9.40 9.50
dorp groep 41.80 41.70 mijnbouw c 406.50 406.50 wgnr-tijl c
nbm-amstel 21.20 21.30
42.80 43.10 nutrida gb 70.50 70.50
■n eur 13.50 13.60-
110.40 114,40 portesaido
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 24720 - 25220 24860 - 25360 onbewerkt
Opgave: Drijfhout. A'dem
114 1/
115
43 3/8
30 3/8 301/8
16 3/8
hewletLpac
451/8
46 3/4 473/8
54 1/8 553/8
43 7/8 443/8
43 1/2 435/8
42 3/8 433/4
43 1/2 443/8
47 473/4
63 3/8 64
49 3/8 493/4
21 3/4 221/4
56 1/8 557/8
65 3/4 661/2
19 1/8 19
38 1/8 381/2
52 1/8 525/B
72 1/4 725/6
16 5/8 163/8
52 1/8 533/8
64 5/8 673/6
Beurs trekt
iets aan
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs is giste
ren aan het eind van de dag
iets aangetrokken, nadat aan
het eind van de ochtend de
overwegend vriendelijke ope
ningskoersen een kleine inzin
king hadden vertoond. De
stemmingsindex steeg met 0,5
punt tot 181,5. In totaal werd
ruim ƒ1,1 miljard omgezet,
waarvan slechts ƒ481 miljoen
aan aandelen en 629 miljoen
aan obligaties. De meeste
beurzen in Europa waren ge
sloten vanwege Allerheiligen.
De internationals waren aan
het eind van de dag fractio-
neel hoger. Alleen Akzo, dat
vandaag cijfers publiceerde,
kon een winst van ƒ2,20 toe
voegen op 133. Koninklijke
Olie noteerde een winst van
1,20 op 138. De andere in
ternationals waren tot zes dub
beltjes beter.
De banken waren eveneens tot
enkele dubbeltjes beter terwijl
bij de verzekeringsmaatschap
pijen Aegon en Amev ieder
drie dubbeltjes moesten prijs
geven op respectievelijk
ƒ106,10 en 57,80. Fokker zet
te zijn slechte gedrag van de
afgelopen dagen voort en ein
digde met een verlies van vier
dubbeltjes op ƒ39,60. KNP
wist 1,20 toe te voegen op
49,10 en Nijverdal-Ten Cate
eveneens 1,20 op 86,70.
Bij de binnenlandse aandelen
sprong de winst van 16 van
NKF in het oog, die daarmee
ƒ332 noteerde. Macintosh was
ƒ2,30 beter op ƒ48,30 en
Crown Van Gelder ƒ2,50 op
99,50. Holec moest echter
2,20 laten op ƒ39,50. Op de
parallelmarkt was Weweler
topscorer met een winst van
ƒ5,30 op ƒ149,80.
Op de optiebeurs bestond gis
teren vooral vraag naar put
opties op aandelen, met uitzon
dering van de fondsen Akzo
en DSM waar door de goede
cijfers belangstelling voor calls
bestond.
