Strop voor Friese
en Groningse boeren
Ruud Lubbers op de
snijtafel ontleed
Milieukeuring geeft
auto „groene kick
2 binnenland
QeidóaQomant
,Foutmet veevoer al weken bekend'
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1989 PAGINA 3
Politie onderschept
27 kg cocaïne
AMSTERDAM De Amsterdamse poli
tie heeft gisteren 27 kilo cocaïne onder
schept en zes mensen - vier Colombia-
nen en twee Chilenen - gearresteerd. Bij
de recherche was informatie binnenge
komen dat er op grote schaal cocaïne
vanuit Colombia naar de hoofdstad zou
komen, bestemd voor de Amsterdamse
markt. Bij een transactie in een hotel in
Amsterdam-Zuid kon de 37-jarige Co
lombiaanse hoofdverdachte met vijf kilo
worden gearresteerd. In twee Amster
damse woningen vond de politie later
nog eens 22 kilogram cocaïne. Volgens
een woordvoerder gaat het om „grote
jongens" die het afgelopen jaar betrok
ken zijn geweest bij het transport van
enkele honderden kilo's harddrugs.
Luxe zitje van Brokx
uit voorstel verdwenen
TILBURG De aanschaf van nieuw
meubilair voor de kamers van burgemees
ter en wethouders van Tilburg gaat ruim
150.000 gulden minder kosten dan B W
eerder dit jaar van plan waren te besteden.
In het nieuwe voorstel aan de gemeente
raad wordt met geen woord meer .gerept
over een zitje voor burgemeester Brokx.
Medio juni ontstond in de raad groot tu
mult toen bleek dat bij een totale post van
625.000 gulden, het nieuwe zitje voor
Brokx alleen al 41.000 gulden zou moeten
kosten. Van links tot rechts werd dit veel
te gortig bevonden. De zaak liep uiteinde
lijk zo hoog op dat de voormalige staatse
cretaris besloot voorlopig maar niet meer
over nieuw meubilair, laat staan over een
zitje voor hemzelf, te praten.
prins Bernhard
kijkt
naar de
verrichtingen van
scheepsbouwer
Willem Vos, die
met een
denkbeeldige
beitel in de hand
toont hoe een
sierbeeld voor de
replica van het
VOC-schip Batavia
is gemaakt. De
prins bracht
)isteren een
jezoek aan de werf
n Lelystad waar de
jouw van het schip
n volle gang is.
FOTO: ANP
CBR helpt lichamelijk
gehandicapten op weg
RIJSWIJK Om lichamelijk gehandi
capten beter bekend te maken met de
mogelijkheden die er zijn om toch auto
te rijden, start het Centraal Bureau Rij
vaardigheidsbewijzen (CBR) deze week
een voorlichtingscampagne. Het CBR
verspreidt onder meer bij artsen, revali
datiecentra en rijscholen folders waarin
wordt gewezen op de mogelijkheid rij
examen te doen in aangepaste auto's.
Met die aanpassingen is het mogelijk
zelfs mensen die ledematen missen aan
het verkeer te laten deelnemen. Zo is er
een voetstuur ontwikkeld en goedge
keurd, alsmede een joystick en een hori
zontaal stuur. Volgens het CBR is geble
ken dat gehandicapten met deze aanpas
singen zelfs veiliger rijden dan de niet-
gehandicapte weggebruikers.
Eerste hoogleraar
pijnbestrijding
MAASTRICHT Dr. M.E.
Sluijter is benoemd tot bij
zonder hoogleraar pijnbe
strijding aan de Rijksuni
versiteit Limburg. Hij gaat
werken bij de afdeling
anesthesiologie van het
Academisch Ziekenhuis
Maastricht.
Volgens de universiteit is
Sluijter (57) de eerste hoog
leraar voor dit vakgebied in
Nederland. Hij is staflid
van het Boven IJ zieken
huis in Amsterdam, waar
hij zich met pijnbestrijding
bezighoudt.
Schadeclaim
tegen
ex-directeur
voor seksueel
misbruik
ARNHEM Zes vrouwen en
een man hebben gisteren in
een kort geding voor de Arn
hemse rechtbank een voorlo-
pigfe schadeclaim van 99.000
gulden ingediend tegen de 55-
jarige oud-directeur van de
Heldringstichting in Zetten.
De ex-directeur zou de eisers
negen tot zestien jaar geleden
ernstig seksueel misbruikt
hebben als behandelend psy
chiater. De totale schadeclaim
van de zeven bedraagt 840.000
gulden.
Het kort geding had een bij
zonder karakter, omdat de
strafzaak tegen de verdachte
pas op 6 december van dit jaar
voor de rechtbank zal dienen.
Volgens de vier raadslieden
van de eisers moest deze civie
le procedure nu vast dienen,
omdat er straks - wanneer er
veroordeeld gaat worden -
misschien niets meer te halen
zal zijn. „En dat terwijl de
slachtoffers een immateriële
en materiële schade hebben
geleden door het optreden van
de ex-directeur, die niet in
geld is uit te drukken", aldus
raadsvrouw mr. G. van Driem.
Advocaat mr. B. van Meer,
raadsman van de verdachte,
legde tijdens het kort geding
de nadruk op het feit dat de
ex-directeur nog niet veroor
deeld is. „Mensen zijn onschul
dig, zolang hun schuld niet be
wezen is. Bovendien is er een
restitutie-risico: de eisers leven
van een minimum-inkomen,
zodat de kans, wanneer de
verdachte vrijgesproken
wordt, klein is dat hij zijn geld
terugkrijgt", aldus Van Meer.
De oud-directeur die gisteren
niet ter zitting verscheen,
houdt overigens nog steeds vol
dat hij niets heeft gedaan dat
strafbaar is. Rechtbank-presi
dent mr. L. van der Wey doet
op zijn vroegst 10 november
uitspraak.
Massaal
ontslag leidde
tot golf
van protest
(Vervolg van de voorpagina)
BARCELONA/DEN HAAG
Het Leidse offshorebedrijf
Heerema, officieel in Panama
geregistreerd, ontsloeg vorig
jaar zomer 946 Spaanse werk
nemers, allen afkomstig uit de
noordwestelijke provincie Ga-
licië, om ze door goedkopere
Koreaanse arbeidskrachten te
vervangen. Uit protest bezet
ten de Spanjaarden een van de
werkplatformen van het be
drijf in de Noordzee. Daar
werden ze na enkele dagen
onder fel verzet door de Ne
derlandse politie vanaf ge
haald. De Spanjaarden, die
niet over Nederlandse papie
ren beschikten, werden direct
op het vliegtuig naar hun ge
boorteland gezet. In de weken
daarna brak in Galicië een
golf van protesten uit. Sche
pen werden bezet en het Ne
derlandse consulaat in Vigo
werd bezet.
Een deel van die werkloos ge
worden mensen accepteerde
uiteindelijk morrend een scha
devergoeding van Heerema,
anderen vonden werk elders
en zo'n 200 man zouden toch
weer aan het werk in Neder
land zijn gekomen.
Gisteravond kwamen zo'n
vijftig bewoners uit de Haagse
Archipelbuurt bijeen in buurt
huis Het Klokhuis om te pra
ten over de gebeurtenissen na
de bomaanslagen. Politie en
juristen waren aanwezig op de
avond, die was georganiseerd
door de bewonersorganisatie
Archipel/Willemspark, om
vragen over schadeclaims en
immateriële schade te beant
woorden.
Hoewel niemand zwaar ge
wond is geraakt bij de aansla
gen, zeiden veel bewoners van
de wijk bang te zijn om hun
deur uit te gaan. De verhoogde
politiebewaking bij de Spaanse
vestigingen in de buurt geeft
een meerderheid van de aan
wezigen echter een gerust ge
voel. De aanwezige agenten
vonden dat prima, maar zei
den wel dat de bewaking niet
eeuwig kan duren.
De meeste vragen gingen gis
teravond echter niet over de
opgelopen immateriële schade,
maar over schadeclaims.
GELUKKIG WETEN WE NU DE OORZAAK"
EEUWARDEN De
chrik is de Friese en
Ironingse veehouders
vel om het hart geslagen.
)nlangs werden hun col-
ega's uit het Lickebartge-
lied getroffen door dioxi-
le in de melk als gevolg
ran de uitstoot van de Af-
alverwerking Rijnmond.
Vu is de melk afkomstig
uit het noorden des lands
vergiftigd met lood. Oor
zaak: een produktiefout
van het veevoederbedrijf
Slump uit Stroobos, waar-
loor er in de veebrokjes
;rote' concentraties lood
erecht kwamen na de
'erwerking van met lood
'ergiftigde mais.
nmiddels zijn tien koeien aan
Ie gevolgen doodgegaan. Tien
indere moesten worden ge-
lacht, omdat ze toch niet meer
DEN HAAG De Consumen
tenbond vindt het 'schandalig',
dat er drie weken gewacht is
met de bekendmaking van de
loodvergiftiging in melk bij
koeien in het Noorden.
Volgens woordvoerder M.
Schuttelaar was al op 13 okto
ber bekend, dat bij een aantal
melkveebedrijven in Gronin
gen en Friesland hoge concen
traties lood waren gevonden in
de melk Volgens de Consu
mentenbond was er ook geen
sprake van een 'klein foutje'.
De bond heeft uitgerekend,
dat het om tientallen balen
van 40 kilo veevoer moet han
delen, waarin 8 gram lood per
kilogram zit. Schuttelaar: „Dit
is geen kleinigheid. Het gaat
niet om een enkel zakje, maar
een halve pallet vol lood".
De Consumentenbond zegt,
dat de gevolgen niet te over
zien waren geweest als het
niet om lood, maar een ander
gif was geweest. Volgens de
bond is er iets fout gegaan in
de toelevering naar de veevoe-
derhandel Slump in het Gro
ningse Stroobos. „Ergens is
een pallet verwisseld of is er
een fout gemaakt met de eti
kettering.
te redden waren. Een van de
grootste slachtoffers van de af
faire is veehouder O. Nijboer
uit het Friese Boelenslaan. In
middels zijn acht stuks melk
vee gestorven aan de gevolgen
van de loodvergiftiging.
„Een geweldige strop. Dat is
het zeker", aldus de getroffen
boer. „Gelukkig weet men nu
de oorzaak. In eerste instantie
hadden wij geen idee waar we
het moesten zoeken".
Botulisme, kippemest en de
gasboringen in de omgeving
werden als mogelijke oorzaken
genoemd. „Tot we erachter
kwamen dat het ziektebeeld
hetzelfde is als bij loodvergif-
ting. De symptomen zijn erg
duidelijk. Het vee wordt
sloom, het middenrif is uit het
ritme, de tong hangt uit de bek
en de koeien drinken niet of
nauwelijks meer. Vooral dat
laatste is fataal want gemid
deld drinkt een koe 60 liter
per dag. Ze drogen dus lang
zaam uit".
De zieke dieren kunnen welis
waar worden behandeld, maar
het betreffende serum is moei
lijk te verkrijgen en boven
dien is succes niet verzekerd.
„Vooral de koeien met de
hoogste melkproduktie zijn ge
troffen. De vette dieren hou
den het langer uit", zegt Nij
boer. Hoe groot de strop exact
is, is volgens hem op dit mo
ment niet te overzien. „Ik ben
hier niet tegen verzekerd. In
principe moeten de kosten
kunnen worden verhaald op
de fabrikant. Hoe hoog de
schade is? Dat is onmogelijk te
zeggen. Je weet namelijk niet
wat er nog komt. Komen er
kalveren? Haal je de oude
melkproduktie weer? Het zijn
allemaal vragen die nu zeker
nog niet beantwoord kunnen
worden".
Dat inmiddels alle bedrijven
die het verkeerde veevoeder
hebben gekregen in kaart zijn
gebracht, vindt Nijboer een
DEN HAAG Hoe Ruud
Lubbers in 1973 in de lande
lijke politiek terecht kwam,
is al vele malen in grove
trekken beschreven. Het was
Hans van Mierlo, destijds ook
al leider van D66, die tegen
over de toenmalige kabinets
formateur Jaap Burger de
naam van de jonge progress-
sief-katholieke Rotterdamse
ondernemer liet vallen. Dat
zou vast een goeie minister
van economische zaken zijn.
Burger had nooit van Lub
bers gehoord, maar hechtte
wel waarde aan de tip van
Van Mierlo. Hij vroeg dan
ook aan KVP-fractieleider
Andriessen om eens contact
met die Lubbers op te ne
men. Tot zover de bekende
lezing.
Wat de dag daarna gebeurde
is minder wijd verbreid.
Lubbers, die met zijn broer
Rob het staalconstructiebe
drijf Hollandia Kloos leidde,
had net die week onenigheid
gehad met ene mijnheer An
driessen van een ingenieurs
bureau over de betaling van
een door Hollandia uitge
voerde klus. Pas na veel
heen-en-weer-gepraat werd
de zaak uiteindelijk geregeld.
De volgende ochtend echter
ging in Lubbers' werkkamer
de telefoon. „Met Andries
sen", zei een stem aan de an
dere kant van de lijn. Lub
bers, die uiteraard in de ver
onderstelling verkeerde dat
het dë man v^n het inge
nieursbureau was, groette
hem vriendelijk en zei: „Wat
kan ik nog voor u doen,
mijnheer Andriessen?"
Waarop de stem aan de ande
re kant van de lijn vroeg:
„Weet u wel wie ik ben?"
„Zeker wel" sprak Lubbers,
en om zijn gesprekspartner te
overtuigen repeteerde hij nog
even diens naam en functie.
„Nee", zei de ander. „Dat is
toevallig mijn broer. Ik ben
Andriessen van de KVP".
Deze anekdote is uit de mond
van Ruuds broer Rob opgete
kend in het boek „Ruud Lub
bers. Manager in de politiek",
dat vanaf zaterdag in de
boekwinkels verkrijgbaar is.
De schrijvers van het boek,
de journalisten Arendo Jou-
stra (Elsevier) en Erik van
Venetië (De Volkskrant)
hebben de afgelopen maan
den eenentwintig bekenden
van de premier ondervraagd
over de vele facetten van
Lubbers' leven en persoon
lijkheid.
Elke geïnterviewde komt in
een apart hoofdstuk aan het
woord en beoordeelt de
hoofdpersoon vanuit een an
dere invalshoek. Zo kijkt
oud-klasgenoot Jean Pen-
ders, tegenwoordig eerste
man van het CDA in het Eu
ropees parlement, terug op
„Lubbers als gymnasiast",
spreekt voornoemde Rob
over „Lubbers als broer",
haalt Wim Duisenberg herin
neringen op aan „Lubbers als
minister", diept Ed van Thiin
herinneringen op aan „Lud-
bers als informateur" en
FOTO: MILAN KONVALINKA
schildert Neelie Smit-Kroes
„Lubbers als premier". Het
boek levert dan ook het
beeld op van een soort anato
mische les, waarbij een team
van chirurgen Lubbers op de
snijtafel stukje voor stukje
ontleedt.
Staatsman in wording
Voor de liefhebbers van poli
tiek en psychologie is het
boek smullen geblazen. Hoe
wel er in de loop der jaren in
woord en geschrift al ontel
bare woorden aan het feno
meen Lubbers zijn gewijd,
biedt deze verzameling ver
halen niet alleen een boeiend
totaalportret maar ook een
aantal nog niet eerder in de
publiciteit gekomen gebeur
tenissen (vaak triviaal maar
zeer vermakelijk) rond de
persoon van Ruud Lubbers
en andere politici. Zo vertelt
Neelie Smit-Kroes dat Lub
bers tijdens het spannende
beraad van de VVD-minis-
ters op het ministerie van Al
gemene Zaken, enkele dagen
vóór de kabinetscrisis van 2
mei, plotseling olijk de deur
van het liberale zweetkamer
tje opengooide en riep: „Is
hier nog een vierde man om
te bridgen?". Het VVD-be-
raad duurde namelijk zo lang
dat drie CDA-ministers, die
zich stierlijk verveelden,
hadden besloten maar een
potje te gaan kaarten.
Het aardige van het boek
werk is ook dat de vertellers
niet alleen wierook over
Lubbers uitsprenkelen maar
tevens zijn fouten, tekortko
mingen en onaangename ka
raktertrekjes aan het daglicht
brengen. Van diverse kanten
wordt depremier bijvoor
beeld verweten dat hij nooit
oog heeft gehad voor de alom
in de politiek noodzakelijk
geachte grote schoonmaak in
het ambtenarenapparaat: af
slanking, bestrijding van de
bureaucratie en verbetering
van de efficiency. „Lubbers
bemoeit zich altijd overal
mee, maar uitgerekend dit
punt heeft hij laten lopen.
Gewoon omdat het hem geen
bal interesseert", zegt Am
sterdams burgemeester Ed
van Thijn.
Het zal overigens geen ver
wondering wekken dat uit
eindelijk toch de waardering
voor Lubbers overheerst. Die
waardering zal, zo beweren
enkelen, ongetwijfeld nog
toenemen als hij erin slaagt
met het op stapel staande ka
binet van CDA en PvdA een
effectief beleid te voeren.
Hans Wiegel: „De allermooi
ste kroon op zijn werk zou
zijn als hij een even succesvol
minister-president kan zijn
van een anderkleurig kabi
net. Dat is nog nooit ver
toond". Oud-CDA-kamerlid
Sytze Faber (thans burge
meester van Hoogeveen): „Er
wordt vaak gezegd dat het
CDA twee soorten premiers
heeft: voor coalities met de
VVD en voor coalities met de
PvdA. Het is de beroepstrots
van Lubbers te bewijzen dat
hij het allebei kan. Ik vind
dat hij daar recht op heeft en
dat hij het ook kan. Als hij
slaagt is hij een staatsman".
Piet Steenkamp, voorzitter
van de Eerste Kamer: „Hij
blijft goed tot minstens het
jaar 2000".
DICK VAN RIETSCHOTEN
„Ruud Lubbers. Manager
in de politiek". Uitgeverij
Anthos/Bosch en Keuning.
Prijs: ƒ27,50
Bert de Vries
knokte voor
Bukman
en Heerma
(Vervolg van
de voorpagina)
DEN HAAG CDA-on-
derhandelaar B. De Vries
knokte de afgelopen da
gen voor Piet Bukman,
die nu op Ontwikkelings
samenwerking zit maar
graag wat 'hogerop' wil
(bij voorkeur naar Land
bouw), en Ennëus Heer-
ma, die in plaats van
staatsssecretaris graag mi
nister van VROM zou
worden. Overigens is
Heerma, net als Bukman,
op vele posten inzetbaar.
Aanvankelijk vond Lubbers
het aantal van drie gerefor
meerde ministers wel erg
groot. Dan schoot er namelijk
geen post over voor een voor
malig CHU'er. Na vele onder
handelingen werd besloten dat
de hervormde 'bloedgroep'
eventueel maar genoegen
moet nemen met twee staats
secretarissen. Dieuwke de
Graaff-Nauta kan dan op Bin
nenlandse Zaken blijven en
het kamerlid Marianne Sou-
tendijk-Van Appeldoorn kan
naar Justitie.
Op die manier ontstond er ook
ruimte voor vier katholieke
ministers: Lubbers, Van den
Broek (buitenlandse zaken), de
al genoemde Werner en prof.
Hirsch Ballin (Justitie). Laatst
genoemde is hoogleraar te Til
burg en wordt alom geroemd
vanwege zijn juridische kwali
teiten. Als Hirsch Ballin niet
wil, zoals wordt gefluisterd,
kan Braks (ook katholiek) op
Landbouw blijven.
Ziekenhuis behandelt
alleen spoedgevallen
AMERSFOORT Het
Amersfoortse ziekenhuis De
Lichtenberg verricht de laatste
weken van dit iaar alleen nog
spoedeisende behandelingen.
Ingrepen die uitstel dulden,
worden verschoven naar vol
gend jaar. De directie heeft
hiertoe besloten omdat het
budget voor dit jaar al met
ruim 1,1 miljoen gulden is
overschreden. De oorzaak van
deze overschrijding is het
sterk gestegen aantal opna
men, de prijsstijgingen van ge
neesmiddelen en prothesen en
de toegenomen kosten van af
valverwerking.
Veehouder O. Nijboer (rechts) en zijn zoon Auke aan het werk in de stal. De veestapel van de
familie Nijboer werd ernstig getroffen door de loodvergiftiging.
FOTO: PERS UNIE
goede zaak. „Er zijn meteen
maatregelen getroffen waar
door erger wordt voorkomen.
Dat is van groot belang voor
de Nederlandse zuivel. Of ik
daar op dit moment iets mee
opschiet? Nee, dat zeker niet".
Geen nadeel
Het Landbouwschap vindt dat
de individuele melkveehou
ders geen financiële nadelen
mogen ondervinden van de
loodvergiftiging. Bij de gewes
telijke kantoren van het schap
in Friesland en Groningen
wordt nog overlegd hoe de
schadeclaims moeten worden
uitgewerkt. Slump bv is tegen
dit soort zaken verzekerd. Het
bedrijf produceert jaarlijks on
geveer 60.000 ton mengvoeder.
De totale produktie van de
Nederlandse mengvoederin
dustrie bedraagt ongeveer zes
tien miljoen ton per jaar
(1988).
De geneeskundige inspectie
voor de volksgezondheid voor
Friesland heeft de basisge
zondheidsdiensten in haar ge
bied ingelicht over het gevaar
van mogelijke loodvergiftigin-
gen. Volgens inspecteur K.
Duiker uit Leeuwarden is er
echter nog geen reden tot on
gerustheid.
„Wij hebben de indruk dat er
goede maatregelen zijn getrof
fen om te voorkomen dat er
lood in comsumptiegoederen
terecht komt", aldus Duiker.
De geneeskundige inspectie
wacht nu eerst het onderzoek
van de Algemene Inspectie
Dienst af.
Volgens regionaal inspecteur
van de volksgezondheid, G.
Siemons, kenmerkt een lood
vergiftiging bij rpensen zich
door „koliekachtige buik
klachten". Ook kunnen epi
leptische aanvallen een gevolg
zijn van een loodvergiftiging.
„De klachten doen zich alleen
voor bii een zeer forse loodbe-
lasting'aldus Siemons.
)EN HAAG De grijns van
;en groene kikker met een
'ele Bovag-pet op moet auto-
nobilisten ertoe bewegen hun
luto in het vervolg vrijwillig
e laten nakijken op milieu-
echnische mankementen.
Holgens de Stichting Veilig-
leidsinspectie krijgt het vehi-
:el daar een „groene kick"
■an. Een auto waarvan de
'oorruit in het vervolg getooid
met een groen vignet met de
lekende schoolmeesterskrul, is
lehalve door de vertrouwde
'eiligheidsinspectie ook goed
loor de milieukeuring geko-
)e dienstauto van minister
iijpels van milieubeheer is
o'n auto. Bij de start van de
'oorlichtingcampagne voor de
rijwillige milieukeuring van
luto's kreeg Nijpels, die verge
zeld werd door een manshoge
kikker, gisteren toestemming
om eigenhandig de sticker aan
de binnenkant van zijn auto
ruit te plakken.
De bedoeling van de campag
ne is dat er twee soorten mi
lieukeuringen naast elkaar be
staan: een verplichte voor au
to's die ouder zijn dan drie jaar
en een vrijwillige voor jongere
auto's. De verplichte keuring
wordt in de loop van volgend
jaar toegevoegd aan de Alge
mene Periodieke Keuring
(APK) van personenauto's.
Om te voorkomen dat aan on
willige bestuurders van nieu
we auto's uiteindelijk toch een
milieutoets moet worden opge
legd is gisteren een groot
scheepse voorlichtingscampag
ne van start gegaan. Via ad
vertenties, radiospotjes, posters
en een brochure moeten gara-
Minister Nijpels
plakt onder het
goedkeurend oog
van de milieu-
0. 0. kikker de stikker
onder de voorruit
van zijn
dienstauto.
FOTO: ANP
gebedrijven en automobilisten
op milieuvriendelijke gedach
ten worden gebracht.
Nijpels zei er vertrouwen in te
hebben dat het vrijwillige ka
rakter van de keuring voor de
jongere auto's een succes
wordt, „want er \yordt eigen
lijk maar weinig van de auto
mobilisten gevraagd". Hij ver
wacht dat eind 1991 het over
grote deel (ongeveer 90 pro
cent) van alle nieuwe auto's
zodanig is afgesteld dat zij het
milieu zo min mogelijk belas
ten. Op dit moment is ruim de
helft van alle nieuwe auto's
uitgerust met een katalysator.
Twee jaar geleden was dat nog
maar tien procent. Maar het
zal nog wel een jaar of twaalf
duren voordat het gehele Ne
derlandse autopark „schoon"
)E KNOLLEN
JE MM 2o'M MOID
muumK. NIET AC TE
fiCT QtHflNVOBJ-