Olietermijnmarkt
Rotterdam open
Kringloopbeheer chemie kan beter
7 Beurs uan Amsterdam
Singapore Airlines
wil Europese partner
'Sociaal Europa'
op de lange baan
ECONOMIE
£cicUe(3ou/tq/nt
DINSDAG 31 OKTOBER 1989 PAGINA f
CORPEQ KOOPT
HARTING-BANK
UTRECHT Corpeq heeft Har-
ting-Bank overgenomen van de
Carrosseriefabriek S. Trapman-
Zonen. Hartman-Bank ver
vaardigt en verkoopt apparatuur
voor medische revalidatie, heeft
vestigingen in Den Haag, Utrecht
en Arnhem en heeft 75 mensen
aan het werk. Corpeq, eigendom
van een groep particulieren, zet
met 1100 man personeel dit jaar
ongeveer 225 miljoen gulden om.
Tot de groep behoren Oostwoud
Holding en Mertens (ziekenhuis
bedden, medisch meubilair), de
Hendriks Groep (machinebouw,
staalbouw, ramen en bekistingen),
Van Kempen Begeer en Berk-
Beccon (bestek en pannen).
Ook Daimler-Benz
jaagt op Jaguar
LONDEN In het getouwtrek
om Jaguar heeft zich nu ook het
Westduitse industrieconcern
Daimler-Benz gemengd. Topman
Edzard Reuter heeft voor de Brit
se tv verklaard dat ook zijn con
cern met Jaguar heeft overlegd
over mogelijke samenwerking.
Wel gaf Reuter te kennen dat de
„enorme prijs" die de Amerikaan
se autoproducent Ford voor Ja
guar wil betalen, Daimler-Benz
afschrikt. Reuter zei te hopen dat
Jaguar in staat is onafhankelijk te
blijven, door met andere partijen
(GM) te gaan samenwerken. „Ook
wij zijn tot samenwerking be
reid", aldus Reuter.
VERLIES TERUGGEBRACHT
Text Lite wil samen
met andere bedrijven
AMSTERDAM Text Lite heeft over de eerste helft
van dit jaar veel minder verloren dan over hetzelfde
tijdvak van vorig jaar en wil aansluiting bij andere be
drijven. Dat heeft de fabrikante van zaktelexen en
lichtkranten vanmorgen bekendgemaakt.
In het eerste halfjaar heeft zij een nettoverlies geleden
van iets minder dan 2,4 miljoen. Over dezelfde perio
de van verleden jaar bedroeg het verlies ƒ8,5 miljoen
en over geheel 1-988 bijna 15 miljoen. Voor het tweede
halfjaar verwacht Text Lite een verdere verbetering
van de resultaten. Om de winstgevendheid van het be
drijf te vergroten wil Text Lite aansluiting zoeken bij
„bedrijven met een duidelijk bestaande winstcapaci
teit".
Naji Nahas
aangehouden
SAO PAOLO De Liba
nees Naji Nahas, die in juni
zorgde voor een groot fi
nancieel schandaal in Brazi
lië, is gisteren na vier
maanden voortvluchtig te
zijn geweest gearresteerd in
de Braziliaanse havenstad
Sao Paolo. Nahas had onge
dekte cheques van 35 mil
joen dollar uitgeschreven en
gekochte aandelen ter
waarde van ruim 130 mil
joen dollar niet betaald. Zijn
malversaties leidden ertoe
dat de effectenbeurzen van
Rio de Janeiro en Sao Paolo
twee dagen moesten sluiten.
BANKEN WILLEN
NOG VAKER OPEN
UTRECHT De werkgevers in
het bankbedrijf willen dat de ban
ken ook 's avonds en in de week
einden open moeten zijn vanwege
de toenemende concurrentie bui
ten kantooruren. Daarmee wordt
beter tegemoet gekomen aan de
wens van veel klanten en het
werkt omzetverhogend. De bon
den voelen nog steeds weinig voor
flexibeler openingstijden, zeker
als daar nauwelijks een hogere
vergoeding tegenover staat. Bij
buitenlandse activiteiten (transac
ties met buitenlandse banken, ef
fectenverkeer) vindt de bond het
nog te verdedigen dat een aantal
werknemers ook buiten kantoor
tijd werkt.
BT rondt
verkoop
Celtona af
AMSTERDAM Bürhmann-
Tetterode (papier, boeken en
grafische machines) heeft gis
teren haar tissue-afdeling voor
ongeveer 160 miljoen gulden
verkocht aan de Amerikaanse
James River Corporation. Het
gaat om Celtona, die tissuepro-
dukten voor het huishouden
en de horeca maakt voor de
Benelux, en Invercon Paper-
mills in Noord-Ierland, maker
van huismerkprodukten voor
de Britse en Ierse markt. Vo
rig jaar boekte Btlhrmann met
tissueprodukten een omzet
van 210 miljoen. Celtona heeft
540 mensen aan het werk en
Invercon 280. De overneming
door James River heeft geen
consequenties voor de werkge
legenheid bij de betrokken be
drijven.
MARKTEN
Veilingberichten, Westland-West afd.
Poeldijk, maandag 30 oktober 1989.
Alfalfa 42-44, aubergines 220-395,
bleekselderij 36-46, bloemkool 70-90,
bosuien 98, broccoli 155-160, cherry
tomaten 202-268, cherry tomaten
oranje 163-221. cherry tomaten rood
183-199, courgettes groen 94-132,
courgettes geel 310-325, daikon 127-
130, druiven alicante 760-1080, drui
ven golden Champion 1200-1290,
druiven muscaat 1380, komkommers
50-149, komkommers 117-124, kom
kommers stek 42-61, koolrabi 46-75,
meloenen oog geel 40-510, oester
zwammen 141,. paksoi 131, paprika
geel 340-490, paprika groen 120-160,
paprika donker oranje 610-980, pa
prika oranje 550-810, paprika bruin
850-1110, paprika paars 450-1320,
paprika rood 680-820, paprika wit
630-780, paprika Turkse 375, puntpa-
prika lila 360-1130, puntpaprika rood
240, pepers groen 430-510, pepers
rood 320-420, peterselie 14-21, prei
117-131, raapstelen 22-30, radijs 26-
40, radijs zakjes 13-17, rode sla 13,
roodlof 290, selderij 25-27, sla 16-31,
snijbonen 450, spitskool 54, tomaten
59-152, venkel 75-165, vleestomaten
127-240.
WESTLAND-WEST. afd. Poeldijk,
maandag 30 oktober 1989.
Alfalfa 50-67, aubergines 250-435,
aubergines mini 15-42, bleekselderij
33-45, bloemkool 119-135, bosuien
100, broccoli 175-185, cherry toma
ten 193-222, cherry tomaten oranje
197-254, cherry tomaten rood 185,
Chinese kool 58-75, courgettes groen
94-142, geel 380-405, daikon 123-
127, druiven alicante 820-1050, drui
ven gros maroc 670, druiven golden
Champion 1250-1330, druiven mus
caat 1290-1410, eikebladsla 50. kom
kommers 64-144, komkommers korm
123-127, komkommers stek 36-57,
koolrabi 17-66, lollo rosso 60-90,
oesterzwammen 132-135, paksoi 70-
100, paprika geel 370-540, groen
210-370, oranje 620-740, bruin 1000-
1240, paars 620-1210, rood 700-840,
wit 620-700, paprika Turkse 400,
puntpaprika lila 460-1070, puntpapri
ka rood 260, pepers groen 560-690,
pepers rood 90-490, peterselie 13-22,
prei 75-128, raapstelen 18-21, radijs
30-38, radijs zakjes 13-14, selderij
12-23, sla 21-31, snijbonen 560-600,
sperziebonen 410-680, tomaten 60-
139, venkel 70-160, vleestomaten
116-208
VEEMARKT LEIDEN - Prijzen slacht-
runderen per kg. geslacht gewicht,
zonder nier en slotvet, inklusief BTW
(volgens P.V.V.). Aanvoer slachtrun-
deren 949 stuks, waarvan mannelijk
150. Mannelijk super 9,75-10,75.
Mann. extra kwal. 8,75-9,75. Mann.
1e kwal. 7,95-8,75. Handel goed en
prijzen iets hoger. Mann. 2e kwal.
7,20-7,95. Mann. 3e kwal. 6,60-7,20.
Handel goed en prijzen hoger. Vrou
welijk super 10,00-12,75. Vrouwelijk,
extra kwal. 8,50-10,00. Vrouwelijk 1e
kwal. 7,40-8,50. Handel goed en prij
zen gelijk. Vrouwelijk 2e kwal. 6,45-
7,35. Vrouwelijk 3e kwal. 6,05-6,45.
Worstkwaliteit 5,60-6,60. Handel ma
tig en prijzen lager.
Slachtschapen en lammeren per kg,
geslacht gewicht, inklusief BTW: Aan
voer 60 lammeren. Zuiglammeren per
kg 8,00-9,50 en 180-195 per stuk. De
handel was matig en de prijzen gelijk.
De totaalaanvoer bedroeg 1009
(ADVERTENTIE)
DeNSG heeft
ook iets tegen
do-re-mi-fa
do-re-"1'"*3
doorklinken.
W
De Nederlandse Stichting
Geluidhinder heeft iets
tegen lawaai:
gratis informatie.
ROTTERDAM Om tien
uur vanochtend heeft de
Rotterdamse olietermijn
markt Roefex (Rotterdam
Energy Future Exchange)
zijn deuren voor de han
delaren in termijncontrac
ten in ruwe olie, huis
brandolie en zware stook-,
olie geopend. Met Roefex
kent de havenstad voor
het eerst in twintig jaar.
weer een termijnbeurs.
Gisteren verrichtten minister
Ruding van financiën en bur
gemeester Peper van Rotter
dam in het World Trade Cen
ter onder grote belangstelling
uit de oliewereld de officiële
opening.
Op de nieuwe beurs kan ge
handeld worden in drie con
tracten: contracten van 1000
vaten ruwe olie en twee pro-
duktcontracten, namelijk 100
ton huisbrandolie en 100 ton
zware stookolie. In totaal zijn
160 zetels aan beursleden toe
gewezen. Een derde van de
aanvragen was afkomstig van
buitenlandse oliemaatschappij
en en internationale oliehan
delaren.
Een groot verschil tussen Rot
terdam en andere olietermijn-
markten in de wereld is dat bij
uitoefening van een contract
daadwerkelijke levering van
het gekochte produkt mogelijk
is. Dat komt door de enorme
opslagcapaciteit in Rotterdam,
dat het belangrijkste centrum
voor opgeslagen olie in de we
reld is. Gedacht wordt aan de
mogelijkheid in de toekomst
bij het welslagen van de olie
termijnmarkt tevens een olie-
optiebeurs in Rotterdam te
vestigen.
Het heeft enige jaren geduurd
voordat de Rotterdamse olie
termijnmarkt daadwerkelijk
van start kon gaan. Al in 1984
ontstonden er initiatieven om
een optiebeurs in minerale
oliën te beginnen. Na enige ja
ren onderzoek sneuvelde dit
initiatief, omdat de oliehandel
er te weinig brood in zag.
Dat zat de Rotterdamse Kamer
van Koophandel niet lekker.
In overleg met ondernemin
gen uit de energiebranche
werd een onderzoek begonnen
naar de mogelijkheden van
een olietermijnmarkt. Uitein
delijk bleek dit wel een haal
bare kaart te zijn. Voorzitter
R. de Bok van de Kamer van
Koophandel speculeerde in
zijn toespraak tijdens de ope
ning zelfs al op termijn- en op
tiebeurzen voor meer produk-
Minister Ruding (links) en burgemeester Peper draaien samen
aan het wiel, waarmee de opening van de Rotterdamse olieter
mijnmarkt een feit is. foto: anp
Minister Ruding van financiën handel in termijncontracten op
zei in zijn toespraak dat het energiewaarden naar Neder-
goed is om de gereguleerde land te halen.
Schoon Venetië
Natuurlijk zijn ook gondels geen milieuvervuilers, maar de motorboten in Venetië zijn dat wel. Sinds
gisteren kent het Italiaanse Giethoorn echter een schone 'passagiersbus'. De aluminium boot wordt
elektrisch aangedreven. foto: ap
Maxwell verkoopt
drukkerijen VS
TORONTO De Britse medi
amagnaat Robert Maxwell
verkoopt de meerderheid van
zijn Amerikaanse drukkerijen
aan de Canadese uitgever-
/drukker Quebecor. De druk
kerij-activiteiten van de twee
worden gebundeld in een
nieuwe onderneming, waarin
Quebecor 57,5 procent krijgt
en Maxwell twintig procent.
Quebecor betaalt Maxwell
287,5 miljoen (Amerikaanse)
dollar. Het nieuwe concern
omvat 61 drukkerijen, waar
van er vijftien van Maxwell
afkomstig zijn en wordt de op
één na grootste drukkerij in
Noordamerika.
SINGAPORE Singapore
Airlines (SIA) heeft belang
stelling voor samenwerking
met een Europese branchege
noot, zo heeft president-direc
teur J.Y. Pillay van de SIA
gisteren bekend gemaakt.
Deze luchtvaartmaatschappij
sloot vorige week donderdag
nog een samenwerkingsove
reenkomst met de Amerikaan
se luchtvaartmaatschappij Del
ta Airlines. Daarbij namen bei
de ondernemingen een belang
in elkaar. Pillay weigerde de
naam van de toekomstige part
ner te noemen. „We overwe
gen binnen een half jaar een
band met één van de kandida
ten in Europa. De samenwer
king betekent niet zonder
meer dat beide partners ook in
elkaar zullen deelnemen. Er
zal in elk geval wel aan een
gezamenlijke marktstrategie
worden gewerkt", volgens Pil
lay. De transactie zal niet de
zelfde omvang hebben als die
in het geval van SIA en Delta
Airlines. Vorige week donder
dag werd overeengekomen dat
SIA een belang van circa vijf
procent neemt in Delta Airli
nes, terwijl Delta ongeveer
drie procent van de aandelen
van SIA overneemt. Deze aan
delenruil kost beide maat
schappijen afzonderlijk 180
miljoen dollar.
EG-WETSVOORSTELLEN
PAS OVER DRIE JAAR KLAAR
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL Het 'sociale
Europa' waar de twaalf
Europese regeringsleiders
begin vorig jaar om vroe
gen en waar de Europese
vakbeweging en het Euro
pees Parlement in Straats
burg sindsdien zo harts
tochtelijk op aandringen,
komt op zijn vroegst pas
halverwege de jaren ne
gentig tot stand.
De technische en politieke
problemen waarmee Brussel
heeft af te rekenen, zijn onmo
gelijk sneller op te lossen, zo
bleek gisteren in Brussel tij
dens een vergadering van de
twaalf EG-ministers van socia
le zaken. Volgens de betrok
ken EG-commissaris, de
Griekse socialiste Vasso Pa-
pandreou, zal de Europese
Commissie pas over twee a
drie jaar concrete wetsvoor
stellen aan de vertegenwoordi
gers van de twaalf lidstaten
kunnen voorleggen. Dat bete
kent dat de koppeling van het
'sociale' Europa aan het 'Euro
pa van de ondernemers' niet
langer houdbaar is. Het Euro
pa zonder grenzen moet im
mers op 1 januari 1993 een feit
zijn.
Op de EG-top van regerings
leiders begin december in
Straatsburg wordt de lidstaten
wel een sociaal handvest voor
gelegd. Dat is een plechtige
verldaring waarin de twaalf
beloven dat ook aan de rech
ten van werknemers op Euro
pees vlak aandacht wordt be
steed. Bovendien wordt aan
het handvest een actieprogram
gekoppeld waarin komt te
staan op welke terreinen naar
Europese wetgeving moet
worden gestreefd. Maar van
concrete maatregelen met juri
dische implicaties is voorlopig
geen sprake. Ondanks deze
soepele opstelling van de Eu
ropese Commissie en de lidsta
ten stemde de Britse delegatie
met een 'doorgeleiding' van
deze documenten naar de top
niet in, wat minister De Ko
ning de opmerking ontlokte
dat 'het continent weer geïso
leerd is'. Hijzelf deed in zijn
laatste EG-vergadering een
vruchteloze poging de mede
zeggenschap in ondernemin
gen, het voor Engeland moei
lijkste punt, aan het lijstje van
actiepunten toegevoegd te krij
gen.
De Koning: „Dat recht zou op
Europees niveau minstens
moeten worden vastgelegd
voor die ondernemingen die in
meerdere lidstaten vestigingen
hebben". De Koning maakte
met zijn suggestie - „het zou
voor mij een mooi afscheidsca
deau zijn" - geen schijn van
kans. Hetzelfde lot trof een
negen punten tellend West
duits verlanglijstje. Bonn wil
zo snel mogelijk Europese wet
geving voor de bescherming
van jonge werknemers, zwan
gere vrouwen, moeders met
jonge kinderen, gehandicapten
en deeltijdwerkers en goede
regelingen voor gezondheid en
veiligheid op het werk en be
roepsoriëntatie. De Westduiste
minister waarschuwde voor
een te eenzijdige oriëntatie
van de EG op economische
eenwording - „als we nu de
sociale aspecten achterwege la
ten hijsen we een vlag zonder
dat we er een schip onder heb
ben" - maar wist daarmee de
Britten niet over de streep te
trekken. Premier Thatcher
ziet sociale rechten als een na
tionale verantwoordelijkheid,
waar in Brussel hooguit vrij
blijvend over mag worden ge
praat. De twaalf EG-ministers
van sociale zaken hebben op
30 november nog een laatste
kans om de rijen te sluiten,
voordat het sociale Europa op
de agenda van de EG-rege-
ringsleiders komt. Daar wordt
een harde confrontatie tussen
premier Thatcher en de funge
rend EG-voorzitter, de Franse
president Mitterrand, vrijwel
onvermijdelijk.
DEN HAAG De chemi
sche industrie kan meer
stoffen opnieuw gebrui
ken en kan het ontstaan
van afval meer vermijden
dan tot nu toe het geval is.
Dat blijkt uit een rapport
van het onderzoeksbureau
McKinsey, gemaakt in op
dracht van de Vereniging
van de Nederlandse Che
mische Industrie (VNCI).
De inzameling van afval van
kunststof bijvoorbeeld is vaak
minder moeilijk dan wordt
aangenomen. De problemen
voor de bedrijven schuilen
veeleer in de „economische
haalbaarheid", wanneer het
erom gaat het afval weer voor
gebruik geschikt te maken.
Een ander voorbeeld is het
verdampen van oplosmiddelen
in onder meer de metaalindu
strie. De verdamping kan be
perkt worden door de aan
schaf van betere apparatuur.
De inzameling van gebruikte
oplosmiddelen valt te verbete
ren. Vaak echter gaan bedrij
ven niet tot investeringen
over, omdat de normen die de
overheid stelt onvoldoende
duidelijk zijn.
Voor het McKinsey-rapport is
onderzoek gedaan naar inte
graal kringloopbeheer, een
van de belangrijkste doelen
die zijn gesteld in het Natio
naal Milieubeleidsplan (NMP)
van de overheid. Het sluiten
van de kringloop omvat de fa
sen van de produktie, het ge
bruik, het terugwinnen van
het produktafval en het herge
bruik.
„Het is belangrijk te onder
kennen", zo staat in het rap
port, dat het succes van inte
graal kringloopbeheer „in aan
zienlijke mate" wordt bepaald
door „bedrijfseconomische af
wegingen". Het hergebruik
van stoffen (recycling) is voor
een bedrijf niet altijd aantrek
kelijker dan bijvoorbeeld ver
wijdering van die stoffen door
storten of verbranden van het
produkt-afval.
De technieken die nodig zijn
om het sluiten van de stoffen-
kringloop te verbeteren, zijn
vaak voorhanden, zo stelt het
rapport. Zij worden evenwel
eveneens vaak niet toegepast,
„omdat bijvoorbeeld een in
vesteringsdrempel moet wor
den overwonneji".
Een ander bezwaar voor de
chemische industrie bij de „re
generatie" biedt de markt
waarde van het materiaal voor
het oorspronkelijke produkt.
Terugwinnen van afval op
grote schaal mag het „even
wicht in vraag en aanbod" van
het oorspronkelijke produkt-
materiaal „niet verstoren".
Het rapport, dat gisteren werd
toegelicht door McKinsey-top-
man en oud-milieuminister P.
Winsemius, kent twee voor
beeldstudies. Eén daarvan gaat
over gwk, gechloreerde kool
waterstoffen, de ander over
pe/pp, polyethyleen en poly-
propyleen. Pe en pp zijn
kunststoffen die onder andere
voorkomen in verpakkingen
en huishoudelijke apparatuur.
Uit het onderzoek blijkt dat
van het pe/pp-afval op dit mo
ment slechts 10 procent wordt
teruggewonnen. Technisch ge
zien echter is regeneratie van
70 tot 85 procent van het pe/
pp-afval mogelijk. Grootste
probleem daarbij voor de be
drijven is dat terugwinning
momenteel bij niet meer dan
40 procent economisch renda
bel is.
Wil de regeneratie van het
kunststof-afval lonend wor
den, dan zijn volgens Winse
mius „grote investeringen" no
dig. Bovendien zal tegelijker
tijd duidelijk moeten worden,
dat voor het teruggewonnen
en hergebruikte afval een
„gróte afzetmarkt" bestaat.
Het rapport gaat niet in op de
mogelijkheid deze twee vereis
ten gezamenlijk te verwezen
lijken.
GOUD Nieuw Vorig* ZILVER
onbewerkt 24940 - 25440 24730 - 25230 onbewerkt 315 - 385
bewerkt 27040 26830 bewerkt 420
Opgave: Drijfhout, A'dam
561/8
65 7/8 657/8
18 7/8 191/8
39 381/8
51 3/4 521/8
71 3/4 721/4
16 1/2
51 5/8
64 7/8 645/8
57 1/8 571/4
Schrale beurs
aarzelend beter
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs heeft gis
teren over het algemeen bete
re noteringen laten zien, zij
het dat die met een zeer dunne
handel aarzelend tot stand
kwamen. De stemmingsindex
sloot met een winst van 2,5
punt op 179,9.
Akzo was 1,80 hoger op
129,10 en Koninklijke Olie
1,20 op 136,80. Bij de overi
ge actieve aandelen was Inter-
natio-Mtlller koploper met een
winst van 4,50 op 103,50.
Absolute tegenvaller was Fok
ker. Het fonds ging de markt
uit met een verlies van 1,60
opx/ 40,50. Volgens handelaren
kwam dit door aanbod van de
kant van Westduitse arbitrage-
huizen. In de grijze markt
deed de converteerbare obliga
tielening van 150 miljoen,
waarop vandaag de inschrij
ving is gesloten, het ook niet
best. De koers belandde op
95,75, waardoor gevreesd
wordt dat de emissie geen suc
ces zal worden.
Van de binnenlandse aandelen
viel Center Pares op met een
winst van 4 op 64. Furness
wist 2 toe te voegen op ƒ117.
Verliezers waren hier onder
meer NKF die met een verlies
van 5,50 sloot op ƒ313. BAM
moest 3 prijsgeven op 98 en
Hoek 3 op 199. Op de paral-
lelmarkt moest Wolff ƒ3,10 la
ten op ƒ114,70 en Nationale
Borg 3,50 op 166,50. Ruim
35 procent van de fondsen
sloot hier hoger en ruim 38
procent lager.
De optiebeurs vertoonde giste
ren een opmerkelijke belang
stelling voor goudopties. De
aanhoudend nerveuze aande
lenmarkt dreef de prijs van
het goud met 2,60 dollar op
waardoor optiebeleggers voor
al call-opties kochten. In totaal
werden 2400 goudopties omge
zet. De EOE-index sloot vier
punten hoger op 288,51.