„Leer1
prijsbewust
Twijfel over inzicht Bush in veranderend Oost-Europa
kleint es
071-122244
E
II
schröder
Bevolking Namibia heeft
meer vertrouwen door
aanwezigheid van UNTAG
ad sanctos
))polec
MTS-ers en HTS-ers
Multec zoekt
HTS-ers
070-818465
Bel voorde folder06-0400. POSTBANK
BUITENLAND
CckbcSootcMit
MAANDAG 30 OKTOBER 1989 PAGINA
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON De
Amerikaanse president
George Bush heeft dezer
dagen gezegd „de zorgen
van een aantal Europese
leiders over een mogelijke
hereniging van Duitsland
niet te delen". Hij voegde
daar overigens aan toe „in
het volgende decennium
grote veranderingen te
verwachten met betrek
king tot de status van
Duitsland".
De Amerikaanse president zei
ook: „Ik denk niet dat wij
moeten aandringen op een
concept van hereniging of dat
wij daarvoor een tijdslimiet
moeten bepalen en dat wij, aan
deze kant van de oceaan, tal
van nieuwe uitspraken over
dat onderwerp moeten doen.
Dit proces heeft tijd, veel tijd
nodig en moet door middel
van een 'geleidelijke evolutie'
moet plaatsvinden".
De uitspraken van Bush heb
ben enige twijfel gezaaid over
de vraag of de Amerikaanse
regering voldoende inzicht
heeft in de zeer snelle veran
deringen die zich met name in
Oost-Europa voltrekken en of
president Bush een duidelijk
beeld heeft van de politiek die
de VS met het oog op die ver
anderingen moet volgen. Zo
wel Bush als zijn minister van
buitenlandse zaken, James Ba
ker, hebben de afgelopen
maanden de Duitse hereniging
aangestipt als een van de be
langrijkste dingen die in Euro
pa kunnen gebeuren. Maar
beiden zijn niet nader op de
consequenties van zo'n hereni
ging ingegaan. Bush, die on
langs telefonisch contact had
met bondskanselier Helmut
Kohl, heeft bij die gelegenheid
wel gezegd erop te vertrouwen
dat West-Duitsland zich niet
tot een neutralistische koers
zal laten verleiden en daar
door in een moeilijke positie
binnen de NAVO zal komen.
Tijd
De reacties van de Ameri
kaanse president zijn tekenend
voor de manier waarop zijn re
gering tegen de ontwikkelin
gen in Oost-Europa en, in dit
geval, de beiden Duitslanden
aankijkt. De Amerikanen we
ten dat West-Europa enig 'lei
derschap' van Washington
verwacht als het gaat om de
zich razendsnel voltrekkende
ontwikkelingen aan gene zijde
van het steeds poreuzer wor
dende IJzeren Gordijn. Maar
zowel Bush als Baker blijken
niet het soort leiders te zijn dat
in staat is met grote verbeel
dingskracht op plotselinge ont
wikkelingen te reageren. Voor
Washington heeft alles tijd,
moet alles langs de weg der
geleidelijkheid worden gerea
liseerd. Een dergelijk houding
past precies bij de voorzichtige,
kalme en zelfs wat traag rea
gerende Amerikaanse presi
dent. Vandaar ook dat Was
hington gekozen heeft voor
een afwachtende houding, ook
voor wat betreft een snel bin
nen het politieke blikveld ko
mende hereiniging van Duits
land.
Niet acuut
Washington heeft altijd ge
dacht dat het kon volstaan met
min of meer symbolische reac
ties op een nieuw concept voor
de beide Duitslanden. Het pro
bleem werd niet als accuut ge
zien. Er moest over gepraat
worden omdat de Westduitsers
dat nu eenmaal wilden, maar
stappen op dat terrein hoefden
niet te worden gezet. Een her
eniging was een mooie zaak
om te bepleiten, maar lag tege
lijkertijd in een zo ver ver
schiet dat daar niet in prakti
sche zin over hoefde te wor
den gedacht. In feite neemt de
Bush-regering die houding
niet alleen aan ten opzichte
van het Duitse vraagstuk,
maar ook ten opzichte van alle
WINDHOEK De kleine
politiepost van de VN-vre-
desmacht UNTAG in Ka-
tatura, een zwarte woon
gemeenschap even buiten
Windhoek, is vrijwel uit
gestorven in de middag
hitte van dit woestijnland
in Namibia. Buiten hangt
hoog de vlag van de VN.
Binnen staat een paar UN-
TAG-agenten bij elkaar -
een Egyptenaar, een Ke-
niaan, een Jamaicaan en
iemand met een Vlaams
accent.
Koninklijke marechaussee
Linda Slomp is met haar 22
jaar een van de jongste agen
ten en tevens een van de wei
nige vrouwen in de UNTAG-
macht, die in totaal 1500 leden
telt. Samen met Nicolien Perik
woont zij in een huis buiten
Windhoek. De vraag of het in
haar werk in dit land geen na
deel is dat zij vrouw is, beant
woordt Linda ontkennend.
Evenals Nicolien meent zij dat
mensen eerder naar hen ko
men dan naar hun mannelijke
collega's. „De bevolking is nog
steeds bang voor uniformen",
aldus Linda.
Op het moment zijn er zestig
Nederlandse agenten in Nami
bia. Zij zijn in groepen van vijf
tot zeven mensen verdeeld
over heel Namibia, een land
dat zo groot is als tweederde
van West-Europa met een be
volking van 1,5 miljoen. De
meeste Nederlandse groepen
zitten in het noorden - in
plaatsen zoals Oshakati, On-
dangwa, Katimo Mulilo en
Rundu.
De agenten krijgen dagelijks
veel te maken met de spannin
gen die in het land bestaan na
de oorlog die 23 jaar duurde en
voornamelijk werd uitgevoch
ten in het noorden. Op hét
ogenblik gaat het vooral om de
spanningen tussen SWAPO -
de vroegere bevrijdingsbewe
ging, die nu de rol gaat spelen
van politieke partij - en de
Democratische Turnhalle-Alli-
antie (DTA), een alliantie van
politieke en etnische groepen.
Botsingen
Van tijd tot tijd zijn er botsin
gen tussen aanhangers van
deze groepen, waarover klach
ten terechtkomen bij de UN-
TAG-agenten. Soms lopen de
botsingen uit de hand. Zoals op
1 oktober. Bij een heftige con
frontatie in het noorden bij
Oshakati trokken SWAPO-
aanhangers een DTA-organi-
sator uit zijn auto en doodden
hem. Een Nederlandse VN-
agent zei dat hij echt bang
was, zo groot waren die span
ningen. In dezelfde week
werd een UNTAG-post in Os
hakati, die wordt bemand door
zeven Nederlandse agentdn,
ook aangevallen.
Een voordeel voor de Neder
landers is dat zij het Afrikaans
kunnen volgen. Want de Zuid-
westafrikaanse politie SWA-
POL, v^n wie zij het werk
controleren, schrijft haar
meeste verbalen en rapporten
in het Afrikaans.
Slomp zegt? zich soms weieens
kwaad te maken over het
„zinloze geweld" als gevolg
van het alcoholmisbruik en
van de straatbendes die opere
ren in de zwarte woongemeen
schap waar zij is neergezet.
Maar zij komt uit Den Haag
met zijn eigen drugsproblemen
en acht zich daardoor beter
dan anderen in staat met de
gevolgen van alcoholmisbruik
om 'te gaan als die zich in het
werk voordoen, ofschoon zij
niet onder het eigenlijke UN-
TAG-werk vallen.
Apartheid werd tien jaar gele
den bij de grondwet afge
schaft, maar bestaat nog
steeds. „Ik was verbaasd over
de apartheid", zegt Nicolien
Perik uit Venlo. „Je schrikt
als je het ziet. Je moet het echt
meemaken om een goed beeld
te krijgen". Zij en Linda geven
als voorbeeld dat zij met hun
collega Leo Simon een bar
wilden bezoeken. Maar Simon
kwam er niet in, omdat hij
niet blank is.
Missie*
De commandant van het Ne
derlandse contingent in UN
TAG, kolonel K. C. Roos, is te
vens hoofd operatien van UN
TAG en daarmee plaatsver-
vangend-bevelhebber van alle
1500 agenten uit de verschil
lende landen. Roos zegt zich
terdege bewust te zijn van de
psychologische spanningen die
ontstaan door zo'n internatio
nale missie. „Na alle politiek
van de VN moet je ook naar
het zuiver menselijke kijken
dat zo'n internationale missie
met zich meebrengt. Het is
eerst het bekende gegeven dat
je 24 uur per etmaal op eikaars
lip zit. Daarnaast ben je 24 uur
per dag met mensen bezig en
ga je om met dezelfde mensen
veranderingen die zich op dit
ogenblik in Oost-Europa en de
Sovjet-Unie voltrekken.
Bovendien zien de Amerika
nen die veranderingen in vrij
simpele termen: ze zijn goed
zolang ze een overgang naar
het kapitalistische systeem
naar Amerikaans model bete
kenen. Bush' toespraken tij
dens zijn jongste bezoek aan
Polen en Hongarije wijzen
daar duidelijk op. In de visie
van de Amerikanen komt alles
goed als de communistische
landen het vrije marktsysteem
omhelzen. Doen ze dat, dan
kunnen ze bovendien rekenen
op Amerikaanse financiële
hulp. Doen ze dat niet, dan
moeten ze zelfs oplossingen
zien te vinden voor hun natio
nale problemen. Washington
denkt niet in termen van tus
senoplossingen en politieke en
ideologische overgangsfasen.
Zolang Moskou en de regerin
gen in de Oosteuropese landen
er geen blijk van geven dat ze
regelrecht en zonder reserve
op de invoering van een kapi
talistisch systeem naar westers
model aansturen, zolang kan
Amerika beter afwachten. Het
enthousiasme over wat er in
het oostblok gaande is, kan be
ter worden overgelaten aan de
Westeuropeanen.
Voor de behoudende omge
ving van de Amerikaanse pre
sident is het alles of niets; is
het of puur kapitalisme of
communisme. Daar tussenin
bevindt zich in het geheel
niets. Het ziet er op dit mo
ment naar uit dat het Witte
Huis geen oog heeft voor wat
zich in het enorme gebied tus
sen kapitalisme en communis
me afspeelt. Voor Washington
is dat gebied een gevarenzone
waarin gemakkelijk zulke
voor Amerikanen moeilijk te
begrijpen vormen van 'demo
cratisch socialisme' en door
een overheidsbemoeienis ver
zwakt en gereguleerd kapita
lisme kan ontstaan.
Het herenigingen van de
Duitslanden lijkt voor Was
hington een garantie te zijn
dat Europa zich steeds meer in
het politieke schemergebied
tussen een ongeremd kapitalis
me en de laatste restanten van
het communisme gaat bewe
gen. President Bush lijkt de
discussie daarover maar liever
op de lange baan te schuiven.
als met wie je werkt". Daarom
deelt hij bijvoorbeeld patrouil-
leroosters zo in dat er nooit
twee mensen van hetzelfde
land op uitgaan.
Mogelijkheden tot ontspanning
in de vorm van bioscopen, res
taurants en zwembaden ont
breken in Namibia. Er zijn ook
geen supèrmarkten. Voor de
paar Nederlandse agenten in
en om Windhoek is de „cul
tuurschok" misschien nog niet
zo groot. Maar voor hen in het
noorden in Ovamboland en
Caprivi, 600 tot 1000 kilometer
van de hoofdstad Windhoek, is
het zelfs een helse toer om een
telefoontje naar de buitenwe
reld te plegen.
In Oshakati is er tenminste
nog een pension of logement
waar bezoekers elkaar kunnen
treffen en waar de Nederland
se agenten naar toe kunnen
om te eten. Maar in andere
plaatsen zoals Rundu of Kati
mo Mulilo is zelfs geen grote
winkel en moet men vele kilo
meters rijden om boodschap
pen te kunnen doen.
Bevrijders
Allen die in april als eersten
naar het noorden gingen, zeg
gen dat zij nooit zullen verge
ten hoe zij daar na 23 jaar oor
log als een soort bevrijders
werden binnengehaald. De
marechaussees wijzen ook op
het grote verschil in de ver
kiezingsstrijd vergeleken met
die in Nederland - de enorme
verkiezingsbijeenkomsten, de
geweldige spanning tussen po
litieke partijen en straks de
lange duur van de verkiezin
gen zelf. Deze duren vier da
gen van 7 tot 11 november.
Kolonel Roos zegt daarover:
„Je moet natuurlijk heel erg
oppassen dat je de cultuur van
dit land niet gaat afmeten naar
je eigen cultuur. Als we alles
door onze Nederlandse bril be
kijken en vervolgens beoorde
len, dan vrees ik dat je het ri
sico loopt dat je een verkeerd
beeld krijgt".
„Ik denk dat we vanaf het
moment dat we hier in april
aangekomen zijn tot nu in ok
tober veel hebben bereikt in
dit land. Dat wil niet zeggen
dat de zaak nu volledig is op
gelost en dat alles onder con
trole is, maar ik ben ervan
overtuigd dat door onze aan
wezigheid de bevolking veel
meer vertrouwen heeft gekre
gen en veel vrijer is geworden
in haar optreden".
Familieberichten
Dankbaar voor alles wat hij voor ons allen is
geweest, geven wij u diepbedroefd kennis van het
plotseling overlijden van mijn innig geliefde man,
onze zorgzame papa en lieve opa
PIETER JOHAN JOSEPH
KUIJPERS
op de leeftijd van 79 jaar
Waddinxveen: M. G. Kuijpers-Compeer
Arnhem: Will
Karlijn, Maren, Jasper
Zeist: Hannie en Redd
Roelofarendsveen: Ella en Frank
Maarten-Pieter, Mayel
Roosendaal: Charles en Ans
Peter, Paul, Jos
27 oktober 1989
Passage 182
2741 GR Waddinxveen
Papa is thuis opgebaard.
Zij die van hem afscheid willen nemen zijn welkom.
Woensdag 1 november zal de plechtige H. Mis van
Uitvaart gehouden worden in de parochiekerk St.
Victor, Zuidkade 176 om 10.30 uur.
Daarop aansluitend begeleiden wij hem naar zijn
laatste rustplaats op de R.K. begraafplaats aan de
Alb. Thijmlaan.
LEIDSE COURANT
MEUBELEN, HUISRAAD ENZ.
Stoten groothandel De Vries
Wü stofferen 10 bankstelkussens incl. stof vanaf 295,-, Velours
overgordijnen van 39,95 voor 9,95 gratis gemaakt. Vitrage en
al onze modelgordijnen 50 tot 80% korting. Ook gratis gemaakt.
1000 verschillende meubelstoffen voor 9,95. Ampèrestraat 10,
Zandvoort-Noord. Tel. 02507-19347.
Leerling KAPSTER in Leiden
zoekt mannelijke modellen die
gratis geknipt willen worden.
Belt u even? 020-432667 (Mai-
ke).
T.k. SAAB 99 GL '78. 3-dedrs,
met Ipg, rijdt goed, weinig roest,
650,-. Tel. 02522-15923.
I LESSEN EN CLUBS
Verkeersschool
Tempo
Ie les 3,95
Ook vrachtwagen en autobus.
GITAARLES (ook electrisch
bas), keyboard, drum, saxo
foon, trompet en zang. Ook
voorbereidende opleiding con
servatorium lichte muziek. Mu
ziekschool Wolthuis, in de
Droomfabriek, Oude Singel 56.
Inlichtingen: 01717-5827.
Zonder omwegen uw RIJBE
WIJS. Bel voor een spoedcur
sus, rechtstreeks (en gratis) het
centrale nr. 06-022.92.29.
Te huur aan de BENOOR-
DENHOUTSEWEG kleine ge
stoft. zit/slaapkamer met t.v.
en telefoonaansl., beperkte
kookgel., toilet douche alg.
gebruik. 400.- p.m. incl. 1
maand borg. Tel. 070-
504826.
etage in centrum
Te huur: 2 tot 8-pers. VAKAN
TIEBUNGALOWS te Lochem.
Achterhoek. Bungalowpark „De
Witte Berken". Tel. 05730-
51308. Folders gratis op aan
vraag.
GOLDEN RETRIEVER pups. ou
ders HD gekeurd, mini Yorkshi
re Terriërs. 08878-1318.
Wilt u vast en zeker aan de
slag? Na drie maanden al?
Wordt dan
rij-instructeur (m/v)
rijschoolhouder (m/v)
Meer dan 250 vacatures. Uitste
kende toekomstmogelijkheden.
In oktober en november starten
nieuwe opleidingen bij het Na
tionaal Opleidingsinstituut voor
de Rijschoolwereld in Utrecht
en Best. Bel (ook 's avonds)
voor gratis studiegids de Kader-
school: 04998-99425.
gevr. voor de verkoop van kunst
Ben jij in het bezit van een groot
uithoudingsvermogen en heb je
daarbij een commerciële instel
ling, dan zullen de verdiensten
zeer groot zijn. Wil jij werken
heb je interesse? Bel tijdens
kantooruren of vrijdag tussen
16.00 en 20.00 uur 02907-2313.
Rij-instruktevrs (m/v)
met het enige, door de minister
afgegeven vakdiploma vinden
volop werk. Nieuwe zaterdag
opleiding start 20 januari in mo
dern nieuw schoolgebouw. Op
leiding en examens in Nieuwe-
gein, centraal in Nederland.
Examens door eigen docenten.
Bel nu Rij-instrukteursopleiding
Nieuwegein, 03402-42514, voor
gratis Studiegids.
ASC bedrijfsdiensten
vraagt
schoonmaker/ster
voor een van haar projekten in
Lisse. Werktijden 7.30-9.30
Min. leeftijd 21 jaar. Voor inlich
tingen tel. 071-222550.
Te koop gevraagd: ijzer, meta
len en SLOOPOBJECTEN. Tel.
01891-18116.
TANDENGOUD 13,-. sloop-
goud 10,-. cash/gram. Van
Ruiten, antiquair, Kort Rapen
burg 12, L.B.
lammermarkt 43 leiden
071-126618
Lid STIBA, grote sortering onderdelen van recente schadeauto's
in alle merken en alle bouwjaren. Tevens verkoop nieuwe onder
delen. Inkoop sloop- en schadeauto's met afgifte van wettelijk
goedgekeurd vrijwaringsbewijs. Voorschoterweg 41, Valkenburg
Z.H., tel. 071-315101. Afdeling Japanse onderdelen. Haringkade
2, Katwijk ZH, tel. 01718-28131.
Opel Kadett 13 S bj. '81
APK juni 1990 4750,- incl. r
dio en diverse extra's, blauw
met. Tel. 070-276633 na 18.00
I AUTO'S T/M ƒ3500
Goedkope autoverzekering bel
Zaalberg 071-132732. Gesprei
de betaling mogelijk. Tevens
voor al uw geldleningen, 071-
132732.
Gevraagd: elk type AUTO.
schade of def. geen bezw.
PTT vrijwaring, tot 3500.-.
Tel. 070-896328.
zoekt ervaren
Alle vakrichtingen.
Voor uitgebreide informatie:
tel. 070 - 451400
Studentenhuis (H) zoekt
werkster
Dakpannen
wegens nieuwbouw, plm. 2000
stuks, sneldekpannen, bruin,
t.e.a.b., 01715-1241.
T.k.a. wegens verhuizing grote
PAPEGAAIENKOOI 350,-,
gokkast 400,-, mooi electr. or
gel 500,-. ijzeren buro 50,-.
Tel, na 17.00 uur 211464.
NAALDENKOKERTJES zilver, 2
modellen nieuw 35,-, Van Rui
ten, antiquair, Kort Rapenburg
12, Leiden (geopend wo. t/m
za.l).
Luxe auto's vanaf 30,- p.d.
Autoverhuur PRANGERS, Lei
derdorp, 071-894040.
CARAVANS
Intro 1990 bij CRM, STACARA
VANS (chalets) in hout of kunst
stof. Ind. naar wens,, b.v. 9x3 m.
geh. compl. 24.950,-. Inruil
goede prijs mog. Bredeweg 26,
Moerkapelle. Info 01793-2530.
Bij C.R.M. 2000 m2 showroom
vol OCCASIONS sta- en tourca
ravans. Onze specialiteiten o.a.
z.g.a.nwe tourcaravans b.v. bj.
'88/'89. Voortenten 10% kor
ting. Tabbert, Weippert, Hobby
enz. Nieuwe stacaravans (Cha
let) in hout of kunststof, ind.
naar uw wens. Ook inruilcar.
v.a. 1.150,-. Financiering en
inruilen geen probleem. Ook in
koop en uniek terugkoopsys
teem. Onze gezellige sfeervolle
showroom vindt u aan de Bre
deweg 26, Moerkapelle, tel.
01793-2530. De koffie staat
klaar van 9.00-18.00 uur,
dag van 12.00-16.00 uur.
1e klas 2e hands fietsen
in alle soorten en maten
met garantie en service.
Bonaparte Rijwielen
Leiden, Boommarkt 8
Tel. 071-124.124
Wassenaar, Kerkehout 22
Tel. 01751-77253
Foto Dickhoff
Haarlemmerstraat 207, Leide
Tel. 071-140005
Irislaan 63, Oegstgeest
Tel. 071-174917
I DIVERSEN
Mevr. Salomé, HELDERZIEN,
DE, onthult uw toekomst, liefde
geld, gezondheid, geluk Occu
te bewerking/bescherming. Ta
070-452633, Den Haag.
Verhuur SINT- en Piet-kos
tuums, mooie pakken, lage pri,
zen. Ook schminken. Bel 071
312221
Al 14 jaar Studenten Centrale
Sint en Piet op BEZOEK
ƒ51,50. Bel van 17.30-21.31
uur 071-312221. Ook verhuu
kostuums.
DEZE HELE WEEK
DE MOOISTE STOFFEN
EXTRA LAAG GEPRIJSD
TRICOT SOEPEL
alle modekleuren
100% diolen
150 cm. br. H|
van 27,50 m M
per meter H
nu Am
BORKEN CRÊPE
100% viscose
nieuwe dessins
150 cm. br. Hf MM
van 29,90
per meter H
NU
VISCOSE VOILE
de modetopper
super mooie dessins
150 cm. br.
van 49,90 m MM M
per meter M
NU
ZUIVER WOL
nieuwe blazer ruitjes
nieuwe unies
zeer exclusief
150 cm. br. MM
van 59,90 m M J|^
per meter
NU
ROTTERDAM-COOLSINGEL 79 ZOETERMEER-PROMENADE 102
L DEN HAAG-SPUISTRAAT 18 DEN BOSCH-HOGE STEENWEG 11 J
Enkele voorbeelden van maximumtarieven en Postbank-tarieven voor doorlopend krediet
(huidige tarieven; wijzigingen voorbehouden). De cijfers spreken voor zich.
f 5.000.-
f 10.000,-
f 15.000-
f 25.000.-
f30 000.-
f40000.-
Termijn-
per maand
(2% van
de limiet)
I' 100,-
f200,-
f300,-
f500.-
f 600-
1,460% (19,0%)
1,308% (16,9%)
1,210% (15.5%)
1.141% (14,6%)
1,141% (14,6%)
1,114% (14,2%)
Postbank
0,980% (12,4%)
0.980% (12,4%)
0,980% (12.44b)
0,952% (12,0%)
0,952% (12,0%)
0.952% (12,0%)
volgens
wettelijk bij
Postbank
Verschil c
21 xf 100.-= f 2.100,-
12 xf 200,- f2.400,-
8 xf300.- f2.400.-
6xf 500,- f3 000.-
6 x f 600 - f 3.600 -
5xf800.- f 4.000,-
De maximale kredietlimiet bedraagt f 50.000,-.
Tussen haakjes vindt u de effectieve rente op jaarbasis.
Hierbij wordt ervan uitgegaan dat de kredietlimiet volledig wordt benut, het rentepercentage ongewijzigd blijft, geen n
disposities en geen extra aflossingen plaatsvinden en het termijnbedrag wordt voldaan zoals overeengekomen.
Neem voor al uw VERBOUWIN
GEN, kozijnen en ramen
aannemer. Tel. 070-683291
eerJ
Voor leningen zijn wettelijk maximumtarieven vastgesteld. Een aantal financiëli
instellingen hanteert deze hoogste tarieven, terwijl dit geen verplichting is. Er kunnei
ook lagere tarieven worden gehanteerd. De Postbank is één van de financiële instellingei
die tarieven onder het wettelijk maximum rekent. Daarom kan een
lening van de Postbank u honderden guldens voordeel opleveren.
