„In ieder mens zit iets
van messiaanse roeping"
U-ABC: Grote diversiteit Zuidamerikaanse kunst
Verbazing over Avro-spelprogramma quizPartners'
WIM KOOLE NEEMT AFSCHEID VAN IKON
Pols
KUNST
EfiidócSotvtcml
DINSDAG 24 OKTOBER 1989 PAGINA 14,
Chef-dramaturg weg
bij Nederlandse Opera
AMSTERDAM De chef-dramaturg van de
Nederlandse Opera, Tim Coleman, verlaat het
gezelschap per 2 december om een functie in de
Verenigde Staten te aanvaarden. Coleman was
in 1986 als lid van het artistieke team aange
trokken door de voormalige intendant Jan van
Vlijmen. Na diens ontslag twee jaar geleden,
verklaarde hij zich bereid het artistieke va
cuüm dat was ontstaan „mede te blijven opvul
len tot er een definitieve oplossing was gevon
den". Artistiek directeur Audi, die vorig jaar
oktober werd benoemd, zal donderdag zijn
plannen voor de toekomst toelichten. Tijdens
de presentatie van het seizoenprogramma 1989-
1990 afgelopen maart, verklaarde Audi nog dat
hij geen uitspraken wilde doen „over zijn artis
tieke koers" voor de jaren negentig.
Nederlandse lied te boek gesteld
Annie M.G. Schmidt en drs. P. (midden) nemen met de schrijvers
Jacques Klöters (links) en Kick van der Veer (rechts) hun stan
daardwerk van het Nederlandse liEd door. foto- anp
AMSTERDAM In het Betty
Asfalt Complex (voorheen Tin
geltangel) in Amsterdam is gis
teren een standaardwerk van
Nederlandse chansons en caba
retliederen uit de periode 1958-
1988 gepresenteerd.
Annie M.G. Schmidt kreeg het eerste
exemplaar aangeboden. Het boek
heet „Ik zou je het liefste in een doos
je willen doen". Het is samengesteld
door Jacques Klöters en Kick van
der Veer. Het bevat ruim 300 Neder
landse liederen van 82 tekstdichters.
Voorafgaande aan de presentatie
droegen enkele auteurs uit hun re
pertoire voor: Harry Jekkers, drs. P.,
Jules de Corte en Hans Dorrestijn.
De drie laatsten leverden ieder tien
teksten voor het boek. Jack Spijker
man presenteerde het programma.
Hij merkte op dat slechts vijf vrou
welijke auteurs in het boek voorko
men. Van Annie M.G. Schmidt zijn
overigens elf teksten opgenomen, het
grootste aantal per schrijver. Jacques
Klöters is neerlandicus, cabaretier en
schrijver van het standaardwerk „100
jaar amusement in Nederland". Kick
van der Veer schrijft teksten, treedt
op en won, samen met Peter Koek
koek, in 1981 het Leidse Cabaret Fes
tival.
Collectie porselein
brengt ruim miljoen op
DEN HAAG Op een veiling
van Chinees en Japans porselein
maandag bij Glerum in Den
Haag is voor 1.047.397 gulden ge
kocht. Een groot aantal prijzen
was zo hoog dat de taxatie in de
catalogus vele malen werd over
schreden. Zo bracht een blauwe
schotel gedecoreerd met meloe
nen 115.000 gulden op. De richt
prijs was 40.000 tot 50.000 gulden.
Twee zogenoemde Kangxi kom
men vonden een nieuwe eigenaar
voor 109.250 gulden. Dat was
ruim vijf maal de getaxeerde
waarde. Voor de veiling bestond
ook belangstelling uit de Vere
nigde Staten, Groot-Brittannië en
Hongkong, aldus Glerum.
Bijzondere films in Filmhuis
DEN HAAG In het
Haags Filmhuis wordt dit
winterseizoen elke maand
een lezing gehouden door
een lid van de Stichting
ter Bevordering van het
Wetenschappelijk Onder
wijs in de Media.
De spreker zal dan een „bij
zondere film begeleiden". Dr.
N.J. Brederoo opent de serie
op zondag 29 oktober. Hij zal
een toelichting geven bij de
film van Jiamie Chavarri „A
un Dios desconocido" (Aan een
onbekende God) uit 1977. Bre
deroo is filmdocent aan de
Rijks Universiteit van Leiden.
De lezingen zijh georganiseerd
door de Vereniging van Vrien
den van de Haagse Cinema-
theek. De vereniging heeft
verder in samenwerking met
de Haagse Filmstichting één
maal per maand een zwijgende
filmvoorstelling met pianobe
geleiding afgesproken.
HILVERSUM De gis
teravond uitgezonden af
levering van het Avro-
spelprogramma 'Partners'
heeft voor verbazing in
het tv-wereldje gezorgd.
In deze aflevering werd
namelijk voor het eerst
gebruik gemaakt van ho
moseksuele kandidaten.
„Partners" is een eenvoudig
spel. Twee panels mogen vra
gen stellen aan drie jongens en
drie meisjes. Op grond van de
antwoorden moeten de panels
uiteindelijk zeggen wie de
partner van wie is. Het ligt
voor de hand dat de panelle
den uitgaan van heteroseksue
le relaties en dus trachten ut te
zoeken welke jongen bij welk
meisje en andersom
hoort. Gisteravond bleek dat
anders: de drie koppels beston
den uit hetero- en homosek
suelen.
'Partners' is een produktie die
door de Avro in eigen huis
wordt gemaakt. De Avro heeft
zelf het redactieteam samenge
steld, met daarin schrijfster
Marjan Berk. Marjan Berk:
„Toen mij gevraagd werd of ik
aan het programma wilde
meewerken, heb ik van het
begin af aan gezegd dat ik dat
wel wilde doen, maar dat het
niet alleen om heteroseksuele
koppels mocht gaan. Het kan
nu dus gebeuren dat een pa
nellid denkt dat er een homo
seksueel stel in zit, terwijl dat
niet het geval is. Kortom: het
spel is veel spannender gewor
den".
Wat ook belangrijk voor Mar
jan Berk was, was het emanci
patoire effect dat de aflevering
uitstraalt. „Je laat zien dat
mensen heel vaak volgens een
vast patroon denken. Dat vaste
patroon hebben we met deze
aflevering doorbroken en ik
denk dat dat goed is voor de
emancipatie.
Bovendien had
den we bewezen dat je met ho-
"moseksuele kandidaten ook
een onderhoudend programma
kunt maken voor het brede
publiek".
Nederlands
Kamerorkest
mist glans
Het bleek gisteravond dirigent
Tibor Varga, een oude rot in
het vak, niet te lukken het
Nederlands Philharmonisch
Kamerorkest zover te krijgen
dat Mozarts jeugdsymfonie nr.
13 in F en zijn pianoconcert
nr.23 in A, KV 488 voldoende
glans en spirit kregen. De vio
len bleven wat te vaal en niet
overal gelijk en het koper liet
het in het begin zo nu en dan
afweten.
Deze kritiek geldt overigens
meer voor de symfonie dan
voor het pianoconcert, ook al
werd daar alle aandacht van
oog en oor bijna totaal door de
jonge solist Olli Mustonen op
geëist. Deze 22-jarige Fin zat
dubbelgevouwen voor de vleu
gel, de lange benen moeizaam
onder kruk of vleugel strek
kend en de expressiviteit van
zijn spel versterkend door on
der meer de handen zeer hoog
boven de toetsen op te heffen
in vloeiende bewegingen. Hij
is een begaafde pianist en
componist die in alle opzichten
zoveel overcapaciteit heeft dat
hij dit relatief eenvoudige pia
noconcert op een geheel eigen
manier overdadig aankleedde.
Het leek erop of hij de vleugel
als een forte piano bespeelde,
met zijn heel lichte en inge
houden toucher. Zijn cadens in
het eerste deel was grillig door
de versterkte ritmische con
trasten die hij aanbracht. Fei
telijk eiste zijn contrastrijke
vederlichte spel zozeer de aan
dacht op door ongelofelijk
knappe kleurschakeringen die
hij uit de vleugel wist te tove
ren, dat men de grenzen van
wat nog net wel en wat niet
meer kan, uit het oog dreigde
te verliezen. Diegenen die
deze interpretatie pretentieuze
onzin noemen, hebben in zo
verre gelijk dat dit ver staat
van de gemiddelde Mozartver-
tolking. Wie geneigd is aan te
nemen dat de solist probeerde
het karakter van de forte pia
no na te bootsen en zij die
waardering hebben voor een
hoogstpersoonlijke muzikale
interpretatie, hebben aan dit
spel toch veel plezier beleefd.
Dit was in ieder vele malen
interessanter dan de vierde
symfonie voor strijkorkest die
Karl Amadeus Hartmann in
1947 componeerde. Het werk
is ontegenzeggelijk goed ge
construeerd en doet soms aan
Hindemith denken. De dialoog
van de twee blokken strijkers
doet echter academisch aan en
wekt meer de indruk van een
knappe constructie dan van
een geïnspireerde compositie.
ERIK BESIER
Componist hit
Roberta Flack
overleden
LONDEN Ewan MacColl,
de componist van het liedje
,,The First Time Ever I Saw
Your Face" is in een Londens
ziekenhuis overleden aan de
gevolgen van een hartaanval.
Hij was 74 jaar. MacColl was
de zoon van een arbeider en
groeide op in het noorden van
Engeland. Toen hij 14 was,
ging hij van school om dichter
te worden. Hij zwierf door de
sloppen van Manchester, deed
los werk en hing een links-ra
dicale politiek aan, die later
leidde tot liedjes tegen kern
wapens, apartheid en de oor
log in Vietnam. In de jaren
dertig sloot hij zich aan bij een
groep kunstenaars, onder wie
de theatervernieuwster Joan
Littlewood, met wie hij enkele
jaren getrouwd was. Toen
folksongs populair werden,
werd MacColl beroemd. De
opname van „The First Time"
door Roberta Flack kreeg in
1972 een Grammy. Hij trouw
de met Peggy Seeger, halfzus
ter van de Amerikaanse folk-
zanger Pete Seeger.
HILVERSUM „Liever
in het jeugdwerk dan do
minee in een dorp". Dat
mompelde 35 jaar geleden
de toen net afgestudeerde
drs. Wim Koole bokkig en
.hij nam een baan aan bij
de AMVJ in Amsterdam,
de Algemene Maatschap
pij Voor Jongeren.
Hij bleef daar acht jaar en sol
liciteerde vervolgens naar de
baan van directeur bij het
toenmalige Ikor. Wim zit er
nog. Hoewel niet lang meer,
want de VUT komt naderbij:
Wim Koole neemt 28 oktober
feestelijk afscheid. Onder zijn
leiding werd Ikor IKON en de
staf groeide van directeur plus
secretaresse plus free-lance
medewerker Eric de Vries,
naar een organisatie van 32
man vaste dienst en een aantal
free-lancers. „En nu stap ik
precies op het juiste moment
op", zegt Koole, „op het goeie
moment dus. Maar ik ben nog
lang niet klaar met de IKON".
Het goede moment ligt bij de
omroep, die in versnelde mate
commercieel wordt, met alle
veranderingen van dien, die
niet alleen de IKON treffen,
maar het hele bestel. Koole:
„Het is daarom geen toeval dat
ik als dominee plaats maak
voor een 37-jarige jurist, mr.
Geerten van Empel. Hij is op
de hoogte van alle mediawet
ten, hij kan zorgdragen voor
een goed management, een
deskundig politiek en juridisch
beleid. Zijn komst heeft ook te
maken met het overleden me
dialandschap; die hele wetge
ving strompelt jaren achter.
Maar je moet er wel mee op de
hoogte zijn".
meer dominee. „Maar wat in
zicht betreft zijn we dikke
vrienden. Al neem ik nu al
wat afstand, maar niet als
grootvader en ik heb ook ge
zegd dat als ik in de toekomst
nodig ben, hij me moet kun
nen roepen".
Overgang
Want Wim Koole realiseert
zich heel goed hoe snel waar
den kunnen veranderen en
dat ook doen. „Ik kwam in
een tijd, dat wat de bisschop
zei, gewoon waar was. Geen
twijfel mogelijk. Maar de
boodschap die mij overtuigde,
zevenentwintig, jaar geleden,
werd steeds meer verdrongen
door andere waarden; dat er
een uitwisseling van gedach
ten moest komen. Plaats moest
worden gemaakt voor de
stuwkracht die we allemaal in
ons hebben, iets van een bood
schap, een levensoriëntatie..."
Maar wat die boodschap, die
oriëntatie precies inhoudt, wil
Koole niet onmiddellijk te bin
nen schieten. „Ja zeg, laat me
even nadenken... Ik bedoel,
we moesten de mensen ervan
doordringen dat God niet te
gen je is, dat God niet alleen
wil straffen... Hoe zeg.je dat
nou. Ik bedoel misschien dit:
de IKON moest de plaats krij
gen van de ANWB: paddestoe
len uitzetten, een mogelijkheid
van wegen, ook de doodlopen
de... Met de mens in een vrije
keuze; om te zien dat een weg
doodloopt, moet je hem wel
eerst volgen. Kernbewape
ning; een doodlopende weg...
De IKON moest programma's
brengen waarin godsdienstige
vragen werden vertaald naar
menselijke en ook weer terug.
Ik bedoel: wie een programma
bekeek over het eventueel af
breken van leven, 'moest ei
genlijk automatisch bij gods
dienstige v.ragen terechtko
men. De IKON wil meehelpen
bij het zoeken naar het best
mogelijke antwoord.
Maar het gaat vaak om im
mense problemen en ik kan
me heel goed voorstellen, dat
niet iedereen zich daar indrin
gend mee kan of wil bezighou
den. Als iemand zegt: ja, maar
de bisschop zegt... en dus... En
zich met het antwoord van de
bisschop veilig voelt, dan kan
ik daar ook blij mee zijn. We
willen alleen maar helpen".
Drijfveer
Waarbij Wim Koole en met
hem de IKON, ervan uitgaan
dat ieder mens een persoonlij
ke drijfveer heeft, ieder mens
een deel in zich heeft van de
messiaanse roeping. „We
moesten niet alleen af van de
erfzonde-gedachte toen ik bij
de IKON kwam. We moesten
ervan overtuigd raken dat ie
der mens een eigen energie
bron heeft; niet alleen inner
lijk, maar ook gevoelig is voor
een roeping van buiten, die
weer de innerlijke drijfveer
beïnvloedt. Dat houdt in, dat
ieder mens voortdurend een
keuze kan maken en precies
weet wat goed is en wat niet.
En daar dus naar kan hande
len. Kan...".
Koole denkt terug aan zijn be
ginperiode, toen de Ikor een
schakelcentrum was tussen de
kerk en de kritische kijker.
Koole, met al zijn gevoel voor
cultuur en als bevlogen jazz
liefhebber - „hoewel ik geen
instrument bespeel" - had ook
alle aardigheid van de wereld
in het cabaret. „Dat is een tijd
geleden. Cabaret maken voor
een kritisch kerkelijk publiek.
Jan Blokker deed er aan mee
en zo veel anderen... Toch
hielp dat mee aan de door mij
bedoelde uitwisseling van ge
dachten en dat gebeurde hoe
langer hoe meer".
Niet klaar
Dat Wim Koole in november
zestig wordt, met VUT gaat,
precies in een tijd waarin de
commercie zijn intrede doet in
de omroep en hij als drs. plaats
maakt voor een deskundige
mr., wil niet zeggen dat Koole
persoonlijk helemaal met de
IKON en zijn baan klaar is.
„Nou goed, m'n vrouw en ik
gaan eerst een half jaar naar
Frankrijk, naar een leegstaand
huis van vrienden in de Ardè-
che. Maar ik wil ook in een
dissertatie vastleggen wat ik
bij de IKON heb geleerd".
Dat mes snijdt dus aan twee
kanten. Wim Koole: „Meestal
willen de mensen er iets bij; ik
wil er iets af, ik wil yan drs.
dr. worden, alsnog ja". Maar zo
ijdel is Wim Koole nu ook
weer niet, dat het alleen daar
om moet gaan. „Ik weet, dat
televisie ook kan troosten, in
die zin, dat troost een opluch
ting kan betekenen en dat wil
ik vastleggen".
In zijn boek 'Ons dagelijks
beeld' is Koole op dit punt
heel duidelijk, zeker wanneer
hij aanvoert en uitlegt, dat en
waarom troosten niet 'sussen'
betekent. Zijn boek geeft ook
aan, waarom Koole al die ja
ren zo betrokken was bij zijn
IKON:Door massaal te rea
geren eiste het publiek in feite
een vorm van twee-richting-
verkeer op..." Waarmee Koole
duidt op de emoties die televi
sie bij mensen kan oproepen
en hoe een omroep óók een
troostende en bevrijdende
functie kan hebben.
Het spit- en graafwerk deed
Koole al eerder, toen hij de
Wim Koole: ,,lk stap op het goeie moment op. Maar ik ben nog
lang niet klaar met de IKON".
EO, Humanistisch Verbond,
IKON en KRO bij zijn werk
betrok voor zijn proefschrift,
dat bij voorbaat al de titel
kreeg 'Kijken als troost'. „Ik
wilde in 1987 een programma
over rouwverwerking en daar
heeft iedereen aan meege
werkt. Aan 1500 kijkers is ge
vraagd te kijken, waarna zij
werden opgebeld en uit die ge
gevens is gebleken, dat tv kan
troosten. Bovendien is ge
vraagd hoe dat in z'n werk
ging en waarom; die gegevens
heb ik voor mijn proefschrift
vastgelegd".
Wim Koole heeft daar maxi
maal vijf jaar voor uitgetrok
ken, „een andere vorm om het
werk dat ik nu doe voort te
zetten. In het vrije veld dus,
maar het houdt inderdaad in,
dat ik nog niet klaar ben met
de IKON". Zakelijk is de
foto: nob
IKON in uitstekende handen
gelegd van mr. Van Empel en
Wim Koole heeft zijn opvolger
een half jaar gegeven om zich
in te werken. Dat lukt. En de
toekomstige dr. Wim Koole
kan zich van zijn werk na
tuurlijk heel goed losmaken en
hij gaót in december dan ook
naar Frankrijk. Maar na zo
veel jaar IKON gaat dat toch
niet heel erg gemakkelijk.
„Innerlijk ben ik nog met alles
bezig", geeft Koole toe. „Daar
om ga ik met een koffer vol
notities in december naar
Frankrijk. Niet dat de disser
tatie dan klaar moet komen,
maar toch...". En met het ge
zicht van een vliegenmep die
alle bijgedachten moet verja
gen: „Het moet daar dan
prachtig weer zijn...".
FRITS BROMBERG
AMSTERDAM Zuida
merikaanse kunst roept al
snel associaties op aan de
oude Indianenculturen,
Inca's, pre-columbiaanse
kunst. Veel minder waar
schijnlijk is het dat men
begint te denken aan de
meest recente schilder- en
beeldhouwkunst uit die
landen. Toch heeft het
Stedelijk Museum in Am
sterdam juist hier aan
dacht aan willen besteden
in haar huidige expositie.
Tot 12 november exposeren
dertien schilders en beeldhou
wers en enkele fotografen hun
nieuwste werk. Zij zijn afkom
stig uit Uruguay, Argentinië,
Brazilië en Chili, kortweg de
U-ABC-landen genoemd. De
tentoonstelling omvat werk
van merendeels jonge kunste
naars. De meesten zijn nog
nooit met hun werk in Europa
te zien geweest.
Een overzicht van de stand
van zaken op kunstgebied in
de genoemde landen geeft de
tentoonstelling zeker niet.
Daarvoor zijn te weinig
kunstenaars per land uitge
zocht en ligt de nadruk te zeer
op de jonge generatie. De be
doeling is een klein aantal
kunstenaars aan bod te laten
komen met relatief veel wer
ken, zodat het individuele en
eigene van iedere kunstenaar
benadrukt kan worden.
Isolement
Dat niet eerder een dergelijke
tentoonstelling is gerealiseerd,
had voor een belangrijk deel
te maken met de politieke si
tuatie in de betreffende lan
den. Ten tijde van de dictatori
ale regimes werden de meeste
culturele contacten met en
door het Westen verbroken.
Pas in 1985, toen de democra
tie zich herstelde in Uruguay,
Brazilië en Argentinië kwam
er weer een uitwisseling op
gang.
Voordien waren de .kunste
naars geïsoleerd geweest en
verstoken van informatie om
trent de laatste ontwikkelin
gen op kunstgebied in het
Westen. Anno 1989 blijkt dit
isolement, althans volgens de
kunstenaars zelf, nog niet op
geheven te zijn. De ronduit
slechte economische situatie is
mede een factor, die vele
kunstenaars belet heeft zich
volledig te ontwikkelen.
Men zou kunnen veronderstel
len, dat de nieuwe vrijheid na
1985 door de kunstenaars aan
gegrepen zou worden om de
eigen mening over de maat
schappelijke situatie nu einde
lijk naar buiten te brengen.
Niets blijkt minder waar: de
verkregen ruimte wordt, zoals
de tentoonstelling duidelijk
laat zien, gebruikt om zich
weer ten volle aan de kunst te
wijden.
Politiek-geëngageerde kunst
vindt men eerder onder in
vroeger jaren uitgewekenen in
Parijs en New York. Natuur
lijk spelen politieke elementen
mee in het werk van de expo
serende kunstenaars, - ze ma
ken immers een belangrijk
deel uit van hun dagelijkse
werkelijkheid -, maar nergens
wordt het dé drijfveer achter
hun werk. Een uitzondering
kan men maken voor het
werk van enkele fotografen.
'Cristo'. Olie op doek van Adriana Varejao. 1988.
Het gangbare beeld dat alom
leeft van Zuidamerikaanse
kunst, als kleurig, energiek,
vitaal en uitbundig wordt voor
een groot deel bewaarheid, al
toont de expositie tevens even-
zovele tegenvoorbeelden.
Adriana Varejao, met haar 24
jaar de jongste exposant, toont
dit uitbundige en kleurrijke
overduidelijk in haar werk. Ze
exposeert met een serie van
zes schilderijen die geïnspi
reerd is op achttiende-eeuwse
barokkerken in Brazilië. Ze
brengt haar vele kleuren in
cirkelvormige penseelstreken
en in dikke, druipende lagen
aan op het doek, afgewisseld
door figuratieve elementen als
cherubijntjes en Christusmo
tieven. Haar overdadige stijl
werkt heel intens.
Ook Gustavo Nakle's werk is
overdadig. Zijn meer dan le
vensgrote plastieken zijn in
vele kleuren beschilderd en
hebben tal van ongebruikelij
ke details, zoals in 'De grote
Moeder', een beeld van een
vrouwenfiguur, met vele be
nen en borsten en een soort
schijf watermeloen als achter
hoofd, of zijn 'Kubusvormige
man' met een lichaam opge
bouwd uit vele blokjes.
De schilderijen waarmee Ma
nuel Espinola Gomez expo
seert, zijn op zichzelf al een
bezoek aan de tentoonstelling
waard. De achthoekige doeken
van deze 68-jarige kunstenaar
lijken in serie te zijn gevormd,
maar ze zijn niet eerder samen
geëxposeerd. Ze hebben een
sterke perspectiefwerking, een
bijna zuigende kracht, die de
toeschouwer als het ware het
doek intrekt. Zijn bizarre
beeld-elementen, zoals losse
hoofden in een landschap, of
een verstild tennisveld, doen
vaak surrealistisch aan.
Sebastiao Salgado registreert
in een serie zwart-wit foto's de
vaak onmenselijke werkom
standigheden voor de arbei
ders bij het gouddelven, al
krijgt het menselijk lijden in
zijn werk een zekere monu
mentaliteit.
Het Stedelijk Museum in Am
sterdam is er met deze ten
toonstelling in geslaagd een
beeld te geven van de moge
lijkheden en wijzes van ex
pressie, die individuele
kunstenaars hedentendage in
Latijnsamerika ter beschik
king staan.
Tentoonstelling 'U-ABC' in
Stedelijk Museum Amster
dam. Tot en met 12 novem
ber. Openingstijden: dage
lijks van 11.00 tot 17.00 uur.
Een historische
televisieweek. Althans, zo
zou je het kunnen noemen,
als je door te veel tv-kijken je
begrip voor verhoudingen
had verloren. Want, laten we
dit afspreken: televisie is
leuk en aardig, soms ook
interessant en boeiend,
leerzaam en onderhoudend,
maar het leven gaat gewoon
door ook als hij niet aanstaat.
Maar goed, wat was er dan zo
historisch? De AVRO
organiseerde naar eigen
zeggen de mooiste televisie
avond van het jaar: het
avondvullende
bedelprogramma
„Overleven". Was het de
mooiste televisie-avond van
het jaar? Nou ja, nee,
eigenlijk niet, nog niet eens
van de wéék, zou ik zeggen
(want wat is er momenteel
mooier dan „Pennies from
heaven
Die 25 miljoen gulden
opbrengst, dat is een leuk
bedragje natuurlijk, maar
nog geen twee gulden per
Nederlander, en een béétje
intensive care-eenheid kost
er al een veelvoud van. Nog
geheel afgezien van de vraag
of we de bestrijding van
ziektes als kanker, cara en
hartinfact en de zorg voor
patiënten en slachtoffers
moeten financieren via privé
luciferdoosjes met geld (weet
u nog; Open het Dorp) of de
meer eigentijdse
o verschrijvingsbiljetten.
Kan dat niet gewoon uit de
rijkspot, bijvoorbeeld als we
voortaan afzien van het
halen en brengen per
dienstauto van bewindslieden
naar hun
vakantiebestemming in het
zonnige zuiden? Of het
publiek afschaffen bij
voetbalwedstrijden, zodat we
die paar miljoen in een paar
weekenden terugverdienen
aan het niet hoeven inzetten
van ME, fouilleerpolitie en
oproerpelotons?
Als mooie televisie-avond
was het verder maar niks.
Acteur Peter Faber die op
onbehoorlijk genante wijze
lollig liep te acteren hoe
begaan hij was met de lijders
aan De Ziekte, een
buitengebeuren zoals we die
al zo vaak hebben gezien
(met ook nog weer eens die
onvermijdelijk giechelende
Amanda Spoel), Ria Bremer
die gewoon (maar dan nu
avondvullend) de vinger aan
de pols hield, een heuse
dokter op het podium, een
scorebord.
En vooral: veel van die
„getuigenissen" van
patiënten, ex-patiënten,
familieleden. Wel moedig,
maar ook zo opzettelijk
tranentrekkend in beeld
gebracht. Zo'n Marijke
Merckens, ook vol goeie
bedoelingen natuurlijk, die
daar gaat zitten met de
wetenschap dat we met z'n
allen zullen roepen: Zij ook
al en: Maar ze ziet er nog
goed uit!
Een ander stukje historie: de
laatste keren dat Erwin Kroll
ons aan het einde van het
„NOS Journaal" het
weerbericht brengt. De-man
met-de-handjes gaat wat
anders doen, tot mijn grote
opluchting, want ik hoorde
helemaal niets meer als hij in
beeld kwam met die gebaren.
Maar we zijn nog niet van
hem af, vrees ik, want hij
behoort nu tot de bekende
nederlanders, en hij was in
die capaciteit vorige week al
te zien bij Veronique in een
dierenmagazine, uitleggend
(met dezelfde vertrouwde
hogedrukgebaren) hoe gek
hij was op het liefdeleven
van de agapornis.
De echte historie werd
natuurlijk (en nu even
ernstig) geschreven door het
nieuws. Die indrukwekkende
demonstraties in Oost-
Duitsland voor het eerst
sinds mensenheugenis dat
mensen daar durven te laten
horen wat ze vinden, dat is
echt televisie, waar je je
adem bij inhoudt. Déér
hebben we hem voor.
En op hun eigen manier ook
indrukwekkend waren die
amateurvideobeelden van de
in Californië instortende
brug, met rijdende auto's die
je zomaar, haast „live", in het
wegdek zag verdwijnen. Ook
daar hebben we televisie
voor: om te laten zien wat er
gebeurt, en waar het gebeurt,
en met wie. Misschien kan de
veiligheidsdienst van Ajax bij
deze amateur eens
informeren hoe zo'n video
werkt...
RENÉ DE COCQ
