n
li
mal
Ie
Nr.40 - Ruitenpuzzel
>ost;
ZATERDAG 21 OKTOBER 1989 PAGINA 27
Oplossing vorige puzzel
alelVjtE IVlIs PpIeIeIcM
aaoEiaHaasiaiasQ
a 13 9 0
gaarasss laaaraa a
EIEIQ390SI3
nana HHQHg maeia
1 H a 1 B 3 Dl
aangaan dncoan
E3 ia b a a a a h
De winnaars van puzzel 39 zijn:
C. Cozijn, Pr. Hendrikstraat 18,
2161 SE Lisse.
H. Boskamp, Fagelstraat 9,
2221 ED" Katwijk.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 40 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Rondom de genummerde vakjes dienen
woorden van vier letters van navolgende be
tekenis te worden ingevuld. Alle antwoorden
lezen in de richting van de wijzers van de
klok. De beginletter van het eerste antwoord
komt in het vakje boven het cijfer 1. Het
vakje waarin de beginletter van de overige
antwoorden komt, dient door combinatie
met de letters van de omringende antwoor
den te worden vastgesteld. Bij juiste oplossing
vormen de letters op de buitenrand - te be
ginnen met de letter in het vakje boven het
cijfer 1 en verder gaande in de richting van
de wijzers van de klok - een spreekwoord.
1. Ingang van het spijsverteringskanaal.
2. Fraai.
3. Koker, foedraal.
4. Toetsing.
5. Grondsoort.
6. Strijdperk voor boksers.
7. Zakvoripige verwijding van het
spijsverteringskanaal.
8. Motorvoertuig.
9. Treksluiting.
10. Telwoord.
11. Moed.
12. Rustbank.
13. Argentijnse munt.
14. Stof.
15. Paard met witte vlek op het voorhoofd.
16. Ongevoelig, meedogenloos.
17. Hoofddeksel.
18. Lang smal stuk.
19. Onbepaalde tijdsruimte.
20. Cafébediende.
21. Bergmeubel.
22. Zachtste veren.
23. Zanggroep.
24. Uitschot van fruit.
25. Laddersport.
26. Omwenteling.
27. Smakelijke vis.
28. Gerecht van gepelde gerst.
29. Officiële naam van Ierland.
30. Lichaamsdeel.
door drs.W.van der. Kooi»
J uniorenkampioenschap
Van 5 tot en met 15 juli is in het club
gebouw van DEZ-De Lelie te Wester-
haar gespeeld om het
juniorenkampioenschap van Neder
land. Aan dit toernooi was door de
overvolle kalender van deze zomer -
het internationale toernooi in Hier-
den, de interlandwedstrijd tegen Rus
land, het dameswereldkampioenschap
en de herkamp Sijbrands-Gantwarg -
op deze plaats nog geen aandacht ge
schonken. Vandaar dat ik er nu op te
rugkom. Winnaar van dit kampioen
schap, dat alweer voor de tiende maal
georganiseerd was door DEZ-De Lelie
is geworden Marco Wiering uit Scha-
gen. Uit de elf partijen scoorde hij 15
punten (4 overwinningen en 7 remi
ses) en daarmee bleef hij zijn naaste
concurrenten Goedemoed (14) en Van
Dijk (13) juist voor. De volledige
ranglijst:
1. Wiering 15; 2. Goedemoed 14; 3.
Van Dijk 13; 4. H. van der Hurk 12; 5
en 6. Van Berkel en Mooser 11; 7, 8
en 9. De Heer, De Koning en Thoen
10; en 11. Deurloo en Drent 9; 12. C.
van der Hurk 8.
Hier uit dit toernooi twee winstpar
tijen van de nieuwe kampioen.
M. WIERING-T. GOEDEMOED
Zesde ronde Junioren NK 1989.
1.33-29 17-22 2.39-33 11-17 3.44-39 fi
ll 4.50-44 1-6 5.31-26 16-21 6.32-28
19-23 7.28x19 14x23 8.35-30 10-14
9.30-24 5-10.
De modernste speelwijze in deze Kei
ler-variant.
10.37-31 20-25 11.24-20 15x24
12.29x20 11-16 13.40-35 7-11 14.44-
40 14-19 15.20-15 10-14 16.41-37 2-7
17.33-29 19-24 18.29x20 14-19 19.35-
30 25x14 20.40-35 22-27 21.31x22
17x28 22.26x17 12x21.
Tot zover nog steeds theorie. Zwart
heeft de aanval en wit zoekt zijn kan
sen in de omsingeling.
23.36-31 7-12 24.31-26 11-17 25.46-41
17-22 26.26x17 22x11.
Zwart speelt het voorzichtig: door ach
teruit te slaan schept hij een tempore
serve.
27.38-32 11-17 28.43-38 16-21 29.41-
36 6-11 30.36-31 21-26 31.47-41 18-22
32.30-25 17-21 33.49-43 21-27
34.32x21 26x17 35.38-33.
Wit probeert greep te krijgen op de
zwarte stand.
12-18 36.35-30 28-32 37.37x28 23x32
38.31-26 8-12 39.33-29.
Zie het diagram.
19-23?
Ligt voor de hand, maar is toch fou
tief: wit zal nu fraai schijfwinst force-
!wf Mli .O I
ren. Aangewezen lijkt 39...3-8, en na
bijvoorbeeld 40.42-38 22-28 41.38x27
11-16 (Niet 41... 19-24 42.30x10 9-14
43.10x19 13x44 omdat wit na 44.43-
39 met schijf 25 doorloopt) staat zwart
zeker niet minder.
40.42-38! 22-27 41.39-33! 17-22.
Om 42.33-28 tegen te gaan.
42.30-24!
Zwart kan nu niet meer aan materiaal-
verlies ontkomen. Er dreigt 43.33-28
22x42 44.48x6; op 42...23-28 wint
43.41-37! (Niet 43.24-19? want dat
geeft na 28x30 44.19x37 27-31 enz.
slechts gelijkspel). 28x19 44.37x6. En
op 42... 14-19 geeft 43.15-10! 19x28
44.10-5 23x34 45.26-21 27x16
46.38x27 22x31 47.5x39 winst.
32.37 43.41x21 11-16 44.34-30 16x27
45.24-20 23x34 46.30x39 18-23 4.33-
29 23x34 48.39x30 22-28.
Zwart heeft nu beslist compensatie.
Toch slaagt hij er in het vervolg niet
in gelijkspel te bereiken.
49.45-40 12-18 50.40-35 13-19 51.30-
24 19x30 52.35x24 9-13 53.20x9 3x14
54.43-39 18-22 55.48-43 13-18 56.39-
34 28-32 57.43-39 32x43 58.39x48 27-
32 59.24-20 14-19 60.26-21 22-27
61.21-16 27-31 62.16-11 31-36 63.11-7
36-41 64.7-2 19-23 65.2-35 41-46
66.15-10 4x24 67.35x38 46-41 68.38-
47 41-46 69.25-20 46-32 70.47-29 23-
28 71.20-14 32-41 72.14-9 41-47
73.29-12 28-32 74.9-4 32-37 75.4-15
47-36 76.12-23 36-41 77.23-18 en
zwart gaf zich gewonnen.
Van de tweede partij alleen de notatie:
F. DE KONING-M. WIERING
Zevende ronde Junioren NK 1989.
1.33-29 16-21 2.31-26 11-16 3.37-31 7-
11 4.38-33 1-7 5.42-38 19-23 6.35-30
14-19 7.40-35 10-14 8.44-40 20-24
9.29x20 15x24 10.50-44 5-1Ó 11.30-25
23-28 12.33x22 17x37 13.31x42 11-17
14.38-33 10-15 15.42-38 18-23 16.34-
30 21-27 17.48-42 13-18 18.40-34 7-11
19.44-40 14-20 20.25x14 9x20 21.41-
37 8-13 22.37-31 4-9 23.31x22 17x28
24.33x22 18x27 25.30-25 12-17
26.25x14 9x20 27.38-33 2-8 28.34-29
23x34 29.39x30 3-9 30.43-38 8-12
31.46-41 12-18 32.41-37 18-23 33.49-
43 13-18 34.30-25 9-13 35.25x14
19x10 36.43-39 13-19 37.39-34 27-31!
38.36x27 17-21 39.26x17 11x31
40.37x26 16-21 41.26x17 18-22
42.17x28 23x43 43.42-38 43x32 44.34-
30 6-11 45.40-34 15-20 46.34-29 11-17
47.30-25 10-14 48.45-40 17-22 49.40-
34 32-38 50.33x42 24x33 51.42-38
33x42 52.47x38 22-27 53.38-33 27-32
54.34-29 32-37 55.33-28 37-42 56.28-
22 41-46 57.22-17 19-24 58.17-11
24x33 59.11-7 33-38 60.7-1? Remise is
eerst 35-30). 20-24 61.1-6 38-42! 62.6-
50. (Want op 6-33 volgt 42-47 enz.).
42-47 63.50-39 47-36 64-39-50 36-4
65.50-11 4-9 66.11-39 9-3 67.39-50 24-
29! 68.25-20. (Wit kon niet meer spe
len met zijn dam.) 14x25 en enige zet
ten later gaf wit op.
Kandidatengeknoei
Bij mijn bridgecollega hiernaast ziet u
zelden fouten van topspelers. Deze wor
den altijd in de doofpot gestopt om de
experts op hun voetstuk te houden. In
de schaakwereld ziet het grote publiek
echter graag een topper mistasten. Aan
het eind van mijn rubriek kan ik tijdens
belangrijke wedstrijden soms een blun-
dertje plaatsen. Deze week worden we
erg verwend; de kandidatenmatches in
Londen bieden een ruime keuze uit fou
ten.
Nog nooit in de schaakgeschiedenis is in
de halve finales van het wereldkam
pioenschap zó geknoeid als dit jaar. Het
lijkt alsof de vier kandidaten met opzet
willen verliezen, om maar niet tegen het
schaakbeest Kasparov te moeten spelen.
Want één ding is heel duidelijk, de win
naar van het kandidatentoernooi heeft
geen schijn van kans tegen de huidige
wereldkampioen.De schaaktop siddert
onder het ijzeren bewind van Kasparov
en blijkt niet meer in staat een aan
vaardbaar niveau te bereiken.
J. TIMMAN-J. SPEELMAN
Zie diagram 1.
Derde matchpartij stelling na de 43ste
zet van zwart.
Tot op dit moment had Timman niet
deelgenomen aan het foutenfestijn. Inte
gendeel, hij was in topvorm. In de eerste
partij kon hij na goed spel een pluspion
net niet in winst omzetten. De tweede
partij toonde het verwachte klassever-
schil tussen Timman en Speelman aan;
met zwart was onze landgenoot zijn te
genstander taktisch en strategisch de
baas. In de derde partij mislukte Tim
mans opening, maar hij herstelde zich
goed en belandde na de eerste tijdcon-
trole in de genoemde stelling. Na het,
voor een topgrootmeester, niet al te
moeilijke 44.Pg5! Kg5 45.Dh6 Ld3 46.d7
Td8 47.Pe6! fxeó 48.Dg5+ kan zwart het
opgeven. Timman zou daarna de match
zonder veel problemen hebben gewon
nen, zoals een échte WK-kandidaat dat
met spelers van het kaliber Speelman
behoort te doen. Na 44.Pf4? Tfl
45.Kg3 Pel! 46.Df5+ moest Timman in
remise door eeuwig schaak berusten. Na
het volgende werd duidelijk dat de
match geen „normaal" verloop meer
zou krijgen.
J. SPEELMAN-J. TIMMAN
Zie diagram 2.
Vierde matchpartij stelling na de 3.3ste
zet van wit
Timman had een uiterst voordelige stel
ling verspeeld en verloor nu de voor
zichtigheid uit het oog: 33...Ke6?? 34.f3
Th4 35.h3 Th5 36.Txa3? Na 36.g4! Txh3
37.Kg2 zou Timman beslissend mate
riaal hebben verloren. Nu kwam hij met
de schrik vrij, maar deze twee fragmen
ten hadden wel zijn zelfvertrouwen aan
getast. Dat laatste is ook bij ex-wereld-
kampioen Karpov compleet zoek in
Londen. Tegen Joesoepov maakt hij er
niets van. Het ELO-puntenverschil van
145 komt op geen enkele wijze tot
uiting, erger zelfs, het lijkt alsof Joesoe
pov de sterkere is.
A. KARPOV-A. JOESOEPOV
Zie diagram 3.
Tweede matchpartij stelling na de 23ste
zet van wit.
Alleen tegen Kasparov zou je kunnen
verwachten dat Karpov met wit na 23
zetten zo slecht staat. Dat het dan niet
gped zou aflopen toonde de wereldkam
pioen aan tijdens het Interpolistoernooi.
Hij keek één minuut naar de stelling en
gaf de winst aan: 23...Pd3! 24.Dg3
(24.De2 Pxcl en 25...Dxe3+) 24...Pxcl
25.Lxg4 Pb3! of 24.Dc3 Pxcl 25.hxg4
DIAGRAM 2.
fxg4 26.Taxcl g3! en zwart wint. Na
twintig minuten ploeteren kwam Joesoe
pov met niets beters dan 23...e4? 24.Ldl
Pxdl 25.Dxdl Pxe3 26.De2 f4 27.Lxe3
en de partij verzandde in remise.
In de derde partij was het weer Joesoe
pov die de toon aangaf:
A. JOESOEPOV-A. KARPOV
Zie diagram 4.
Stelling na de 38ste zet van zwart.
Na het niet al te moeilijke 39.f6! Dxe5
40.f7+ KJ8 41.fxg8D+ Kxg8 42.dxe5
Txe3 43.Txe3 Pxe3 44.Pe4 heeft zwart
i
XX*
A
j
A AA
i
H
k m mm 'fm>.
jêTmuê
7
i a i
ËS
ii A
1
A I
1 1
X
WA
A A
r(f'
m m
-'(—I
A X .4
mlHUI
20 A
A Rs?
geen remisekansen meer. In plaats daar
van wikkelde Joesoepov af met
39.Dxc7? Txc7 40.fxe6 dxeó 41.Pe4 Tc2
42.Ld2 en zou na 42....Tb2 hebben
moeten opgeven. Karpov gaf hem nog
een goede kans met 42...a5? 43.Tb3 Kd7
44.Tb5 Ta8 45.a4 Kc6? (45...Tc4!) 46.h4.
Hierna ging Joesoepov weer op winst
spelen, maar vlak voor de tweede tijd-
controle gaf hij op simpele wijze een
stuk weg. Hiermee bereikte Karpov een
volkomen onverdiende voorsprong. Vol
gende week meer over deze twee slechte
matches.
Corr. adres: Leo Hofland, C. Fockstraat
113, 2613 DE Delft.
Drie azen
„Met alleen maar drie azen moet je
niet openen", een bekende stelregel.
En terecht: die hand bevat exact 3.00
slagen en voor een contract op één-ni
veau vereist dat bij de partner al 4 sla
gen. Welnu, dan kun je beter wachten
tot die opent. In een viertallen wed
strijd kwamen twee van die handen
vlak na elkaar voor, met opmerkelijk
resultaat. Dit was de eerste hand:
A 8 4 3
A 7 3 2
8 3
A 8 3
Erbarmelijke tussenkaarten en bij W/
NZ begon het bieden dan ook met:
WEST NOORD OOST ZUID
pas pas pas 1 Ru
dbl. rdbl. pas pas
1 Sch 7?
Noord gaf weer een doublet en daar
bleef het bij. Het tegenspel was uit de
kunst:
W/NZ
NOORD
A 8 4 3
A 7 3 2
8 3
A 8 3
WEST
OOST
H B 7 6
10 9 2
B 6
10 9 5 4
B 7 6
V 10 5 2
H B 7 2
9 4
ZUID
V 5
H V 8
A H 9 4
V 10 6 5
1ruiten 8 voor de heer.
2. schoppen 5-6-3-9.
3. schoppen 2-V-H-4 om de tafel geen entree
te geven.
4. ruiten 7 naar het aas.
5. ruiten na, in noord getroefd.
6. schoppenaas.
7. harten 2 naar de vrouw.
8. hanen naar het aas.
9. hanen naar de heer.
en west verloor ook nog 2 klaverslagen
voor -1100. Een regelrechte ramp na
tuurlijk, want aan de andere tafel
maakten NZ slechts 600.
West taxeerde de puntenverdeling tij
dens de eerste biedronde natuurlijk
iets gunstiger, maar hoe langer je naar
de westhand kijkt, hoe slechter het
doublet wordt.
Enkele spellen later kreeg noord weer
zoiets. Alleen waren nu de tussenkaar
ten wat aantrekkelijker. En bovendien,
de partner was eerst aan de beurt en
daarbij had hij het voordeel van een
„simpele conventie". Dit was de twee
de noordhand:
A 10 4 3
A 9 8 3
A 10 2
B 3
Na zuids 1 harten gaf 3 ruiten (door
zuid gealerteerd) aan: vierkaart harten
met minimaal één tophonneur, 6 of
meer controles en geen singleton/re-
nonce.
NOORD
A 10 4 3
A 9 8 3
A 10 2
B 3
WEST
OOST
V 9 5 2
H 8 7 6
B 10
6
V 8 6 5
H B 9 4
9 6 4
V 10 8 5
ZUID
B
H V 7 5 4 2
7 3
A H 7 2
Dat je dat allemaal in één bod kunt
leggen... Er volgde een reeks controle-
biedingen:
ZUID
NOORD
1 Ha
3 Ru
4 KI 1)
4 Ru 1)
4 Sch 2)
4 SA 3)
5 KI 4)
6 Ha
pas
1). eerste controle.
2). eerste of tweede controle in schoppen (voor
noord geen probleem).
3). bevestiging van de vorige cue, respectievelijk
tweede of... eerste controle.
4). tweede controle in klaver.
Noord nam mogelijk wat voorbarig de
eindbeslissing, op grond van zijn dou-
bleton klaver (introefwaarde), met een
3433 had hij nu uiteraard 5 harten ge
boden, waarop zuid al of niet de zesde
had gegeven.
Aan de andere tafel werd dit slem bij
lange na niet geboden. In een natuur
lijke biedserie moet dit slem toch te
bereiken zijn. Voor lHa-3Ha is de
noordhand te sterk. Er zijn weliswaar
8 verliezers, maar in de LTC worden 3
azen - dat wil zeggen in geval van een
fit!!! - zeer positief begroet: P/2 verlie
zer minder. De hand is dus ruim een
„delayed game raise" waard.
ZUID
NOORD
1 Ha
1 Sch
2 KI
4 Ha
Met slechts 5 verliezers moet zuid nu
actie ondernemen; Azen vragen of
controles, maakt niet uit! Het enige
waar NZ voor moeten zorgen is dat ze
niet in zeven eindigen.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
door Gerrie Cderts^
BRD door jonge leeftijd als
verzamelland attractief
De Duitse Bundesrepubliek is juist door
haar nog jonge leeftijd - dit jaar viert ze
haar 40-jarig jubileum - een overzichte
lijk en tevens relatief goed te betalen
verzamelgebied. Daarbij is de verzame
ling van West-Duitsland, zoals we het
land in Nederland veelal noemen, haast
oneindig. Degene die naar meer dan de
hoofdnummers streeft, is overigens wel
een kapitaal kwijt. Hoe mensen ook
Duitsland verzamelen, het land heeft de
investering in nieuwe zegels bijna altijd
opgebracht.
In tegenstelling tot de meeste postzegel-
landen startte de BRD niet in de negen
tiende maar in de twintigste eeuw met
het uitgeven van postzegels. Dat be
spaart (dure) eerstelingen en moeilijke
series uit het tijdperk tot de Tweede We
reldoorlog.
In 1949 is de BRD (Bundesrepublik
Deutschland) opgericht. De toonaange
vende catalogus voor Duitsland, de Mi
chel, start echter met nummer 111. De
nummers ervoor zijn voor zegels die uit
gegeven zijn in de toen Amerikaanse en
Bntse sector. Duitsland mocht vanwege
haar oorlogsverleden enkele jaren het
land niet zelf besturen. Pas in '49 kreeg
het de politieke macht terug.
MARIENKIRCHE
Die zegels uit de eerste jaren, tot onge
veer 1955, leveren tegenwoordig hoge
prijzen op vergeleken met Nederlandse
uitgaven uit die tijd. De kostbaarste ge
wone serie is de uit 1951 stammende
Marienkirche-uitgave met een huidige
verkoopprijs van zo'n 250 gulden voor
postfrisse exemplaren. Net als in Neder
land zijn de 'dauermarken' (langlopende
series) duurder. De bekende posthoorn
zegels kosten postfris bijna 30Ö0 gulden.
Gestempeld is het allemaal wat goedko
per.
Juist BRD-gestempeld wordt veel verza
meld. Niet alleen omdat het betaalbaar
is, compleet ongeveer 2000 gulden; post
fris bijna zeven mille, juist vanwege het
feit dat Duitsland onze buurman is. Ne
derland na '45 compleet kost zo'n 1500
gulden (gestempeld) en 3800 gulden
(postfris).
Duitsland telt echter wel meer zegels,
ruim 1200 tegen Nederland zo'n 900 in
dezelfde tijd. De oplagen van de Duitse
en Nederlandse zegels wisselen sterk,
vooral in de beginjaren. Duitsland zit tot
1950 op zo'n een tot vijf miljoen exem
plaren, Nederland is wat grilliger met
318.257 (Kerken in oorlogstijd) tot
23.679.000 (Mijnwerker; 1952). Dat
hoge aantal voor Nederland is des te
meer opvallend omdat ons land ook in
die tijd hooguit een vijfde van het aantal
inwoners telde dan dat van Duitsland.
BEPERKING
Duitsland blijft zichzelf beperken in
hoge oplages; zeker in vergelijking met
Nederland. Tot de jaren zeventig blijven
de Duitsers vaak beneden de aantallen
van Nederland. Bijzonder voor een land
dat tegenwoordig 60 miljoen inwoners
telt tegen Nederland 14 miljoen.
Dat op zich rustige uitgiftebeleid met
een grote achterban moet een van de
oorzaken zijn voor de stabiele en relatief
goede prijzen voor Duitse zegels. Het
Duitse postzegelblad DBZ zette de stij
gingen van de zegels op een rijtje. Daar
bij bleek dat de zegels, met uitzondering
van de uitgiften in de jaren 1961-68,
sterk stegen. In Nederland zijn dat ove
rigens ook de magere jaren. De grootste
stijging van cataloguswaarde wordt vol
gens dat overzicht geboekt met de zegels
uit 1951, de cataloguswaarde steeg van
1970 tot en met 1989 met 715 procent
(voor postfris); dat is per jaar gemiddeld
35 procent. Goede tweede is het tijdperk
1954 tot en met 1960 met gemiddeld
zo'n 22,5 procent per jaar. Nog altijd
meer dan de rente op de bank.
MUSTER-ZEGELS
Duitsland is een interessant verzamelge
bied; ook voor de mensen die meer wil
len dan de vakjes in het album vullen.
Moeilijk te krijgen zijn de zogenaamde
'muster-zegels'. Het gaat daarbij om
exemplaren die wel gedrukt maar nooit
zijn uitgegeven; het zijn de Duitse zus
ters van de Nederlandse voetbalzegel
van de WK in 1974. De Duitsers grepen
overigens ook mis bij een sportief evene
ment. Ze vernietigden de Olympiadeze
gel van 1980, het jaar van de spelen in
Moskou. Veel landen uit het Westen,
waaronder de BRD, haakten op het laat
ste moment af vanwege de invasie van
de Russen in Afghanistan. Van die zegel
van 60 plus 30 pfennig zijn tot dusver
zo'n dertien bekend. De zegel bracht
eens ruim 80 mille op.
Ook telt Duitsland zeldzame postzegel
boekjes en rolzegels. Betrekkelijk nieuw
zijn de min of meer privé uitgegeven
postzegelboekjes van het Rode Kruis.
Verder telt het land een uitgebreide col
lectie combinaties.
De grote populariteit van de BRD is on
dermeer af te lezen aan het aantal abon
nees bij de Duitse filatelistische dienst.
In 1988 waren er 838.000 abonnemen
ten. Per Duitser is dat overigens ietsje
minder dan de Nederlandse PTT met to
taal 200.000 abonnementen voor nieuwe
zegels. Beide zitten op een dekking van
zo'n 1,4 procent.
CckUc (Bowiomt
