PVDA MOET DE VAKBONDEN GAAN TEMMEN
„De nieuwe
partij moet
het nog
waarmaken"
Van vluchteling
tot eerste burger
BINNENLAND
HeidóeOowumt
ZATERDAG 14 OKTOBER 1989 PAGINA
Zijn levensloop mag op z'n minst opmerkelijk
worden genoemd. Zestien jaar was Jenö
Dzsingisz Gabor toen hij in 1956 de benen
nam uit Hongarije. Het leven werd hem en
zijn familie door de toenmalige communisti
sche machthebbers praktisch onmogelijk ge
maakt. Net als zovele andere intellectuelen
zat vader Gabor, een hoogleraar en publicist
die zijn kritiek op het heersende regime niet
onder stoelen of banken stak, jarenlang ge
vangen en werd het zijn kinderen verboden
te studeren.
Drieëndertig jaar later is Gabor eerste burger
van de Twentse gemeente Haaksbergen. Van
asielzoeker tot burgemeester: een aardige car
rière.
De banden met Hongarije heeft Gabor radi
caal verbroken. In 1968 liet hij zich naturali-
seren. En inmiddels voelt hij zich voor meer
dan hondert procent Nederlander. Zijn tong
val klinkt eerder bekakt-Leids dan Hongaars.
Behalve zijn naam verraadt niets aan hem
nog zijn afkomst.
Toch laat het verleden hem niet los. Hoewel
hij zelf keer op keer (misschien net iets tè
vaak) beklemtoont dat Hongarije voor hem
een afgesloten hoofdstuk is, kun je merken
dat de wonden nog altijd niet geheeld zijn.
Tegen die achtergrond is het dan ook niet
verwonderlijk dat Gabor de ontwikkelingen
in zijn geboorteland met meer dan gemiddel
de belangstelling en een begrijpelijke portie
argwaan volgt. Twee weken geleden was hij
namens het CDA aanwezig bij de heroprich
ting van de christen-democratische partij in
zijn geboorteland.
DEN HAAG Nadat het
CDA medio september de
steven had gewend rich
ting PvdA, werd het par
tijbureau van de christen
democraten overstelpt
met telefoontjes. Tal van
leden wilden weten wat
hun voorman Ruud Lub
bers in 's hemelsnaam be
woog om met die potver-
teerders en belastingver-
hogers van een socialisten
in zee te willen. Had de
periode-Den Uyl niet ge
leerd dat met de PvdA in
de regering alles verkeerd
gaat?
De voorlichters op het CDA-
bureau hadden het er maar
moeilijk mee. Hun verwijzin
gen naar de val van het kabi
net, veroorzaakt door de VVD,
en het daarop volgende grote
verlies van de liberalen bij de
verkiezingen maakten weinig
indruk op de verontruste ach
terban. Die zag maar één ding:
er was toch nog steeds een
meerderheid met de VVD...
waarom dan niet doorgere
geerd met Joris Voorhoeve en
de zijnen?
Dat soort telefoontjes krijgt
men nu niet meer aan de
dr. Kuyperstraat in Den Haag,
waar het CDA-hoofdkwartier
is gevestigd. Het optreden van
PvdA-onderhandelaar Wim
Kok - niet drammerig maar
zakelijk, soms weieens te zake
lijk naar de smaak van zijn
collega Bert de Vries - wekt
kennelijk vertrouwen bij de
christen-democraten in het
land. Ook speelt wellicht een
rol dat het modale CDA-lid in
middels in de gaten heeft ge
kregen waarom het in de ogen
van Lubbers nu echt noodza
kelijk is dat de VVD het schip
van staat verlaat en de PvdA
binnenboord wordt gehesen.
De CDA-top doet in elk geval
haar best om dat duidelijk te
maken. Onderhandelaar Bert
de Vries toonde zich deze
week voor elke tv-camera be
zorgd over de looneisen die
sommige vakbonden gesteld
hebben. De Industriebond-
FNV bijvoorbeeld, die onder
handelt namens een miljoen
werknemers, eist vier procent
meer 'poen'. Volgens De Vries
zou zo'n forse loonstijging erg
slecht zijn voor de werkgele
genheid en de economie. Hij
sprak de hoop uit dat het nieu
we CDA-PvdA-kabinet snel
met werkgevers en werkne
mers een" 'sociaal akkkoord'
kan sluiten.
Offer
Met deze term wordt in het
politiek jargon bedoeld dat de
regering een aantal sociaal-
economische afspraken maakt
met werkgevers en werkne
mers. Dat doet zij in de ver
wachting daarmee de loonont
wikkeling binpen verantwoor
de grenzen te houden. De vak
beweging zal zo'n offer uiter
aard nooit gratis brengen.
Daar moet iets tegenover
staan. Waar hoopt de politiek
haar deze keer mee te verlei
den?
Daarbij moet vooral gedacht
worden aan het weer toepas
sen van de 'koppeling' ofwel
het aanhaken van de inko
mens van ambtenaren, trend
volgers (bijvoorbeeld docenten
en verpleegkundigen) en uit
keringsgerechtigden aan de lo
nen in het particuliere
bedrijfsleven. Deze koppeling
heeft de laatste zeven jaar niet
bestaan. De kabinetten-Lub-
bers I en II meenden dat de
toestand van 's rijks financiën
dit niet toeliet. De vakbewe
ging maakte zich daar altijd
buitengewoon kwaad over.
Vooral de FNV vond het
schandelijk dat miljoenen
mensen geen deel konden heb
ben aan de (na verloop van
tijd toch weer stijgende) wel
vaart. De vakcentrale verwees
daarbij vaak naar de CDA'er
Steef Weijers, voormalig ka
merlid en nu voorzitter van de
Vereniging van Ziekenfond
sen, die de koppeling ooit een
'bewijs van beschaving' noem
de.
Voorman van de FNV in de
tijd van het hevigste verzet te
gen het 'vermaledijde' Lubbe-
riaanse no-nonsense-beleid
was ene Wim Kok. Niet zo
verwonderlijk dus dat die par
tij met deze man als leider het
herstel van de koppeling in
het hart geplaatst heeft van
haar verkiezingsprogramma.
Diezelfde Kok weet echter ook
dat de beoogde coalitiepartner
CDA nooit zonder meer zal in
stemmen met zo'n maatregel.
De christen-democratische
voorlieden stellen als belang
rijkste voorwaarde voor een
hernieuwde koppeling dat de
ontwikkeling van de lonen ge
matigd blijft. Zij vrezen dat de
stijging van ambtenarensala
rissen en sociale uitkeringen
anders zo groot wordt dat op
nieuw, net als in het begin van
de jaren tachtig, de bodem van
de schatkist snel in zicht zal
komen. Hét CDA heeft nog
een argument voor loonmati
ging. Zoals hierboven al even
aangeduid ziet deze partij met
angst en beven de roep op de
werkvloer om 'meer poen'
steeds luider worden. Dat zou
een loongolf tot gevolg kun
nen hebben, die de zo moei
zaam gerepareerde fundamen
ten van het Nederlandse
bedrijfsleven wegspoelt.
Prijs
Een herstel van de koppeling
is dus alleen mogelijk, als de
PvdA de prijs betaalt die het
CDA daarvoor vraagt. Daarom
vindt óók Wim Kok dat de ge
middelde werknemer, hoewel
hij dagelijks kan lezen dat de
winsten van de ondernemers
de pan uit rijzen, de komende
kabinetsperiode genoegen
moet nemen met hooguit twee
procent méér loon per jaar.
Kok denkt dat de bonden in
derdaad bereid zullen zijn tot
het sluiten van een sociaal ak
koord.
Bij een herstel van de koppe
ling en de bereidheid van het
(nieuwe) kabinet om honder
den miljoenen extra te steken
in scholing en het creëren van
arbeidsplaatsen, zouden zij het
niet kunnen maken om te zeg
gen: „Ikke, ikke en de rest
kan stikke". De roep van met
name de Industriebond-FNV
om meer 'poen' vindt Kok niet
echt verontrustend. Volgens
hem moet dat meer be
schouwd worden als ketelmu
ziek in de richting van het
CDA.
Een feit is inderdaad dat infor
mateur Ruud Lubbers zelf het
voorstel op tafel lpgde voor
een herstel van de koppeling
onder bepaalde voorwaarden.
Met die houding, die op het
Binnenhof wel wordt aange
duid als 'ja, mits', schaarde hij
zich aan de zijde van de PvdA
en keerde hij zich tegen" zijn
eigen CDA, dat jaar op jaar
wilde bekijken of een koppe
ling verantwoord was ('nee,
tenzij').
Het is echter de vraag of Wim
Kok gelijk heeft met zijn opti
misme. De econoom Piet Vos
van de Industriebond-FNV
keerde zich deze week wel
heel opvallend tégen de amb
tenaren en mensen met een
uitkering. Die groep is in de
ogen van Vos veel te groot om
zonder meer te mogen delen
in de welvaartstijging. Inko
mensverbetering zou moeten
worden gereserveerd voor de
genen die het verdienen of
echt hard nodig hebben. Er is
geen enkele reden waarom bij
voorbeeld „al die ambtenaren
in de Zoetermeerse fabriek
van het ministerie van onder
wijs" daarvan zouden moeten
meeprofiteren.
Het bestuur van de Industrie
bond liet desgevraagd weten
dat het achter de uitspraken
van Vos staat. Wat kan dit an
ders zijn dan een signaal aan
het adres van PvdA-leider
Wim Kok? Deze hoeft er dus
niet op te rekenen dat de In
dustriebond straks genoegen
zal nemen met slechts twee
procentjes meer loon in ruil
voor alleen een hoop mooie
woorden. Ook een regering
met de PvdA erin zal iets sub
stantieels aan te bieden
moeten hebben wil zij een so
ciaal akkoord erdoor krijgen.
De nieuwe ministersploeg
staat dus al onmiddellijk voor
een vuurproef. Jan de Koning,
de Grand Old Man van het
CDA, verwoordde het aldus:
„Het totstandkomen van een
sociaal akkoord is óók een
voorwaarde voor het welsla
gen van de kabinetsperiode".
Die uitspraak was niet voor
tweeërlei uitleg vatbaar. Vol
gens De Koning heeft een ka
binet van CDA en PvdA wei
nig levenskansen als er met
werkgevers en werknemers
geen afspraken te maken zijn.
Anders gezégd: de PvdA mag
meeregeren, zolang ze erin
slaagt de vakbonden in toom
te houden.
RIK IN 'T HOUT
HAAKSBERGEN Hij
kan 't nog niet over zijn
lippen krijgen. Hoewel de
Hongaarse communisti
sche partij enkele dagen
eerder het historische be
sluit nam om zichzelf op
te heffen en op te gaan in
de nieuwe socialistische
partij, spreekt Gabor. nog
consequent over „de com
munisten".
„Ik heb er inderdaad moeite
mee dat de communisten zich
van de ene op de andere dag
socialisten noemen. Dat gaat
me net iets tè snel. Vergeet
niet dat diezelfde communis
ten de echte socialisten de af
gelopen veertig jaar hebben
onderdrukt. En die nieuwe
partij bestaat nog altijd voor
dertig procent uit mensen die
de ellende juist hebben veroor
zaakt".
De Haaksbergse burgemeester
en voormalig fractie-voorzitter
van het CDA in de Provincia
le Staten van Zuid-Holland is
net terug van een bezoek aan
Hongarije. Als lid van een gro
te internationale delegatie van
christen-democraten (waarvan
ook CDA-voorzitter Van Vel-
zen deel uitmaakte) woonde
hij in Budapest de heroprich
tingsvergadering van de Hon
gaarse christen-democratische
volkspartij bij.
De voorloper van die partij be
haalde bij de tweede naoorlog
se verkiezingen in 1947 (aan
de eerste mocht ze niet mee
doen) maar liefst 22 procent
van de stemmen, waarmee ze
na de communisten de tweede
partij van het land vormde.
„Ze weigerden echter conse
quent collaboratie met de com
munisten", vertelt Gabor. Ge
volg: in 1948 werd de partij ge
dwongen zichzelf op te heffen.
Van de zestig christen-demo
cratische parlementariërs
vluchtte de helft naar het bui
tenland en verdween de rest
achter de tralies. Met enkelen
van hen heeft Gabor op het
congres persoonljk gesproken;
ze hadden negentien jaar onaf
gebroken in de cel gezeten.
SUSKEENWISKE
lk lit onheil lh ue
1-v
Hu beOmt uur Hal
jïJ: te prvlrn waar ik
[niets van begrijp
Vakantie vierend
werd ik deze zomer in Bi
een bergdorp op oost-Ja
aangeklampt door een
hoogbejaarde autochtoon. j|j
Zoals zoveel oude Indonet
was hij de Hollandse taal
machtig, zij het dat de
woorden enigszins moeizi
uit zijn mond kwamen.
heb heel lang geen Nederl
gesproken", zei hij. „Zevt
jaar geleden heb ik het hit
school geleerd, maar thuii
spraken we natuurlijk altï
gewoon Maleis. Later, toet
getrouwd was, heb ik met
vrouw af en toe nog wel
Nederlands gepraat. Dat dij
we als we ruzie hadden
dan konden kinderen ons!
verstaan. Moeilijk hoor, di
Hollandse taal, met al die
en t's en die rare ch's en
dubbele oo's". Ik schoot ii
lach. U hebt natuurlijk
de oude spelling gelee rd'.'p
constateerde ik. „Onze faa°
inmiddels iets makkelijker
geworden. De d's en ts dfi
bedoelt, die bestaan nog
maar sommige woorden
veranderd. Vlees en vis
je bijvoorbeeld niet meer
een sch op het eind maar
gewoon met een s. En
woorden als 'zo' en 'lopen\
mogen tegenwoordig met
o". Hij glimlachte verrast,
ja? Dat zijn goede
verbeteringen „Maar ja
vervolgde hij gelaten, wi
heb ik er nu nog aanNit
hè?".
Gaandeweg het gesprek b\
dat ook op andere terreine\
tijd voor hem had stilgesi
Televisie had hij niet en ific
Indonesische kranten stont
vrijwel nooit berichten ovl
Holland. De ontwikkeling
die zich de laatste vijftig
in ons verre kikkerlandje
hadden voltrokken waren
ook volledig aan hem
voorbijgegaan. Het laatste
hij zich van de Nederl an i
politiek herinnerde was di
ene Drees minister-presidt
was. „Is de regering nog si
in Den Haag?", vroeg hij.
„Jazeker", antwoordde ik,
de koningin woont óók wi
in Den Haag'. Wéér?", kl{
het verbaasd. „De koningi
heeft toch altijd in Den H
gewoond?" Opnieuw
realiseerde ik me het gat ii
tijd dat ons tweeën scheidt
Natuurlijk.' Koningin
Wilhelmina, over wie hij
vroeger veel had gehoord,
woonde ook in Den Haag.
haar opvolgster Juliana (6
de oude Javaan nog
Juliaantje' genoemd) haai b
residentie naar Soestdijk
verplaatst en dat de huidig
koningin Beatrix bij haar
aantreden in 1980 de hofs$<
weer tot woonstee had
verkozen, bleek voor hem
groot nieuws te zijn, evem
trouwens het feit dat Bea\
net als haar moeder ook
een Duitser was getrouwd.
Voor mijzelf moest de groi fjj
verrassing echter nog kom
Nadat hij had verteld hoe j,,
in de jaren veertig door dt jr
Japanse bezetters was
opgepakt en in een kamp
ondergebracht, vroeg mijnh
gesprekspartner voorzicht)d
„Is nu in Nederland ook a"
weer eh... rustig?" Toen ik
hem met opgetrokken
wenkbrauwen aankeek
verduidelijkte hij zijn vrai
„Nou ja, u hebt daar toch
een vreselijke oorlog gehai
Weer kon ik m 'n lachen i B|
bedwingen. „Ja hoor", kni M
ik. „Alles is al lang weer ri r
en Nederland is een heel
moderne staat geworden
Net als Amerika?", wilde
weten. „Eh....ongeveer ja",
ik toe. „Dus iedereen is i
luidde zijn conclusie. Ik
aarzelde hoe ik zou reagei jj'
maar bedenkend dat naar
Indonesische maatstaven z'j
de armste Nederlander t
vermogend mens is, f
antwoordde ik diplomatie!
„Bijna iedereen". De man
knikte en zei: „Hier zal da j
ook wel een keer gebeurei a
maar dat maak ik niet me d
mee. Ik zou graag nog een K
naar Nederland toe willen, d
want ik ben er nooit ge we v
Maar ik weet er nog wel o
heleboel van.' Allemaal val
school onthouden.
Plaatsnamen bijvoorbeeld,
provincies en rivieren.
Rotterdam, Utrecht,
Leeuwarden, Zwolle, Rijn,
Maas, Waal, Lek, Frieslan
Groningen, Limburg, de
Afsluitdijk, goed hè? Hoe 1
de minister-president
tegenwoordig? Wat zegt u.
Lubbers? Die naam zal ik
proberen te onthouden",
het afscheid keek hij me
triomfantelijk aan. „Zo,
eindelijk weer eens wat
geleerd over Nederland".
TRUBBELS
M t
GLASNOST EN PERESTROJKA
BIEDEN HONGARIJE RUIMTE
Eén van die oud-gedienden, de
inmiddels hoogbejaarde
dr. S. Keresztes, nam het initi
atief om de partij nieuw leven
in te blazen. Volgens de gel
dende Hongaarse wet was die
heroprichting een zogeheten
staatsvijand ige aktiviteit".
Maar tijdens het ronde-tafel
gesprek tussen communisten
en oppositie van een week of
vier geleden is besloten om die
wet te wijzigen. Nog deze
maand zal het parlement zich
hierover buigen en verwacht
wordt dat de nieuwe wet met
overweldigende meerderheid
zal worden aangenomen.
Waarmee de christen-demo
cratische partij dus ook for
meel legaal zal zijn. „Er zijn
inmiddels al meer partijen op
gericht, want er wordt hen
daarbij niets meer in de weg
gelegd", vertelt Gabor.
Al die nieuwe partijen ontvan
gen faciliteiten van de staat; ze
krijgen de beschikking over
een kantoor en een telefoon
lijn. „Maar", voegt Gabor er in
één adem aan toe, „vergeleken
met de communistische partij
die miljarden aan bezittingen
heeft, is dat natuurlijk een ui
terst bescheiden begin. Ze
kunnen wel praten over gelij
ke kansen, maar ik heb daar
niet zulke hoge verwachtingen
van. De communistische reus
tegenover die lilliputters met
hun kantoortje en telefoonlijn,
dat zijn toch geen verhoudin
gen. En dat zal bij de verkie
zingen van volgend jaar ook
wel te merken zijn".
De nieuwe christen-democrati
sche partij is al even armlastig
als de andere oppositiepartijen.
Gabor: „De mensen die naar
dé oprichtingsvergadering wa
ren gekomen, konden nauwe
lijks hun treinkaartje betalen.
En ik heb met een vrouw ge
sproken, een lerares Frans, die
had een jurk en tasje moeten
lenen, om toch een beetje fat
soenlijk voor de dag te kunnen
komen. Ik kon 't nauwelijks
geloven".
Bedenkingen
Wat nog veel meer opzien
baarde dan de heroprichting
van de christen-democratische
partij, waren de gebeurtenis
sen van vorig weekeinde. Wie
anderhalf jaar geleden de
voorspelling had durven ma
ken dat de communistische
partij zou worden opgeheven,
zou prompt zijn opgenomen in
een staats-psychiatrische in
richting. Maar wat veertig jaar
lang voor onmogelijk werd ge
houden, gebeurde afgelopen
zondag echt: tijdens een bewo
gen congres droegen de com
munisten hun eigen partij ten
grave. Met name in het westen
werd deze stap met gejuich
ontvangen. Maar Gabor heeft
zo zijn bedenkingen ten op
zichte van de nieuwe socialis
tische partij, de opvolger van
de communistische. „Alleen de
naam veranderen is niet ge
noeg", zegt de burgemeester.
„Laten ze het eerst allemaal
maar eens waarmaken. De
macht van de communisten is
nog niet gebroken, want ze do
mineren nog altijd de fabrie
ken en de maatschappelijke
organisaties. Laten ze zich
eerst maar eens van de werk
vloeren terugtrekken". En hij
wijst erop dat het stalinisme in
Hongarije nog lang niet dood
is. Gabor schat dat binnen de
nieuwe partij nog een derde
tot de conservatieve vleugel
behoort. En die geeft zich nog
niet gewonnen. „De beweging
van Ferenc Münich bijvoor
beeld is zelfs bereid om gewa
penderhand de orthodoxe lijn
te verdedigen".
Toch heeft hij wel vertrouwen
in een aantal hervormingsge
zinde leiders van de partij. Met
name in Imre Poszgay, de ge
doodverfde winnaar van de
komende presidentsverkiezin
gen, met wie hij tijdens zijn
laatste bezoek aan Budapest
nog een persoonlijk gesprek
heeft gevoerd. Gabor is over
tuigd van diens oprechte be
doelingen. „Ja, absoluut. Posz
gay is een zeer principieel
voorstander van veranderin
gen. Maar er zijn nog andere
factoren". En hij herhaalt:
„Pas als de partij zich terug
trekt van de werkvloeren,
ontstaat er echt vertrouwen.
Poszgay wilde dat wel, maar
hij is teruggefloten door de
partij. En juist dat is het cruci
ale punt".
Proces
Hebben de recente ontwikke
lingen in Hongarije hem ver
baasd?
Hij schudt zijn hoofd. „Nee,
helemaal niet. In een eerder
interview heb ik het allemaal
al voorspeld. Het is het auto
matische gevolg van een pro
ces dat al heel lang bezig is".
En hij zet zich schrap voor een
uitvoerig college over de situa
tie in zijn geboorteland. Vol
gens hem zijn er twee hoofd
oorzaken aan te wijzen voor
de huidige ontwikkelingen.
Allereerst is daar de invloed
van Gorbatsjov. Zijn politiek
van glasnost en perestrojka
bieden de satellieten van de
Sovjetunie de ruimte voor een
eigen koers. Zolang ze maar
niet uit het Warschaupact
stappen en de hervormingen
maar vreedzaam verlopen,
vindt de Sovjet-leider het alle
maal wel best. Hongarije heeft
daarbij nog eens het geluk dat
het door zijn ligging militair-
strategisch niet van belang is.
In tegenstelling tot bijvoor
beeld Polen dat als een buffer
tussen de Sovjetunie en West-
Europa fungeert. „Hongarije
heeft daardoor meet" speel
ruimte".
De andere oorzaak is volgens
Gabor „het complete faillisse
ment van het economische sy
steem. In de laatste vijf, zes
jaar is het land enorm ver
armd". En hij somt enkele ge
tallen op: een staatsschuld van
achttien miljard dollar, een in
flatie van zestien procent,
meer dan drie miljoen Honga
ren die onder het bestaansmi
nimum leven. De schuld hier
voor moet worden gezocht bij
de enorme subsidies die de
staatsbedrijven overeind
moeten houden: zo'n 250 mil
jard. „Ook de communisten
zien in dat er iets móet gebeu
ren. Die subsidies moeten wor
den teruggedrongen, maar dat
betekent een geweldige werk
loosheid". Met andere
woorden: de economische pro
blemen zijn de communisten
boven het hoofd gegroeid. De
problemen zijn alleen nog op
te lossen via een maatschappe
lijke consensus. Vandaar dus
de huidige toenadering tot de
oppositie.
Hulp
Welke bijdrage zou het Wes
ten kunnen leveren aan een
oplossing van de Hongaarse
problemen?
Gedecideerd: „Zonder een fi
nanciële injectie uit het westen
kan het proces niet slagen".
Hoe dat dan zou moeten? „Ik
ben zeer gecharmeerd van de
aanpak van president Bush en
de Europese Commissie", aldus
Gabor. Die aanpak houdt in:
wel hulp bieden, maar onder
strikte voorwaarden. „Het re
sultaat moet aantoonbaar zijn.
Dus geen motoren van 500 cc
voor de politie aanschaffen,
zoals in het verleden is ge
beurd. Het geld moet worden
geïnvesteerd in de infrastruc
tuur, in de aanleg van wegen.
Het geld laten wegvloeien in
de Donau kan natuurlijk niet".
Hoe reageert ondertussen de
bevolking op de politieke ont
wikkelingen?
„Argwanend. Gereserveerd",
aldus Gabor. „De mensen zijn
zeer sceptisch, tachtig procent
van hen gelooft niet in veran
deringen". Niet helemaal te
recht, vindt hij, maar toch ook
weer een begrijpelijke reactie,
gezien hun ervaringen in de
stalinistische periode. „De
mensen zijn al zo vaak teleur
gesteld. Er zal een vonk
moeten overslaan voordat de
politiek het vertrouwen van
de bevolking kan terugwin
nen. We moeten afwachten of
men erin zal slagen het volk te
enthousiasmeren. Heel veel
mensen durven nog niet tot
een partij toe te treden, hoe
wel ze er wel mee symphatise-
ren. Ze zijn nog bang om hun
handtekening te zetten".
Hoe groot acht u de kans dat
de hervormingen in Hongarije
zullen slagen?
De Haaksbergse burgemeester
waarschuwt voor al te hoog
gespannen verwachtingen.
„We moeten geen wonderen
verwachten. Het is een proces
van zeker een jaar of tien. De
zaak is teveel vastgeroest en
compleet bankroet. De inten
ties zijn positief, maar nog
maals: eerst zal de vonk over
moeten slaan op de bevolking.
Zover is het nog niet". JAN
SAGARMATHA
Burgemeester Gabor van Haaksbergen: „De communistische reus tegenover die lilliputters met hun kantoor
tje en telefoonlijn, dat zijn toch geen verhoudingen".