„Het wordt tijd dat mannen eens
over hun gedrag gaan nadenken'*
Martin Gaus:
We haken in
op een rage
Ik zal niet zeggen dat
ik in Oranje thuishoor"
DTS biedt boeiend spel met Mireille
KUNST RADIO/TELEVISIE
Cetdae Commit
ZATERDAG 14 OKTOBER 1989 PAGINA 19
Martin Gaus, met Leonie Sazias als een van zijn gasten, in „De
Natte Neuzen Show".
FOTO: TROS
HOND KANDIDAAT IN „DE NATTE NEUZEN SHOW"
9?
*n De Natte Neuzen Show. Spelpro-
'R| gramma voor honden. TROS-televi-
i. Nederland 2 om 19.20 uur. Dins-
■iji dag-
HILVERSUM „Als je
op zondagochtend in de
stadsparken rondloopt, zie
je heel veel hondenbezit
ters bezig met hun dier.
Ze doen gehoorzaamheid-
stesten of proberen hem
- gedragsregels bij te bren
gen. Wat dat betreft ha-
iken we met ,,De Natte
Neuzen Show" echt in op
een rage", zegt Martin
Gaus, presentator van
deze (voorlopig) achtdeli-
ge spelshow, die wekelijks
bij de TROS op het
scherm wordt gebracht.
Nu zo'n beetje alle inwoners
van ons kleine kikkerlandje
door de enorme stroom show
en kwisprogramma's op televi
sie een bekende Nederlander
zijn geworden, is het de beurt
aan onze honden. Hiervoor
kocht de TROS in Engeland
de rechten van een show,
waarin de hond als kandidaat
komt opdraven. Hij neemt
daarbij de mensen met wie hij
in een huis woont mee als as
sistenten. Martin: „Uitgangs
punt van de show is om de re
latie tussen de hond en zijn
baas te laten zien. We willen
tonen hoe het beest in het
huisgezin functioneert. Laten
zien dat hij leiding nodig
heeft. Daarvoor hebben we
een paar spelletjes bedacht zo
als een doolhof, een hindernis-
baan en een gedrag- en ge
hoorzaamheidstest. Misschien
kunnen we gelijk het beeld
dat veel mensen van honden
hebben veranderen. Het zijn
geen beesten die alleen maar
ongemak veroorzaken door
bijvoorbeeld op de stoep te
poepen".
Ster-allures
Mensen komen in de show
nauwelijks aan het woord.
Hun hulp wordt eigenlijk al
leen ingeroepen bij het beant
woorden van tien vragen. En
dat alleen maar omdat het ge
blaf soms wat moeilijk is te
vertalen. Het zal duidelijk zijn
dat Martins assistente ook een
hond is. Ze luistert naar de
naam Cinta en toont haar ster-
allures door in elk programma
met een ander sjaaltje om voor
de camera te verschijnen.
Martin: „Denk niet dat de
honden geen plezier hebben.
Was dat zo dan zouden ze
rondlopen met de staart tussen
de benen, maar ik ben alleen
maar kwispelende achterwer
ken tegengekomen. Ze hebben
er veelal meer lol in dan hun
baas en dat levert leuke beel
den op. Zo is er een uitzending
waarin een hond op de hinder-
nisbaan niet door een tunnel
wil. Die baas besluit het voor
te doen, maar blijft halverwe
ge steken. Als de camera de
hond in beeld brengt, staat hij
er echt zo bij van „die baas
van mij is ook gestoord". En er
zijn honden bij die gewoon een
wereldrecord willen lopen op
die baan. Die bazen kunnen
het dier dan niet bijhouden en
staan even later amechtig te
hijgen bij het eindpunt, terwijl
van het gezicht van de hond
iets afstraalt als: „zullen we
nog een keer".
Geen van de honden komt on
getraind voor de camera. Dat
wil zeggen dat de honden en
hun bazen een aantal keren
hebben mogen oefenen op de
verschillende onderdelen
voordat de show wordt opge
nomen. Vooral om over de wip
te komen is moed en beleid
Hulp
Om de honden voor deze serie
te vinden,'werd de hulp inge
roepen van de familie De
Groot uit Den Haag. Martin:
„Voor een volgend seizoen zul
len we waarschijnlijk minder
moeite hebben met het vinden
van kandidaten. Maar omdat
nog niemand de show had ge
zien, moesten we ons tot de
verenigingswerqld wenden
voor de selectie. De familie De
Groot is daarbij behulpzaam
geweest. Waar we naar zoch
ten waren gezinnen met kin
deren en natuurlijk een hond.
Het is een speurtocht door het
hele land geworden".
Zoals elk spelprogramma wor
den in „De Natte Neuzen
Show" ook prijzen uitgereikt.
Het bedrag blijft echter x be
perkt tot duizend gulden.
Daarbij is dit geld niet be
stemd voor de hond, maar
veelal voor een instelling die
het geld goed kan gebruiken
zoals bijvoorbeeld een dieren
ambulance. Martin: „We heb
ben de prijzen expres heel laag
gehouden. Behalve dat ik vind
dat iemand zijn hond niet
moet gebruiken om grote be
dragen te winnen, willen, we
voorkomen dat mensen als
maniaken hun dieren gaan
trainen om grote geldbedragen
in de wacht te kunnen slepen.
Gelukkig is het tot nu toe zo
dat de gezinnen die meedoen
heel goed met hun hond om
gaan".
Geschikt
In principe is elke hond ge
schikt om met het programma
mee te doen. Martin: „De eni
ge hond die wat problemen
zou kunnen geven, is een
Schotse herder omdat hij con
stant blaft. En daar word je
dan op een gegeven moment
gek van".
Martin kijkt met veel plezier
terug op de reeks, die in janua
ri in drie dagen, werd opgeno
men. Martin: „Ik heb de
smaak te pakken gekregen en
wil in de toekomst best meer
spelletjes presenteren. Het was
even heel iets anders, daarom
spannend en wat onwennig
maar hardstikke leuk. Het eni
ge probleem dat ik in het be
gin had was, dat ik wat te be
lerend wilde optreden. Ik wil
graag dingen uitleggen, maar
dat mocht ik van producent
Wim Dröge niet. Die stond tel
kens aan de zijlijn druk te ge
baren als ik er een soort „Die
renmanieren" van wilde ma-
HANS PIËT
Toneelgroep DTS met „Mireille" van Frana
Hijdra in de regie van Henk van Veen. The
ater De Poort te Den Haag, gisteravond.
Herhalingen: Vanavond om 20.15 uur en
morgen om 14.30 uur.
Henk van Veen heeft voor toneel
groep DTS de komedie „Mireille"
van een geheel eigen stempel voor
zien. Een frisse regie kenmerkt het
eindprodukt van deze enthousiaste
groep toneelspelers. De luchtige in
houd van het verhaal zou een pre
sentatie snel naar de kluchtsfeer
verplaatsen, maar bij DTS is het een
sterke komedie gebleven. Het is
vooral te wijten aan de prettige rol
bezetting. Het werd duidelijk dat
elke speler iets eigens van zijn of
haar rol mocht maken en dat werkt
verfrissend. Ruud de Bruin, als een
overspelige echtgenoot, was in staat
om zijn benarde situatie op een na
tuurlijke wijze te verbeelden. Inge
Kok, als de teleurgestelde echtgeno
te, vulde haar rol in door hooghar
tig en sarcastisch haar echtgenoot te
bejegenen en dat vormde een sterk
contrast. Marianne Daalmeyer ver
plaatste zich in een Mireille die er
wezen mag. Sexy en uitdagend en
met veel charme werd zij ook een
begeerlijke jonge vrouw. Opvallend
was de goede timing van regisseur
Henk van Veen. Hierdoor kwamen
de komische spelfragmenten haar
fijn uit de verf en dat maakte het
kijken een plezier. Ben Vane maak
te in het laatste bedrijf een onver-
wacvht komisch typetje van de Ita
liaanse pizzabakker en zo bleef het
spel verrassen tot het einde. DTS
heeft laten zien dat oud repertoire,
mits voorzien van een hedendaagse
aanpak, tot een genoeglijk tijdver
drijf kan dienen.
ROB VAN DER MIJL
Onbekende Sluijters
op Kunstbeurs PAN
AMSTERDAM Kunstma-
keiaar P. Albricht uit Velp
toont op de Nationale Kunst
en Antiekbeurs PAN in de
RAI in Amsterdam het nog
niet eerder geëxposeerde
schilderij „Café de Nuit" van
J.C.B. Sluijters. Dit in 1906
gemaakte werk. moet tenmin
ste een miljoen gulden op
brengen en is daarmee een
van de duurste „objecten" op
de derde PAN-beurs. Deze is
gisteren geopend en duurt tot
en met 22 oktober. De 59
deelnemers bieden een geva
rieerd aanbod aan oude en
hedendaagse kunst en antiek.
Effectenhandelaar
sponsor Emmy Yerhey
AMSTERDAM De violiste Emmy Verhey heeft
als eerste musicus een persoonlijke sponsorove
reenkomst gesloten met de Amsterdamse commis
sionair in effecten PBI Securities bv, een onder
deel van Pacific Investments. Dit bedrijf heeft veel
contacten in het Verre Oosten. De hoogte van het
bedrag hangt af van de muzikale activiteiten die
het bedrijf de komende jaren in samenwerking
met haar impresario Rob Groen kan organiseren.
De woordvoerder wil daarom geen indicatie geven
over hoeveel geld met de sponsorovereenkomst is
gemoeid. Er wordt gedacht aan het organiseren
van concerten in Japan rond Verhey, in samen
werking met andere musici. „In aansluiting op
onze bemiddelingsactiviteiten tussen Oost en West
is het onze bedoeling oosterse en westerse musici
bij elkaar te brengen", aldus de woordvoerder.
INEZ VAN DULLEMEN SCHREEF STUK OVER INCEST
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 e
en 15:00 uur. telefoon 071-12.22.48 en y
nabezorgd.
DEN HAAG Incest is
niet alleen maar een ta
boe. Het onderwerp ver
oorzaakt bij veel mensen
een verlammend gevoel
van machteloosheid. Woe
de en walging misschien
ook wel. Over dat onder
werp schreef- Inez van
Dullemen op verzoek van
regisseuze Agaath Witte-
man van Theater van het
Oosten een toneelstuk dat
onlangs in Arnhem in
première ging en volgen
de maand is te zien in
Theater aan de Haven in
Den Haag.
In het toneelstuk 'Schrijf me
in het zand' is een meisje van
kinds af aan door haar vader
sexueel misbruikt. De moeder
is er van op de hoogte, maar
heeft zich om tal van redenen
daar niet tegen verzet. Het
jonge meisje houdt er een trau
ma aan over. Ze moet zich on
der behandeling van een psy
chiater stellen. Gedurende het
onderzoek verzwijgt ze de
ware oorzaken van haar ge
stoord gedrag, omdat ze on
danks alle verschrikkingen
haar vader en het gezin niet
de dupe van deze misstanden
kan en wil laten worden.
Wanneer de last haar tenslotte
te zwaar wordt, pleegt ze zelf
moord. Kort na haar dood,
komt de jongere zus onder
meer via het dagboek van het
overleden meisje achter de
schokkende toedracht.
Confrontaties van de inmid
dels volwassen geworden zus
met de moeder tonen aan hoe
moeilijk de positie van echtge
notes zijn, wanneer ze met in
cest binnen het eigen gezin te
maken krijgen. In zijn ver
weer blijft de vader zich ver
ontschuldigen: 'te weinig sex
bij zijn vrouw', 'hij deed het
uit liefde voor zijn dochter',
'het was niet meer dan een
vorm van sexuele voorlich
ting, getoetst aan de praktijk',
zonder dat hij zelf inziet hoe
weerzinwekkend zijn hande
lingen èn verdediding zijn.
Weggelaten
Om zijn onverbeterlijke egoïs
me en opgeschroefde domi
nantie te benadrukken, heeft
Agaath Witteman, anders dan
in de oorspronkelijke tekst
van Inez van Dullemen, elke
uiting van schuldbesef bij de
vader in de voorstelling weg
gelaten. Met de dramaturgi
sche veranderingen die
Agaath Witteman in het oor
spronkelijke manuscript heeft
aangebracht, heeft de schrijf
ster moeite gehad. Inez van
Dullemen: „Van meet af aan
zijn Agaath en ik het oneens
geweest over de dramaturgi
sche aanpak. Incest kun je niet
als realistisch toneel brengen.
Daarom heb ik geprobeerd het
onderwerp literair te benade
ren. Geen extreme situaties en
personages dus, maar een be
dekt pathologisch geval. Na de
première voelde ik me onge
makkelijk. Schizofreen bijna.
Want tijdens de voorstelling
bleek dat Agaath vergaande
veranderingen heeft doorge
voerd. Ik voelde me ver
vreemd van m'n eigen stuk. In
het algemeen heb ik best be
grip voor een regisseur die een
stuk op details aanpast. Ik ben
niet iemand die de eigen tekst
voor heilig verklaart. Maar als
het om wijziging van essentië
le onderdelen gaatj wil ik er
toch graag in gekend worden.
En aangaande bepaalde ge
deelten had ik haar met na
druk gevraagd om daar mijn
tekst aan te houden. Dat is
niet gebeurd".
Problemen
De problemen met 'Schrijf me
in het zand' zijn waarschijnlijk
terug te voeren tot het gege
ven dat Agaath Witteman het
stuk als haar produkt be
schouwt. Zij is met het idee ge
komen en heeft Inez van Dul-.
lemen gevraagd om het te
schrijven. Inez: „Zij is dus op
drachtgeefster, dramaturge en
regisseuze tegelijk. Het was
misschien beter geweest als
dramaturg en regisseur niet in
één persoon zouden zijn vere
nigd. Veel schrijvers voor to
neel klagen over die combina
tie en de gevolgen daarvan op
hun stukken".
De schrijver Lodewijk de Boer
schrijft èn regisseert toneel.
Hij verkeert daarmee volgens
Inez van Dullemen in een veel
gunstiger positie. Ze zei tegen
hem dat je als toneelschrijver
óf ook regisseur van je eigen
stuk moet zijn, óf dood. Inez:
„Wat ze na m'n dood met mijn
toneelstukken doen, raakt me
dan niet meer. Zolang ik leef,
blijf ik graag betrokken bij
wat er met m'n teksten ge
beurt".
Inez van Dullemen had al ma
teriaal over het onderwerp
verzameld nog voordat Agaath
Witteman met het verzoek bij
haar kwam, vaak gemaakt tij
dens reizen door o.m. de Vere
nigde Staten en India. Tijdens
een kortstondig verblijf in een
huis ergens in de States, kwam
zij achter gegevens die later
het raamwerk voor het toneel
stuk zouden leveren. Het huis
was door de bewoners verlaten
en stond leeg. Het was nog wel
ingericht.
Inez van Dullemen over haar
verblijf daar: „In het huis
vond ik gedichten en brieven
die samen met andere, minder
concrete aanwijzingen, steeds
sterkere vermoedens aan een
familiedrama opriepen. Uit
een gesprek met de voormali
ge vrouw des huizes bleek dat
een van haar dochters zelf
moord had gepleegd. Wat er
zich precies heeft afgespeeld
weet ik niet, maar uit de com
binatie van sfeer, gegevens en
gesprekken, drong zich de
Inez van
Dullemen:
„Mannen die
zich aan incest
of verkrachting
bezondigen,
moeten
ophouden de
schuld bij
anderen te
leggen".
FOTO: SP
verdenking van incest sterk
aan me op. Helemaal niet om
dat ik mediamiek ben inge
steld. Integendeel. Ik ben de
nuchterheid zelf".
Onrecht
Inez: „Pas als een mens tot het
uiterste is gedreven komt hij-
zij tot zo'n daad van protest
en zelfvernieting. Vergeleken
met culturen als die van India,
leven we in Europa en zeker
in Nederland in een paradijs.
Toch is er in 'ons paradijs' nog
veel ongelijkheid en onrecht
ten aanzien van vrouwen. De
hele structuur van de man
nenwereld, inclusief de pas
toors, de dominees, de hulp
verleners, de dokters en de ba
zen (de goeden niet te na ge
sproken) zorgt er nog altijd
voor dat de vrouw in een posi
tie van onderdanigheid,
knechtschap en verworpen
heid verkeert. Helaas ben ik
somber over de positie van de
Het is volgens haar tijd dat
mannen over hun positie en
gedrag gaan nadenken. „Man
nen die zich aan incest of ver
krachting bezondigen, moeten
ophouden de schuld bij ande
ren te leggen. Als ze al iets bij
een ander zoeken, zou het
hulp moeten zijn teneinde te
genezen van hun ziekte. Want
incest is ziekelijk en walgelijk.
Als ik iets graag zou willen
dan is het dat mannen echt
ernstig over zichzelf en over
hun plaats in de maatschappij
nadenken. Te beginnen in de
westerse wereld. 'Schrijf me in
het zand' zal de wereld niet
veranderen. Misschien is het
een kleine bijdrage om men
sen anders te laten denken en
voelen".
Incest is volgens haar geen op
zichzelfstaand verschijnsel.
Het maakt deel uit van een
mangerichte maatschappij-in
richting, die cultureel/histo
risch en vermoedelijk voor
een deel ook biologisch be
paald is.
Ze is bijzonder geïnteresseerd
in de dooltochten van de geest.
Van mensen zie je vaak alleen
maar de buitenkant.. Ze zegt:
„Ik ben altijd nieuwsgierig
naar wat er achter de buiten
kant schuil gaat. Tijdens de
voorbereidingen voor het to
neelstuk heb ik contact gehad
met een hoogleraar die met in-
cestgevallen te maken heeft.
Ik heb hem gevraagd of ik een
gesprek met een incestpleger
kon hebben. Hij maakte me
duidelijk dat zo'n ontmoeting
niet kon. Volgens hem is drie
kwart van de daders niet of
nauwelijks te behandelen. De
daders maken zich veel meer
zorgen over hun eigen schan
de is gevolg van veroordeling
en publiciteit, dan over de
schade die ze bij de slachtof
fers hebben aangericht. Een
houding die bij de mannelijke
daders veel sterker is dan bij
de vrouwelijke". v
GE TOL
LEONARD VAN UTRECHT OVER UITVERKIEZING:
LEIDEN - Zijn uitverkie
zing voor het Nederlands
amateurteam kwam voor
velen als een verrassing
en niet in het minst voor
Leonard van -Utrecht zelf.
„Verwacht had ik het
niet", blikt de rechtsbui
tenspeler van Noord wijk
terug. „Ik was ervan op de
hoogte dat bondscoach
Ron Groenewoud op de
tribune zat voor de links
back van Spakenburg,
mijn directe tegenstander,
en stond daarom op
scherp". Het feit dat de
Spakenburger nauwelijks
in het beeld van de wed
strijd voorkwam, mocht
een verdienste van de
Noordwijker genoemd
worden en droeg er toe bij
dat hij vorige week zijn
debuut voor Oranje maak
te tijdens het vierlanden-
toernooi.
Sommigen menen dat het de
buut te vroeg kwam en Van
Utrecht nog niet rijp zou zijn
om op dit niveau te acteren.
Kritiek waar Leonard van
Utrecht niet al te diep op in
wenst te gaan. „Ik ben blij dat
Groenewoud mij heeft geko
zen. Al ga ik niet zeggen dat ik
ook goed genoeg ben om in
Oranje te hpren", drukt hij
zich zeer voorzichtig uit. Des
ondanks is de 20-jarige speler,
die twee seizoenen terug zijn
opwachting in het eerste van
Noordwijk maakte, niet onte
vreden over zijn eerste schre
den in het Oranjeshirt. Stap
pen die aanvankelijk tot een
duur van vijftien minuten
werden beperkt. Maar daar
waar hij tegen de DDR pas
laat in de tweede helft inviel,
acteerde hij tegen Suriname
dertig minuten en stond de
donkerblonde voorhoedespeler
tegen de Nederlandse Antillen
in de basis. „Tegen de Oost
duitsers speelde ik echter mijn
beste wedstrijd", aldus de
Noordwijker, die vooralsnog
wel moet wachten op zijn eer
ste interlanddoelpunt.
„Kansen heb ik in elke ont
moeting wel gehad. Eigenlijk
had ik moeten scoren". En
klinkt het vervolgens vol zelf
kritiek: „Ik heb misschien te
veel in dienst van het elftal
gespeeld. Ik moet nog meer
rust in mijn spel krijgen en
meer vanuit mezelf voetbal
len. Bij het Nederlands ama
teurteam trek ik nog te veel
naar het centrum".
Een probleem waar hij ook bij
zijn club Noordwijk mee te
maken heeft. „Het punt bij
Nóordwijk is dat ik mij niet
goed 'genoeg aanbied, waar
door ik weer te weinig acties
kan maken". Leonard van
Utrecht zegt daarom veel aan
Yvan Hermans te hebben. De
oud-speler van Noordwijk, die
aan het begin van het seizoen
zijn carrière na een langsle
pende knieblessure afsloot,
geeft de jeugdige buitenspeler
regelmatig aanwijzingen. „Hij
zegt onder meer dat ik het
veld breed moet houden en
vaker in de ruimte moet spe
len, omdat ik het met name
van mijn snelheid moet heb
ben".
Reden ook waarom Leonard
van Utrecht zijn uitverkiezing
voor het Nederlands amateur
team zo belangrijk vindt. „Het
is goed voor mijn ontwikke
ling. Je bent toch heel anders
met voetbal en je tegenstander
bezig. De spanning is anders;
je speelt toch met dat Oranje
shirtje aan". Voorlopig dient
de rechtsbuiten van Noord
wijk de entourage van het Ne
derlands team echter te mis
sen. „De komende maanden
staat er weinig op het pro
gramma. Daarna begint alles
weer langzaam te draaien en
speel je twee keer per maand
op dinsdag".
En wat daar dan uit voort
vloeit, maakt Leonard van
Utrecht zich nog niet druk
over. „Ik hoop zo hoog moge
lijk te komen, maar het moet
voorlopig wel in combinatie
met mijn studie kunnen",
maakt Van Utrecht, die nog op
de Pabo zit maar uiteindelijk
fiscaal recht hoopt te gaan stu
deren, duidelijk. „Als er van
een club iemand komt dan is
dat altijd meegenomen
Leonard van Utrecht voor zijn club Noordwijk
ben, moet ik nog meer in de ruimte spelen".
FOTO: HENK SNATERSE
i actie: „Omdat ik het van mijn snelheid moet heb-
Bax lijdt thuis een nederlaag
VOORHOUT - Het niet benut
ten van kansen brak het zaal
voetbalteam van Bax gister
avond op. FV Snoekie toonde
zich wel meester in het maken
van doelpunten en had slechts
weinig mogelijkheden nodig
om het duel met 1-2 in Haags
voordeel te beslissen. Bij rust
stond het nog 0-0,ook al kreeg
Jeffrey Foree een uitgelezen
kans om de score te openen.
Alleen Voor Oranje-doelman
Bakhuis wist hij het niet meer.
Het beschuldigende vingertje
van coach Jan Schoen hoefde
niet alleen naar Foree uit te
gaan. Hennie Koet en Rick
van Dijk vergaten direct na
rust immers ook de score open
te breken. Counters van Snoe
kie deden de Voorhouters uit
eindelijk de das om. De alles
of niets poging, vijf minuten
voor tijd bij een 0-2 stand-
.kwam dan ook te laat. Ed
Zuidhoek maakte nog plaats
voor een vijfde veldspeler.
Verder dan een doelpunt van
Hans van Leeuwen kwam Bax
echter niet.