„Pijp van toen is
de zak drop van nu"
Atilla heeft een pittig karakter
hond
zoekt:
huis
CeUMcSouoant
GOUDSE PIJPENMAKERIJ IN LEIDS PIJPENKABINET
Pijpelogisch spreekur
bioscopen
dienstverlening
LEIDEN OMGEVING
ZATERDAG 14 OKTOBER 1989 PAGINA
LEIDEN De Goudse Firma
Goedewaagen heeft ruim tien
jaar lang de collectie van de
negentiende eeuwse pijpenma-
kerij verborgen weten te hou
den, maar nu is de collectie
dan eindelijk in handen van
het Leidse Pijpenkabinet.
Vanaf vandaag tot en met 26
november is de collectie te be
zichtigen. „De familie heeft,
toen ze eenmaal van het histo
risch belang overtuigd was,
erop gezeten als goud. De col
lectie was op een geheime
plaats opgeslagen. Maar op een
gegeven moment kampte het
bedrijf met geldgebrek en wil
de men de schat gaan verko
pen", vertelt conservator en
publicist Don Duco.
Het Pijpenkabinet heeft een
veiling bij Sotheby's weten te
voorkomen, schudde de Goud
se concurrent annex pijpen-
museura van zich af en haalde
de ongeveer 3000 kilo wegen
de collectie naar Leiden. Toen
ontstond echter een probleem.
Het museum, gelegen aan de
Oude Vest 159a, was te klein.
Daarom werd de concurrent
uit Gouda ineens weer als mu
seum gezien en is een dubbel
tentoonstelling opgezet. In het
Goudse Pijpen- en aardewerk-
museum De Moriaan zijn spe
ciale gietijzeren bankschroe
ven, kisten vol klein handge
reedschap en reclamedruk
werk in een overzichtelijke
uitgebreide en instructieve
tentoonstelling omgezet.
Voor het Leidse Pijpenkabinet
zijn de historische en estheti
sche topstukken gereserveerd:
de messing pijpvormen. De
conservator vindt wel dat het
historisch materiaal van een
Goudse firma eigenlijk in een
Gouds museum thuishoort,
maar „het Goudse museum is
eigenlijk een algemeen mu
seum met ook een pijpenmu-
seum. Wij zijn gespecialiseerd
en heel actief. Dat zijn zij niet,
naar deze collectie hebben ze
niet eens meegedongen", rede
neert Duco en verklaart zo
waarom al dit historische
fraais aan de Goudse collega's
is ontglipt.
Moord
Fraaie messing pijpvormen, de
mallen waarin de kleipijpen
werden geperst, zijn dus te be
wonderen in het Leidse „mu
seum voor de tabakspijp van
klei", zoals het officieel heet.
Juweeltjes die in lengte varië
ren van zes centimeter tot
meer dan een meter, die in ou
derdom variëren van 1770 tot
1930. „Je kunt de pijpen ook
heel duidelijk zien verande
ren. Rond 1780 waren de pij
pen heel lang van steel, heel
elegant en de kop was niet
versierd. Later wordt de leng
te korter en worden de kop
pen meer versierd, het gaat
om tijdloze voorstellingen, bij
voorbeeld een wapen of een
spreuk. In verband met de
goedkopere tabak werden de
koppen groter, men wilde ook
langer roken", vertelt de con-
servator.
In de negentiende eeuw wor
den de decoraties actualiteitge
bonden. Duco weet daar nog
wel enkele interessante voor
beelden van te verzinnen. „In
1870 vermoorde de dienstmeid
Jut de vrouw des huizes. Het
was een gruwelijke moord en
meteen werd er een pijp van
gemaakt. Iedereen liep er mee
rond". De Firma Goedewaa
gen springt ook in op de actua
liteit. „Het derde eeuwfeest
van de geboortedag van Ru
bens werd gevierd. Het bedrijf
LEIDEN Het museum aan de Oude Vest 159a is iedere
zondag geopend van 13.00 tot 17.00 uur en volgens afspraak:
071-121340. Maandelijks wordt een demonstratie pijpmaken
gegeven. De eerstvolgende is op 5 november. Iedere derde
zondag van de maand is er tevens een pijpelogisch spreek
uur van 13.00 tot 17.00 uur. De conservator van het museum
beantwoordt dan onder meer vragen over pijpen die worden
meegenomen.
Conservator Don Duco toont enkele van de oude pijpvormen.
zet dan het hoofd van de schil
der op een pijpekop, verkoopt
ze een jaar en zet ze dan weer
weg tot het eeuwfeest van bij
voorbeeld Rubens sterfdag
wordt gevierd
Ook het rijden van de eerste
trein in 1839 wordt met een
pijpekop herdacht. „Maar er
zijn nog wel gekkere dingen.
In 1870 werden de oogsten
verwoest door de Coloradoke
ver. Goedewaagen maakt een
pijp met daarop een afbeelding
van deze kever en de larven.
Rokende boeren konden zo
het gevaarlijke beestje herken
nen. In die tijd stonden er nog
geen plaatjes in de krant. Er
brak regelmatig paniek uit.
Men zag toen al gewone gar
nalen aan voor de Coloradoke
ver", vertelt de publicist.
Lelijk
„Opvallend is dat het hoogte
punt van het pijpen roken sa
men viel met de bloeitijd van
de Goudse firma. De fabriek
begon in de achttiende eeuw.
Langzamerhand kocht het be
drijf kleine Goudse fabriekjes
op, de pijpvormen werden
meegekocht, dus die zijn alle
maal nog bewaard. In 1853
werd een pottenbakkerij aan
het bedrijf gekoppeld. De fa
milie wilde zelf pijpen gaan
bakken. Ook ging men fijn
aardewerk vervaardigen. Dat
maken ze nu nog, van dat
Delfts blauw, vreselijk lelijk"
vindt Duco.
Zo'n zeven miljoen pijpen per
jaar verlieten het bedrijf in de
topjaren 1880-1930. In het mu
seum zijn 'zo'n 1000 verschil
lende pijpvormen aanwezig.
„Vaak met de pijp erbij", voegt
de conservator toe. Goedewaa
gen maakte de pijpvormen
zelf. „Dat was een moeilijke
zaak. Er was een speciale op
leiding voor nodig. De vormen
werden in België gemaakt. De
familie sprak Frans en had
contacten met Belgische vorm-
makerswerkplaatsen. De zo
nen van de familie gingen'
daar in de leer en kwamen
met de kennis terug in Gouda.
Daarom stak Goedewaagen zo
snel een eind boven zijn Ne
derlandse concurrenten uit".
„Het waren slimme zakenlie
den, die Gouwenaren", aldus
een waarderende Duco. „Za
kenlieden die even belangrijk
waren als nu de multinatio
nals. Ze maakten pijpen, ze
verkochten ze, ze zetten zelf
een kleimalerij op, kochten de
velden waar de grondstof van
daan kwam, hadden een eigen
schip voor de export naar het
buitenland. Toch waren ze
niet zo vreselijk rijk. Het wa-
FOTO: ANP
ren echte ondernemers, ze in
vesteerden altijd in het eigen
bedrijf, niet in zichzelf. Niet
hun rijkdom, maar hun onder
nemerschap maakte ze spe
ciaal. Aan kleipijpen viel ook
weinig te verdienen. De win
sten waren soms net genoeg
om het bedrijf in stand te hou
den".
Kleipijpen hebben een nadeel,
ze zijn breekbaar. Rond 1850
werd eindelijk een houtsoort,
de heidewortel, gevonden die
niet meebrandde met de tabak.
De sigaar kwam op, de sigaret
daarna. Er kwam een toene
mende groep niet-rokers. De
kleipijp raakte door dit alles
rond 1920 uit de mode. „Ook
rookte men vroeger veel meer
dan nu. Roken was vroeger te
vergelijken met snoepen. Je
had smaak in je mond en ro
ken was een probaat middel
tegen honger. Roken kreeg
echter concurrentie van de
zoetwaren. De pijp van toen is
te vergelijken met de zak drop
van nu", verklaart publicist
Duco, die zelf nog wel eens
een pijpje mag opsteken.
„Van de 12.000 pijpen die we
in de collectie hebben, heb ik
er ongeveer 50 zelf gepro
beerd", verklapt hij. Overigens
vindt hij de pijpen vande Fir
ma Goedewaagen niet lekker
roken. „De latere zijn te hard
gebakken. In verband met de
concurrentie Wilden ze een
sterkere pijp maken. Nee, geef
mij de Franse pijpen maar, die
roken comfortabel".
Hoeveel het Leidse museum
voor de inventaris van de ne
gentiende eeuwse pijpenmake-
rij moest betalen, wil Duco
niet verklappen. „Maar het
gaat om heel erg veel geld. Als
ik de stukken in de loop der
jaren los zou verkopen, zouden
ze een kwart miljoen gulden
opbrengen. Ik heb 200 stukken
die zo voor duizend gulden per
stuk wegkunnen. Het museum
heeft geld zat, maar geld is in
wezen niet belangrijk".
„Het materiaal dat wij verza
melen is nog wel voor handen
en voor redelijke prijzen te
koop. Het is juist ontzettend
moeilijk om de dingen die in
de collecties ontbreken erbij te
vinden. Als het wordt aange
boden is het juist een voor
recht om te mogen kopen. Je
hebt gewoon geluk dat het niet
naar een andere verzamelaar
gaat. Kijk, en zo kun je met je
budget best wel veel doen",
legt Duco uit.
„We zijn tegelijkertijd een on
derzoeksinstituut. We bouwen
een collectie op en verzorgen
wetenschappelijke publicaties.
Zo behouden we wat verloren
dreigt te gaan. Het laten zien
van onze schatten is eigenlijk
een tweede fuctie. Als je het
materiaal maar bewaart, dan
kun je het altijd nog tentoon
stellen. Desnoods over tien of
twintig jaar", relativeert Duco.
Het Pijpenkabinet heeft de
beste collectie ter wereld. Toch
wringt het museum zich niet
in de gekste bochten om veel
bezoekers te trekken en zo
meer subsidie te vergaren.
„Dat is juist het frusterende
probleem van dit museum. We
hebben gewoon geen ruimte
om iets ten toon te stellen. We
hebben de hele inventaris van
de Firma Goedewaagen, van
speciale droogbakken voor de
pijpen tot en met de leren kus
sentjes waar de werknemers
op zaten. De bedoeling is om
ter zijner tijd een hele werk
plaats in te richten, waarin
ook pijpen gemaakt kunnen
worden. Maar waar moet ik
het nu neerzetten. In de hal
soms?", vraagt de conservator
zich af. Een verhuizing zit er
voorlopig niet in, want daar
heeft het museum nu weer
geen geld voor.
KARIN SWIERS
Vorm van een pijp met als versiering een hert (1865).
FOTO: PIJPENKABINET
Aan de dikke en grote poten van Atilla kun je zien dat hij een
flinke hond wordt. F0T0. W|M VAN N00RT
Zijn guitige kraaloogjes vor
men een opvallend onderdeel
van zijn ondeugende koppie.
Met die prachtige kijkertjes
beziet hij de wereld om zich
heen. Een wereld die in de
negen weken van zijn leven
niet veel groter is geweest
dan de omgeving van het
Dierenasiel aan de Besjeslaan
in Leiden. Daar werd de pup
Atilla deze week naar toe ge
bracht door de Leidse politie.
Het jonge herdershondje was
op straat aangetroffen en ge
vonden door mensen die hem
naar het politiebureau brach
ten.
„Hij is middenin de nacht ge
vonden", vertelt Dorien La
res, plaatsvervangend be
heerster van het Leidse asiel.
„Een puppy loopt niet weg,
dus. hij zal echt achtergelaten
zijn. De eigenaar vond hem
zeker te bewerkelijk". Daar
zit ook wel wat in, want, zegt
Dorien: „Een pup vraagt nu
eenmaal veel aandacht".
Een groot pluspunt van Atil
la is dat deze Mechelse her
der al zo goed als zindelijk is.
Dorien Lares meldt voorts
dat het hondje graag speelt
met andere honden en ook
geen problemen heeft met
een kat in zijn nabijheid.
„Het is maar hoe die verder
wordt opgevoed", zegt ze
daarover.
r
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven, die in het asiel ver
blijft. De in deze rubriek beschreven dieren zijn óf gevon
den, óf door hondenbezitters naar het asiel gebracht. Ze
worden om uiteenlopende redenen afgestaan, vaak be
grijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De in
„Hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle gezond,
hebben een wormenkuur ondergaan en zijn volledig in
geënt. Tegen betaling van 115 gulden (inclusief dieren-
paspoort) en 35 gulden voor katten tot 12 weken (voor
oudere katten gelden bedragen van 45 en 55 gulden) zijn
ze af te halen. Dit geld komt ten goede aan zwerfdieren.
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden,
tel. 411670. Geopend: di, vr 10-12,14-17 u; wo, do 14-17 u; za
10-12, 14-16 u, zo en ma gesloten.
Ze stelt wel vast dat Atilla
een „pittig karakter" heeft.
„Hij laat zich niet de kaas
van het brood eten". Dat zal
in de toekomst ook wel niet
gebeuren, want een reu is
meestal „vrij sterk van ka
rakter".
Bovendien zal Atilla over
enige tijd geen hondje maar
een echte hond zijn. Want
het wordt een grote, voor
spelt Dorien Lares. „Dat kun
je zien aan de poten. Die zijn
op dit moment groot en dik.
Dus wordt het een grote
hond, wel een centimeter of
zeventig hoog, schat ik. Hij
moet dus een flinke baas
hebben".
De nieuwe baas moet in elk
geval nog twee weekjes ge
duld hebben voordat hij „de
heerlijke pup" mee naar huis
kan nemen. Atilla moet na
melijk nog worden geholpen
aan een navelbreukje. Een
niet zo zware operatie, vol
gens Dorien Lares. „Wij re
gelen dat nog. De hond gaat
hier prima in orde vandaan".
Gijs
Tot verbazing van asielbe
heerder Leen Gottschal is de
wonderschone kater Gijs nog
steeds niet opgehaald. Vorige
week voorspelde de beheer
der in deze rubriek dat plaat
sing van de schitterende kat
„bepaald geen probleem" zou
zijn, maar het is wat anders
gelopen. De zilvergrijze 11-ja-
rige cyper houdt de moed er
echter in. Hij weet immers
wel dat er ergens in de Leid
se regio een nieuwe baas
moet zijn die zit te wachten
op het gezellige gezelschap
van een kater met een ge
makkelijk karakter.
Voor een uitgebreide agenda, ook voor de komende
gen, raadplege men „UIT", de gratis wekelijkse bijlage
deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6,
tel. 01720-20800): Indiana Jones
and the last Crusade (al); vr. 20.30.
za. t/m do. 13.45, 16.30, 20.30.
EUROCINEMA II: Indiana Jones
and the last crusade (al); vr. 20.30.
za. t/m do. 13.45, 16.30, 20.30.
EUROCINEMA III: Batman (12);
vr. 18.45, 21.30. za. t/m do. 13.30,
16.00, 18.45, 21.30. EUROCINE-
MA IV Lethal Weapon II (12); vr.
18.30, 21.15. za. t/m do. 16.00,
18.30, 21.15. Taran en de toverke-
tel (al); za. t/m do. 14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19,
tel. 071-121239): Batman (12);
18.45. 21.15. za. t/m do. ook 14.30.
LIDO en STUDIO (Steenstraat 39.
tel. 124130): Dirty rotten scoun
drels (al); Dead calm (12); 19.00,
21.15. vr. ook 14.30. See no evil,
hear no evil (al); Lethal Weapon II
(16); 14.30, 19.00, 21.15. Indiana
Jones and the Last Crusade (al);
14.15, 18.45, 21.15. Taran en de to-
verketel (al); za. t/m do. 14.30.
Platvoet en z'n vriendjes (al); za.
zo. wo. 14.45. .TRIANON (Bree-
straat 31, tel. 123875): Unbearable
lightness of being (al); 20.00. wo.
za. zo. ook 14.30. REX (Haarlem
merstraat 52, tel. 071-125414): Per
verse gravin (16); 14.30, 19.00,
21.15.
KATWIJK CITY THEATER I (Bad-
straat 30, tel. 01718-74075): Great
balls of fire (al); za. zo. 14.45,
19.00, 21.15. ma. t/m vr. 20.30. wo.
ook 14.45. CITY THEATER II: Licen
ce to kill (al); za. 19.00. zo. 14.45,
19.00. ma. t/m vr. 20.30. Lethal
Weapon II (12); za. zo. 21.15. Taran
en de toverketel (al); za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN* GREENWAY: Li
cence to kill (al); vr. t/m zo. 19.00,
21.15. di. t/m do. 20.15. za. t/m do.
15.45.Lethal weapon II (16); vr. za.
19.00, 21.15. zo. 19.00. ma. t/m wo.
20.15. za. t/m do. 15.45. Another
woman (12); zo. do. 20.45. Who fra
med Roger Rabbit? (al); za. t/m do.
14.00. The lady and the tramp (al);
za. t/m do. 14.00.
WASSENAAR
Licence to kill (al); vr. t/m wo.
20.00. The lady and the tramp (al);
za. t/m wo. 14.00.
DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27. tel.
463500): Batman (12); vr. za. 14.00,
18.45, 21.30. zo. t/m do. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30. ASTA 2:
Lock-up (12); vr. za. 14.00, 18.45,
21.30. zo. t/m do. 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. ASTA 3: Roadhouse
(16); vr. za. 14.00, 18.45, 21.30 zo.
t/m do. 13.15, 16.00, 18.45, 21.30.
far
BABYLON 1 (naast Den
Centraal tel. 471656): Batman (1)d'
14.00, 18.15, 21.45. za. zo. 14.it
16.45, 19.15, 21.45. BABYLON*
Leedvermaak (al); 19.00, 21.30.
zo. ook 16.30. BABYLON 3: L.
mille Claudel (al); 14.00, 17.Jlë
21.00. CINEAC 1 (Buitenhof
tel. 630637): See no evil, hear
evil (al); 14.00, 18.45, 21.30.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. Clf
AC 2: Kickboxer (16); 14.0.0, 18.
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.
21.30. CINEAC 3: K9 (al); 18.fet
21.30. vr. ook 14.00. METROPta
LE 1 (Carnegielaan, tel. 456756): f"
diana Jones and the last crusaf;
(al); vr. za. 14.00, 18.45, 21.30.
t/m do 13.15, 16.00, 18.45, 21.
METROPOLE 2: Mystic pizza i
vr. za. 14.00, 18.45, 21.30. zo.
do. 13.15, 16.00, 18.45, 21.
METROPOLE 3: Licence to
(al); vr. za. 14.00, 18.45, 21.30.
t/m do. 13.15, 16.00, 18.45, 21.
METROPOLE 4: Old gringo (1|
18.45, 21.30. vr. ook 14.00.
TROPOLE 5: A touch of infidel)
(al); vr. za. 14.00, 18.45, 21.30. i
t/m do. 13.15, 16.00, 18.45, 21.$
ODEON 1 (Herengracht 13. tj
462400): Indiana Jones and t|
last crusade (al); 13.45, 18.4
21.30. zo. 13.30, 16.00, 18.4
21.30. ODEON 2: Dead cal
(12); 13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.»
16.00, 18.45, 21.30. ODEON f
Lethal weapon 2 (16); 13.45, 18.4
21.30. zo. 13.30, 16.00, 18.4
21.30. ODEON 4: Great balls i
fire! (al); 13.45, 18.45, 21.30. i
13.30, 16.00, 18.45, 21.30. STUDl
1 (Kettingstraat 12b, tel. 656401
Rain man (al); 19.15, 21.45. STUDl
2: Max Laura Henk Will
(16); 19.30, 21.30. STUDIO 3: I
the right thing (16); 19.00. za. tJ
do. ook 14.00. Dangerous liaisoi
(al); 21.30. HAAGS FILM HU)
Zaal 1: Secret wedding;
21.45. zo. ook 14.00, 16.15. Zaa/j
Veronico cruz; 19.30. zo.
14.00. Plaffl; 21.45. zo. ook 16.
Avantgarde films jaren '20;
14.00. Zaal 3: 19.30, 21.45.
ke man uit Saffie; zo. Paradistoi
ma. En och en: di. Demoner;
Lisfarlig film; do.
NACHTVOORSTELLINGEN
CINEAC 1: See no evil, hear
evil (16); za. 00.15. CINEAC
Kickboxer (16); za. 00.15. CI
AC 3: K9 (16); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
BABYLON: Platvoet en
vriendjes; za. t/m do 14.00.
NEAC Jungle book; za. ma.
do. 14.00, zo. 13.15, 16.00. I
TROPOLE: Platvoet en zijn vrien
jes; za. 14.00. zo. t/m do 13.'
16.00. STUDIO: De postroof;
t/m do. 14.30. Pippi in Taka-Tuk
land; za. t/m do. 14.30.
ARTSEN Leiden: Groep 1: Tan,
Janssen. Zwijnenburg, Meyer, R.
van Leeuwen, Verhage, Maris,
Groeneveld en De Ruiter, Van
Schie: za. dr. J. Verhage/C. Maris,
tel. 218661, zo. dr. M. van Schie,
tel. 177100. Groep 2: Bergmeyer,
Nering Bögel. Van Gent, Taytel-
baum. Van Luyk, Klaassen, Rus,
Kruis en E. de Lange: za. dr. J. Rus,
tel. 132500, zo. dr. E. de Lange, tel.
212025. Groep 3: Pleiter, Lely,
Smit, W de Bruijne, J. de Bruijne,
Stolk, Jurgens; Fogelberg en v.d.
Muysenbergh: za. dr. H. Jurgens,
tel. 125820, zo. dr. R. van Kalm-
thout, tel. 212628. Groep 4: Bénit,
Horn, de Kanter, Lahr, Lodder,
Nieuwenhuis, Van Rijn, Van Winger-
den, J. Zaaijer en R. Zaaijer, J. de
Kanter: za. dr. M. Lodder-van Sta
veren, tel. 311414, zo. dr. J.G./R.E.
Zaayer, tel. 316008. Groep 5: Jas-
perse, Wiersma, Crul, Kooyman, De
Jong, Prince, Reinders, D. Hammer-
stein en A. Hammerstein: za. dr. J.
Witpaard, tel. 217477, zo. dr. H.
Prince, tel. 761754. Oegstgeest:
za. en zo. dr. D. Held, tel. 174955.
Kaag - Abbenes -Nieuw Vennep:
tel. 02526-72850. Leiderdorp: za.
en zo. dr. J. Nykamp en dr. P. Vlas
veld, tel. 891100 (spreekuur van
12.30 tot 13.00 uur op Vlaskamp
16). Voorschoten: za. dr. Pres-
cott, tel. 01717-2356, zo. dr. v.
Dam, 01717-3960. Warmond -
Voorhout: za. en zo. huisartsen
praktijk Sleeboom/Hoornweg,
02522-11393. Noord wijk: za. Ge
zondheidscentrum, 01719-19300,
zo. dr. Immerzeel, 01719-12333.
Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg:
Groep 1: F. Dijk, J.J.A. Henne-
man, J.H. ten Hove, J.A.J. Lodder,
W.C.M. Meeuwisse, J.A. Pool, I.J.W.
Schonenberg: za. en zo. dr. J. Lod
der, 01718-14600. Groep 2: W.
Bergman, H. van Duyn, L. van Duyn,
H.M. Hueting, H.C. Moolenburgh, J.
Timmers: za. en zo. dr. H. v. Duyn,
01718-12921. Groep 3: G. van
Delft, E.C.M. Priester. R. Rietbroek,
A.J. Verhage. C.H. van der Water:
za. en zo. dr. R. Rietbroek, 01718-
21818 Sassenheim: za. en zo. dr.
V. Muller, tel. 02522-11777. Alke
made - Rijnsaterwoude: za. en zo.
dr. W. Beekhuis, 01712-8202.
Roelofarendsveen: Praktijk Saeys-
/van Mierlo/Roelen/Brock: za. en
zo. dr. P. Brock/A. Roeien, 01713-
12329 Alphen: groep 1: za. dr. M.
v.d. Steen, 01720-72738, zo. dr. C.
Boss, 01720-72472; groep 2: za. dr.
Hoogendoorn, 01720-22425, zo. dr.
A. van Gemeren, 01720-20157;
Groep 3: za. dr. M. v.d. Velden,
01720-38635, zo dr. H. Nobel.
01720-38635. Hazerswoude-Kou-
dekerk: za. en zo. dr. J. v. Buuren,
01714-2020. Benthuizen - Bos
koop: za. en zo. dr. R. van Wiechen,
01727-14450. Langeraar - Nieuw-
veen -Ter Aar - Woubrugge (za.
10.00 uur tot zo. 24.00 uur; altijd
eerst bellen): za. en zo. dr. A.
Ooms/W. Vreyling, 01729-8104.
Nieuwkoop - Noorden: za. en zo.
dr. P. Sluis, 01725-79301. Voor
dringende zaken spreekuur tussen
11.00 en 11.30 en tussen 17.00 en
17.30 uur. Hillegom: za. dr. A.
Mulders, tel. 02520-19685, zo. dr.
S. Kelderman, tel. 02520-15121.
HOMEOPATHISCHE ARTSEN LEI
DEN Waarneemregellng voor D.
Koster. C. Juffermans en I. Cowan.
De dienstdoende arts is te bereiken
via de dokterstelefoon, tel. 071-
122222.
TANDARTSEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest - Warmond: za.
en zo. A. v.d. Vorst, Warmonderweg
25, Leiden, tel. 173847. Spreekuur
om 13.00 uur. Zoeterwoude: dr.
Freeke, tel. 410950/414547. Alke
made - Leimuiden: eigen tandarts
bellen voor 15.00 uur. Leidschen-
dam: Voor spoedgevallen tel.
974491. Bollenstreek: za. en zo.
M. Hoek, 02521-16918. Noord-
wijk: za. en zo. H. Ouwehand,
01719-13673. Katwijk: za. en zo.
P. v Melick, 01718-29221.
APOTHEKEN Leiden - Leider
dorp - Oegstgeest - Voorschoten:
za. en zo. Apotheek Zuid-West,
Brahmslaan' 18-20, Lelden, tel.
763134, Apotheek Linnaeus, Kem-
penaerstraat 31. Oegstgeest. tel.
173330. Alkemade: Apotheek Al
kemade 01713-9100, open: zat 12-
13, 17.30-18 u, zon feestdagen
12.30-13 en 17.30-18 u. Noord-
wijk - Katwijk - Rijnsburg: za.
zo. Apotheek Rijnsoever, Hoornt
plein 121-125, Katwijk, tel. 017
26457. Leidschendam: za. en
Huygens Apotheek, Herenstraat
Voorburg, tel. 070-860402.
Noordwijkerhout: za. geopend v
9-13. u. en van 17-18 u. en zo v
12-13 u. en 17-18 u. Spoedrecepi
tel. 3511 of dienstbel. Sass<
heim: 02522-10169.
WIJKVERPLEGING Leiden
Noordwijkerhout - De Zilk - Voc
hout. tel. 071-122222. Bolle
streek: Wijkverpleging Gezon
heidscentrum, tel. 02522-14147.
Hillegom: Opgave via het antwoor
apparaat, tel. 02520-16217. Lei
schendam: Kruisvereniging, t
070-455300. Oegstgeest: Kruisv
eniging, tel. 071-177444.
DIERENARTSEN Leiden: za.
zo. R. Koster, Narcisstraat 47, Vo<
schoten. 01717-3836. Voorsch
ten - Leidschendam: eigen diere
arts bellen. Bollenstreek: za.
zo. E. Scheele, tel. 02521-10847.
Katwijk: Opgave via het antwoor
apparaat, op zaterdag tussen 11
- 12.00 uur spreekuur bij dr. Snel
Muurling/Helder/Roest: za. en 2
G. Roest, tel: 890405.
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHl
ZEN LEIDEN Ongevallendien
elke dag Academisch Ziekenht
behalve van dinsdag 13.00 u. t
woensdag 13.00 u. (Diaconesse
huis poliklinieken tel 155543, afd
ling S.C.U. tel 175639) en van vr
dag 13.00 u. tot zaterdag 13.00
(Elisabeth-ziekenhuis).
De Geneeskundige Dienst Leidi
is verhuisd van de Roodenburgr
straat in Leiden naar de Cronestei
kade 18a in Leiden.
VERENIGING BESCHERMING O
GEBOREN KIND Hulpverlenii
bij ongewenste zwangerschap vo
moeder en kind. Bel tel. 07
896309; 071-897762; 033-6202
(dit laatste nummer is dag en nar
bereikbaar).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dac
lijks van 16.00 tot 17.00 uur en v
18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeli
dagelijks van 14.00 tot 20.00. NI
meer dan twee bezoekers per p
tiént. Sint Elizabeth-ziekenhu
Volwassenen dagelijks van 14.0
14 45 u. en van 18.30-19.30 i
klasse-afdelingen ook 11.15-12.1
u. Kraamafdeling: dag. van 15.0
16.00 u. en van 18.30-19.30 u. i
van 19.30-21.00 u. alleen voor v
ders. Kinderafdeling dag. 15.0
18.30 u. CCU (hartbewaking) da
van 14.00-14.30 u. en van 19.0
19.30 u. Intensieve verpleging: da
van 14.00-14.30 u. en van 18.3
19.00 u. Sport-Medisch Adviesce
trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30
in het St. Elisabeth-ziekenhuis.
Endegeest: Di. en vr. 13.00-14.1
u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.0
15.00 u.; eerste klasse: de gehe
dag. Jelgeramakliniek: Jongere
team: za. en zo. 14.00-17.00 u. 0
name: werkdagen 16.45-17.45 i
za. zo en feestdag. 10.00-11.30
14.00-16.30 u. Team A, C en
dag. tot 21.00 u. met uitzonderir
van behandeltijden en etenstijden
Academisch Ziekenhuis: Voor a
patiënten (behalve kinderen) zijn
bezoekuren als volgt: Dagelijl
14.15-15.00 u. en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling verlo
kunde: 18.00-19.00 u. De Praem
turenafdeling: voor ouders en farr
lie is na overleg met patiënten doo
lopend bezoek mogelijk. Bezo
aan ernstige patiënten: wanne
aan ernstige patiënten doorloper
bezoek wordt toegestaan kan
hoofdverpleegkundige hiervoor sp
ciale kaarten verstrekken. Kinderk
niek: zalen voor peuters, kleuters
grote kinderen 15.15-17.00, bab
zaal en boxenafdeling: volgens a
spraak met het verpleegkund
hoofd. Bezoektijden kinderafdellr
gen: voor ouders van opgenome
kinderen na overleg met verplee
kundig hoofd. Voor andere bezo
kers van kinderen: Keel-, neus- r
oorheelkunde en neurologie: 14.1i
15.00 en 18.30-19.30. Oogheelkui
de en heelkunde: 14.15-15.00 a
18.30-19.00. Rijnoordziekenhul
Dagelijks 14.30-15.15 u. en 18.30
19.30 u. Extra bezoek hartbew
king: 11.00-11.30 u. Extra bezo*
vaders kraamafdeling: 19.30-20.!
u. Kinderafdeling 15.00-15.30 u.
leen voor ouders 18.00-18.30 u. I
