„Weinig positiefs in joodse religie"
£eidóc6otucmli
HftNfiFR'
"hoeft hiet"
brieven van lezers
£atcUc6oii/iant
kerk
wereld
beroepingen
predikant kritisch over christelijke belangstelling voor jodendom
Paus pleit voor hereniging van Noord- en Zuidkorea
studie: „Jezus leefde niet celibatair
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
MAANDAG 9 OKTOBER 1989
PAGINJ J
Reorganisatie IKV kost twee arbeidsplaatsen
UTRECHT Het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) gaat
twee van de zeven arbeidsplaatsen op het secretariaat ophef
fen. De bezuinigingsoperatie, die een einde moet maken aan de
structurele financiële problemen, treft vooral het internationa
le werk, de begeleiding van plaatselijke groepen (kernen) en
het publiciteitswerk. Dit bleek zaterdag in Utrecht tijdens een
vergadering van de campagneraad van het IKV. Het hoogste
beleidsorgaan stelde de vier werkterreinen vast waarop de vre
desbeweging in ieder geval actief moet blijven: algemene orga
nisatie, kerken en kernen, oost-westverhouding en gemeente
lijk vredesbeleid. Het dagelijks bestuur gaat op basis hiervan
binnenkort de eerste ontslagaanvragen indienen.
Vandalen besmeuren joods theater in Warschau met verf
WARSCHAU Vandalen hebben het afgelopen weekeinde de
ramen, deuren en muren van het joodse theater in Warschau
met verf besmeurd. De actie was kennelijk bedoeld ter vergel
ding van joodse protesten tegen de aanwezigheid van een Kar-
melitessen-klooster nabij het voormalige concentratiekamp
Auschwitz. De blauwe verf op het joodse theater, dat naast de
synagoge van Warschau staat, werd zaterdag ontdekt. De van
dalen hadden de boodschap „Dit is voor het klooster" achterge
laten. De politie voerde zaterdag en zondag extra patrouilles uit
rond de gebouwen.
Rabbijn Menachem Joskowitz bracht het besmeuren van het
theater direct in verband met de joodse protesten tegen de aan
wezigheid van het Karmelitessen-klooster aan de rand van het
voormalige concentratiekamp Auschwitz.
Alle ménsen zijn
vervelend, behalve
wanneer we hen nodig
hebben.
Oliver Wendell Holmes
RAAD VAN KERKEN
TOT ISRAEL:
Stop schending
mensenrechten
AMERSFOORT De
staat Israel moet onmid
dellijk stoppen met de
schending van mensen
rechten en de Palestijnen
niet langer belemmeren
op hun weg naar een ei
gen toekomst. Deze op
roep staat in het rapport
van de delegatie van de
Raad van Kerken die vo
rige maand Israel en de
bezette gebieden bezocht.
De delegatie, die direct na te
rugkomst liet weten „diep ge
schokt" te zijn door de maniet-
waarop Israel in de bezette
gebieden mensenrechten
schendt, roept ook Palestijnen
op „elke vorm van terrorisme,
individueel en collectief" op
te geven.
De vijf kerkelijke vertegen
woordigers, die op verzoek
van de Raad van Kerken in
het Midden-Oosten (MECC)
van 5 tot 15 september een
bezoek brachten, hebben ge
constateerd dat de mensen
rechten van Palestijnen „stel
selmatig" worden geschon-
ten, deels door militairen die
door de leiding kennelijk niet
in de hand gehouden kunnen
worden".
„Ondanks 22 jaar bezetting
staan de Palestijnen niet fun
damenteel vijandig tegenover
de joden", schrijft de delega
tie. „Zij achten het niet onmo
gelijk om in de toekomst in
vrede in twee staten naast el
kaar te leven". De systemati
sche aanvallen op kibboetsen
aan de noordgrens noemt de
delegatie terroristisch.
Solidariteit
Het doel van de reis was „soli
dariteit te tonen met de Pale
stijnse medechristenen, en de
Palestijnen in het algemeen".
De delegatie heeft ontdekt dat
de Palestijnse christenen zich
niet onderscheiden van de
moslims „in hun sympathie
voor de intifada en hun ver
langen naar een eigen Pale
stijnse staat". Grote zorg over
islamitisch fundamentalisme
in die nieuwe staat is zij niet
tegengekomen. De christenen
hopen op een seculiere, demo
cratische Palestijnse staat.
De Israelgangers menen dat
nu de PLO de staat Israel er
kent „Israël aan de beurt lijkt
te zijn om het recht van de
Palestijnen op een eigen state
lijk bestaan te erkennen",
vervolgen de Israel-gangers.
In de verklaring van de Raad
van Kerken over Israel en de
Palestijnen, die dateert van
1979, zou deze „twee staten-
oplossing" duidelijker moeten
worden omschreven.
De delegatie stelt de Raad van
Kerken voor „blijvend te zoe
ken naar duidelijke, liefst zo
concreet mogelijke tekenen
van solidariteit met het Pale
stijnse volk". Ook zou de raad
bij kerkelijke instanties
moeten aandringen op extra
aandacht voor de Gazastrook.
Tenslotte moet de MECC zo
snel mogelijk worden uitgeno
digd voor een tegenbezoek,
vinden de vijf. De Raad van
Kerken in het Midden-Oosten
heeft zelf dit jaar meer dan
honderd kerkelijke delegaties
uit de wereld uitgenodigd om
de situatie in Israel en de be
zette gebieden te komen be
kijken.
De delegatie bestond uit voor
zitter dr. D.C. Mulder van de
Raad van Kerken, bisschop
H.J.A. Bomers van Haarlem,
secretaris-generaal dr. K. Blei
van de Nederlandse Her
vormde Kerk, synodevoorzit
ter ds. E. Overeem van de
Gereformeerde kerken in Ne
derland en ir. M. Zeelen van
het hervormd Werelddiako-
naat.
Nederlands» Hervormd» Kerk
Aangenomen naar Gouda H. Binne-
kamp te Oudewater.
Bedankt voor Oosterland (Zld) en
voor Wannepeerveen/Belt-Schuts-
loot A.IJi. Rietveld te Amerongen.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Loppersum (part-time)
mw. drs.D. Ferwerda-Arends, kandi
daat aldaar, die dit beroep heeft
aangenomen; te Loppersum (part
time) drs. A. Ferwerda, l.l. zendings
predikant te Bangladesh, wonende
te Loppersum, die dit beroep heeft
aangenomen.
Bedankt voor Surhulsterveen K.
Meijer te Nljverdal.
Beroepbaarstelling mw. drs. D. Fer
werda-Arends, kandidaat te Lopper
sum.
Gereformeerde Kerken
Tweetal te Baarn: P.D.J. Buijs te
Zwaagwesteinde en H.D. Rietveld te
Maarssen.
HILVERSUM „Ik zie
als theoloog weinig posi
tiefs in de joodse religie"
en „ik zie bij veel christe
nen die zich richten op de
joodse uitleg van de
Schrift een vertekening
van het geloof in bijbelse
zin. Bijvoorbeeld omdat
Christus van zijn God-zijn
ontroofd wordt en de be
tekenis van het menselijk
handelen wordt over
schat".
Woorden van deze strekking
sprak de Nederlands-gerefor
meerde predikant drs. H. de
Jong uit Amsterdam zaterdag
in Hilversum. Hij was een
van de sprekers op een con
gres van de Stichting voor
Reformatorische Wijsbegeer
te. Het thema van de bijeen
komst was: joods denken in
christelijk perspectief".
Aspecten van het joodse den
ken werden uiteengezet door
onder meer de filosofen prof.
dr. J. van der Hoeven en prof.
dr. E.H. van Olst (beiden VU,
Amsterdam). De filosofen
spraken op een heel andere
toon over joods denken dan
drs. De Jong. De predikant
meende dat te kunnen ver
klaren: Christen-filosofen en
joodse denkers bevinden zich
beide in de theïstische denk
systemen tegenover een veel
heid van atheïstische den
kwijzen. Ze zijn bij wijze van
spreken allang blij „mede-ge
lovigen" te ontmoeten. Dat is
een andere positie dan die
van de theoloog; bij deze geldt
het theïsme als vanzelfspre
kend.
Volgens ds. De Jong trekken
jodendom en christendom el
kaar aan en stoten ze elkaar
af op grond van de Schrift;
overeenkomst en verschil lig
gen dicht bij elkaar. De tref
woorden daarbij zijn de wet
en Christus. „Niet het gebod
zelf scheidt ons, wél hoe we
het gebod volbrengen: op ei
gen kracht (joden) of in
Christus (christenen)".
De Jong begreep niet waarom
christenen soms zo nadrukke
lijk spreken over het oude
testament als joods boek,
waarmee ze bedoelen dat de
joodse exegese van het oude
testament onmisbaar is. „De
joodse uitleg-literatuur is
eerder een ombuigingsnota op
het oude testament", vond hij;
het nieuwe testament doet
feitelijk meer recht aan het
oude dan de joodse uitleggin
gen dat doen. „De geschiede
nis van het oude testament is
een échec; het loopt op niets
uit. Dat besef is in joodse
Schriftuitleg afwezig; het
nieuwe testament ziet dat wel
en geeft daarvoor een „uit
weg".
Thora en Christus
Tegen christenen die zich
„schamen voor de christiani-
sering van het oude testa
ment" zei ds. De Jong dat die
houding niet terecht is; joden
hebben eenzelfde „methode".
Want zoals Christus voor de
christenen de allesbeslissende
instantie is ook bij de uitleg,
zo is de Thora dat voor de jo-,
den: „Zoals christenen het
oude testament lezen met de
geobsedeerdheid van Chris
tus, zo lezen joden hun Te-
nach met de Thora in hun
hart, er is wat betreft „metho
de" geen verschil". Wel is een
verschil dat joden door een
„ding" (Thora) worden geob
sedeerd, christenen door een
persoon (Christus).
De predikant had nóg een be
zwaar tegen joodse uitlegkun
de: er wordt naar zijn oordeel
door joden „producerend" uit
gelegd, met de Schriften als
bron; christenen als het
goed is „reproduceren",
met de Schriften als norm.
Joden verklaren de tekst „vo
gelvrij", vond hij, zich base
rend op de Talmoedische uit
spraak dat er voor iedere
tekst wel zeventig uitleggin
gen zijn.
Veel predikanten hebben zich
de joodse methode van uitleg
eigen gemaakt, aldus ds. De
Jong; hun preken staan stijf
van de „vertelsels" waaraan
de tekst ondergeschikt wordt
gemaakt. Hoofdkenmerk is
daarbij de vermenselijking
van God in plaats van de
menswording van God in
Christus.
Bondgenoot
In zijn toespraak sprak de fi
losoof prof. Van der Hoeven
van een „bondgenootschap"
tussen christenen en joden.
Een van de zaken waar het
beiden om te doen is geldt het
alert zijn tegen het „heiden
dom in onze cultuur". In het
westers denken is een virus
dat moet worden overwon
nen: er is geen betrekking op
de ene God, maar er is de
hang naar het veelgodendom.
En in plaats van het gericht
zijn op de persoon heerst de
sfeer van het onpersoonlijke
„Es gibt" en „das Sein" (Hei
degger). Er is ook de gemeen
schappelijke strijd tegen de
secularisatie. Nietsche zei nog
met huiver: God is dood; nu
overheerst de onverschillig
heid over zijn dood.
Van der Hoeven noemde on
der meer de joodse filosoof
Buber als voorbeeld tegen het
begripsmatig denken in het
onpersoonlijke en het onzijdi
ge van de westerse denktradi
tie.
Prof. Van Olst maakte onder
scheid tussen bijbels en chris
telijk denken. Het christelijk
denken is bein vloed door
niet-bijbelse krachten; daar
om is het nodig goed na te
gaan wat wel en wat niet bij
bels is. Studie van het joden
dom is daarbij verent; het
nieuwe testament is een
„commentaar" op het oude
testament, waarin rabbijnse
commentaren meespelen.
Van Olst presenteerde enkele
karakteristieken van de jood
se denker Abraham Joshua
Heschel. Zo noemde hij de na
druk die Heschel legt pp de
handeling, het doen van men
sen. Het geschapen zijn naar
„Gods beeld en gelijkenis" is
vooral een handelingsanalogie
en geen zijns-overeenkomst.
Opdracht aan de mens is de
heiliging van het leven, dat is
de dingen tot hun bestem
ming laten komen; het schei
ding maken tussen goed en
kwaad. Door dingen te doen,
leer je ze, niet door reflectie.
De vraag naar de mens wordt
in het westers denkklimaat
beheerst door het zoeken naar
zichzelf, naar de condities en
de zin van het bestaan. He
schel zegt: zoeken naar zin is
voor de bijbelse mens zinloos
tenzij er een zin is die op zoek
is naar de méns en die zin is
God die vraagt: mens, waar
ben je?
De bijbelse mens is volgens
Heschel een partner in het
scheppingswerk, met als
hoogste doel de lofprijzing
van de Schepper. „Hoe hou
den wij als christenen de lof
prijzing van de Schepper
gaande"?, zo sloot prof. Van
Olst zijn bijdrage af.
LÜTSEN KOOISTRA
De Stichting Reformatorische
Wijsbegeerte - die zich bezig
houdt met de geestelijke erfe
nis van met name de VU-filo-
soof Herman Dooyeweerd -
heeft een speciaal nummer
van haar blad „Beweging"
uitgegeven in verband met
het congres van afgelopen za
terdag. Adres: Postbus 368,
3500 AJ Utrecht.
Nederlands
Bijbelgenootschap
bereidt nieuwe
vertaling voor
HAARLEM Het algemeen
bestuur van het Nederlands
Bijbelgenootschap is in princi
pe bereid te werken aan een
nieuwe bijbelvertaling ten be
hoeve van de kerken. Het
Katholiek Bijbelgenootschap
(KBS) heeft te kennen gege
ven geen mogelijkheden te
zien tot financiële participatie
in het project.
De kerken van de reformatie
hebben bij het bijbelgenoot
schap aangedrongen op een
nieuwe vertaling, die de ver
taling van 1951, waarvan het
copy right in 2001 afloopt, zou
moeten vervangen. In tegen
stelling tot de Groot Nieuws
Bijbel, die bestemd is voor
mensen die niet met de Bijbel
vertrouwd zijn, zou de nieuwe
vertaling zich vooral moeten
richten op gebruik in de ker
ken. De vertalers krijgen de
opdracht zich zoveel mogelijk
aan de grondtekst te houden
en onduidelijkheden in die
tekst niet naar eigen inzicht
te verhelderen.
Uit kringen van het Katho
liek Bijbelgenootschap (KBS)
werd al eerder duidelijk dat
de financiën daar ontbreken
voor een (gemeenschappelij
ke) nieuwe vertaling. Boven
dien, zo deelde de KBS van
morgen mee; er is geen be
hoefte aan een nieuwe verta
ling, de Willibrord-vertaling
is tenslotte van eind jaren ze
ventig. Anderzijds, aldus de
KBS, als er rond 2010 in Ne
derland een nieuwe vertaling
komt, zou dat een oecumeni
sche vertaling moeten zijn. De
KBS is echter niet iiï staat om
financieel te participeren in
zo'n project, maar wil graag
op andere wijze medewerking
verlenen.
Moeder Teresa niet
meer in levensgevaar
CALCUTTA Moeder Tere
sa hoeft sinds zaterdag niet
meer te verblijven op de in-
tensive-care afdeling van het
ziekenhuis waar zij op 5 sep
tember met ernstige hart
klachten en hoge koorts werd
opgenomen. „Ze verkeert niet
langer in levensgevaar", aldus-
haar arts.
Paus Johannes Paulus II werd zaterdag bij zijn aankomst i
dij die Vaticaanse vlaggetjes bij zich hadden.
SEOUL Paus Johannes
Paulus II heeft gisteren
een warm pleidooi gehou
den voor de hereniging
van Noord- en Zuidkorea.
Voor ongeveer een mil
joen toehoorders in Seoul
zei hij dat de Koreaanse
natie symbool staat voor
een verdeelde wereld.
De paus kwam zaterdag in
Seoul aan voor een tiendaagse
reis door een aantal Aziati
sche landen.
De massaal bezochte mis die
de paus opdroeg, was tevens
de afsluiting van het vieren
veertigste internationale
eucharistische congres. Op
een enkele uitzondering na
werd ze niet bijgewoond door
Noordkoreaanse katholieken.
Kardinaal Stephen Kim Sou-
li wan, aartsbisschop van
Seoul, zei teleurgesteld dat de
vele gereserveerde plaatsen
leeg zijn gebleven. „En daar
door bleef er een hoekje van
ons hart leeg".
De paus maakte bekend dat
hij graag een bezoek wil bren
gen aan de Volksrepubliek
China, waar naar schatting
drie miljoen katholieken een
ondergrondse kerk vormen.
Het Vaticaan en China onder
houden geen diplomatieke
banden. Peking heeft de paus
zelfs verboden tijdens zijn elf-
daagse Azië-tour over het
land te vliegen.
Inzet voor vrede, democratie
en gerechtigheid en de be
scherming van het milieu en
het menselijk leven zijn vol
gens de paus de belangrijkste
eisen „aan het begin van het
derde christelijke millenni
um". In een gesprek met de
Zuidkoreaanse president Roh
Tae-Woo had hij eerder aan
gedrongen op „volledige de
mocratie".
Tijdens een mis voor onge
veer 12.000 jonge Koreanen
kreeg de paus onder meer een
kleine molotov-cocktail en
een traangasbommetje kado.
Gedurende de kerkdienst la
gen deze tekenen van de on
rust in Zuidkorea vreedzaam
naast de bijbel op het altaar.
Bij zijn aankomst in Seoul
kuste de paus niet het asfalt,
zoals hij bijna altijd doet als
hij een land voor het eerst be
zoekt. Kerkelijke functiona
rissen hebban uitgelegd dat
hij dat niet zou doen omdat
hij dat al in 1984 had gedaan
en omdat de paus technisch
gesproken niet Korea maar
het Eucharistie Congres be
zoekt.
De paus is vandaag naar In
donesië gereisd, waar hij vijf
dagen zal blijven met een tus
senstop op Oost-Timor.
De paus heeft ontkend dat
zijn bezoek een erkenning in
houdt van het Indonesisch ge
zag over Oost-Timor, dat een
voormalige Portugese kolonie
is die door Indonesië is bezet
en geannexeerd.
Tijdens zijn reis naar £uidko-
rea vloog de paus ruim acht
uur door het luchtruim van
de Sovjetunie, de eerste keer
dat het Vaticaan daarvoor
toestemming kreeg. Deze toe
stemming lijkt een verder te
ken dat de betrekkingen tus
sen het Kremlin en het Vati
caan aan de beterende hand
zijn; de paus zond tijdens de
vlucht boven de Sovjetunie
via de verkeerstoren van
Moskou een groet aan presi
dent Gorbatsjov. Gorbatsjov
zal volgende maand, tijdens
zijn bezoek aan Italië, ook een
onderhoud hebben met de
paus.
ATLANTA Jezus leefde
waarschijnlijk niet celibatair,
was ook geen voorstander van
het celibaat en had een spe
ciale relatie met minstens één
vrouw.
Dat is volgens de theoloog dr.
Robert W. Funk een van de
resultaten van het controver
siële Jezus-project, waarvan
hij de initiatiefnemer is. De
afgelopen vier jaar hebben
125 onderzoekers door een
kritisch onderzoek van de
evangeliën geprobeerd vast te
stellen, wat Jezus werkelijk
heeft gezegd en welke
woorden na zijn dood aan
hem zijn toegeschreven.
Volgens Funk is meer dan de
helft van de 125 onderzoekers
van mening dat Jezus seksue
le betrekkingen heeft onder
houden. Hij citeerde uit een
rapport van de Peruaanse
theoloog Leif Vaage, die Jezus
heeft omschreven als een „ge-
zelligheidsdier, een beetje on
geholpen en met gebrek aan
eerbied voor het vierde ge
bod: eer uw vader en uw
moeder". Vaages rapport
wordt komende week bespro
ken tijdens een bijeenkomst
van de onderzoekers in de
Canadese stad Toronto.
Enigszins in strijd met het
beeld van Jezus als iemand
die de gerteugten van het le
ven niet aan zich voorbij liet
gaan, is dat de onderzoekers
het erover eens zijn dat zijn
oproepen „Geef aan wie U
iets vraagt" en „Wend U niet
af van hem die van U lenen
wil" (Matth. 5:42) authentiek
zijn. Funk constateerde, dat
bedelaars in Jezus' tijd overal
aanwezig waren en dat ie
mand zelf tot de bedelstand
zou vervallen, als hij aan elk
verzoek van een bedelaar te
gemoet zou komen. Maar hoe
wel zo'n manier van leven
onpraktisch, zo niet onmoge-
l\jk schijnt te zijn, aldus Funk,
„zijn er door de eeuwen heen
veel mensen geweest die alles
verkochten wat zij hadden en
arm werden, omdat zij men
sen wilden helpen. Iemand als
Moeder Teresa neemt de op
roepen van Christus heel let
terlijk", aldus Funk.
De onderzoekers hebben 758
uitlatingen en parabels van
Jezus onderzocht. Daarvan
zijn er volgens hen 148 echt
door hem uitgesproken. Het
evangelie volgens Marcus dat
traditioneel als het meest ac
curate verslag van Jezus' le
ven wordt beschouwd, heeft
van de onderzoekers een
slecht onthaal gekregen.
Slechts 17 van de 134 uitspra
ken van Jezus in dit evange
lie beschouwen zij als authen
tiek.
Enkele conclusies die veel
weerstand hebben opgeroe
pen, zijn dat de Bergrede gro
tendeels door de evangelisten
is verzonnen, dat Jezus niet
zijn eigen dood aan het kruis
heeft voorspeld en dat hij niet
verwachtte te zullen verrij-
Honecker de wacht aangezet.
DDR-leider Erich Honecker, de bejaarde stalinist die
Duitse Democratische Republiek wanhopig in een ijzt
greep tracht te houden, is het afgelopen weekeinde opnii
en nu van twee kanten stevig onder druk gezet. Ni
dramatische vlucht naar het Westen van tienduizenden
zijn landgenoten, werd hij zaterdag en zondag geconfne
teerd met tienduizenden anderen die nadrukkelijk verklas
den te willen blijven. Zij eisen echter radicale veranderin
in eigen land.
NlET alleen in Oost-Berlijn, maar ook in Magdeburg, DJ*
den, Jena, Leipzig, Karl-Marx-Stadt en Potsdam grepen p
togers de jubileumviering van hun land en de aanwezigH"
van westerse journalisten aan om uiting te geven aan
onvrede. Zij toonden zich vastbesloten verandering te bi)
gen in een situatie die geen enkele aanleiding geeft tot fep
vieren. Ook de oproerpolitie kwam niet aan feestelijkheL
toe en greep bij de vreedzame betogingen met harde hancl
De dreigende sfeer en het geweld riepen herinneringen
aan de grote arbeidersopstand in Oost-Berlijn van juni li»
die toen door Russische legereenheden bloedig werd oncj
drukt.
Nu echter liggen de kaarten totaal anders. De zwaaf
druk die op Honecker werd uitgeoefend kwam dit weeke
de van Sovjet-leider Michail Gorbatsjov. In het openb
heeft de Russische leider slechts in vage bewoordingen
pleit voor politieke hervormingen, waar volgens hem Oj
Duitsland zelf toe zal moeten besluiten. Maar in bedekte t
men heeft hij er geen twijfel over laten bestaan dat Hon
ker geen andere weg over blijft dan het voorbeeld te volij
van andere landen achter het IJzeren Gordijn en daar niej
lang mee te wachten. En tegen Honecker zelf is hij voll.
men-duidelijk geweest. „Wie te laat komt, wordt door het
ven zelf gestraft", zo kreeg Honecker volgens de woordvo
der van Gorbatsjov, Gerasimov, te horen.
HONECKER tracht nog krampachtig de bestaande situl
te handhaven. Gevreesd moet worden dat hij voordat de I
van vandaag voorbij is, zijn standpunt nog eens krachtig
hebben benadrukt door zijn oproerpolitie de vrije hand te
ven tegenover vreedzame betogers. Dat kon vandaag i
minder problemen, omdat de hoge gasten uit andere comr
nistische landen met Gorbatsjov voorop weer zijn vertrok]
en de westerse journalisten het land zijn uitgewerkt.
De pogingen het verzet in zijn land te onderdrukken zul
op den duur echter vergeefs zijn. De schreeuw om he:
mingen en meer vrijheid zoals elders in Oost-Europa,
niet meer gestopt worden en zal steeds luider weerklinkt
Indien Honecker de raadgevingen van Gorbatsjov niet n
harte neemt zal hem nog duidelijker de wacht worden afc
gezegd, om de koers zó te verleggen dat Oost-Duitsland d
gaat uitmaken van een Oostblok dat in vele opzichten sti
gewijzigd zal zijn. r
Astrid Roemer:
AKTI E W EEK
/m 16 oktober: 030 - 316566
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden
stukken te bekorten.
Veronique/TVl 0(6)
„Wie de jeugd heeft, heeft de
toekomst", moeten de zaken
lieden achter de nieuwe zen
ders TV 10 en Veronique ge
dacht hebben toen zij voor hun
pulpprogramma's „U-bochten"
construeerden, hinderlagen
die in het geval van Veronique
succesvol zijn geweest. Daarbij
gebruikmakend van de be
langstelling van een jeugd
door de opvoedingsmethoj
van een zekere dr. Spock
vroeg mondig werd gema
en op het verkeerde been
gezet. Gebruik makend I
van de ontoereikendheid j
de wetgegving. Het is weer
geld dat recht maakt
krom is, in dit geval de
bochtconstructie".
A. B. Kloosterman,
DEN HAAG.
Ondergronds (2)
Met veel belangstelling heb ik
in onze krant het bericht gele
zen over het ondergrondse Eu
ropese spoorwegnet, dat vol
gens prof. Van der Hoorn van
de Technische Universiteit
Delft binnen twintig tot dertig
jaar verwezenlijkt kan zijn.
Daarna kunnen we met een
snelheid van 540 kilometer per
uur reizen en goederen ver
voeren. Belangrijker nog dan
die hoge snelheid lijkt me het
feit, dat het 'tunneltransport
met hoge snelheid' uiterst lage
energiekosten zal vergen en
niet alleen vriendelijk is voor
het milieu, maar (door de gro
te veiligheid) ook voor de pas
sagiers. Sinds uw publicatie
heb ik via de radio en in mijn
kennissenkring allerlei snie
rende opmerkingen gehoord
over wat smalend de 'buizen
post voor mensen' wordt ge
noemd (vanwege de perma
nent vacuüm gezogen tunnel
buis, waar de trein door heen
zal suizen). Al die mensen die
overlopen van kritiek
rigens meestal zonder
technisch benul te hebber
doen mij denken aan de ai
thazen, die bij het in gebi
nemen van de eerste spoor
het nodig oordeelden een i
met een rode vlag aan de t
vooraf te laten gaan.
Ir. W.P. Verburg,
DELFT.
Dalai Lama
Wat geweldig dat het cor
voor de Nobelprijzen dit
niet een of andere belangri
maar verder bij het grote
bliek nauwelijks bekende
guur de onderscheiding h
toegekend, maar een tot
verbeelding sprekende i
als de Dalai Lama. Het
ronduit vertederend deze
ze man in een tv-intervi
waarin hij met de prijs ge
werd gewenst, te horen vra
of de interviewer hen
schien kon vertellen wat
Nobelprijs in grote lijnen
houdt.
J.W.M. de Boer,
LEIDEN.
