Met traumacentra zijn
veel levens te redden
EG-richtlijn
opent weg naar
commerciële tv
CcidócSoivumt
Nieuwe behandelings
methode hersentumor
Turkse mag in
Nederland blijven
20 Nederlanders mogen na
loting naar VS emigreren
Adverteerders dreigen met schadeclaims
ONGEVALSCHIRURG PIETER VIERHOUT IN ENSCHEDE:
Bij Cable One
dreigt ontslag
voor 25 mensen
Toekomstige milieukosten nu al heffen via premies
„Ook meelopers vluchten de DDR uit"
BINNENLAND
WOENSDAG 4 OKTOBER 1989 PAGINA
AMSTERDAM Het Amsterdamse VU-ziekenhuis
start in januari een nieuwe behandelingsmethode
voor mensen met een hersentumor. Het gaat om een
bestralingstechniek die vergelijkbaar is met de Ame
rikaanse gamma-bestraling waarmee twee weken ge
leden een 9-jarig meisje uit Dordrecht werd behan
deld. In Tros Aktua zei neuroloog J.G. Wolters van
het VU-ziekenhuis gisteravond dat de Nederlandse
methode net zo nauwkeurig is als de Amerikaanse.
Bij de Amerikaanse techniek wordt de tumor tot op
de millimeter nauwkeurig verwijderd. Zo'n ingreep
kan op dit moment nog maar op drie plaatsen in de
wereld worden uitgevoerd: in Virginia (VS), Stock
holm en Buenos Aires. De benodigde apparatuur kost
bijna 7 miljoen gulden. Wolters verwacht in, de ko
mende drie jaar zo'n veertig patiënten volgens de
nieuwe wijze te kunnen behandelen.
DEN HAAG Een met uitzetting
bedreigde Turkse vrouw uit Breda
mag van staatssecretaris Korte-van
Hemel van justitie in Nederland blij
ven. Zij heeft dit gisteren geantwoord
op vragen van het PvdA-Tweede-
Kamerlid Haas-Berger. Volgens Kor
te zijn er klemmende humanitaire re
denen om de vrouw niet naar Turkije
uit te wijzen. De Turkse kwam als
zesjarige, in het kader van de gezins
hereniging, naar Nederland. Zij werd
tegen haar wil uitgehuwelijkt en ge
dwongen naar Turkije te gaan. Nadat
haar huwelijk mislukte, slaagde zij
erin naar Nederland terug te keren.
Hier woont ook haar gehele familie.
DEN HAAG Twintig Nederlanders mogen de komende twee jaar
dank zij loting naar de Verenigde Staten emigreren. Naar schatting
3500 Nederlanders hadden zich als kandidaat aangemeld, maar een
verloting in Washington van 20.000 extra emigratie-visa leverde
maar twintig uitverkoren Nederlanders op. Voordat de twintig defi
nitief kunnen verhuizen naar Amerika, worden zij onderzocht op
hun justitieel verleden en hun medische toestand. Het hebben van
een strafblad kan emigratie verhinderen, waardoor volgens een
woordvoerder van het ministerie van sociale zaken eventueel in
tweede instantie nog enkele andere Nederlanders in aanmerking
zouden kunnen komen voor de permanente oversteek. Een elektro
nische tombola behoort tot de normale gang van zaken bij emigratie
naar de VS, die wat dat betreft een terughoudend beleid voeren.
Jaarlijks komen er honderdduizenden aanvragen binnen uit de hele
wereld. Vorig jaar zijn 349 Nederlanders naar de VS geëmigreerd
met medewerking van het ministerie van sociale zaken. Een zelfde
aantal wist de formaliteiten voor een visum zelf te regelen.
(Van onze
parlementaire redactie)
AMSTERDAM De re
gering kan forse schade
claims van het bedijfsle-
ven tegemoet zien als de
commerciële zenders
TV 10 en Veronique (als
nog) van de kabel ge
weerd worden.
Dat hebben de Bond van Ad
verteerders (BVA) en de Ne
derlandse Vereniging van Er
kende Reclame Adviesbureaus
(VEA) gisteren aan premier
Lubbers en de ministers De
Korte en Brinkman in een
brief laten weten.
Veronique en TV10 moeten in
elk geval worden toegelaten
voor de periode die nodig is
om „een werkelijk mediabe
leid" te creëren, aldus BVA en
VEA. Indien de overheid de
twee zenders blijft weren en
er niet in slaagt een stabiele
regelgeving te ontwikkelen
zullen de adverteerders voort
gaan „met Europees rechterlij
ke toetsing" van de mediawet
geving.
Volgens hen is de huidige me
diawet strijdig met de grond
wet, het Europees Verdraij
voor de Rechten van de Mei
en het EEG-verdrag. Als h^J
Europese Hof van Justitie
net zo over denkt, zou dat eft
toe kunnen leiden dat
bedrijfsleven de staat aansprij
kelijk stelt voor geleden schj
de. De adverteerders wijzen
op dat alle ons omringend
landen commerciële televisfe,
hebben. In Groot-Brittannije
en Frankrijk bijvoorbeeld 1
steedt het bedrijfsleven ee[
twee keer zo groot percentagj,
van het reclamebudget
commercials op radio of televf
Dertien ziekenhuizen in ons
land moeten ingericht wor
den als traumacentrum voor
ernstig gewonde verkeers
slachtoffers, schrijft de Raad
voor de Verkeersveiligheid
in een advies aan staatssecre
taris Dees. Ongevalschirurg
Pieter Vierhout uit Enschede
begrijpt niet waarom ze er
nog steeds niet zijn. Ze zou
den honderd tot tweehon
derd mensenlevens redden,
gelooft hij.
DEN HAAG Je kunt
'beter' in de Bondsrepu
bliek een verkeersonge
luk krijgen dan in Neder
land, zegt chirurg-tieiuma-
toloog Pieter Vierhout in
het Enschedese ziekenhuis
Ziekenzorg met iets van
galgehumor. „De overle
vingskans is daar een stuk
groter. Het Duitse hulp
verleningssysteem zit be
ter in elkaar dan het Ne
derlandse. Neem de Un-
fall-klinieken langs de
Autobahn. Ze bestrijken
cirkels met een doorsnee
van vijftig kilometer. Ge
beurt daar een groot on
geval dan rukt een com
pleet medisch team per
helikopter uit om ter
plekke eerste hulp te ver
lenen. En dat redt men
senlevens. In ons land lo
pen we ver achter. Niets
ten nadele van het ambu
lancepersoneel, maar ze
zijn voor bepaalde levens
reddende handelingen ge
woon niet opgeleid."
Vierhout praat uit ervaring.
Onlangs nog stierf een vrouw
onder zijn machteloze handen
en verbijsterde blik. „Frontale
botsing op het platteland hier
in de buurt. Een echtpaar zit
klem in de auto. Paniek, alom
paniek, je weet hoe dat gaat.
Een ambulance wordt gewaar
schuwd, later ook de brand
weer. Ze zijn een uur bezig ge
weest met zagen. De man in
de auto mankeert weinig, de
vrouw bloedt hevig. Hij pro
beert haar geruststellend aan
de praat te houden, maar ze
raakt buiten kennis. Als ze uit
eindelijk bij ons in het zieken
huis komt is ze verbloed. Die
vrouw was te redden geweest
als ons traumateam direct was
gewaarschuwd en uitgerukt.
Meestal wojdt bij een verkeersongeluk medische hulp verleend
met behulp van een ambulance. Als de plannen van de Raad
voor de Verkeersveiligheid doorgaan, rukken straks complete
medische teams per helikopter uit.
Maar het systeem voorziet
daar niet in".
Hoe het wel moet heeft Vier
hout meegemaakt met de Un-
falldienst in het Duitse Rhei-
ne. „Hun cirkel beslaat ook
een stukje Nederland. Voor
het westelijk deel van hun ge
bied is ons ziekenhuis opvang
centrum. De deal is dat zij ook
bij grote ongevallen in Neder
land worden ingezet. Daar
hebben we al meermalen van
geprofiteerd. Binnen enkele
minuten zitten ze in de lucht.
Zo hoort het toch ook in een
tijd dat medisch alles kan:
harttransplantaties, longtrans
plantaties, reageerbuisbaby's,
noem maar op. Dan laat je
toch geen mensen dood bloe
den", zegt Vierhout. Hij windt
zich er duidelijk over op. „Za
gen en bloeden, verschrikke
lijk, dat kan toch helemaal
niet? Ik weet niet of het nog zo
is, maar tot voor kort was het
in verschillende plaatsen in
Nederland nog zo dat eerst de
huisarts gewaarschuwd moest
worden om te zeggen naar
welk ziekenhuis de ambulance
mocht. En dat was soms nog
het verkeerde ook. Gevolg:
uren tijdverlies voordat de
juiste hulp verleend wordt, die
dan vaak te laat komt. Op die
manier gaan in Nederland vol
gens een voorzichtige schat
ting tussen de honderd en
tweehonderd mensenlevens
verloren. Er vallen nu onno
dig doden".
Geen geheim
Vierhout maakt er geen ge
heim van met smart te wach
ten op de inrichting van der
tien ziekenhuizen in ons land
als traumacentrum. Dat bete
kent een 24-uursbezetting met
volledig uitgeruste ongeval
teams, bestaande uit een chi
rurg, een anesthesist, een neu
roloog, een radioloog en twee
verpleegkundigen. „Als Ne
derlandse Vereniging van
Traumatologie pleiten we al
jaren voor die centra. Ik ben
erg blij met de ondersteuning
van de Raad voor de Ver
keersveiligheid. Weer een
duwtje in de goeie richting."
Zwaaiend met een dikke sta
pel foto's van verongelukte
voertuigen („van elk ongeval
krijgen we een polaroidplaatje
om een indruk te krijgen") en
alsof hij de staatssecretaris
moet overtuigen: „Waar komt
het bij de hulpverlening bij
ongevallen op aan? Op tijd
winst en specialistische kennis.
Het eerste uur na het ongeval
is het belangrijkste. Zo'n
slachtoffer heeft vaak meerde
re letsels en groot bloedverlies.
Hoe langer je wacht hoe groter
de kans op complicaties. Hoe
sneller je die mensen weer op
de goeie bloeddruk hebt, hoe
kleiner de kans dat vitale or
ganen als nieren en hersenen
beschadigd worden. Dus moet
je al op de plaats van het onge
luk met de behandeling begin
nen. En de opvang van die
mensen vereist een bepaalde
routine, die je alleen maar
krijgt in een ziekenhuis dat
erop ingesteld is. Dus in een
ziekenhuis dat groot genoeg is
en waar de frequentie aan on
gevallen hoog genoeg is".
Zoals bij u in Enschede?
„Wij hebben hier een crash
team, waar mijn collega Sta-
pert en ik als chirurg-trauma-
toloog ook deel van uitmaken.
Bij een groot ongeval worden
we door de portier opgeroe
pen. Iedereen is er binnen tien
minuten. Zonder terug te bel
len kom je bij elkaar. Zeker
vier keer per week gemiddeld.
We komen nogal 's voor niks.
Het is een enorme belasting
voor zo'n club. Vergeet niet
dat ook de polikliniek-bezet
ting er volledig op ingespeeld
is. We doen het er nu gewoon
bij. En het vervelende is dat
zo'n ongeluk altijd op het ver
keerde moment komt. En je
staat dan wel uren achter el
kaar te opereren. Gisteren bij
voorbeeld kregen we drie
slachtoffers binnen, zogenaam
de multitraumatisé's. Daar viel
veel aan op te lappen. Om vier
uur 's morgens gingen de neu-
rochirurg en de kaakchirurg
ermee aan de gang, om acht
uur begonnen wij met de bot
breuken. Om half één ging de
laatste patiënt van de OK af".
Vierhout kijkt voldaan. „Een
groot ongeval is nooit leuk,
maar het is natuurlijk fantas
tisch als het allemaal lukt en
zo'n patiënt komt na een paar
maanden weer op eigen kracht
het ziekenhuis binnen voor
controle. Maar u zult begrijpen
dat alleen grote ziekenhuizen
zich zo'n team kunnen permit
teren, zo goed en zo kwaad als
het gaat. De inrichting van
dertien ziekenhuizen tot echte
traumacentra is natuurlijk
veel beter. Neem m'n eigen
stiel, ongevalschirurgie is toch
een vak apart".
Welke dertien ziekenhuizen
komen daarvoor in aanmer
king?
„Naar onze opvatting zijn dat
de academische en grotere zie
kenhuizen in Groningen,
Leeuwarden, Zwolle, Ensche
de, Utrecht, Amsterdam, Lei
den, Den Haag, Rotterdam,
Nijmegen, Tilburg en Maas
tricht".
En daar horen ook helikopters
bij?
„Ja, dat vind ik logisch in ter
men van snelheid en adekwa-
te hulp. Zo'n ding hoeft niet
de hele dag in een loods te
staan. Doen ze in Duitsland
ook niet. In Rheine werken ze
met helikopters van de lucht
machtbasis. Uitstekende oefe
ning voor die jongens. Dat kan
hier in Twente natuurlijk
ook".
En hebt u de staatssecretaris
ook verteld wat het allemaal
kost?
Vierhout lacht begrijpend. „Ik
kan het u moeilijk voorreke
nen, maar het levert de sa
menleving meer op dan het nu
kost, daar ben ik van over
tuigd. Miljoenen meer. Als je
een ongevalsslachoffer sneller
dan nu de juiste hulp kunt ge
ven vallen er niet alleen veel
minder doden, maar hou je
ook veel minder invaliden
over. En het gaat voor het
overgrote deel om jonge men
sen".
HOMME KROL
Hermans
(links. VVD)
en Kosto
(PvdA)de
situatie in
medialand.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans is
groot dat Cable One 25 werk
nemers zal ontslaan, nu de ka
belnetten de doorgifte van dit
commerciële radiostation heb
ben beëindigd. Volgens een
woordvoerder wordt de defini
tieve beslissing over de ontsla
gen vandaag genomen.
Cable One zal waarschijnlijk
op een lager pitje doordraaien.
Daarvoor zijn nog maar circa
vijf van de huidige dertig
werknemers nodig. Het com
merciële station TV-10 ont
sloeg enkele dagen geleden
vijftig mensen, toen duidelijk
werd dat het voorlopig niet op
de kabel zou komen.
Cable One werd het eerste
slachtoffer, toen de juridische
strijd begon rond de komst
van de commerciële zenders in
ons land. De Raad van State
oordeelde dat het radiostation
niet werkelijk buitenlands is
en alleen maar doet alsof, om
de Nederlandse mediawet te
ontlopen. Als gevolg van deze
uitspraak mag Cable One sinds
afgelopen zondag niet meer
worden verspreid via de ka
bel. Het station heeft al een
aantal rechtszaken tegen dit
verbod verloren. De directie
verklaarde onlangs te bezien
wat de mogelijkheden zijn om
door middel van juridische
aanpassingen later alsnog
toegang te krijgen tot de ka
belnetten.
ADVIES TIENJARIG CENTRUM VOOR ENERGIEBESPARING:
DELFT Kosten die in
de toekomst gemaakt zul
len moeten worden voor
milieuherstel, zouden nu
al door een milieu-spaar-
premie als collectieve last
geheven moeten worden.
Schade aan het milieu zou
zoveel mogelijk in econo
mische termen vertaald
moeten worden. Invoering
van het Duurzaam Natio
naal Product, in plaats
van het Bruto Nationaal
Product, zou dan inzicht
kunnen geven in onze
werkelijke welvaart.
giebesparing en Schone Tech
nologie (CE) op het Nationaal
Milieu Beleidsplan (NMP). Tij
dens een open dag, gisteren,
ter gelegenheid van het tienja
rig bestaan van deze onder
zoeksorganisatie bood een me
dewerker een uitgewerkte re
actie op het NMP aan twee
ambtenaren van het ministerie
van VROM.
Volgens ir. T. Potma van het
CE zou een milieuspaarpremie
niet alleen geld opleveren
voor herstel van milieuschade,
ook zou er een stimulans van
uitgaan tot milieubesparende
activiteiten. Potma verklaarde
zich gisteren „redelijk blij"
met het NMP. „Maar we mis
sen nog te veel financiële
randvoorwaarden in het plan.
De politiek steekt nu nog
steeds zijn kop in het zand. We
blijven te weinig betalen voor
echte oplossingen van milieu
problemen. Prijsverhogingen
zijn daarom het enige alterna
tief", aldus Potma
Volgens hem durft de politiek
geen impopulaire maatregelen
te nemen, uit angst voor stem
menverlies. Zijn voorstel tot
een milieuspaarpremie moet
de noodzaak van dergelijke
maatregelen aantonen. „Zelfs
wanneer we nu alle schone en
goedkope vormen van energie
als zon en wind zouden benut
ten, kom ik uit op een energie
prijs die eigenlijk twee maal zo
hoog als de huidige zou
moeten zijn om milieumaatre
gelen te financieren".
De voorstellen van het cen
trum dragen volgens de orga
nisatie bij tot dezelfde doelstel-
ling als die van het NMP: een
„duurzame ontwikkeling". Dat
is een ontwikkeling die voor
ziet in behoeften van huidige
generaties zonder daarmee
toekomstige generaties de mo
gelijkheden daartoe te ontne
men. Volgens ir. Potma is een
brede aanpak en een juiste
verdeling van de gevolgen van
milieubeleid over verschillen
de maatschappelijke sectoren
belangrijk. „Een direct onder
de ministerraad opererende
nationale milieu-adviesraad is
dan ook noodzakelijk. Natuur
lijk zou die moeten worden
voorgezeten door de minister
president. Want ook het NMP
is door persoonlijk ingrijpen
van de premier tot stand geko
men. Had hij dat niet gedaan,
dan lag het NMP nu nog niet
op tafel", aldus Potma.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
t/ele van de hoge bergen in de
Himalaja zijn joden (en ervan,
Khang- r/, war "piekbetekentis
een slechte god Zittijd jaloers op
de hoogte en schoonheid van
Sagarmatha Ijdens hevige stormen
spuwt hy naar Sagarmatha
l/it zijn speeksel ijjn
ook drie zonen ge
boren. 2ij zijn af
gunstig op Phohhan
en haten hen. Ie
uitten steeds met
strijden
Jj hen uit naar de rest van
de wereld en moeten zij
eenmaal per jaar verslag
uitbrengenOd moet,
anders verliezen zij
hun krachten
Ik snap helOe zonen van k
beletten hen bu hun moeder te komen
(n wat als zj in hun kwaad opzet slagen
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions
Oud-sergeant krijgt
kwart miljoen smartelgeld
DEN HAAG De Nederland
se staat zal de Amerikaanse
oud-sergeant Jack Green een
kwart miljoen gulden aan
smartegeld uitkeren. Dat is de
kern van een overeenkomst die
gisteren is gesloten tussen de
advocaat van Green en de lan-
dadvocaat. Beide juristen heb
ben hiermee een kort geding
voorkomen waarin Green
schadevergoeding van de staat
wilde eisen. Green was gele
gerd op de Amerikaanse vlieg
basis Soesterberg. Twee jaar ge
leden kwam hij in moeilijkhe
den, toen Nederlandse mare
chaussees de Amerikaanse le
gerleiding vertelden dat Green
een homoseksuele relatie had.
In het Amerikaanse leger is
homoseksualiteit nog steeds
verboden. De rol van de mare
chaussees is van alle kanten fel
bekritiseerd. Het ministerie
van defensie zegt echter dat de
staat met het uitkeren van de
250.000 gulden geen schuldbe
kentenis aflegt.
Reuzepaling
De emmer en zelfs het kinderbadje waren te klein voor deze reu
zepaling (1 meter lang) die sportvisser Ab van Hees gisteren in
een poldersloot in Zaltbommel aan de haak sloeg. foto- anp
BRINKMAN: BRUSSEL BEVESTIGT
HET NEDERLANDSE BELEID
LUXEMBURG De Ne
derlandse regering moet
de Mediawet binnen twee
jaar wijzigen om de komst
van commerciële televisie
op legale wijze mogelijk te
maken. Wat er op korte
termijn gebeurt met Vero
nique en TV 10 is een zaak
voor de Europese rechter,
aldus minister Van den
Broek van buitenlandse
zaken gisteren in Luxem
burg. Daar werd door de
EG-landen met een on
verwacht grote meerder
heid goedkeuring gegeven
aan de richtlijn „televisie
zonder grenzen", die een
eind moet maken aan de
versnippering van het Eu
ropese medialandschap.
Minister Brinkman liet in een
reactie weten dat Brussel juist
heeft bevestigd dat „het Ne
derlands beleid een juist beleid
is". „Dat staat nog even los
van de vraag of je met de hui
dige wetgeving de jaren ne
gentig in kunt gaan aldus
Brinkman. „Per saldo kun je
echter wel stellen dat de Euro
pese uitspraak een extra han
dicap betekent voor Veroni
que".
Ook minister Van den Broek
is tevreden met de nieuwe
richtlijn omdat er een nationa
le bevoegdheid blijft bestaan
voor de inrichting van het ei
gen omroepbestel. „Voor uit
holling van de nationale wet
via allerlei kunst-constructies
zoals U-bochten is geen moge
lijkheid meer", aldus de minis
ter.
Ontwijken
In de nieuwe richtlijn staat dat
tv-zenders zich niet uitsluitend
in het buitenland mogen vest
gen om de binnenlandse (N(
derlandse) regels te ontwijke:
De Europese Commissie zal e
over waken dat eerder de uit
spraken van het Europese Ha
van Justitie over het omzeile
van nationale regels worde
gerespecteerd.
Maar EG-commissaris Jea
Dondelinger (tv-zaken) wild
gisteren niet zeggen of d
Commissie zich tot het Eurc
pese Hof zal wenden als d
Nederlandse regering iets oi
derneemt tegen de uitzendii
gen van TV10 of Veroniqu
„Wij nemen pas een standpun
in op basis van een concree
dossier", aldus de Luxembur
ger, die ook rekening heeft t
houden met een land als Lu
xemburg, dat van zijn kant ii
de notulen van de raad liet op
nemen dat de Commissie-ver
klaring de vrijheid van he
dienstenverkeer in de EG nie
mag aantasten.
De richtlijn bevat ook, on
concurrentievervalsing tegei
te gaan, gemeenschappelijk
regels voor zaken als reclam
- maximaal een kwartier pe
uur, niet voor tabak en alleei
onder strikte voorwaarde!
voor alcohol - en beschermin
van minderjarigen tegen sek
en geweld in de vroege avond
uren. Een omstreden bepalin
dat ten minste de helft van d
programma's van Europes
makelij moet zijn, werd eerde
dit jaar onder druk van West
Duitsland al verzwakt. Er i
alleen nog sprake van eei
streven naar zoveel mogelij]
Europese produkties.
Alleen Denemarken en Belgi
stemden uiteindelijk tegen d
richtlijn. De Denen vinden da
de EG eigenlijk niets met tel©
visie heeft te maken. Belgij
heeft het gevoel dat produkj
ties van eigen bodem onvol
doende door de richtlijn wor
den beschermd.
GEZIN MÜLLER BLIJ MET WERK IN DEN HAAG
DEN HAAG „Neder
land heeft een goede
naam. Het is evenals
Westduitsland een vrij
land. Het heeft goede so
ciale voorzieningen, open
grenzen en veel mogelijk
heden om je te ontwikke
len. Wij gaan hier een
nieuw bestaan opbouwen.
Ik ben vol vertrouwen".
De verklaring is opgetekend
uit de mond van de voormali
ge Oostduitser Peter Muller
(38). Het gezin Muller heeft
het voorlopig voor elkaar. In
een opvangkamp voor DDR-
vluchtelingen bij het West-
duitse Frankfurt kregen vader
en zoon Muller enkele weken
geleden door het Haagse be
drijf De Top Timmerwerken
behalve een timmermansbaan,
ook nog een woning, scholing
en een renteloze lening aange
boden. De Top (800 personeels
leden) telt 75 vacatures voor
vakbekwame timmerlieden.
Zodoende.
Maandagavond arriveerde het
gezin vader (38), moeder
(37), zoon Sven (18) en dochter
Sandra (6) in de Hofstad,
met niets dan een paar koffers
kleding. Gisteren werden in
het bijzijn van de media de ar
beidscontracten met vader Pe
ter en zoon Sven getekend.
Frau Müller kreeg de sleutel
van een pas gerenoveerde wo
ning overhandigd en dochter
tje Sandra werd evenals de an
deren met kadootjes overla
den. Het Haagse timmerbedrijf
pakt de zaak ruimhartig aan.
De kosten van de degelijk
opgezette wervingscampag
ne komen tot dusver op 50.000
gulden, welk bedrag afkomstig
is uit het reclame-budget
van anderhalf miljoen.
Na de werving ter plekke in
het opvangkamp bij Frankfurt
heeft het bedrijf contact met
nog 35 andere werkwillige
vaklieden uit de DDR. „Bin
nen 14 dagen verwacht ik vier
vrijgezellen in Den Haag",
vertelt De Top-directeur M.
Roozenburg monter.
Heilstaat
Na ruim vijf jaar soebatten
kreeg de familie Müller van
de Oostduitse autoriteiten uit
eindelijk toestemming de DDR
te verlaten. Dat gebeurde in
de vroege morgen van 13 sep
tember 1989. Enkele dagen la
ter kwam de enorme, „illega
le" vluchtelingenstroom uit de
socialistische heilstaat op gang.
Toch is Peter Muller niet ja
loers. „Ik heb voor alle men
sen begrip", verklaart hij
grootmoedig. „Maar wij heb
ben nu eenmaal de officiële
weg bewandeld, de Staat lang
durig laten merken dat we ge
woon niets meer van ze nodig
hadden. Overigens zitten tus
sen die tienduizenden vluchte
lingen die nu ontsnappen veel
voormalige meelopers, partijle
den. Leraren bij voorbeeld, die
onze kinderen wilden opvoe
den tot gehoorzame DDR-bur-
gers. Veel van die meelopers
droomden intussen wel van
het Westen. Heel stilletjei
want hardop spreken durfdei
ze niet. Er is een gebrek aai
goede arbeidskrachten in d
DDR. Het systeem gaat kapü
Velen proberen het zinkend
schip te verlaten".
Het gezin Müller is afkomstj
uit Reichenbauch in het zuid
oosten van de DDR. Daar i
Peter tot timmerman opgeleij
„Ik heb het tien jaar gedaai
maar dan zonder veel appars
tuur, het was nog het oudei
wetse ambacht met de hand]
vertelt hij nu lachend. Hij vei
diende 750 gulden per maanc
maar krijgt nu een Wester^
opslag: De Top zal hem 500 tc
600 per week betalen. Zooj
Sven wordt leerling-timmei
man en krijgt een opleiding.
Voor de taalproblemen is Mül
Ier niet bang. „Bijna alle Hol
landers spreken Duits, maa
wij moeten ons erin bijten N«
derlands te leren spreken'
Overigens zal het Haags
bouwbedrijf de Müllers aar
vankelijk intensief begeleider
GERRIT BA!
