Aandelen van Air Holland voor
37 gulden naar officiële markt
GELD GOED
'1
Uitvinder moet doordouwer zijn
Centrale bank sluit verder
oplopen inflatie niet uit
Lezeii
service
DAGTOCHT
BURGERS BlISH
ECONOMIE
CcidócSomatvt
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989 PAGINA 7
SCHOENENFABRIEK
VAN HAREN DICHT
WAALWIJK Van Haren Schoenen
BV wil de schoenenfabriek in Waalwijk
sluiten. De fabriek telt ongeveer tachtig
personeelsleden, over wier lot overleg
wordt gevoerd met de betrokken vak
bonden. Het stopzetten van de produk-
tie in Waalwijk heeft geen gevolgen
voor de ongeveer negenhonderd werk
nemers van de 125 schoenwinkels van
Van Haren. De afgelopen tien jaar is, al
dus de directie, uitputtend geprobeerd
de exploitatie te verbeteren. Maar ge
zien de ontwikkelingen op de wereld
markten is dat onmogelijk gebleken. De
lage-lonenlanden hebben volgens de di
rectie de markt overspoeld met schoe
nen die in prijs aanmerkelijk lager lig
gen dan de in ons land geproduceerde
schoenen.
Amsterdam Rubber ziet winst dalen
AMSTERDAM De Rubber Cultuur
Maatschappij Amsterdam (RCMA),
meestal kortweg Amsterdam Rubber ge
noemd, heeft de nettowinst in het eerste
halfjaar zien dalen tot 3,3 miljoen. In
de vergelijkbare periode van 1988 be
droeg de nettowinst ƒ5,86 miljoen. De
omzet steeg van ƒ226 miljoen tot 251
miljoen. Volgens de directie heeft de
sterke prijsdaling van rubber en petro
chemische grondstoffen een negatief ef
fect gehad op de resultaten van de doch
terondernemingen Wurfbain en Horne-
man. De dochter Catz International
draaide wel goed. De directie zegt te
verwachten dat het lopende jaar voor
alle internationale handelsmaatschappij
en moeilijk zal worden. Zij verwacht
wel het jaar met winst te kunnen afslui
ten. In 1988 bedroeg de nettowinst 9,4
miljoen.
KOPER CENTER PARCS
VERKOOPT HOTELKETEN
LONDEN De op vijf na
grootste Britse brouwerij Scot
tish and Newcastle Breweries
heeft haar hotelketen Thistle
Hotel verkocht. Thistle omvat
33 hotels in Engeland en
Schotland. De koper is Mount
Charlotte Investments, het op
één na grootste hotelconcern
in Groot-Brittannië. De ver
koopprijs bedraagt 645 mijoen
pond sterling (2,2 miljard gul
den). Het concern wil zich
meer en meer concentreren op
de brouwerij en activiteiten in
de recreatiesfeer. Begin juli
nam Scottish een meerder
heidsbelang in de Nederlandse
Center Pares over van oprich
ter Piet Derksen.
Reuzeorder Nissan
lonkt voor VDT
TILBURG De Japanse
autofabriek Nissan wil vol
gens gezaghebbende Ja
panse bladen de continue
variabele transmissie, de
volautomatische versnel
lingsbak van Van Doorne's
Transmissie (VDT) in Til
burg, inbouwen in het
nieuwe model „March",
dat in 1992 op de markt
komt. Nissan Motorcompa-
ny is de op een na grootste
autofabrikant van Japan.
De reuze-order van het be
drijf zou voor VDT de defi
nitieve doorbraak kunnen
betekenen.
DSM: tot 40 aandelen
volledige toewijzing
AMSTERDAM Particuliere beleggers
die hebben ingeschreven op de tweede
tranche aandelen DSM krijgen inschrij
vingen tot 40 aandelen volledig toegewe
zen, aldus de Amro Bank. De staat, tot nu
toe eigenaar van deze aandelen, liet
eerder weten een voorkeursbehandeling
voor particuliere beleggers voor te staan.
Hogere inschrijvingen zullen aanzienlijk
worden gekort, gezien de grote vraag in
Nederland en het buitenland. Van de 12
miljoen aandelen die met deze tweede
tranche zijn gemoeid zal ruim de helft in
Nederland worden geplaatst. Ruim de
helft daarvan zal bij particuliere beleg
gers terecht komen. Er hebben ruim
70.000 particulieren ingeschreven.
Kleiner belang
KLM in Northwest
WASHINGTON Het Ame-
rikaanse ministerie van trans
port heeft gisteren alsnog haar
goedkeuring gegeven aan de
overneming Northwest Airli
nes door het speciaal gevorm
de consortium Wings Holdings
waaraan KLM deelneemt.
Wings heeft echter wel aan
het Amerikaanse ministerie
toegezegd het belang van
KLM in de transactie te ver
kleinen. De KLM is het niet
eens met die afspraken en
heeft bet akkoord niet mede
ondertekend.
De KLM verliest ondermeer
het stemrecht over bepaalde
kwesties in de twaalf leden
tellende raad van bestuur van
Northwest Airlines. De Neder
landse luchtvaartmaatschappij
zegt het niet eens te zijn met
de analyse van het Ameri
kaanse ministerie „inzake
onze huidige en toekomstige
relatie met NWA, speciaal ten
aanzien van de beperking van
de investering". „De samen
werking in Wings Holdings
gaat overigens normaal door",
aldus de woordvoerder. Hij
meldt dat er „naar verwach
ting binnenkort nader overleg
plaats zal hebben om tot een
voor alle partijen aanvaardba
re oplossing te komen". Wings
heeft onlangs NWA voor 3,65
miljard dollar overgenomen.
MARKTEN
KAASMARKT ALKMAAR - Commis
sienoteringen in gulden per kg: Goud
se volvette 7,63 en fabrieksedammer
7,63.
AMSTERDAM Air
Holland wordt vanaf 11
oktober genoteerd aan de
officiële markt van de
Amsterdamse effecten
beurs. Inschrijving op
1.507.075 aandelen staat
open tot en met 9 oktober
tegen een prijs van ƒ37
per aandeel van 5 nomi
naal. Dit levert Air Hol
land circa 56 miljoen op.
Zojuist zijn de aandelen
gesplitst van stukken van
f 25 in stukken van 5.
Air Holland is de enige zelf
standige chartermaatschappij
in ons land. Over het boekjaar
1988/89, dat eind maart werd
afgesloten, werd bij een omzet
van ƒ111 miljoen een netto
winst behaald van 10,2 mil
joen tegen 5 miljoen in het
voorgaande boekjaar. Per aan
deel van 5 steeg de winst van
ƒ1,55 tot 3,15.
Voor het lopende boekjaar
verwacht de directie een ver
dere omzet- en winststijging.
Het marktaandeel van 21 pro
cent nu zal volgens verwach
ting dit jaar oplopen tot 27
procent bij een vervoer van
naar schatting 250.000 passa
giers.
volledig over op de Boeing 757-200, het meest economische vliegtuig in de categorie met
Air Holland vloog aanvanke
lijk met Boeings 727-200. Toen
de vloot werd uitgebreid en
vernieuwd schakelde de maat
schappij in 1988 volledig over
op de Boeing 757-200, het
meest economische vliegtuig
in de categorie met ongeveer
200 stoelen. Volgens directeur
H.J. van Haagen levert dit toe
stel per jaar een besparing van
3,3 miljoen dollar op.
Om de betrokkenheid van de
medewerkers bij de onderne-
FOTO: PR
ming te versterken wordt het overeen met 13,4 procent van
aandelenbezit van het perso- het uitstaande aandelenkapi-
neel bevorderd. Een interne taal. De werknemers mogen
stichting beheert 90.000 falcons deze aandelen niet op de beurs
die bij volledige omwisseling verkopen, maar kunnen ze
recht geven op 450.000 aande- desgewenst via een intern cir-
len Air Holland. Dit komt cuit verzilveren.
S.
Dure post
Dit is waarschijnlijk de
verstuurd. De twee pos
dat ze volgende maand
duurste brief die ooit is
zijn zo zeldzaam,
op een veiling bij Chris
tie's in Londen naar verwachting zo'n drie en
een half miljoen gulden zullen opleveren. De
rode zegels dateren uit 1901 en kostten destijds
èèn penny per stuk. Ze komen uit Mauritius en
er zijn er maar vijftien van op de hele wereld.
AMSTERDAM De Ne-
derlandsche Bank sluit
niet uit dat de inflatie
verder oploopt, onder
meer omdat in sommige
sectoren van de economie
de capaciteitsgrenzen wor
den genaderd en de eer
dere prijsstijgingen van
grondstoffen mogelijk met
vertraging in de prijzen
van eindprodukten wor
den doorberekend. Bo
vendien is de monetaire
expansie aanzienlijk bo
ven de groei van de eco
nomie uitgegaan.
De centrale bank schrijft dat
in het gisteren verschenen
verslag over het tweede
kwartaal. De geldhoeveel-
heid nam in het tweede
kwartaal toe met niet minder
dan 15,3 miljard, overeen
komend met 30 procent op
jaarbasis. Dat kwam vooral
door de forse toevloed van li
quiditeiten uit het buitenland
12,8 miljard).
De Nederlandsche Bank ziet
ook een afvlakking van de
economische groei aanko
men. Het is bekend, aldus de
bank in het verslag, dat zich
in sommige bedrijfssectoren
problemen voordoen bij de
vervulling van vacatures.
Deze kunnen, met name
daar waar de bezettingsgraad
op een hoog niveau ligt,
groeibelemmerend werken.
Daar ook nog een stijging
van de buitenlandse vraag
wordt voorzien kan een en
ander leiden tot knelpunten
in die sectoren waar de capa
citeitsgrenzen in zicht ko
men, meent de centrale
bank.
De groei in het tweede kwar
taal zelf wordt bevredigend
genoemd.
In theorie heeft de uitvinder
een heerlijk leven: hij zoekt,
vindt en ontwikkelt. Als dan
eindelijk een geslaagd prototy
pe van zijn inspanningen voor
hem staat, is dat een vreugde
vol moment. Maar dan. Heel
veel uitvinders slagen er maar
heel moeilijk of helemaal niet
in hun vondst te commerciali
seren. En dat blijkt vaak het
knelpunt te zijn.
Of de gevestigde industrie ziet
weinig of niets in het project
of het nodige risico-kapitaal is
niet bijeen te schrapen. Alle
uitvindersleed is onlangs weer
eens duidelijk door de Finan
cial Times beschreven aan de
hand van de lotgevallen van
de 34-jarige Martin Disier, een
man met leuke ideeën op het
gebied van speelgoed. Hij heeft
tal van horden moeten nemen
op de lange weg die leidde van
hersenspinsel naar speelgoed
zaak.
Nog voor het kerstseizoen zal
zijn produkt overal in Enge
land en elders te koop zijn.
Daaraan heeft Disier drie jaar
keihard gewerkt. Het was dik
wijls vallen en opstaan. Voor
zijn uitvinding heeft hij finan
ciële steun gekregen. Hij heeft
het definitieve ontwerp gereed
gemaakt voor de serieproduk-
tie, de nodige mallen en ge
reedschappen vervaardigd on
derhandeld over contracten
met gespecialiseerde fabrikan
ten voor de produktie van de
vereiste onderdelen, de assem
blage en distributie geregeld
en een verkoopcampagne in
geleid om ervoor te zorgen, dat
zijn nieuwe produkt nog voor
het komende kerstseizoen in
de winkel ligt.
Daarmee bevond hij zich op
een zeer ongebruikelijk traject
Slechts heel weinigen brengen
de moed op af te wijken van
de conventionele weg, die
loopt via oude, gevestigde fa
brieken, die een nieuw pro
dukt gemakkelijk op de juiste
waarde weten te schatten en
hun hele hebben en houden
niet behoeven te belenen om
het nodige kapitaal voor de
voorbereidingen bijeen te
schrapen.
Wat heeft Disier nu eigenlijk
uitgevonden en geheel zelf
ontwikkeld? Dizzo is een groot
„bouwsysteem". De 33 onder
delen zitten in een grote gele
doos waarmee kinderen heel
eenvoudig kinderfietsjes en
vele andere speeltjes kunnen
bouwen.
Toen het idee voor Dizzo drie
jaar geleden vorm begon te
krijgen, vertrok Disier naar de
Verenigde Staten voor een po
ging speelgoedfabrikanten
voor zijn idee te interesseren.
Zes weken later keerde hij, na_
bezoeken aan een eindeloze
reeks fabrikanten die spraken
over jarenlange research en
marktonderzoek, naar Londen
terug. Hij had geen enkel suc
cesje weten te boeken en al
leen grote schulden gemaakt.
Het leven werd voor herti niet
eenvoudiger. Hij moest gaan
wonen in zijn gehuurde kan
toor en zijn auto verkopen.
Toen hij het helemaal niet
meer zag zitten, overwoog hij
naar zijn geboorteland Zim
babwe terug te gaan. Op dat
moment keerde het tij plotse
ling. Het Londense kantoor
van de Luxemburgse Rose-
bank Investments (LRI) be
sloot hem te helpen. Hij kreeg
een eerste krediet van 250.000
pond of ƒ875.000. Dat krediet
maakte het hem mogelijk een
aantal Dizzo Bouwdozen aan
200 kinderen te geven, om de
33 onderdelen elk afzonderlijk
op sterkte en veiligheid te be
proeven. Vervolgens maakte
Disier een wereldreis om pro-
duktiefaciliteiten te vinden. In
1987 bezocht hij in het verre
Oosten en Noord-Amerika
liefst 160 fabrieken, maar toen
hij terugkeerde gaf hij toch de
voorkeur aan Britse toeleve-
Aandeel
Dizzo wordt thans
bleerd en verpakt in
dustriepand in Leicester. Uit
vinder Disier hoopt dit jaar
nog 20.000 Dizzo bouwdozen te
kunnen produceren en wil de
produktie volgend jaar opvoe
ren tot 100.000 stuks. De Dizzo
bouwdoos moet 89,95 pond of
omgerekend ƒ315,— kosten.
Het aandeel van Disier in Diz
zo is inmiddels gedaald tot
minder dan de helft die hij
oorspronkelijk had gehoopt te
behouden. Hij erkent echter
dat hij het zonder de financië
le hulp niet zou hebben ge
haald. Verwacht wordt dat
weldra nogmaals 200.000 pond
700.000 gulden) in het project
wordt gestoken voor een ver
koopcampagne.
alles gelezen hebbend, vraag je
je toch wel af of een dergelijk
project het in ons land zou
hebben gehaald. Je duizelt van
de bedragen die in deze bouw
doos zijn gestoken. Alle kre
dieten en leningen samenge
teld kom ik tot een bedrag van
1.050.000 pond 3,6 miljoen
gulden). Zou een Nederlandse
kredietinstelling bereid zijn
een dergelijk bedrag op tafel
te leggen voor een bouwdoos,
die zijn bestaansrecht nog
moet bewijzen? Een vraag van
geheel andere aard is natuur
lijk in hoeverre in ons land
een markt bestaat voor een
stuk speelgoed van 315 gulden.
Zou die markt klein zijn, dan
zou dat leiden tot een groot
scheepse en kostbare export
campagne die vermoedelijk
bedragen zou hebben gevergd
die de 3,6 miljoen gulden ver
te boven zouden zijn gegaan.
Ideaal zou natuurlijk de finan
ciering zijn geweest door een
particuliere participatiemaat
schappij (ppm) die de helft van
het risico aan de staat zou
kunnen afschuiven en verder
zouden natuurlijk de verschil
lende kredietfaciliteiten voor
het midden- eji kleinbedrijf in
actie kunnen zijn gezet.
Niettemin geloof ik niet, dat
Disier het hier zover gebracht
zou hebben als in Engeland.
WIM VAN DER MEULEN
(ADVERTENTIE)
Vertrek: woensdag 4 oktober (dierendag)
Ontdek 's werelds grootste overdekte tro
pisch oerwoud: Burgers Bush.
U komt langs moerassen, watervallen, bo
men en lianen, kleurige bloemen en pal
men, temidden van talloze grote en klei
nere dieren.
En vergeet niet een ritje per Safaritrein te
maken: u maakt kennis met de 'Afrikaan-
TELEFOON 070-190882
se' savanne. De trein rijdt midden tussen
de leeuwen, giraffen en neushoorns.
Inclusief: «lx koffie met gebak op de
heenreis «entree Burgers Bush «welver
zorgd diner op de terugreis
'SIJTHOFF PERS
Noteringen van vrijdag 29 september 1989 (tot 16:30 uur)
88/5.-
88/5.40
88/2.45
87/88 1.65
88 10-
88 5.00 0.
88/2-
88/3.-
88 4.— 2'A% sla
87/88 1.80
78 4.40+5% st
115.4020/9
145 50 24/8
157.30 27/4
46 70 8/8
166.70 20/9
59.30 17/8
95.20 8/8
179 00 25/9
160.50 21/6
74.40 19/4
80.30 26/9
61.00 5/6
140.00 13/9
142.50 2/6
83.00 8/9
51.50 8/9
40.90 3/1
154.00 5/4
122.00 4/7
128 00 26/6
113.5021/8
89.70 12/9
56.8017/8
61.5012/6
154.30 13/9
74.50 8/9
286.00 17/8
97.90 19/9
108.00 19/4
337.50 22/9
151.80 26/6
,48.60 21/9
114.0011/9
82.85 23/5
114.4011/9
62.50 28/8
44.90 25/9
162.7025/8
116.50 26/9
51.105/5
99.40 9/8
53.30 1/8
89.9027/2
89203/1
139.00 29/9
4020 26/5
156.30 3/1
46.5019/5
75.00 18/5
132.50 21/3
115.00 2/1
57.102/1
61.5020/3
51.9027/9
105.102/1
115 60 6/2
62202/3
28.30 2/1
322018/7
11080 24/5
72.30 1/2
80.50 3/1
77.0011/1
67.00 20/3
41.60 20/1
45.7011/1
113 90 3/1
58.00 17/5
188.00 2/1
52.706/1
78.002/1
277.00 2/1
103.70 11/1
34.102/1
97.102/1
78.20 2/1
92.40 2/1
60.30 31/5
25.80 2/1
117.403/1
86.50 13/2
33.1023/8
76.8027/2
36.17 2/1
112.30
136.40
141.80
112.10
136.10
139.50
165.50 164.90 164.50
138.40 138.30 138.50
143.80
71.10+
270.50
113.30 112.90 113.00
46.50 46.50
Slotkoers vrijdag 29 september 1989
112.50 112.20
152.00 151.00
195.00 196.50
12420 124.50
340.00H
106.10 109.00
115.70 116.10
gti hold
hagemeyer
15.80 15.40
15.80 15.50
10.10 10.10S
ihc caland 3820 37.90
kiene 1507.00 1507.00
kbb 87.50 88.00
kbb c.pr c 80.50 81.80
koppelpoort 330 00S 328.00
216.50 217.00
orco bank c 69.30
8.10
telegraaf c
text twen the
tulp comp
uni 7 pr.
uni.7 pre
uri.6 pr
unil.4 pr
149.80 151.00
90.80 90.80
48.30 4820
117.00 117.80
195.006 195.006
49.90 49.30
79.80 78.50
61.00 62.50
61.00 62.50
1.41 ONG
70.00 70.50
112.00 112.00
32.50 32.00
120 ONG
1575.00K 1575.00K
167.00 167.40
48.00 47.50
133.00 132.50
23.70 23.90
43.10 43.10
448.00 449.50
351.00 351.00
54.30 54.30
156.00 155.50
101.00 101.50
155.00
1125.00 -X
113.00H 115.00H
103.50 103.50
67.50 67.50
24.40 2420
347.00 347.00
21.30
64.80 67.00
57.50 56.80
16.70 16.80
68.50 66.00
189.50 190.00
27.60 27.60
77.00 77.00
186.00 187.00
47.00 47.00
46.00 46.00
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 24380 - 25330 24190 - 25420 onbewerkt
bewerkt 26930 27020 bewerkt
Opgave: Drijfhout. A dam
55 3/8 561/8
68 681/8
23 231/4
42 1/4 - 421/4
50 1/2 501/2
72 3/8 723/8
161/8 161/8
55 5/8 553/4
66 3/4 671/2
67 1/4 663/8
Stapje terug
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs moest
vrijdag een stapje terug doen.
Bij een wat verdeeld totaal
beeld zakte de algemene stem
mingsindex 0,3 punt tot 195,2.
Na een aarzelend begin in de
ochtenduren werd toch nog
een omzet in aandelen gehaald
van 909,5 miljoen. Op de
obligatiemarkt zakten de be
langrijkste staatsleningen bij
een totale obligatie-omzet van
ƒ653 miljoen rond 0,15 punt.
Bij de belangrijkste aandelen
ging DSM in de richting van
de uitgiftekoers van 125.
Hoewel de inschrijving op de
tweede tranche weer zwaar is
overtekend kon de koers geen
stand houden. Na een wat ho
gere opening op 127,20 zakte
de prijs van net Limburgse
chemie-aandeel in tot een slot
van 125,20. Ook Akzo moest
behoorlijk inleveren. Hier ging
2,30 van de koers af op
139,50.
IB, die de liist van
meest verhandelde fondsen
aanvoerde. De koers ging twee
kwartjes omhoog naar 270,50.
Philips, waarin eveneens druk
werd gehandeld, sloot 0,40
hoger op 48,10. Koninklijke
Olie werd 0,40 lager verhan
deld op f 143,90 en KLM zag
zich 0,90 ontgaan op ƒ51,30.
Hoogovens zag kans drie dub
beltjes hoger te sluiten op
ƒ95,70.
stel dat er geen krant was
dan wist U maar half
wat zich in
Uw stad afspeelde
