„Geen geneeskunde,
maar mishandeling"
f
t
„Tegen de boze geesten in de hemelen"
Politiek
Partij
Parlement
AANKLACHT TEGEN PROFESSOR VOUTE
BINNENLAND
QeidóaOowumt
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989 PAGINA
DEN HAAG In de hal
van de KRO-studio aan de
Emmastraat in Hilversum,
die nog uit de jaren dertig
stamt, is de volgende tekst
aangebracht: „Est nobis
colluctatio contra spiritua-
lia nequitiae in caelesti-
bus". Het gaat hier om
een gedeelte uit de brief
van de apostel Paulus aan
de Efeziërs. De vertaling
luidt: „Want onze strijd
gaat tegen de boze geesten
in de hemelen".
Met die woorden wilde de
toenmalige KRO-leiding aan
geven waarom zij ooit een ei
gen omroep had opgericht. De
katholieken wilden samen met
de gereformeerden, die inmid
dels hun eigen NCRV hadden,
een „nieuwen en verwoeden
aanval op geloof en geloofsge
meenschap" afweren. Met de
schoolstrijd nog vers in het ge
heugen meenden zij dat de 'li
beralen' opnieuw bezig waren
de schare der gelovigen bloot
te stellen aan „gevaren van
moreelen aard en aan invloe
den verderfelijk voor hun
stoffelijk of geestelijk welzijn".
Deze citaten zijn ontleend aan
een in 1927 in De Standaard
gepubliceerd artikel. Dit anti
revolutionaire dagblad had het
gemunt op de „liberale radio",
het splinternieuwe medium
dat toen nog vrijwel geheel in
handen was van de Hilver-
sumsche Draadlooze Omroep
ofwel HDO waaruit later de
AVRO zou ontstaan. Katholie
ken en gereformeerden lieten
zich geen zand in de ogen
strooien door de paar morgen
wijdingen en kerkdiensten die
de HDO in haar programma's
stopte.
Minister P.J. Reymer, die in
het derde kabinet-Ruys de
Beerenbrouck belast was met
Waterstaat, werd bereid ge
vonden een Zendtijdbesluit in
te stellen. Daarin werd het uit
zenden van radioprogramma's
in handen gelegd van een aan
tal verenigingen. De meest ge
dupeerde omroep was de
AVRO. Haar zendtijd slonk tot
een halve week, evenveel als
aan elk van de andere omroe
pen, KRO, NCRV en VARA,
werd toegewezen. NCRV-
voorzitter Van den Deure stak
zijn blijdschap niet onder stoe
len of banken. „Voor den door
Minister Reymer betoonden
zedelijken moed oogst hij den
hartelijken dank van ons
christenvolk. In de annalen
onzer radiogeschiedenis zal hij
blijven vermeld als de man die
ons recht deed".
Zestig jaar later
Bijna 60 jaar later ressorteert
de omroep niet meer onder de
minister van waterstaat maar
onder diens collega van WVC.
Voor het overige is er echter
niet zo heel veel veranderd.
Natuurlijk, TROS en Veronica
hebben zich bij de oorspronke
lijke vier A-omroepen ge
voegd. Ook mag er nu reclame
gemaakt worden, maar dan
wel via de STER, die los staat
van de gewone programma's.
In essentie staat het Hilversu-
me Bestel zoals ontworpen in
1930 nog altijd overeind.
Vorig jaar leek er een veran
dering op til, toen Rob Out
van Veronica het beu was dat
hij, ondanks een miljoen le
den, niets méér kon uitrichten
dan de in zijn ogen zieltogende
geprofileerde omroepen. Als
voormalig radiopiraat gingen
Outs gedachten als vanzelf
weer de commerciële kant op.
De TROS, die in min of meer
dezelfde situatie verkeerde, en
de AVRO, die met een ernsti
ge identiteitscrisis worstelde,
deden mee. De combinatie
ATV was geboren en deed met
hulp van regeringspartij VVD
een poging om een binnen
landse commerciële omroep
van de grond te krijgen.
Maar net als voor de oorlog
wilden de christen-democra
ten daar niets van weten. Zij
spraken niet meer over 'boze
geesten in de hemelen' maar
in hun hart dachten ze er nog
precies zo over. Hoezeer hun
eigen KRO en NCRV, evenals
de VARA trouwens, ook 'ver
trost' waren, toch meenden zij
dat het bedrijven van televisie
puur voor de winst zou leiden
tot een verloedering van de
omroep, zoals in de Verenigde
Staten dagelijks wordt bewe-
CDA-mediaspecialist Van der
Sanden verklaarde ronduit dat
hij tot zijn laatste ademtocht
zou strijden tegen commerciële
tv. Premier Lubbers ging zelfs
zover dat hij de betreffende
paragraaf in het met de VVD
gesloten regeerakkoord een
'lege huls' noemde. En dat was
het ook: ATV en VVD maak
ten geen schijn van kans tegen
de gebundelde macht van
CDA en de confessionele om
roepen.
Verdeeldheid
Maar die eenheid van het
christelijke blok was maar
schijn. Achter het naar buiten
toe gesloten front waren de
meningen verdeeld. CDA-mi-
nister Brinkman van WVC
voelde wel iets voor commer
ciële omroep. Dat bleek ook
uit zijn medianota, die later
werd omgezet in de mediawet.
Abonnee-tv werd toegestaan
en de satellietzenders Sky- en
Super Channel mochten hun
programma's ook op Neder
land richten. En daarmee wa
ren alvast een paar 'boze gees
ten' stilletjes neergedaald in
Nederland.
Vervolgens liet Brinkman toe
dat een paar 'vrije jongens',
onder wie de voormalige Ve-
ronica-diskjockey Willem van
Kooten (Joost den Draayer),
via de satelliet commerciële
radioprogramma's gingen uit
zenden. Niemand in Den Haag
of Hilversum maakte zich
druk om deze toch illegale ac
tiviteiten, voornamelijk omdat
de luisterdichtheid van de sa
tellietradio uiterst gering was.
Ook toen Van Kooten aankon
digde dat hij op dezelfde wijze
commerciële televisie zou gaan
bedrijven (Benelux-tv), wer
den de schouders opgehaald.
Men geloofde eenvoudig niet
dat iemand ooit voldoende ka
pitaal zou fourneren voor een
dergelijk waagstuk.
Pas toen dat wèl het geval
bleek te zijn - na de oprichting
dus van Veronique en TV10 -
schrok men wakker. Plotse
ling werd alles uit de kast ge
haald om alsnog een dak te
bouwen boven Hilversum. Het
Commissariaat voor de Media,
waar de VVD'er Geurtsen
grijnzend de scepter zwaait,
werd door de NOS voor de
Raad van State gesleept. En zo
moest 'Cable One' van Willem
van Kooten, na anderhalf jaar
ongestoord te hebben uitge
zonden, alsnog van de kabel
af.
Dat zou wel voldoende zijn om
het Commissariaat voor de
Media af te houden van nieu1
we avonturen, dachten CDA
en NOS. Maar dan kende men
Geurtsen toch slecht. Zachtjes
gnuivend verklaarde hij deze
week dat TV10 inderdaad ille
gaal was maar dat Veronique
wel degelijk als legale, buiten
landse omroep moest worden
aangemerkt. Deze zender is
immers nu integraal onderdeel
van de al zestig jaar in allerlei
talen uitzendende Luxemburg
se zender RTL. Geen enkel
bezwaar dus om dit program
ma op de Nederlandse kabel
netten toe te laten, aldus
Geurtsen.
Toen ging pas echt het licht
aan in de Haagse en Hilver-
sumse kippenhokken. De pers
conferenties buitelden over el
kaar heen. Eerst verklaarde
NOS-voorzitter Joop van der
Reyden dat hij bij de Raad van
State in beroep zou gaan tegen
de uitspraak van het Commis
sariaat.
Vervolgens was het in Den
Haag de beurt aan minister
Brinkman. Deze toonde zich
eveneens geschokt door de
'truc' van Geurtsen. Volgens
hem is er alle reden om te ver
onderstellen dat ook Veroni
que alleen maar is opgezet om
de Nederlandse wetgeving te
ontgaan. Als de Tweede Ka
mer het volgende week, wan
neer er een debatje gevoerd
wordt over de situatie in medi
aland, met hem eens blijkt te
zijn, zal hij het besluit van
Geurtsen en de zijnen schor
sen en vernietigen.
En dan? Dan niets, want mi
nister noch Kamer heeft de
mogelijkheid TV 10, Veronique
of een kabelexploitant iets te
verbieden. Zestig jaar na het
Zendtijdbesluit van minister
Reymer blijkt er dan toch nog
iets veranderd. Als gevolg van
de steeds groter wordende
macht van de Europese Ge
meenschap is het in ons land
niet langer de regering maar
de rechter (Raad van State)
die uitmaakt of de 'boze gees
ten' via de achterdeur binnen
mogen. Zo niet, dan komen ze
trouwens over een tijdje via de
voordeur. Zoveel is wel zeker,
nu ook CDA en PvdA daar
voor ruimte hebben gemaakt
in hun verkiezingsprogram-
RIK IN 'T HOUT
AMSTERDAM Het be
gon met het bultje dat
Mickey Bosschert in okto
ber 1984 ontdekte onder
de kin van haar dochtertje
Vanessa. Nu, vijf jaar la
ter, ligt een boek in de
winkels met de titel 'Ik
zal nooit meer blij zijn'.
Daarin beschrijft een be
droefde moeder hoe het
bultje een tumor bleek,
die een einde maakte aan
het leven van haar doch
ter, nadat een beroemde
arts blunder op blunder
gestapeld had. Professor
Voute heeft op mijn kind
geëxperimenteerd, zegt
Mickey Bosschert - en zij
staat niet alleen. Ook an
dere ouders verwijten
Voute te experimenteren
op patiënten. „Als wij te
voren alles geweten had
den, waren we niet aan
deze zinloze martelgang
begonnen".
Op de binnenflap van het
boek van Mickey Bosschert
staat vermeld: „Trefw.: rouw;
egodocumenten". Er had aan
toegevoegd moeten worden:
„Aanklacht". Want dat is het
in de eerste plaats. Ze heeft de
lijdensweg van haar dochter
Vanessa, die in november 1986
op tienjarige leeftijd overleed,
niet opgetekend om er zelf
mee in het reine te komen, het
boek is geen resultaat van
rouwverwerking. „Voor mij
zelf was het beter geweest dit
boek niet te schrijven", zegt
ze. „Maar ik kan de gedachte
niet verdragen dat op dit mo
ment anderen overkomt wat
Vanessa is overkomen. Ik heb
het boek geschreven omdat er
een einde moet komen aan de
kindermishandeling waaraan
zij, onder het mom van ge
neeskunde, blootgesteld wor
den".
Het kostte Mickey Bosschert
aanvankelijk moeite te moeten
vernemen dat mensen haar
boek „goed" vonden. „Goed?
Goed? Het gaat om een trage
die!" Dat is waar. Maar het is
ook waar dat ze die tragedie
goed te boek heeft gesteld.
Agressief
De huisarts was niet onder de
indruk van het bultje onder de
kin van het knappe blonde
meisje. Pas toen haar moeder
er voor de tweede keer mee
kwam en erop aandrong het
toch vooral beter te onderzoe
ken, betrok zijn gezicht. Op
het verwijsbriefje dat hij mee
gaf voor het Emma-kinderzie-
kenhuis schreef hij het woord
tumor. Maar in het Emma stel
de men vast dat het om goed
aardig weefsel ging; even weg-
halen, dat was alles, zei de
dokter. Voor de operatie kon
plaatsvinden moest een scan
gemaakt worden in een ander
ziekenhuis, het Antoni van
Leeuwenhoekhuis. Daar
maakte de röntgenoloog een
einde aan de stemming van
gemoedelijk optimisme. De tu
mor was weliswaar niet
kwaadaardig, zei hij, maar wel
agressief. Deze zogeheten fi-
bromatose zou almaar door
groeien en hij zat op een heel
gevaarlijke plaats, op Vanes
sa's keel. „Het kan dodelijk
zijn, mevrouw".
Dr. Hilgers, de chirurg van het
Antoni van Leeuwenhoekhuis
die de tumor verwijderde
schreef na de operatie in de
status: „Nabehandeling door
middel van bestraling". Maar
het Emmaziekenhuis liet dat
achterwege: „Alles is goed, al
les is voorbij", zei de behande
lend arts, mevrouw dr. Van
Leeuwen. Maanden later, toen
Van Leeuwen nog steeds be
weerde dat alles goed ging,
constateerde Mickey Bosschert
dat de tumor terug gekomen
was. Ze schreeuwde het uit:
„Goede God!" Omdat Van
Leeuwen afwezig was, ging ze
weer naar Hilgers. Toen Van
Leeuwen daarvan hoorde,
werd ze kwaad en haalde ze
raadde Mickey dringend af
Vanessa door Hilgers te laten
opereren. Volgens hem zou
Hilgers opereren als een „sla
ger" en Vanessa deerlijk ver
minken. Was dat soms wat ze
wilde? Nou dan. Er volgde een
operatie in het Emmazieken
huis, met verdrietig resultaat.
„We kunnen niets meer doen,
het weefsel is al te ver doorge
woekerd". Toch verzekerde
Voüte dat Vanessa zou blijven
leven en dat de tumor, na „een
andere behandeling" wel te
opereren zou zijn. Als ze hem
nu maar in gelegenheid wilde
stellen een „experiment" uit te
voeren met corticosteroïden
(hormonen), dan zou alles wel
goedkomen. Mickey stemde
toe. Maar de tumor groeide
door. En het Emma kon niets
doen, want Voüte was zes we
ken op vakantie. Daarop ging
Mickey met haar dochter naar
een alternatieve kliniek in
Bilthoven. De injecties die
Vanessa daar kreeg hielpen
niet. De tumor groeide door.
De inmiddels teruggekeerde
Voüte drong nu aan op chemo
therapie en Mickey („Mijn
hele wezen verzette zich")
stemde toe. Maar de tumor
groeide door. Opereren wilde
Voüte niet. „Dit kind blijft le
ven", zei hij en schreef het
middel Indocid voor.
Draaglijk
Toen kreeg Vanessa, tijdens
een korte vakantie op Ibiza,
een enorme bloeding. Voüte
zei dat hiermee de genezing
was ingezet. „Het komt nu
naar naar buiten en dan ver
droogt het". Maar de tumor
groeide door. Dat was het mo
ment waarop Mikey definitief
brak met het Emmazieken
huis. Ze bracht haar dochter
naar de Vrije Universiteit, en
later naar een natuur-genezer
in Limburg. Maar de tumor
groeide door Teneinde raad
ging Mickey, in november
1986, naar de Utrechtse prof.
dr B. Smalhout, hoogleraar
anaesthesiologie. „Uw kind
gaat dood", zei Smalhout. Hij
stelde een operatie voor, een
laatste, om althans het sterven
voor Vanessa draaglijk te ma
ken en, wie weet, toch nog een
kans op overleven te bieden.
Die laatste operatie overleefde
het meisje niet. Wel werd de
tumor (925 gram zwaar) met
succes verwijderd, maar het
hart van Vanessa begaf het.
Nu, drie jaar later, laat Mickey
Bosscher thuis in Amsterdam
foto's zien uit Amerika. Jonge
kinderen met tumoren in veel
verder gevorderd stadium dan
die van Vanessa, en dezelfde
kinderen na een operatie, zon
der tumor. „Ze had best gehol
pen kunnen worden", zegt
Mickey. „Soms denk ik wei
eens: ze had nu nog kunnen
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
Olt uondtr n nof nooit Jtsihied! U bent
in uu huis beioihl door de drie ionen
non Sogormdtho
Haar Sifirmtha F
is een berf
flount tverest
Jullie lün de eersten aan vie ih
het feneim moei ontsluieren been
niet mieuiide heeft dit ooit moe en
aansidouven maar jullie iün be-
fe na died lelfs de lamas, mun
mede Broeders, hébben dit nooit ge -
Kom, volg mij
standaard Ultoeverij/Wavery Production»
leven. Maar daarmee kwel ik
mezelf. Je weet niet of ze in
leven had kunnen blijven, je
weet het niet". Ze zwijgt even,
en vervolgt dan heftiger:
„Maar dat doet er ook niet toe!
Ze heeft nu ontzettend geleden
en dat had nooit mogen gebeu
ren. Dat beetje leven dat ze
nog tegoed had, dat was toch
ook belangrijk?"
Grens
Mickey Bosschert bewondert
prof. Voüte niet. Ze minacht
hem en volgt met achterdoch
tige interesse hoe hij dezer da
gen in opspraak begint te ko
men vanwege zijn duistere
wijze van particuliere fonds
werving. Maar dat is, hoe be
langrijk ook, bijzaak. Nu gaat
het om shet médisch handelen
van Voüte. En dan oordeelt
Mickey Bosschert hard. Haar
dochter is „mishandeld", want
onderworpen aan „experimen
ten". Nu probeerde Voüte in
derdaad van alles, waaronder
ook nieuwe methoden, maar
was dat niet uit nobele motie
ven? Wie bepaalt de grens tus
sen geneeskunde en ge-ëxperi-
menteer? „Dat is heel moei
lijk", zegt Mickey, „maar in
elk geval wordt die grens ge
passeerd als de dokter mensen
onder druk gaat zetten. De be
handeling moet gaan tot het
moment dat je als moeder
voelt: nu kan het niet verder.
Als moeder voel je dat. Naar
die stem moet je luisteren, dat
is je oer-instinct dat zegt: nu is
het genoeg. Als je daarover
heen gaat, uit angst om je kind
te verliezen, onder druk van
anderen, dan ga je kapot. Ik
ken ze hoor, de moeders die in
een inrichting zitten, en er
nooit overheen zullen komen,
die nooit een boek zullen
schrijven. Kapot zijn ze, kapot
van schuldgevoel".
Schuldgevoel is niet wat het
echtpaar Knottnerus drijft,
maar evenals Mickey Bos
schert hebben deze mensen
wel spijt van de behandeling
die zij hun kind door Voüte
hebben laten ondergaan. In
een boekje van de vereniging
van ouders van kankerpatiën
tjes (waarbinnen ook Mickey
Bosschert actief is) schrijft ds.
Knottnerus: „Op 29 juni 1982
is onze jongste zoon - amper 17
jaar oud - overleden aan de
gevolgen van botkanker. In de
periode maart 1981 tot begin
mei 1982 onderging mijn zoon
zestien in agressiviteit toene
mende cytostatica-kuren. In
totaal zijn er ongeveer vijftig
röntgenfoto's gemaakt, inclu
sief skelet- en long-scans;
daarnaast zijn er talloos vele
bloedproeven genomen. De
hierbij optredende, vaak met
gemene pijn gepaard gaande
bijverschijnselen waren de
volgende: haaruitval, kaal
hoofdigheid, kapotte lippen,
mond, tong en keel; verkoud
heden, longontsteking, ver-
Prof. dr. P.A. Voüte.
dwijnen van de smaak, vocht-
opeenhoping in de longen,
aanhoudend misselijk zijn en
braken tijdens de infusen, dag
en nacht; dichtgeslibde aderen
- soms moest er voor het aan
brengen van een infuus drie -
tot viermaal worden geprikt
voordat het raak was-, locale
ontstekingen en een niet te
verwoorden geestelijk lijden".
Deze lijdensweg, zo schrijft de
vader van Hans, hadden wij
ons doodzieke kind nooit op
laten gaan als we vantevoren
hadden geweten waartoe hij
zou leiden. En hij verwijt Voü
te, zij het in voorzichtige be
woordingen, een al te roos
kleurige voorstelling te heb
ben gegeven van Hans' overle
vingskansen. Ook mevrouw
Knottnerus doet dat. „Kun je
ouders aandoen de waarheid
te verhullen, als ze uitdrukke
lijk om de waarheid vragen?
Als wij tevoren alles geweten
hadden en aan Hans op een
liefdevolle manier de hele
waarheid was verteld, waren
wij niet aan deze volstrikt zin
loze martelgang begonnen".
Vakliteratuur
Uit 'Ik zal nooit meer blij zijn'
(de titel is ontleend aan een
uitspraak van Vanessa) blijkt
pijnlijk hoezeer patiënten en
hun familieleden overgeleverd
zijn aan de deskundigheid van
medici. Dat zou nog tot daar-
aantoe zijn, als er één eendui
dige medische waarheid be
stond. Maar zo overzichtelijk is
de werkelijkheid niet. Zet
honderd artsen op een rijtje,
en je hebt vijftig verschillende
meningen, zo niet honderd.
Wat kun je daar als leek te
genover stellen, behalve je te
genstrijdige emoties? Heeft het
wel zin met de deskundigen in
de slag te gaan? Mickey Bos
schert vindt van wel, al voegt
ze daar onmiddellijk aan toe
dat ouders van kankerpatiën
tjes veel betere begeleiding
moeten krijgen. „Het is ge
woon zo dat artsen niet genoeg
weten. Ze hebben natuurlijk
ook een gezin, ze krijgen ook
hun schoonmoeder op bezoek
in het weekeinde, dan blijft er
geen tijd over voor de vaklite
ratuur. En als je dan bedenkt
hoeveel verschillende soorten
tumoren er niet zijn, ja, dan is
een fout zo gemaakt. Daarom
moeten ouders alles, alles le
zen. Wie weet kom je net dat
gene tegen dat de redding
voor je kind betekent; een chi
rurg in Zurich, een therapie in
Japan, of wat dan ook. Na
tuurlijk heeft dat zin".
„Daarnaast pleit ik ervoor elk
gezin met een kankerpatiëntje
full-time te laten begeleiden.
Die begeleider kan, in het be
lang van het kind, optreden
als tussenpersoon tussen arts
en ouders en hij kan het gezin
helpen met alle emotionele, fi
nanciële en sociale moeilijkhe
den die de ziekte van het kind
met zich meebrengt. De huis
arts heeft daar geen tijd voor,
en het maatschappelijk werk
is er niet geschikt voor. Het
gaat om vijfhonderd gezinnen,
die moeten gewoon begeleid
worden".
Gevecht
Na het overlijden van Vanessa
schreef Mickey Bosschert een
brief aan de officier van justi
tie, met de vraag of prof. Voü
te en/of het Emma kinderzie
kenhuis niet strafrechtelijk
vervolgd zouden moeten wor
den. Of was „experimentele
geneeskunde" en „dood door
schuld" soms niet strafbaar?
De officier antwoordde dat hij
de brief door zou sturen. Zo
gaat het nu altijd en overal,
klaagt Mickey. Het begint met
een bultje onder de kin van je
kind, en het eindigt met een
uitputtingsslag tegen alles en
iedereen. „Alle ouders van
onze vereniging stuiten op
barrières. De arts respecteert
de ouders niet. De officier van
justitie doet niets. Het Medisch
Tuchtcollege functioneert niet,
en de Inspectie op de Volksge
zondheid ook niet. Na verloop
van tijd voel je je gefrustreert
door de halve wereld. Terwijl
je al zoveel achter de rug hebt,
moet je ook nog een gevecht
aangaan met allerlei instan
ties".
Dat gevecht beschouwt Mic
key Bosschert als een heilige
missie, een morele plicht. Ze is
aan een tweede boek begon
nen, over het Medisch Tucht
college (dat weliswaar vaststel
de dat Vanessa volstrekt zinlo
ze behandelingen had onder
gaan, maar prof. Voüte vrij
sprak omdat die zich had ge
baseerd op de foute diagnose
van een ander). „Eigenlijk doe
ik het met tegenzin", zegt ze.
„Maar ik ga door. Vanessa kon
niet weglopen voor de reali
teit, ik wil dat ook niet doen.
Misschien kan ik er een paar
mensen mee redden".
STEVO AKKERMAN
JL
IS
t
1
(tsj,
tch
Na alles wat we de afgelopen
weken in de politiek hebben
meegemaakt is het de hoogste n
tijd geworden voor de iezii
oprichting van een OCTP: eerfrt
opvangcentrum voor Hf
teleurgestelde politici. Uit
betrouwbare bronnen weten
wij dat de behoefte aan een
dergelijke instelling al vele
jaren uitermate groot is,
hoewel geen enkele politicus
of ex-politicus dit ooit openlijï
zal toegeven.
Sommigen onder u vragen
zich waarschijnlijk af wat eei
OCTP precies inhoudt. Dit is
vrij simpel uit de doeken te
doen. Men stelle zich eeri pani
voor, gelegen in een rustige,
liefst bosrijke omgeving. Dit
kan een spiksplinterniew
sanatorium-achtig gebouw zijl
maar het is beter en ook
goedkoper hiertoe een
verbouwde boerderij of
gerenoveerd landhuis te
bestemmen. In het
opvangcentrum worden
politici binnen twee weken
van hun frustraties afgeholpei
door een deskundige
begeleidings- en
behandelingsstaf,
samengesteld uit vogels van Pl
diverse pluimage. Enerzijds isW
er een team van n
beroepskrachten uit de t
geestelijke gezondheidszorg b
(psychiater, psycholoog, r~
maatschappelijk werker,
dominee, pastoor) en
anderzijds een groep eI
gelouterde oud-politici die ie
hebben geleerd hun tl
teleurstellingen uit het L
verleden op eigen kracht te
verwerken. Men denke hierbij'
aan figuren als Wim Aantjes,
Gerrit Brokx, Wim van j
Eekelen en Harry van den
Betgh. F
Wie nu zijn de cliënten die
zich bij een OCTP kunnen
aanmelden? We moeten hierbij1
helaas een beperking maken, j
Alleen zij die zich op het vlak:n
van de landelijke politiek ?s
bewegen of bewogen hebben r
komen voor behandeling in er
aanmerking. Maar ook dan Fr
zijn de mogelijkheden nog )n
legio. Neem alleen al degenen
die er vast op hadden
gerekend bij de
kamerverkiezingen een zetel
te bemachtigen en op het
moment suprème buiten de
boot vielen. Het voormalig
VVD-kamerlid Ambrosius
('Broos') van Erp is daar een
schrijnend voorbeeld van. In
het weekblad De Tijd uitte eed'e
ontroostbare Van Erp, die F®
twaalf jaar parlementaire fl0
arbeid achter de rug heeft, zijif?)
diepe verdriet. „Ik heb jaren 1
van mijn leven gewijd aan ,n.
belangenbehartiging van het
midden- en kleinbedrijf. Ik fn*
heb mijn kinderen nauwelijksn
zien opgroeien omdat ik altijd
op pad was. En ja, op dit
moment vraag ik mezelf dan
af: Broos, je bent 55 jaar,
waarvoor doe je het eigenlijk
nog? Voor de volgende
onverkiesbare plaats op de
kandidatenlijst?" Overbodig te de
zeggen dat deze man meer dan
rijp is voor een behandeling ii
het OCTP. Hij zal dan
overigens in vertrouwd t—
gezelschap verkeren, want de
geslonken VVD-fractie onder
aanvoering van-de zwaar
gefrustreerde Joris Voorhoeve1
zal hij daar uiteraard eveneen?^
aantreffen. fcn<
Denk trouwens ook eens aan )ai
Hans van Mierlo en zijn D66- )er
fractie. Hoe graag hadden zij ui
regeringspartij willen wordenA
Hoezeer had Van Mierlo zich
verkneukeld op een
hernieuwd ministerschap en
hoe vaak had Gerrit-Jan
Wolffensperger zichzelf ih zijl
dromen al als de nieuwe
dynamische fractieleider
opereren! Vorige week kwam
aan al die illusies een abrupt
einde. De Democraten zijn met
z'n twaalven tot oppositie u-
voeren gedoemd. Dat betekent^
trouwens ook een klap in het Lj
gezicht van degenen die op dc
dertiende, veertiende en
vijftiende plaats van de D66-
kandidatenlijst stonden. Vurig\
hadden zij gehoopt alsnog
kamerlid te kunnen worden
indien Van Mierlo een
ministerspost zou krijgen en
twee fractieleden tot
staatssecretaris zouden worden\
benoemd. Ook voor hen zal
het OCTP een uitkomst ziin.
Dat geldt vanzelfsprekend
evenzeer voor de PvdA 'er
Dick Dolman, die, sinds hij
door Wim Deetman van zijn
kamertroon werd gestoten, all
een geslagen hond door de
wandelgangen sjokt. Zeer
geschikt voor opname zijn
straks ook de kamerleden va,
CDA en PvdA die nu nog aze,
op een zetel in het nieuwe
kabinet, maar uiteindelijk bij
de verdeling van de
portefeuilles mis zullen
grijpen. Velen kunnen hun
koffer nu alvast pakken. U
ziet: het wordt nog knap drui
daar in 'Huize Frustopol'.
TRUBBELS
IN,
!oe.