'finale
De kick van
het gevaar
Als je groot bent, loopt alles anders
BART DE GRAAFF TERUG MET BOOS
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989
I 'oor opnamen waren ze in een Belgisch cowboydorp. Bart de
Graaff zat te wachten. Even verderop stond een jongetje. En
maar kijken. Tot hij al z'n moed verzamelde. ..Ben jij de ech
te Bart?".
Bart: ..Nee. die komt straks. Bart zou hier toch niet gewoon
in een stoel zitten. En ik heb niet eens een bril op".
Jongetje weg. Bart z'n bril opgedaan. Jongetje terug. Nieuwe
poging: ..Ben iij nou de echte Bart?".
..Dat zijn de leuke dingen
BOOS komt terug. Bart de Graaff is vanaf woensdag 4 okto
ber weer te zien bit Veronica. De hele winter lang. En via
Super Channel probeert hij Europa te veroveren.
Grote ogen onder stekelhaar. Zo lichtblond dat het voor de
televisie geel geverfd moet worden. In de felle lampen lijkt hij
anders kaai Nu is dat gele haar zijn handelsmerk. Net als die
topzware bril-zonder-gïazen. Hij heeft een aanstekelijke lach.
Praat zorgeloos een end weg. Bart de Graaff meet anderhalve
meter. Hij werd tweeëntwintig jaar geleden in Haarlem gebo
ren. maar heeft hei uiterlijk van een twaalfjarige. Dat zal zo
blijven. Het hindert hem niet. „Nee. niet meer".
BUSSUM - Het lot sloeg toe in
1976. Bart de Graaff, negen jaar
oud, werd overreden door een
vrachtauto toen hij op de stoep zat
te knikkeren. Beide benen werden
verbrijzeld, z'n gezicht lag open.
Een zeldzaam virus veroorzaakte
een nierziekte die in een enkel ge
val tot een groeistoornis leidt. In
dit geval dus: de ziekte van Hel-
muth Schönleiner. „Gewoon pech.
Niks aan te doen". Zeven mensen
in de hele wereld lijden er aan.
Bart de Graaff kent er niemand
van. Overigens is het niet geheel
zeker of het ongeluk de oorzaak is.
„Je moet toch ergens de schuld aan
geven".
Na de lagere school ging hij naar de
mavo. ..Ik wilde het rustig aan doen.
Lekker luieren. Ik had geen zin naar een
hogere school te gaan en me kapot te le
ren. Als ik aan iets een hekel heb, is het
aan huiswerk. Dat hebben ze op school
ook wel gemerkt".
De eerste jaren van z'n ziekte onder
scheidde hij zich uiterlijk nog niet van
zijn leeftijdgenoten. ..Als je twaalf bent,
is iedereen een meter vijftig. Ik was toen
een van de grootsten van de klas. Pas als
je veertien, vijftien, zestien bent, heb je
het er even moeilijk mee. Als je op sport
zit. op voetbal of tenhis, dan worden je
vriendjes in de groep wél sterker. Jij
blijft een beetje op één punt hangen. En
je zit met kleren kopen. Het is wel ver
velend. maar daar zet je je al gauw over
heen. Het is niet het grootste probleem".
Na de mavo ging Bart de Graaff naar de
detailhandclsschool. ..Ik wilde graag m'n
middenstandsdiploma halen. Een jaar
heb ik er op gezeten. Toen vroeg een
theatergezelschap jongens die ouder wa
ren dan zestien jaar. én klein. Ik dacht:
laat ik het eens proberen Eens kijken
wat zo'n auditie is. Óp school had ik
voor de lol eens een keer meegedaan aan
een talentenjacht. Ik vond het leuk voor
mensen te spelen en ze te vermaken.
Toen werd er al gezegd dat ik naar de
toneelschool zou moeten. Maar ik dacht:
ik neem meer zekerheid, ik ga naar de
detailhandclsschool".
Om kruidenier te worden? „Ja, zoiets".
Spoedcursus
Driehonderd kandidaten waren er op de
auditie. Bart de Graaff werd uitgekozen.
Hij kreeg voor het seizoen 86/87 een rol
in de musical Boefje van het Nederlands
Volkstoneel, voorheen Nooy's Volksthe
ater. Dat betekende honderdveertig
voorstellingen in het hele land.
..Twee weken na de auditie begonnen we
met repeteren. Zeven dagen in de week,
zes weken lang. Ik leerde hoe je iets
moest zeggen, waar je de klemtoon
moest leggen, hoe je je moest gedragen.
Een spoedcursus acteur, zou je kunnen
zeggen. Er zaten grote namen in, zoals
Carry Tcfsen, Conny van den Bosch.
Dolf de Vries en IJf Blokker. Die kon
den je lekker helpen. De voorstellingen
waren ook zeven dagen in de week.
soms twee of drie op een dag. Toen had
hel geen nut meer om naar school te
gaan. En je moet ook altijd doen wat je
leuker vindt. Ik speelde Pukkie, een jon
gen van een jaar of veertien die alles
pikte wat los en vast zat. Een hele leuke
rol om te doen. Het ging heel goed. We
hadden volle zalen. Als je net van school
afkomt en je staal zeven dagen in Carré,
dan is dat een hele overgang".
Na afloop van het seizoen ging Bart de
TEUGE - Als ze gaat slapen, doet
ze net als ieder ander: ze kruipt
tussen de lakens. Maar als er brood
op de plank moet verschijnen,
neemt ze even zo vrolijk plaats op
een spijkerbed. Tussen de bedrij
ven door eet en spuwt ze vuur,
hangt ze met haar kin aan een
scherpe sabel en springt ze in de
glasscherven. Ze heet Kitty Hagen,
is 28 jaar en mag zich de enige
vrouwelijke fakir der Lage Landen
noemen. Teuge vormt haar uitvals
basis, vanwaaruit ze heel Neder
land en een stukje Vlaanderen be
strijkt.
Het begon allemaal zo'n tien jaar gele
den. Een \nendin bracht haar in contact
met de circuswereld. Eenmaal besmet
met de 'piste-pest' besloot ze het burger-
leventje vaarwel te zeggen en een sprong
in hel duister te wagen. Ze schreef een
brief aan Circus Holiday en van het een
kwam het ander. Kitty mocht zich met
public relations gaan bezighouden. Niet
achter een bureau, maar voorzien van
een aardappelmes moest ze plaksel van
reclameborden afkrabben en ze van vers
foldermateriaal voorzien.
Een zwaar beslaan dat enigszins werd
verlicht door de aanwezigheid van haar
'pleegouders'. Tante Fien en Ome Sjef,
een circus-echtpaar dat zich over haar
ontfermde.
Kitty draaide overigens al snel haar
rondjes in de piste. In de grote parade
dong ze met een heuse slang om haar
nek mee naar de gunsten van het hoog
geëerde publiek.
Petroleum
Ziekte in de tent van Holiday deed haar
nog vaker voor het voetlicht treden. En
wel op zeer spectaculaire wijze. Onder
het toeziend oog van mensen die er ver
stand van hebben, diende ze zich neer te
vlijen om vervolgens een krokodil te
omarmen. „Nee, bang, was ik niet", zegt
waar zij moeite mee hebben, gebruik je
niet. Het loopt hartstikke goed tussen
mij en de kinderen. Het hangt er maar
van af hoe je je instelt. Niet denken:
daar heb je weer zo'n hummel, pff.
Niet zeggen: schei jij nou gauw ene uit,
jij bent net twaalf.Je moet ze het ge
voel geven dat ze precies hetzelfde zijn
als jij. niks minder en niks beter. Ge
draag je je gewoon, dan klikt het".
Rustig over straat lopen is er voor Bart
de Graaff nauwelijks bij. In Bussum,
waar hij sinds kort woont, gaat het nog
wel. Daar is men wel wat gewend. „Kin
deren herkennen me meteen. Ouders
ook. Zodra ik bij een school kom, of er
gens waar veel kinderen zijn, bestormen
ze je echt. Stel, ik loop per ongeluk langs
een school. Ze kijken eerst, stoten elkaar
aan. Dan heb je er die durven: hé
BartDie drukken je meteen pen en
papier onder je neus. Komt er één, dan
durft de hele school".
In Hillegom werd dit jaar de avondvier
daagse speciaal langs het ouderlijk huis
van Bart de Graaff geleid. De laatste
avond ging hij met de buurman op de
kap van een auto voor de deur zitten.
Een stapeltje BOOS-stickers naast zich.
Wie hem durfde aan te spreken, kreeg
een sticker.
Glaasje bier
Toen hij nog een onbekende Nederlan
der was, verliep het leven soms wat
moeizamer. „Dan word je als kind be
handeld, ook al ben je negentien of twin
tig. Ik hoefde niet naar een bar te gaan.
Het kon natuurlijk wel, maar ik ben ie
mand die dan zegt: liever nietAls ik
een glaasje bier bestelde, viel iedereen
z'n gebit er uit. Stond ik daar aan de bar
en moest ik echt m'n pasje laten zien.
Hetzelfde in de bioscoop en in de disco
theek. Niet dat ik daar van houd Ik
ben weieens voor de gein met vrienden
naar de discotheek gegaan. Als je dan
voor de deur staat en je komt er niet in,
dan is de lol er gauw af. Nu komt dat
niet meer voor. Als ik naar de bioscoop
ga, ben ik zo binnen. Ook al is het een
film voor boven de achttien".
Z'n dagen zijn gevuld met tv-opnamen
in Studio Concordia en voorbereidingen.
En heeft hij vrij, dan is hij nog te vinden
m de studio. „Als ik thuis zit, weet ik
niet wat ik moet doen. Als ik maar één
dag in de week niet zoveel hoef te doen
en kan uitslapen. Dan vind ik het wel
best hier een beetje rond te lopen, 's A-
vonds ga ik meestal lekker op de bank
liggen en tv kijken, dat is één van m'n
hobby's".
Plannen voor de toekomst?
„Ik zeg altijd dat ik nooit plannen voor
de toekomst maak. Ik kan wel zeggen
dal ik nu BOOS en SUPER BOOS heb
en dat het volgende een film is. Maar i
die komt misschien wel nooit. Dat is
dan balen Je kunt er dus beter niet
op rekenen. Komt het toch, dan is het
des te leuker. Je moet niet per se je zin
nen op iets zetten. Dan zul je zien dat
het misloopt".
Hij beweegt zich voort op krukken, heeft
vergroeide knieën als gevolg van z'n
ziekte, wordt nu in december opnieuw
geopereerd, nu aan de enkels. Hoopt uit
eindelijk de krukken doormidden te
kunnen breken en weg te gooien. Verder
zal hij weinig veranderen.
„Misschien dat ik nog een paar centime
ter groter word. Twee of drie, maar geen
tien Ik lig er niet meer wakker van. JI
Als je ooit groot geweesf bent, dan is het
heel anders. Zoals met uitgaan. Als ik nu
in een discotheek ben, kijk ik iedereen j
tegen z'n middel aan. Dan is er niks aan.
Ach. Als je groot bent, loopt alles tóch I
heel anders". BAREND STRANG
dens een reünie van circusartiesten.
Ome Sjef bleef in de buurt en de toe
schouwers waren enthousiast.
In een kindercircus ging Kitty verder
aan haar nummer schaven. Messenwer-
pen had ze al aardig onder de knie en na
een toernee met een Duits circus achtte
ze zich op haar 22e klaar voor het grote
werk.
„Niet in het circus. Ik wilde de kant van
het variété op. Een moeilijke tijd. Bikke
len om aan de bak te komen. Artiesten
bureau in, artiestenbureau uit, folders la
ten maken, een videoband en ga zo
maar door. Ik kon er niet van leven.
Maar dank zij de Sociale Dienst mocht
ik met behoud van uitkering ervaring
opdoen en min of meer aan een eigen
bedrijfje werken. Twee jaar geleden was
ik professioneel genoeg om op eigen be
nen te staan".
Spijkerbed
Sindsdien maakt Kitty deel uit van de
'stal' van Herman van Diejen uit Zalt-
bommel. Als fakir is ze goed voor een
nummer van ruim een half uur. Ze
speelt in haar act met vuur, 'beslaapt'
een spijkerbed, daagt toeschouwers uit
en hangt aan sabels die zich boven een
vloer van glas bevinden. Een sprong van
een meter volgt en het publiek klapt de
handen stuk. Kitty blijft echter heel.
„Tot nu toe wel", lacht ze. „Natuurlijk
is er gevaar aan verbonden. Maar dat
vind ik juist leuk. Het geeft me nog
steeds een kick. Maar ik houd het wel
vrouwelijk. Ik ga echt niet mijn wangen
met pinnen doorboren".
Personeelsfeesten, jubilea, diners-dan
sant, tv-optredens, Kitty is erbij. Meestal
luistert ze dat soort partijen op met col
lega's uit het artiesten vak. „Leuke men
sen in het algemeen. Alleen die meiden
van Centerfold kan ik wel schieten".
„Wensen9 Ja", zucht Kitty. „Ik zou dol
graag eens in een revue-achtige show
staan met alles erop en eraan. Een trap
die openklapt, veel veren en een prachti
ge belichting. Dat kan jammergenoeg
niet bij losse optredens".
DAVID LEVIE
KITTY HAGEN ENIGE
VROUWELIJKE FAKIR
DER LAGE LANDEN
Kitty nu. „Als je een bepaalde houding
aanneemt kan er weinig gebeuren. De
act bezorgde me in elk geval een fantas
tische kick".
De adrenaline stroomde nog sneller door
haar bloed toen ook de assistente van de
messenwerper met koorts te bed lag.
Kitty meldde zich als vrijwilliger. Een
korte tijd van oefening volgde en weldra
vlogen haar de messen, pijlen en bijlen
om de oren. Toen wist ze het zeker. Ze
wilde artieste worden. In een vlaag van
overmoed zei ze in het volgende seizoen
zelfs borg te staan voor twee nummers.
„Ik had echter geen idee, wat ik zou
moeten doen".
Ome Sjef bracht uitkomst. Deze fakir
van weleer stelde haar voor zich in zijn
discipline te bekwamen. „Dat was even
wennen", zegt Kitty. „Ik begon met een
mondje petroleum dat ik voorzichtig uit
spuwde. Ik heb het nu over vuurspuwen.
Een kwestie van techniek. Het mondje
werd een mondvol en ik leerde mijn
grenzen, inclusief de pijngrens te verleg-
Ome Sjef was dik tevreden. Dit burger
meisje had artiestenbloed in de aderen.
Tante Fien deed er nog een schepje bo
venop. Zij spaarde flessen die vervol
gens aan diggelen werden geslagen. Aan
Kitty de eer om het vege lijf aan de
scherven toe te vertrouwen. „Een kwes
tie van ontspannen", zegt ze. „En vooral
je evenwicht niet verliezen. Natuurlijk
kreeg ik wel wondjes in m'n voeten. Een
beetje jodium erop en ik kon weer aan
de gang".
Het eerste optreden als fakir volgde tij-
Bart de Graaff, met de grote bril-zonder-glazen en zijn geelgeverfde haren, komt probeert nu ook de Europese markt te veroveren.
Graaft" met zijn moeder op vakantie
naar Spanje. Die musical was een een
malig avontuur geweest, dacht hij. Hij
zou teruggaan naar school. Gewoon
weer in de eerste klas beginnen. Toen
kwam er een telefoontje van de Amster
damse Jeugdcomedie. Of hij de hoofdrol
wilde spelen in 'Een kat in een vreemd
pakhuis', een jongetje dat niet naar
school wildeDan krijg je weer: wat
is leuker, het toneel of die school
Nou. laat dan die school maar zitten.
Als het op een dag ophoudt, kan ik altijd
nog gaan Ieren. Ik doe liever dit. dat kan
ik je wel vertellen".
Directeursrol
Er volgden meer dan honderd voorstel
lingen. voornamelijk voor kinderen. „Ik
heb vreselijk Veel plezier gehad. Het is
heel leuk voor kinderen te spelen, al zijn
er bij die je nergens mee kunt boeien,
tenminste als ze met een heleboel
vriendjes zijn". In die tussentijd was
Bart de Graaft" ook in een STER-spot
verschenen over koekjes („Zeg maar
nee. dan krijg je er twee") en vertelde hij
wat over zichzelf in het VAR A-praatpro
gramma van Goedele Liekens. Dat laat
ste optreden bracht hem in contact met
Rob de Boer Productions, het bedrijf dat
onder meer Countdown maakt. Daar
dacht men toen na over de opdracht van
Veronica een kinderprogramma te ma
ken. Opnieuw een auditie. Proefopna-
mcn. Zo werd BOOS geboren, de Bart
Omroep Organisatie Stichting.
In BOOS heeft Bart de Graaf de leiding
over een groep kinderen die zelf een pro
gramma maken. „Heel in het begin had
ik echt de directeursrol. Ik was de baas.
Ik zei: doe dit, doe dat, doe zus doe zo....
Dat hebben we er later uitgehaald. Ik
ben dan wel de directeur, maar ik laat
niet meer zo nadrukkelijk blijken dat
moet gebeuren wat ik zeg. Het is rustiger
geworden".
BOOS sloeg aan. „Het liep gewoon. De
kinderen vonden het leuk. wij vonden
het leuk". Tijdens het seizoen ontving
Bart de Graaff twaalfhonderd brieven
per week, dat is extreem veel. Alle brie
ven worden gelezen, maar slechts een
deel wordt beantwoord. Dan moet het
om echt schrijnende problemen gaan.
Het is zelfs een keer voorgekomen dat
een meisje dat het emotioneel heel erg
moeilijk had, een telefoontje van Bart
kreeg.
Op 4 oktober begint een nieuwe serie
\an dertig wekelijkse uitzendingen. Elke
woensdag van tien over zes tot vijf over
half zeven, een gunstiger tijdstip dan het
afgelopen seizoen. De eerste aflevering
wordt een dubbele van vijftig minuten
onder het motto BOOS is Back, BOOS
is terug. „Het programma is in grote lij
nen hetzelfde als het vorig seizoen. Het
was goed. dus waarom zou je het veran
deren".
Sinds half september verschijnt Bart de
Graaff ook op de kabel, op Super Chan
nel. Elke zaterdag- en zondagochtend
presenteert hij een vier uur durend pro
gramma met tekenfilms. In het Neder
lands. Engels en Duits. Heel Europa is
het doel. En eind deze maand komt z'n
eerste elpee uit met als titel 'Bart zingt
ze beter'. Het zijn parodieën op bekende
hits met Nederlandse teksten van Jeroen
van Baaren.
Een zingende Bart de Graaff dus. „Nou
ja 't Gaat, 't lukt. Ik kan niet zingen
zoals Christine Dcutekom. maar dat
hóeft ook niet. Ik kan maat houden en
daar gaat het om".
Niks minder
Hij lijkt een kind lussen de kinderen,
maar hij is een stuk ouder. En verstandi
ger. „Dat moet je maar afwachten
De kinderen weten dat ik tweeëntwintig
ben en ik weet dat zij twaalf zijn. Dat
maakt helemaal niks uit. Kinderen van
twaalf zijn niet zo dom, hoor. Die begrij
pen echt wel waar een tweeéntwintigjari-
ge het over heeft. Wat ik hier zit te ver
tellen. begrijpen zij ook. En woorden
Nieuwsgierige jongetjes willen met eigen vingers voelen of die spijkers in Kitty Hagens bed echt zo scherp zijn als
ze er uitzien. FOTO: CEES BAARS
£eidóc6omont