1
mal
Ie
Cryptogram
Nr. 37
Kansrekening
Kor Mulder van
Leens Dijkstra
irnr,
M
wlmm
n 0 .0 m je
CcteUcSowa/nt
ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989 PAGINA 27
Oplossing
vorige puzzel
De winnaars van puzzel 36 zijn:
G.W. Valentijn-Touw, Oostkanaalkade
14, 2461 Ter Aar
L. Uhde, Warmonderweg 46, 2341 KW
Oegstgeest
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz-
zej nr. 37 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Horizontaal:
1. Plant die ook gedraaid geen verschil van
smaak geeft (4)
4. Jongensdans? (10)
7. Vertrek in slagerijen? (8)
9. Slim en ondeugend zoogdier? (6)
11. Paard dat van geen ophouden weet? (10)
12. 't Is geen pretje daarin te staan! (4)
13. Heeft vier trappers voor twee trappers (6)
14. Deel van Europa waar een griezelig hert
voorkomt (8)'
16. Persoon zonder enig rendement (8)
20. Brildragende dieren? (6)
22. Meent u dat dit cijfer te hoog is? (4)
23. Schoonmaakgerei bij motorpech? (10)
25. Onderdeel van een kolenkachel waarin groen
te zit (6)
26. Op die vis is niemand gesteld! (8)
27. Zulk een toeschouwer is in keukens een niet
geziene gast! (10)
28. Ook een drank! (4)
Verticaal:
1. Haar nieuwsgierigheid bracht een bron van
veel leed (7);
3. Achterste van een ondergronds arbeider
waarop hij wel eens zit? (5);
4. Persfotograaf van vroeger die nu bij de film
werkt? (9);
5. Bezorg mij dat orgaan! (5);
6. Teken van liefde om behoeftigen vertrouwen
te geven? (7);
8. Theaterstuk waarbij er heel wat aan u voor
bijgaat! (5);
10. Bevroren vis? (5);
15. Zo'n medewerker kan zelfs een chef-kok zijn
kop kosten! (9);
17. Houden croupiers in casino's zich ook met de
ontvangst bezig? (7);
18. Viervoudig oplosmiddel? (5);
19. Klanken zichtbaar maken? (5);
21. Kenmerk van het ware! (7);
23. Godsdienstige monoloog (5);
24. Vader koos voor zijn vlucht naar New York
een Amerikaanse luchtvaartmaatschappij (5).
Postzegel belangrijke
inkomstenbron Rode Kruis
Door Gerrie Coerts
Dit jaar is het 75 jaar geleden dat de eer
ste Rode Kruis-postzegel is uitgekomen.
Op 11 augustus 1914 verscheen m Frank
rijk de 10 centimes plus 5 centimes (toe
slag) zegel met de beeltenis van de zaais-
ter en het bekende kruis van de organisa
tie die zich inzet voor slachtoffers van
rampen, oorlogen en andere catastrofes.
De postzegel bleek een uitstekende bron
van inkomsten; nog steeds overigens.
Al een maand na de opdrukzegel geeft
Frankrijk opnieuw een zegel uit waarvan
de toeslag naar het Rode Kruis is overge
maakt. Ditmaal geen opdruk maar een
heuse Rode Kruiszegel. Veel moeite heb
ben de Fransen echter niet gedaan/ ze
hebben het ontwerp van de zaaister over
genomen. Een beetje wrang wellicht om
dat bij het zaaien van een gewas niet be
paald aan oorlogsslachtoffers wordt ge
dacht. Sterker nog, het zaaien ^verwijst
naar verrijzing en opkomst; het doel van
de zegel was het inzamelen van geld van
slachtoffers van de nel gestarte Eerste
Wereldoorlog. Waarschijnlijk was het
leed van die gruwelijke strijd te groot om
veel tijd en aandacht te schenken aan de
vormgeving van de zegel.
Van beide zegels zijn 600.000 exemplaren
verkocht. Goed voor een totale opbrengst
van 60.000 franc. Een schijntje in verge
lijking met de huidige opbrengsten van
minimaal een miljoen gulden. Vijfenze
ventig jaar geleden kon het Rode Kruis
echter aardig wat doen met die 60 mille.
Omgerekend naar de huidige prijs van
een standaardpostzegel zou de opbrengst
dezelfde koopkracht hebben als op dit
moment zo'n 2,5 miljoen gulden.
Nederland
Frankrijk is voor het Rode Kniis nog
steeds een belangrijk land. Jaarlijks ver
schijnt minimaal een zegel met toeslag
voor de hulporganisatie. Daarbij werden
en worden de zegels nog eens gebundeld
in boekjes met een vaak fraaie kaft. Te
genwoordig is de opbrengst van de toe
slag in dat land zo'n zes tot zeven mil
joen franc, goed voor grofweg twee mil
joen gulden. Alhoewel ons land veel min
der inwoners telt weet Nederland ook zo
veel geld bijeen te brengen via postzegels,
ten minste de laatste jaren. In 1987
bracht de postzegelactie 3,5 miljoen gul
den bij elkaar. De opbrengst was overi
gens in voorgaande jaren wel eens groter;
door de daling van de oplagen van post
zegels wordt de kas van het Rode Kruis
minder gespekt. De eerste Nederlandse
Rode Kruis serie verscheen in 1927, des
tijds bestond de Nederlandse afdeling
van het Internationale Rode Kruis 60
jaar. De opbrengst was vergelijkbaar met
de eerste twee zegels van Frankrijk, zo'n
60 mille.
Kwart
Die toeslagzegels zijn erg belangrijk voor
het Rode Kruis, zowel m Nederland als
in andere landen. In een postzegeljaar
boekt het Rode Kruis wel eens een kwart
van haar budget via de toeslag van de ze
gels. Niet alleen Frankrijk en Nederland
geven toeslagzegels voor het Rode Kruis
uit. Wereldwijd vloeien er vele miljoenen
in de kassen van de landelijke hulpor
ganisaties. In een aantal gevallen zijn de
zegels van het Rode Kruis de enige toe
slagzegels. Voor filatelisten zijn die zegels
vaak interessant. Juist door die toeslag
zijn de zegels vaak schaarser dan de nor
male uitgave waar niets extra voor be
taald hoeft te worden.
Als bridger heb je enige elementaire ken
nis van de kansrekening nodig om op
een bepaald moment het beste, dat wil
zeggen het kansrijkste, speelplan te kie
zen.
Een uitstekende inleiding op deze mate
rie vormt de klassieker „Bridge odds for
practical players" van Kelsey/Glauert.
Aan een ver en warm strand kwam het
volgende spel voor, waar de leider op
grond van die kansrekening een keuze
moest maken voor een tiende slag. Dit
waren de NZ-handen:
Noord
Zuid
2
H 9 8 5 4
C H VB 10 3
9 A 8 5
O A V 8 3
4,982
O 5
A 1064
De bieding ging: noord 1 harten- zuid 1
schoppen- noord 2 ruiten- zuid 4 harten.
Oost startte met schoppenvrouw- klein-
klein- kl^in en vervolgde, gezien de
dummy, met een kleine harten, in zuid
de 8 en die hield.
Noord moet nu z'n slagen gaan tellen: in
de bijkleuren zijn dat er voorlopig maar
twee. Er kunnen slechts twee ruitens
worden ingetroefd, nu oost naar troef is
geswitcht en dat betekent dat er voorlo
pig maar negen slagen zijn. Waar moet
de tiende vandaan komen? Uit schop
pen, ruiten of klaver? De volgende mo
gelijkheden zijn er
1. schoppen proberen vrij te troeven
2. ruitensnit
3. klaver 3-3
4. driedubbele klaversnit
Op grond van de kansrekening dient
mogelijkheid 3 direct te worden verwor
pen, aangezien die kans dik onder de
50% ligt.
De ruitensnit is exact 50% en 1 en 2 lig
gen boven de 50%. Voor een van die
twee moet dus gekozen worden.
Mogelijkheid 1 zou zo lopen:
1. schoppenvrouw
2. harten voor.de 8
3. schoppen in noord getroefd
4. ruitenaas
5. ruiten getroefd
6. schoppen en bij west verschijnt het
aas.
Dit is inmiddels over in NZ:
Er is nog net communicatie, maar in
middels blijkt wel dat de hartens nu niet
4-1 hebben mogen zitten. Dat blijkt dus
een bijkomende voorwaarde te zijn!
Het 'hele spel lag zo:
Noord
2
9 H VB 103
O A V 8 3
9 8 2
West
Oost
A76
V B 103
9 742
996
0 H 107
42 B 9 6
l HB
V 7 5 3
Zuid
H 9 8 5 4
9 A 8 5
?A 1064
En als schoppenaas vierde had gezeten?
Dan was de kans aanwezig geweest om
één van oost hoge schoppens te „smo
ren". Als oost evenwel van VB3 was ge
start, zou dit speelplan verkeerd zijn af
gelopen.
Goed beschouwd lijkt speelplan 1 het
kansrijkst: één of meer klaverhonneurs
bij oost. Het probleem is dan alleen
maar om de rest van het spel te plannen.
Gezien de troefswitch gaan er ongeluk
ken gebeuren wanneer we nu twee rui
tens introeven en twee keer over klaver
snijden. Als west aan slag komt, zal die
troef inspelen en daarmee de downslag
creèren.
Geen simpel spel, aangezien moeilijk te
berekenen valt, welke keuze leider noord
moet nemen. Een belangrijk gegeven is
dat oost in slag twee géén schoppen nas
peelt. Die kleur zou dus wel eens rede
lijk voor de leider kunnen zitten. Van
daar dat de schoppenkansen licht boven
de 50% mogen worden geschat. Dus:
geen ruitensnit, maar schoppen vrijtroe-
ven!
Hier nog een spelletje, NZ zien er zo uit:
Noord
A V 10 8 2
B742
O 3
H92
Zuid
B 9 3
b A 5
O H B 9 5
AV63
Bieding: zuid 1 SA- noord 2 harten
(transfer) - zuid 2 schoppen- noord 3
harten en zuid 4 schoppen.
West start met klaver 8, voor het aas en
we vervolgen hartenaas en een kleine
harten na, voor hartenvrouw van oost,
dié natuurlijk schoppen 7 naspeelt, 3, 4,
8. Harten getroefd met schoppen 9, klei
ne klaver naar de heer (west klaver 7) en
de laatste harten vanuit noord, oost rui
ten 6, zuid schoppenboer en west harten-
heer. Inmiddels is dit over:
NZ hebben 6 slagen en OW één. Zuid is
aan slag en dat is een beetje vervelend.
Hoe vervolgen we?
(oplossing volgende week)
Correspondentie:
p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse.
Vorige maand overleed, op 72-jarige
leeftijd, een van de bekendste correspon-
dentiescftakers van ons land: Kor Mul
der van Leens Dijkstra. De Nederlandse
Bond voor Correspondentiespelers
(NBC) verloor hiermee één van haar op
richters en markantste leden.
In de jaren veertig en vijftig behoorde
Mulder van Leens Dijkstra tot de beste
spelers van Friesland. Door een geheim
zinnige fobie durfde de hereboer uit
Minnertsga vanaf 1960 niet meer van
het erf van zijn boerderij. Noodgedwon
gen specialiseerde hij zich toen in het
briefschaken, en met succes! In 1968
werd hij meester en negen jaar later in
ternationaal grootmeester. Fameus was
zijn behandeling van het Grunfeld-In-
disch en de Franse opening. Veel topspe-
lers zouden er een lieve duit voor over
hebben, zijn gigantische openingenar
chief in te zien.
Niet alleen als schaker verwierf Mulder
van Leens Dijkstra internationale faam;
ook als kweker van nieuwe aardappel
rassen werd hij beroemd. De meest be
kende aardappel die uit Minnertsga
kwam is de Biltstar. Ook in dat werk
was geduld een voorname eigenschap!
Uit de fraaie partijenverzameling van.
Mulder van Leens Dijkstra heb ik een
partij geselecteerd uit het Axelson her-
denkingstoernooi van enkele jaren gele
den. De aantekeningen zijn gebaseerd op
annotaties van de winnaar in het
maandblad van de NBC: Schaakschake
ringen.
E. Arnlind (Zweden)-K. D. Mulder van
Leens Dijkstra
1. e4 e6 2. d4 d5-3. Pc3 Lb4 4. e5 c5 5.
a3 Lxc3f 6. bxc3 Pe7 7. Dg4 Dc7 8.
Dxg7 Tg8 9. Dxh7 cxd4 10. Pe2
Een oeroude variant. Zwart offert een
pion voor het bemoeilijken van de witte
ontwikkeling. Vroeger was hier 10.
Kd 1 een populaire zet, maar na 10.
Pbc6! 11. Pf3 dxc3 12. Lf4 Db6! bleek
zwart de betere kansen te krijgen.
10.Pbc6 11. f4 Ld7 12. Dd3 dxc3 13.
Dxc3
Het grote vertrouwen dat Mulder van
Leens Dijkstra in het Frans had, bleek,
uit zijn aantekeningen. In geen enkele
variant krijgt wit van hem het kleine
voordeel waar hij, gezien de voorzet,
recht op heeft.
Deze pion nemen lijkt mij niet goed; wit
zou met 13. Pg3 verder aan zijn ontwik
keling moeten werken, in plaats van zich
druk te maken om de pluspion. Zeker in
correspondentieschaak is het zeer ge
vaarlijk het initiatief aan de tegenstan
der te laten.
13.... Pf5 14. Tbl?!
Verwaarloost weer de ontwikkeling, no
dig was nu 14. Pg3 om Lfl in het spel te
betrekken.
14.0-0-0 15. Pg3
Nu minder sterk dan bij de vorige gele
genheden, maar ook na, het door de
zwartspeler aangegeven, 15. Tgl d4 16.
Dd3 Pa5! staat zwart iets beter
15.d4 16. Dd3 Pce7
Maakt definitief duidelijk dat de witte
opening mislukt is. De witte stukken
werken niet samen, terwijl zwart klaar
staat om de beste velden van het bord in
te nemen.
17. Le2 Lc6 18. 0-0 Pd5!
Gebaseerd op 19. Pxf5? Txg2f! 20. Kxg2
Pxf4f en zwart wint.
19. Tf2 Pxg3 20. hxg3 Pc3 21. Tb4 Pa2
22. Tbl Pc3 23. Tb4
Deze zetherhaling werd vermoedelijk in
gelast om, hoe vreemd het ook klinkt,
tijd te winnen. Ook correspondentie-
schakers hebben beperkte tijd (gemid
deld drie dagen voor een zet) en kunnen
dus door tijdsoverschrijding verliezen.
Bij gecompliceerde partijen is een extra
weekje bedenktijd erg prettig.
23. Le4 24. Dd2
Na 24. Dc4 Txg3 25. Dxc7f Kxc7 26.
Lfl a5 gevolgd door een later Tdg8
wordt de druk op g2 te groot.
24. Txg3 25. Txd4
25. Txg2f!
Volledig overzien door wit, die nu de af
wikkeling naar een slecht eindspel niet
meer kan voorkomen.
26. Txg2 Dc5 27. Kh2 Txd4 28. Tg8f
Kc7 29. Ld3 Lxd3 30. cxd3 Pe4!
Het eind van de combinatie; wit verliest
bij slechte stelling een pion.
31. De3 Dc2t 32. Tg2 Dxd3 33. f5
Na 33. Dxd3 Txd3 34. Tg7 Td7 beslist
het oprukken van de zwarte damevleu-
gelpionnen. De tekstzet is een (goede)
poging de stelling te compliceren en zou
in een bordpartij, waar op dit tijdstip
meestal sprake is van tijdnood, een aar
dige kans van slagen hebben. Correspon
dentiespelers worden echter niet ner
veus.
33...exf5 34.Dh6 Db3! 35.Lf4 Deó
36.Df8 Td8 37.Dxf7t?! Dxf7 38.e6f Kc6
39.exf7 Tf8
De strijd is gestreden, maar de witspeler
wist niet van opgeven. Sterker nog, hij
wist de partij nog 40 zetten te rekken.
Een zinloze verspilling van postzegels.
De sterrenhemel
in oktober
De planeten Venus en Satumus zijn in ok
tober in de avondscherming zichtbaar. Ju
piter schittert een groot deel van de nacht
en Mercurius is 's ochtends te zien kort
voordat de zon opkomt. Deze maand is er
met een verrekijker een nieuwe komeet te
zien. In november wordt hij nog wat beter
zichtbaar. Bij het vallen van de duisternis
is in het zuidwesten, laag boven de horizon
de planeet Satumus te zien. Het. is in die
hemelstreek het helderste object. Satumus
bevindt zich het hele jaar in het sterren
beeld Schutter. De Maan zien we op 7 ok
tober 's avonds links onder Satumus.
In het westen dicht bij de horizon is bij niet
te heiig weer even na zonsondergang de
zeer heldere stip van Venus te zien. Venus
wordt heel langzaam langer zichtbaar 's a-
vonds. Hij blijft wel dichtbij de horizon. In
november staat hij bij de planeet Saturnus
aan de hemel. Met behulp van een kleine
teleskoop is te zien dat Venus schijngestal
ten vertoont net als de Maan. De planeet
die de komende maanden de show gaat ste
len is ongetwijfeld Jupiter. Hij komt nu in
de late avond op in het noordoosten en hij
is daar het helderste lichtpunt tussen de
sterren. Jupiter bevindt zich in het fraaie
sterrenbeeld Tweelingen. Als u de beschik
king hebt over een verrekijker, richt hem
dan eens op Jupiter: vlakbij de planeet zijn
enkele puntjes zichtbaar. Dat zijn de grote
manen van de planeet. Ze heten Io, Euro
pa, Ganymees en Callisto.
Met behulp van een teleskoop zijn ze nog
beter te zien. Ze komen af en toe in de
schaduw van de planeet terecht en zijn dan
enkele uren niet te zien. Ook werpen ze
soms hun schaduw op het wolkendek van
de planeet: ook dat is al met een amateur
telescoop te zien.
Behalve Jupiter is 's morgens vroeg, vanaf
één uur voordat de zon opkomt, de kleine
binnenplaneet Mercurius te zien. Althans
in de periode van 5 tot 20 oktober. De gun
stigste tijd is rond 10 oktober (vanaf 6 uur).
Mercurius moeten we laag boven de ooste
lijke horizon zoeken. Gebruik bij voorkeur
een verrekijker. Eenmaal daarmee gevon
den is hij ook wel met het blote oog te zien.
Traditioneel is rond 20-22 oktober een ver
hoogde kans op het zien van meteoren, zeg
maar „vallende sterren". Dat geldt ook
voor dit jaar. Maar het zal een beetje tegen
vallen, omdat het maanlicht stoort, als de
meeste te zien zijn (in de nanacht). Deze
groep van Meteoren is vermoedelijk af
komstig van de komeet van Halley.
In augustus 1989 is een nieuwe komeet ont
dekt. die langzaam steeds helderder wordt.
Eerst was hij alleen met een grote teleskoop
te zien. In september met een kleine teles
koop en in oktober en november komt hij
binnen bereik van een verrekijker. Hij
wordt helaas niet zo helder dat hij ook met
het blote oog goed te zien zal zijn. De ko
meet draagt een driedubbele naam, ge
noemd naar de ontdekkers: komeet Okaza-
ki-Levy-Rudenko. Voor een kaartje om de
komeet op te sporen kunt u terecht bij de
Stichting „De Koepel" in Utrecht. Het
adres is Zonnenburg 2, 3512 NL Utrecht,
tel. 030-311360. Voor informatie over deze
en andere sterrenkundige zaken kunt u ook
te rade gaan bij een Volkssterrenwacht bij u
in de buurt.
West Noord Oost Oost Zuid
De sterrenhemel in oktober 1989 omstreeks 23.00 uur. In het noordoosten komt de planeet Jupiter op.
Zoals u ongetwijfeld zult weten heeft Sij-
brands de herkamp om de tweede plaats
van het wereldkampioenschap 1988 met
Gantwarg gewonnen. Na zijn zege in de
vorige week besproken derde partij
slaagde hij er met succes in zijn voor
sprong te verdedigen. De drie resterende
partijen eindigden alle in remise, zij het
dat de manier waarop dat gebeurde sterk
uiteen liep. De vierde partij was welis
waar zeer spannend maar eindigde toch
onverwacht snel in remise, terwijl in de
vijfde partij het spel vooral langs strate
gische banen verliep. De laatste partij
ten slotte gaf weer een echte krachtme
ting te zien. Hier volgt dit van het begin
tot het einde zeer spannende duel.
1.33-29 Zo opende Gantwarg ook in de
tweede en vierde partij. 20-25 In de ge
noemde partijen reageerde Sijbrands
met 16-21. Vermoedelijk om niet in
voorbereide varianten terecht te komen
doet hij nu een andere zet. 2.32-28 17-22
3.28x17 11x22 4.39-33 14-20 5.44-39 10-
14 6.50-44 5-10 7.37-32 7-11 8.41-37 11-
17 9.46-41 6-11 10.31-26 2-7 11.37-31
19-23 In deze spannende openingsvari
ant, die op naam staat van Vermin,
wordt hier steevast met 1-6 vervolgd. De
nieuwe tekstzet heeft Sijbrands voor het
eerst toegepast in een trainingspartij met
schrijver dezes vorig jaar.
12.32-28 23x32 13.38x27 14-39 14.42-38
19-23 15.29-24 In de genoemde trai
ningspartij ging het hier verder met
15.41-37 en ontstond er geheel ander
spel. 20x29 16.33x24 23-28 17.38-33 1-6
Óver deze zet dacht Sijbrands, die tot
dan toe vrij snel had gespeeld, zeer lang
na. Liever had hij hier eerst nog 10-14
gedaan, maar na die zet is de afwikke
ling 18.24-20! 15x24 19.34-30 25x34
20.39x10 28x50 21.10-5 erg vervelend
voor zwart: hij staat wel een schijf voor,
maar zijn dam kan niet weg. 18.47-42
Zie het diagram.
18... 17-21 Gebaseerd op de volgende va
riant die Sijbrands na afloop liet zien:
18... 10-14? 19.42-38! (Aan de afwikke
ling 19.24-20 15x24 20.34-30 25x34
21.39x10 28x50 22.10-5 heeft wit nu
niets omdat zwart met 50-33 verder
kan.) 14-19 (Niet 28-32? Wegens 20.27-
21 16x27 21.24-19! en steeds komt de
dam 31x2 eruit: op 21... 14x23 door
22.33-28 enz. en na 13-24 door 22.33-29
enz.) 20.48-42 19x30 21.35x24 28-32
22.27-21 16x27 23.42-37 9-14 24.37x28
14-20 (Moet wel anders gaat zwart stra
tegisch ten onder.) 25.24-19 13x24
26.33-29 22x42 27.31x2 24x33 28.39x28
en zwart verliest omdat hij geen dam
mag nemen. 19.26x17 12x32 20.42-38
11-17 21.38x27 17-21 22.48-42 De dam
22.24-19 13x24 (Gedwongen; op
22...21x32? wint 23.41-37! 13x24 24.31-
27 enz.) 23.31-26 21x32 24.26-21 16x27
25.36-31 enz. is te duur. 21x32 23.42-38
10-14 24.38x27 7-11 25.31-26 Wit moet
de spanningen in het centrum min of
meer wel opheffen. 22x31 26.33x22 Na
26.36x27 zou zwart zich met 14-20
27.33x22 20x29 28.34x12 8x28 pro
bleemloos spel hebben verschaft. 18x27
27.26x37 16-21 Hier stelde Sijbrands re
mise voor, maar Gantwarg wilde voor
zijn laatste kans blijven vechten. 28.37-
32 27x38 29.43x32 11-16 30.49-43 21-27
31.32x21 16x27 32.34-30 25x34
33.40x29 13-18 34.39-33 27-32 Om de
witte lange vleugel nog verder uit te
dunnen. 35.41-37 32x41 36.36x47 14-20
37.43-38 18-22 38.45-40 6-11 39.40-34
11-17 40.44-39 9-13 41.34-30 20-25
42.39-34 17-21 43.24-19 13x24 44.30x19
15-20 45.29-23 22-27 46.33-29? Hierna
forceert zwart een zeer kansrijk eindspel.
Beter was 46.34-29. 3-9! 47.19-14 9-13
48.14-9 20-24! Is wit wellicht verrast
door deze zet en had hij gerekend op
48... 13-19 49.23x14 20x9 om na 50.34-
30 25x23 51.14x25 met schijf 25 door te
breken? 49.9x18 24x42 50.47x38 27-31
Wit is in een zeer gevaarlijk eindspel te
recht gekomen. Als volgt wist hij echter
nog te ontsnappen: 51.23-19 31-36
52.38-32 36-41 53.34-29 21-26 54.32-28
26-31 55.28-22 31-37 56.22-17 37-42
57.17-11 42-48 58.18-13 8-12 59.11-6 en
de spelers kwamen remise overeen.
Tot besluit de notatie van de vierde par
tij-
A. Gantwarg-T. Sijbrands vierde partij
1989.
I.33-29 16-21 2.31-26 11-16 3.39-33 19-
23 4.44-39 14-19 5.33-28 10-14 6.38-33'
6-11 7.42-38 5-10 8.50-44 1-6 9.48-42
20-25 10.36-31 15-20 11.31-27 Na lang
nadenken gespeeld. Inderdaad lijkt na
II.35-30 20-24 12.29x20 18-22 13.32-27
23x32 14.27x18 12x23 15.38x27 21x32
16.37x28 23x32 de zwarte voorpost op
32 sterk. 17-22 12.26x17 22x31 13.37x26
1 1x22 14.28x17 12x21 15.26x17 7-12
16.41-37 12x21 17.46-41 21-26 18.29-24
en hier werd tot remise besloten (tijdver-
bruik 1.18-0.37).
iv nv i
II ..n 0
It O t§' i
w js
s H s n
JW sw
J I I 11
0? Éit
S 1 1 S
TIJ 0
