Voor elke première ga ik door zeer diepe dalen" Hoofdrol voor Simone Kleinsma in musical Sweet Charity CeidócGoivumt AMSTERDAM - Ook een tome loos rijzende ster aan zijn pretfir- mament gunt Joop van den Ende van tijd tot tijd wat rust ter afkoe ling van warmgedraaide ledematen. Om één uur die middag is het zo ver en onderbreekt regisseur Chet Walker zijn beulswerk voor de mu sical Sweet Charity in gebouw De Arend in een Amsterdamse af braakbuurt. Walker oogt als een zacht scharrelei. maar dat blijkt achteraf toch een ver keerde inschatting te zijn geweest. Simo- nc Kleinsma kan daar na een verblijf van enkele weken in zijn galeien een{lij vig zwartboek over open doen. Ook* op deze morgen heeft ze vier uur aan^apn- stuk op zijn bevel gezongen, gesprongen, geschreeuwd, en zich blijmoedig gesple ten voor spagaten waar geen slangemens zich aan zou wagen. Met karnemelk en een broodje gezond, waar ze resoluut een muts van mayonaise op heeft gezet, probeert ze nu haar afgetobde lijf te paaien, dat dauwt van eerlijk werkmans- zweet. ,,We zitten voorlopig verwoed te mod deren in de marge", meldt ze hijgend, ,Je maakt wat pasjes en roept wat woorden, maar Chanty Hope Valentine heb ik daarmee nog niet te pakken. Voordat ik zover ben moet er heel wat aan die rol gesleuteld worden". ..Charity lijkt op het eerste gezicht een ongecompliceerde vrouw die maar wat vrijblijvend rondvlindert. Toch loopt door haar leven wel degelijk een drama tische lijn. En die kant van haar wil ik ook laten zien. Ik moet en ik zal Charity worden. Compleet. Van top tot teen. Met alle bijbehorende gebaren en poses. Ik denk nu nog te veel na over de hou ding die bij haar past. Hoe ik mijn be nen neerzet, de juiste blik, het draaien met mijn heupen, dat moet straks alle maal vanzelf gaan". „Gelukkig kent Chet Walker Sweet Cha rity als zijn eigen broekzak. Hij heeft de musical al negen keer geregisseerd, pas nog in Oslo, en je mag dus verwachten dat hij zo langzamerhand precies wéét hoe het moet". „Die man is bevlogen van de voorstel ling en blijft net zo lang doorgaan totdat elk gebaartje, tot en met de beweging van je pink toe, geramd zit. Toch is hij beslist geen drammer. Hij neemt royaal de tijd en laat me volledig vrij. Van hem mag ik voorlopig naar hartelust om mijn rol heen stoeien. En dat is een zalige ma nier van werken". Playboy „Eén grote scène van 23 minuten staat momenteel al dik in de plamuur. Chan ty wordt daarin door haar minnaar, de playboy George Vidal, meegetrQond naar zijn appartement. Daar vraagt ze of hij haar iets wil geven waarmee ze haar vrienden kan bewijzen dat ze echt bij hem is geweest. Hij komt eerst aandra gen met een gesigneerde foto. Maar dat vindt ze te pover. Dan geeft hij zijn hoed en vervolgens zijn wandelstok. On dertussen wordt er aan één stuk gedanst, gekletst en gezongen. Dat gaat maar door. Alles loopt in elkaar over. Het is 23 minuten whamm, woeff. Zalig". „Nee, mij hoor je niet klagen. Ze hebben me ingehuurd om vrijwel onafgebroken bezig te zijn. Ik wist dus tevoren wat ik op mijn bult nam. Sweet Charity duurt twee en een half uur en daarvan sta ik welgeteld zeven en een halve minuut niet op het toneel. En dat 160 keer. Dat zijn dus bijelkaar 356 uur. Ga d'r maar aan staan. Kleinsma". „Ik pik dat allemaal, want zo'n droom- kans krijg je niet vaak in je leven. Als je André van Duyn heet kun je misschien eisen stellen. Dan laat jc in je contract zetten dat er tijdens de kerstdagen niet gespeeld wordt en dat je er af en toe een weekje tussenuit knijpt. Maar wie ben ik? Ik ben misschien aardig bezig, maar een duizendpoot in het vak ben ik be slist niet. Hooguit een lieveheersbeestje dat zijn pootjes aardig weet te bewegen". Lange weg 1, .Je bèfet talent, meid", hoor ik natuur lijk regelmatig. Kan ik het helpen dat ik rtfpr doof ben? Dan denk ik: dat zal wel. ■Maar ondertussen is er voor mij nog een 'jioop wertc te dóen. Ik ben 31 en timmer alweer zo'n ,élf jaar aan die lange weg naar de top» In die periode heb ik vaak gedacht: hde lang duurt het nog voordat ik echt dporbreek? Je zag links en rechts artiesten dié net kwamen kijken en gelijk de hemel in werden geschreven. Stin kend jaloers was ik op ze. Achteraf dank ik God Op mijn'blote knieén dat mijn carrière wat geleidelijker verloopt. Er gaan jaren overheen voordat in je rugzak voldoende bagage zit waar je mee uit de voeten kunt. In het begin raakte ik prompt in paniek als iemand riep dat hij me iets aardigs had zien doen op het to neel. Mijn hemel, dacht ik op zo'n mo ment. hoe zat het ook alweer? Hoe deed ik het dan?". „Voordat je dat door hebt zul je toch eerst een hele tijd moeten rondfladde ren. Dat is echt het beste. En gaandeweg ontdek jè vanzelf welke knopjes je moet indrukken om een lach te krijgen, om emoties op te wekken". „In het begin trekje in het wilde weg het ene laatje na het andere open en probeer je maar wat. Weet jij veel. Je durft de mensen nauwelijks aan te kijken, je hebt geen benul waar je je handen moet laten, je barst van de gêne. Dat is het stadium van écn. twee, drie in godsnaam, waar iedere artiest doorheen moet". Operette Simone Kleinsma, die nu in de hightech snelkookpan van Joop van de Ende wordt klaargestoomd voor haar vedette- rol met stip. blijkt als kind geen moment de brandende passie te hebben gehad aan het toneel te willen. „Ik kom uit een Amsterdams arbeidersmilieu met zo'n onvervalst ouwe jongens krentenbrood- sfeertje", licht zij toe, „in ons gezin was de vaste stelregel: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Dat heb ik trou wens nog. Ik moet kunnen lachen om wat ik doe. Anders lukt het niet. Je staat evenzogoed op zo'n podium hele vreem de dingen te doen. En als je die niet rela tiveert krijg je gegarandeerd een hekel aan jezelf'. „Mijn vader heeft veertig jaar een garage gehad. De Econoom op het Frederiks- plein. In zijn vrije tijd speelde hij met moeder in de operettevereniging DOS. Dat is een afkorting van De Operette Spelers. Hoe krijgen ze het verzonnen. Moeder was soubrette en pa tenor. Toen hij ouder werd zakte zijn stem een paar octaven en stond hij opeens tussen de baritons. Dat kan ik me goed herinne ren! Ik ging altijd mee naar de voorstel lingen en dacht na twee uur: daar heb ben ze nou een jaar lang, week in week uit. op gestudeerd. En het is alweer voorbij. Ik vond het maar vreemd dat ze er zo veel moeite voor over hadden". Bebop „Ik heb van jöngsafaan aan fantasie geen gebrek gehad. Ik verkleedde me ook te pas en te onpas. Dan schoof ik in de huiskamer de meubels opzij, zette een plaat op, bij voorkeur een lekkere wilde met veel bebop en hadsikadee. en ver volgens ging deze kleine als een dolle stier te keer tussen de haard en de thee tafel". „Vroeg je me nou in die tijd: 'Wat wil je worden?', was mijn antwoord steevast: dierenarts. Dat vond ik een allemachtig mooi beroep. Ik bouwde er een fantas tisch decor omheen, vol romantiek. De Dappere dokter Kleinsma dwars door een sneeuwjacht op weg néar een dood ziek marmotje. Dat heeft geduurd totdat ik er achter kwam dat een dierenarts ook afschuwelijke dingen moet doen. Bees ten afmaken bijvoorbeeld. Toen hoefde het voor mij niet meer". „Ik heb me daarna wel laten inschrijven voor een cursus gezinsverzorgster, maar toneelspelen leek me toch net wat span nender. In het telefoonboek heb ik het nummer van de toneelschool in Amster dam opgezocht. Dat bleek in gesprek. Vlak daaronder stond de Kleinkunstaca demie. En daar namen ze wel op". „Op de auditie heb ik een liedje van Herman van Veen gezongen. 'Waar ben je morgen?' heet het. Ik had een vriend meegenomen die me op zijn gitaar bege leidde. En samen hebben we er met per missie niks van gebakken. Ik had een ac cent van hier tot Tokyo en een enorme bos fel oranje haar die tot op mijn ach terste hing. Het leek net of ik in de me nie stond. Dat was het staartje van de Flower Power. Ik liep ook in feestelijke todden rond en voelde me daarin als een jonge godin". „Ik had de pech dat in mijn schooltijd net de fusie speelde tussen de Klein kunstacademie en de dansschool van Nel Roos. Er werd meer vergaderd dan les gegeven. En dat lag me niet zo. Ik was in die tijd nog een tiepje dat zijn mond niet open durfde te doen. Kun je je dat voorstellen? Ik vond trouwens de spraaklessen veel belangrijker dan die hele fusie. Ik realiseerde me verdraaid goed dat ik met die platte praat van me geen schijn van kans had". Repelsteeltje Die kans kwam achteraf sneller dan ze verwacht had. In haar stagejaar kon ze gelijk beginnen in de Gerard-Cox-pro- duktie 'Niemand weet dat ik Repelsteel tje heet'. Later speelde ze met hem ook in 'De Steile Wand Race'. „Van Cox", weet ze, „heb ik timing geleerd en arti culatie. Hij is in ons vak de grote mees ter in het afmaken van zinnen. Voor een pas beginnende artiest is hij een grote in spirator. Als ik niks te doen had op het toneel stond ik tussen de coulissen ademloos naar hem te kijken. Hansje in bosbessenland tankte dan weer bij". Na de even leerzame als diffuus belichte periode-Cox volgde haar televisiedebuut in 'Taaistraat' en haar deelneming aan het songfestival van Knokke. Wat daar over te melden valt kan probleemloos in een vingerhoed. Volgende dia. Op haar netvlies verschijnen nu Jos Brink en Frank Sanders, twee dartele baasjes in het knollenland van de vader landse kleinkunst. Met beiden heeft ze zes seizoenen intensief samengewerkt in de miljoenenprodukties 'Maskerade', 'Amerika Amerika' en 'Evenaar'. „Ik had er probleemloos tot mijn vijftig ste. zestigste kunnen blijven", denkt ze, „maar dat vooruitzicht lokte me niet of nauwelijks aan. Ik vond dat na drie shows het moment gekomen was om af scheid te nemen van de boys. Brink is een puike vakman, een duizendpoot, die letterlijk alles kan. Ik heb zalig met hem gewerkt, nooit ruzie gehad. Maar op een dag is de kaars toch opgebrand". De weg naar Sweet Charity heeft Simone Kleinsma daarna met vlijt, volharding en ïjzersterk vak vrouwschap geplaveid. Ze fungeerde als bekoorlijk boegbeeld in zes televisieshows van André Hazes, werkte mee aan Seth Gaaikema's geflop te musical 'Publiek', danste de sterren van de hemel in menig showblok van 'Wedden dat', schitterde twee seizoenen in de 'André van Duin Revue' en verras te vriend en schaarse vijand met haar overdonderende verschijning in een ei gen televisieshow 'Simone Friends', die in mei 1989 werd uitgezonden. „Alle sterren stonden op dat moment gunstig voor mij", realiseert ze zich. „Ik kon aardig meekomen met het ballet, mijn stem vertoonde geen doorzakkers en er zaten geen autobanden onder mijn ogen. Als je dan ook nog het geluk hebt te mogen werken met dolenthousiaste collega's, die rotsvast geloven in de show. mag je je een spekkoper noemen". Alarmfase Het is Simone Kleinsma niet gegund lang op dit ondubbelzinnig succes te te ren. Op 19 oktober breekt voor haar op nieuw het uur van de waarheid aan. Alarmfase één gaat dan in tijdens een try-out van Sweet Charity in de Schouw burg van Hoorn. Tegen zeven uur die avond zal ze haar vitale maten wurmen in een knellende, nachtzwarte cocon met kingsize splitten, die haar benen zonder emballage op zicht sturen. De pumps met vervaarlijke naaldhakken waarop ze in het wankele evenwicht van een steltloper even later haar verplichte figuren uitvoert, zullen ternauwernood bestand zijn tegen de lo den last van haar angsten. „Niemand zal het waarschijnlijk mer ken". veronderstelt ze met een glimlach die door merg en been gaat, „maar op die avond zal ik in de kleedkamer door zeer diepe dalen gaan. Als ik in paniek raak word ik heel stil en kan ik geen mens om me heen hebben. Kleinsma, zal ik dan tegen mezelf zeggen, waarom moest je toch weer zo nodig? Waarom sta je niet ontspannen en probleemloos bij de Hema achter de worsten?". LEO THURING De première van Sweet Charity is op I november in het Luxor Theater in Rot terdam. Van 4 tot 6 januari wordt de musical in Leiden opgevoerd en op 4 april in Naaldwijk. In Den Haag is Sweet Charity te zien van 23 tot 25 fe bruari in de Koninklijke Schouwburg'en van II tot 21 april in het Scheveningse Circustheater. Simone Kleinsma is bescheiden: „Een duizendpoot in het vak ben ik beslist niet. Hooguit een lieveheers beestje dat zijn pootjes aardig weet te bewegen FOTO'S: PR ZATERDAG 30 SEPTEMBER 1989 De rol van Charity Hope Valentine heeft Simone Kleinsma nog niet helemaal te pakken, maar er wordt heel hard aan gewerkt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 21