Spaarhypotheek zal lijden
onder Europese eenwording
„Bedrijfsleven is dom,
Wall Street nog dommer
DSM-
«.'.hm™
DE KRANT.
OMDAT U
NIET
IEDERE
DAG
OP HET
BINNENHOF
KUNT
ZIJN.
Lezeri
service
DAGTOCHT PARIJS
.§*SUTHOFF PERS
Bij TDV
dreigen
opnieuw
stakingen
-ECONOMIE
Qeidöe.Qounant
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1989 FAGIN
Duits voorstel voor hulpbank in
Warschau met Nederlandse topman
WASHINGTON De topman
van Deutsche Bank, Alfred
Herrhausen, vindt dat er een
internationale bank moet wor
den opgericht om de financiële
steun voor de economische
hervormingen in Polen te
coördineren.
De leiding daarvan zou in handen
kunnen komen van een Nederlan
der. De Nederlanders zijn wat dit
betreft politiek onverdacht en be
schikken over een goede koopmans
geest, aldus Herrhausen tijdens de
IMF-vergadering in Washington.
Herrhausen is op zijn idee gekomen
uit vrees voor gebrek aan coördina
tie bij de hillp aan Polen en ondoel
matige besteding daarvan. De bank,
voorlopig 'Instituut voor Economi
sche Vernieuwing' gedoopt, zou
moeten worden gevestigd in War
schau. Het bestuur zou in meerder
heid moeten bestaan uit vertegen
woordigers van de westerse donor
landen. Op langere termijn zou Po
len de zeggenschap krijgen. De lei
der van de vakbond Solidariteit
Lech Walesa heeft het Westen ge
vraagd om tien miljard dollar. „Zo'n
bedrag is zeker niet overdreven",
aldus Herrhausen.
Dieselolie
twee cent
goedkoper
ROTTER-
DAM Die
sel aan de au-
topomp wordt
morgen twee
cent per liter
goedkoper.
De adviesprijs
komt daardoor
op 91,4 cent
per liter. Ook
de prijzen van
de andere gas-
oliesoorten
gaan met twee
cent per liter
omlaag.
Omzet Unigro
verdubbeld
HOUTEN De levensmiddelen
groothandel Unigro heeft in de
eerste helft van het op 1 februari
begonnen boekjaar het resultaat
vóór belastingen met ruim 25
procent zien toenemen van 12,3
miljoen tot 15,4 miljoen. De
winst na belastingen ging vooruit
van ƒ9,1 miljoen tot ƒ11,4 mil
joen. De verslagperiode wordt ge
kenmerkt door een forse schaal
vergroting. Door acquisities en
samenvoegingen is de omzet met
91 procent gestegen van ƒ826
miljoen tot 1557 miljoen. De
identieke groei van de groothan-
delsafzet van Unigro in Neder
land was 8 procent.
Attractiepark
Aeolus verkocht
SEXBIERUM Het slecht
bezochte windattractiepark
Aeolus bij Sexbierum is ver
kocht aan architectenburo
Van der Zee en Ybema in
Harlingen.
Ybema en Van der Zee zijn de
ontwerpers van de piramide in
het park. Voor de piramide,
die vier jaar geleden voor drie
miljoen gulden werd gebouwd,
werd 950.000 gulden gevraagd.
De aanleg van het gehele park
kostte indertijd acht miljoen
gulden. Het ministerie van
economische zaken stak 4,5
miljoen gulden in het project.
Grootste fusie
accountants
van de baan
CHICAGO De fusie tussen
Price Waterhouse World Film
en Arthur Andersen and Co
Societé Cooperative, twee zeer
grote accountantsorganisaties
in de Verenigde Staten, is -
vanwege verschil van inzich
ten - van de baan. Als de fusie
was doorgegaan, zou daardoor
het grootste accountants- en
bedrijfsadviesconcern ter we
reld zijn ontstaan. De dan ge
vormde onderneming zou goed
zijn geweest voor een omzet
van 7,7 miljard dollar per jaar
waarvan vijf miljard dollar
buiten de VS.
aandelen
weer zwaar
overtekend
AMSTERDAM De belang
stelling voor het tweede pak
ket DSM-aandelen dat de staat
afstoot is gisteren, de eerste
dag waarop tegen 125 per
stuk kon worden ingeschre
ven, overweldigend geweest,
zo heeft de Amro Bank laten
weten. Ook de inschrijving op
het eerste pakket was een ge
weldig succes. Gistermiddag
was de herplaatsing van de nu
beschikbaar zijnde twaalf mil
joen aandelen al ruimschoots
overtekend. De belangstelling
kwam uit zowel Nederland als
het buitenland. De staat is van
plan particuliere beleggers een
zekere voorkeursbehandeling
te geven. De inschrijving sluit
morgen.
De directie van het chemische
concern DSM wil iets gaan
doen aan de achterstelling van
vrouwen bij het bedrijf. Eén
van de conclusies van een in
terne enquête is dat vrouwelij
ke werknemers bij DSM zich
achtergesteld voelen bij hun
mannelijke collega's. Het ver
loop onder de vrouwen is erg
groot. Eén op de acht geënquê
teerde vrouwen noemt de
werksfeer op het hoofdkan
toor ronduit slecht.
Goldsmith steunt
reorganisatie BAT
LONDEN De Brits-Franse
belegger Sir James Goldsmith
wil een gisteren aangekondig
de herstructurering van het
Britse conglomeraat BAT In
dustries ondersteunen. Golds
mith, één van de drie leiders
van het overnemingsconsorti
um Hoylake dat onlangs een
bod heeft uitgebracht op BAT,
zal naar eigen zeggen tijdens
een bijzondere aandeelhou
dersvergadering op 19 oktober
vóór het voorstel stemmen.
Goldsmith wilde geen toelich
ting geven op zijn mededeling.
Volgens een woordvoerder
van BAT was het concern
„nogal verlegen" met de aan
kondiging van Hoylake. „We
zijn er niet zeker van of ze nu
hun koffers pakken en naar
huis gaan", aldus BAT. De ge
plaagde onderneming was er
van uitgegaan dat Hoylake te
gen het herstructureringsvoor
stel zoü zijn omdat het gericht
is tegen diens overnemings
bod. Hoylake heeft 13,5 mil
jard pond sterling voor BAT
Industries geboden. De rode
draad in de plannen van BAT
is behoud van de activiteiten
tabak en verzekeringen terwijl
andere bedrijfsonderdelen
worden verzelfstandigd of
verkocht.
DELFT Westerlee. Aardapp. bintje
19-92; alfalfa 40-41; alcante 580-580;
amsoi 70-80; andijvie natuur 55-70;
aubergine mini wit 29-44; aubergines
290-420; bindsla stuks 16-16; bleek
selderij 45-90; bloemkool 55-110;
bloemkool groen 70-100; bospeen
50-90; broccoli 85-110; charentais
meloen 310-450; cherry torn rood
124-132; cherry tomaten 106-141;
courgettes 15-44; courgettes geel 63-
88; diversen 160-200; eieren 16-16;
eikebladsla 45-120; groenlof 10-10;
ijsbergsla natuur 20-109; ijspegels
84-116; knolselderij 49-54; komkom
mers 30-73; komkommers mini 20-
34; komkommers stek 53-58; krulan-
dijvie 85-110; krulsla 10-30; lollo ros-
sa 10-100; ogenmeloenen 130-440;
paksoi 47-115; paprika geel 220-350;
20-90; pepers groen 340-430; pepers
rood 120-200; peterselie 9-38; pronk-
bonen 140-180; radicchio rosso 270-
310; radijs glas 25-36; radijs puntzak
15-17; radijs witpunt Ing 17-18; ret
tich 11-129; reuzenradijs 37-37; sel
derij bos 9-11; sla poly glas 13-50;
snijbonen glas 370-440; sperziebonen
glas 370-440; spitskool 39-45; sprui
ten 53-119; suikermais 22-35; 57-142;
tomaten geel 260-260; tomaten licht
81-149; tomaten rood 57-139; venkel
90-120; vleestom. en licht 120-129;
vleestomaten 82-134; vleestomaten
licht 101-126; vleestomaten rood 75-
124; waspeen 41-41; witlof 285-500;
witte radijs 17-17.
OMRINGENDE LANDEN KIJKEN ONGELOVIG NAAR BELASTINGVOORDEEL
AMERSFOORT Het fe
nomeen spaarhypotheek
zet zijn zegetocht op de
Nederlandse woning
markt voort. Zij die de af
gelopen maanden nog niet
bezweken zijn voor de
tienduizenden guldens
rentevoordeel die hun in
het vooruitzicht worden
gesteld, komen naar ver
wachting alsnog over de
brug. Toch klinken hier
en daar twijfels over een
al te groot optimisme.
Want de looptijd blijft
voor veel hypotheken on
veranderd dertig jaar en
dat zijn vele kabinetspe
riodes. En wat zal de een
wording van Europa voor
invloed hebben? De ons
omringende landen kijken
vooralsnog ongelovig naar
de Nederlandse hypo
theekwereld.
Vanuit de commerciële instel
lingen was het er de laatste
tijd ingehamerd dat de mensen
nog tot uiterlijk 1 januari 1990
een spaarhypotheek (ook wel
verbeterde levenhypotheek
genoemd) zouden kunnen af
sluiten. Dat heeft een storm
loop op banken, makelaars
kantoren en hypotheekadvies
bureaus teweeg gebracht. Van
mensen die hun oude hypo
theek wilden veranderen,
maar ook van aspirant-kopers.
In sommige delen van het
land bleek de laatste groep
zelfs de overhand te hebben.
Vorige week werd bekend dat
niet het komend jaar maar pas
in 1991 het rijk paal en perk
zal stellen aan het belasting
voordeel van enkele tiendui
zenden guldens dat de spaar
hypotheek oplevert. Dit tegen
de zin van minister Ruding
van financiën. Deze presen-
te.erde met Prinsjesdag het
wetvoorstel Brede Herwaarde
ring Levensverzekeringscon
structies dat paal en perk moet
stellen aan de fiscale aftrek
via lijf- en hypotheekconstruc-
Langs een koophuis lopen is zo gebeurd, maar de looptijd van een hypotheek is weer een heel
andere zaak.
FOTO: DIJKSTRA
ties. Maar door de val van het
kabinet is er vertraging ont
staan in het aannemen van
deze wet. Voor het rijk bete
kent dit uitstel een strop van
500 miljoen gulden aan belas
tinggelden.
Vergoeding
Woordvoerder A. Salverda
van de landelijke vereniging
Eigen Huis in Amersfoort
noemt het uitstel niet meer
dan „enige vergoeding" voor
het feit dat de rijksoverheid de
laatste tijd zoveel subsidies
voor huizenbouwers en -ko
pers heeft afgebouwd. Het uit
stel tot 1991 is volgens hem
onbedoeld een prima middel
om het uitgangspunt van de
regering alsnog enigszins waar
te maken: de bevordering van
het eigen woningbezit. Want
dat credo was de laatste jaren
behoorlijk door bezuinigingen
onder druk komen te staan.
Salverda meent dat voor 95
procent van de woningbezit
ters en aspirant-kopers de
spaarhypotheek uitkomst
biedt. Hij wil het misverstand
uit de wereld helpen dat de re
geling alleen iets zou zijn voor
de hogere inkomens en de
duurdere huizen. Beslist niet,
ook de lagere inkomens zullen
er baat bij hebben. Wel geldt
dat hoe meer men verdient en
hoe jonger men is, hoe groter
het voordeel is.
En wie zijn die vijf procent
voor wie de spaarhypotheek
niet aantrekkelijk is? Volgens
Salverda zijn dat alleenstaan
den die wel een eigen huis
hebben maar het niet nodig
vinden om aan kapitaalvor
ming te doen. Bijvoorbeeld
omdat ze, als ze komen te
overlijden; hun bezit aan nie
mand behalve aan verre fami
lieleden kunnen nalaten. Die
alleenstaanden kunnen zowel
ouderen als jongeren zijn.
De woordvoerder van Eigen
Huis verwacht dat binnen en
kele jaren de tot nu toe gang
bare hypotheekvormen ver
dwenen zullen zijn. Dat was al
het geval met de lineaire hy
potheek, maar zal ook gebeu
ren met de levenhypotheek en
de annuïteitenhypotheek.
Naast alle instemming wil Sal
verda toch ook een minpunt
van de spaarhypotheek noe
men. Dat is de van 12 naar 25
jaar verlengde 'boetetermijn'.
Minister Ruding wil voortaan
met terugwerkende kracht be
lasting heffen als de hypo
theek-overeenkomst binnen 25
jaar wordt opgezegd. Eigen
Huis acht het niet redelijk dat
de woningbezitter over zo'n
lange periode de hete adem
van de belastingen in z'n nek
voelt.
Eén van de instellingen die
het afgelopen jaar de storm
loop van de spaarhypotheek
over zich heen hebben gekre
gen is De Hypotheker, een
landelijke keten van advi
seurs. Woordvoerder R. Ein-
haus wil naast alle voordelen
niet de minpunten van de
Spaarhypotheek verhelen. Zo
vragen de meeste aanbieders
een rente-opslag van 0,2 tot 0,3
procent, iets wat volgens Ein-
haus onvoldoende gefundeerd
is en als een soort luxe-toeslag
kan worden aangemerkt. An
der punt is de hiervoor al ge
noemde verlengde boeteter
mijn die de fiscus heft bij
voortijdige aflossing.
De balans zal nietemin in het
voordeel van de spaarhypo
theek doorslaan, al waar
schuwt Einhaus ervoor dat
mensen zich niet moeten ver
kijken op de uiteindelijke
winst door daar bijvoorbeeld
nieuwe investeringen op te
bouwen. De jaren zeventig met
alle toen, naar later bleek, niet
juist voorgespiegelde salaris
ontwikkelingen hebben heel
wat mensen in negatieve zin
wijzer gemaakt. Voor mensen
die nu een hypotheek afsluiten
blijft het onmogelijk een ga
rantie te geven dat er in een
looptijd van 30 jaar niets ver
andert aan de regeling voor
hypotheekaftrek. Wie zegt dat
komende kabinetten om wat
voor reden dan ook (milieu-in
vesteringen) tóch niet gaan
knabbelen aan de aftrek. En
juist met de spaarhypotheek
wordt de flexibiliteit om over
te schakelen minder.
Einhaus meent dat voor dit
moment in Westeuropees ver
band ons land met de nieuwe
spaarhypotheek er in ieder ge
val zeer gunstig uitspringt.
Omringende landen kennen al
die belastingvoordelen niet.
Maar we moeten ons volgens
hem niet verbeelden dat de
omringende landen langza
merhand het Nederlandse
voorbeeld zullen volgen. Ein
haus verwacht eerder het om
gekeerde naarmate de eenwor
ding van (West-)Europa gestal
te krijgt.
Woonlasten
In Nederland schommelt het
aandeel van de woonlasten op
het netto-inkomen voor de.
meeste mensen tussen de twin
tig en dertig procent. Daaren
tegen ligt dat percentage in
West-Duitsland en Bélgië op
veertig procent en in Enge
land zelfs op vijftig procent.
En gehoord de geluiden van
een verder terugtredende
overheid en een Europese uni
formering zit het er volgens
Einhaus dik in dat Nederland
z'n gunstige voorhoede-positie
zal zien verbleken. Een verder
optrekken van het huurwaar
deforfait en een minder gun
stige hypotheekaftrek zullen
volgens hem op termijn het
gevolg kunnen zijn.
Vooralsnog zorgt de spaarhy
potheek voor een impuls in de
hypotheekbranche. Er woedt
volgens Einhaus thans een
concurrentieslag die z'n weer
ga niet kent. Voor de klant zal
daarbij doorslaggevend zijn in
hoeverre de hypotheekmake
laar ook op langere termijn de
klant niet raad en daad ter zij
de kan staan en deze zich niet
door het eerste gewin van de
wijs zal laten brengen.
JAN TER HAAR
Unieke samenwerking
De accountantsdienst van de gemeente Hilversum krijgt bij druk
te ondersteuning van VB Accountants en VB krijgt bij overbezet
ting van Hilversum hulp van de gemeentelijke accountantsdienst.
Een dergelijke samenwerking is in Nederland nog niet eerder
voorgekomen. Het opvallend grote samenwerkingscontract lijkt
in goede handen bij (v.l.n.r.) H. 't Hoen (Hilversum), A. Vergeer
(VB), burgemeester Kraayeveld van Hilversum en K. de Jong
(VB).
FOTO: DIJKSTRA
NOBELPRIJSWINNAAR FRIEDMAN:
SAN FRANCISCO De
ergste vijand van het
bedrijfsleven is het
bedrijfsleven zelf. Het
maakt precies dat kapot
wat het wil bereiken.
De enige groepen die nog
kortzichtiger zijn dan het
bedrijfsleven zijn de beleggers
van Wall Street, die nooit
meer dan twee uur ergens
aandacht aan schenken, en de
regering in Washington, die
nooit verder kijkt dan twee
jaar. Nobelprijswinnaar Mitlon
Friedman deed deze kernach
tige uitspraken gisteren op een
bijeenkomst van Amerikaanse
bedrijfseconomen. Het
bedrijfsleven heeft volgens
hem een protectionistisch be
leid gestimuleerd. De klachten
van de Amerikaanse staalin
dustrie hebben geleid tot in-
voerbelemmeringen voor bui
tenlands staal. Die hebben
echter alleen geresulteerd in
hogere prijzen in de Verenigde
Staten en een grotere hoeveel
heid buitenlands staal op de
Amerikaanse markt. Voorts
noemde Friedman de onge
rustheid over het Amerikaan
se handels- en begrotingste
kort overdreven. De VS heb
ben een handelstekort door de
hoge Japanse investeringen.
De Japanners zien dat de ren
tabiliteit van hun investerin
gen in de VS hoger is. Fried
man vroeg zich af of dat een
teken van zwakte van de VS
en kracht van Japan is of an
dersom.
Vertrek zaterdag 14 oktober
Wie kent deze stad niet? Is het de Seine,
of zijn het de majestueuze boulevards die
de stad, ondanks het immens drukke ver
keer, haar vriendelijke gezicht geven?
Eén ding is zeker: Parijs verveelt nooit!
Van ongeveer 13.00 uur tot 01.00 uur
kunt u op eigen gelegenheid deze stad
gaan (her)ontdekken.
TELEFOON 070-190882
Vertrek uit Gouda 07.00 uur en Den Haag
07.30 uur. Terugkomst op zondagochtend
om ongeveer 07.00 uur.
DEVENTER Bij het ver
pakkingsconcern Thomassen
Drijver Verblifa (TDV) drei
gen opnieuw stakingen. De
leden van de vakbonden zul
len zich hierover in de twee
de week van oktober uitspre
ken. Met de acties willen de
vakbonden voorkomen dat
bij TDV zo'n 1500 arbeids
plaatsen verloren gaan.
Noteringen van woensdag 27 september
dividend over
88 4.70k d.
88 1.60
88/7.50
88 2.80
86/87 5% St.
88 2.55
88/5.20
88/5.-
ho dd
115.40 20/9
145.50 24/8
157.30 27/4
46.708/8
166.70 20/9
59.30 17/8
95.208/8
f79.00 25/9
160.50 21/6
74.40 19/4
80.30 26/9
61.005/6
140.00 13/9
142.50 2/6
83.00 8/9
51.50 8/9
40.90 3/1
154.00 5/4
122.004/7
128.00 26/6
113.50 21/8
89.7012/9
56.80 17/8
61.50 12/6
154.30 13/9
74.508/9
286.00 17/8
97.90 19/9
108.00 19/4
337.5022/9
151.80 26/6
48.60 21/9
114.0011/9
82.8523/5
114.40 11/9
la dd
89.90 27/2
89.203/1
140.30 10/7
40.20 26/5
156.30 3/1
46.50 19/5
75.00 18/5
132.50 21/3
115.00 2/1
57.102/1
61.50 20/3
52.50 27/9
105.102/1
115.60 6/2
62.202/3
28.302/1
32.20 18/7
110.80 24/5
72.301/2
80.50 3/1
77.0011/1
67.00 20/3
41.60 20/1
45.70 11/1
113.903/1
58.00 17/5
*188.00 2/1
52.706/1
78.002/1
277.00 2/1
103.70 11/1
34.102/1
97.102/1
76.202/1
92.40 2/1
60.30 31/5
25.80 2/1
117.403/1
86.50 13/2
33.1023/8
76.80 27/2
36.172/1
orco bank c 70.70
calvèc 1033.001 1
caJve6pr 5875.00B 5
caJve 6 pr c 5875.00B 5
cenler pa c 64.50
83.50
6.90
3200.00B 3200.008
20.10 20.10
1250.00 1235.00
162500. 160500.
16300.0 11
17250.0 17250.0
33.70 33.50
00.00
82.00
11.20
435.50 435.50
285.00H
49.50 49.50
617.00 615.00
furness c 132.50
gamma hold 90.00
gamma h 5 pr 5.90
getronics 32.80
geveke 46.00
giessen 303.00
goudsmit 416.00
114,50
3,12
152,50
Oost.schlll.
Spaanse pes.
16,3& Griekse dr.
5,50 Finse mark
1,45 Joeg. dinar
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 25120 - 25620 25150 - 25650 onbewerkt
bewerkt 27220 27250 bewerkt
allied signal
american tel
chevron a
Citicorp
73 3/4 733/4
42 1/4 421/2
33 1/2 333/8
21 3/8 207/8
58 571/2
22 1/4 225/8
58 1/4 583/8
genl motors
genl public
1181/4 1171/4
44 3/4 441/2
50 7/8 511/8
553/8 551/2
47 1/8 481/8
40 1/2 401/4
545/8
52
52
51 1/8 507/8
63 3/4 643/8
54 7/8 553/4
24 7/8 243/4
71 5/8 711/8
mobil corp
royal dutch
utd technol
westingh el
woolworth
22 5/8
42 1/2
511/8
731/4
15 3/4
55 5/8
Damrak zakt
iets weg
AMSTERDAM Het leek er gistermorgen op, dat de Amsl
damse effectenbeurs ondanks de lagere dollar en een zwak V
Street zou kunnen standhouden. Dat was echter maar tijde
van aard, want na het middaguur begonnen veel koersen wej
zakken en ook Wall Street, dat bij opening de weg omhoog w
vond, kon daar niets aan veranderen. De stemmingindex m<
uiteindelijk dan ook meer dan een punt terug naar 196,9.
Akzo kon nog iets hoger beginnen maar sloot ƒ1,10 lager
ƒ142,10. Hoogovens raakte ƒ2 kwijt op 99, Unilever ƒ1 on
156,10 en Kon. Olie 1,40 op 146,30.
De omzet was met 1334 miljoen wat hoger dan maande w
aandelen namen ƒ723 miljoen voor hun rekening. De sta
fondsenmarkt begon voorzichtig lager, maar aan het eind var
dag waren sommige verliezen opgelopen tot rond een ha
punt.
Uit de gratie raakte Océ-van der Grinten, die nog eens
moest inleveren op 326. De uitgiftekoers van het tweede
ket staatsaandelen in DSM was met 125 lager dan was
wacht, maar het leidde niet tot grote koersdruk. De koers
het chemiefonds, waarin de staat nu definitief zijn meerderh
kwijtraakt, zakte twee kwartjes naar 127. Dit gebeurde bij 2
grote omzetten, die DSM onbetwist boven aan de lijst van mi
verhandelde fondsen bracht. Heineken moest 1,20 terug n
139,30.
CSM behoorde tot de weinige winnaars bij de grote fondsen
een vooruitgang van 1,70 op 80. Intematio-Müller won f
op 98,50.
