Kankeren is een miezerige
juiting van ontstemdheicT
VVD verliest leden
IWapenstilstand in
Arnhemse 'drugswijk'
ANP-journalisten
dreigen met actie
CDA'ers willen
Willibrord-zegel
Kok twijfelt aan
cijfers van Ruding
77INNENLAND
*1A
CcidócSomcwit
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1989 PAGINA 3
NV-project voor
;rugdringen van
utoverkeer
k1'!
MSTERDAM De Industrie-
»nd FNV start binnenkort samen
et enkele andere FN V-bonden
in project in het Rijnmondgebied,
•richt op het terugdringen van
woon-werkverkeer. In samen-
erking met de BV Openbaar
ervoer Jaarkaart willen de bon
kt in nagaan of door groepsvervoer
f ;t milieu kan worden ontlast,
nd; ;n van de voorstellen is het om-
tten van de woon-werkvergoe-
l ng in een openbaar vervoer jaar-
lart. Op die manier wil men be-
- iken dat meer mensen de auto
ten staan en bus of trein nemen
in en naar hun werk.
hebben gisteren tijdens een door de Neder
landse Vereniging van Journalisten (NVJ)
belegde vergadering besloten om 5 oktober
het werk neer te leggen van 12 tot 24 uur
indien de directie van het persbureau niet
toegeeft aap cao-eisen. Ook vrijdag 6 okto
ber willen de journalisten het werk neerleg
gen en wel van 10.00 tot 24.00 uur. De ANP-
journalisten en de NVJ hopen met deze ac
ties te bereiken dat de directie een loonsver
hoging van 3,5 procent opneemt in de eenja
rige CAO voor 1989. De onderhandelingen
voor de ruim 140 journalisten werden
eerder deze maand door de NVJ-delegatie
afgebroken. De NVJ heeft de directie een
ultimatum gestuurd, dat op 4 oktober mid
dernacht afloopt.
DEN HAAG De apostel Sint Willi-
brord verdient alsnog een Nederland
se postzegel als eerbetoon voor het
feit dat hij 1300 jaar geleden met elf
gezellen naar Friesland reisde. De
CDA-kamerleden Van der Burg en
Eversdijk dringen hier op aan bij mi
nister Smit (verkeer). Een verzoek
een speciale postzegel aan de eerste
bisschop van Utrecht te wijden ter
gelegenheid van de opening van het
St. Willibordjaar 4 en 5 november
aanstaande, is afgewezen. Dat ver
zoek is uitgegaan van de RK Kerk in
Nederland en de Raad van Kerken
vanwege het overlijden van Willi-
bord 1250 jaar geleden. De CDA'ers
willen daar het fijne van weten.
APK duurder door
milieukeuring
DEN HAAG De algemene pe
riodieke keuring (APK) voor
personenauto's wordt volgend
jaar fors duurder. Dit is het ge
volg van de uitbreiding van de
APK met een verplichte milieu
keuring, die enkele maanden ge
leden is aangekondigd. De kosten
van de nieuwe keuring komen op
15 a 30 gulden per keer. Deze ko
men bovenop de prijs van de
APK, die vorige maand steeg van
50 naar 85 gulden. Een keuring
gaat in het vervolg dus minimaal
100 gulden kosten. De vrijwillige
milieukeuring die geldt voor au
to's jonger dan vier jaar gaat een
tientje kosten.
CDA EN D66 BOEKEN FLINKE WINST
DEN HAAG Van de grote
politieke partijen boekt alleen
de VVD ledenverlies. Bij het
CDA spreekt men van een toe
loop van nieuwe leden: zo'n
zes- a zevenhonderd in de laat
ste drie weken. Bij de ledenad
ministratie van D66 is men
ronduit enthousiast.
„Het gaat uitstekend. We gaan
de laatste weken met sprongen
vooruit en naderen de tiendui
zend leden", aldus de admini
stratrice van D66. Bij de PvdA
wordt het ledental redelijk sta
biel genoemd. „Het schommelt
steeds rond de honderdduizend.
Tijdens de verkiezingscampag
ne is er eerder ledenwinst dan
verlies geboekt".
De ledenaanwas van CDA en
D66 staat in schril contrast met
het ledenverlies van de VVD.
Op de laatste teldatum (15 sep
tember) bedroeg het aantal le
den circa 66.000. De partij is
daarmee terug op een niveau
van vóór 1973, toen de VVD
68.414 leden telde.
De liberalen waren wat betreft
ledental op hun hoogtepunt in
1982. Met 102.888 leden werd
de omvang van het ledenbe
stand van de PvdA benaderd.
Sindsdien ging het bergaf
waarts. In vijf jaar tijd verloor
de partij een kwart van haar
leden en die daling zet zich nog
steeds voort. De partij troost
zich met één gedachte: in de ja
ren zestig schommelde het le
dental rond de 30.000.
,'v$TïTENSCHAPPERS EN SCHRIJVERS OVER DE SCHELDCULTUUR:
mf OTTERDAM „Schel
den is gezond". „Het doet
ien zeer; slaan zoveel te-
'Jeer". Die beweringen
)e( loeten voor het Studium
^ac enerale van de Erasmus
03 niversiteit van Rotter-
de doorslag hebben
een serie lezin-
n te organiseren over
le cultuur van het kan-
zeieren'.
.ie
je ier avonden lang zullen we-
schappers en auteurs zich
Jaten over schelden, vloe-
in ;n en kankeren in Neder-
Z( nd. Gisteravond vond in the-
Lantaren/Venster de eer-
one lezing plaats uit de cyclus
e, volgens de inleider, slechts
één doel heeft:„de noodzaak
aantonen van een nationale
Scheld-dag".
Schrijfster en columniste,
maar vooral feministe Renate
Dorrestein viel de eer te beurt
zich als eerste genodigde over
het thema te buigen. „Kanke
ren is een buitengewoon mie
zerige uiting vanontstemd
heid, die op grote schaal voor
komt en de kankeraar alleen
maar neerslachtiger maakt",
constateerde zij. Haar ervaring
is dat de ware kankeraar in
feite een min persoon is die
kankert, omdat hij bang is bij
het uiten van zijn onvrede de
volle laag terug te krijgen.
Wie weinig kankeraars kent
mag zich gelukkig prijzen, blij
kens de woorden van Dorres
tein. En zij kan het weten,
want ze kent er genoeg. „Kan
keraars zijn in ruime mate
aanwezig onder linkse journa
listen. Het lijkt wel of hun kri
tische levenshouding een niet
te torsen last is", aldus de
schrijfster. De linkse journalist
vlucht in gekanker, „terwijl
voor het verwerpen van de
maatschappelijke orde toch
meer nodig is dan dwarse
stukjes schrijven".
Ook menig kunstrecensent
gaat volgens Dorrestein ge
bukt onder een te hoge zuur
graad: „Het is het slag mensen
dat bij het bespreken van een
vegetarisch kookboek kritisch
opmerkt dat een recept voor
gebraden konijn ontbreekt".
Volgens de spreekster gaan
beide groepen kankeraars er
van uit dat een mening pas
een echte mening is als die
zwartgallig is. „Alles wat groot
is, emoties en gevoelens, is
verboden voor de kankeraar",
concludeerde zij.
Tirade
Trouwe Dorrestein-lezers zal
het niet verbazen dat haar ei
gen gekanker uitmondde in
een tirade tegen het verschijn
sel man. Dorrestein: „Eén op
de tien journalisten is vrouw,
bij de kunstcritici is dat één op
de zeven. Kankeren is dus
vooral een eigenschap van
mannen. Vreemd eigenlijk,
want vrouwen hebben toch
veel meer reden om te kanke
ren. Op mannen natuurlijk,
die verantwoordelijk zijn voor
alle kwaad in de wereld".
De verklaring voor die in
schikkelijke houding vindt
Dorrestein in het feit dat
vrouwen altijd geleerd hebben
dat een dame niet schreeuwt.
„Pas als de goede woorden
voor hét kwaad gevonden zijn,
kun je er korte metten mee
maken. Met dat zoeken zijn we
nu nog bezig. Maar we vorde
ren gestaag. Verkrachting bin
nen het huwelijk bijvoorbeeld,
heette vroeger nog gewoon
echtelijke liefde".
Tot haar grote ontsteltenis be
staan er tot op heden nog geen
mannenmoppen. „Mannen la
ten zich niet zo gemakkelijk
degenereren tot object. Zet een
grote foto in de krant van een
naakte vrouw en iedereen
denkt aan sex. Bij een zelfde
foto van een man denkt ieder
een alleen aan wat het is: een
Dorrestein besloot haar zie
dende betoog met een raad aan
alle vrouwen: „Maak mannen
tot object van spot, hoon, woe
de en begeerte. En laten we
eens wat akelige grapjes over
mannen verzinnen".
Angst
Na deze strijdkreten was het
de beurt aan de taalkundigen
T. Padmos en M. Bax om het
scheld.en te verklaren vanuit
culturele en historische ach
tergronden. Hun doorwrochte
analyse vond, gezien het aan
tal weglopers onder het hon
derd-tal toehoorders, aanzien
lijk minder interesse.
Aan de hand van historische
voorbeelden uit toneelstukken
toonden zij de functie van het
schelden aan. „Schelden lucht
op. Veel scheldwoorden liggen
in de sfeer van het taboe. Ze
verwijzen naar seksualiteit, zo
als het vaak gebezigde kloot
zak. Ook ziektes zijn populair,
vooral wanneer die gepaard
gaan met verwensingen:
„Krijg de tering!" is er een
voorbeeld van, aldus de we
tenschappers.
Schelden is volgens de beide
taalkundigen ontstaan uit de
behoefte tegenstanders angst
in te boezemen. Zo is dat nog
steeds bij dieren. Bij mensen
komen wij dat, zo zeggen Bax
en Padmos, enkel nog tegen
bij sportwedstrijden, al dan
niet in een gestyleerde vorm
als een „jell" bij de aanvang.
Conclusie van het tweetal
Een fikse scheldpartij tijdens arbeidsonlusten. De Erasmus Universiteit in Rotterdam wijdt vier
avonden aan schelden, vloeken en kankeren in Nederland.
FOTO: SP
luidde gisteravond dan ook dat
„het schelden als sociologische
uiting zijn langste tijd wel
heeft gehad".
Of die conclusie terecht is,
moet nog blijken. Mogelijk
wordt deze bestreden door één
van de volgende sprekers en
kankeraars. De geplande le
zingen zullen in elk geval nog
een aantal genoeglijke avon
den opleveren. Op 10 oktober
zal dr. H. Prick spreken over
schelden in de literatuur, aan
gevuld met een lezing van
R. Vroegindeweij over Rotter
damse vloeken. Op 24 oktober
behandelt prof. M. Brouwer
enkele massapsychologische
aspecten van het tekeergaan.
Zijn gast is die avond Anne-
marie Grewel. De cyclus
wordt op 21 november afgeslo
ten met een lezing van de sa
mensteller van het Nederlands
Scheldwoordenboek dr. Hans
Heestermans. Als hekkesluiter
treedt dan Hugo Brandt Cor-
stius op, die onder zijn vele
pseudoniemen het kankeren
en vloeken tot grote hoogten
deed en doet stijgen.
JEAN-PIERRE GEELEN
re
RNHEM In de Arn-
■smse 'drugswijk' Klaren-
lal is het de afgelopen
^acht vrij rustig gebleven.
egen de verwachting
tu!in ondermeer de politie
i bleven veel bewoners
luis. Wel trokken groep-
s opgeschoten jongeren
2 oor de wijk, die hier en
proberen ruiten in te
(ooien van leegstaande
panden, maar van rellen
was geen sprake. De poli
tie hoefde niet in te grij
pen.
Volgens de politie zijn aan het
begin van de avond enkele
ruiten van twee woningen in
gegooid. Het ging om panden
die overdag al grotendeels wa
ren dichtgetimmerd, nadat
wijkbewoners er eerder ver
nielingen hadden aangericht.
gedenkboek Rekenkamer
oningin Beatrix toont zich verheugd over het eerste exemplaar
n het gedenkboek dat zij heeft ontvangen uit handen van F.G.
ordes, de president van de 175-jarige Algemene Rekenkamer.
FOTO: ANP
n krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00
i 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
i bezorgd.
Wijkbewoners lieten gisteren
doorschemeren de voorkeur te
geven aan een tijdelijke wa
penstilstand. Vooral het harde
optreden van de politie en de
aanwezigheid van nogal wat
op rellen beluste jongeren uit
andere Arnhemse wijken zijn
daarvan de oorzaak.
De gemeente Arnhem heeft
inmiddels een reeks maatrege
len aangekondigd tegen de
drugsoverlast. Gisteren is al
een begin gemaakt met de
sloop van een groot aantal
schuren waar verslaafden
veelvuldig verblijven. Daar
naast wordt met de werkgroep
Klarendal overlegd over de
mogelijkheid in de wijk een
politie-hulppost te vestigen.
Arnhem krijgt de komende ja
ren tachtig extra agenten. Een
deel daarvan zou naar Klaren
dal kunnen.
De gemeente Arnhem heeft
verder overleg gevraagd met
de ministeries van justitie en
wvc. Arnhem heeft al geruime
tijd geleden subsidie gevraagd
en voor een huiskamerproject
voor drugsverslaafden. Die is
inmiddels toegewezen, maar
wordt over een aantal jaren
uitgespreid. Arnhem wil nu
echter dat staatssecretaris Dees
van wvc zo snel mogelijk met
die subsididie over de brug
komt. B en W verwachten bo
vendien dat het instellen van
een gedoogzone voor heroïne-
prostituées de problemen in
Klarendal verder zullen ver
minderen.
Gisteren meldde zich één
drugsdealer vrijwillig bij de
politie. Na de acties van de be
woners was de grond hem te
heet onder de voeten gewor
den.
De twee mannen die ervan
worden verdacht een 30-jarige
agent maandagnacht zwaar
aan zijn hoofd te hebben ver
wond met een steen, zijn gis
teravond aangehouden.
Vanochtend is ^bn begin gemaakt met de afbraak van schuurtjes
in de wijk Klarendal waar veel drugsverslaafden zich ophouden.
•DE KNOLLEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG PvdA-lei-
der Kok houdt vol dat de
terugdringing van het fi
nancieringstekort tot vijf
procent volgend jaar niet
voldoende is onderbouwd
door het demissionaire ka-
binet-Lubbers. „Ik ben
het eens met Lubbers dat
het regeringsbeleid finan
cieel solide moet zijn,
maar dat kan alleen maar
als we beginnen op een
basis die niet al te drassig
is", aldus Kok gisteravond
na afloop van de formatie-
besprekingen.
Eén van de belangrijkste pro
blemen die PvdA en CDA in
de komende kabinetsperiode
moeten oplossen is het verschil
in overheidsuitgaven. De
PvdA wil het kabinet de ko
mende vier jaar ongeveer zes
miljard meer laten investeren
dan het CDA wenselijk acht.
De sociaa-democraten vinden
betere voorzieningen voor on
derwijs, infrastructuur en
openbaar vervoer van essen
tieel belang voor de economi
sche ontwikkeling. Daarom
vindt Kok het des te meer van
belang dat er allereerst een
goed financieel fundament
wordt gelegd.
CDA-onderhandelaar De
Vries weersprak de suggestie
van Kok dat het financierings
tekort (drie miljard) hoger zal
uitvallen dan CDA-minister
Ruding in de Miljoenennota
aankondigt. „Misschien valt
het financieringstekort vol
gend jaar door wat incidentele
factoren iets hoger uit. Maar
dat risico loopt een kabinet al
tijd", aldus De Vries.
Ook gisteren werd niet echt
duidelijk in welk stadium de
kabinetsformatie zich bevindt.
Officieel hielden de gespreks
partners zich opnieuw bezig
met het inventariseren van de
problemen en het opstellen
van een agenda. Vandaag was
de laatste mogelijkheid voor
de fractievoorzitters om 'agen
dapunten' aan te dragen. Maar
in de PvdA-fractie houdt men
er rekening mee dat Lubbers,
Kok en De Vries geen agenda,
maar meteen een compleet uit
gewerkt sociaal-economisch
akkoord op tafel zullen leggen.
Daarna zou dan „alleen nog"
over een aantal immateriële
punten, zoals euthanasie en
commerciële televisie, gespro
ken hoeven te worden.
(ADVERTENTIE)
ZWIJNDRECHT
ZATERDAGAVOND 30 SEPTEMBER EN ZONDAG 10KTOBER
RIJDEN ER GEEN TREINEN TUSSEN
ZWIJNDRECHT EN DORDRECHT.
NS bouwt aan de toekomst door o.a. knel
punten op te heffen. Zo wordt de spoorbrug
over de Oude Maas vernieuwd, zodat
schepen en treinen elkaar minder gaan
hinderen.
Hierdoor rijden er geen treinen op zaterdag
30 september na 18.00 uur en zondag
1 oktober de gehele dag tot maandag
2 oktober 04.00 uur tussen Zwijndrecht en
Dordrecht. Daarom is er een speciale bus
verbinding tussen Zwijndrecht en Dordrecht
en worden treinen omgeleid.
We hopen dat u begrip hebt voor het tijde
lijke ongemak. In de folder bij het loket staat
alles duidelijk beschreven. ^-vx.
Van der Weg:
„Wij veroorzaken
geen loongolf"
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM De In
dustriebond FNV gaat de
komende cao-onderhan
delingen in met een loon
eis van vier procent. De
resterende loonruimte,
zo'n twee procent, wil de
bond aanwenden voor
maatregelen op het gebied
van werkgelegenheid,
emancipatie, arbeidsom
standigheden, milieu en
medezeggenschap.
Volgens voorzitter B. van der
Weg zijn de eisen van zijn
bond „alleszins redelijk en be
slist niet bovenmatig. Boven
dien is de helft nodig als com
pensatie voor de verwachte in
flatie. Hoe dan ook, we blijven
binnen de loonruimte en ver
oorzaken geen loongolf".
Tijdens de presentatie van de
nota arbeidsvoorwaardenbe-
leid in Amsterdam zei Van der
Weg verder dat een looneis de
enige manier is om de werkge-
vers „los te schudden uit hun
metaalmoeheid". „Steeds weer
blijkt dat aan werkgeverszijde
niets kan. Er is geen enkele
afspraak waar dan ook over
mogelijk. Men leunt achter
over en verwacht dat loonma
tiging vanzelf gaat. Men wil
zelfs de werktijden weer gaan
verlengen en dat alles tegen
het licht van uit de pan rijzen
de winsten. Daarom hebben
wij besloten het accent op loon
te leggen", aldus Van der Weg.
De industriebond is alleen be
reid op haar eisen terug te ko
men als er tussen overheid,
werkgevers en werknemers
afspraken worden gemaakt
over een volledig herstel van
de koppeling en een concreet
werkgelegenheidsbeleid. „Ge
beurt dat niet, en die kans is
zeer groot, dan heeft het geen
zin om de loonruimte te laten
zitten. Daar wordt immers
geen uitkeringsgerechtigde be
ter van", aldus Van der Weg.
De bond is bereid om de leden
te vragen in te stemmen met
een premieverhoging zodat de
bovenwettelijke uitkeringen in
de industriële sectoren kunnen
worden verhoogd. Dat een for
se loonsverhoging leidt tussen
een grotere afstand tussen de
salarissen bij de overheid en
die in het bedrijfsleven, neemt
de bond voor lief.
Eind december starten de eer
ste cao-rondes in de metaal, la
ter volgt het overleg in de an
dere sectoren en bedrijven. In
totaal moeten 250 van de 310
cao's waarbij de industriebond
is betrokken, worden ver
nieuwd. Het betreft de ar
beidsvoorwaarden van ruim 1
miljoen werknemers. De leden
bespreken de cao-voorstellen
de komende maand, waarna
de bondsraad het pakket op 8
november definitief vaststelt.
