ABP bepleit forse
premieverhoging
Bod op MGM/UA
gJEHEMl
Durfkapitaal voor metaalbedrijven
Surséance Co-op slaat in als een bom
Postbank-
personeel
onder
bank-cao
Dreigend tekort aan herenkappers
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
ftzkUeSouoont
DONDERDAG 14 SEPTEMBER 1989 PAGINA
Proef met
retourshop
DEN HAAG Het Cen
traal Bureau Levensmidde
len gaat na of het mogelijk
is speciale retourwinkels op
te zetten. In deze winkels
kunnen consumenten aller
lei (statiegeld-)verpakkin-
gen inleveren. Als de uit
komsten van een onderzoek
bevredigend zijn, start in de
loop van volgend jaar een
praktijkproef met een 're
tourshop'. Gedacht wordt
aan het laten inleveren van
flessen, eenmalige glazen
verpakkingen, blik, plastic
en bijvoorbeeld batterijen.
WINST JAGUAR
FORS OMLAAG
LONDEN Jaguar, de Britse fa
brikant van luxe auto's, heeft zijn
winst zien kelderen. In de eerste
zes maanden van dit jaar behaalde
de onderneming een winst voor
belastingen van 1,4 miljoen pond
(4,85 miljoen gulden) tegen 22,5
miljoen pond (78 miljoen gulden)
in dezelfde periode van vorig jaar.
Het resultaat is slechter dan de
meest pessimistische verwachtin
gen. Op grond van stakingen en de
slechte verkoop in de Verenigde
Staten was wel een sterke daling
van de winst verwacht, maar lager
dan zeven miljoen pond gingen de
ramingen niet. In de eerste helft
van dit jaar verkocht Jaguar over
de hele wereld 24.700 auto's.
Rotterdam speelt met economie
in Econocenter
ROTTERDAM Om aan de economie deel te nemen
hoef je geen diploma's te hebben. Dat is het motto
van het Econocenter in Rotterdam, dat volgend voor
jaar zijn poorten zal openen. Het Econocenter wil
mensen op een speelse manier kennis laten maken
met de basismechanismen die in de economie een rol
spelen. Gisteren werden in Rotterdam de plannen
voor het Econocenter gepresenteerd. Het initiatief tot
het Econocenter werd genomen door de gemeente
Rotterdam, het bedrijfsleven (Kamer van Koophan
del) en de Erasmus Universiteit. Daarnaast is een
aantal sponsors aangezocht. Het is de bedoeling dat
het Econocenter toegankelijk is „voor mensen van 9
tot 99", zei directeur J. Dogterom. In het hele cen
trum kunnen mensen door het meedoen aan bepaalde
spelsoorten de economie „beïnvloeden". Op die ma
nier kunnen zij zelf onderzoeken hoe het economi
sche spel in elkaar steekt. Een bezoek aan het cen
trum duurt ongeveer twee uur en kost acht gulden.
Samenwerking
Unigro en
Westduitse Spar
HOUTEN Unigro en de West
duitse Spar-organisatie gaan sa
menwerken. Unigro zal 50.000
aandelen in de Westduitse Spar
verwerven van nominaal 50 mark
per aandeel. Spar zal 28.000 aande
len van elk 10 gulden nominaal
verwerven in de Beheers- en Be
leggingsmaatschappij BBM waarin
Unigro haar Sparbelangen in Ne
derland heeft ondergebracht. Spar
levert aan 7300 winkels in de
Bondsrepubliek en Unigro aan
1200 in Nederland.
Londen nog grootste
valutamarkt
LONDEN De valutamarkt in
Londen is nog steeds de grootste
ter wereld, vóór die van New
York en Tokyo. In Londen werd
in april van dit jaar gemiddeld
187 miljard dollar per dag omge
zet tegen 129 miljard in New
York en 115,2 miljard in Tokyo,
zo blijkt uit een rapport van de
Britse centrale bank. Ten opzich
te van april 1986 is de omzet in
Londen meer dan verdubbeld.
Op de Nederlandse valutamarkt
is in april van dit jaar een omzet
bereikt van 323 miljard dollar of
ruim 16 miljard dollar per werk
dag. Het overgrote deel bestond
uit interbancaire transacties.
(Van onze financieel-
economische redactie)
DEN HAAG Het Alge
meen Burgerlijk Pen
sioenfonds, het grootste
pensioenfonds van ons
land, vindt dat het kabi
net de pensioenpremie
keer op keer te laag vast
stelt.
In het vanmorgen in Den
Haag gepresenteerde jaarver
slag 1988 stelt het ABP dat het
premieniveau ontoereikend is
om de financiering van de
ambtenarenpensioenen op de
langere termijn veilig te stel
len. De balans van inkomsten
en uitgaven geeft dit jaar we
derom een tekort te zien van
18 miljard gulden.
Ook in voorgaande jaren
waarschuwde het fonds voor
de gevolgen van te lage
premies. Desondanks besloot
minister Van Dijk van binnen
landse zaken dit jaar opnieuw
de ABP-premie te verlagen
naar 8,3 procent, ten gunste
van de overheidsfinanciën.
Volgens het fonds is het drin
gend noodzakelijk dat de pre
mie verhoogd wordt naar ten
minste 13,3 procent.
Het totaal belegd vermogen
van het ABP bedroeg vorig
jaar 145 miljard gulden. Het
geld is voor het overgrote deel
(131,9 miljard) belegd in lenin
gen en effecten. Het overige
zit voornamelijk in onroerend
goed. Sinds 1 maart 1988 mag
het fonds vijf procent van zijn
vermogen in het buitenland
beleggen. Het ABP vindt dit te
weinig en bepleit in het jaar
verslag een ruimere beleg
gingsmogelijkheid in het bui
tenland. „Mede gegeven de be
perkte omvang van de Neder
landse markt, is binnen enkele
jaren een verruiming van de
beleggingsmogelijkheid in het
buitenland noodzakelijk", al
dus het jaarverslag.
In zijn eerste jaar op de bui
tenlandse markt belegde het
fonds 551 miljoen in aandelen
en 126 miljoen in onroerend
goed. Het ABP erkent dat het
hogere rendement dat mag
worden verwacht van (buiten
landse) zakelijke waarden ge
paard zal gaan met grotere
schommelingen. Voor een
fonds met een lange tijdshori
zon, zoals het ABP bij uitstek
is, is dit geen onoverkomelijk
probleem, aldus het verslag.
Het ABP is steeds vaker be
trokken bij de financiering
van de woningbouw, infra
structurele projecten en groot
scheepse stadsvernieuwing.
Vooral nu het rijk in veel ge
vallen niet meer de volledige
financiering van deze projec
ten op zich neemt, maar deze
uitvoert en financiert in sa
menwerking met bedrijfsleven
en institutionele beleggers, de
zogeheten privaatpublieke sa
menwerkingsvormen. Volgens
het jaarverslag schept dit kan
sen maar ook bedreigingen in
de sfeer van politieke risico's.
Als voorbeeld wordt de bouw
van het stadhuiscomplex in
Den Haag genoemd.
KAASMARKT WOERDEN (13-9)
De aangevoerde 40 partijen brachten
voor 1e kwaliteit een prijs op van
8,55-9,15 gulden per kg, voor extra
plus zware kwaliteit werd tot 10,25
betaald en voor tweede kwaliteit 8,15.
De handel was goed.
VEEMARKT DEN BOSCH (13-9)
Prijzen slachtrunderen per kg ge
slacht gewicht zonder nier en slotvet,
inklusief BTW (Volgens PVV): Aan
voer slachtrunderen 1521, waarvan
mannelijk 219. Mann. Super 9,15-
10,25. Mann. extra kwal. 8,50-9,15.
Mann. 1e kwal. 7,80-8,50. Handel re
delijk en prijzen prijshoudend. Mann.
2e kwal. 6,85-7,80, Mann. 3e kwal.
6,40-6,85. Handel redelijk en prijzen
prijshoudend. Vrouwelijk Super
10,25-12,25. Vrouwel. extra kwal.
8,60-10,25. Vrouwel. 1e kwal. 7,65-
1 8,60. Handel redelijk en prijzen gelijk.
Vrouwel. 2e kwal. 6,80-7,65. Vrouwe
lijk 3e kwal. 6,20-6,80 en worstkwali-
teit 5,95-6,60. Handel redelijk en prij-
zen gelijk.
Gebruiksrunderen per stuk inklusief
BTW: Aanvoer gebruiksrunderen 878,
waarvan graskalveren 183. Melk- en
kalfkoeien 1e soort 2025-3100, 2e
soort 1600-2025. Handel rustig en
prijzen gelijk. Melkvaarzen 1e soort
1750-2250 en 2e soort 1475-1750.
Handel flauw en prijzen gelijk. Kalf-
vaarzen 1e soort 2150-3150 en 2e
soort 1800-2150. Handel flauw en
prijzen iets lager. Guste koeien 1e
soort 1800-2200 en 2e soort 1400-
1800. Handel flauw en prijzen iets la-
Enterstieren 1175-2050. Handel rus
tig en prijzen gelijk. Pinken 1250-
1950. Handel rustig en prijzen gelijk.
Graskalveren 950-1400. Handel flauw
en prijzen iets lager.
Vleeskalveren per kg levend gewicht
inclusief BTW: Aaanvoer vleeskalver
en 33. Vleeskalveren 2e soort 6,35-
7,25, 3e soort 5,25-6,35. Handel re
delijk en prijzen iets hoger.
Nuchtere kalveren voor de mesterij,
inklusief BTW: Aanvoer roodbont
893. Stierkalveren extra kwaliteit 720-
890, 1e kwaliteit 590-720 en 2e kwali
teit 415-590. Handel traag en prijzen
iets lager. Vaarskalveren extra kwali
teit 440-555, 1e kwaliteit 315-440, 2e
kwaliteit 270-315. Handel traag en
prijzen lager Aanvoer zwartbont 489.
Stierkalveren extra kwaliteit 615-715,
1e kwaliteit 515-615, 2e kwaliteit 335-
515. Handel traag en prijzen lager.
Vaarskalveren extra kwaliteit 385-
440, 1e kwaliteit 300-385 en 2e kwali
teit 260-300. Handel traag en prijzen
lager. Aanvoer vleesrassen 126.
Vleesrassen 1e kwaliteit 700-925 en
2e kwaliteit 525-700. Handel traag en
prijzen lager.
Varkens per kg levend gewicht, inklu
sief BTW: Aanvoer slachtvarkens 819.
Slachtvarkens 3,45-3,60, zeugen ex
tra kwaliteit 3,33-3,43, 1e kwaliteit
3,23-3,33 en 2e kwaliteit 3,13-3,23.
Handel traag en prijzen lager.
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht inklusief BTW: Aan
voer 1327. Slachtschapen 3,70-5,40.
Handel flauw en prijzen gelijk. Ooien
tot 20 kg 8,15-8,90. Ooien boven 20
kg 6,90-8,15. Rammen tot 22 kg
8,40-9,15. Rammen 22-25 kg 7,90-
8,90. Handel flauw en prijzen prijs
houdend. Rammen boven 25 kg 7,55-
8,30. Handel traag en prijzen lager.
Slachtschapen en lammeren per stuk
inklusief BTW: Slachtschapen 140-
175. Ooien tot 20 kg 155-170. Ooien
boven 20 kg 150-185. Rammen tot 22
kg 155-190. Rammen 22-25 160-215.
Rammen boven 25 kg 170-210.
Gebruiksschapen en lammeren per
stuk inklusief BTW: Aanvoer 807
stuks. Weidelammeren 100-160. Han
del flauw en prijzen prijshoudend.
Aanvoer geiten en bokken 199. Gel
ten en bokken per stuk 20-60. Handel
flauw en prijzen prijshoudend.
Aanvoer totaal 7092 stuks.
WESTLAND-WEST
240-305. Bosradijs S
torn 62-88. Courgette 48-180. Komk.
lang 44-44. Komkommers 28-111.
Marrows 19-30. Nat. Ijsbergsla 64-72.
Ogenmeloen 140-320. Paprika super
190-275, RD 85 super 260-360. Ra
dijs 29-29, zakje 30-41. Rettich 15-
130. Sla super 13-21, sla 21 18-35.
Snijbonen 310-480. Tomaten A super
154-288, vl. torn BB super 160-253.
Alicante 280-760. Ananasmeloenen
60-230. Andijvie 40-50. Aubergines
kg 130-130.
KLM en Arke
voor
300 miljoen
samen op reis
HOEVELAKEN De KLM
en de Enschedese touroperator
Arke zijn voor de komende
drie jaar een samenwerkings
verband aangegaan op het ge
bied van de zogenaamde ITé-
reizen voor vakantiegangers
en zakenmensen.
In tegenstelling tot charterva
kanties wordt bij Ité-reizen
voor een gereduceerd tarief
van een lijndienst gebruik ge
maakt en is daaraan een ver
blijf in het gekozen land ge
koppeld. Met dit gezamenlijke
project is 300 miljoen gulden
gemoeid. Bij de presentatie
van het zomerprogramma 1990
in december komt Arke op de
reismarkt met een aantal bro
chures waarin Ité-reizen naar
honderden bestemmingen in
alle werelddelen worden aan
geboden. De vluchten zullen
exclusief door de KLM wor
den uitgevoerd. De introduktie
van dit monster ITé-program-
ma zal worden ondersteund
door een intensieve, landelijke
publiciteitscampagne.
Arke, dat ook in de toekomst
voor zijn charter-vakantierei
zen blijft samenwerken met
andere luchtvaartondernemin
gen, verwacht dat door de sa
menwerking met de KLM de
kwaliteitbewuste consument
beter dan voorheen zijn keuze
uit het Ité-aanbod zal kunnen
maken.
Op het gebied van individuele
reizen voor vakantiegangers
en zakenlieden zijn reeds eni
ge touroperators, waaronder
Holland International en Ho
telplan, op beperkte schaal ac
tief.
Digital zwaait met vertrek
premies Digital Equipment
Corporation, de op een na groot
ste computerproducent van de
Verenigde Staten, wil 4000 ba
nen schrappen. De onderne
ming heeft in haar 31-jarige be
staan nog nooit iemand hoeven
ontslaan en wil dat graag zo
houden. Het concern biedt veer
tig tot 104 weken loon in ruil
voor een vrijwillig vertrek. De
vertrekpremie is aangeboden
aan 700 werknemers binnen de
VS. Degenen die er geen ge
bruik van maken worden waar
schijnlijk overgeplaatst.
Scheepslift
De dirigent van een fanfare-orkest begeleidde gisteren de tewaterlating via een scheepslift van de be
kende Nederlandse onderzeeër Walrus. De nieuwe scheepslift bij RDM te Rotterdam maakt het mogelijk
alle bouw- en onderhoudswerkzaamheden aan onderzeeërs gelijkvloers en overdekt uit te voeren. Dat
werkt efficiënter dan de 'ouderwetse' dokken en spaart kosten uit. foto: anp
RIJSWIJK Het bedrijfs
pensioenfonds voor de Me
taalnijverheid BPMN en de
Intercapital Investment
Groep in Hoofddorp hebben
twee fondsen opgericht die
zich gaan bezig houden met
het beschikbaar stellen van nieuwe fondsen in jonge
durfkapitaal aan de metaal- veelbelovende bedrijven in
nijverheidsbranche. De fond- de metaalnijverheid die ei
sen starten met een kapitaal ders niet aan kapitaal kun-
van 15 miljoen, wat later nen komen, zullen veelal
kan oplopen tot 30 miljoen, tussen de 800.000 en de 1,5
De deelnemingen van de miljoen belopen.
Eén van de 2200 filialen van het 125 jaar oude Westduitse detailhandelsconcern Co-op. foto: epa
FRANKFURT Het
nieuws dat het Westduitse
detailhandelsconcern Co-
op uitstel van betaling
heeft aangevraagd is in de
Bondsrepubliek Duitsland
ingeslagen als een bom.
Direct na de bekendmaking
zijn de grote leveranciers ge
stopt met het afleveren van
hun waren. „Het is geen sursé
ance, het is een faillissement -
de zaak is kapot". „Redden
wie zich redden kan" en „we
overleggen hoe we al gelever
de waren kunnen terugkrij
gen", luidden de reacties.
Co-op bestaat 125 jaar. In de
overeenkomst met de 2200 fili
alen is een clausule opgeno
men die de huurders van de
winkelpanden in geval van
surséance van betaling of fail
lissement de mogelijkheid
biedt met directe ingang de
huurovereenkomst op te zeg
gen. Al in februari, toen het
eerste reddingspan voor Co-op
werd voorgelegd, werd ge
waarschuwd voor een ketting
reactie als een van de huur
ders zijn contract opzegde.
Alle huurders zullen dan hun
overeenkomst annuleren om
dat de branchegenoten staan
te trappelen om de panden te
gen een hogere prijs per vier
kante meter over te nemen, zo
werd toen gezegd.
Branchekenners hebben al ge
zegd dat de'grote detailhandel
concerns „als gieren in de
startblokken staan" om de su
permarkten van Co-op over te
nemen. Enkele grote ketens
hebben in bepaalde gebieden
in de Bondsrepubliek nog geen
vestiging, maar willen dat
maar al te graag. Sinds enkele
jaren is het in de Bondsrepu
bliek verboden om „in het
weiland" een grote super
markt neer te zetten.
Het is niet uitgesloten dat de
surséance voor Co-op wordt
opgeheven, zo heeft de voor
zitter van de raad van com
missarissen van het Westduitse
concern, Hans Friderichs, in
middels gisteren laten weten.
Hij sluit evenmin uit dat het
mogelijk blijft om met de ban
ken buiten de rechter om tot
overeenstemming te komen.
Als het tot een faillissement
komt wordt het het grootste in
de geschiedenis van de Bonds
republiek. Volgens Friderichs
zijn de problemen te wijten
aan fouten i-n het verleden. De
aanleiding van de surséance
ligt in de in augustus vastge
stelde schulden van 2,6 miljard
mark. De huidige situatie biedt
geen rechtvaardiging uitstel
van betaling aan te vragen. De
omzet tot en met augustus is
ongeveer even groot als in de
zelfde periode van vorig jaar
en Co-op beschikt over liquide
middelen van ongeveer 200
miljoen mark, aldus Fride
richs.
De Nederlandse houders van
obligaties Coopag Finance BV,
die zich hebben verenigd, heb
ben laten weten verontrust te
zijn over de surséance. Ze zijn
bang dat de betaling van rente
en aflossing op de obligaties,
gegarandeerd door Co-op, in
gevaar komt. De vereniging
beraadt zich op gerechtelijke
stappen tegen de Amro Bank,
die de uitgifte van de obliga
ties heeft geleid.
BEVERLY HILLS Er is een bod van 1,2 miljard dollar uitge
bracht op MGM/UA, een van 's werelds grootste ondernemin
gen in de amusementssector. Door wie het bod is uitgebracht wil
MGM/UA niet vertellen, wel dat het gaat om een aan de beurs
van New York genoteerde onderneming. Als mogelijke bieders
werd gespeculeerd over Paramount Communications, Walt Dis
ney, Sony en 20th Century Fox, een dochteronderneming van
News Corp. MGM/UA is voor 83 procent in handen van de za
kenman Kirk Kerkorian. Hij zou 23,16 dollar per aandeel ont
vangen. De rest van de aandelen wordt later tegen dezelfde prijs
gekocht.
Het Amerikaanse amusementsconcern Walt Disney is begonnen
met zijn campagne om in Europa aandelen in het pretpark Euro
Disneyland te verkopen. Het concern zal 51 procent van het 3
miljard kostende park, dat op dertig kilometer ten oosten van
Parijs wordt aangelegd, aan beleggers aanbieden.
AMSTERDAM De directies
van de Postbank en de NMB,
die gaan fuseren, en de acht
betrokken vakbonden hebben
gisteren een akkoord bereikt
over het per 31 maart 1990 for
meel onderbrengen van het
Postbankpersoneel onder de
cao voor het bankbedrijf. Het
akkoord betekent dat de vak
organisaties definitief instem
men met de fusie van de twee
banken.
Voor de datum van 31 maart is
gekozen omdat de bank-cao op
1 april afloopt. Voorwaarde is
dat de werkgevers en bonden
die betrokken zijn bij de bank-
cao tot 1 januari 1991 de nodi
ge dispensaties verlenen voor
afwijkende bepalingen in de
cao-Postbank die nog enige
tijd van kracht blijven.
Op 1 januari 1991 moeten de
'geharmoniseerde' arbeids
voorwaarden, waarover in juli
al overeenstemming is bereikt,
gaan gelden voor het hele per
soneel (23.000 mensen) van de
combinatie Postbank/NMB.
De Postbank-cao loopt op 31
december 1989 af. Eerder op
de dag hadden de bonden van
overheidspersoneel met de di
rectie van de Postbank over
eenstemming bereikt over de
arbeidsvoorwaarden tot en
met 30 maart 1990. De salaris
sen van de Postbank-mede
werkers gaan op 1 januari blij
vend 0,5 procent omhoog en in
maart krijgen ze nog een een
malige uitkering van een half
procent van het bruto jaarsala-
Ook is afgesproken dat per 1
januari 1991 de arbeidsonge
schiktheidsregeling van de
nieuwe combinatie NMB-Post-
bank van toepassing zal zijn op
Postbank-medewerkers die na
30 maart arbeidsongeschikt
worden verklaard. Voor de be
trokkenen betekent dat een
verbetering. Volgens de Abva
Kabo is ook overeengekomen
dat het Postbankpersoneel bij
wijze van „aardigheidje"' 150
gulden contant krijgt of voor
100 gulden een NMB-aandeel
van 275 kan kopen.
SCHEVENINGEN Or
ganisaties van werkgevers
en werknemers in de kap
persbranche menen dat er
in de toekomst een tekort
aan gespecialiseerde he
renkappers ontstaat. De
meeste leerling-kappers
kiezen voor een opleiding
tot dameskapper. De vak-
raad voor het kappersbe-
drijf vindt dat er te weinig
jongens kapper willen
worden. Het zijn bijna al
leen meisjes die de oplei
dingen bevolken. Dat was
vroeger wel anders.
In 1930 was 77 procent van
alle werkenden in het kap
persvak een man, in 1987
was dat nog maar 13 procent.
Van de meisjes en jongens
die naar een kappersoplei
ding gaan, denkt bijna de
helft later een eigen zaak te
zullen beginnen. In de prak
tijk pakt dat anders uit. Een
maal in het vak werkzaam
heeft nog geen tien procent
plannen om voor zichzelf te
beginnen. Acht van de tien
werknemers zijn zeer en
thousiast over hun werk in
een kapsalon. Zij vinden het
afwisselend, creatief en ge
zellig. Als negatieve aspecten
van het vak noemen zij
slechte betaling, de hele dag
moeten staan, het werken
met irriterende vloeistoffen
en lange werkweken.
99.00 101.50
248.50 250.70
dordl 10 pr 276.50 279.00
dorp groep 44.50 44.70
335.00 339.00
emba 139.50 139.50
enraf-non c 54.70 54.50
eriks hold
fumessc
gamma hold 86.50
gamma h 5 pr 5.80
getronics 32.00 32.00
geveke 43.20 43.20
glessen 329.00 325.00
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 25550 - 26050 25670 - 26170 onbewerkt
bewerkt 27650 27770 bewerkt
Kon. Olie
en Bols vast
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs sloot gis
teren na een lagere opening en
een tijdelijk herstel in de mid
dag per saldo nagenoeg onver
anderd. De stemmingsindex
bleef op 196,1 precies gelijk
aan dinsdag. Een eerder op de
dag stevig verlies voor Hoogo
vens van 3,20 bleef beperkt
tot 1,50 op 92,50. Obligatie-
waarden lagen fractioneel la
ger.
Zeer vast in de markt lag Ko
ninklijke Olie. Bij hoge omzet
ten van 170 miljoen en meer
dan een miljoen stuks steeg de
koers bijna 3 naar 154,30.
Zeer vast lag het drankaan
deel Bols. De gunstige half
jaarcijfers werden beloond met
een winst van 6 op 163.
Verder lag bij de hoofdfondsen
Hunter Douglas gevraagd. Na
een hoogtepunt van 120 ver
liet het fonds de markt op
119,50 en dat betekende een
vooruitgang van 3. Eenzelfde
bedrag terug moest Océ-van
der Grinten op ƒ315 na dins
dag 8 te zijn opgelopen.
Ahold verloor 1,50 op
133,50.
Op de lokale markt werd
Flexovit aanhoudend ge
vraagd. Een aanvankelijk
avance tot 100 kon niet be
houden blijven maar het slot
van 98,50 betekende toch nog
een winst van ƒ3,90.
