Jenny Pisuisse blij met brieven van haar vader O NOS vraagt duidelijkheid Multatuliprijs voor Armando Laurèl Modefestival: Met Shows Die U Niet Mag Missen! KUNST £efclóe(Sou/UMit DINSDAG 5 SEPTEMBER 1989 PAGINA 16 Marijke van der Lugt overleden DEN HAAG De zangeres en pedagoge Marijke van der Lugt is zaterdag in haar wo ning in Den Haag op 70-jarige leeftijd overleden. De woens dag tevoren was zij het mid delpunt van een feest dat het Kroonstadkoor in Den Haag haar had bereid. Zij heeft het koor achttien jaar gedirigeerd. De begrafenis heeft donderdag- plaats in Netterden, waar zij haar jeugd doorbracht. Me vrouw Van der Lugt genoot als dramatisch sopraan vooral internationale bekendheid als zangeres in opera's en na 1965 vooral als vertolkster van de muziek van Wagner. Zij had sedert 1975 in Den Haag een privé-zangschool met twintig leerlingen. Ze had hoofdrollen bij de Ne derlandse Opera en bij Opera Forum voor zij in 1963 de eer ste Nederlandse zangeres was die in de arena in Verona op trad. Zij had de titelrol van La Giaconda van Ponchielli met als tegenspelers de tenor Carlo Bergonzi en Teresa Berganza. Haar internationale carrière bracht haar op de grote podia van de grote steden van West- Europa waaronder Covent Garden in Londen en de Staatsopera in Wenen. Het aanbod om dit terrein uit te breiden met Amerika sloeg ze af, omdat ze een gezin met vier kinderen had. Werk beeldende kunstenaars op 06-lijn DEN HAAG Van oktober tot en met februari kan in ons land werk van beel dende kunstenaars op een 06-lijn wor den beluisterd. Het is geluidswerk dat de eerste Nederlandse Geluidsgalerie biedt met elke maand een ander programma op 06-32032899, dat gemiddeld van vijf tot tien minuten duurt en 50 cent per mi nuut kost. Dit heeft de Stichting Kunststation maandag bekendgemaakt. Het project is een initiatief van deze stichting met als gangmakers de kunstenaars Heiner Holtappels uit Den Haag en Adriaan Netten uit Amsterdam. Voor de proef is 25.000 subsidie verkregen van de gemeente Amsterdam voor aanschaf van apparatuur, voor een bescheiden honorarium voor de vijf kunstenaars die er werk voor maken, voor de presentatie van elk nieuw programma, en voor andere noodzakelijke kosten als advertenties. In de loop van vijf maanden worden de resulta ten bekeken en de activiteiten zo nodig bijge steld. Uiteindelijk moet blijken of het initiatief, al dan niet in gewijzigde vorm door anderen, eventueel commercieel, kan worden voortgezet, aldus Holtappels. Het is de bedoeling dat de geluidsgalerie op de 06-lijn dag en nacht zeven dagen per week open staat. Van elke 50 cent per minuut gaat een kwartje naar de PTT. De andere helft wordt besteed aan uitvoering van het project Geluidsgalerie. Vijf kunstenaars zijn uitgeno digd speciaal voor het project een wérk te ma ken. Het zijn: Peter Zegveld en Peter Bogers, beiden uit Amsterdam, Holtappels uit Den Haag, Cas de Marez uit Rotterdam en Toine Horvers uit Tilburg. Simone Wiegel gaat naar Avro HILVERSUM Simone Wie gel stapt per 1 oktober over van Veronica naar AVRO. Zij gaat samen met Amanda Spoel en Tineke de Groot het mid dagprogramma AVRO Service Salon presenteren, dat ko mend seizoen op maandag en donderdag tussen 15.30 en 17.00 uur wordt uitgezonden. Simone Wiegel presenteerde bij Veronica onder meer het televisieprogramma Veronica Sport en het radioprogramma Nieuwsradio. Op donderdag 5 oktober maakt zij haar debuut in AVRO Service Salon. Conflict rond presentator Martin Gaus ZWOLLE Martin Gaus, presentator van het televisie programma .Dierenmanieren', is vandaag door de rechtbank president in Zwolle gehoord tijdens een voorlopig getuigen verhoor. Reden voor het getui genverhoor, aangevraagd door Gaus en de Stichting Dieren- raadsman, is een conflict dat is ontstaan tussen de producer van Dierenmanieren, The Production People uit Hilver sum, Gaus en de Stichting. The Production People eist ze- véft ton in verband met mon delinge toezeggingen rond de produktie van 36 afleveringen van het tv-programma voor hét seizoen 1989/1990 en ko mende jaren. De- TROS wil echter dat Johnde Mol de pro ductie overneemt. The Pro duction People heeft beslag la- teb leggen op de banksaldi van G^us en de Stichting. Om dit beslag opgeheven te krijgen hébben beide het voorlopig ge tuigenverhoor aangespannen. Uit de verhoren zou moeten blijken of inderdaad toezeg gingen gedaan zijn. Ozzy Osbourne voor de rechter wegens bedreiging LITTLE CHALFONT De zanger Ozzy Osbourne (40) is gisteren door het Britse ge rechtshof beschuldigd van het met de dood bedreigen van zijn vrouw Sharon (37). Os bourne, de voormalige zanger van de groep Black Sabbath, werd zaterdagnacht in zijn huis bij Londen gearresteerd. Op voorwaarde dat hij uit de buurt van- zijn vrouw en drie kinderen zou blijven en op 25 September weer voor de recht bank zou verschijnen werd hij op borgtocht vrijgelaten. Vori ge maand keerde Osbourne na een tournee in Japan terug naar huis. Sinds hij de groep Black Sabbath de rug keerde, is Osbourne een solo-carrière begonnen. Tijdens zijn vroege re optredens met Black Sab bath beet Osbourne op het po dium soms de kop van een le vende vleermuis af. CORRESPONDENTIE JEAN LOUIS PISUISSE AAN FIE CARELSEN GEPUBLICEERD AMSTERDAM „Is Jen- neke Pisuisse het er mee eens dat de privé corres pondentie van haar vader met de actrice Fie Carel- sen wordt gepubliceerd? Dat vindt Jenneke goed. Zet dat in godsnaam in je verhaal, want anders blij ven de mensen'zeuren." Jenny Pisuisse, dochter van de beroemde cabaretier Jean- Louis Pisuisse (Swiepje voor wie hem liefhad) en de zange res Jenny Gilliams, kwam aanvankelijk in verzet toen in 1985 het idee ontstond om de brieven van Pisuisse in druk uit te geven. Na een eerste be zoek van Anke Hamel van het Nederlands Theater Instituut was Jenny voor het idee ge wonnen- Ze zegt: „We hebben na dat eerste contact ontzet tend veel en fijn samenge werkt. Ik heb er een vriendin aan over gehouden." Als Jenny morgen het eerste exemplaar officieel in ont vangst neemt, gebeurt dat tij dens een bijeenkomst die het karakter van een 'familiereü nie' zal hebben. Uit oost en west zullen de nazaten van Jean-Louis toestromen. In het begin huiverde Jenny voor het idee van dit boek. Ze zegt: '„Stel het je maar eens voor: de liefdesbrieven van je vader voor iedereen te kijk. Het respect evenwel waarmee Anke Hamel ze heeft omringd, heeft me ervan overtuigd, dat het goed is om dit boek uit te geven. Het gaat namelijk niet alleen om liefdesbrieven. De totale correspondentie tussen Fie Carelsen en mijn vader omvat veel meer en geeft een goed beeld van het leven van een beroemd rondtrekkend ca baretier in het begin van deze eeuw". Jenny Pisuisse is er door Anke Hamel niet bij gehaald om Fie Carelsen. censuur te plegen. Jenny: „Er is geen letter in de teksten veranderd. Integendeel. Ik be klaag de correctoren die de drukproeven moesten corrige ren, want Anke wilde alles in de authentieke spelling en schrijfwijze overnemen, inclu sief de eventuele schrijffouten. Het is aan de ene kant nog een geluk dat het alleen om de brieven van mijn vader gaat. Hij had namelijk een prachtig handschrift. Duidelijk en re gelmatig. Als de brieven van Fie Carelsen hadden moeten worden gezet, waren de lee sproblemen niet te overzien geweest. Ze had niet alleen een grote mond met grote tan den maar ook een groot chao tisch handschrift. Twintig woorden op één kantje was al veel voor haar. Haar brieven moeten komplete pakketten geweest zijn". Ondanks dat de brieven van Fie ontbreken, veroorzaakt dat geen onduidelijkheden volgens Jenny: „Dat is een ge volg van de voor ons mis schien ouderwetse manier van corresponderen in die tijd. Men 'beantwoordde' eikaars brieven op een enigszins 'zake lijke' manier. Punt voor punt ging mijn vader in op hetgeen Fie hem geschreven had. Uit de brieven van mijn vader wordt dus duidelijk wat Fie hem schreef". De briefwisseling tussen Jean- Louis Pisuisse en Fie Carelsen dateert van het begin van deze eeuw. Ze leerden elkaar om streeks 1908 kennen. De eerste brief is tenminste uit dat jaar. Jean-Louis was toen 29 en Fie tien jaar jonger. De aanhef van die eerste brief luidt heel for meel: Hooggeachte Mejuf frouw Carelsen. Lieve man Fie Carelsen werd na dit for mele begin de Grote Liefde in het tumultueuze leven van Pi suisse. Ze schreven behalve over veel dagelijkse en zakelij ke dingen uiteraard over hun gevoelens voor elkaar. Jenny: „Erotische passages soms, maar zoals je straks zult lezen, bezigde mijn vader daarin een bijna literaire schrijfwijze. Hij is nergens obsceen of vulgair. Zo zorgvuldig en spontaan als hij in zijn werk was, zo was hij ook in zijn relaties. In zijn werk was hij een perfectionist, een talenwonder, streng voor zichzelf, veeleisend en goed voor z'n artiesten. Daarnaast lief voor z'n familie. Een goeie, lieve man". Zo herinnert Jenny zich haar vader en zo wil ze dat hij in de geschiedenis voortleeft, on danks z'n gewelddadige dood in 1927, toen hij en zijn vrouw Jenny Gilliams door een voor malige lyrische tenor uit de groep van Pisuisse, op het Rembrandtplein werden dood geschoten. De dader, Tjakko Kuiper, benam na zijn daad met een derde schot zichzelf het leven. Een gebeurtenis die de familie en heel Nederland in 1927 diep schokte. De brieven die Fie Carelsen aan Pisuisse terugschreef, zijn niet bewaard gebleven. Na de scheiding van Jean-Louis en Fie, vroeg zij haar brieven te rug. Vermoedelijk heeft zij ze vernietigd. Ze bewaarde daar entegen de brieven van Pisuis se. In haar testament wees ze het Nederlands Theater Insti tuut als erfgenaam aan, onder voorwaarde dat de brieven pas tien jaar na haar dood open baar mochten worden ge maakt. Fie Carelsen overleed in 1975 en in 1985 mocht het NThl tot publikatie overgaan. Dat het nog tot 1989 heeft ge duurd, voordat het boek uit- Jean Louis Pisuisse. komt, heeft te maken met de zorg die het instituut aan de uitgave wilde besteden. De naam Pisuisse zegt jonge mensen misschien niet zo veel meer. Zijn betekenis als klein kunstenaar in het eerste kwart van onze eeuw, is te vergelij ken met die van mensen als Jasperina de Jong, Wim Son- neveld, Wim Kan, Freek de Jonge, Kees van Kooten en Wim de Bie. Journalist Fie Carelsen was voor Jenny 'tante Fietje'. Want ondanks dat Jenny's vader van Fie was gescheiden, behoorde ze toch nog tot de familie. Jenny: „Tante Fietje heeft voor mij veel betekend. Ze was mijn sprookjesprinses, ook later nog toen ik al wat ouder was. Ze was de Grande Dame van de Haagsche Comedie. Een jaar voor haar dood las ze me voor uit de brieven die mijn vader haar had geschreven. Zelf was ik toen al 55, maar het voelde alsof ik nog een kind was. Haar voordracht getuigde nog altijd van de liefde die tussen die twee mensen had bestaan. We hebben gelachen en ge huild. Tante Fietje zei opeens: Je vader zou ons zo moeten zien zitten, zijn liefste vrouw en zijn liefste kind, huilend om z'n brieven. Fie heeft me bij die gelegenheid gevraagd of ik het goed vond dat ze de brieven naliet aan het Toneel museum en ik heb ermee inge stemd. Het waren ontroerende momenten. En nóg. Bij lezing van alle brieven in verband met de uitgave van dit boek, heb ik de ogen niet altijd droog kunnen houden. Mijn lieve vader heeft een moeilijk leven gehad, ondanks zijn GE TOL bioscopen Dinsdag 5 september DEN HAAG Koninklijke Schouwburg (Korte Voorhout 3 tel. 469450) 20.15: Het Nationale Toneel: 'De tijd en het vertrek' van Botho Strauss; regie Hans Croiset; met o.a. Josèe Ruiter, René van Asten, Bart Kienen, Hugo Maerten, Jules Royaards en Guusje van Til- borgh (openb. rep.). Theater aan de Haven (West duinweg 230, tel. 543202) 20.30: 20.30: Het Nationale Toneel: 'Een hond begraven' van Karst Woud stra; regie Albert Lubbers; met Jacqueline Blom, Gijs Scholten yan Aschat en Leopold Witte. Omniversum (Pres. Kennedyl. 5 tek 545454) 11.00: 'Het heelal, onze oerbron' en 3D-film 'We are born of stars'; 12.00, 14.00, 16.00 en 20.00: 'De vier jaargetijden'; 13.00, 15.00, 17.00, 19.00 en 21.00: 'To the limit, de mens in topvorm' kunstagenda ALPHEN AAN DEN RIJN EU ROCINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6. tel. 01720-20800): Lethal wea pon II (16); wo. 13.45, 18.45, 21.30. ma. di. do. 18.45, 21.30. EU ROCINEMA II: Road House (16); wo. 13.45, 18.30, 21.15. ma. di. do. 18 30, 21.15. EUROCINEMA III: Leviathan (al); 18.45, 21.15. Plat voet en zijn vriendjes (al); wo. 14.00. EUROCINEMA IV: Licen ce to kill (al); wo. 13.30, 20.30. ma. di. do. 20.30. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19, tel. 071-121239): Road House (al); 19.00, 21.15. wo. ook 14.30. LIDO en STUDIO (Steenstraat 39, tel. 124130): Lethal weapon II (16); K-9 (al); 14.30, 19.00, 21.15. Beaches (al); 18.45, 21.15. Licen ce to kill (al); 14.15, 18.45, 21.15. Wilde harten (12); 19 00, 21.15. Taran en de toverketel (al); 14.30. Platvoet en z'n vriendjes (al); 14.45. «TRIANON (Breestraat 31, tel. 123875): Dance academy (al); 19.00, 21.15. wo. ook 14.30. REX (Haarlemmerstraat 52, tel. 071-125414): Come with me my love (16); 14.30, 19.00, 21.15. KATWIJK CITY THEATER I (Badstraat 30. tel. 01718-74075): Karate Kid III (al); 19.00. Roof tops (al); 21.15. wo. ook 14.45. CITY THEATER II: New cannon- ball fever (al); 19.00, 21.15. Nieu we avonturen van Pippi Lang kous (al); wo. 14.45. DEN HAAGASTA: 1 (Spui 27. tel. 463500) Roadhouse (16); 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 2: Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. ASTA 3 My stepmother is an alien (al); 14.00, 18.45, 21.30. BABYLON 1 (naast Den Haag Centraal tel. 471656): The adven tures of Baron Munchausen (al); 14.00, 19.15, 21.45. BABYLON 2: Beaches (al); 14.00, 19.00, 21.30. BABYLON 3: Running on empty (al); 19.00, 21.30. ma. di. ook 14.00 CINEAC 1 (Buitenhof 20. tel. 630637): Lethal weapon 2 (16); 14.00, 18.45, 21.30. CINE- AC 2: K9 (al); 14.00, 18.45, 21.30. CINEAC 3: The naked gun (al); 18 45, 21 30. ma. di. do. 00k 14.00. METROPOLE 1 (Carnegielaan, tel. 456756): Wilde harten (al); 14.00, 18.45, 21.30. METROPO LE 2- Rain man (al); 14.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 3: Licence to kill (al); 14.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 4 Dangerous liaisons (al); 14.00, 18.45, 21.30. METROPOLE 5: A fish called Wanda (al); 18.45, 21.30. ma. di. do. ook 14.00. TOEKOMST WIL SATELLIET-TV" HILVERSUM In een gisteren verbonden notitie aan de Tweede Kamer heeft het NOS-bestuur dringend verzocht om duidelijkheid met betrek king tot het toekomstige omroepbestel. En met name om duidelijkheid wat betreft de toekomstige plaats van de NOS, nu de op ons land gerichte commerciële satelliet-omroep wel heel actu eel begint te worden. Binnen veertien dagen zal de NOS bo vendien zijn wensen op tafel leggen bij de informateur van het nieuwe kabinet. Drs. J.P. van der Reijden, voorzitter van de NOS, bege leidt het standpunt van zijn organisatie nog voorzichtig. De afgelopen vijftien jaar betitel de hij gisteren nog, in een toe lichting op de notitie, als een „hoogst interessant tijdperk", al bleek gedurende die jaren wel steeds duidelijker, dat er iets aan het omroepbestel moet gebeuren. Maar Van der Reij den, die aandringt op grote spoed, wanneer het gaat om het nemen van een beslissing inzake commerciële televisie, houdt het voorlopig rustig, door de Tweede Kamer slechts standpunten en meningen voor te leggen. Hij spreekt over een nieuwe periodé van herbezinning en de vraag, of de opgebouwde omroepstruc- tuur de technologische ont wikkelingen wel kan bijbenen. Nee dus. Niet alleen omdat sa- telliet-tv commercieel aan trekkelijk kan zijn, maar ook omdat de kwaliteit van het beeld thuis in de huiskamer enorm verbeterd kan worden, hetgeen met 'aardse' zenders technisch vrijwel onmogelijk is. „Maar hoe gaan we daar mee om", wil de NOS-voorzit- ter graag weten en hij gaf grif toe dat niet de omroep, maai de Tweede Kamer daar een antwoord op moet vinden. Maar dat het NOS-bestuur weldegelijk een standpunt heeft en dat een meerderheid van drie tegen een tegen com merciële televisie is, wilde hij de Kamer wel laten weten. Ook, dat wanneer commercië le omroepen op de Nederland se markt worden toegelaten, geen sprake mag zijn van 'ge dogen', maar dat een en ander gewoon heel goed wettelijk ge regeld moet worden. En wan neer bij herziening van de me diawet wettelijk ruimte wordt gemaakt voor commerciële omroep, in dat geval financiële en bestuurlijke garanties Drs. J. van der Reyden. moeten worden gegeven aan de publieke omroep. Satelliet-televisie wordt steeds goedkoper, aldus de NOS- voorzitter, die van mening is dat omschakeling op satelliet technieken in de nabije toe komst onafwendbaar is. Ook plaatste hij vraagtekens bij de noodzaak van subsidie en om roepbijdrage, in een niet eens zo heel verre toekomst. Maar de NOS, die volgend jaar met satelliet-tv wil beginnen, kan voorlopig geen kant op, zolang AMSTERDAM Het be stuur van de stichting Amsterdams Fonds voor de Kunst heeft besloten de Multatuliprijs 1989 toe te kennen aan Armando voor zijn boek „De straat en het struikgewas". De prijs bedraagt 10.000 gul den. Armando keert in het be kroonde boek terug naar het landschap van zijn jeugd. Hij herinnert zich wat daar in de oorlogjaren en vlak daarna voorviel. De adviescommissie van het bestuur, waarin zitting hadden Harry Bekkering, An ton Haakman en Janet Luis, noemt de schrijver en schilder „een meester in de nuance". „Een alomvattende visie op de voorbije tijd geeft hij niet. Hij geeft enkele van zijn indruk ken, niet zelden erbij aanteke nend dat hij het fijne van de zaak niet weet. Op deze ma nier schept hij ruimte, niet al leen voor zichzelf, maar ook voor zijn lezers", aldus het ju- ryrapport. Hij kiest daarbij toch partij, „voor gewone mensen die het niet voor het zeggen hebben, voor de mach teloze natuur, voor alles wat geen stem heeft, of dreigt weg te raken". duidelijke beslissingen van de overheid in de actuele om roepproblematiek uitblijven. „Door de recente initiatieven tot commerciële satellietom roep (Cable One, Radio 10, Sky Radio, TV 10 en Véroni- que) die zich alle specifiek op het Nederlandse publiek rich ten, is de vraag opnieuw actu eel of er zendmachtingen moeten worden verleend aan andere, dan in de Mediawet beschreven omroepinstellin gen. Indien hiertoe wordt be sloten, betekent dit de invoe ring van enigerlei vorm van een duaal omroepbestel in Ne derland", aldus de NOS, die van een dergelijk bestel geen voorstander is. En daarom aandringt op een wettelijk goed geregeld bestel, waarin voor iedere partij duidelijk heid wordt verschaft. „De brief die wij aan de Kamer hebben verzonden is zeker niet defensief, maar heeft een offensieve houding ten opzich te van de omroep in Neder land", aldus Van der Reijden, die de Kamer niet wil voor schrijven hoe het allemaal moet, maar wel duidelijkheid wil. En dat zo spoedig moge lijk. Sci®C>& gardeur ESPRIT IKM1-.AU /aJk&rJko Als u nieuwsgierig bent naar de mode voor de komende herfst en winter, kom dan naar het modefestival voor o.a. wervelende mode shows die ieder uur worden gehouden. De dagen zijn; donderdag 7 en 14 september, vrijdag 8 en 15 september en zaterdag 9 en 16 september. (De Bijenkorven Amsterdam en Den Haag ook op zondag 10 september van 11.00 tot 17.00 uur.) De aanvangstijden van deze modeshows zijn in de filialen aangegeven. In deze shows wordt mode getoond van o.a. Alexon, Brandtex, Bijenkorf Huis Collectie, Cartoon, Country Casuals, L'Espoir, Esprit, Gardeur, Gispa, In Wear, KL. by Karl Lagerfeld, La Kerko, Laurèl, Max Mara, Mexx, Micha, Mondi, Monique Brouns, Ravens, Soap Studio, Tru, Visconti en Wahls. Verder kunt n rekenen op leuke attenties van diverse grote merken. Natuurlijk geven ook de bekende cosmeticahnizen acte de presence. Met premières van nieuwe genren en introducties en demonstraties van de najaars make-np! Vanaf donderdag 7 september a.s. een bruisend modefestival in alle Bijenkorven! ALEXON ELKE DAG EEN ANDERE BIJENKORF. apiooi^ ^5 '"esp0'1* MICHA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 16