„Sfeer in DDR is
slechter dan ooit
Succes
Grieken verbranden geheime dossiers
Elf doden door
vuurzee op Sardinië
BUITENLAND
EeicLcCoutfrnt
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1989 PAGINA S
YS bekritiseren
beleid Bulgarije
WASHINGTON De Verenigde Staten
roepen hun ambassadeur in Bulgarije te
rug naar Washington uit protest tegen „de
voortzetting van de schending van de
mensenrechten van de Turks-Bulgaarse
minderheid". Volgens Washington is de
situatie aan het verslechteren en worden
momenteel de mogelijkheden bestudeerd
om de 310.000 Turks-Bulgaarse vluchte
lingen in Turkije te helpen. Turkije heeft
inmiddels de grenzen gesloten voor de
vluchtende Bulgaren van Turkse afkomst.
De Amerikaanse ambassadeur zal overi
gens binnenkort terugkeren naar Sofia,
maar Washington hoopt dat de Bulgaarse
autoriteiten hun houding wijzigen.
Geen oplossing voor
conflict Kampuchea
PARIJS De topconferentie in Parijs over
Kampuchea is vandaag afgesloten zonder
dat de strijdende partijen nader tot elkaar
zijn gekomen. Conflictpunten zijn de sa
menstelling van een nieuwe regering, met
name het al of niet deelnemen van de Rode
Khmers, en het internationale toezicht op
de handhaving van de vrede. Tijdens het
bewind van de Rode Khmers tussen 1974 en
1979 zijn meer dan een miljoen Kampuchea-
nen vermoord. Door het mislukken van de
conferentie is het niet duidelijk wat er gaat
gebeuren wanneer volgende maand de Viet
namese troepen zich uit Kampuchea terug
trekken, maar waarnemers verwachten
nieuw geweld.
Taalwet Moldavië blijft omstreden
KISJINEV De Opperste Sovjet van de zuidwes
telijke republiek Moldavië is vandaag opnieuw
bijeen om zich te buigen over het omstreden wets
voorstel, dat het Moldavisch tot de officiële voer
taal van de republiek wil maken. De definitieve
stemming wordt vandaag verwacht.
De aanwezige nationalisten, die voorstander zijn
van het wetsvoorstel, wonnen gisteren de eerst
schermutseling doordat een voorstel om de discus
sie te verdagen, werd verworpen. De Moldavische
afgevaardigen stemden met 300 tegen 43 voor
voortzetting van het debat, ondanks de bezwaren
van mede-afgevaardigden uit twee steden waar
sinds vorige week rond 80.000 niet-Moldaviërs
van meer dan 100 bedrijven in de republiek in
staking zijn uit protest tegen het wetsvoorstel. De
niet-Moldaviërs, voornamelijk Russen, vrezen dat
met de nieuwe wet de eerste stap wordt gezet in
de richting van discriminerend beleid jegens de
etnische minderheden in de republiek.
Veiligheidsraad eist
opheffing Koevoet
NEW YORK De Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties heeft gisteren een re
solutie aangenomen, waarin wordt geëist
dat „alle paramilitaire en inheemse com
mando's in Namibia, met name Koevoet,
worden ontbonden". Koevoet is een een
heid binnen de Namibische politie die in
1979 door Zuidafrika werd opgericht om
opstandelingen te bestrijden. Het com
mando is formeel opgeheven, maar ex-le
den zijn ervan beschuldigd dat zij de be
volking van Namibia, en dan met name in
het noorden waar Namibia aan Angola
grenst, herhaaldelijk hebben geïntimi
deerd. De bevolking van Namibia gaat 6
november naar de stembus en zal voor het
eerst haar eigen parlement kiezen.
Pi met meer dan
miljard decimalen
NEW YORK Het telrecord van
het getal Pi, dat de verhouding uit
drukt tussen de omtrek van een cir
kel en de doorsnee ervan, is aanzien
lijk scherper gesteld door twee wis
kundigen van de Columbia-universi-
teit in New York. Het staat nu op 3,
gevolgd door meer dan een miljard
decimalen. Om precies te zijn:
1.011.196.691 cijfers achter de kom
ma. De IBM-wiskundigen Gregory
en David Chudnovsky waren al re
cordhouder in het zo exact mogelijk
uitdrukken van de waarde van Pi,
die voor gewone stervelingen niet
verder gaat dan 3,1416.
OOST-BERLIJN Sinds
de Berlijnse Muur in 1961
werd gebouwd, is de sfeer
niet zo gespannen geweest
als nu. Veel Oostduitsers
klagen dat de weigering
van hun leiders om her
vormingen in te voeren
duizenden tot emigratie
aanzet en tot ernstige
moedeloosheid leidt bij
hen die blijven.
Honderden Oostduitsers keren
momenteel een veilig bestaan
de rug toe om in het westen
helemaal opnieuw te begin
nen. Met tientallen tegelijk
passeren zij de open grens tus
sen Hongarije en Oostenrijk.
In de DDR lijdt niemand hon
ger; iedereen is verzekerd van
huisvesting en van een baan.
De misdaad ligt er laag en het
gebruik van verdovende mid
delen is nauwelijks bekend.
Vanwaar dan de uittocht?
Oostduitsers met de meest uit
eenlopende achtergrond ko
men allen tot dezelfde conclu
sie: onder de bejaarde en zie
kelijke communistische partij
leider Erich Honecker valt er
niet te denken aan hervormin
gen als welke men elders in
Oost-Europa kan waarnemen.
Dit gebrek aan perspectief op
vernieuwing drijft hun sterker
naar het westen dan welke
materiële overwegingen ook.
De Oostduitsers hebben de
buik vol van kritiekloze suc
cesverhalen in de aan strakke
banden liggende media, met
Koude-Oorlogretoriek over
psychologische aanvallen uit
het westen. Wat hun vooral
dwars zit is dat zij moeten zeg
gen wat de staat wil horen en
niet wat zij denken.
Schijnheilig
„De sfeer was sinds 1961 niet
zo slecht als nu", zegt een
vrouwelijke kantoorbediende
in een verwijzing naar het jaar
waarin de DDR de Berlijnse
Muur bouwde om een dam op
te werpen tegen de stroom
vluchtelingen naar het westen.
Velen die blijven zijn terneer
geslagen, boos en vastbesloten
om niets meer te doen dan het
absolute minimum om het
land draaiende te houden.
De steun die de DDR uitsprak
aan de onderdrukking van de
democratiseringsbeweging in
China in juni maakte velen
DDR-emigrant wint
1,8 miljoen mark
HANNOVER Drie we
ken nadat een jonge met
selaar uit Oost-Duitsland
naar de Bondsrepubliek
was verhuisd, heeft hij 1,8
miljoen mark in de Lotto
gewonnen. Met slechts een
koffer vol kleren kwam
de 34-jarige emigrant met
vrouw en twee kinderen
naar een plaatsje bij Han
nover, waar hij bij een
oom in het bedrijf aan de
slag kon. In de DDR, waar
zijn vrouw en hij werkloos
waren geworden, zag het
.er somber uit voor het ge
zin. „Behalve een kleine
drie-kamerwoning en een
bijna twintig jaar oude
Trabant hadden we zo
goed als niks. We droom
den alleen nog van de vrij
heid", aldus de winnaar.
Zijn grootste wens: met
het gezin op vakantie naar
een bestemming die de fa
milie zelf uitkiest, maakt
niet uit waarheen.
woedend. „Daar stonden wij
echt paf van", zegt een journa-
Toch zijn er geen directe aan
wijzingen dat de normaliter
passieve bevolking van het
land voornemens is de straat
op te gaan zoals sommige men
sen deden tijdens een mislukte
arbeidersopstand in 1953.
En er is ook geen sprake van
een,samenhangende oppositie
beweging zoals Solidariteit in
Polen, dat nu bezig is in War
schau een regering te vormen.
Een uiteenlopend aantal klei
ne groepjes heeft een schuil
plaats gevonden onder de pa
raplu van de protestantse kerk
van de DDR
„Zodra een groep haar neus
buiten de kerk steekt om een
bredere beweging te vormen,
wordt die dichtgeknepen door
de Stasi", meent een westerse
diplomaat in een verwijzing
naar het ministerie voor
staatsveiligheid.
„Wij maken ons meer zorgen
over de vraag of wij wel als
volwassenen behandeld wor
den", zegt een jonge vrouw die
niet van plan is te emigreren.
„En wat nog belangrijker is, ik
wil dat mijn kind groot wordt
zonder dat het mee hoeft te
doen aan dit schijnheilige ge
doe, waarbij het de partijleu
zen moet aanheffen in het
openbaar en er thuis kritiek
op levert".
NEDERLANDSE DELEGATIE:
„Geen angstpsychose onder
bevolking van Colombia"
SCHIPHOL „Colombia
is een democratisch land,
weliswaar met gebreken.
Er is enige chaos, maar
het functioneert". Met
deze indruk is een Neder
landse delegatie gisteren
uit Colombia naar Neder
land teruggekeerd. Ze
nam deel aan een confe
rentie over problemen
rond ontwikkelingshulp
en de voedselproblema-
tiek in Rio Frio niet ver
van Cali, waar het gelijk
namige drugskartel is ge
vestigd.
Tijdens de conferentie brak de
„totale oorlog" tussen de rege
ring en de drugsmaffia uit.
Van een angstpsychose onder
de bevolking hebben de Ne
derlanders, boeren van een
werkgroep voor ontwikke
lingssamenwerking, ambtena
ren van het ministerie van
landbouw en leden van de
stichting ter bevordering van
contacten met Zuid-Amerika
en het Caribisch gebied (CO-
ZAC), weinig gemerkt.
„Het gaat om ordinaire mis
daad die te vergelijken is met
de toestand tijdens de droog
legging in de Verenigde Staten
gedurende de jaren twintig",
zegt Vincent Pieters van het
ministerie van landbouw op
persoonlijke titel.
De Nederlandse afgevaardig
den zijn optimistisch over de
slagvaardigheid van de Co
lombiaanse regering nu die be
sloten heeft de maffia aan te
pakken.
De Colombiaanse drugsbaron
nen hebben gisteren zeven
bomaanslagen in Bogotó en
Medellin gepleegd in reactie
op de massale politierazzia's,
onder meer tegen een keten
van apotheken die eigendom
van de drugsmafia zou zijn.
Het dagblad „El Tiempo"
maakte gisteren melding van
een onderhandelingsvoorstel
van Fabio Ochoa, een drugs
maffia-baas. Hij zou de Colom
biaanse president Virgilio Bar-
co hebben voorgesteld: „Laten
wij een dialoog beginnen...
geen drugshandel meer, geen
oorlog meer".
De Amerikaanse president
George Bush hoopt volgende
week het volledige anti-drug
sprogramma van zijn regering
ter waarde van 7,5 tot acht
miljard dollar (ruim 15 miljard
gulden) aan het Congres pre
senteren. Minister van defen
sie Richard Cheney suggereer
de dat het Amerikaanse leger
een grotere rol in de drugsbe
strijding gaat spelen.
De Colombiaanse politie heeft
overigens driekwart van de
ruim 10.000 personen moeten
vrijlaten die de afgelopen
week werden opgepakt tijdens
razzia's tegen drugshandelaars.
De tijd van preventieve hech
tenis was voorbij.
Verbouwereerd staan twee Co
lombiaanse kinderen te kijken
naar de resten van een winkel
in Medellin die gisteren door
een bom werd getroffen.
FOTO: EPA
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT
QN458 Rob krijgt nu een prachtig idee. Karl is nu buiten
gevecht gesteld, maar ze zullen hem straks missen. Wanneer hij,
Rob, nu eens de kleren van de matroos aantrekt en datzelfde
masker voor zijn gezicht doet? Een bof, dat Karl niet kan pra
ten!... Snel besluit hij dit plan uit te voeren. Hij trekt de bewuste
loze zijn masker af en huivert onwillekeurig. Zware brandwonden
hebben zijn gezicht verminkt. Dan trekt hij de kleren van de ma
troos aan en net, wanneer hij klaar is, hoort hij een stem, die
„Karl!" roept. Snel bekijkt hij zich nog even in de glimmende ex
pansieketel. Nou, erg mooi ziet hij er niet uit. En nu de vuurproef!
Achteloos loopt hij naar voren. „Boot in orde?" vraagt de com
mandant. Karl steekt zijn hand omhoog om bevestigend te ant
woorden. „Mooi", zegt de ander, „kom nu eerst maar eten".
Staalarbeiders kijken toe hoe het vuur zich een weg vreet door ruim zestien miljoen geheime dos
siers.
FOTO: AP
ATHENE De autoritei
ten in Griekenland heb
ben gisteren zo'n zestien
miljoen dossiers over de
politieke handel en wan
del van Griekse burgers
verbrand. De documenten
waren in de afgelopen
vier decennia in het ge
heim aangelegd door de
inlichtingendiensten in
het land. De vijftien ton
papier verdween in de
grootste oven van een
staalfabriek vlakbij Athe
ne.
De dossiers zijn op voorstel
van de coalitieregering van
premier Tzannis Tzannetakis
verbrand,om het eind van de
driejarige burgeroorlog tussen
de communisten en de door de
Verenigde Staten en Groot-
Brittannie gesteunde regering
op een symbolische manier te
herdenken Ongeveer vijftig
mensen, naar verluidt voorna
melijk aanhangers van de soci
alistische partij Pasok van Pa-
pandreou, probeerden te voor
komen dat de papieren zouden
worden verbrand door een
blokkade op te werpen voor
de toegangshekken van de
staalfabriek. Zij riepen: „Een
land zondér geheugen heeft
geen geschiedenis".
„De verbranding was een
noodzakelijke voorwaarde
voor een nationale verzoe
ning", zei een functionaris van
het ministerie van openbare
orde. „Zij heeft een einde ge
maakt aan de laatste elemen
ten die herinnerden aan de
geest van de burgeroorlog".
Een veteraan uit de Griekse
burgeroorlog verklaarde zich
na veertig jaar discriminatie
eindelijk vrij te voelen. „Het
dossier over mijn linkse activi
teit heeft me mijn hele leven
achtervolgd", zei hij. De rege
ring heeft gezegd dat tweedui
zend rapporten over mensen
die een belangrijke rol hebben
gespeeld in de recente geschie-
deiiis van Griekenland be
waard blijven.
Brunswijk
dringt aan op
uitvoering
van vredes
akkoord
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG/PARAMA
RIBO Het Jungle Com
mando van Ronnie Bruns
wijk betreurt het dat de
Surinaamse regering nog
niet is begonnen met de
uitvoering van het Ak
koord van Kourou.
In een brief aan president
Ramsewak Shankar klaagt
Brunswijk erover dat de bewo
ners van het zuiden en mid
den van Suriname zich nog
steeds moeten onderwerpen
aan een „pasjesregeling"
Sinds de ondertekening van
het vredesakkoord is de mili
taire controle op wegen naar
het zuiden van Suriname vol
gens Brunswijk strenger dan
ooit. „Niet de leden van het
Jungle Commando maar de
bewoners van die gebieden
worden getroffen", schrijft
Brunswijk, erop wijzend dat
het vervoer van levensmidde
len stagneert.
Hij dringt dan ook aan op de
installatie van een gezamenlij
ke commissie die moet toezien
op naleving van het vredesak
koord. In zijn brief geeft
Brunswijk de namen door van
zes van de zeven personen die
namens het Jungle Commando
zitting moeten nemen in die
commissie. Onder hen zijn de
in Paramaribo wonende Stan
ley Rensch en Ernie Land
veld, die het Akkoord van
Kourou mede hebben onderte
kend. Rensch en Landveld
zijn bezig met de voorberei
ding van een bijeenkomst van
afgevaardigden van alle bos-
negerstammen met de leiding
van het Jungle Commando.
Daar zullen volgende week
beslissingen genomen worden
over de plaats van het Jungle
Commando in Suriname.
Een wandelaar passeert een uitgebrand autowrak in de bossen
van Sardinië.
FOTO: EPA
OLBIA/MARSEILLE
Bosbranden op het Itali
aanse eiland Sardinië heb
ben gisteren opnieuw drie
levens geëist. Hiermee is
het dodental sinds maan
dag gestegen tot elf. De
brand, waardoor 1500 hec
taren bos in vlammen op
ging is gisteren wel be
dwongen.
De oorzaak van de bosbrand,
de tweede deze zomer in dit
gebied, is nog niet bekend. Au
toriteiten vermoeden dat het
vuur werd aangestoken doori
schaapherders, die zo nieuwe
weidegrond willen krijgen, of
door projectontwikkelaars.
Ook in het zuiden van Frank
rijk en op Corsica zijn grote
bosbranden uitgebroken.
Maandag kwam een brand
weerman om het leven en zijn
vier anderen ernstig gewond
geraakt. Enkele duizenden
hectares bos en braakliggend
land is opnieuw geblakerd.
Het blussen wordt bemoeilijkt
door de harde wind, die waait
met meer dan 100 kilometer
per uur. Ongeveer 30.000 man
leger en brandweer zijn inge
zet, evenals zeven blusvlieg
tuigen en twintig helikopters.
Bij Hyeres aan de Cote d'Azur
is een bejaardenhuis ontruimd
omdat het vuur te dichtbij
kwam. Hetzelfde gebeurde bij
een klooster nabij Marseille,
waar ook voorwijken direct
werden bedreigd. Volgens po
litie en brandweer heeft het
merendeel van de branden
een criminele oorsprong. Sinds
het begin van dit jaar is al bij
na 50.000 hectare in rook op
gegaan.
Akkoord verbod chemische wapens
GENEVE De Verenigde Staten en de Sovjetunie zijn het in
Genève eens geworden over het tempo van de vernietiging van
chemische wapens, over het houden van onverwachte inspecties
en over de uitwisseling van gegevens over chemische wapen-
voorraden. Nadere details over de principe-overeenkomst wor
den pas gegeven, wanneer de ministers van buitenlandse zaken
Baker en Shevardnadze er 20 september hun handtekening on
der zetten. De overeenkomst tussen de Sovjetunie en de Vere
nigde Staten brengt een internationaal verbod op chemische wa
pens een grote stap dichterbij.
door Jo Wijnen
WASHINGTON Aan deze
kant van de oceaan is een
nationale discussie
losgebroken over een feestje.
Dat feestje werd gegeven door
Malcolm Forbes, een
steenrijke Amerikaan die het
zeer patserige, uitsluitend op
poen. rijkdom en succes
gerichte tijdschrift Forbes
uitgeeft. De man werd 70 én
daar moest iets aan gedaan
worden. Hij wilde 600 zeer
prominente Amerikanen -
onder wie Liz Taylor en
Henry Kissinger - op zijn feest
hebben, maar stuitte daarbij op
het probleem dat zijn
buitenverblijf niet in de VS,
maar in Tanger (Marokko)
ligt. Forbes zette zich
manhaftig over dat
geografische bezwaar heen,
charterde een hoeveelheid
vliegtuigen en liet zijn gasten
vervolgens over de oceaan
vliegen: vrijdags weg en
zondags weer terug. De kosten
voor de party waren, nog
voordat het feestje begon, al
zo'n twee miljoen dollar.
Naar verluidt verschenen er
ettelijke honderden
Marokkaanse buikdansers ten
tonele. Het halve
Marokkaanse leger was
ingehuurd voor het
beschermen van de gasten en
het vormen van ere-wachten.
Alles speelde zich af onder een
soort Moorse tent van
gigantische omvang.
Welnu, veel Amerikanen
hebben aanstoot genomen aan
dit vertoon van patserigheid.
Wat is het nut van een
dergelijk, miljoenen
verslindend feest, dat door
sommige kranten als een
zielige uitspa ttingis
beschrevenMensen die wat
dieper over dit soort dingen
nadenken, hebben de party al
de „laatste grote manifestatie
van Ronald Reagans jaren
tachtig" genoemd.
Vertegenwoordigers van de
idee dat enige sociale
rechtvaardigheid ook in de VS
geen kwaad zou kunnen,
hebben er op gewezen dat het
een schande is dat 600 hoogst
bevoorrechte en rijke
Amerikanen het land uit
worden gevlogen voor het
nuttigen van een drankje en
het schudden van een handje,
terwijl zich in de getto 's van
de Amerikaanse steden de
meest schrikbarende taferelen
afspelen.
Forbes feestje is in de ogen
van velen een illustratie van
de cultureel-sociale decadentie
die de VS in haar greep heeft
en waarvan de sterren, de
grootheden en de idolen
natuurlijk de meest sprekende
belichaming vormen.
Gelukkig kwamen ook
mensen met enig leedvermaak
royaal aan hun trekken.
Immers, tijdens het feest viel
de luch tverversings-installa tie
uit, zodat alle beroemdheden
badend in hun eigen zweet
rondliepen. De party werd
uiteindelijk een bezoeking.
Rondlopen met een
opgeblazen en rood
aangelopen hoofd en in een
met zweetvlekken
overwoekerde avondjurk of
smoking, staat voor de Liz
Taylors en de Henry
Kissingers - en al die andere
vertegenwoordigers van het
Vlekkeloze Leven - gelijk aan
een complete ramp.
Enig onderzoek heeft intussen
aangetoond dat het feest
uitsluitend werd bezocht door
mensen die het gewoon niet
wilden missen. Wie er niet bij
was, mag zich definitief
verstoten achten uit de
begerenswaardige categorie
van „beroemde Amerikanen".
Er niet bij zijn, was voor
ettelijke duizenden naar roem
en erkenning hunkerende
stervelingen een vernedering,
een affront, een afgang. Aan
deze kant van de oceaan leven
nu eenmaal honderdduizenden
mensen die hun hele bestaan
in dienst hebben gesteld van
de allesbeheersende obsessie
beroemd te worden, te zijn en
vooral te blijven. Nergens is de
cultuur van roem en succes
hoger ontwikkeld dan in
Amerika.
"Niets heeft meer succes dan
succes", schreef de econooom
Galbraith naar aanleiding van
de party, tegelijkertijd een
collega-schrijver citerend die
dit soort bijeenkomsten het
liefst zag als „de uiting van
een hogere, maar niettemin
barbaarse cultuur".
