wint na zeer
knappe solo
Cola, aanplakbiljetten en strand
belangrijkste voor Estlandse ploeg
Budd maakt einde aan haar loopbaan
DEN HAAG De uitein
delijk slechts zevende
plaats, die de Estlandse
jeugdselectie op het toer
nooi van DUNO gisteren
behaalde interesseerde de
spelers én begeleiders niet
eens. Natuurlijk hadden
ze wel hoger willen eindi
gen, maar de groep die uit
alleen maar zestienjarigen
bestond kon echt niet op
boksen tegen professio
neel geleide en getrainde
ploegen als PSV en Ajax,
die ook nog eens voetbal
lers van een of twee jaar
ouder lieten spelen. Dat
amateurclub DUNO, dat
op het eigen toernooi op
de laatste plaats eindigde,
in de laatste wedstrijd met
3-1 werd verslagen was
voor de Esten al reden om
een klein feestje te vieren.
De Estlanders vierden eigen
lijk al feest vanaf hun aan
komst in Nederland. Door de
Russische ambassade was
DUNO in de afgelopen jaren
al attent gemaakt op het feit
dat ploegen uit de Sovjet-Unie
graag in het westen wilden
spelen. Via de ambassade re
gelde de Haagse organisatie de
komst van een „Russische"
ploeg. Dat werd dan de jeugd
selectie van de Baltische staat
Estland, dat net de afgelopen
week herdacht dat het vijftig
jaar geleden was dat Stalin het
land, samen met Letland en
Litouwen inlijfde. Bij DUNO
had men niet helemaal begre
pen dat de verhoudingen tus
sen de inwoners van de Balti
sche staten en de Russen niet
al te best is, want tijdens de
openingsceremonie werd het
„normale" Russische volkslied
Geen Russen
Hoewel, Aavo Sarap, de coach
van de Esten, kon het misver
stand wel begrijpen. „Wij wor
den door de buitenwereld ge
zien als Russen. Fout natuur
lijk, maar wij begrijpen het
wel. Dat men het Russische
volkslied speelde vind ik dan
ook niet echt een probleem.
Maar belangrijk is wel dat
men hier beseft dat wij Esten
zijn en zeker geen Russen".
Gedurende het verblijf van de
Estlandse jeugdploeg in Neder
land, bleek steeds vaker dat
het nationalisme van de zoge
naamde souvereine staten bin
nen de Sovjet-Unie sterker de
kop opsteekt. Na een wat
voorzichtige start, afgelopen
woensdag op Schiphol, begon
de afvaardiging zich de dagen
erna steeds meer te ventileren
als een zeer ontevreden groep
inwoners van de Sovjet-Unie,
die nog net niet, zoals in Est
land afgelopen week gebeurde
het communisme op een lijn
stelde met het nazisme uit de
jaren veertig, maar toch duide
lijk liet blijken het met de
gang van zaken in eigen land
niet eens te zijn.
De aankomst op Schiphol was
in elk geval een hele belevenis
voor de uit twintig man be
staande delegatie uit Tallinn,
de hoofdstad van Estland.
Voor de meesten was het de
eerste trip naar het buitenland
en werd de kennismaking met
het „Westen" er één om nooit
te vergeten. De afhandeling bij
de douane verliep razendsnel,
omdat de bagage van de Esten
uit niet meer bestond dan
voetbalspullen en de vlag van
het land. Eenmaal in de bus en
met de langs razende Merce-
dessen en BMW's werd de
groep, die een reis van een dag
Coach Aavo Sarap van de Estlandse jeugdploeg.
achter de rug had, steeds meer kant van de bus op het strand
opgewonden. Dat bereikte een gelegen, zonnende dames, er-
hoogtepunt toen uiteindelijk voor zorgde dat de chauffeur
Scheveningen werd bereikt, voor flink veel tegenstuur
waar de tocht over de boule- diende te zorgen,
vard met de aan de rechter- Coach Aavo Sarap zag het al- ,Veel tijd heeft Kristal niet om
lemaal met zeer veel genoegen
aan. Niet alleen de gebeurte
nissen op het strand, maar ook
het feit dat zijn ploeg genoot
van de rondrit. Iets wat een
paar jaar geleden, voordat
Gorbatsjov de leiding in de
Sovjet-Unie overnam onmoge
lijk zou zijn geweest. „Ik ging
toen ook wel naar het buiten
land, maar je zag eigenlijk
niets van een land. Slapen en
voetballen, daar kwam het op
neer. Tegenwoordig hebben
we veel meer vrijheid, hoewel
we beseffen dat er ook in Ne
derland een Russische ambas
sade is, die alles leest over wat
onze ploeg meemaakt. Dan
blijf je toch een beetje voor
zichtig. Dat is er in de loop
van de jaren wel ingeslopen en
krijg je er niet zo gemakkelijk
uit".
Aanvoerder Marko Kristal
toont zich gedurende het ver
blijf van de uitsluitend cola
drinkende Estlandse ploeg in
Den Haag het voorbeeld van
de nieuwe openheid die zich in
de Sovjet-Unie op dit moment
manifesteert. De donkere aan
valler studeert Engels aan de
universiteit van Tallinn en is
daarmee,' naast Sarap en hulp-
coach Toomas Merila, de enige
die zich, voor westerlingen,
verstaanbaar kan maken.
Kristal windt er, als we voor
zichtig vragen naar de situatie
in zijn land geen doekjes om.
„Een hekel aan de Russen
hebben we niet", zegt hij. „Het
systeem zit ons dwars. Daar
deugt niets van. Communisme
is mooi in theorie. In de prak
tijk, in onze praktijk werkt het
niet. Ooit worden wij weer
zelfstandig. Dat weet ik zeker.
Het zal niet gemakkelijk zijn
om ons hoofd dan boven water
te houden, maar ik ben er van
overtuigd dat het lukt".
In Estland was
afgelopen
week de roep
om
zelfstandigheid
duidelijk te
horen. Het
communisme
werd
vergeleken
met het
bewind van de
nazi's in de
jaren veertig.
De Estlandse
voetballers
wilden niet zo
ver gaan, maar
lieten tijdens
hun verblijf in
Den Haag
duidelijk
blijken het niet
eens te zijn
met het door
Moskou
gevoerde
beleid.
FOTO: AP
iemand tijdens de toernooida-
gen te woord te staan. Regel
matig wordt hij door ploegge
noten gevraagd om bijstand als
het gaat om het vertalen van
bepaalde teksten in kranten
die aandacht besteden aan het
verblijf van de ploeg in Neder
land. De meeste kranten, maar
ook de aanplakbiljetten met de
aankondiging van het toernooi
die in de omgeving van de
Mgr. Nolenslaan zijn
geplakt verdwijnen overigens
bliksemsnel in de sporttassen
van de jeugdige voetballers,
die in vergelijking met de ui
terst modern uitgeruste ploe
gen van PSV, Ajax en Bayer
Leverkusen een enigszins ar
moedige indruk maken. „Niets
hebben ze bij zich", vertelt Jan
Morit, ééfi van de mensen van
DUNO die de Estlandse ploeg
SPORT
Joke Kleyweg
naar Grenchen
DEN HAAG De Koninklijke
Nederlandse Atletiek Unie heeft
tien atleten, onder wie de Haagse
Joke Kleyweg, geselecteerd voor
de op 9 september in de Zwitserse
stad Grenchen te houden inter
landwedstrijd, 15 en 25 kilometer,
tegen het gastland, Frankrijk en de
Bondsrepubliek. Bij de mannen ko
men in actie Dirks, Edelman. Kap-
pert, Kraayeveld, Van Rijthoven
en Van Vlaanderen. De vrouwen-
ploeg wordt aangevoerd door Carla
Beurskens en bestaat verder uit Jo-
landa Homminga, Barbara Kamp
en Joke Kleyweg.
£cidóc6owuutt MAANDAG 28 AUGUSTUS
BLOEMFONTEIN Zola
Budd heeft bewust een einde
gemaakt aan alle speculaties
over haar terugkeer in de in
ternationale atletiek. De 23-
jarige Zuidafrikaanse loopster
behoorde zaterdag tot het
deelnemersveld aan een 10
kilometer loop in haar
geboortestad Bloemfontein,
Oranje Vrijstaat.
Met die daad zette zij definitief een
streep onder haar internationale
carrière. Zuidafrika wordt door de
wereld atletiekfederatie (IAAF)
geboycot voor haar apartheidspoli
tiek. Op deelneming aan wedstrij
den in Zuifafrika staat levenslange
schorsing voor competities onder
de IAAF-vlag.
„Ze was er opeens", reageerde or
ganisator Leon Botha, een goede
kennis van de atlete, verrast op de
komst van Budd. „Zelfs ik had
geen idee dat ze van plan was te
starten". Botha zei dat Budd vrij
dagavond besloten had mee te
doen in de vrouwenwedstrijd over
tien kilometer, die ze gemakkelijk
won in 37 minuten en 35 seconden.
Het was de eerste keer in bijna
twee jaar, dat Budd weer aan de
start van een wedstrijd verscheen.
Vorig jaar mei keerde de frêle at
lete terug naar Zuidafrika. Ze was
niet bestand tegen de intense druk
van Britse anti-apartheidsbewe
gingen. Die kritiseerden haar con
stant omdat ze weigerde de ban
den met Zuidafrika definitief te
verbreken en de apartheid publie
kelijk te veroordelen. Bovendien
werd ze ervan beschuldigd tijdens
haar vakantie in Zuidafrika aan
een lokale wedstrijd te hebben
deelgenomen.
Op 14-jarige leeftijd werd Budd
wereldbefaamd. Blootvoets lopend
werd ze kampioene van Zuidafri
ka. Daarna vestigde ze officieuze
wereldrecords op de 3 en 5 kilo
meter. In '84 ontsnapte ze aan de
sportieve boycot door de ontvangst
van een Brits paspoort. De Britse
Atletiekfederatie zag in haar een
serieuze kandidate voor het goud
op de Olympische 3000 meter in
Los Angeles.
In de Californische metropool liep
Budd tegen de grootste teleurstel
ling in haar loopbaan op. In de
nale van de 3 kilometer trapte
in het gedrang op de hiel van
Amerikaanse
Mary Decker, die geblesseert
viel. Onder angstaanjagend
pende fluitconcerten eindigde
gedesillusioneerd als negende.
In april van dit jaar trad ze in
huwelijk met Mike Pieterse, eigfl(
naar van een drankenhandel
Bloemfontein. Haar actieve
baan bleef beperkt tot de
Reden waarom in Engeland
gespeculeerd werd over een
lijke terugkeer naar het eiland
ENSCHEDE In de ei-
v gen omgeving heeft Mar-
ti ten Kate zaterdag na
een indrukwekkende
1 solo de 22e editie van de
marathon van Enschede
1 gewonnen. De Twent
- legde de 42 kilometer en
U 195 meter op het bepaald
niet gemakkelijke traject
2 tussen het Diekman-sta-
J dion en Haaksbergen af
j in een parkoersrecord
ij van 2 uur 10 minuten en
57 seconden.
De 30-jarige computer-speci-
f alist uit Hengelo liep ruim
zeventien kilometer alleen
aan de leiding nadat Gerard
i Nijboer, die voor Ten Kate
I het tempo maakte uit de
I strijd was gestapt. Met zijn
tijd haalde Ten Kate bijna
jj een minuut van het par-
B koersrecord af dat de Ameri-
I kaan Kirk Pfeffer in in 1979
met 2.11.50 had gevestigd.
I Ten Kate zal waarschijnlijk
I altijd houder van het par-
I koersrecord, waarop de Fin
I Eero Riikonen in 1947 als
I eerste in deze tweejaarlijkse
I marathon in 2.44.13 zegevier-
I de, blijven'. De organisatoren
I overwegen namelijk voor de
Q 23e editie een nieuw traject
4 te zoeken dat van Enschede
4 naar Hengelo en terug naar
I Enschede zal voeren.
I Niet alleen met het record
I imponeerde momenteel Ne-
8 derlands sterkste lange af-
standloper, maar ook met zijn
1 tweede achtereenvolgende
1 overwinning. Een dubbele
1 zege boekte op het Enschede-
1 se parkoers alleen Ron Hill
in 1973 en 1975. De Brit loste
zaterdag het startschot en
nam daarna nog deel aan een
loop over tien kilometer.
Strijd was er zaterdag in de
oudste marathon van Neder
land niet. Op het moment dat
er nog bijna 40 kilometer
moesten worden afgelegd
had zich al een kopgroepje
van vier Nederlandse lopers
gevormd: Marti ten Kate,
John Vermeule, Gerard Nij
boer en Kim Reynierse. De
laatste twee zouden trekkers-
werk verrichten. Nijboer
voor Ten Kate en Reynierse
voor zijn Zeeuwse streekge
noot Vermeule.
Die samenwerking verliep
niet bepaald optimaal. Ten
Kate liep „zoekend" achter
de twee hazen en het was al
snel duidelijk dat Vermeule,
die in april de marathon van
Maassluis winnend afsloot
(2.12.22), niet in allerbeste
doen was. Rond de veertien
de kilometer haakte Vermeu
le af. „Ik voelde dat het te
snel voor mij ging. Ik wilde
niet het risico nemen mezelf
op te blazen, en dan moet je
kiezen".
Eigen kracht
Op dat moment was duidelijk
dat Ten Kate tenminste een
uur alleen op eigen kracht
zou zijn aangewezen. De af
spraak was immers dat Nij
boer, voor wie Ten Kate in
de marathon van Amsterdam
van mei trekkerswerk ver
richtte, na 25 kilometer zou
uitstappen. Dat gebeurde na
het keerpunt in Haaksber
gen.
„Het is moeilijk alleen een
uur geconcentreerd te blijven
lopen en je niet door het en
thousiaste publiek, waarin je
bovendien vele mensen kent,
te laten afleiden", vertelde
de opmerkelijk fitte Ten
Kate na afloop op het gras
van het Diekman-stadion.
Ten Kate bekende ook het
tussen het 25 en 30 kilometer
punt moeilijk te hebben ge
had. „Nijboer had perfect
werk geleverd. Hij kan tus
sentijden tot op de seconde
lopen Toen ik op 30 kilome
ter mijn tussentijd van 1.32.56
zag, realiseerde ik mij ineens
dat ik die zesde vijf kilome
ter in bijna zestien minuten
had gelopen. Toen dacht ik
dat het mis zou gaan maar
daarna ging het neens weer
goed".
Op het 30 kilometerpunt had
Ten Kate bijna dertig secon
den verloren op het schema
dat moest leiden tot een tijd
onder de 2 uur en 11 minu
ten. „Als je minder gaat lo
pen, irriteer je je aan allerlei
zaken. Dan ga je ook opzien
tegen de lange rechte stuk
ken in het parkoers".
Inzinking
Na zijn korte inzinking pakte
Ten Kate de draad weer
knap op. Tussen 30 en 35 ki
lometer werkte hij met een
„split" van 15.21 het verlies
weer vrijwel weg. Met zijn
eindtijd van 2.10.57 voldeed
Ten Kate ruim aan de eis
van 2.13.00, die de atletiek-
unie heeft gesteld voor uit
zending naar de Europese ti
telstrijd over een jaar in
Split.
„Ik zou nu wel graag snel de
Marti ten Kate, Gerard Nijboer
zekerheid willen hebben dat
ik ben aangewezen. Dan kan
ik mij optimaal voorberei
den", aldus de Twent, die zijn
plannen om in Split de 10.000
meter te lopen heeft laten
varen. „Het toernooi is te
kort om de tien kilometer en
de marathon te lopen, zoals
ik bij de Olympische Splen in
Seoul heb gedaan. Ik zou gek
zijn als ik niet voor de mara
thon koos. Op de Europese
ranglijst van dit jaar sta ik
derde. Natuurlijk weet je
nooit wie er volgend jaar in
eens staat maar ik denk dat
voeren het kopgroepje aan.
mijn kansen aanmerkelijk
groter zijn op de marathon
dan de tien kilometer".
Ten Kate zou in Split graag
de steun hebben van Nijboer,
die in het najaar de mara
thon van Columbus in Ohio
dan wel die van New York
loopt. „Gerard moet op grond
van zijn prestaties in het ver
leden gewoon meteen wor
den aangewezen. Bovendien
heeft Nijboer met zijn Euro
pese titel van 1982 in Athene
bewezen uits'tekend te kun
nen lopen op een selectief
parkoers. In Split ligt een
vergelijkbaar geaccidenteerd
traject. Bovendien is de ver
wachting dat de marathon in
een temperatuur van tegen
de 30 graden zal worden ge-
Ook moeilijk
Omdat de marathon van En
schede de eerste mogelijk
heid was aan de eis van
2.13.00 te voldoen, heeft de
KNAU nog geen keuze ge
maakt. Die zal ook moeilijk
worden. Met Tonnie Dirks,
die in december in Fukuoka
loopt, Vermeule, Nijboer, de
van een langdurige blessure
herstelde Cor Lambregts en
uiteraard Ten Kate zijn er
vijf kandidaten voor drie
plaatsen. Eén verstandige op
lossing is wellicht alle kandi
daten komend voorjaar in
Rotterdam te laten lopen en
dan de beste drie Nederlan
ders aan te wijzen voor de
Europese titelstrijd.
Achter Ten Kate kwam za
terdagmiddag Vermeule met
een achterstand van ruim
drie minuten (2.14.08) als
tweede binnen. „Ik heb al-
FOTO: ANP
leen nog maar voor de twee
de plaats gelopen", aldus de
Zeeuw, die de Belg Dirk van
der Herten ruim een halve
minuut voorbleef. Als eerste
vrouw keerde Alena Peter-
kova in het Diekman-stadion
terug. De Tsjechoslowaakse
finishte in 2.40.28 en boekte
daarmee haar derde zege van
dit jaar. Op 18 maart zege
vierde zij in de marathon van
Szeged (2.38.30) en op 9 juni
in die van Bonn (2.37.33).
Haar landgenote Ivana Mo-
chikova finishte in 2.46.07 als
tweede.
begeleidt. „Geen
geen pleisters, niets,
we allemaal voor moeten
gen. Eigenlijk vallen ze
beetje uit de toon bij de
van het deelnemersveld,
zijn wat jonger dan de rest
qua voetbal niet zo sterk,
het is toch wel leuk om
ploeg erbij te hebben".
