Angela geeft Purper kleur „James Bond draait al!" D Q EX-DOLLY DOT STORT ZICH IN HET CABARET Toegehapt Voorpret Opportunisten Verbaasd „Polen hongeren naar ongecensureerd nieuws" 30 ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1989 I 1 Ie „Hé, Dolly Dot". Nog dagelijks wordt Angela Groothuizen (29) op deze manier aangesproken. Ze is er aan gewend geraakt dat ze niet zonder opmerkingen of steelse blikken de overkant van de straat haalt. Ook anderhalfjaar na het uiteenvallen van Nederlands populairste meidengroep staan er voor haar huis in Amsterdam nog fans die hopen een glimp van hun idool op te vangen. Angela Groothuizen is met een nieuw avontuur begonnen: de cabaretgroep Purper waar ze Adelheid Roosen en Karin Bloemen moet doen vergeten. Geen gemakkelijke opgave. AMSTERDAM - „Ik weiger mee te doen aan die hokjesgeest. Ik gruw van het gezegde: schoenma ker blijf bij je leest. Ik probeer me op verschillende terreinen te be kwamen. Momenteel zing ik in een popgroep en ik stop uiteraard veel tijd en energie in Purper, maar als ze me vragen voor een mooie film of een tv-show, zeg ik niet bij voor baat 'nee'. Het publiek bepaalt wel of het een goede of slechte keuze was. In de VS kijkt niemand vreemd op als zangers van een hardrockband tapdancelessen ne men, ik bedoel maar". Van Angela Groothuizen mag het hele horeca-etablissement meeluisteren. Ze praat met luide stem en zonder schroom over haar carrière. Haar entree even daarvoor in het Grand Café op Amster dam CS is niet alleen vanwege haar kle dij opvallend. Na negen jaar Dolly Dots beproeft ze haar geluk als cabaretière bij Purper. Een sprong in het duister? „Nee, de mensen die me kennen weten dat het theater, en als verlengde daarvan het cabaret, me al tijd hebben getrokken. Anderzijds be speur ik een bijna masochistisch verlan gen om me kwetsbaar op te stellen. Ik kan gigantisch op m'n gezicht gaan. Maar eerlijk gezegd verwacht ik dat niet, hoewel de zenuwen me af en toe door de keel gieren". De tijd bij de Dolly Dots noemt Angela Groothuizen geweldig fijn en vooral erg leerzaam. „Op m'n zestiende - ik was zangeres in een hardrockband - voelde ik me zowel aangetrokken tot het con servatorium als de Rietveldakademie. Maar een opleiding volgen aan de to neelschool was m'n liefste wens. Ik ben op een voorlichtingsdag geweest, maar knapte daar volledig af. Daarna rolde ik in de Dolly Dots en maakte negen jaar lang waanzinnige dingen mee. In feite kreeg ik zodoende de beste opleiding die je je kunt denken. Je maakt platen, staat in cafés, zalen, theaters en stadions, speelt in films en clips, zingt Neder landstalig en Engelstalig en doet meer wijsheid op dan je uit boeken kunt ha len". En nu dan Purper. Hoe is Angela daarin terechtgekomen? Een groep die al jaren lang een bekend gezicht is in de vader landse cabaretwereld. „Ik luisterde in februari dit jaar de band af van het antwoordapparaat en daarop stond de stem van Frans Mulder van Purper die zonder omwegen vroeg of ik bij hen wilde meedoen. Hij vergat zijn telefoonnummer te geven en heb die dag stad en land afgebeld om hem te berei ken. Niet gelukt. De volgende dag belde hij gelukkig terug. Ik heb onmiddellijk toegehapt". Samen met de van de Haagse Comedie afkomstige Alfred van den Heuvel geeft ze Purper gedeeltelijk een nieuw gezicht. Het kwartet wordt gecompleteerd door 'oudgedienden' Erik Brey en de al ge noemde Frans Mulder. „Frans wist dat de Dolly Dots meer wa-' ren dan een leuke meidengroep en dat ik meer kon dan alleen zingen. We deden in'het theater vaak sketches, ik verzorg de zo'n beetje de presentatie en ook bui- Ten de Dots om liet ik me wel eens inhu ren als presentatrice. Ik ben gezegend met enig improvisatietalent en steek zó een verhaal van tien minuten af. Vraag me niet waar ik het dan over gehad heb, want dat weet ik vaak niet meer. Vroe ger, op school, schreef ik ook allerlei stukjes voor het schoolcabaret en door de jaren heen ben ik altijd geïnteresseerd gebleven in cabaret en theater. De leden van Purper (we waren elkaar ooit eens tijdens een Unicefgala tegen het lijf gelo pen) moeten van dit alles op de hoogte zijn geweest want ze vragen natuurlijk niet zo maar iemand". „Ik ben naar hen toegegaan en het klikte meteen. Na Adelheid Roosen ('wereld wijf) en Karin Bloemen hebben ze het vorig seizoen met Ina van Faassen ge- tourd. Zelf vond ik het een mooie show, veel anderen vroegen zich af wat Van Faassen eigenlijk bij Purper te zoeken had. Enfin, ik ben dan het volgende vrouwelijke element in Purper". „Momenteel zijn we druk aan het repe teren. Hoewel de nieuwe show pas op 28 november in Leiden in première gaat zijn er op korte termijn al diverse optre dens gepland, onder meer tijdens de uit reiking van de Televiziernng, de Uit markt in Amsterdam en zelfs in Chica go, al is dat nog niet zeker". „Als je op onze voorpret afgaat, moet het wel een leuke show worden. Ik heb er alle vertrouwen in, ook wat m'n eigen rol betreft, dat het gaat lukken. We la chen ons bij tijd en wijle wild, vooral bij een bewerking van een toneelstuk van Shakespeare. We zijn misselijk zelfverze kerd en hebben ook een lied waarin we zeggen hoe prachtig we eigenlijk zijn. Het programma krijgt als titel mee: 'Pas tiche' ofwel smakeloze nabootsing. Ver der wil en kan ik nog niet zo veel van het programma vertellen. Wel dat de close-harmony in de liedjes werkelijk te gek klinkt". De zandloper is leeg, het gesprek wordt beëindigd. Samen verlaten we het Cen traal Station. Hier en daar zie je een blik van herkenning. „Weet je wat zo geinig is? Tegenwoordig heb ik veel chance met buitenlanders. Die kennen me niet als ex-Dolly Dot en eigenlijk vind ik dat best prettig". HENK WANINGE WARSCHAU - „Ik sta achttien uur te werken in mijn werkplaats. Ik kom buiten en er zijn vier jaar geschiedenis voorbij. In een maand zijn veertig jaren weg! Het is toch niet te geloven". „Sommige mensen geloven het ook niet. Die zien de tanks uit de DDR en Tsjechoslowakije al binnen rollen. Heel veel mensen zijn bang dat het allemaal niet waar is". „Het zal ook heel moeilijk worden. Soli dariteit heeft het altijd makkelijk gehad: in de oppositie kun je altijd roepen dat de regering het verkeerd doet. Maar nu zijn ze zelf de regering". „Mazowiecki moet verschrikkelijk op passen. Solidariteit mag geen enkele fout maken. Als deze regering faalt is het af gelopen met Solidariteit. En dat niet al leen. Als het nu misgaat, dan wordt het hier erger dan in Roemenië onder Ceau- cescu. Tenslotte hebben de communis ten altijd nog de zeggenschap over het leger en de politie". „Dat zal wel loslopen. De rol van de communisten is uitgespeeld. Totaal. De een na de ander legt het hoofd in de schoot. Ze hebben hun tijd gehad. Ze hebben hier veertig jaar hun idiote sy steem gebouwd, maar nu moeten ze in binden. Meneer Kiszczak. de man die voor Mazowiecki heel kort tot premier werd benoemd, moest met de staart tus sen de benen wegsluipen. En nu ver klaart deze vent dal Mazoviecki de enige is die Polen kan leiden!". „De oude macht is verschrikkelijk bang en zenuwachtig geworden. Want na veertig jaar ziet de bevolking nu einde lijk kans om die kerels te laten voelen wat ze de mensen hebben aangedaan. Het land leeggeroofd, dat is wat ze heb ben gedaan. Toen Jaruzelski het waagde deze Kiszczak tot premier te benoemen, twee weken geleden, brak de hel los. Binnen de kortste keren hing heel Polen vol met affiches, reden auto's rond met grote stickers: weg met Kiszczak. En weg was-ie! Binnen een paar dagen. En bin nen nog een paar dagen was daar Mazo wiecki. Solidariteit!". „Het kon ook werkelijk niet langer door gaan; 140.000 figuren die de dienst uit maken worden met argusogen op de vin gers gekeken door veertig miljoen men sen. Dan word je op den duur wel ze nuwachtig". „Zenuwachtig? Ze zijn doodsbang voor hun hachje. Alleen al daarom moeten ze Solidariteit in de regering laten, anders explodeert de bevolking". „In Polen wordt nu de rekening betaald voor veertig jaar wanbeleid - om het zacht uit te drukken. De communisten Polen schrijft deze weken elke dag historie. Tadeusz Mazowiecki, de kandidaat van het vakverbond Solidariteit, is gekozen tot premier. „Het hoeft geen schok te veroorzaken", zei hij. „Het is tenslotte een overgang naar normalere verhoudingen". Mazowiecki wordt niet moe te beweren dat hij premier wil zijn van alle Polen. Maar wat vinden de „gewone" Polen van de aardverschuiving in hun land? Komt er echt een einde aan jaren van onderdrukking en voedselschaarste? En vooral: hoe ziet de toe komst er uit? Zal Solidariteit het redden? Onze verslaggever Hans Roose boom peilde de stemming in Warschau. Hij noteerde uitspraken van mensen die plotseling beseffen dat ze hun mond open mogen doen. De Polen hebben de vrijheid geproefdNu willen ze ook ham, sinaasappelen en goed vlees! FOTO: AP kiezen eieren voor hun geld. In allerijl brengen ze zich in veiligheid. In het par lement lopen ze met bosjes over naar de andere kant. Het zijn tenslotte carrière makers. opportunisten. In het oude sy steem zat je goed aan de communisti sche kant. Maar nu de wind uit een an dere hoek gaat waaien, zoeken ze razendsnel een goed heenkomen. Twin tig van die parlementariërs hebben zich al van de partij afgescheiden en zich zelfs tot Solidariteit gewend! Opportu nisme van het zuiverste water. Solidari teit heeft die boot wijselijk afgehouden. En gisteren ging die voormalige commu nistische groep nog verder: zij hebben voorgesteld artikel 1 van de Grondwet te schrappen, waarin staat dat de leidende rol van de communistische partij voor eeuwig is gegarandeerd. Ja, ze zijn opeens snel braaf geworden!". „De partij heeft gewoon verloren. Dat blijkt uit alles. Een jaar geleden, in de kiosk, lagen al die partijkranten vooraan uitgestald. Als ik een krant van Solidari teit wilde hebben moest die van onder de toonbank komen. Nu liggen die kran ten vooraan: ze vliegen weg en niemand vraagt meer naar die partijkrant. Die zijn onverkoopbaar. Elke dag gaan er tonnen kranten terug. De partij heeft verloren". „Je ziet ook in hun eigen kranten dat ze de strijd hebben opgegeven. Veertig jaar lang was het verboden de kroon boven de Poolse adelaar af te beelden. Symbool van monarchisme, reactionair, niet-soci- alistisch enzovoort. Maar die kroon bo ven de Poolse adelaar is wel een natio naal symbool van Polen. Altijd geble ven. En kijk nu eens naar deze foto: in Zycie Warszawa, een communistische krant. Hier: de Poolse adelaar met kroon. En veertig jaar lang was die kroon weggeretoucheerd. Nee, het com munisme is dood, je ziet het aan hun symbolen". „Hun rol is uitgespeeld. Mensen luiste ren niet meer. Ze durven nu massaal te protesteren en te weigeren. Een prachtig voorbeeld is het concert van Stevie Wonder. Vlak voor de verkiezingen, waarbij Solidariteit honderd procent van de stemmen won, organiseerden de com munisten een groot concert in het voet balstadion van Warschau. Een wan hoopspoging om nog een beetje goodwill bij de bevolking te kweken. Honderd vijftigduizend gratis kaarten. Maar er kwam niemand! Alleen vijftienduizend mensen die speciaal met bussen waren aangevoerd uit afgelegen dorpen. Vijf tiendduizend mensen in een verder leeg enorm stadion! Stevie Wonder heeft wel opgetreden. Maar heeft er verder niets van gezien, want Stevie Wonder is blind". „Alles brokkelt af. Elke dag ben je ver baasd wat er nu weer allemaal kan en mag. In de bioscopen draait James Bond! Kun je je iets anti-communisti- scher voorstellen dan James Bond! Wes terse agent in een strijd op leven en dood gewikkeld met het rode gevaar? Dat was een jaar geleden nog totaal uit gesloten, zo'n film". „Ik verheug me nu al op het begin van het nieuwe universiteitsjaar in War schau, in oktober. De studenten hebben namelijk een geweldige happening aan gekondigd. Dat doen ze elk jaar, maar nu gaan ze in een grote optocht het com munisme ten grave dragen! In een grote rode doodskist. De dood van het com munisme, in Polen in 1989". „Maar laten we vooral niet te vroeg jui chen, want Solidariteit zit dan wel in de regering, en heel Polen staat daar terecht bij te juichen, maar tegelijkertijd is dit ook een tragisch ogenblik. Solidariteit gaat in de politiek, is een politieke partij geworden. En dat betekent vuile handen maken. De mytische glans van een machtige oppositiebeweging, eerst on dergronds, later legaal, zal gaan verble ken". „Er moeten nu keiharde maatregelen worden genomen. Een heleboel fabrie ken zullen bankroet gaan, worden geslo ten. De communisten hebben vaak in kleine doipen een fabriek gebouwd waar hele families werken. De staalfabriek Nowa Huta bijvoorbeeld, daar werken dertigduizend mensen, een hele stad. Die fabriek moet dicht, die is econo misch en ecologisch niet meer houdbaar. Daar kun je niet van de ene op de ande re dag een zuivelfabriek van maken". „Inderdaad. De mensen zullen Solidari teit nog gaan haten, vrees ik. Niemand hoeft premier Mazowiecki te benijden, die heeft een van de allerzwaarste klus sen ter wereld op zijn schouders geno men. Veertig jaar communisme herstel len!". „Maar er is geen weg terug meer. Lech Walesa heeft vandaag gezegd: mensen hebben nu van de vrijheid geproefd. Nu willen ze ook ham, sinaasappelen en goed vlees!". HANS ROOSEBOOM WARSCHAU - „De regering-Mazowiec- ki wordt geen overgangsregering. Wat we nu meemaken is niet zómaar een over gang. Dit is werkelijk dé grote histori sche overgang in de Poolse geschiedenis en in heel Oost-Europa". Krzysztof Sliwinski. adjunct-hoofdredac teur van het grootste onafhankelijke dag blad van Polen, de Gazeta Wyborcza, is ervan overtuigd dat het nieuwe kabinet, geleid door Solidariteits-man Tadeusz Mazowiecki, de hervormingen kan door zetten. „In de allereerste plaats moet in Polen de onzekerheid worden weggenomen die het hele land beheerst. Het moet de be volking duidelijk worden dat de nieuwe regering een concreet plan voor de sane ring van de Poolse economie heeft. Daarom hebben wij vandaag het nieuws gepubliceerd dat er achter de schermen samen met de Amerikaanse regering een concreet plan is opgesteld, waar de men sen in kunnen geloven". De Gazeta Wyborcza, die pas vier maanden legaal bestaat, is in Polen een machtsfactor van doorslaggevende bete kenis. „Wij kunnen de politieke situatie direct beïnvloeden", zegt Sliwinski. „Het beste voorbeeld daarvan is het idee dat onze hoofdredacteur Adam Michnik vo rige week lanceerde. Michnik zit nu in het parlement. Hij opperde in de Gazeta Wyborcza om de macht in Polen gelijke lijk te verdelen: de communisten de pre sident - Jaruzelski - en Solidariteit de premier - Mazowiecki. Dit idee werd door iedereen omarmd als de uitweg uit de totale impasse. Vanaf dat moment konden we verder". De krant verschijnt in een oplage van 500.000 over heel Polen. „Ónze toe komst ziet er zonnig uit", zegt Sliwinski. „Ónze oplage is elke dag binnen de kort ste keren uitverkocht. Zodra we meer papier en meer persen hebben, brengen we een oplage van een miljoen op de markt". Elke dag een Gazeta Wyborcza is duur, maar de lezers hebben dat graag voor het voortbestaan van hun krant over. Polen hongert naar nieuws, ongecensu reerd, onafhankelijk. Ook door het buitenland wordt de krant zoveel mogelijk geholpen. Sliwinski: „Voor het nieuws uit het Westen hebben we onze telexen van verschillende pers bureaus. Die abonnementen zijn gratis, evenals foto's. Als wij daarentegen nieuws leveren aan bijvoorbeeld de Ver enigde Staten krijgen we daar flink voor betaald. Zo werkt iedereen mee. De drukkerij houdt de kosten laag, de lezers betalen flink en bestoken ons overigens met nieuws en ideeën. Wij krijgen drie honderd brieven per dag". HANS ROOSEBOOM

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 30