„Inval Warschau Pact
was gerechtvaardigd"
Zuidafrikaanse politie schiet op demonstranten
Syriërs beschieten
Libanese kustlijn
Palestijnen
staken tegen
pasjes
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
BUITENLAND
QtidMQowuvnt
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1989 PAGffl
Swapo-leider keert
terug naar
Namibia
RABAT Sam Nujoma, de
president van de Namibische
bevrijdingsbeweging Swapo,
heeft aangekondigd dat hij
over enkele dagen na 30 jaar
ballingschap terug zal keren
naar Namibia. Op een pers
conferentie in Marokko, zei
de Swapo-leider van leden
van zijn organisatie binnen
Namibia „het signaal" te
hebben gekregen dat „de tijd
gekomen was" om zijn vol
gelingen te mobiliseren voor
de verkiezingen voor een
grondwetgevende vergade
ring op 6 november.
Verkiezingsstrijd
De verkiezingscampag
ne mag in Nederland
weieens als saai worden
afgeschilderd, in Zuid-
korea is zij het tegeno
vergestelde. Hier krijgt
een vertegenwoordiger
van een locale oppposi-
tiepartij een kaakslag
van een lid van de rege
rende groepering. Dit
alles in het kader van de
gisteren in een district
bij de Zuidkoreaanse
hoofdstad Seoel gehou
den verkiezingen. De
uitslag wordt gezien als
een graadmeter voor de
populariteit van presi
dent Roh Tae-woo.
foto: ap
Bomaanslag op bus
eist 15 levens
NEW DELHI Minstens vijf-
tien mensen zijn gisteren om het
leven gekomen en 25 gewond
geraakt toen een bom explodeer
de in een autobus in de noorde
lijke Indiase deelstaat Himachal
Pradesh. Vermoed wordt dat de
aanslag het werk is van extre
mistische Sikhs. De bom ontplof
te toen de bus net in Chintpurni,
in de uitlopers van de Himalaja
340 kilometer ten noorden New
Delhi was gearriveerd. De bus
kwam uit Amritsar, de heilige
Sikh-stad in de naburige deel
staat Punjab. Dit jaar zijn al
meer dan 1.200 mensen bij aan
slagen van radikale Sikhs ge
dood.
Hongaren staken
tegen prijsstijging
BUDAPEST Rond twee
miljoen Hongaarse arbei
ders hebben gisteren korte
tijd het werk neergelegd
uit protest tegen de aange
kondigde stijging van
vleesprijzen. Volgens de
vakbonden is de prijsver
hoging in strijd met tussen
de regering en de bonden
gesloten overeenkomsten.
Een regeringswoordvoer
der zei echter dat de rege
ring deze zaak niet kan
bijsturen omdat de vlees-
prijzen niet langer cen
traal geregeld worden.
Zoon van Tutu vast
JOHANNESBURG Trevor Tutu,
zoon van de Zuidafrikaanse Angli
caanse aartsbisschop Desmond
Tutu, is gisteren tot 18 maanden
gevangenisstraf veroordeeld onder
meer wegens een valse bommel
ding op het vliegveld van Johan
nesburg. De 33-jarige Tutu had vo
rig jaar december tegen veilig
heidsagenten op het vliegveld ge
zegd dat er een bom geplaatst was.
Ook zou hij grove taal hebben uit
geslagen tegen agenten die één van
Tutus vrienden wilden arresteren
op verdenking van dronken rijden.
Tutu heeft alle beschuldigingen
ontkend. Hij zei „de grap" van de
bom te hebben uitgehaald om de
functionarissen te laten zien dat het
slecht is gesteld met de veiligheid
op het vliegveld. Tutu gaat in
beroep tegen zijn veroordeling.
Personeel houdt
British Airways
uit de lucht
LONDEN De vliegmaats
pij British Airways heeft gis(
driekwart van haar vluchten
annuleerd omdat een groot!
van het cabine-personeel irff
king was gegaan. Zij protei"
den tegen het ontslag van eej
manningslid. Deze man zou|
gens de directie van de 1
vaartmaatschappij, gratis draf
hebben verkocht en het gef
eigen zak hebben gestoken*
niet-stakende bemanning^
zijn op de internationale vluiv
ingezet. Alle binnenlandse r
delvluchten moesten worde^
annuleerd.
DOORBRAAK VAN
SOLIDARITEIT:
„Dit is voor
Polen een
historisch
moment"
(vervolg van de voorpagina)
WARSCHAU In kringen
van Solidariteit heerste giste
ren grote vreugde en opluch
ting over de doorbraak van
het vakverbond.
Een omwenteling die zich in
rap tempo heeft voltrokken
sinds de verpletterende neder
laag van de communisten bij
de deels vrije verkiezingen in
„Dit is de definitieve nagel
aan de doodskist van de lei
dende rol van de communisti
sche partij", aldus Solidariteit-
woordvoerder Janusz Onysz-
kiewicz.
Toekomstig premier Mazo-
wiecki, die bekend staat als
een bescheiden katholieke in
tellectueel, verklaarde: „Er
zijn enkele historische mo
menten die aantonen dat de
Polen op nieuwe, ongewone,
werkelijk vernieuwende op
lossingen kunnen komen en
dat we echt iets kunnen berei
ken. Ik hoop dat zo'n moment
nu is aangebroken. Ik hoop
dat de mensen zullen voelen
dat er een situatie is ontstaan
waarin alles van ons afhangt".
Polen staat op het punt het
eerste Warschau Pact-land te
worden met een niet-commu-
nistische regering. De econo
mie van het land is echter vol
ledig ontwricht. De totale bui
tenlandse schuld bedraagt
tachtig miljard gulden. De Eu
ropese Gemeenschap begint in
de eerstvolgende weken met
het versturen van rundvlees
naar Polen in het kader van
een noodhulppakket ter waar
de van 265 miljoen gulden.
JERUZALEM Volgens een
woordvoerder van het Israëli
sche leger is de stakingsactie
van Palestijnen in de bezette
Gaza-strook een mislukking
geworden. Leiders van de inti-
fadah (de Palestijnse opstand)
hadden een algemene staking
uitgeroepen uit protest tegen
de invoering van een nieuwe
identiteitspas. Brigade-gene
raal Arieh Ramot zei dat bijna
zesduizend Palestijnen uit de
Gaza-strook toch naar hun
werk zijn gegaan. Het aantal
Palestijnen dat naar Israel
ging is wel minder dan ge
woonlijk, zo gaf hij toe, maar
is hetzelfde als op andere vrij
dagen, de traditionele rustdag
voor moslims.
De Israëlische legerradio om
schreef de uittocht van werk
willige Palestijnen als een ne
derlaag voor de twintig maan
den oude intifada.
De nieuwe magnetische identi
teitskaart werd de afgelopen
twee maanden uitgedeeld aan
zestigduizend mannelijke Pa
lestijnen die de Gaza-strook
willen verlaten om in Israel te
kunnen werken.
Volgens Israëlische functiona
rissen zijn de pasjes ingevoerd
om ervoor te zorgen dat Pales
tijnen met een strafblad Israel
niet binnen kunnen komen.
Volgens Pales
tijnen is het systeem een nieu
we poging om een einde te
maken aan de opstand, door
de Gazastrook op economisch
gebied uit te persen.
PRAAG DULDT GEEN HERDENKINGSDEMONSTRATIES
PRAAG De leiding van
de Tsjechoslowaakse com
munistische partij heeft
gisteren geweigerd de of
ficiële zienswijze op de ge
wapende inval van het
Warschaupact in augustus
1968. te herzien. Het presi
dium beriep zich op de
uitspraken van het con
gres van de communisti
sche partij in 1971.
Dat congres, het eerste sinds
de invasie, veroordeelde de
hervormingspogingen van
Alexander Dubcek en gaf for
mele goedkeuring aan de in
terventie. De verklaring is een
reactie op oproepen van de
Hongaarse communisten en
het Poolse parlement. Zij had
den Praag gevraagd om de of
ficiële zienswijze op de gebeur
tenissen van 1968 te herzien.
De DDR heeft gisteren na
drukkelijk de inval van troe
pen van het Warschau Pact
verdedigd. Volgens een com
mentaar van het communisti
sche partijblad Neues Deutsch-
land ging het om „internatio
nalistische hulp" van vijf soci
alistische staten, op verzoek
van „vaderlandslievende
krachten in de CSSR"; het was
de „enig werkzame uitweg"
uit de crisis geweest. Na de in
terventie ontwikkelde
Tsjechoslowakije „zich tot een
stabiele en moderne socialisti
sche staat", aldus Neues
Deutschland.
Toeristen
Dit weekeinde is het 21 jaar
geleden dat troepen van het
Warschau Pact het land bin
nen vielen om een eind te ma
ken aan de Praagse lente. De
Tsjechoslowaakse autoriteiten
hebben laten weten dat zij
geen herdenkingsdemonstra
ties zullen dulden en waar
schuwden buitenlanders in
Praag zich niet te mengen in
politieke demonstraties.
„We hebben ambassades aan
geraden tegen hun staatsbur
gers te zeggen dat zij niet be
trokken meten worden als er
iets illegaals gebeurt", aldus
een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse za
ken. Hij voegde er aan toe dat
de veiligheid van journalisten
die illegale demonstraties vol
gen niet kon worden gegaran
deerd. Het afgelopen jaar zijn
een Westduitse televisieploeg
en verslaggevers van de BBC
bij protestbetógingen door de
politie in elkaar geslagen.
Duizenden toeristen verblijven
in het centrum van Praag,
waar de oppositie van plan is
stille, vreedzame marsen te
houden. Slowaakse dissidenten
willen zondag bloemen leggen
op plekken waar Tsjechoslo-
waken hun leven hebben ge
geven tijdens de inval. Maar
de bekende dissident en to
neelschrijver Vaclav Havel
heeft zijn landgenoten opge
roepen niet in het openbaar te
protesteren, uit vrees dat de
overheid op burgers zal schie-
Stanislav Devaty, in 1988 één
van de woordvoerders van de
Tsjechoslowaakse mensen-
rechtenbeweging'Charta '77, is
woensdag uit de gevangenis
ontslagen en opgenomen in
een burger-ziekenhuis om bij
te komen van een hongersta
king. De 37-jarige Devaty was
op 7 augustus in hongerstaking
gegaan, na zijn aanhouding op
beschuldiging van opruiing.
Hij is een van de initiatiefne
mers van de petitie „Enkele
Zinnen", waarin de Tsjecho
slowaakse autoriteiten worden
opgeroepen tot democratische
hervormingen. De petitie zou
al door meer dan 17.000 men
sen zijn ondertekend, ondanks
waarschuwingen van de auto
riteiten dat dit tot geld- of
zelfs celstraffen kan leiden.
Strijdsters voor de mensenrechten
De Amerikaanse actrice en strijdster voor de mensenrechten Jane Fonda begroet een verteplai
woordigster van de „Dwaze Moeders" op het Plaza de Mayo in Buenos Aires. De actrice, berqn
en berucht vanwege haar acties tegen de Amerikaanse betrokkenheid in de Vietnamese oorkL
in de Argentijnse hoofdstad voor de première van haar film „El Gringo Viejo". Iedere donder,
demonstreren de „Dwaze Moeders" op het Plaza de Mayo tegen het niet bestraffen van militr*11
die verantwoordelijk zijn voor de dood van duizenden Argentijnen in de jaren van de militaire jiPde
|ud
fot(
•lijk
aats
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse politie
heeft gisteren op zwarte
arbeiders geschoten die in
een buitenwijk van Jo
hannesburg een protest
bijeenkomst hielden.
Volgens de vakbondswoord-
voerders schoot de politie met
scherp en gebruikte zwepen
om de arbeiders uiteen te drij
ven. Er zouden zeker vijftien
arbeiders gewond zijn, onder
wie sommigen ernstig. Ook
werd een onbekend aantal ar
restaties verricht. De arbeiders
hadden zich voor de fabriek
verzameld om te protesteren
tegen een beslissing van de di
rectie om hen niet meer bin
nen te laten. Het bestuur nam
dat besluit na een vier weken
durend loongeschil.
Volgens een politiewoordvoer
der is er pas geschoten toen ar
beiders met stenen begonnen
te gooien. Hij zei dat niemand
bij het ingrijpen was gearres
teerd.
Het politiehoofdkwartier in
Pretoria meldde gisteren dat
in de zwarte woonwijk Inan-
da, vlakbij de havenstad Dur
ban, donderdagnacht vier
zwarten werden gedood, toen
onbekenden het vuur openden
op een groep jongeren en één
van hen in brand staken.
Ambassade
De politie arresteerde gisteren
in Johannesburg de anti-apart
heidsactivist Mohammed Valli
Moosa, een functionaris van
het UDF en leider van de
campagne van burgerlijke on
gehoorzaamheid. Journalisten
werden van het gebouw ge
weerd waarin de politie de ar
chieven van Moosa doorzocht.
Moosa is een van de drie acti
visten die vorig jaar uit de ge
vangenis wisten te ontsnappen
en daarna hun toevlucht zoch
ten in de Amerikaanse ambas
sade in Johannesburg. Zij ver
lieten het gebouw toen ze de
verzekering kregen dat zs^t
meer zouden worden gesuft
teerd. Een van de anderc^iisi
ontsnapte gevangenen, hver
hy Morobe, die de Verej
Staten opriep de arrestat
veroordelen, zei: „dit tooi
hoe eenvoudig het
overheid is op haar wooj
rug te komen."
Reuzenpython gevangen
Een reuzenpython van ruim zes meter lengte en 113 kilo zwaar is
in een buitenwijk van Miami gevangen genomen. Vier mannen
hadden een tunnel onder een huis gegraven om bij de verblijf
plaats van de slang te kunnen komen. De slang is vermoedelijk
ooit als huisdier gehouden. Het beest zou zich twee jaar lang on
der de woning in leven hebben gehouden met het eten van kleine
dieren. De python is niet giftig, maar kronkelt zich om haar
slachtoffer heen, perst alle adem uit haar prooi en knelt ook de
bloedsomloop af. De slang zal waarschijnlijk aan een dierentuin
verkocht worden. foto: epa
BROZE KALMTE" IN BAYRUT
BAYRUT Syrische
troepen hebben gisteren
zware raketbeschietingen
uitgevoerd op de Libanese
kust. Hun voornaamste
doelwit was het enige pas
sagiersschip dat de ver
binding onderhoudt tus
sen de belegerde christe
lijke enclave in Libanon
en de buitenwereld. Op
de veerboot zijn 120 raket
ten afgevuurd. Bij artille
riebeschietingen elders in
het land vielen drie doden
en 25 gewonden.
Op de kade van de haven van
Jounieh ten noorden van Bay-
rut raakten zeven mensen ge
wond die stonden te wachten
om aan boord van de veerboot
te stappen. De draagvleugel
boot onderhoudt een dienst,
tussen Jounieh en Larnaca op
Cyprus en is de enige verbin
ding voor de ongeveer 1 mil
joen inwoners van de christe
lijke enclave ten noorden van
Bayrut en de buitenwereld. De
christenen zijn van alle kanten
belegerd door de Syriërs, die
HET GEHEIM VAN DE BOSPLAAT
QN449 Links en rechts ontploffen nu de mijnen en het duurt
verschrikkelijk lang voor de TS 10 een beetje vaart begint te lo
pen. Het schip krijgt veel water over, maar daar blijft het geluk
kig bij en wanneer ze de open zee hebben bereikt, is het groot
ste gevaar wel geweken. „Dat was op het nippertje, majoor!"
zegt Frank. „Ja", antwoordt deze, „wij zijn aan die kerels ontko
men, maar wat zou er van kapitein Rob zijn geworden?" Dat is
ook Franks grootste zorg. Is Rob omgekomen? Zit hij opgesloten
in die ondergrondse bunker? - Ja, Rob zit gevangen. Het dak
boven hem is dichtgeschoven en heeft de kabel, waarmee hij met
het schip was verbonden, stuk geknepen. Terwijl hij overlegt, wat
hem in deze benarde positie te doeri staat, ziet hij, dat het water
snel zakt en spoedig staat hij zowaar op het droge.
Effect troepenterugtrekking
Sovjetunie moeilijk te meten
MOSKOU Een delegatie van Amerikaanse parlementariërs
heeft gisteren gezegd niet veel wijzer te zijn geworden over het
effect van de huidige troepenterugtrekking op de algemene ge
vechtskracht van het Warschau Pact. De parlementariërs brach
ten een bezoek aan de Russische troepen in Oost-Europa.
John Kasich, een Republikein uit Ohio, zei dat hij en de andere
nog steeds niet begrepen hoe de terugtrekking van de troepen
wordt uitgevoerd.
„We zijn hier verward gekomen en we gaan weer verward
weg," zei hij, „We weten nog steeds niet wat nu de invloed van
de troepenterugtrekking is en in welke mate het de gevechts
kracht doet afnemen."
Vorig jaar beloofde Sovjet-president Gorbatsjov 50.000 militairen
uit Oost-Europa terug te trekken. Generaal Bronislav Omelisjev
verklaarde vorige maand dat de troepenterugtrekking op sche
ma liep en dat al 21.000 soldaten uit de DDR, Hongarije, Tsjecho
slowakije en Polen zijn teruggehaald. De Sovjetunie heeft onder
meer zes tankdivisies teruggetrokken. Een klein deel is echter
gebleven, zoals lichte artillerie- en infanterieregimenten. Vol
gens de Amerikaanse delegatie worden deze onderdelen nu in
gelijfd bij andere divisies.
Een oude Libanees zit te praten met zijn buurman voor zijn i
een sji'itische bom volledig verwoeste huis in het westelijk li
van Bayrut. Veel bewoners van de Libanese hoofdstad zijn lie
loos geworden na de hevige bombardementen van de afgelq>k
dagen. uit
foto
en de voornaamste ArabijU
medestander van Aoun.
Intussen heeft de Franse
zant Alain Decaux afzondö
ke besprekingen gevoerd j
Aoun en de maronitische'
triarch, Nasrallah Sfeir. (1 s
de besprekingen wilde Dey
geen bijzonderheden verse!
fen. Hij voerde eerder sood x
lijk overleg in West-Bat
met de leider van het mosj
kabinet Salem Hoss, een
geregeld de kustlijn beschieten
om te voorkomen dat de chris
telijke legerleider Michel
Aoun nieuwe wapens krijgt
van Iraq.
De oproep van de Veiligheids
raad afgelopen dinsdag tot een
wapenstilstand in Libanon
hebben geleid tot een situatie
die volgens Libanese kranten
het best kan worden omschre
ven als een „broze kalmte".
Uit Italië is gisteren een schip
naar Libanon vertrokken met
voor 1,7 miljoen gulden medi
sche materialen aan boord, zo
heeft een woordvoerder van
het Bureau voor Rampenhulp
van de Verenigde Naties (UN-
DRO) in Genève gemeld. Het
schip zal dinsdag in Libanon
aankomen.
In de Iraakse hoofdstad Bagh
dad kwamen gisteren de lei
ders van Iraq, Jordanië en de
Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie bijeen voor topoverleg
over de situatie in Libanon.
Iraq is de voornaamste Arabi
sche tegenstander van Syrië
zitter Hussein
sji'iet.
Frankrijk stuurde deze
het vliegkampschip Fochll
de torpedobootjager DuqujL
naar het oostelijke deel val
Middellandse zee, volgenl
Franse regering „om de F
se gemeenschap bij te std
In Libanon wonen ongef
zevenduizend mensen mei
Franse nationaliteit.
Pagina 7: In Libanon bo
de ideologieën; Liba
vluchtelingen wacht k
ontvangst op Cyprus -