Sombere
voorspellingen
voor
vliegende
restauranthouder
Vrouwen
veroveren
Berlijn
Gastvrouw
in wereldhotel
'foidóc Sou/tont'
CANADA
ATLANTISCHE
OCEAAN
v/eR£NIC0C
STATEN
NEW VORK ziegrvule zdn £ppo ff Pr brink /\Juman
reeds af6ele6d
nod af reuncen
Eppo Harbrink Numan voor zijn vertrek, nog warm en droog in de loods.
doen om iets bailaals als roem. Roem is
relatief en dat kan nooit de inzet zijn
van Eppo's riskante odyssee. Hoewel?
„Je hebt dat record natuurlijk wel in je
kop zitten", bekent de Hagenaar. Maar
het thema van zijn tocht is toch de strijd
voor het hogere: de natuur en het mi
lieu. Hij wil als eerste in een ultra licht
vliegtuig de Atlantische Oceaan overste
ken om vervolgens bij secretaris-gene
raal Perez de Cuellar van de Verenigde
Naties op de koffie te gaan. Harbnnk
Numan wil de VN-top om de oren slaan
met een milieuartikel van de Franse eco
loog Jean Carlier. Daarin wordt voor ie-,
der mens het recht op een schoon milieu
en een stabiele ecologie geëist. Het docu
ment moét volgens de Hagenaar worden
toegevoegd aan de universele Verklaring
van de Rechten van de Mens. Harbrink
Numan kan zich mateloos opwinden
over de verkwanseling van het milieu
door de bewoners van de planeet Aarde.
„De verschrikkelijke roekeloosheid ten
aanzien van het menselijk leven moet
weggenomen worden", aldus de Haagse
milieuactivist. Is het dan niet raadzaam
dat de Hagenaar, zijn eigen woorden
indachtig, afziet van de tocht naar
Groenland? Niemand voor hem heeft
het gedaan, dus vergelijkingsmateriaal is
er niet. Wel is bekend dat bijvoorbeeld
ballonvaarders boven de oceaan geregeld
naar beneden fladderen. „Een tocht met
dergelijke vliegtuigjes is gevaarlijker dan
de befaamde ballonvaarten over de
oceaan", weet Trimp. „Henk Brink
slaagde er in 1987 wel in met een ballon
van Newfoundland naar Europa te vlie
gen, maar hij werd begeleid door een
speciaal team van meteorologen. De Ko
ninklijke Nederlandse Vereniging voor
Luchtvaart heeft ook uitgesproken dat
het succes voor een belangrijk deel te
danken was aan die begeleiding".
De grote vraag is nu of de Hagenaar, on
danks alle tegenslagen, zal besluiten zijn
vlucht voor een betere wereld te vervol
gen. De druk is groot. Niet alleen wer
ken het weer en de Deense overheid te
gen, ook wordt Harbrink Numan op de
hielen gezeten door de Fransman André
Lavitte. Deze piloot bezit een veel gea
vanceerder ultra licht vliegtuig dan de
open machine waar de Hagenaar zich in
pleegt te wringen. De Fransman wil
eerder dan Harbrink Numan in Amerika
aankomen en dreigt alle eer en aandacht
voor zijn neus weg te kapen. Dat zit de
restauranteigenaar niet lekker. Voor
welk doel de Fransman precies vliegt is
niet duidelijk, maar het gevolg is wel dat
Eppo's milieumissie in gevaar komt. De
Hagenaar probeert nu met behulp van
sponsors aan geld te komen. En dat is
nodig ook, want een biertje kost in IJs
land twaalf gulden. Maar wat te doen als
de sponsors niet toehappen en het volg-
vliegtuig buiten zijn bereik blijft? Toch
maar illegaal uitvliegen en kijken waar
het schip strandt? Het laatste woord is
aan Eppo Harbrink Numan, 48 jaar oud,
solovlieger, milieuactivist en restaurant
houder te Den Haag.
LUCHTRUIM TUSSEN IJSLAND EN
GROENLAND VOL VERRASSINGEN
DEN HAAG - De meteorologen
zijn somber gestemd over het ver
dere leven van Eppo Harbrink Nu
man, de Haagse restauranthouder
en milieuactivist die momenteel
dappere plannetjes uitbroedt om in
een primitief, open toestel van IJs
land naar Groenland te vliegen.
„Als hij het haalt, levert hij een
enorme persoonlijke prestatie.
Maar daar komt dan wel voor
tachtig procent geluk bij kijken. De
overlevingskansen bedragen hoog
uit twintig procent".
De woorden van P. Trimp, werkzaam
bij de Meteorologische Dienst van lucht
haven Zestienhoven, zijn beangstigend
duidelijk. Trimp kan er natuurlijk naast
zittenMaar het oordeel van de des
kundige is vooral van belang, omdat hij
niet voorspelt hoe het weer zich tussen
IJsland en Groenland zal ontwikkelen,
maar - erger nog - juist benadrukt dat
er geen peil op te trekken is.
Windstoot
„Het gebied is bekend om de zeer plaat
selijke afwijkingen van het algemene ge
middelde. Die storingen gaan gepaard
met regen en onweer, maar kunnen niet
worden voorspeld. Een uur voordat het
zover is hebben we ze nog wel eens in de
gaten, maar tijdens een tocht die langer
duurt is er geen zicht op te krijgen. En in
zo'n weergevoelig toesteléén flinke
windstoot en het is gebeurd. Daarnaast
kunnen zich speciaal tussen IJsland en
Groenland zichtproblemen voordoen.
Koudwaterstromingen komen snel aan
de oppervlakte en zorgen voor plotselin
ge afkoeling. Dan komt mist opzetten of
ontstaat laaghangende bewolking. Voor
een toestel dat niet exact te navigeren is,
betekent dat een niet te onderschatten
gevaar. Als de positie niet precies be
kend is, vlieg je boven het vasteland van
Groenland zonder dat je er erg in hebt".
Het gevaar zit 'm dus hierin dat de pi
loot zonder dat-ie het goed en wel in de
gaten heeft tegen een berg of ander ob
stakel aan vliegt.
En Harbrink Numan weet inmiddels dat
- hoewel hij naar eigen zeggen goed is
uitgerust - de apparatuur in zijn ultra
lichte vliegtuig (ULV) bepaald niet altijd
feilloos functioneert. Op weg naar Lon
den liet de „automatische richtingzoe
ker" het plotsklaps afweten. De Hage
naar moest noodgedwongen op het kom
pas naar Engeland vliegen. Hij is heel
huids aangekomen. Maar op weg naar
het Noorden verdwaalde de restaurant
houder alsnog en belandde ietwat ver
bouwereerd op een verlaten vliegbasis.
In een soort verrassingsaanval zette hij
een paar dagen later koers naar Liver
pool. De luchtverkeersleiders aldaar
hadden Harbrink Numan geen toestem
ming tot landen gegeven, maar Eppo
trok zich daar niets van aan. Op de
NDOROpOOL
IJSLAND
grond meldde een juffrouw via het om
roepsysteem dat de Boeing 747 van Bri
tish Airways op het punt stond te landen
en dat men weldra kon instappen. Ver
wachtingsvol keken de reislustige passa
giers naar de landingsbaanen daar
verscheen Eppo in zijn benauwde, open
eenmans vliegertje.
Kinderspel
Wat de onverwachte turbulenties betreft
heeft Harbrink Numan aan het prille be
gin van de reis zijn trekken reeds thuis
gekregen. Na vertrek (16 juni) vanaf
vliegveld Zestienhoven kwam de vliege
nier al boven Maassluis in een enorme
turbulentie terecht. Harbrink Numan
werd daar behoorlijk moe van, maar
kon voorkomen dat zijn vliegtuigje naar
beneden stortte. Toch is die ervaring
kinderspel vergeleken bij wat hem nog te
wachten staat.
Voorlopig geven de Denen de onderne
mer geen toestemming Groenland aan te
vliegen. Al met al kijken de meteorolo
gen van Zestienhoven er niet vreemd
van op dat de Deense overheid weigert
met de Haagse avonturier in zee te gaan
tenzij hij aan een aantal voorwaarden
voldoet. De vliegende milieuactivist
moet allereerst voortdurend in het oog
worden gehouden door een begeleider in
een volgvliegtuig. Als Eppo dat geregeld
heeft, zijn de risico's nog de wereld niet
uit. Én daarom willen de Denen dat hij
terstond een „zoek- en reddingsverzeke
ring" afsluit. „Anders blijft Harbrink
veilig aan de grond", zeggen de onver
biddelijke autoriteiten. Na véél getob en
door hulp van een vriend is de Hagenaar
er uiteindelijk in geslaagd de gevraagde
verzekeringspapieren te bemachtigen.
Nu het volgvliegtuig nog.
Het hogere
Geplaagd door geldgebrek overweegt
Harbrink Numan nu zelfs de mogelijk
heid er illegaal tussenuit te vliegen. Er
staat voor hem te veel op het spel om
zich door een papierwinkel en aanver
wante ambtenaren te laten tegenhouden.
Het is Harbrink Numan namelijk niet te
De route die Harbrink Numan wil volgen en waarvan hij nog zo'n groot deel heeft te gaan.
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1989 PAGINA 26
Francis Windt, gastvrouw van het Sones-
ta, die voor elk probleem een oplossing
moet vinden. FOTO: PR
AMSTERDAM - Op een steen
worp afstand van het Centraal Sta
tion en de Dam, in hartje Amster
dam, staat het Sonesta Hotel. Roze
marmeren vloeren, pilaren, con
gresruimte, restaurant en een zeer
internationale clientèle. Er komen
oliesheiks, filmsterren, muzikan
ten, zakenlieden, maar ook kleine
luiden met een spaarpot in plaats
van een grenzeloze bankrekening.
Horst Tappert (uit de Duitse tv-serie
Derrick) logeerde er, Sammy Davis Jr.
en bijna ook Liza Minelli, maar die
moest haar reservering annuleren omdat
haar hondje ziek was. Ira von Fürsten-
berg echter was er weer wel te gast. Ook
Prince verbleef er enkele dagen en bouw
de een feestje in de Fitness Rooms tot
vijf uur 's morgens.
En al die mensen worden ontvangen
door Francis Windt, gastvrouw van het
Sonesta Hotel, een functie waarvoor ze
een opleiding aan de Hogere Hotel
school in Maastricht moest doorlopen.
Ze is directielid en 'Director Rooms Di
vision'.
Komt zij wel eens voor het blok te staan
met het een of ander? Jazeker, knikt ze.
„Als er bijvoorbeeld iemand binnen
komt en, boem, zijn autosleutels op de
balie gooit. „Zet mijn auto even weg, ik
ben hier gast en ik kan mijn auto ner
gens kwijt. Lost u het maar op, ik krijg
het niet voor mekaar". Geen wonder,
het hotel staat in een buurt vol gepar
keerd blik. „Dan pers ik 'm maar in
onze garage of ik zie wel", praat ze vaag
en lacht. Francis moet zorgen dat alle
huishoudelijke zaken lopen als een geo
liede machine, ook als er een Chinese
filmploeg bivakkeert met uitheemse
wensen.
Hoe laten de, toch vooral rijke, gasten
hun kamer achter? „Lieve help", ze slaat
de handen in wanhoop voor het gezicht.
En dan diplomatiek: „Sommigen maken
zelf hun bed opMaar toch. Voor
dat de kamers weer piekfijn in orde zijn
voor de nieuwe gasten - smetteloos ge
reinigd, zeepjes bij de wastafel, een dou
chemuts, minibar gevuld - komen de
kamermeisjes nogal eens voor verrassin
gen te staan. Onschuldig waren de naar
Mekka gerichte bidmatjes van islamiti
sche gasten die moesten worden wegge
ruimd. Maar soms moet een kamer wor
den uitgemest. „Sheiks komen met tien
kinderen en een heel stel vrouwen; we
ontvangen hier alle nationaliteiten. Na
tuurlijk hebben ze roomservice, maar je
moet niet gek opkijken als ze op de ka
mer hun eigen potje koken, omdat ze
niet alles mogen eten. En dat gebeurt
dan op een primus. In zo'n kamer ruikt
het dan wel heel erg naar de knoflook".
De vraag luidt of de eenvoud van die
schathemeltjesrijke, maar zelf kokende
Arabieren zich ook tot andere terreinen
uitstrekt. Maar dat blijkt niet het geval
te zijn. „Nee, vrouwen uit Saudiearabië
stoppen voor tonnen aan juwelen in
onze kluis. Die dragen ze op onderlinge
feestjes in het hotel. Die mensen komen
niet buiten, hun leven hier speelt zich
geheel binnen onze muren af. Daar zijn
ze veilig".
Sonesta kent vogels van diverse pluima
ge. „Elk jaar, met kerstmis, komen er
twee Italianen. Ze brengen hun eigen
kerstballen en slingers mee en versieren
daarmee hun kamers. Fantastisch zien
.die er dan uit". Pijnlijke zaken komen
ook voor. Een echtpaar is bezig zich te
laten uitschrijven. Mevrouws grote tas
rinkelt nogal. „Hebben meneer en me
vrouw nog van de minibar gebruik ge
maakt?". Nee, van die lekkere, maar
dure drankjes hebben ze niets gebruikt.
„Wat rinkelt er dan toch zo?", vraagt de
receptioniste. Ach ja, een paar van die
flesjes hebben ze maar meegenomen.
„Dat geeft niet hoor", troost het getrain
de meisje, „maar de inhoud van de bar
komt wel op de rekening: vijfhonderd
gulden". Dan geeft meneer die inhoud
toch liever terug.
Helemaal pijnlijk is het als een echtpaar
's nachts bonje krijgt. Ze vragen om een
onbevooroordeeld scheidsrechter in het
conflict. Wie? Francis natuurlijk, wie an
ders? „Ik spreek dan maar wat sussende
woorden; je kunt als gastvrouw toch
geen partij kiezen tussen echtgenoten".
Ze zat in het schip toen een kwade gast
kwam vertellen dat het négligé van zijn
vrouw zoek was. „Dat kon alleen maar
bij de was terecht zijn gekomen. Daar
van hebben we zestig kubieke meter per
dag. De omloopsnelheid van de bewer
king is een week. Ik meteen zoeken tus
sen 26.000 witte lakens en het kwam
tenslotte te voorschijn". De gast echter
woedend dat het zo lang geduurd
had
De ober in het Sonesta-restaurant komt
ons een prima kipsalade brengen, maar
de verhalen gaan door. „In het najaar",
vertelt Francis je weet wel als de blaad
jes vallen, krijgen sommige mensen 't in
hun krullen; ze gaan wat vreemd reage
ren. Zo kwam er vorig jaar herfst een
meneer in zijn nakie uit de lift wande
len. Hij wist van niks, z'n blik stond op
oneindig. Nou dan probeer je achter zo
iemand zijn kamemummer te komen en
je loodst hem met een zoet lijntje terug.
Wat moet je anders?", vraagt Francis
boven haar kipsalade. „Maar ik vind het
werk hier heerlijk. Je maakt elke dag
weer wat leuks mee en dan het contact
met al die mensen. Ik krijg er nooit ge
noeg van".
TINY FRANCIS
WEST-BERLIJN - Het „heksen-
ontbijt" vindt elke dinsdag plaats.
Een nieuwe wet vereist het gebruik
van geslachtsneutrale termen in za-
kencorrespondentie, en Berlijn is
de eerste stad op het Europese con
tinent met een hotel waar alleen
vrouwen welkom zijn.
De plotselinge golf van feminisme
heeft vele Berlijners verrast, terwijl de
door vrouwen gedomineerde deelstaat
regering de politieke doorbraak van
vrouwen in de Bondsrepubliek poogt
te bewerkstelligen, sinds na de verkie
zingen van januari een linkse rege
ringscoalitie van sociaal-democraten
en Groenen op de been werd gebracht.
Vrouwen elders in West-Duitsland
zien de regering in West-Berlijn als
een symbool van een nieuw tijdperk
waarin vrouwen de erkenning krijgen
waarop ze recht hebben, en als een
testcase voor de politieke opkomst
van vrouwen in de Bondsrepubliek.
Acht van de dertien Westberlijnse
deelstaatministers zijn vrouwen. Zij
komen elke dinsdagmorgen bijeen
voor een ontbijtberaad waarbij ze
croissants verorberen in een ritueel
dat wordt bestempeld als het „heksen-
ontbijt".
„Die bijeenkomst is echt enorm pro-
duktief. Het geeft deze vrouwen bo
vendien de kans stoom af te blazen en
dat is heel goed voor hun functione
ren", zegt Alice Uebe, lid van de So
ciaal-Democratische Partij en belang
rijkste adviseur van minister Anke
Martiny van cultuur.
Krediet
De inspanningen om de leefomstan
digheden in het dichtbevolkte West-
berlijn te verbeteren worden op het
conto van de politiek actieve vrouwen
(die ook in het parlement ruim zijn
vertegenwoordigd) geschreven. Zij
hebben maatregelen voorgesteld om
de luchtverontreiniging en lawaaihin
der te bestrijden, om de woningnood
te verhelpen en de kinderopvang te
verbeteren voor het toenemende aan
tal buitenshuis werkende vrouwen.
Ofschoon veel Berlijners de vrouwen
krediet geven voor de verbeterde leef
omstandigheden, worden de vrouwe
lijke senatoren ook besluiten toege
schreven die bij het grote publiek niet
in goede aarde vallen.
Minister Erich Paetzold van binnen
landse zaken besloot vorige maand het
gebruik van geslachtsneutrale termen
in officiële correspondentie voortaan
verplicht te maken. Een inwoner van
Berlijn is niet langer een „Berliner" of
„Berlinerin" naargelang het een man
of een vrouw betreft, maar wel een
„Berlinerin" (sic) met de laatste 'i' als
hoofdletter geschreven.
De zogenaamde „Grote T'-beslissing is
algemeen op gehoon onthaald en toe
geschreven aan het feit dat vrouwen in
West-Berlijn de politieke dienst uitma
ken. Hanna-Renate Laurien, een oud
senator voor de Christen-Democrati
sche Unie (CDU), noemde dit besluit
„pervers".
„De mensen zoeken altijd naar aanlei
dingen om zich te beklagen over de re
gering, vooral nu met al die vrou
wen", is de relativerende mening van
Peter Rudolph, een taxichauffeur van
in de vijftig. „De bewindsvrouwen
doen niets dat de mannelijke politici
niet deden, maar nu let iedereen
erop".
Behoedzaam
Monika Herrmann, een van de op
richters van het vrouwenhotel in
West-Berlijn, meent dat de nieuwe
deelstaatregering de in slaap gedoezel
de vrouwenbeweging nieuw leven
heeft ingeblazen. Zij voegt daar echter
aan toe dat een aantal mannen zich
door de plotse ommekeer in het defen
sief gedrongen en bedreigd voelt.
„Gedurende lange tijd hebben veel
mensen emancipatie verward met sek
sueel alternativisme", zegt Monika
Herrmann. „Maar nu beginnen vrou
wen voor zichzelf op te komen en
mannen vrezen dat hun macht wordt
ingeperkt". Volgens Monika Herr
mann, die deel uitmaakt van de vrou
wenadviesraad voor gezins- en sociale
zaken, beseffen vrouwen in leidingge
vende posities nu dat ze behoedzaam
te werk moeten gaan om te bereiken
wat ze voor ogen hebben, willen ze de
steun van hun kiezers niet verliezen.
Ondertussen houden de vrouwelijke
politici elders in de Bondsrepubliek
nauwlettend in de gaten wat er in
West-Berlijn gebeurt om hun eigen
electorale positie te peilen. „De Berlij
ners hebben de situatie van politieke
vrouwen een stap vooruitgeholpen,
maar we zien dit ook in andere lands
delen, in kleinere steden", zegt Ingrid
Sehrbrock, directeur van de Vrouwen-
unie van de CDU. Niet dat zij als
christen-democrate nu zo'n voorstan
der is van een coalitie tussen Groenen
en sociaal-democraten, maar, zo
meent zij, deze coalitie heeft wel
ieders bewustzijn verhoogd".
CAROL WILLIAMS