Knetemann heeft de beker tot de bodem leeggedronken De keerzijde van het Oranje-succes /voetballerlei TANDEM RUIM TWINTIG VOETBALPROFS DIT SEIZOEN NAAR BUITENLAND SPORTCcidócSouxant ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1989 PAGINA door Frank Werkman In de profwielrennerij gebeuren zo vlak voor de strijd om de wereldtitel, volgende week in Chambery, weer opvallende dingen. Na de invoering van het ossekopstuur, de aërodynamische helm, de dichte wielen, de zonnebrillen en de in het frame weggewerkte versnellings- en remkabels is het fenomeen tandem nieuw leven ingeblazen. Lang, heel lang werd. er met een paar scheve ogen aangekeken tegen deze tweepersoonsfiets. Je zag ze nog wel eens op 's heren wegen, bezeten door een manspersoon van hogere leeftijd en een naar corpulentie neigend vrouwfiguur. De synchroon bewegende trappers werden van aandrijving voorzien door de achterop zittende dame, de heer voorop bediende vooral stuur en remmen. Ik heb er wel eens op gezeten, op zo'n viertrapsraket op twee wielen. Het enige plezierige vond ik de niet zelden benutte mogelijkheid de voeten op een dwarsstang te zetten en het pedaalwerk te laten verrichten door de duopassagier. Want ik zat wel altijd voorop. De positie op het tweede zadel leek me op voorhand al niets. Het uitzicht was beperkt tot links en rechts en bij gebrek aan een achteruitkijkspiegel niet naar achteren. Het enige waarop de blik, zij het van te korte afstand, ongehinderd kon worden gericht was de rug van een partner. En dat lichaamsdeel, gaandeweg vochtiger wordend en zijdelings van onder de oksels lijfgeur afscheidend, is nu niet bepaald het meest interessante deel van 's mensen corpus. De tandem heeft overigens, zo kon ik aan den lijve ervaren, ook voordelen: de partners die zich verstouten het fietsavontuur lijf aan lijf aan te gaan, bevinden zich immer in eikaars directe nabijheid Vooral op smalle paden, waarop je normaal gesproken ook solo achter elkaar zou moeten rijden, is dat een pluspunt. Je kunt je altoos mei elkaar verstaan over de schoonheid van 's lands dreven en de daarin voorkomende natuurlijke uitwassen. Nimmer is de één tot een tussensprintje genoodzaakt of de ander tot een plotsklapse rempartij gedwongen om de ander verbaal op het een of andere biologische hoogstandje te wijzen. Ook over de taktiek kan gemakkelijker worden gesproken. Aan die laatste mogelijkheid moest ik onverwijld denken toen ik hoorde dat Neerlands topduo uit het proflegioen, Steven Rooks en Gert-Jan Theunisse, zich opnieuw hebben verbonden aan Peter Post. Er hebben door de jaren heen al meer koppels bestaan, renners die altijd graag samen in één ploeg wilden rijden. Meestal waren dat een kopman en een meesterknecht, die zo aan elkaar waren verknocht dat ze niet alleen de kamer deelden tijdens etappekoersen maar ook de wielergarderobe. Onze vaderlandse toppedaleurs hebben dus besloten niet van eikaars zijde te wijken. Dat verbaast me. Niet zo zeer van hen, ik kan me goed voorstellen dat ze graag voor een miljoen per jaar bij Post willen rijden. Vooral de beslissing van de ploegleider bevreemdt me. In de meest recente Tour werd juist het feit gekritiseerd dat de ploeg van hun huidige werkgever te veel kopmannen in de equipe had. Volgend jaar heeft Post met Rooks en Theunisse naast de dan waarschijnlijk wel weer competitieve Erik Breukink óók drie leiders. En Joop Doderer maakte er jaren geleden al gewag van: drie is te veel. Ondertussen blijft het gissen naar het antwoord op de vraag waarom die Rooks en Theunisse zo onlosmakelijk aan elkaar lijken verbonden. Delen ze soms meer dan een kamer en de taal met elkaar? Post zal het een zorg zijn. Als er volgend jaar door het duo maar wordt gewonnen in de grote ronden. Daar gaat het Als er ondertussen nog eens een tandemwedstrijd voor profs wordt georganiseerd, staat de bezetting van één fiets al vast. Daar is geen speld tussen te krijgen. En ruzie maken over de vraag wie voorop moet zitten doen ze natuurlijk al helemaal niet. Dat is het voordeel van een vierwielige tweeling, die het kennelijk niet kan verkroppen als de ander zich in een afwijkend tenue hult. Tandems, het blijven vreemde dingen. Meeuws roept debutanten op Het Belgische nationale voet balelftal zal volgende week woensdag in Brugge danig verzwakt aantreden in de oefeninterland tegen Dene marken. De nieuwe bonds coach Walter Meeuws kan niet beschikken over de zeven in ternationals van KV Meche- len, dat midden volgende week deelneemt aan het toer nooi van Barcelona. Ook Eric Gerets PSVheeft verplich tingen bij zijn club. Meeuws, die Scifo (Auxerre) en Van- denbergh (Lille) buiten de se lectie hield, koos vier debutan ten. Borkelmans, Staelens (bei den Club Brugge), De Wilde Anderlechten Broeckaert (FC Antwerp) zijn de gelukki gen. Brugge haalt Hongaar Disztl Club Brugge, tegenstander van FC Twente in de eerste ronde van het toernooi om de UEFA beker, heeft de Hongaarse in ternational Laszlo Disztl voor twee seizoenen gecontracteerd. De verdediger, die 28 inter lands speelde, kwam uit voor Honved Budapest. De transfer van Disztl is volgens Club net op tijd (15 augustus) afgerond Protest Brazilië De Braziliaanse voetbalfedera tie (CBF) heeft bij de wereld bond (FIFA) officieel gepro testeerd tegen de gebeurtenis sen afgelopen zondag in het hectische duel (1-1) tegen Chi li. Tijdens de WK-kwalificatie- wedstrijd werden PS V-spits Romario (Brazilië) en de Chi leen Ormeno uit het veld ge stuurd en kregen in totaal ze ven spelers de gele kaart. De CBF betwist bij de FIFA on dermeer de late gelijkmaker van Chili, die ontstond uit een door de Columbiaanse arbiter Jose Diaz om onduidelijke re den toegekende indirecte vrije trap in het strafschopgebied van Brazilië. Engelse bank zet sponsoring voort De grootste bank van Groot- Brit tannië, Barclays Bank, heeft het sponsorcontract met de Engelse voetbalbond ver lengd met drie jaar. Met de verbintenis is een bedrag van bijna 25 miljoen gulden ge moeid. Bij de 92 Engelse prof clubs bestond de vrees dat de bank na de ramp van Shef field, waarbij 95 supporters het leven verloren, zich uit de voetbalsport wijde terug trek- Geen reclame op de grasmat De Westduitse voetbalbond (DFB) heeft het Borussia Mön- chengladbach verboden een reclame-boodschap op de gras mat af te beelden. De opzet was dat de op het gras afge drukte tekst slechts van de tri bunes leesbaar zou zijn. Glad- bach meldde dat dit de spelers niet zou irriteren, de DFB vindt het gras slechts geschikt om op te voetballen. Povlsen scoort bij afscheid Olsen Flemming Povlsen, de meest recente aanwint van PSV, heeft gescoord voor een Deen se selectie in de af scheids wed strijd van Morton Olsen in Ny- köbing tegen een Europees team. Voor 11.000 toeschou wers werd het 6-3 voor de De nen. Olsen, die de laatste drie seizoen voor de oude club van Povlsen (FC Köln) uitkwam, speelde 102 interlandwedstrij den. Hij is 40 jaar. Köln spaart 1. FC Köln zal het geld van de transfer van Flemming Povl sen, die voor vijf miljoen gul den naar PSV vertrok, niet op korte termijn investeren. Aan vankelijk had de club zich op het standpunt gesteld dat de Deen slechts mocht vertrek ken, nadat een geschikte ver vanger was gevonden. Trainer Da urn reageerde teleurgesteld op de beslissing van zijn be stuur. „Men had mij beloofd dat Uwe Leifeld (VFL Bo- chum) zou worden aangetrok- Met het vertrek van Marco van Basten (links) en Ruud Gullit naar AC milan begon de leegloop. gevreesd - de laatste overge bleven toeschouwers wegjaagt. Nu al kijkt men angstvallig naar het nieuwe jaar, waarin Oranje wellicht op het WK in Italië opnieuw een van de blikvangers zal zijn. In dat ge val lijkt een speler als Brian Roy de volgende grote vader landse vedette te zijn, die ver loren gaat voor het Nederland se kijkerspubliek. Om maar te zwijgen over Wouters, Van Aerie, Ellerman, Kieft, Van Breukelen, Hiele, Van Loen en al die andere voor het Ne derlands elftal genomineerde spelers. „Door deze ontwikkeling dreigt Nederland een tweede Denemarken te worden", waarschuwde Johan Cruijff, in de zeventiger jaren zelf Neder lands meest vooraanstaande voetbalemigrant, vorige week in Drenthe. Het is de tol van de roem. RICHARD THANNHAUSER DEVENTER Voor Ger- rie Knetemann zit zijn sportcarrière er bijna op. Hij heeft er vrede mee. Geen sentimenten of hal leluja-verhalen uit de oude doos, maar realisme overheerst als de uit Am sterdam „geëmigreerde" Brabander terugblikt tij dens de Ronde van Ne derland, voor hem een soort afscheidstoernee. „Een afscheid met pijn? Ben je gek. Het is goed geweest. Ik heb een mooie erelijst, maar nu gaat het gewoon niet meer. Het ge brek aan pure klasse kan ik niet meer compenseren. Ik heb de beker tot de bo dem leeggedronken". De inmiddels 38-jarige Knete mann heeft vrede met het on vermijdelijke. Zijn carrière kende vele hoogtepunten, zo dat hij met opgeheven hoofd uit de wielersport kan stappen. |In 24 jaar, waarvan zestien als (professional, fietste hij een in drukwekkende staat van dienst bij elkaar. Knetemann werd wereldkampioen, reed dertien keer de Ronde van 'Frankrijk, waarin hij tien etappes won, schreef de Ronde van België op zijn naam, even als Parijs-Nice en de Ronde van Nederland. Dan zou hij nog bijna de Amstel Goldrace vergeten en „wat ik al niet meer heb gewonnen". „Ik kan zeggen dat ik alles heb meegemaakt", stelt Knete mann zonder overdrijven vast. „Zelfs de afgang. En nu zeg ik: die had ik niet willen missen. Het is een goede ervaring om te voelen dat het niet meer gaat zoals je graag zou willen. Ach, wat is afscheid nemen op je hoogtepunt? Voor wie is dat nu weggelegd? Enwanneer heb je je hoogtepunt bereikt? Dat zijn van die verhalen, waarmee ik niet uit de voeten kan. De feiten zijn dat ik een mooie erelijst heb en genoeg geld heb verdiend om het een paar jaar zonder werken uit te kunnen zingen. Daarom heb ik ook geen plannen voor de periode zonder fiets. Het enige dat ik op korte termijn wil, is dingen doen waaraan ik al die gebruik hoort, is altijd dat de sport zuiver moet worden ge houden. Is dat zonder doping- gebruik dan wel het geval? Maak dat een ander wijs. Er is veel voor te zeggen om de con troles af te schaffen en doping- gebruik aan de verantwoorde lijkheid van elke sporter zelf over te laten. Dat leidt tot mis standen? Ach wat, die zijn er nu toch ook. Ik vind dat de voorlichting moet worden ver beterd. Daaraan schort het. Trouwens, er heeft nog nooit iemand wetenschappelijk kun nen aantonen dat een wielren ner die bijvoorbeeld anabole steroiden gebruikt van A naar B harder rijdt dan iemand die schoon is. Ik heb daarvan de bewijzen tenminste nooit ge zien. Ik weet hoe ik het zelf heb gedaan, dat is genoeg. De Vlaamse en Hollandse spier kracht is altijd nog beter dan welke vorm van doping ook". Weinig begrip Op de drempel van zijn af scheid verbaast Knetemann zich nog wel over de houding van de huidige generatie te genover het publiek, dat bij hem altijd in hoge achting stond. Met name voor zijn ploeggenoten Gert-Jan Theu nisse en Steven Rooks kan hij weinig begrip opbrengen. Een goede Tour rijden en je ver volgens niet aan het publiek laten zien, is in de ogen van Knetemann verwerpelijk. Knetemann: „Ik word een beetje moe van al die verhalen over gekneusde ribben en zere tenen. Dan moet mijn genera tie wel een bijzonder soort wielrenner zijn geweest. Wij reden 210 koersen per jaar en lieten ons gezicht zien in de criteriums na de Tour. Die verplichting als wielrenner moet je nakomen, vind ik. Wie met gekneusde ribben de Ron de van Frankrijk kan rijden, is ook in staat een criterium uit te fietsen. En mijn teen deed ook wel eens zeer". HENK STOUWDAM DEN HAAG Veertien maanden na Oranjes zege tocht door West-Duitsland heeft het Nederlandse voetbal overduidelijk kennis gemaakt met de keerzijde van de medaille. De vraag naar Nederlands talent vanuit het buiten land heeft een spektacu- laire groei doorgemaakt. Waren in het verleden met name Belgische clubs actief op de Nederlandse transfermark; nadat de vedetten Ruud Gullit, Marco van Basten en Frank Rijkaard oogstten met Oranje en AC Milan staat de Nederlandse broodvoetballer nog na drukkelijker in de de bui tenlandse schijnwerper. „Wat uit Holland komt is goed", lijkt een populaire internationale slogan. Meer dan twintig al dan niet gelouterde profs ver kiezen dit seizoen het avontuur en het geld bo ven de wegkwijnende ere divisie. Een massale volksverhuizing, waarvan het einde nog niet in zicht lijkt. De massale leegloop zette zich twee jaar geleden in met het vertrek van Ruud Gullit en Marco van Basten naar AC Milan. Vanaf dat moment ma ken de voetbalmakelaars, die op uitzondering van een enke le erkende bemiddelaar maar kende „levenslang" voor PSV. Al zegt dat in het huidige voetbal weinig, want Italiaan se clubs maken er geen pro bleem van om contracten af te kopen. Geen geheim Spelers, die minder in de be langstelling staan dan Koeman en Vanenburg, maakten er geen geheim van, dat zij voor het grote geld hebben gekozen. Rob Witschge en Frank Ver laat, beiden zouden het ko mende seizoen veroordeeld zijn tot bankzitten bij Ajax, ko zen voor financieel gewin in respectievelijk Frankrijk en Zwitserland. Witschge voetbalt zich rijk bij Saint Etienne en ligt er niet wakker van, dat hij in een zwakkere competitie is terechtgekomen. Voor Verlaat geldt hetzelfde. „Ik zal niet ontkennen, dat ik er flink op vooruit ga", meent Rob Witschge. „Bovendien voel ik mij te goed om bij Ajax een seizoen op de bank te gaan zit ten". Hendrie Krüzen, vorig jaar nog deel uitmakend van de se lectie van het Nederlands elf tal, verhuisde naar KV Kort- rijk. De bij PSV gewogen en te licht bevonden linkspoot speelde een groot deel van het afgelopen seizoen op uitleen basis bij FC Den Bosch. Een andere PSV'er, Anton Jans sen, volgde het voorbeeld van Krüzen en speelt het komend seizoen eveneens voor de be scheiden Belgische eersteklas ser, die getraind wordt door „Haagse Henkie" Houwaart. Janssen, een uitstekend voet baller zonder persoonlijkheid, verkoos Kortrijk boven het rrieer aansprekende Manches ter United, dat bovendien be reid was de Nederlander aan zienlijk meer te betalen. Blijken in de meeste gevallen de financiën de doorslag te ge ven (Wilbert Suvrijn en Jos van Herpen kozen nadrukke lijk voor de Franse francs), in twee gevallen betekende ver kassen een sportieve verbete ring. Gerrit Plomp (FC Utrecht) denkt in de zwaarde re Westduitse competitie beter tot zijn recht te komen, maar is bij degradatiekandidaat Bo- chum momenteel niet meer dan bankzitter. Raymond At- teveld, een talent dat in de anonimiteit van Haarlem ver bleef, tekende verrassend voor de Engelse topclub Everton, dat hem met veel tamtam aan de Britse pers presenteerde. Appel en een ei Ook Schotland heeft inmiddels de voor Britse begrippen goed kope krachten uit Nederland ontdekt. Nadat Aberdeen vo rig jaar succes had met de voor de spreekwoordelijke appel en een ei gekochte doelman Theo Snelders en spits Willem van der Ark, stroopt nu ook Dun dee United de Nederlandse markt af. Een half miljoen voor verdediger Fred van der Hoorn werd grif betaald en vervolgens lieten de Schotten het oog vallen op Mart van Duren, de Bossche (ex-) ploeg- makker van Van der Hoorn. Van Duren was voor een schijntje te koop en heeft in middels al getekend voor Dun dee. De Nederlandse clubs zijn al lesbehalve content met deze ontwikkeling, die - zo wordt Ongeluk Onvermeld op zijn palmares, maar een overwinning die Knetemann als zijn grootste beschouwt, is zijn terugkeer na een auto-ongeluk in België. In 1983 knalde Knetemann zo hard op geparkeerde auto, dat er nog maar weinig botten heel waren en er werd ge vreesd voor een vervolg van zijn wielerloopbaan. „Achteraf is dat inderdaad mijn grootste overwinning geweest. Dat is aan niemand uit te leggen. Al leen mijn vrouw en ik weten welk een moeite het me heeft gekost om terug te komen. Niemand die er meer in ge loofde dat een voor 40 procent invalide man in het peloton zou terugkeren. Ik praat er liever niet meer over, maar nu je er naar vraagt, komen aller lei gevoelens naar boven. Vooral de pijn die ik heb gele den en de nachten die ik daar van heb wakker gelegen. Dat is de zwaarste strijd die ik in mijn leven heb moeten leve ren. Ik ben er bovenop geko men, omdat ik van nature een verschrikkelijke positivo ben en ook door de reacties van mensen die ik niet ken. Onge looflijk, zoveel post als ik kreeg na mijn ongeluk. Zak ken vol. Ik wist echt niet dat ik zoveel gevoelens bij mensen had losgemaakt. Dat heeft me veel gedaan". Bij het grote publiek mag Knetemann dan een grote po pulariteit genieten, in de wie lersport heeft hij niet over een breed front vrienden gemaakt. De ras-Amsterdammer is niet gewend om zijn mond te hou den en al helemaal niet om zijn mening te verbergen. „Mijn vriendenkring is niet zo groot en aan de wielersport heb ik er heel weinig overge houden", constateert Knete mann zonder ook maar een spoor van spijt. „Hoge bomen vangen veel wind, zeg ik altijd maar. Ik riep wat ik dacht. Ik had niet altijd gelijk, maar zeer beslist niet immer onge lijk. Maar ik kan er niet mee zitten, wat anderen van mij vinden. Dat is hun pakkie-an. Kijk, de meelopers tel ik niet mee. Er zijn volksstammen die in goede tijden riepen dat zij het allemaal wel hadden ver wacht. De echte vrienden ko men niet uit de wielersport, maar die kan ik wel dag en nacht bellen. Ik ben altijd mijn eigen weg gegaan en geen slij merd geweest. Ik heb gepro beerd mezelf te blijven, niet meer en niet minder". Gezien de evolutie die de wie lersport de laatste decennia heeft doorgemaakt, is Knete mann er zelfs helemaal niet rouwig om dat hij „met pen sioen" 'gaat. De toegenomen stress en de daarmee gepaarde gaande afgenomen menselijk heid tussen de wielen zal hij missen als kiespijn. De routi nier met recht van spreken: „Het is de laatste jaren voort durend gooien en smijten in het peloton, dat ook nog eens met het jaar groter wordt. Ik ben ook helemaal niet jaloers op de huidige generatie. Ik maak de laatste jaren ook steeds minder leuke dingen mee. Tegenwoordig zulllen de renners ook wel lol hebben, maar ik vraag me af of dat net zoveel is als wij in het verle den. Misschien ben ik een oude zak, maar zo zie ik het". Combines Wat er in de loop der jaren niet is veranderd, zijn de com bines, kongsi's en dopingza- ken. Voor Knetemann zijn het zaken die bij de wielersport horen en waarvan hij vindt dat er onevenredig veel ophef over wordt gemaakt. „Natuur lijk zijn er combines. Maar vertelt mij eens wat daarop te gen is. Dat gebeurt toch in het maatschappelijke leven ook. Moeten wij als wielrenners dan beter zijn dan anderen. Nee, natuurlijk ga ik niet ver tellen hoe een kongsie in el kaar heeft gestoken. Caransa vertelt toch ook niet hoe hij zijn geld verdient. Met doping is het al niet veel anders. Het argument dat je tegen doping- al te graag een graantje mee pikken - overuren in ons lage landje. De meeste Nederlandse spelers treden in Belgische of in Franse dienst, maar ook in Schotland en Zwitserland heeft men de jacht op het „Oranje-goud" ingezet De meest opzienbarende trans fer van het afgelopen seizoen was ongetwijfeld die van Ro nald Koeman naar het kapi taalkrachtige Barcelona, de club van Johan Cruijff. Hoe wel PSV Ronald Koeman een riant bod deed, koos de rossige libero voor de „sportieve uit daging." „In Nederland heb ik het wel gezien", motiveerde Koeman zijn verhuizing naar Zuid-Europa. „In Spanje is de beleving anders, beter. Speel ik wekelijks in uitverkochte stadions. Bovendien is de com petitie zwaarder dan die in Nederland, waar PSV en Ajax met kop en schouders boven de rest uitsteken. Hier had ik het gevoel stil te staan. Echt, deze prikkel had ik nodig". PSV bood Koeman een jaarsa laris van ongeveer een miljoen gulden, maar Barcelona be taalt hem moeiteloos het dub bele. De Eindhovense club wilde dat compenseren door de ex-Groninger tot zijn zes tigste een boven-modaal sala ris te bieden, maar wat de Eindhovense cjubleiding ook probeerde, Koeman was niet op andere gedachten te bren gen. De unieke regeling, die PSV heeft bedacht, zorgt er wel voor dat Gerald Vanen burg de eredivisie trouw blijft. Vanenburg sloeg een miljoe nenbod van AS Roma af en te- jaren niet ben toegekomen. Ik zal zeker veel gaan paardrij den en er met mijn gezin op uit trekken. Plannen maak ik niet, dat heb ik in de loop der jaren wel afgeleerd. Ik laat de ontwikkelingen maar op me afkomen. Dat is de enige win nende tactiek". De carrière van Gerrie Knete mann kende vele hoogte- en enke le dieptepunten. In 1978 versloeg hij in West-Duits- land de Italiaan Francesco Moser en werd wereld kampioen. (Foto links).ln 1983 knalde hij tijdens een koers in Bel gië zo hard op een geparkeerde auto dat voor zijn verdere loopbaan werd gevreesd. (Foto boven). FOTO'S: ANP Voor Mart van Duren (foto links) werd een schijntje betaald; voor en Fred van der Hoorn een half miljoen. FOTO'S: DIJKSTRA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 10