Burgemeesters
zijn verdeeld
over voetbalpas
Nijpels: „Forse ingreep in
maatschappelijk leven"
Miljoenen onontdekte diersoorten
wachten in Brazilië op onderzoek
Baby's
kiezen
ongezien
de borst
Strijd om de macht
in China's legertop
BINNENLAND/BUITENLAND
CeidaeSoma/nt
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1989 PAGINA I
Meer aandacht voor
veilige werkplaats
DEN HAAG De Arbeidsinspectie gaat
bedrijven stimuleren de arbeidsomstan
digheden te verbeteren. Deze dienst van
het ministerie van sociale zaken en werk
gelegenheid zal haar aandacht daarbij
vooral richten op de kleinere bedrijven,
omdat deze vaak een achterstand hebben
als het gaat om het naleven van de Ar
beidsomstandighedenwet (Arbowet), aldus
staatssecretaris De Graaf in een brief aan
de Tweede Kamer. De Arbowet bevat on
der meer regels op het gebied van veilig
heid, gezondheid en welzijn op de werk
plaats. In de wet ligt de nadruk op het zelf
zoeken van oplossingen daarvoor door
werknemers en werkgever gezamenlijk.
Uit onderzoek is gebleken dat bedrijven
daar niet altijd even goed in slagen.
Lucht-fotograaf
RUINEN De rijkspolitie
van het Drentse Ruinen
heeft woensdag de 39-jari-
ge eigenaar van het bedrijf
„Holland Luchtfotografie"
aangehouden en ingeslo
ten op verdenking van op
lichting. Klanten konden,
na vooruitbetaling, bij het
bedrijf een foto van hun
woonomgeving bestellen.
Zo'n 1000 tot 1500 perso
nen hoorden niets meer
van de bestelling, nadat zij
al wel hadden betaald. De
rijkspolitie is nog steeds
bezig met het verzamelen
van aangiftes. De verdach
te heeft verklaard dat zijn
administratie is zoekge
raakt.
Rafsanjani wil economie Iran herstellen
NICOSIA De voor
malige Iraanse parle
mentsvoorzitter Hashe
mi Rafsanjani heeft gis
teren de eed voor het
presidentschap afgelegd
in het parlement, de
Majlis.
In zijn toespraak zei hij dat
het economisch herstel van
het land en de verbetering
van de leefomstandigheden
van de armen absolute prio
riteit hebben. „Het is niet
goed de natie te beschermen
met hongerige arme men-
FOTO: SP sen die voorwaarts marche
ren en hun leven geven; het
kan op deze manier niet
doorgaan", aldus de nieuwe
president. De Iraanse eco
nomie is zwaar geteisterd
door de acht jaar durende
Golfoorlog met Iraq.
Tijdens een onderhoud met
de Pakistaanse minister van
buitenlandse zaken, Sahab-
zada Yaqub Khan, ver
klaarde Rafsanjani opnieuw
dat Iran zich wil inzetten
voor de vrijlating van wes
terse gijzelaars als de Vere
nigde Staten eerst een ge
baar maken. Directe onder
handelingen met de VS
sloot hij echter uit. Volgens
Rafsanjani zijn de VS wel
degelijk betrokken bij de
ontvoering van sjeik Abdel
Karim Obeid door Israel.
Ahmed Khomeini, de zoon
van de overleden ayatollah,
heeft volgens radio Teheran
gezegd dat de Iraanse lei
ders „de VS een klap in het
gelaat zullen geven en zul
len verdrijven uit het Mid
den-Oosten". Hij treedt met
zijn uitspraken geheel in de
voetsporen van zijn vader.
Ahmed Khomeini heeft
weliswaar nog geen officië
le functie in Iran, maar aan
zijn uitspraken wordt wel
waarde gehecht.
EG verbiedt
import ivoor
BRUSSEL De Europe
se Commissie heeft giste
ren besloten de import
van ivoor van Afrikaan
se olifanten te verbieden.
Carlo Ripa di Meana, in
de Commissie belast met
milieuzaken, zei dat de
beslissing toont dat het
de EG ernst is met haar
voornemen met uitster
ving bedreigde diersoor
ten te beschermen. „De
activiteiten op dit terrein
zullen de komende
maanden worden opge
voerd", liet hij in een
verklaring weten.
Greenpeace eist
schoonmaak Ierse Zee
SEASCALE De milieu-organisj
Greenpeace heeft gisteren geëist dat
Britse kerncentrale Sellafield moet zorj
voor het schoonmaken van de Ierse
die over een oppervlakte van drieduizi
vierkante kilometer met radioactii
deeltjes zou zijn besmet. Volgens Green
ace heeft de kernreactor de helft van j
plutioniumafval in zee gedumpt. Green
ace zei dat de recente stormen het besm
te bezinksel op de zeebodem hebben v
stoord en dat plutoniumdeeltjes die k;
ker kunnen veroorzaken landinwaa
zijn gewaaid. Een woordvoerder van
Britse bedrijf Nuclear Fuels, de eigei
van Sellafield, noemde de eis van de
lieubeweging om de zeebodem schoon
maken „tamelijk onzinnig".
UTRECHT Jonge ba
by's drinken liever bij
hun eigen moeder of een
andere zogende vrouw
aan de borst, dan uit de
fles. Zelfs wanneer ze al
leen maar met flessemelk
zijn gevoed, geven ze toch
de voorkeur aan borstvoe
ding. Voor de borst van
een niet-zogende vrouw
hebben ze geen belang
stelling.
Dit blijkt uit een onderzoek
van de Vanderbilt Universiteit
in het Amerikaanse Nashville,
dat deze week werd gepresen
teerd op een internationale
conferentie over het gedrag
van dier en mens in Utrecht.
Gebleken is dat zogende vrou
wen bepaalde geurstoffen pro
duceren die voor de kinderen
aantrekkelijk zijn.
Bij het onderzoek lieten de
wetenschappers onder leiding
van R. Porter twee weken
oude baby's die alleen melk uit
de fles hadden gekregen, on
gezien een keus maken. De
kinderen gaven zonder meer
aan een voorkeur te hebben
voor de borst van een zogende
vrouw, ook al was die niet van
hun eigen moeder.
Een onderzoek van de univer-
siteit in Parijs naar het gedrag
van schoolgaande kinderen
bracht aan het licht dat ge
luidsisolatie in cafetaria's een
rustgevend effect heeft. In een
dergelijk eethuis bleven de
kinderen weliswaar even hard
praten, maar er werd minder
geschreeuwd. Het gevolg was
dat er veel meer over allerlei
onderwerpen werd gesproken.
De maaltijden duurden ook
langer. De onderzoekers con
stateerden verder dat de kin
deren minder agressief waren
en zich 's middags op school
wat rustiger gedroegen.
De wetenschapper A. Kort-
landt uit het Engelse Oxford
heeft een antwoord gevbnden
op de vraag hoe de vroegste
mens, nog niet in het bezit van
enig wapentuig, zich kon ver
dedigen tegen roofdieren en
i grote bavianen. Tests met hon-'
gerige leeuwen toonden aan
dat zij op een afstand gehou
den konden worden met door-
ntakken. De dieren toonden
een overdreven angst voor
plotseling bewegende takken.
Sinds Darwin hebben onder
zoekers al tal van theorieën
daarover opgezet, maar die
waren volgens Kortlandt nim
mer steekhoudend.
Omroep zoekt sponsors
TILBURG De regionale
Omroep Brabant is op zoek
naar sponsors om met ingang
van het volgend jaar de zend
tijd verder uit te breiden. Zo'n
2.000 bedrijven zijn benaderd
met de vraag of ze bereid zijn
geld op tafel te leggen om zich
via de omroep te profileren.
Volgens hoofdredakteur-direc-
teur drs.D. van Dam blijft
journalistieke onafhankelijk
heid nadrukkelijk één van de
uitgangspunten. Naar zijn me
ning zijn de plannen niet in
strijd met de Mediawet.
DEN HAAG De burge
meesters van de steden
met betaald voetbalclubs
in de eredivisie toonden
zich gisteren, aan de voor
avond van het overleg
met minister Van Dijk
(binnenlandse zaken),
zeer verdeeld over voort
zetting van het experi
ment met de voetbalpas.
Een rondgang langs de zeven
tien burgemeesters leerde dat
zes van hen geen heil zien in
de huidige regeling. Drie bur
gemeesters stonden nog altijd
achter het experiment, maar
plaatsten kritische kantteke
ningen.
De burgemeesters van Am
sterdam, Nijmegen en Arnhem
verklaarden achter de voetbal
pas te staan; die van Gronin
gen, Volendam, Waalwijk,
Haarlem, Sittard en Enschede
zijn tegen. De burgemeesters
van Den Haag, Utrecht, Rot
terdam, Eindhoven, Tilburg,
Maastricht, Den Bosch en
Kerkrade namen geen duide
lijk standpunt in. Met deze uit
eenlopende meningen begon
vanmiddag het overleg tussen
Voetbalvandaal scherpte mes
voor treffen met 'Hagenezen'
ROTTERDAM Officier van justitie mr. H. Moraal
heeft voor de rechtbank in Rotterdam tbs en dwang
verpleging geëist tegen een 19-jarige Schiedammer
(V.H.). Bovendien vroeg de officier een gevangenisstraf
van zes maanden op te leggen.
De vandaal stond terecht omdat hij als supporter van de Schie-
damse voetbalclub SVV, die op 16 mei een thuiswedstrijd tegen
FC Den Haag speelde, met een 50 centimeter lang slagersmes op
een groep Den Haag-supporters heeft ingestoken. Er werd overi
gens niemand gewond. Bovendien verborg V. in het SVV-sta-
dion een molotov-cocktail, waarbij hij door de ME werd opge
merkt. Hij wilde de benzinebom tijdens of na de wedstrijd tus^n
de Haagse supporters gooien, zo heeft hij verklaard.
Tijdens de zitting bleek dat V. zich 's middags grondig op het
treffen met de „Hagenezen" had voorbereid. Het slagersmes
werd nog eens extra scherp geslepen en hij had anderhalve liter
benzine gekocht voor de brandbom.
V bleek er geen moment bij stil gestaan te hebben dat hij met
het mes of door het gooien van de brandbom het leven van
mensen in gevaar zou kunnen brengen. „Ik heb er geen spijt
van. Ik zou het niet erg vinden als er een paar Hagenezen min
der zouden zijn", zo heeft hij bij verhoor verklaard. Het Pieter
Baan Centrum beschouwt hem als levensgevaarlijk.
Uitspraak 31 augustus.
minister Van Dijk en de bur
gemeesters (of hun vertegen
woordigers) op het ministerie
van binnenlandse zaken in
Den Haag.
De Haagse loco-burgemeester
Van den Berg verwacht meer
van „een brede preventieve
aanpak". „Den Haag blijft
vasthouden aan het standpunt
dat de pasjesregeling een zaak
is tussen de clubs en de
KNVB, waarbij de gemeente
een aanvullende rol heeft wat
betreft ordehandhaving. Maar
dat mag niet inhouden dat de
politie de kaartjes staat te
knippen", aldus Van den Berg.
De Groningse burgemeester
Staatsen meent dat het experi
ment meteen moet worden be
ëindigd. „De enige manier om
het vandalisme te bestrijden is
de raddraaiers hard door justi
tie en politie aan te pakken",
zo meent hij. Burgemeester W.
Westendorp van Edam-Volen-
dam acht de voetbalpas in zijn
gemeente onwerkbaar: „Het
betekent dat je de supporters
aan de ingangen van het sta
dion, midden in het dorp, moet
tegenhouden. Dat geeft onher
roepelijk onaanvaardbare pro
blemen voor de openbare
orde". Westendorp pleit ervoor
raddraaiers zich tijdens wed
strijden te laten melden bij de
politie.
De Arnhemse burgemeester
Scholten meent dat het experi
ment moet worden voortgezet.
Hij benadrukt dat het om een
experiment gaat en dat de
grenzen met betrekking tot
het gebruik van de pas in de
praktijk moeten worden ont
wikkeld.
Bezetting
u ,i.n ging van 5 procent, vermindering van
Nederlandse Bejaardenoorden in Houten werkdruk en invoering van het fund r
is bezet. Actievoerders eisten gisteren dat waarHerjnassvsteern. ne bezettinn w» d
is oezet. Actievoeraers jum waarderingssysteem. De bezetting we
Via een spandoek laat een actievoerder de werkgeversorganisatie ,n de bejaarden gjSteravond opgeheven.
weten dat het pand van de Vereniging van sector zich opstelt achter een loonsverho- foto:
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG „Justitie
juicht. Deze nieuwe wet
biedt immers betere in
strumenten om milieu-
overtreders op te sporen.
Mengen van afvalstoffen
om nog juist binnen de
mazen van de wet toch
nog schadelijk spul af te
voeren buiten de bepalin
gen om is er straks niet
meer bij. Denk er om, als
de beide Kamers ermee
akkoord gaan betekent dit
een forse ingreep in het
maatschappelijk leven.
Maar dat is hard nodig om
de afvalstromen in te
dammen", aldus Nijpels.
De demissionaire milieuminis
ter presenteerde gisteren op
zijn departement zelfbewust
het ontwerp van een nieuwe
afvalstoffenwet. De nieuwe
wet timmert volgens de be
windsman elke juridische
vluchtweg voor de beoefe-
neaar van duistere dumping-
praktijken dicht.
„Kijk", legde Nijpels uit, „de
huidige wetgeving biedt on
voldoende houvast. Nu is het
zogeheten wegmengen van
vuile stoffen nog mogelijk,
straks is dat afgelopen. Voort
aan kunnen we ook eisen stel
len aan produkten en de ver
vaardiging ervan. Dank zij de
voorgestelde aanpak kunnen
we in iedere milieuvergunning
regels verankeren vanaf de
produktie tot aan de dumping.
We kunnen straks zelfs de
vervaardiging van produkten
verbieden als we vinden dat er
daardoor nog gecompliceerde
re afvalstoffenstromen ont-
Statiegeldsystemen
In de toekomst kunnen statie
geldsystemen verplicht wor
den voorgeschreven. Nu ge
beurt dat op vrijwillige basis.
Ook streeft Nijpels naar een
zorgvuldige etikettering van
produkten. „Producenten kun
nen worden verplicht tot het
bevestigen van logo's, zoals het
glasbakembleem en het krin
gloopteken. Er komt ook een
verplichting om afvalstoffen
gericht af te geven. Funda
mentele maatregelen dus. We
scheppen daarmee als het
ware een soort wettelijk vang
net, waarop ook de Raad van
State positief heeft gerea
geerd", aldus Nijpels. „Zo was
er tot nu toe geen sluiten j
definitie van het fenomeen
valstoffen. De nieuwe
biedt VROM de mogelijkhi
om afvalstoffen aan
Volgens het wetsontwerp
moeien gemeenten zich vo<
aan alleen met huishoude
afval. Bedrijfsafval valt on
de provinciale bevoegdh
De provincie is ook veri
woordelijk voor de verwi
ring yan autowrakken.
Kortom, de rol van de ov
heid wordt versterkt. Zij
de afvalstromen straks be
sturen en meer invloed uiti
fenen op het verwijderen
het schadelijke spul. Bovi
dien kan de overheid een
nimum- en een maximum
rief vaststellen voor verwi
king (verbranding en stortir
van afvalstoffen.
Vaten uit
Oostzee'1
Met gasmaskers
op zijn
werknemers van
een schoonmaak
bedrijf uit
Spijkenisse bezig
met het lossen
van vaten uit het
gifschip
„Oostzee". Het
schip had in
totaal 600 met
epichloorhydrine
besmeurde vaten
aan boord.
foto: anp
PEKING Het Chinese
ministerie van defensie
heeft vandaag ontkend
dat minister Qin Wei en
verscheidene comman
danten van het leger zijn
gearresteerd. De arresta
ties zouden volgens eerde
re berichten hebben
plaatsgevonden op bevel
van China's president
Yang Shangkung, die
daarmee zou willen ver
hinderen dat minister Qin
Wei vice-voorzitter zou
worden van de Centrale
Militaire Commissie.
Het vice-voorzitterschap van
dit hoogste militaire orgaan
dat de scepter zwaait over het
Volksbevrijdingsleger was in
handen van de afgezette par
tijleider Zhao Ziyang. Deze
werd ten tijde van de bloedige
onlusten, begin juni „wegge
zuiverd" omdat hij te toegeef
lijk was tegenover de demon
stranten. Defensie-minister
Qin Wei zou eveneens tegen
stander zijn geweest van de
harde aanpak van rebelleren
de studenten en burgers en te
gen de gewelddadige ontrui
ming van het Plein van de He
melse Vrede.
Voorzitter van de Militaire
Commissie is nog steeds de 84-
jarige sterke man in China,
Deng Xiaoping. President
Yang, overigens ook op de
krasse leeftijd van 84 jaar zou
diens functie willen overne
men.
Intussen hebben troepen van
het Chinese volksleger giste
ren de hoofdstad Peking ver
laten. Maar de Chinese rege
ring zal de staat van beleg in
de hoofdstad handhaven. Vol
gens diplomaten verblijven
circa 15.000 van de 100.000 sol
daten die in juni de democrati
sche beweging neersloegen
nog in Peking.
Ziekenfondsen
premie omhoo
voor reserves
UTRECHT De zieke
fondsen achten een ver!
ging van de ziekenfon<
premie niet uitgeslot
om financiële reserves
te bouwen.
De reservevorming is volgi
de ziekenfondsen noodzakel
om bij de invoering van
basisverzekering dezelfde i
gangspositie te hebben als
particuliere ziektekostenver
keraars. Volgens een wooi
voerder van de Verenigi
van Nederlandse Ziekenfor
sen (VNZ) moet het besti
zijn definitieve standpunt n
bepalen voordat volgen
week donderdag de Zieki
fondsraad het advies over
stelselherziening bespree
Het meest waarschijnlijk is
het bestuur een gelijke
gangspositie als harde voc
waarde verbindt aan verde
medewerking aan de basisvi
zekering.
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
LEIDEN In Brazilië
wachten tientallen nog
niet ontdekte diersoorten
op ontdekking.
De internationale expeditie
van onderzoekers in het tro
pisch regenwoud van Brazilië,
die door het ontbreken van
vergunningen en visa voortij
dig is afgeblazen, zal mogelijk
op afzienbare termijn alsnog
voortgang vinden.
Dat heeft de Nederlandse zoöl
oog M. Hoogmoed, werkzaam
bij het Rijksqiuseum voor na
tuurlijke historie in Leiden,
vernomen van Franse colle
ga's in Brazilië. Volgens Hoog
moed vinden momenteel on
derhandelingen plaats tussen
Braziliaanse autoriteiten en
Fransë wetenschappers over
het voortzetten van de expedi
tie.
De wetenschappers willen
vanaf een platform met een
oppervlakte van ruim 600
vierkante meter de kruinen
van bomen in het Braziliaanse
regenwoud aan een nauwgezet
onderzoek onderwerpen.
Hoogmoed legt uit waarom:
„De meeste kennis van plan
ten- en diersoorten is van de
grond af verkregen. Veel ho
ger dan een meter of vijf, zes
is de mens - met primitieve
tenlandse bezorgdheid over de
loopbruggen of zich ophijsend
aan touwen - meestal niet ge
komen".
De kennis die vanuit dit „per
spectief" is opgedaan, heeft
mede geleid tot een schatting
van het aantal diersoorten op
circa 3 miljoen. Daarvan is on
geveer de helft daadwerkelijk
geïnventariseerd. Onderzoek
dat hoger in de bomen is uit
gevoerd, toonde echter aan dat
miljoenen diersoorten, voorna
melijk insecten, aan het men
selijk oog onttrokken zijn ge
bleven. „Nieuwe schattingen
komen uit op tien tot wellicht
zelfs dertig miljoen soorten",
zegt Hoogmoed. Ook de plan
tenwereld aan de toppen van
de tropische bomen is nog vrij
wel onbekend.
Wetenschappelijk onderzoek
in het tropisch regenwoud van
Brazilië is tegenwoordig met
een dikke politieke rand om
geven. Het grootschalig kap
pen en verbranden van het
Amazone-woud levert volgens
deskundigen een belangrijke
bijdrage aan het broeikasef
fect. En dit schadelijke gevolg
voor het milieu leidt op zijn
beurt ^ot toenemende politieke
druk van de internationale ge
meenschap op de Braziliaanse
regering. Deze reageert daarop
met de uitspraak dat de bui-
vernietiging van het regen
woud neerkomt op „inmei
ging in de binnenlandse aai
gelegenheden van een soevi
reine natie".
Van dergelijke zaken wens
de onderzoekers zich verre
houden. Toch geeft Hoogmoe
toe dat de financiële betrol
kenheid van een Japans b(
drijf bij de expeditie wijst
de andere kant van de
tenschappelijke medaille",
pan geeft in het buitenlan
miljarden uit aan milieuvrien
delijke projecten, terwijl h<
tegelijkertijd „alle zeeën lee
vist" en bijvoorbeeld in Brazi
lië betrokken is bij de aanlt
van enorme stuwdammen
het tropisch regenwoud.
Jh vJarschuu de poli tie
