Nationale Milieu Aktie wijst
Vage verkiezingsbeloften af
I
Directeur De Schelde
verontwaardigd over
uitlatingen De Korte
lEUWi
Onderzoek foetusweefsel
na abortus in Bloemenhove
Schiphol verbindt
scherpere regels aan
's nachts vliegen
winter
I I I I I
CcidócOouAcmt
IA 1INNENLAND
Eeidóc Qowuvnt
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1989 PAGINA 3
ei
'ilburg werft alleen
jog minderheidsgroepen
ILBURG De gemeente Tilburg wil
j nieuwe vacatures voorlopig alleen
rouwen, gehandicapten of mensen uit
nische minderheden in dienst nemen,
it om de achterstandspositie van deze
oepen bij de gemeente „voor eens en
tijd weg te werken"
side
^nn et tot nu gehanteerde keuzecriterium
Idvv |e meest geschikte kandidaat" is daar-
bl< ee komen te vervallen. In de nota
Ierloelgroepenbeleid', stellen b en w van
I n lburg voor vrouwen, gehandicapten
etnische minderheden voorrang te
,i.-even. Dat gebeurt net zolang totdat
1 [t personeelsbestand een afspiegeling
n V( irmt van het reële aanbod op de ar-
idsmarkt.
leri
De bewoners
van het
gekraakte,
voormalige
NS-station in
Enschede
kunnen nog
lachen, nadat
hun
onderkomen
volledig door
brand is
verwoest.
FOTO: ANP
Oud station na brand
rijp voor de sloop
ENSCHEDE Het voormalige NS-station
in Enschede is na een brand gisteren rijp
voor de sloop.
Nadat de zolder door het vuur was verwoest
en de onderliggende verdieping schade had
opgelopen, werden in de loop van de dag de
topgevels naar beneden gehaald wegens in
stortingsgevaar.
Hoe groot de schade is, is nog niet bekend.
De politie stelt een nader onderzoek in naar
de oorzaak van de brand. Er zijn volgens de
woordvoerder geen aanwijzingen voor
brandstichting. Het energiebedrijf IJsselmij
sloot kort voor de brand uitbrak de toevoer
van stroom en water af. Het pand werd be
woond door krakers. Er liepen al lange tijd
procedures om hen uit het gebouw-te krij
gen.
Jus en tomatensoep
oorzaak van paniek
TILBURG Politie en brandweer van Til
burg hebben gisteren hun handen vol gehad
met een verdacht uitziend vat op de plaatse
lijke vuilstortplaats. Het vat, voorzien van
indrukwekkende waarschuwingstekens, zou
geconcentreerd vloeibaar afwasmiddel be
vatten en stond bij ontdekking door perso
neel van de vuilstort vervaarlijk bol. Uit
angst voor een explosie besloot de politie in
overleg met de brandweer het vat te omhul
len met een groter vat en verder af te wach
ten tot de herkomst bekend was. Enig
speurwerk leidde later op de dag naar een
bejaardentehuis. Toen bleek dat alle drukte
voor niets was geweest: het keukenperso-
neel vertelde dat het vat een mengsel van
jus en tomatensoep bevatte.
Werkloosheid
stijgt licht
DEN HAAG De gemiddelde werkloos
heid in ons land bedroeg in de periode mei-
juli gemiddeld 388.000. Dat is iets hoger dan
in de periode april-juni, toen 376.000 werk
lozen werden geteld. Dat blijkt uit bereke
ningen van het CBS. De cijfers zijn niet
voor seizoensinvloeden gecorrigeerd. Overi
gens mogen alleen grote verschillen tussen
driemaandscijfers, alsmede ontwikkelingen
over een langere termijn worden be
schouwd als aanwijzingen voor werkelijke
ontwikkelingen. De afgelopen maanden
constateerde het CBS dat sprake was van
een werkelijke daling. Dit blijkt uit de gelei
delijke daling van bijna 430.000 in de perio
de juli-spetember vorig jaar, tot 376.000 tus
sen april en juni van dit jaar.
iri
VANDAAGi
IN HET
isati
iter
la
imiiiEN HAAG De lande-
ent jke politiek is nog lang
en- iet voldoende doordron-
en van de gevaren die
y eens milieu bedreigen,
iper elfs de nieuwste, zoge-
eveaamd verregaande voor
gel) ellen voor de bescher-
j teling en verbetering van
rid e menselijke leefomge-
geliing, schieten jammerlijk
ssei kort. De noodzakelijke
d eranderingen moeten
eeaarom op andere wijze
ascirorden bereikt,
pol
va it is in een notedop de aan-
iding voor de oprichting van
e Nationale Milieu Aktie
ïMA), een organisatie die
lai ch gisteren in Den Haag pre-
acj (inteerde. De NMA is een ini-
atief van een tiental mensen
%t de verschillende Neder-
en( ndse milieu-organisaties ver-
ïeei genwoordigt. Het is niet be-
1»
>ep
doeld als een doublure van het
Landelijk Milieu Overleg
(LMO), maar als een „actie
platform", dat als „katalysa
tor" van talrijke acties, een
„zichtbaar maatschappelijk
draagvlak" vormt. Alleen op
die manier worden, met name
de grote, "politieke partijen op
niet mis te verstane wijze ge
confronteerd met de noodzaak
tot het nemen van ingrijpende,
soms pijnlijke beslissingen.
De NMA presenteerde gisteren
een manifest, waarin in tien
actiepunten een aantal drasti
sche maatregelen is opgeno
men. Het programma van ei
sen vormt „een deltaplan voor
het milieu", en wordt onder
steund door 48 milieu-organi
saties in het land. De strek
king van het document komt
overeen met die in het rapport
„Zorgen voor morgen" van het
Rijksinstituut voor Volksge
zondheid en Milieuhygiëne
(RIVM). Het instituut conclu
deert daarin dat de uitstoot
van veel schadelijke stoffen
met 70 tot 90 procent moet
worden verminderd. Sommige
stoffen, zoals CFK's die de
ozonlaag bedreigen, moeten
zelfs helemaal worden verbo
den, aldus het RIVM.
Tien miljard
De NMA wil dat jaarlijks tien
miljard gulden extra wordt
uitgetrokken voor het milieu.
Dat bedrag moet voor de ene
helft door de overheid, en
voor de andere helft door het
bedrijfsleven worden opge
bracht. De laagste inkomens
moeten ontzien worden, omdat
in het algemeen geldt dat de
vervuiling toeneemt naarmate
de welvaart stijgt. Een uitge
werkt voorstel voor die inko
mensgarantie heeft het NMA
niet, maar, zo betoogde giste
ren Sible Schöne van de Vere
niging Milieudefensie, dat is
geen taak voor het platform
maar voor de politiek.
Het deltaplan voorziet verder
in terugdringing van de verzu
ring met 80 procent in het jaar
2000. In 2010 moet de verzu
ring zover zijn teruggedron
gen, dat alle gevoelige eco-sy-
stemen kunnen overleven.
Forse verhoging van onder
meer de benzineprijzen, moet
leiden tot beperking van het
gebruik van fossiele brandstof
fen in het zelfde jaar 2000 met
30 procent. Het huidige perso
nen- en vrachtautogebruik
moet worden gehalveerd.
Voor de landbouw is een ver
mindering van de veestapel
met 40 procent bedacht, een
beperking van de bemesting
tot het niveau dat door planten
kan worden opgenomen, en
een verbod op produktie en
gebruik van milieu-onvriende
lijke bestrijdingsmiddelen. De
afvalstroom moet rond de
eeuwwisseling met 90 procent
zijn verminderd.
Met ingang van nu moeten de
leefgebieden van alle bedreig
de plant- en diersoorten een
absolute bescherming genie
ten. Het overheidsbudget moet
daartoe met 500 miljoen wor
den verhoogd. De door verdro
ging toegebrachte schade aan
de natuur, moet worden her
steld door de onttrekking van
grondwater met een kwart te
verminderen.
Internationaal gezien moet
Nederland op milieugebied
weer trendsetter worden in
plaats van trendvolger. In EG-
verband en in andere interna
tionale fora, moet worden geij
verd voor betere milieuver
dragen. In de samenwerking
met zowel Oost als Zuid, moet
de aandacht voor ecologische
criteria worden verscherpt, en
hulp aan en investeringen in
ontwikkelingslanden moeten
zelfs aan die criteria voldoen.
IKV-strategie
Om uiteindelijk de politieke
besluitvorming beslissend te
beïnvloeden, heeft de NMA de
strategie van het Interkerke
lijk Vredesberaad (IKV) gea
dopteerd. Net al het IKV richt
de NMA zich in eerste instan
tie niet op de partijlichamen,
maar op hun achterban. Des
tijds resulteerde deze aanpak
bijvoorbeeld in het anti-kern
wapenstandpunt van de PvdA.
De politieke leiders blijven
echter niet helemaal buiten
schot. Zaterdag 26 augustus is
er in het Brabantse Boxtel een
Nationale Milieu Aktiedag ge
organiseerd, waar de fractie
leiders van de zes grote poli
tieke partijen aan de tand wor
den gevoeld door deskundige
natuurbeschermers. De con
frontaties hebben tot doel de
politici duidelijk te maken dat
hun programma's niet ver ge
noeg gaan om het milieu te
verbeteren. Het voorbeeld
voor deze stelling is volgens de
NMA het Nationaal Milieu
plan, dat niet leidt tot duurza
me verbeteringen.
Zo wordt ondanks het plan
verwacht dat het autobezit in
de komende twintig jaar zal
toenemen van vijf naar acht
miljoen. Schiphol mikt in die
twee decennia op een verdub
beling van het aantal reizigers,
en ook de industrie streeft
naar een produktie die twee
maal zo groot is als nu. Verder
stijgt het elektriciteitsgebruik
met vijftig procent, en is de af
valstroom in 2010 anderhalf
maal zo groot als nu.
De NMA kwalificeert de poli-
ondanks onthoudt het actie
platform zich van stemadvie
zen. „Het belang van het mi-
Sible Schöne (I) van Milieudefensie en Marinus Veltman van Aktie
Strohalm presenteren het manifest voor de Nationale Milieu Ak
tie.
FOTO: ANP
daarover- „Milieu is actueel en
dat is voor ons een extra ver
antwoordelijkheid. We zullen
ons niet in de luren laten leg
gen door vage verkiezingsbe
loften van politici. Milieu blijft
nog lang belangrijk en er ko
men ook wel weer verkiezin
gen".
lieu overstijgt ruimschoots dat
van de komende verkiezingen.
Die zijn niet meer dan een
welkome aanleiding om de za
ken voor het voetlicht te bren
gen", aldus Sible Schöne giste
ren. Klarissa Nienhuys van de
Landelijke Vereniging tot be
houd van de Waddenzee zei
Molukkers
alsnog aan
de slag bij
rijksoverheid
DEN HAAG De komende
maanden moeten 151 werkloze
Molukkers alsnog aan de slag
worden geholpen bij zes minis
teries. Dit heeft de minister
raad gisteren besloten. In een
brief aan de betrokken depar
tementen zal minister Van
Dijk vragen alle eventueel ge
schikte vacatures bij Binnen
landse Zaken aan te melden.
Bij de kabinetsformatie in 1986
werd afgesproken dat totaal
duizend Molukkers binnen
vier jaar aan een baan zouden
worden geholpen. Deze doel
stelling werd echter bij lange
na niet gehaald, omdat een
groot aantal vacatures niet
werd aangemeld. Staatssecre
taris Lou de Graaf (werkgele
genheid) erkende afgelopen
dinsdag in Leiden dat het Mo-
lukken-project op een misluk
king was uitgelopen.
Hermans (VVD) krijgt
'Gold Medal Award'
AMSTERDAM Het VVD
Tweede-Kamerlid L. Hermans
ontvangt op 24 augustus de
eerste 'Gold Medal Award',
een onderscheiding die is inge
steld door de European Associ
ation of Advertising Agencies
(EAAA). De onderscheiding is
bestemd voor mensen die zich
in ruime mate hebben ingezet
voor de belangen van de recla
mewereld in Europa. De 'Gold
Medal Award' zal jaarlijks
worden uitgereikt.
WITTE BOORDEN MAAKTEN FREGATTEN TE DUUR'
edq
e
sr VJ
(Van onze
parlementaire redactie)
LISSINGEN Direc-
A. de Smit van de
ddaj
itku iheepswerf De Schelde
AVlissingen heeft ver
ontwaardigd gereageerd
de wijze waarop minis-
t De Korte van econo-
"kei ïische zaken opening van
pen heeft gegeven over
gemiste fregattenorder
an De Schelde voor Au
ralië.
i een reactie spreekt De Smit
an „aantijgingen waarvoor ik
'einig respect kan opbren-
in". De directeur van De
chelde ontkent dat de order
oor het consortium waarvan
2 e Nederlandse werf deel uit-
J ïaakt vooral is gemist door de
o oge managementkosten zoals
o linister De Korte gisteren be
geerde.
fan het totale verschil van
110 miljoen gulden tussen de
3 lederlandse en Westduitse of-
o erte kan volgens De Smit 160
'ljoen verklaard worden
óloor managementkosten.
o lieronder vallen de uitgaven
ie nodig zijn om het totale
roject te runnen. Het verschil
an 160 miljoen was het be-
a rag waar De Schelde steeds
ekening mee gehouden heeft.
)aarmee blijft de rest van het
erschil tussen de twee offer-
nog onverklaard, aldus De
jj mit.
De Korte kwam met zijn ver
wijten na een gesprek met de
Australische admiraal West en
de defensie-ambtenaar Bidle,
beiden verantwoordelijk voor
het aanschafbeleid van de Au
stralische marine.
Volgens admiraal West was de
Australische marine bijzonder
gecharmeerd van het Neder
landse fregat. De kostprijs van
het M-fregat zou bovendien
nauwelijks hebben afgeweken
van die van het Duitse
MEKO-200 schip. West ont
kende verder met klem dat de
Duitse overheid diep in de
geldbuidel had getast om de
Australiërs over de streep te
trekken. Nee, Nederland greep
uiteindelijk naast de order om
dat het Nederlandse consorti
um met zijn 'overheadkosten'
veel duurder uitviel dan de
Duitse concurrent.
„De witte boorden maakten
onze fregatten te duur. Van
oneerlijke concurrentie door
de Duitse overheid is mij niets
gebleken", aldus De Korte, die
aankondigde bij De Schelde
nader uitleg te vragen over de
oorzaak van de forse verschil
len in de Duitse en Nederland
se offerte. De Korte: „Ik heb
er geen inzicht in waarom het
Nederlandse consortium zo
veel duurder is uitgevallen.
Natuurlijk is het geen eenvou
dige klus om vanuit Nederland
de bouw van schepen in Au
stralië te begeleiden. Daar
moest een aparte organisatie
voor in het leven worden ge
roepen. Maar de Duitsers zaten
met hetzelfde nadeel".
Uiteindelijk berekende De
Schelde ruim 600 miljoen gul
den méér aan 'overheadkos
ten' dan het Westduitse Blohm
und Voss. Volgens De Korte
lag dat bedrag aanvankelijk
nog fors hoger, maar had hij
door persoonlijk druk uit te
oefenen op de Nederlandse
werf daar nog eens enkele
honderden miljoenen guldens
vanaf gehaald. Aangezien de
Nederlandse overheid afzag
van zijn royalties op het ont
werp van het M-fregat scheel
de dat aanbod ook nog eens
170 miljoen gulden op de uit
eindelijke prijs. Volgens een
woordvoerder van De Schelde
kon er bedrijfseconomisch ge
zien geen dubbeltje meer van
het eindbod af. „We zijn echt
tot de bodem gegaan".
De Korte noemde het gesprek
met West en Bidle „openhartig
en plezierig". „De Australiërs
waren een zeer faire partner,
van het begin tot het eind van
de rit", aldus de minister. De
minister benadrukte dat de
Nederlandse overheid er alles
aan gedaan heeft om de M-fre-
gatten aan de man te brengen.
De héle promotie rondom het
fregat, waarvoor zowel konin
gin Beatrix, de ministers Van
den Broek, Smit-Kroes en De
Korte, de staatssecretarissen
Van Rooy en Van Houwelin-
gen alsmede Nederlandse ma
rine naar Australië waren af
gereisd, noemde hij „ongekend
in de Nederlandse geschiede-
EKNOLLEN
WET SIET wr ouêadrüöi
fc-tE2£GCew om je
lor je Tfteuejc;
Presentje voor prinsen
Prins Bernhard jr. neemt een linnen tasje van een van de Groningse studentenverenigingen in ont
vangst. Naast hem zijn oudere broer prins Maurits. De beide zoons van prinses Margriet en mr. P.
van Vollenhoven doen mee aan de introductiedagen van de Rijksuniversiteit Groningen. Ze gaan in
september economie studeren.
FOTO: ANP
WETENSCHAPPERS OP ZOEK NAAR OORZAAK SUIKERZIEKTE
HILVERSUM De Bloe-
menhove-kliniek in
Heemstede richt nog dit
najaar een laboratorium in
voor wetenschappelijk on
derzoek met foetaal
weefsel dat na abortus be
schikbaar komt. Doel van
het onderzoek is een be
handelmethode te ontwik
kelen voor jonge suiker
patiëntjes. Dit heeft de ge
neesheer-directeur van
Bloemenhove, dr. A.
Schipper, gisteravond ge
zegd in de actualiteitenru
briek Nieuwslijn van Ve
ronica.
Het onderzoek is opgezet in
nauwe samenwerking met het
Sofia Kinderziekenhuis in
Rotterdam. Het gaat drie jaar
duren en staat onder leiding
van dr. Bruining, kinderarts
bij dit ziekenhuis.
„Wij hopen uit overblijfselen
van de foetussen na de abortus
de alvleesklier in resten te
vinden. Daarna gaan we die
cellen vergaren die insuline
maken. Die worden getoetst op
witte bloedcellen die normaal
voor de afweer van de suiker
patiënten zorgen. Op die ma
nier hopen wij er achter te ko
men hoe het komt dat die wit
te bloedlichaampjes de cellen
in de alvleesklier aanvallen,
zodat die geen insuline meer
kunnen produceren", aldus dr.
Bruining.
Geneesheer-directeur Schip
per van Bloemenhove zei dat
de kliniek tot medewerking
aan het onderzoek heeft beslo
ten nadat de onderzoekers de
garantie konden geven dat de
belangen van de vrouw niet
worden geschaad. Tevens
heeft bij die beslissing een rol
gespeeld dat de jonge suiker
patiëntjes in een ellendige si
tuatie verkeren. Het aantal
suikerpatiënten tussen de ne
gen en dertig jaar is de afgelo
pen 25 jaar verdubbeld. Jaar
lijks komen er vijfhonderd
.nieuwe patiënten bij.
Geen bezwaren
De ethische aspecten van het
onderzoek zijn de afgelopen
tijd bestudeerd door een com
missie met vertegenwoordigers
van de Bloemenhove-kliniek,
het Academisch Ziekenhuis
Leiden en het Sofia Kinderzie
kenhuis. De commissie zag
geen bezwaren zolang het on
derzoek aan een aantal strin
gente voorwaarden zou vol
doen.
Eén van die voorwaarden is
dat de foetus hersendood moet
zijn en nooit zelfstandig le
vensvatbaar mag zijn. Een an
dere voorwaarde is dat het
werk van de arts en onderzoe
ker streng gescheiden moet
blijven. „Het is niet uitgesloten
dat het belang van onderzoe
ker strijdig is met dat van de
aborteur", zo zei dr. Schipper.
„De aborteur en uiteraard de
vrouw hebben het eerste en
het laatste woord. Wij zijn in
eerste instantie een abortuskli
niek en de onderzoekers zijn
bij ons te gast".
De vrouw zal voor het weten
schappelijk onderzoek met de
foetus toestemming moeten
geven. Dr. Bruining verklaar
de niet bang te zijn dat het on
derzoek gevaar loopt als veel
vrouwen weigeren mee te
werken. „Als slechts de helft
van de vrouwen meewerkt
hebben we nog voldoende
voor drie jaar onderzoek".
SCHIPHOL De regels
voor nachtelijke vluchten
van en naar Schiphol wor
den verscherpt. De presi
dent-directeur van Luchtha
ven Schiphol, R. den Besten,
kondigde deze maatregel gis
teren aan. Het betekent dat
de Zwanenburgbaan en de
Buitenveldertbaan 's nachts
alleen in geval van nood ge
bruikt mogen worden. Wel
hebben de omwonenden van
Schiphol begrip voor de uit
breidingsplannen van de
luchthaven, maar een ruime
meerderheid vindt dat daar
bij het milieu de hoogste
prioriteit- moet krijgen. Ge-
luidoverlast wordt onder
schat, vindren de omwonen
den.
Schiphol-directeur Den Besten
kwam met de maatregel voor
de nachtelijke vluchten bij het
bekend worden van de resul
taten van een onderzoek door
de psycholoog J. Lapere naar
de mate van geluidsoverlast bij
inwoners van Haarlemmer
meer. Uit dit onderzoek blijkt
dat veel mensen die in de om
geving van Schiphol wonen
last hebben van de vliegtui
gen.
Dit geldt vooral voor inwoners
van Zwanenburg, waarvan de
helft verklaarde veel tot zeer
veel last van vliegtuiglawaai te
hebben. Van de Hoofddorpers
zei 15 procent last te hebben
van het geluid dat de overvlie
gende vliegtuigen maken.
Overigens zijn alleen Zwanen
burg, dat vanwege de ongun
stige ligging ten opzichte van
de luchthaven altijd al het
meest met overlast te kampen
heeft gehad, en Hoofddorp in
het onderzoek betrpkken. Vol
gens de onderzoekers is
Hoofddorp representatief voor
veel plaatsen in de directe om
geving van Schiphol.
Vooral de nachtelijke vluchten
blijken een bron van ergernis
en overlast voor de omwonen
den van de luchthaven te zijn.
De overlast van andere vluch
ten is veel geringer. Vandaar
dat Schiphol met name voor
de nachtelijke uren maatrege-,
len heeft aangekondigd.
Een kwart van de ondervraag
de Zwanenburgers brengt ge
zondheidsproblemen direct in
verband met de overlast van
vliegtuigen. De helft van hen
meldt psychische problemen
zoals slapeloosheid, stress en
vermoeidheid. In Hoofddorp
schrijft 18 procent gezondheid
sproblemen toe aan vliegtui
gen.
Ondanks de overlast die
Schiphol met zich meebrengt,
ziet eèn groot deel van de on
dervraagden wel het econo
misch belang van de luchtha
ven in.
(ADVERTENTIE)
Dinsdag 12 september verschijnt bij deze krant
Deze special biedt modehuizen en boetieks een prima
gelegenheid om hun wintercollecties en aanbiedingen onder
de aandacht te brengen van een groot publiek.
Informabe over de adverteermogeiijkheden wordt graag
verstrekt door Mieke Zuidwijk, bereikbaar onder nummer
071 - 122.244.
