„Blijven beseffen dat in
Auschwitz joden vermoord zijn
CcidócSoiVtaAl'
Fietsen
kerk
wereld
Frontale aanval tegen kerk in Roemeniër
f]
li
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
ftzidóe Soutotit
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1989 PAGIljLfN
door Marinus van der Berg
In mijn familie en kennissen
kring zijn oudere mensen die
in het najaar van hun ver
slaafd zijn geraakt aan het
fietsen. Ze fietsen haast fana
tiek veel en ze leggen afstan
den af waar menig jongere of
middelbare van staat te kij
ken.
In 1988 zijn er veel fietsen ver
kocht en ook de handel in
tweedehands fietsen kende
een hoogtepunt, maar de toe
komst is minder rooskleurig.
Jongeren pakken zeer snel en
jong de auto, en veel vrouwen
durven als het donker wordt
niet meer alleen te fietsen.
Nog pas vertelde een vrouw
van middelbare leeftijd me dat
ze niet meer alleen durfde te
fietsen. Ze was onlangs op
een mooie zomeravond nabij
Fleringen waar toch alle
maal vriendelijke mensen wo
nen achtervolgd door een
man.
Al dit soort verhalen gooit een
schaduw over het heerlijke
van het fietsen. De laatste we
ken heb ik ook weer genoten
van dat fietsen en dan kan ik
me lijfelijk voorstellen dat je
verslaafd wordt. Fietsen geeft
je een ander soort moeiheid.
Een heerlijke moeheid die een
aangename sensatie is in het
lichaam.
Het schijnt heel goed te zijn
dat het lichaam soms echt
moe is. Gezond moe, want er
is ook een moeheid die op
minder gezonde zaken duidt.
Op de fiets kun je zo heerlijk
mijmeren. Bovendien kan fiet
sen inspirerend zijn. Sommige
van deze stukjes groeien op
de fiets en als ik me alleen
waan dan spreek ik ze hardop
uit. Anderen fluiten op de
fiets. Als je fietst kun je zo
maar een eind wegdwalen,
maar je kunt ook routes vol
gen en dan kom je op plaat
sen, waar je anders niet komt.
Alleen voor fietsers en voet
gangers toegankelijk. Zoals de
bronnen bij Vasse. Een wat
regenachtige dag en het is
een oord van rust. De bossen
bij Delden vallen mij op door
hun ruimtewerking. Je fietst
als het ware door een grote
zaal met groene pilaren.
Ik kan me voorstellen dat voor
sommige mensen de bossen
een religieuze betekenis heb
ben. Je raakt onder de indruk
en er komt verwondering in je
los. Ontzag voor de Schep
ping. Zo'n fietstocht maakt je
direct bewust van de nood
zaak om uiterste zorg te heb
ben voor deze Schepping. Dit
mag toch niet verloren gaan.
Op de fiets kun je leren om op
allerlei dingen te letten. Bij
voorbeeld op de molens. In
het orgaan „Wiek en Rad"
van de stichting De Overijssel
se Molen, die zich inspant
voor het behoud van de mo
lens in het landschap las ik
zulke opmerkelijke en behar-
tenswaardige woorden van de
burgemeester var? Dalfsen. Hij
sprak bij de opening van de
Westermolen over het esthe
tisch milieu dat grondig ver
vuild kan worden.
Hij gebruikt het woord hori
zonvervuiling en noemde de
bouw van torenflats, maar hij
had ook wel de lelijke silo's in
het landschap mogen noe
men. In tegenstelling tot de
molens. Je moet die molens
zien in het geheel van het
landschap, zo werd ik wijzer
van dit blaadje.
De burgemeester gaf ook
voortreffelijk aan waarom het
juist is geld in deze restaura
ties te investeren. Zorg voor
de schoonheid van het land
schap is een waarde die in
deze tijd van „kies exact", in
deze tijd van nuttigheidsden
ken te gemakkelijk verwaar
loosd wordt. Onderweg op de
fiets kun je ook letten op de
kerktorens, hoe zij het land
schap sieren. En dan zijn er
de vlinders. Zij zijn een graad
meter voor het welzijn van het
milieu. Dit jaar is het vlinder
jaar. De vlinder heeft ook een
symbolische betekenis.
Prachtig uitgewerkt in het
boekje van Virginia Lee: Een
vlinder voor Marianne. Een af-
scheidsverhaal van een ziek
zusje opgebouwd rond het
symbool van de vlinder die uit
de cocon kruipt. Op de fiets
ontmoet je ook de dood, zoals
twee dode eenden langs de
weg van Nijverdal naar Alme
lo. In deze tijd steken dieren
de weg over maar halen de
overkant niet. Fietsend kom je
op allerlei paden en wegen,
zandpaden, klinkerwegen, ver
harde fietspaden, maar je
botst regelmatig ook weer te
gen die snelwegen aan met
hun lawaai. Er zijn wegen die
leven symboliseren, maar er
zijn ook wegen die meer de
dood symboliseren. „Als je
fietst, zie je meer", zie ie
mand.
Rabbijn Soetendorp: bisschop Bomers moet niet naar Israel
DEN HAAG De liberaal-
joodse rabbijn Awraham Soe
tendorp vindt dat bisschop
H.J.A. Bomers van Haarlem
niet mag deelnemen aan het
bezoek van een delegatie van
de Raad van Kerken aan Is
rael en de bezette gebieden.
Bomers heeft zichzelf met zijn
opmerkingen over het joden
dom gediskwalificeerd,
schrijft Soetendorp in het
Nieuw-Israëlietisch Weekblad
(NIW).
Het zou de bisschop sieren als
hij zich zou terugtrekken op
grond van de beroering die
zijn woorden in joodse kring
hebben gewekt, aldus de
voorganger van de liberale
gemeente te Den Haag. Mgr.
Bomers vroeg zich eerder in
het NIW af waarom de joden
zich gegriefd voelen door het
klooster in het voormalige
concentratiekamp Auschwitz.
Ook zei hij: „Het joodse volk
mag van mij best als volk blij
ven bestaan, maar ik denk al
leen dat het voor dat volk een
zegen zal zijn als het Jezus als
de Christus erkent".
Soetendorp pleit voor een an
dere katholieke vertegen
woordiger in de .delegatie die
van 5 tot 15 september een
bezoek aan Israel brengt. „Er
zijn gelukkig andere bisschop
pen, vertegenwoordigers die
zich wel degelijk het veran
derde inzicht van de katholie
ke kerk ten opzichte van de
plaats van het joodse volk
hebben eigengemaakt".
Stel uw hart voor
eerzucht open en bij
sluit het voor alle
gemoedsrust
Chinees spreekwoord
STUDIESECRETARIS MARCEL POORTHUIS OVER KLOOSTER-AFFAIRE:
UTRECHT - „Een af
schuwelijke escalatie." Zo
reageert drs. M. Poort
huis, studiesecretaris van
de Katholieke Raad voor
Israël van het r.k. Kerk
genootschap op het be
richt dat de Poolse kardi
naal Frantisek Macharski
weigert het Carmelietes-
sen-klooster in Auschwitz
te verplaatsen en buiten
het - voormalige concen
tratiekamp een studie- en
bezinningscentrum in te
richten, omdat joodse de
monstranten „minachting
hebben getoond voor de
christelijke waarden en
symbolen van het geloof
en op het terrein van het
klooster zijn doorgedron
gen". In die sfeer is vol
gens de Poolse kardinaal
de bouw van een bezin
ningscentrum onmoge
lijk.
Door uitlatingen van bisschop
Bomers in een interview met
het Nieuw Israëlitisch Week
blad was er de afgelopen
week in Nederland al een
nieuwe episode toegevoegd
aan de controverse over het
Karmel-klooster, dat geves
tigd is in het „theater" van
Auschwitz, waar tijdens de
Tweede Wereldoorlog het gif
gas, Zyklon B, lag opgeslagen.
De Haarlemse bisschop zei te
hebben begrepen dat Ausch
witz „het kamp was waar
voornamelijk joden ter dood
zijn gebracht, maar waar ook
niet-joden om het leven zijn
gekomen."
Bomers was ervan overtuigd
dat de Carmelietessen in het
klooster de meest oprechte
bedoelingen hebben en „abso
luut niet willen ontkennen
dat er in Auschwitz iets met
de joden is gebeurd". Hij
vroeg zich af, of hij, „als ik
jood zou zijn geweest", zich
ook zo gegriefd zou voelen
door het klooster.
Onbegrip
Studiesecretaris Marcel Poort
huis acht het niet zijn taak om
commentaar op Bomers' uit
spraken te geven. Het enige
dat hij kwijt wil over de uitla
tingen van de Haarlemse bis
schop is dat „het niet getuigt
van een breed begrip van wat
er in het jodendom leeft."
Wel vindt hij het van groot
belang, de diepere achter
gronden van het probleem te
belichten. Men moet zich,
vindt hij, allereerst afvragen
wat de Poolse katholieken be
zielt. En dan spelen er bij het
klooster van de Carmelietes
sen in Auschwitz verschillen
de factoren een rol. Het kloos
ter heeft voor de Poolse ka
tholieken een symboolwaarde.
Het is een symbool van het
katholieke verzet tegen het
nazisme en een symbool van
nationalisme, ook nu nog, te
gen de staat en het commu
nistische atheïsme. Poorthuis:
„Het joodse verzet tegen dat
klooster komt de Poolse ka
tholieken erg ongelegen, om
dat het er bij hen op lijkt dat
het joodse verzet tegen het
klooster zich aansluit bij de
atheïstische politiek van de
staat. Sommige Polen begrij
pen het probleem niet, ande
ren zeggen dat de Poolse ka
tholieke kerk het recht heeft
haar slachtoffers te herden
ken. Poolse katholieken be
grijpen niet dat voor een jood
juist de stilte en de afwezig
heid van met name christelij
ke symbolen noodzakelijk is."
Volgens Poorthuis heeft de
katholieke Kerk in Polen het
volste recht om haar vele
slachtoffers van de Tweede
Wereldoorlog te herdenken.
Dat mag echter niet verbloe
men, dat de katholieke Kerk
niet alleen vervolgd is, maar
ook een verantwoordelijkheid
draagt voor het anti-semitis-
me, dat de jodenvervolging
onder het nazisme mede heeft
mogelijk gemaakt.
Bovendien is het anti-semitis-
me in de geschiedenis van Po
len „een probleem, dat niet
onder stoelen of banken kan
worden gestoken". Hij ver
wijst daarbij naar „enkele
simpele historische feiten",
zoals het ombrengen van die
weinige joden die tijdens de
Tweede Wereldoorlog uit de
kampen wisten te ontsnappen
door de Poolse boeren en van
joden die na de Tweede We
reldoorlog in Polen terug
keerden. ,,De goede uitzonde
ringen niet te na gesproken",
aldus Poorthuis.
Joodse en niet-joodse slachtof
fers hebben allen recht heb
ben op een waardige gedach
tenis, aldus Marcel Poorthuis.
„Men hoede zich echter voor
elke vorm van concurrentie
in het leed. Wie er het meest
geleden heeft, is een onmen
selijke vraag. Maar de huidige
plaats van het Karmelitessen-
klooster in Auschwitz verhult
het feit dat de joodse slachtof
fers juist om hun jood-zijn zijn
vermoord. Zo worden de jood
se slachtoffers posthuum van
hun identiteit beroofd. Zou
men dan riiet van zoiets als
een dubbele moord moeten
spreken."
Volgens hem is het ook voor
christenen van wezenlijk be
lang om de nagedachtenis van
de joodse slachtoffers „zuiver"
en „integer" te houden. „Een
Karmel-klooster op die plaats
is verkeerd. Zowel vanwege
de joodse gevoelens, alsook
voor de christenen zelf. Ook
christenen moeten blijven be
seffen dat daar joden ver
moord zijn."
Heilig
Het conflict over de aanwe
zigheid van het Karmel-
klooster op „die heilige plaats'
is al zo'n vijf jaar oud. In au
gustus '84 namen acht Carme
lietessen onder leiding van
zuster Maria Theresia er hun
intrek. Kort daarna wenden
zij zich, tot de organisatie
„Hulp aón de Kerk in Nood"
van pater Werenfried van
Straten, de „Spekpater". Voor
herstelwerkzaamheden is er
geld nodig. Een jaar later
roept de spekpater in de Be
nelux op om de „belediging
de paus aangedaan" tijdens
het pausbezoek in Nederland
weg te nemen door hem „een
Karmel op Auschwitz" aan te
bieden, met als resultaat dat
er zo'n zeven ton binnen
komt. In Belgie en Frankrijk
komen de eerste protesten
van de joden los: zij wijzen
erop dat er met geen woord
over het lot van de joden ge
sproken wordt. Aartsbisschop
Albert Decoutray van Lyon
verklaart daarop voor de ra
dio dat Auschwitz het sym
bool is van de pogingen om de
joden totaal te vernietigen.
„Door die beproevingen heeft
het joodse volk omwille van
haar martelaren een bijzonde
re waardigheid verworven als
een onvervreembare eigen
schap. De vestiging van een
klooster in Auschwitz zal die
waardigheid schaden. Ik zal
er mijn best ervoor doen dat
men overal, ook in Ausch
witz, het joodse volk respec
teert.".
Januari '86 spreekt het We
reldcongres van Joden in een
resolutie uit, dat „de grond
van Auschwitz geheiligd is
door het bloed van de marte
laren van alle religies, in het
bijzonder van miljoenen Jo
den en dat geen enkele groep
of godsdienst het recht heeft
zich op die grond te vestigen."
Een half jaar later sluit kardi
naal Simonis zich bij zijn
Franse collega Decoutray aan.
In een brief aan kardinaal
Macharski brengt hij de ge
voelens uit joodse kringen en
uit het overlegorgaan voor jo
den en christenen over, dat
het klooster op die plaats
„werkelijk onaanvaarbaar is
voor de joden".
Tot twee keer toe vindt er een
topoverleg plaats tussen een
joodse delegatie en een com
missie van vier kardinalen,
bestaande uit kardinaal Fran
tisek Macharski (Polen), Al-
bert Decourtray (Lyon), Jean-
Marie Lustiger (Parijs), en
Godfried Daneels (Mechelen).
Met het Joodse Wereldcon
gres wordt daarbij afgespro
ken binnen twee jaar, uiter
lijk in februari '89, het kloos
ter te verplaatsen buiten het
concentratiekamp en er te
vens een studie- en bezin
ningscentrum in te richten,
waar ruimte is voor contacten
tussen mensen van verschil
lende naties en godsdiensten.
De Nederlandse bisschoppen
maken daarvoor een bedrag
van /ilOO.OOO,- over. Maar als
die termijn verstreken is, is
het klooster niet verplaatst.
Ook na het gevraagde uitstel
tot juli van dit jaar niet.
Daarop vinden er joodse de
monstraties rond het klooster
plaats, waarbij Amerikaanse
joden die het klooster pro
beerden binnen te dringen
weggesleept worden door ar
beiders, die daar aan het werk
Wrang
Nu kardinaal Macharski voor
alsnog weigert het klooster te
verplaatsen, hebben volgens
Marcel Poorthuis de drie an
dere kardinalen, die de over
eenkomst met het Joodse We
reldcongres sloten, „de morele
plicht" de overplaatsing toch
te doen uitvoeren. „Ze hebben
hun woord gegeven, en ze
zullen zich daaraan moeten
houden." Het argument van
de Poolse kardinaal Machars
ki, die de joodse kritiek nu af
doet als een „ongehoorde in
menging in binnenlandse aan
gelegenheden" wijst de stu
diesecretaris krachtig van de
hand. „Uiterst wrang" noemt
hij dat argument. „Vrijwel
alle joden in Polen, 3 miljoen,
zijn tijdens het nazisme omge
komen. Nu leven er nog maar
5.000 joden in dat land. Joods
verzet tegen het klooster kan
dus alleen maar uit het bui
tenland komen. Het is juist
zeer nobel dat buitenlandse
joden opkomen voor hun om
gekomen geloofsgenoten."
Alhoewel het Vaticaan de
kwestie van het Karmel-
klooster tot nu toe beschouw
de als een interne zaak van de
Poolse kerk, verwacht Poort
huis dat de Vaticaanse com
missie voor de betrekkingen
met het jodendom, die wordt
geleid door kardinaal Wille-
brands, zich er nu ook mee
bezig zal gaan houden.
THEO KRABBE
Prof.dr. P.A.H. de
Boer overleden
LEIDEN Prof.dr. P.A.H.
de Boer te Oegstgeest, emeri
tus-hoogleraar Oude Testa
ment aan de Rijksuniversiteit
te Leiden, is op de leeftijd van
79 jaar overleden. De Boer,
geboren te Woubrugge, was
na zijn studie theologie in Lei
den, enkele jaren predikant
van de hervormde gemeente
te Berkenwoude.
In 1938, toen hij pas 28 jaar
was, werd hij tot hoogleraar
aan de theologische faculteit
van de Rijksuniversiteit te
Leiden benoemd. Hij doceer
de exegese van het Oude Tes
tament, de geschiedenis van
de Israëlische godsdienst en
letterkunde. Ook is hij decaan
van de faculteit. Hij ging 1
oktober 1978 met emeritaat.
De Boer, die in 1938 promo
veerde op een proefschrift
over het eerste boek Samuel,
heeft diverse publikaties op
zijn naam staan, zoals „Reli
gieuze aspecten van het Pale
stijnse vraagstuk" (1982) en
„Voorbede in het Oude Testa
ment" (1958).
Archeologen vinden
400 religieuze boeken
in Oeral
MOSKOU Archeologen uit
Sverdlovsk hebben in de Oe
ral ongeveer 400 religieuze
boeken gevonden. De meeste
geschriften dateren uit de
vijftiende en zestiende eeuw,
zo bericht persbureau Tass.
Zeer waardevol is de vondst
van een zestiende eeuwse
bundel preken van Zlatoust,
e£n begenadigd Byzantijns
prediker die rond de vijfde
eeuw ook in Rusland vele vol
gelingen had.
BUDAPEST - „Eerst is er
een frontale aanval ge
weest op onze etnische
identiteit en ik heb het
gevoel dat nu onze reli
gieuze identiteit aan de
beurt. De kerk wordt op
alle manieren aangepakt,
zowel de Rooms-Katho-
lieke Kerk als de Gere
formeerde Kerk. De le
den van deze twee ker
ken vormen samen de
feitelijke Hongaarse min
derheid in Roemenië".
Aldus een gedeelte uit het in
terview met de Roemeense
predikant Laszló Tókés, on
langs voor de Hongaarse tele
visie. Zoals bekend is de pre
dikant door dit opzienbarende
optreden al in moeilijkheden
gekomen in zijn eigen land.
De 37 jaar oude ds. Tókés
heeft het zwijgen verbroken
en zich teweer gesteld tegen
de dictatuur van president
Ceaucescu en zijn landver-
woestende politiek.
„Het zwijgen is algemeen, als
of het ons niet eens zou raken
wat het lot zal zijn van hon
derden en honderden van
onze gemeenten, kerkgebou
wen waarvan de meeste
eeuwen geleden zijn gebouwd
begraafplaatsen, en waar
onze mensen terecht zullen
komen en wat er allemaal op
onze kerk en op onze mensen
staat te wachten", aldus een
citaat uit het televisiegesprek.
De kerk mag naar zijn me-
Beeld van een plattelandsmarkt
ning niet werkeloos toezien.
Maar er heerst angst om te
spreken, ook in de kerk. Ds.
Tókés vertelt vervolgens dat
er vorig jaar een begin van
actie is geweest in zijn kerk,
die dertien classes telt. Maar
slechts in één classis durfde
men het onderwerp aan de
orde stellen.
In dorpen worden de inwo
ners onder druk gezet om een
handtekening te zetten onder
een verzoek om hen in een
nog te bouwen flat te plaat
sen. Dus in plaats van opval
lende verwoesting worden de
dorpen haast onopvallend ge
liquideerd.
„Ik vind dat predikanten in
het algemeen geen opvallende
rol hoeven te spelen. Ander
zijds heeft ons volk in Roeme
nië geen andere vertegen
woordigers wier optreden in
dit tijdsgewricht zo belangrijk
is", aldus de predikant die
door de rechter al ter verant
woording is geroepen.
Tókés noemt de aanval op de
dorpen „de laatste fase van
een ontwikkeling die al tien
tallen jaren aan de gang is".
De bevolking van Transsylva-
nië, het deel van Roemenië
waar Hongaren wonen, wordt
verroemeniseerd door de sys
tematische verplaatsing van
mensen. Het is te vergelijken
met gedwongen collectivisa
tie. Het antwoord is vaak zelf
moord of vlucht.
„In onze samenleving missen
wij de mensenrechten", aldus
de predikant, die vindt dat de
akkoorden van Helsinki „op
de meest brute wijze" ge
schonden worden.
HAITZE DE BOER
Met of zonder voetbalpas
HEEFT de president van de Haagse rechtbank, nuL^
Wijnholt, de voetbalpas gered van een vroegtijdige <£rijs v
Zijn uitspraak geeft de voetbalpas alle recht van bestaanmindt
staat mag strafdossiers van notoire geweldplegers - geli< gram
een beperkt aantal - ter beschikking stellen aan de Ky>"
en deze mag de gegevens gebruiken om die zondaars iT v0Q]
sluiten van het bijwonen van wedstrijden. De voetb[groot
voor de vijf risicoclubs mag daartoe gebruikt worden. tens
is hij ook levensvatbaar en opgewassen tegen een bijzit Ti
door de 'harde supporterskern'? naar
ALS één ding uit de discussie van de laatste weken dijt tt
lijk is geworden is het dat de pas of 'clubkaart' weinig gaU 1
tie lijkt te bieden tegen geweld op weg naar en in de
dions. De supporterstrein zal nu worden gemeden, de
kern neemt een duurder kaartje voor lief. De Spoorwj
vrezen te maken te krijgen met supporters in gewone tri
en supporters zonder pas kunnen in de stadions terechl
men tussen de supporters van de tegenstanders. De broe
lijke eensgezindheid bij de afwijzing van de voetbalpas
dan licht kunnen omslaan in het tegendeel.
i
Waterdicht is het systeem dus allerminst, ook al|
omdat de pasjesregeling in de aanloopfase slechts geldt i
de vijf meest risicovolle clubs, waaronder FC Den iL j_
Voor dit weekeinde staan voor onderlinge wedstrijden tijL
vier van deze vijf clubs de loketten voor de vrije verr
open. En daarmee omzeilen de clubs zelf de regeling
KNVB heeft ontworpen en verhinderen.ze onder meeiF
werk van de supporters-begeleiders die juist zijn aanger,
om de gemoederen in toom te houden. De boycot vaf zoe
voetbalpas lijkt hiermee tot het tegendeel te leiden van®11 a
de pas beoogde te bereiken.
[ïeen
zen
in. E
De clubs hebben de mogelijkheid al te lastige supporteun^v
weren, al is dit zonder voetbalpas geen eenvoudige zaak.jg cj(
die bevoegdheid is tot nu toe evenwel nauwelijks gebruilLen
maakt. Evenmin is veel gedaan aan het scheppen vangstar
vriendelijker klimaat in de stadions. Het gebrek aan voo|
ningen bij de staantribunes is daarvan een voorbeeld, jj. as
'vips' worden kosten noch moeite gespaard want autorit^. te
en sponsors moeten tevreden worden gesteld, maar in
kooien ontbreken vaak de zitplaatsen. Is het vreemd dayNG
tremè tegenstellingen tot ontsporingen en uitbarstingenjle pl
geweld leiden?
WAAR KNVB en clubs zich zorgen over zullen maken fvooi
dreiging van een verbod voor wedstrijden in sommigelzoek
den. Burgemeesters hebben de bevoegdheid wedstrijder
verbieden als zij onvoldoende politie beschikbaar hebben'^"?
al voor de aanvang van de competitie blijkt dat ze vai|gaat
bevoegdheden gebruik gaan maken. De openbare mej
keert zich steeds meer tegen de oorlogen die soms in en
de voetbalstadions worden uitgevochten. Een oranje pa:
een mooi ding als het erom gaat een enkele raddraaier te|
ren. Maar om een slagveld te veranderen in een gezellig!
dion is meer nodig.
Af en toe zon
DE BILT Het uitgebreide
regengebied dat gisteren over
al in het land regen heeft ge
bracht is in de loop van de
avond en nacht naar het oos
ten weggetrokken. Op veel
plaatsen zijn vannacht opkla
ringen geweest waarin plaatse
lijk mist is ontstaan. Deze mist
verdwijnt weer snel. Er is
vandaag af en toe zon en er is
nog een kleine kans op een
bui. De middagtemperatuur is
ongeveer 21 graden. De zuid
westenwind is zwak tot matig,
rond kracht 3, aan de kust en
op het IJsselmeer af en toe vrij
krachtig, 5.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
tot en met morgen:
Noorwegen: Perioden met zon
en aan de kust een enkele bui.
In het midden en noorden
veel bewolking en af en toe
regen. Middagtemperatuur
van 17 graden aan de kust tot
22 graden in Oslo en omge
ving.
Zweden: In het zuiden droog
en vrij zonnig, in het noorden
bewolkt en af en toe regen.
Middagtemperatuur in het zui
den en midden ongeveer 22
graden.
Denemarken: Perioden met
zon en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur ongeveer
20 graden.
Britse eilanden: Wisselvallig
met nu en dan regen of een
bui. Middagtemperatuur van
17 graden in Ierland en Schot
land tot 22 graden in Zuidoost -
Engeland.
Duitsland: Half tot zwaar be
wolkt en plaatselijk een regen-
of onweersbui. Middagtempe
ratuur van 22 graden in het
noorden tot 29 graden in het
zuiden.
België en Luxemburg: Af en
toe zon en overwegend droog.
Temperatuur 22 graden.
Zwitserland en Oostenrijk: Pe
rioden met zon en hier en daar
een onweersbui. Middagtem
peratuur van 28 graden in het
noorden tot 32 graden in het
zuiden.
Italië: In het noorden nod
kele onweersbuien, overip
zonnig. MiddagtemperatuiT
tot 35 graden.
Griekenland: Enkele onwj
buien, overigens zonnig.
peratuur 28 tot 32 graden.l
Frankrijk: In het nooi
wolkenvelden, elders zon
Middagtemperatuur vanl
graden aan de Kanaalkusf
30 graden aan de Riviera.
Spanje: In het noorden
op onweer, elders zonnig.
de noordkust 22 tot 25 graJ
aan de Middellandse zeej
ruim 30 en op de hoogv'
35 tot 40 graden.
WEERRAPPORT
Rio de Janeiro onbew
San Francisco I. bew.
Sao Paolo hall bew
