"final*
Cryptogram
Nr. 31
m o i
e a e o
QeidócQowumt
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1989
Oplossing
vorige puzzel
De winnaars van puzzel 30 zijn:
H.Boskamp, Fagelstraat 9, 2221 ED
Katwijk
N. v.d. Tang, Populierenstraat 37,
2371 SE Roelofarendsveen
Zij krijgen hun prijs binnen drie we
ken per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 31 moeten uiterlijk woens
dagmiddag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in
blokletters vermelden.
HORIZONTAAL:
1. Roofdier van vijfduizend jaar? (5).
3. Niet vooraf (9).
8. Dit is slim aangepakt! (5).
10. Geneesheer met verstand van hamer en
aanbeeld (7).
11Die heeft ruimte genoeg om kennis in zijn
bol op te nemen! (9).
12. Vervoermiddel met een schaap erin (4).
14. Zo voortreffelijk is geen tweede! (5).
16. Zo'n gast ziet men liever gaan dan komen!
(9).
18. Draagt een militair dit alleen als een gewricht
kapot is? (9).
19. Die versiering op uniformen is nogal
opzichtig (5).
20. Slag-schip (4).
22. Gemakkelijk zonder kopieën! (9).
25. Het aantal uitvoeringen van dit muziekwerk
is talloos (7).
26. Land waar een broodheer een beetje te kort
komt (5).
27. Moet ge noodzakelijk de gast zijn? (9).
28 Stop een ogenblik om te informeren of we hier
kunnen overnachten (5).
VERTICAAL:
1. Duits marathonloper op ski's (10).
2. Vindt u het griezelig te weten door die nauwe
doorgang te moeten? (5).
3. Bejaard Duits zangeres (3).
4. Belangrijkste handelsonderneming? (9).
5. Voor alles: lof voor de geestelijke! (5).
6. Meest gegeten vrucht in Nederland (9).
7. Vervelend kind van 'n Oosteuropeaan (4).
9. Voertuig waarin u veel hik krijgt (7).
13. Randverschijnsel dat net kan? (10).
15. Deze intochten zijn er om de sint een salaris
te geven! (9).
16. Smakelijk orgaan van een huisdier (9).
17. Dik en plomp letterkundig gewrocht op
schepen (7).
21. Moet 'k plaats zoeken voor dit touw? (5).
23. Durfde u niet te zeggen dat er behoefte aan
drinken was? (5).
24. Maakt dat geluid u ook vreesachtig? (4).
26. Dit Engelse biersoort vindt u o.a. in
drinklokalen (3).
Postzegels op een boxershort vertellen iets over avontuurlijk karakter drager.
Postzegel scoort in reclame
De postzegel doet het goed in de recla
mewereld. Steeds vaker duiken adver
tenties op waarbij gebruikt gemaakt
wordt van postzegels. Ook vormt de
zegel meer en meer de illustratie op
voorwerpen. Grappig is dat de postze
gel vaak gebruikt wordt bij avontuur
lijke zaken, terwijl de verzamelaar van
postzegels veelal wordt versleten voor
een saai iemand.
De reisorganisatie NBBS gebruikte ze
gels van diverse landen voor een van
haar folders. Een wijnverkoper liet bij
de presentatie van een nieuw wijn-
werk zich vereeuwigen met een niet-
officiële zegel (voor- en achterkant)
van een postzegel. Het is maar een
greep uit het aanbod. Het nieuwste is
een heuse boxershort met postzegel
motief.
Vreemd is die belangstelling niet. Vol
gens reclamemakers zoeken mensen
naar herkenbare symbolen wanneer ze
bepaalde boodschappen willen opne
men. Dit is een reden waarom bedrij
ven heel bang zijn om hun beeldmerk
te veranderen, bijvoorbeeld Philips.
De postzegel is na 149 jaar (de Penny
Black van Engeland wordt volgend
jaar anderhalve eeuw) ingeburgerd.
Mensen weten in een oogopslag dat
het om een postzegel gaat als ze een
gekleurd vlakje of wit (de achterzijde)
met tandjes zien.
Die herkenning van de postzegel gaat
vergezeld met de gedachte aan verzen
den, dus ook aan reizen. Een reisbu
reau kan een of meerdere postzegels,
bijvoorbeeld van een ver land, gebrui
ken in een advertentie of een brochu
re. De postzegel(s) kunnen de ontvan
ger van de boodschap snel 'vertellen'
dat de advertentie over reizen gaat.
AVONTUUR
Ook kan de zegel de nieuwsgierigheid
en lust voor avontuur prikkelen.
Andere reclamemakers gebruiken al
leen de omtrek van de zegel, de kartel-
tjes en de vierhoek. Vaak wordt daar
in de boodschap 'verpakt'. Dat kader
wordt gebruikt omdat het anders is
dan de rondjes, driehoekjes en andere
vormen waar bijna heel Nederland op
uitgekeken is. Karteltjes zijn nog
nieuw.
Ook zijn postzegels te gebruiken voor
het opwaarderen van bepaalde onder
werpen zoals de advertentie voor een
nieuw soort wijn. Door daarbij een ge
fingeerde postzegel te gebruiken krijgt
de drank iets bijzonders; omdat het op
een postzegel staat moet het wel goed
zijn. Tenslotte komt niet alles of ieder
een op een zegel.
Het gebruik van stempels en zegels op
die boxershort moet de avontuurlijke
instelling van de drager, man en/of
vrouw, uitdragen. Eventueel ook dat
de eigenaar een bereis^ iemand is.
Of het allemaal werkelijk klopt is iets
heel anders. Als mensen maar de
schijn hebben dat het zo is, zo denkt
menig reclamemaker.
Losing trick count
Stokpaardjes zijn er om bereden te
worden. Tijdens het Westertoren-toer
nooi van het Amsterdamse HOK
kwam een aantal fraaie LTC-spellen
voor. Te mooi en te instructief om
niet te laten zien. Dit is de zuidhand
van het eerste spel:
V B 8 3
^A V 2
o H V 8 6 2
4
Het bieden begint: noord 1 ruiten -
zuid 1 schoppen - noord 2 schoppen.
Veertien punten tegenover een mini
mum. Is dat wat?
Als je in plaats van de punten de ver
liezers telt, is het zeker wat, want deze
zuidhand telt er slechts 5, terwijl te
vens geconstateerd kan worden dat er
een dubbele fit is.
Gewoon azen vragen, d.w.z. RKC,
want de LTC-telling komt uit op 12
slagen en dat betekent dat gecontro
leerd moet worden of partner de goeie
plaatjes heeft. Op 4SA biedt partner 5
klaver (0 of 3 van de 5). Wat wordt
het eindcontract?
Niet 6 ruiten, zoals aan beide tafels
werd geboden, maar 6 schoppen. Kijk
maar!
Noord
A H 9 2
O B 3
O A 9 7 5
*10 8 6
West
Oost
1 0 6 4
7 5
H 9 8 7
9 10 6 5 4
o B 4
o 1 0 3
*H 7 3 2
A V B 9 5
Zuid
V B 8 3
9 A V 2
o H V 8 6 2
*4
6 ruiten gaat down, omdat op het eind
de hartensnit nodig is en 6 schoppen
wordt gemaakt, omdat op de vijfde
ruiten van zuid een harten weg kan.
Er moeten wel twee klavers in zuid
worden ingetroefd om aan 12 slagen te
komen: 6 troefslagen, 5 ruitens en har
tenaas. Dat hartenheer in dit spel
verkeerd zat, was pure gerechtigheid.
Hier is nog een typische LTC-hand:
H B 1 0 2
OAB94
o 9
4,8 6 4 3
Partner opent 1 harten. Wat is het ant
woord?
Als er geen Garozzo-splinters in het
biedsysteem zitten, moet de zaak op
natuurlijke wijze worden aangepakt.
Wat te doen: 2 harten, 3 harten of
eerst 1 schoppen?
Wanneer 1 harten op een vierkaart
kan worden geopend, valt er iets voor
te zeggen eerst eens te informeren hoe
partners hand er ongeveer uitziet. Als
er een vijfkaart zit, is de manche al
bijna binnen... Deze hand telt nl.
slechts 8 verliezers en vanwege de
vierkaart troef (tegenover een vijf-
kaart) mag daar in dat geval vanwege
troefcontrole nog 1 verliezer af en 7
verliezers tegenover een opening wijst
op manchemogelijkheden.
In een natuurlijk systeem is 3 harten
een redelijke actie. De vraag wordt
dan naar partner verlegd en die moet
dan beslissen met:
7
9H 1 0 8 5 3
o H B 8 5
4, A V 1 0
en dat zijn maar 6 verliezers en zelfs
daar mag nog iets vanaf vanwege
troefcontrole: de vierde harten dus,
met gemak.
Door één van beiden wordt die troef
controle geconstateerd en dus ook toe
gepast. Door opener bij 1 harten - 3
harten en door diens partner bij: 1
harten - 1 schoppen - 2 ruiten enz.
Het spel zat niet slecht. Aan beide ta
fels werd 4 harten geboden en Ine
Gielkens en Ellen Bakker (in voorbe
reiding op hun EK-debuut, dat direct
resulteerde in een retourtje Australië)
maakten zelfs 11 slagen, geheel in
overeenstemming met de LTC-telling
overigens. Het spel lag zo:
Noord
7
9H 1 0 8 5 3
0H B 8 5
*A V 1 0
West
Oost
9 6 4
A V 8 5 3
9V62
f7
oV 1 0 6 3 oA 7 4 2
*H B 5
*9 7 2
Zuid
H B 1 0 2
9 A B 9 4
O 9
8 6 4 3
De moraal van veel LTC-situaties is
dat je er met punten tellen niet komt
in een bridgeleven. Dat moet gereser
veerd worden voor gebalanceerde han
den en sanscontracten. Speciaal wan
neer er fits in het spel zijn, bestaan er
veel betere biedwapens. Naast het be
heersen van de theorie van de Losing
Trick Count (zie „Winnende kaart-
waardering. De Losing Trick Count",
verschenen bij uitg. Becht) is ook een
enigszins uitgebreid biedsysteem no
dig, met de nodige manche- en slemt-
rials (plus de mogelijkheden om onder
die manche of dat slem te eindigen!),
want na bijvoorbeeld 1 harten - 2 har
ten of 1 harten - 3 harten moet er het
een en ander onderzocht kunnen wor
den. Een aantal mogelijkheden zijn te
vinden in „Nieuw-Amstelveens" (van
Paul Feiten). Voor NBB-leden zijn
beide genoemde boeken op het bonds-
bureau verkrijgbaar, het eerste ook via
de normale boekhandel. Lezers die
geen lid van de NBB zijn, kunnen wel
een abonnement op het maandblad
„Bridge" nemen voor 50 (teleservice
06-0224222). NBB-jeden krijgen
„Bridge" gratis en dat is een belangrijk
argument om lid te worden van een
bridgevereniging die bij die NBB aan
gesloten is.
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
door I Hofland
Open kampioenschap
van Nederland
Het open kampioenschap van Neder
land met diverse bij toernooien, is ie
der jaar een fraaie gelegenheid om
schaken en vakantie te combineren.
Veel schakers weten hun gezinnen te
overreden om in de vakantie naar de
mooie omgéving van Dieren te trek
ken. Voor spelers van ieder niveau is
er dan een leuk toernooi te vinden om
in deel te nemen. In de hoofdgroep
kan men bovendien de verrichtingen
van (groot)meesters volgen.
De organisatie streeft een gezellig toer
nooi na met bescheiden startgelden en
diagram 1
diagram 2
prijzen. De echte beroepsschakers tref
fen we dan ook niet aan in Dieren,
maar er blijven nog voldoende sterke
spelers over om voor een aantrekkelijk
toernooi te zorgen.
Twee Nederlanders eindigden dit jaar
op de eerste plaatsen. De jonge Gro
ninger Joris Brenninkmeijer werd
overtuigend kampioen met 7.5 uit 9.
Op één punt achterstand deelde Liaf-
bern Riemersma de tweede plaats met
de Hongaar Pirisi. Beide spelers beho
ren de laatste jaren tot de subtop van
ons land. Aardig is dat deze twee dit
jaar besloten hebben een punt te zet
ten achter hun mogelijke profcarrière.
Een verstandig besluit; voor twee in
telligente jongens van begin twintig is
Jk- ji
iH fH llA;ll
A
diagram 3
diagram 4
schnabbelen in de subtop geen aan
trekkelijk prespectief.
Uit het toernooi heb ik vier fragmen
ten geselecteerd, waarop u eerst uw
krachten kunt testen.
Diagram 1
P. Sowray (Engeland) - J. Brennink
meijer
Stelling na de 15de zet van zwart.
De Brit had een pion geofferd voor
enig initiatief en het leek hem een
goed moment deze met 16.exd6 terug
te nemen. Ook wel enigszins gedwon
gen, daar de afwikkeling 16.Pxd6 Lxd6
17.exd6 Lc6 voor zwart erg gunstig is.
Brenninkmeijer had echter een leuke
truc bij de hand; ziet u welke?
Diagram 2
J. Brenninkmeijer - P. Ostojic (Joego
slavië)
Stelling na de 22ste zet van zwart.
Alle witte stukken staan optimaal, hoe
zou u de aanval voortzetten?
Diagram 3
H. Klip - G. Pieterse
Stelling na de 47ste zet van zwart
Zwart heeft zojuist 47... Td8 gespeeld
om 48.Dxh4 te verhinderen. Welke
fraaie wending heeft hij overzien?
Diagram 4
G. Pirisi (Hongarije) - L. van Wely
Stelling na de 25ste zet van zwart
Nog even rokeren en ik sta prima,
moet zwart gedacht hebben. Helaas
voor hem is wit eerst. Wat speelde hij?
OPLOSSINGEN
1) 16...Lb5ü 17.Dc2 (17.Dxb5? Lxf2f!)
17... Lxfl 18.Pxc5 Lxg2! 19.Kxg2
Dg4f en zwart won zonder moeite.
2) 23.h5! Dxg5f 24.Pe3 Tg7 25.hxg6
fxe4 26.Tdgl Df6 27.Pf5
Zwart gaf het op.
3) 48.Pc6ü
Door de dreigingen 49.Txd8 mat en
49.Dxc5 moet zwart de volgende af
wikkeling toestaan.
48... Dxc6 49.Txd8f Kxd8 50.Dd4f
Kc7 51.Dxal
En het eindspel leverde geen proble
men meer op.
4) 26.Pb5!
De dame op c7 blijkt overbelast te
zijn; een klassieke combinatie.
26... axb5 27.Dxb5f Pd7 28.Lxe5
Dxe5 29.Dxb7
En wit won.
CORR.ADRES: Léo Hofland, C.
Fockstraat 113, 2613 DE Delft
Treffen met Tsjizjov
Vorige week schreef ik dat de oud-we
reldkampioen Gantwarg en de titel
houder van dit moment, Tsjizjov, met
het gelijkspel waarin hun partijen te
gen de Nederlandse kampioene Van
Lith resulteerden bepaald tevreden
mochten zijn. Deze uitspraak heb ik
toen voor een deel onderbouwd door
u de partij,van Van Lith en Gantwarg
te laten zien. Vandaag het treffen met
Tsjizjov, dat enkele ronden later
plaatsvond.
K. van Lith - A. Tsjizjov negende ron
de Hierden 1989. 1. 32-28 17-22 2.
28x17 12x21 3. 37-32 8-12 4. 41-37
11-17 5. 34-29 6-11 6. 40-34 19-23 7.
33-28 2-8 8. 28x19 13x33 9. 39x28 9-
13 10. 44-39 4-9 11. 50-44 1-6 12. 39-
33 14-19 13. 44-39 10-14 14. 31-26
Uit deze zet blijkt dat wit strijd wil:
het meer voorzichtige 14. 31-27 was
immers ook goed mogelijk. 5-10 15.
46-41 19-23 16. 28x19 14x23 17. 32-
28 23x32 18. 37x28 9-14 19. 34-29 3-9
20. 42-37 14-19 21. 45-40 19-24 Een
ander idee is 21... 19-23 22. 28x19
13x24. Met de gespeelde zet stuurt
zwart op een gecompliceerde positie
aan. 22. 36-31! Om het sterke 22.. 21-
27 tegen te gaan. Op die zet zou nu 23.
31x22 18x27 24. 28-23! volgen met
aantrekkelijk spel voor wit. 18-22 23.
41-36 21-27 24. .37-32 16-21 Zwart
probeert zich kansen te verschaffen
met behulp van een Partie Bonnard-
i i§.^
Hl li JU
If il IÉ
Ü1 Hl
af o'ïs
op o b
opstelling. In het vervolg zullen even
wel de nu opgeroepen spanningen
eerder in wits voordeel blijken. 25. 40-
34 20-25 26. 29x20 15x24
Zie het diagram.
27. 34-29 Hoewel een logische zet -
wit probeert aan deze zijde van het
bord terreinwinst te boeken - bleek bij
analyses na afloop dat 27. 34-30 25x34
28. 39x 19 13x24 29. 47-42 toch sterker
was geweest: wit zou dan heel kansrijk
spel hebben gekregen. Een variant na
29. 47-42: 8-13 30. 49-44 (Negeert de
afwikkeling 30. 35-30 24x35 31. 33-29
enz.) 12-18 31. 43-39 9-14 32. 39-34
14-19 33. 34-29 10-15 34. 29x20 15x24
35. 44-40 18-23 en ondanks het feit
dat zwart nu zijn strategische doel
heeft bereikt - door het bezetten van
veld 23 is het witte centrum inge
klemd - staat hij na 36. 40-34 plotse
ling verloren, daar wit op 7-12 win
nend 37. 33-29 enz. laat volgen.
10-15 28. 29x20 15x24 29. 39-34 13-
19 30. 34-29 8-13 31. 29x20 25x14 32.
43-39 12-18 33. 35-30 14-20 34. 30-25
9-14 Zo houdt zwart de strijd gaande.
Na 34... 20-24 had wit al met 35. 39-
34 18-23 (Op 24-30? wint 36. 28-23L
3.0x37 37. 23x1 37-41 38. 48-42 enz.)
36. 48-42 9-14 (36... 24-30 is na 37.
25-20 enz. slecht voor zwart.) 37. 33-
29 22x33 38. 29x29 33x24 39. 31x22
17x48 40. 26x17 enz. naar remise af
kunnen wikkelen.
35. 39-34 18-23 36. 48-42! 7-12 37. 49-
44 12-18 38. 44-40 20-24 39. 33-29
Gelijkspel geeft hier 39. 40-35 24-30
40. 35x24 19x39 41. 28x8 39x48 42.
47-42 48x37 43. 31x42 22-28, maar te
recht is wit op meer uit. 24x33 40.
28x39 19-24 41. 40-35 24-29 42. 42-37
29x40 43. 35x44 23-29 44. 44-40
Zie het tweede diagram.
29-33 45. 39x28 Zo gaat wit op remise
af. Met het offer 45. 38x29! 27x38 46.
37-32 38x27 47. 40-35 had zij zich
echter zeer goede winstkansen kunnen
verschaffen. Twee varianten:
- 47... 13-19 48. 29-24 19x30 49. 35x24
18-23 (49... 14-19 50. 24x13 18x9 51.
25-20 is onspeelbaar). 50. 24-20 23-28
S m
«VbW
1 II
O H H Hu
O li l
p O O O O
m
Bj. S I i I
51. 20x9 28-33 52. 39x28 22x33 53.
31x22 17x28 54. 26x17 11x22 55. 10-4
en wit heeft een prima eindspel.
- 47.., 11-16 48. 35-30 27-32 49. 31-27
22x31 50. 26x28 met eert. prachtige
aanvalsstand voor wit.
22x42 46. 47x38 18-23 47. 31x22
17x28 48. 26x17 11x22 49. 36-31 6-lï
50. 31-26 en hier kwamen de spelers
remise overeen. Na 50... 11-17 51. 40-
35 13-19 52. 35-30 17-21 53. 26x17
22x11 54. 38-33 28x39 55. 30-24
19x30 56. 25x43 is gelijkspel een feit.-
Een bijzonder fraaie prestatie van de
witspeelster!
Tot besluit volgt hier de notatie van
het historische - bij mijn weten was
het nog niet voorgekomen dat de we
reldkampioene bij de dames in een
toernooi de strijd aanbond met de ti
telhouder bij de heren - partij tussen
Golubjeva en Tsjizjov. De eerstge
noemde heeft wit. 1. 32-28 19-23 2.
28x19 14x23 3. 37-32 10-14 4. 41-37
17-21 5. 34-29 23x34 6. 39x30 11-17
7. 44-39 7-11 8. 50-44 13-19 9. 32-28
8-13 10. 40-34 20-25 11. 44-40 3-8 12.
30-24 19x30 13. 35x24 18-22 14. 37-
32 1-7 15. 31-27 22x31 16. 36x27 21-
26 17. 42-37 13-18 18. 27-21 16x27
19. 32x21 17-22 20. 28x17 11x22 21.
21-16 6-11 22. 46-41 11-17 23. 48-42
5-10 24. 37-32 14-19 25. 24x13 8x19
26. 41-37 10-14 27. 32-28 7-11 28.
16x7 2x11 29. 34-30 25x34 30. 40x29
15-20 31. 45-40 20-24 32. 29x20
14x25 33. 39-34 4-10 34. 34-29 19-24
35. 29x20 25x14 36. 40-34 18-23 37.
28x19 14x23 38. 34-29 23x34 39. 33-
28 22x33 40. 38x40 12-18 41. 40-34 9-
14 42.43-39 14-19 43. 42-38 11-16 44.
38-33 10-15 45. 34-30 16-21 46. 33-29
17-22 47. 29-24 remise.