Weg naar leger lijkt afvalrace
Bejaarden Centraal mikt op 12 zetels
Terug naar Weert
Jonge snoek is het
antwoord op algen
BINNENLAND
QeldóaQounwnt
DINSDAG 8 AUGUSTUS 1989 PAGINA 4
Op het bungalowpark is slechts éèn gebouw te vinden dat de modernisering heeft weten te
weerstaan Vanuit deze schuur verzorgde de keukenstaf de inwendige mens
Verslaggevers doken in het foto-album van hun
jeugdzochten naar vakantiefoto's en keerden nog
eens terug op zoek naar herinneringen. ,,A, A, A, A.
A, AC-kamp. het was weer te gek".
WEERT Zittend op het
terras van het pannekoeken-
huis dat behoort tot het
vijfsterren bungalowpark
Weerterbergen van Vendo
rado in Weert, besef ik wat
het grote verschil is met
vroeger. Nu is het dé omge
ving voor het modale gezin,
toen was sportpark Tran-
chee de perfecte plaats voor
Zeven afleveringen maakte
ik mee van het jaarlijkse uit
stapje van het Haagse Aloy-
sius College, waarin sport en
spel centraal stonden. Tij
dens de laatste keer in 1978
was al duidelijk dat het
sportterrein omgebouwd zou
worden tot een vakantie
park, maar dat het zo rigou
reus zou gebeuren, had ik in
mijn stoutste dromen niet
kunnen vermoeden.
Het eerste gebouw waarop
ik tijdens mijn rondwande
ling stuit nadat ik de slag
boom ben gepasseerd, is de
wasserette van het vijfster
ren complex Het feit dat er
een volautomatische wasin-
stelling op het park aanwe
zig is, zal wel geleid hebben
tot het verkrijgen van een
van de felbegeerde sterren.
Maar in de tijd van de kam
pen werd er niets gewassen,
je ging met één koffer vol
schone kleren ge
merkt! van huis. En tien
dagen later werd thuis in
Den Haag met enige voor
zichtigheid dezelfde koffer
geopend, waarna muffe geu
ren de keuken vulden. Al
naar gelang het weertype
dat er tijdens de vakantie
had geheerst, was die geur
meer of minder doordrin
gend.
Pedagogisch
Het kamp was meer dan
„acht dagen weg". Een aan
tal dagen voor het echte ver
trek moest je je fiets op sta
tion Hollands Spoor inleve
ren omdat een deel van de
tocht naar Weert per fiets
werd afgelegd. Vanaf Til
burg werd in groepjes de
ruim zestig kilometer afge
legd. Waarom Tilburg als
startplaats was gekozen, is
nog steeds een onbeantwoor
de vraag. Wellicht heeft een
pater Jezuïet dat in een ver
verleden vanuit pedagogisch
oogpunt bepaald.
De eerste jaren ging ik als
deelnemer mee op het klei
ne kamp. Slechts een dertig
tal leerlingen uit de eerste,
tweede en derde klas had
zich ingeschreven. Alleen
jongens, want de eerste
groep meisjes had weliswaar
haar intrede gedaan in de
van oudsher door mannen
gedomineerde school, maar
deelname aan het kamp
door die sekse was de eerste
twee jaren niet mogelijk.
Toen dat wel een feit was,
steeg het deelnemertal onder
de jongens explosief. Enig
causaal verband mag hier
niet worden verondersteld.
Later, als leider van een
ploegje van ongeveer tien
jongens meisjes werden
keurig in eigen ploegjes in
gedeeld was je ook ver
antwoordelijk voor het van
zolder halen van de kamp
spullen. De sfeer van het
kamp hing aan de potten en
pannen, en aldoende raakte
je in de stemming. Liederen
schalden door de lange gan
gen van het patershuis en
onder groot gejuich lieten
we het loeizware bed van
„onze" pater Zaat de trappen
afstuiteren. Hij begeleidde
namens de school vele jaren
het kamp en was met name
de financiële manager. Wat
later in de medische wereld
een normaal begrip werd,
was toen voor ons al een niet
meer weg te denken feno
meen: de Zaatbank. Een
maal per dag op het kamp
werd de kluis geopend en
kon je een deel van het mee
gekregen zakgeld opnemen.
Een goede instelling die
voorkwam dat grote bedra
gen werden verloren of in
het kampwinkeltje in één
FOTO: VINCENT VAN*DEN BERG
keer werden omgezet in
flessen Exota en halfzachte
Marsen
Roestige straal
Het deel van het terrein
waar onze tenten altijd keu-
rig in het gelid stonden,
wordt nu ingenomen door
de huisjes één tot en met
twintig. Waar vroeger een
schamele sanitaire voorzie- t
ning dienst deed, staat nu
nummer dertien, dat precies
dezelfde inrichting en om
vang heeft als de overige 499
exemplaren Elk huisje heeft
de beschikking over een
douche met warmstromend
water; vijftien jaar geleden
waren er slechts twintig kra-
nen waaruit een roestige, j
koude straal kwam. Enige
privacy was ver te zoeken,
waardoor je wel verplicht
was regelmatig een verfris
sende duik te nemen in het
natuurzwembad. Als ploeg
leider stelde je een ijsje be
schikbaar aan hen die gedu
rende de kampweek drie
maal daags het gevecht met
het koude water aangingen.
En zelf ontkwam je er niet
aan het goede voorbeeld te
geven.
Nu maken modale gezinnen
met hun modelkinderen zo
mer en winter gebruik van
hét tropisch zwembad. Het
ven is het domein geworden
van beginnende surfers en
waterfietsers, die verder hun
weg kunnen kiezen in aan
gelegde waterloopjes die het
terrein doorklieven.
Goede herinneringen be
waar ik aan de vele uren na
de maaltijden. Dan werden
luidkeels de kampliederen
gezongen, die behoorden tot
het repertoire „kunt u nog
zingen, zing dan mee". Ik
wed dat ze nu nog jaarlijks
worden gezongen, maar dat
menig AC'er zich niets meer
kan voorstellen bij de zin:
„Zeven sacramenten, de Je
zuïeten hebben centen".
Het hoogtepunt van het
kamp was altijd de laatste
avond, de bonte-avond. Daar
ging ooit de bewerkte versie
van Boney M's Ma Baker in
première: A, A, A, A, A, AC-
kamp het was weer te gek.
En dat was het zeven jaar
lang.
LUCAS BOLSIUS
mmmm
Sport en spel stonden centraal tijdens de kampen. Bij de eigen Olympische Spelen moesten
de ploegen op originele wijze bij de opening verschijnen. Deze troep jongens leende bij een
aantal vrouwelijke deelnemers een kledingstuk en vertegenwoordigde de Bikini-eilanden.
Nederlander in
Oostenrijk zoek
WEERT De politie in Oosten
rijk en Nederland is al bijna een
maand op zoek naar een 42-jarige
man uit Weert, die tijdens zijn
vakantie in Oostenrijk niet meer
van een wandeling is terugge
keerd. Hans Jacobs verbleef met
zijn vrouw Diny en zoon John in
een vakantiehuisje in Spital am
Pyhrn Op 10 juli vertrok hij om
half twee 's middags voor een
wandeling langs een paar berg
hutten. Toen hij 's avonds om
negen uur nog niet terug was
schakelde zijn vrouw de politie
in. Zoekacties met honden en he
licopters hebben sindsdien niets
opgeleverd.
Piano Hitier
gestolen
HAMBURG Een guillo
tine uit de Franse Revolu
tie en een piano die ooit
aan Adolf Hitler toebe
hoorde zijn gestolen uit
een pakhuis in Hamburg.
Dat heeft een woordvoer
der van de politie bekend
gemaakt. De guillotine en
de piano, die verzekerd
waren voor een bedrag
van ruim honderdduizend
gulden, zouden op 15 sep
tember worden geveild.
Hitler had de piano op zijn
vijftigste verjaardag ge
kregen van de gemeente
Warnsdorf.
Twee doden
door steekpartij
STAMPERSGAT Door een
steekpartij zijn in Stampersgat in
de afgelopen nacht twee personen
om het leven gekomen en is een
derde zwaargewond. De vermoe
delijke dader, een 32-jarige man,
is er met zijn enig kind vandoor.
Zijn vrouw verblijft momenteel in
het ziekenhuis in afwachting van
de bevalling van haar tweede
kind. Volgens een woordvoerder
van de rijkspolitie ontstond de
steekpartij naar aanleiding van
geluidsoverlast tijdens een buurt
feest. Tussen de vermoedelijke
dader en zijn buurman zou al lan
gere tijd onenigheid hebben be-
Eemshaven is bereid
Oostzee op te vangen
DELFZIJL De Nederlandse vracht
vaarder Oostzee komt vrijwel zeker naar
de Eemshaven. Het Havenschap Delfzijl
en de gemeente Hefshuizen, waaronder de
haven ressorteert, hebben in beginsel be
sloten het schip met de onbeschadigde va
ten van het zeer giftige epichloorhydrine
in de Eemshaven toe te laten. Volgens de
directeur van het Havenschap. ïr. C. Bie-
mond, vindt er intensief overleg plaats
tussen de diverse instanties en deskundi
gen die straks het schip moeten opvangen.
De Oostzee ligt nog in de Westduitse ha
ven Brunsbüttel, waar de lekkende vaten
epichloorhydrine zijn verwijderd. Indien
het licht op groen gezet wordt, kan de
Oostzee op zijn vroegst donderdag in de
Eemshaven worden verwacht.
„Angels"
De Parijse metro heeft, in na
volging van die in New York en
Londen, bezoek gekregen van
„Guardian Angels", een soort
jongeren-bewakingsdienst. De
Amerikaanse Lisa Sliwa (links),
een van de oprichtsters van de
„Angels", noemde de Parijse
metro veilig vergeleken met die
in New York. „New York is red
deloos. We willen voorkomen
dat het in Parijs ook die kant
opgaat", aldus Lisa Sliwa. De
agenten van het Parijse ver
voersbedrijf RATP vinden de
komst van de „Angels" maar
zo-zo. De Amerikaanse „An
gels" blijven tot eind deze
week in Parijs.
FOTO: AP
Casino's trekken
kleine spelers
GRONINGEN De casino's in ons
land binden de strijd aan met de
Golden Ten clubs en illegale gokhui
zen om de gunst van de kleine spe
lers te winnen. De Stichting Holland
Casino introduceert deze week in
Groningen en het nog te openen ca
sino van Nijmegen het twin-roulette-
spel. Het spel is een eenvoudige uit
gave van het klassieke spel en wordt
gespeeld met twee roulettes. De
twin-roulette is meer een soort ge-
zelligheidsspel met een lage inzet, al
dus de stichting. De casino-organisa
tie heeft wereldwijd patent aange
vraagd op het spel waarvoor de casi
no's in Groningen en Nijmegen als
proeftuin dienen.
AMSTERDAM De Dienst Binnenwateren en het
Rijksinstituut voor de Zuivering van Afvalwater van
Rijkswaterstaat hebben spectaculaire resultaten bereikt
bij het bestrijden van de overmatige algenbloei in me
ren en plassen. Zij deden dit door het uitdunnen van
de populaties brasem, blankvoorn en karper en het uit
zetten van jonge snoek.
Op een internationale conferentie van Rijkswaterstaat is van
daag in Amsterdam bekendgemaakt dat de betrokken diensten
erin zijn geslaagd een aantal plassen, die al vele tientallen jaren
een doorzicht vertoonde van slechts enkele decimeters, binnen
één zomerseizoen te herstellen. De waterbodem op een diepte
van een tot drie meter kwam weer in zicht en er ontwikkelde
zich een rijke vegetatie.
De algengroei wordt veroorzaakt door een teveel aan fosfaten
en stikstof. De huidige visstand, bestaande uit grote aantallen
brasem en blankvoorn en vaak ook karper, en het ontbreken
van waterplanten en roofvissen zoals de snoek, zorgen ervoor
dat de'troebele, algenrijke toestand blijft bestaan. De watervlooi
en, de natuurlijke vijanden van de algen, worden volledig weg-
gegeten. De grotere brasems en karpers woelen intensief de bo
dem om op zoek naar voedsel, waarbij slib wordt opgewerveld
en meststoffen vrijkomen. Waterplanten, die van levensbelang
zijn voor de snoek, krijgen zo geen kans.
BOND VOOR OUDEREN ZIET WEINIG IN INITIATIEF
DEN HAAG Niet min
der dan twaalf kamerze
tels denkt de nieuwe par
tij Bejaarden Centraal
(lijst vijftien) te behalen,
als ten minste 6 september
bij de verkiezingen oudere
jongeren, jonge senioren
en bejaarden massaal naar
de stembus gaan. Aan de
basis van deze optimisti
sche voorspelling ligt een
opiniepeiling in een aantal
Haagse bejaardenoorden,
waarbij liefst- 23 procent
van de ondervraagden
zich volgens de partij als
lid liet registreren.
Uitgerekend de ouderenbond
ANBO leek deze week een
forse streep te halen door deze
hooggestemde verwachtingen.
In een vlugschrift ontraadde
de ANBO haar 175.000 leden
met klem op een ouderenpartij
te stemmen. Bejaarden zouden
er beter aan doen hun stem te
laten doorklinken binnen de
reeds gevestigde politieke par
tijen. Een klap in het gezicht
van Bejaarden Centraal, en
dat terwijl de partij beleefd om
een adhesiebetuiging had ge
vraagd.
Het enthousiasme van lijst
trekker H. Pullens was giste
ren tijdens zijn eerste perscon
ferentie echter ongebroken.
Hij bestreed dat het negatieve
stemadvies van de ANBO zijn
partij in de kiem kan smoren.
„Welnee; we ontmoeten nog
steeds zeer veel steun voor
onze ideeën. Wij gaan ook nu
nog uit van tien tot twaalf ze
tels. Waarom ook niet? Er zijn
ruim drie miljoen bejaarden in
dit land die vele jaren door de
politiek van de grote partijen
gemangeld zijn".
Als Bejaarden Centraal de
kiesdrempel mocht halen, dan
staat Het Binnenhof een in
grijpende vernieuwing van de
landspolitiek te wachten, zo
beloofde voorzitter H. Haffert.
Bejaarden Centraal is namelijk
van plan alléén een eigen
standpunt in te nemen over
zaken die bejaarden en oude
ren aangaan. Als niet-grijze
onderwerpen de revue passe
ren, zoals onderwijs, migran
tenzaken eri wergelegenheids-
beleid, wil de bejaarden-fractie
mééstemmen met de grootste
gemene deler.
Haffert: „Als de stemverhou
ding in de Kamer 60 vóór en
40 tegen is dan stemmen zes
fractieleden vóór een wetsont
werp en vier ertegen. Dat is
verfrissend nieuw en uniek in
de politiek". Zo verstoren wij
de besluitvorming niet over
onderwerpen waar bejaarden
geen raakvlak mee hebben".
Welk standpunt de bejaarden
partij zal innemen over con
troversiële onderwerpen die
bejaarden wél aangaan blijft
overigens onduidelijk, omdat
de beoogde achterban (alle ou
deren boven de 55 jaar, van
communist tot liberaal, van
anarchist tot orthodox-reli
gieus) niet zo gemakkelijk on
der één noemer is te vangen.
Euthanasie
Zo heeft de partij in zijn ver
kiezingsprogramma geen letter
gewijd aan het euthanasie
vraagstuk dat - zo erkende
Pullens - wél veel ouderen
bezighoudt. Pullens: „Die pas
sage is toevalligerwijs uit het
programma gebleven". Aarze
lend: „Wat ons standpunt is?
Wel, vele ouderen zijn er erg
bang voor. Maar anderzijds
vinden wij ook dat men mens
waardig moet kunnen sterven.
Hoewel alle middelen om het
leven te verlengen beschik
baar moeten blijven, zou je
passieve euthanasie kunnen
toestaan".
In zijn programma concen
treert Bejaarden Centraal zich
vooral op materiële zaken, zo
als een betere wao, betere pen
sioenvoorzieningen, betaalbare
huisvesting voor bejaarden,
goedkopere ziektekostenverze
keringen en uitbreiding van
het aantal bejaardenoorden en
verpleegtehuizen. Hoeveel
geld daarmee gemoeid is en
waar de partij de middelen
vandaan wil halen, wordt in
het programma niet aangege
ven. „Ik denk dat je onder het
miljard blijft", veronderstelt
Pullens. „Je zou als gevolg van
het perestrojka-effect dat geld
bijvoorbeeld van de defensie
begroting kunnen halen".
Uit frustratie
Pullens, oud-directeur van het
Leidse bejaardenoord Huize
Roomburgh in Leiden, zou
zich „uit frustratie" achter Be
jaarden Centraal hebben ge
schaard Hij vertelt: „Jaren
lang heb ik geprobeerd via de
kieskring Leiden van het
CDA bejaardenonderwerpen
goed voor het voetlicht te krij
gen. Maar ik vond er steeds
niets van terug in de verkie
zingsprogramma's. Totdat ik
tot de ontdekking kwam dat
die programma's geschreven
worden door jongere mensen
die gewoon niet die affiniteit
met bejaarden hebben. Toen
dacht ik: het wordt tijd voor
een partij die de bejaarde stem
in de Kamer laat horen".
Bejaarden Centraal doet niet
in alle kiesdistricten mee.
maar hoopt - op de vijftiende
plaats van de kieslijst - wel 78
procent van alle stemgerech
tigden te kunnen bereiken.
Volgen voorzitter Haffert (50)
van de partij was het een hele
klus om het programma en de
benodigde handtekeningen
nog op tijd rond te krijgen in
de twee maanden sedert de val
van het kabinet. „Dat we het
toch gehaald hebben pleit voor
onze daadkracht".
Met name het feit dat de be-
jaardenbond de kersverse par
tij afdoet als een Boerenpartij
die toch niet 'lang zal leven,
steekt Pullens. „De invloed
van ouderen op de politiek zou
eerder verminderen dan toe
nemen als een ouderenpartij
haar intrede doet in de Twee
de Kamer", meent de oude
renbond.
Niet grijs genoeg
Pullens is het daar uiteraard
volstrekt niet mee eens. „In de
Tweede Kamer denkt men
niet 'grijs' genoeg. Daarvoor
heb je menserj in de Kamer
nodig die met hart en ziel wil
len strijden voor de bejaar-
Maar Pullens is een optimist.
Hij is er zeker van uiteindelijk
toch nog met de ANBO tot een
vergelijk te komen. „Als we
eenmaal in de Kamer zitten,
dan zullen de ouderenbonden
wel zaken met ons willen
doen. Dan keert die beweging
zich weer om, dat zul je zien".
PAUL KOOPMAN
SUSKE EN WISKE SAGARMATHA
DEN HAAG Op weg
naar het leger sneuvelen
er anno de jaren tachtig
heel wat dienstplichtigen.
Elk jaar komen er onge
veer 120.000 jongens in
aanmerking voor een op
roep ter oefening van
's lands verdediging.
Slechts 46.000 voelen uit
eindelijk werkelijk hoe
het is om om op veldlaar-
zen door de modder te lo
pen. In de jaren negentig
moet een hoger percenta
ge van het aantal 'papie
ren dienstplichtigen' ook
daadwerkelijk opkomen
om aan het gewenste aan
tal militairen te komen.
Hoe anders was het nog geen
tien jaar geleden Toen kwam
vanuit Kerkrade op een gege
ven moment zelfs het bericht
dat iedere Hollandse jongen
die veertien maanden niets
van Defensie had gehoord
maar wel oproepbaar was,
zichzelf kon beschouwen als
buitengewoon dienstplichtig.
Alleen in tijd van oorlog kon
men worden opgeroepen.
Het Nederlandse leger zat toen
met een overbezetting. Veel
jongens zagen de dienstplicht
als een kans om de hoge werk
loosheid te ontvluchten. In
veel gevallen werd zelfs bijge
tekend voor een langere perio
de dan de veertien verplichte
opleidingsmaanden Nu ver
grijst de samenleving, hebben
jongeren weer betere kansen
op de arbeidsmarkt en komt
Defensie straks handen en
voeten te kort als het huidige
aantal afvallers blijvend is.
jongens een beroep op de wet,
236 minder dan in 1987. Het
percentage dat ook daadwer
kelijk als gewetensbezwaarde
wordt erkend ligt gemiddeld
iets boven de zeventig procent.
Genoeg
„Het is genoeg, 46.000 dienst
plichtigen". stelt hoofd strate
gisch beleid, kolonel drs. E.
Warlicht. Zijn interne rapport
met aanbevelingen voor de op
zet van een andere defensie
organisatie lekte uit. Veel toe
lichting wil hij er desondanks
niet op geven. De veranderin
gen in de samenstelling van de
bevolking minder jongens
van dienstplichtige leeftijd in
de negentiger jaren noopten
tot die studie Warlichts idee:
minder vrijstellingen en de
mogelijkheid om de dienst
plicht in twee delen te vol
brengen. Hoe dat moet en
welk soort Vrijstellingen exact
vervallen moeten, daarop wil
Warlicht niet vooruit lopen.
Bovendien, zo stelt hij, is dit
maar een van de studies die
een nieuw licht moet werpen
op onze krijgsmacht. Het is
maar een onderdeeltje en of de
aanbevelingen worden uitge
voerd is sterk de vraag.
Onrustbarend zal het aantal
opkomende dienstplichtigen
beslist niet teruglopen, zo stelt
Warlicht. Zijn rapport haakt
slechts in op de natuurlijke
loop van de bevolking in de
komende jaren en het geringer
wordende aantal jongens dat
op een gegeven moment in
eens achttien jaar is. En wat de
dienstplicht voor meisjes be
treft: die discussie lijkt met
een absoluut nee enige jaren
geleden al te zijn beslecht.
UBEL ZUIDERVELD
Redenen
Mensen die uitstel aanvragen.
In de jaren
negentig moeten
meer 'papieren
dienstplichtigen'
ook
daadwerkelijk
onder de
wapenen.
FOTO: ANP
in verreweg de meeste geval
len om een studie voor te zet
ten, vormen een evengroot
aantal als zij die dadelijk onder
de wapenen gaan: zo'n 46.000
dus. Het overgrote deel van de
uitstellers gaat later uiteraard
alsnog het leger in. Het aantal
vrijgestelden ligt de laatste ja
ren tussen de 8500 en 12.000.
De redenen voor vrijstelling
kunnen uiteenlopend zijn: van
persoonlijke onmisbaarheid tot
het hoofdstukje .bijzonder ge-
Het aantal dienstplichtigen dat
een beroep doet op de Wet Ge
wetensbezwaren vormt maar
een zeer klein deel van de jon
gens die niet onder de wape
nen gaan. In 1988 deden 2700
Een kleine 75.000 komt om
uiteenlopende redenen jaar
lijks niet of niet dadelijk op.
Van het aantal gekeurden acht
men grofweg een kwart onge
schikt tot het dragen van een
unifonru
