GRATIS Met bruidsjapon in het doopbad Autoloze zondag De Lier geslaagd CeidócSowicunt POSTER kerk wereld Hervormde Kerken pakken problemen aan in Seoul GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidaeSou/uMit MAANDAG 7 AUGUSTUS 1989 PAGINA 2 Litouwse RK Kerk mag priesterseminarium heropenen VATICAANSTAD De Rooms-Katholieke Kerk in de Sovjetrepubliek Litouwen mag een priesterseminarium hero penen, aldus Radio Vaticana. Het seminarium in Telsiai werd vlak na de Tweede Wereldoorlog tesamen met twee andere priesteropleidingen gesloten. Sinds enige tijd mag er in Litou wen ook weer een tweewekelijks katholiek blad verschijnen. Enkele kerkgebouwen in Wilna, die als musea werden ge bruikt, zijn onlangs in oude glorie hersteld. Voor het seminari um in Telsiai hebben zich al dertig kandidaten gemeld. Zij zijn voornamelijk afkomstig uit het westen van Litouwen, waar meer dan de helft van de parochies zonder priester zit. Het overwegend katholieke Litouwen moest het sinds 1945 stellen met één kleine priesteropleiding. Protest tegen schoolagenda-reclame babbellijnen DORDRECHT Het evangelisch centrum voor verslaafden ,,De Hoop" in Dordrecht trekt opnieuw aan de bel in de strijd tegen de telefoonverslaving. Het centrum overweegt nu een klacht in te dienen tegen reclame voor zogenaamde „babbellij nen" in schoolagenda's. Volgens directeur Teun Stortenbeker van „De Hoop" zijn er minstens vijftien schoolagenda's, waarin geadverteerd wordt voor babbellijnen. Hij noemt dit „het meest doortrapte van wat ik de laatste tijd heb meegemaakt". Er zijn, zo zegt Stortenbeker, gezinnen die plotseling met een sterk stijgende telefoonrekening te maken krijgen, zonder dat de ouders in de gaten hebben waar dat van komt. Centrum „De Hoop" onderzoekt nog welke stappen het zal ondernemen. Wanneer vrienden één oog hebben, bekijk ik hen van opzij Joseph Joubert Rabbijnen ontsteld over uitlatingen mgr. Bomers AMSTERDAM Het rabbinaat van de joodse gemeente Amsterdam heeft „met ontsteltenis" kennis genomen van uit latingen van bisschop H.J.A. Bomers van Haar lem in het Nieuw Israë- lietisch Weekblad (NIW). De drie rabbijnen zijn na le zing van het interview met de bisschop opnieuw overtuigd van het feit dat er binnen de RK Kerk nog steeds antisemi tische tendensen zijn. „Op het moment dat er overal in de wereld grootse protesten klinken over het feit dat de Rooms-Katholieke Kerk na laat haar beloften na te ko men ten aanzien van het klooster in Auschwitz, is er een Nederlandse bisschop die zich afvraagt waarom het joodse volk zich hierover ge griefd voelt", aldus de rabbij nen in een zondag opgestelde verklaring. Zij vinden het „pijnlijk om te ervaren dat bisschop Bomers weinig kennis schijnt te heb ben van wat er gebeurd is met het joodse volk in de Tweede Wereldoorlog". De bisschop van Haarlem had het NIW gezegd dat hij heeft begrepen dat Auschwitz „het kamp was waar voornamelijk joden ter dood zijn gebracht, maar daar zijn ook niet-joden om het leven gekomen. Ik ben ervan overtuigd dat de zusters daar met de meest op rechte bedoelingen zitten en dat zij absoluut niet willen ontkennen dat er in Ausch witz iets met de joden is ge- „Dat er zes miljoen joden zijn vermoord, als resultaat van 2000 jaar kerkelijk antisemi tisme is niet voldoende voor de bisschop om hem te doen realiseren dat de aanwezig heid van een klooster ge bouwd op de as van het joodse volk volstrekt onaanvaard baar is", aldus de rabbijnen in hun reactie. Zij vinden even eens dat Bomers het zwijgen van de RK Kerk tijdens de Tweede Wereldoorlog goed praat als hij zegt dat Hitier („de gewetenloze schurk") echt niet braaf naar de paus had geluisterd. Het Amsterdamse rabbinaat heeft de Nederlandse bis schoppen gevraagd of zij Bomers' standpunten delen. Kardinaal Simonis heeft reeds enkele jaren geleden gezegd dat het Karmelietessenkloos ter in Auschwitz beter ver plaatst kan worden. Kardinaal: diepgeworteld racisme in Amerikaanse kerk ATLANTA Het racis me is volgens kardinaal John O'Connor onder de 55 miljoen Amerikaanse katholieken wijdver spreid en diepgeworteld. De aartsbisschop van New York heeft dit ge zegd tegen een groep van 200 zwarte geestelijken in Atlanta. Enkele weken geleden gaf ook aartsbisschop John May van St. Louis toe dat er „ele menten van racisme" in de kerk bestaan. De toespraak van O'Connor sloot aan bij de commotie die is ontstaan over de oprichting van een aparte Afro-Amerikaanse kerk in Washington. Volgens initia tiefnemer George Stallings, een zwarte priester, is de Amerikaanse RK Kerk „een blank, racistisch instituut". Er zijn ongeveer 2 miljoen zwar te katholieken in de Verenig de Staten. De aartsbisschop van New York wees nog eens op de po gingen die worden gedaan om de zwarte leden meer invloed te geven in de kerk. Hij ver wachtte echter niet dat het Vaticaan toestemming zal ge ven voor een eigen Afro- Amerikaanse rite, waarvoor Stallings en andere zwarte priesters pleiten. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Blelswijk W.M.M. Moon- en te Geertruidenberg en Hooge Zwaluwe en Made; te Nederhemert dr.W.J. op "t Hof te Ouddorp. Christelijke Gereformeerde Kerken Benoemd tot pastoraal werker te Be verwijk G.M. Bijkerk, wonende te Apeldoorn, die deze benoeming heeft aangenomen; aangenomen naar Apeldoorn-Oost C.J. van den Boogert te Emmeloord. DOOPFEEST CHRISTENZIGEUNERS IN SPAARNWOUDE SPAARNWOUDE Sommige zigeunermeisjes hebben de bruidsjapon van hun moeder aange trokken en in die feest- kledij stappen ze in het bad om te worden ge doopt (via onderdompe ling). Na afloop komen vriendinnen en zusjes om de kletsnatte sleep te dra gen. Net als bruidsmeisjes dat doen. Eigenlijk is het zo gek niet, die feestelijke kleding: als je je laat dopen, ben je immers op heel bijzondere wijze met Jezus verbonden. Daar past best een mooie witte jurk bij. Zoals een 23-jarige Frangaise, nog druipend van het doop bad, zegt: „ik ben helemaal door Jezus veranderd. Hij heeft mijn kind beter ge maakt en ik ben nu van Hem. Daarom ben ik gedoopt". „Merci, Jésus", voegt ze eraan toe en haar ogen fonkelen van blijdschap. Een kleine veertig waren het er gisteren in het zigeuner kamp op Spaarnwoude die zich lieten dopen. Vooraan in een stampvolle vergadertent gingen ze, in het wit gekleed, één voor één onder in het wa ter van het opblaasbad op het podium. Van sommige dopelingen wordt iets verteld van hun trieste levensgeschiedenis. „Maar het is nu allemaal an ders. nu is Jezus in zijn leven en hij is van Hem". En dan volgen de vragen over het ge loof in Jezus en over het nieuwe leven. Sommige dope lingen kijken met blijde ver wachting naar degene die hen voor gaan; de meesten lachen en zien blij om zich heen als ze in het bad gaan zitten. Twee „broeders voorgangers", aan iedere kant één, duwen de dopeling onder water en hijsen hem of haar er direkt weer uit. Het zigeunerorkest speelt een paar maten ter on derstreping van het enthou siaste geklap dat losbarst: weer iemand die z'n hart aan Jezus heeft gegeven. Carlo (17) is de enige uit de (Franse) familie die bekeerd en gedoopt is. „Ik bid voor mijn vader en moeder dat zij ook gedoopt worden", zegt hij, omringd door vrienden die hem in hun midden afvoeren naar de caravan voor het Foto's De doop is voor de meesten een familie-gebeurtenis. Met een na de onderdompeling moeten foto's worden ge maakt. Eén samen met de fa milie, één met vrienden en tenslotte de dopeling alleen, nog druipend van het water. Overal blijde gezichten en her en der gebeden mompelende mensen. De doopplechtigheden zijn een ontlading van geestelijke spanning. Een Franse broe der-voorganger had de me nigte goed warm gepraat en de „burgers" te verstaan gege ven dat zigeuners „sporen achter laten". Hij doelde niet op de wagensporen en andere beschadigingen op het terrein (kosten: zeven ton), maar op het getuigenis van de zigeu ners die Jezus hebben gevon den. Een andere voorganger had de burgers toegevoegd: „u ziet hier geen folklore, maar u bent getuige van een manifes tatie van de levende God". Vlak voor de plechtigheid zelf zingt de menigte nog een keer dat bekende lied: „U zij de glorie". Burgers (in het Ne derlands) en zigeuners (in het Frans) zingen bijna om het hardst; de handen gaan de Met de bruidsjapon aan in het doopbad lucht in; de ogen draaien om hoog. Dan komt de eerste do peling het podium op. Hij moet langs een paar leden van de zigeuner-ordedienst die met van emoties verwron gen gezichten een gebed pre velen. De dopeling stapt over de rand en snel daarna is de eerste zigeuner in Amsterdam gedoopt. Nederlanders Er waren ook enkele Neder landse dopelingen; geen zi geuners overigens. Karei van der Weide uit Leiden is een van hen. En hij voelt zich heel erg verwant met de zi geuners. „Ik ben heel vaak bij hen op bezoek, in Leiden, Haarlem of Amsterdam. Ik scharrel wat in oud ijzer en 'zo, vandaar". Een poos geleden zijn hij en zijn vrouw tot geloof geko men en ze wilden zich laten dopen samen met zigeuners, omdat Karei zich zo bij hen thuis voelt. „Als ik bij de zi geuners ben, voel ik emoties, voel ik hun hart. In de gewo ne wereld gaat het om het koele verstand, begrijp je". Kareis jeugdige jaren zijn nogal beduimeld, of, zoals hij zelf zegt: „ik heb een zwaar verleden: heroine en nog wat andere kleinigheden". Zusjes van hem kwamen tot beke ring en toen is ook hij geraakt door Jezus. „Ik heb leren zien dat de weg van de wereld een dood spoor is. Daar gaat het alleen maar om geld. Maar ik weet nu dat er niets beters te verdienen is dan de liefde van de Heer. Wat er verder met mij gebeuren gaat weet ik niet, ik laat alles aan Hem Op het terrein lopen veel Ne derlanders rond. Een deel van hen is erg betrokken bij wat er in de tent gebeurt, ,,'t Is zo verkwikkend om hier te zijn; FOTO: ANP je geloof wordt hier gesticht", vindt een mevrouw uit Haar lem. Een andere dame is hele maal opgewonden als haar man een karakteristieke zi geuner-kop op de foto zet. „Moet je nou toch 'es kijken, is't niet énig zo'n man....?" roept ze zichzelf enthousiast toe (niemand bij haar in de buurt verstaat wat ze zegt; het zijn allemaal Fransen om haar heen). Als de doopdienst teneinde loopt, zijn de meeste zigeuners en burgers al weg. Twee Suri naamse vrouwen zitten met een brede glimlach te kijken naar het leegstromende podi um. „Ach meneer, wij voelen zo'n vrede in ons hart. Zo als het hier nu is, zo moet het zijn. God is een groot werk begonnen bij de zigeuners". Wie kan zich een betere con clusie wensen bij de afsluiting van het vijfde wereldcongres van christenzigeuners? LÜTSEN KOOISTRA DE LIER De eerste au toloze zondag in gerefor meerd De Lier is: er ston den gedurende de kerk dienst veel fietsen en bij na geen auto's. „Voor zo ver we hebben kunnen nagaan is alles goed verlo pen. Vrijwel iedereen kwam lopend of fietsend naar de kerk", aldus ds. Jonker, een van de twee plaatselijke predikanten. Hij dicht het mooie weer een grote rol toe in de goed geslaagde milieu vriendelijke zondag. Het was volgens ds. Jonker gisteren erg stil op de straten van De Lier. Niet alleen de ge reformeerden, ook hervorm den en rooms-katholieken hielden zich volgens hem aan de oproep om de auto bij de kerkgang eens thuis te laten. Ds. Jonker verklaarde slechts drie of vier auto's geteld te hebben ron^l het kerkgebouw. „Als het de volgende autoloze zondag, in september, regent, dan is het afwachten of het net zo'n succes wordt als giste ren" (tot het einde van het jaar wordt iedere maand één zondag milieuvriendelijk ge houden). Een aantal kerkgangers ver klaarde gisteren inderdaad met de auto te zijn gekomen als het had geregend. „Dan hadden we ons niets van het kerkeraadsbesluit aangetrok ken", aldus een van hen. Meer fietsen bij de Johanneskerk dan auto's FOTO: PETER VAN MULKEN stellen, kwam naar aanleiding ten kwamen de milieuproble- stemmen op om te proberen van een bezoek dat een groep men en de verantwoordelijk- een actie te voeren tegen pias- Het besluit van de kerkeraad gemeenteleden brachten aan heid van christenen daarin na- tic verpakkingen en andere van de Gereformeerde Kerk een kerkelijke gemeente in drukkelijk aan de orde. milieu-onvriendelijke produk- om een autoloze zondag in te Oost-Duitsland. In die contac- In de kerk van De Lier gaan ten. Leraren opleidingen Evangelische Hogeschool erkend AMERSFOORT Minis- ter Deetman van onder wijs en wetenschappen heeft erkenning verleend aan de eerstegraads lera renopleidingen geschiede nis en theologie van de Evangelische Hogeschool in Amersfoort. Tot nu toe moesten studenten een staatsexamen afleggen om het eerstegraads getuig schrift te behalen. Nu is de hogeschool bevoegd eerstegraads examens af te nemen en een door het rijk erkend diploma te verstrek ken aan studenten van de MO-opleidingen theologie, geschiedenis en maatschap pijleer (dit laatste vak in combinatie met geschiede nis). De journalistenopleiding van de hogeschool is al een aantal jaren door het ministerie er kend. De hogeschool, die uit gaat van de Bijbel als het on feilbare geïnspirererde Woord van God, heeft vooral studenten met een orthodox- protestantse of evangelische achtergrond. DEN HAAG Het gaat niet goed met de Wereld bond van Hervormde Kerken (WARC). Deze organisatie van 166 her vormde en gereformeer de kerken uit heel de we reld tobt met financiële problemen, vindt dat ze te weinig leden heeft en klaagt over de geringe onderlinge verbonden heid van de kerken en over hun gebrek aan theologische betrokken heid. Dit blijkt uit het rapport van het secretari aat van de WARC, dat in hetzelfde gebouw huist als de Wereldraad van Kerken in Genève. De Wereldbond houdt van 15 tot 27 augustus in de Zuidko- reaanse hoofdstad Seoul zijn 22ste algemene vergadering. Uit Nederland zijn de Neder landse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Remon strantse Broederschap in to taal door negen afgevaardig den vertegenwoordigd. De organisatie maakt zich zorgen over het grote aantal gereformeerde en hervormde kerken dat zich niet aansluit bij de WARC. Ook schaamt zij zich enigszins voor het feit dat de reformatorische ker- kenfamilie twee internationa le organisaties heeft voortge bracht. Naast de WARC bestaat de Gereformeerde Oecumeni sche Raad (GOR). Twintig van de 43 GOR-leden zijn te vens aangesloten bij de WARC. Belangrijk breekpunt voor de twee organisaties vormt de houding tegenover apartheid. Op de vorige algemene verga dering (Ottawa, 1982) noemde de WARC, onder voorzitter schap van de Zuidafrikaanse predikant dr. A.A. Boesak, apartheid een ketterij. De WARC schorste twee blanke Zuidafrikaanse lidkerken, waarvan er één later bedank te als lid. In Seoul zal worden bekeken hoe het verder moet met het lidmaatschap van de andere geschorste kerk, de Neder duitse Gereformeerde Kerk in Zuidafrika. De synode van deze blanke kerk ging in 1986 akkoord met een nieuw rap port over apartheid, maar de WARC vindt, met vele ande ren, dat hierin nog steeds on voldoende afstand wordt ge nomen van het apartheidsre gime. De afgevaardigden in Seoul zullen ook spreken over een gemeenschappelijk geloofsge tuigenis, dat vooral tot doel heeft het bewustzijn van de reformatorische traditie te versterken. Zeven jaar gele den werd hiervoor een studie opdracht gegeven die resul teerde in voorlopig rapport. Aan de oproep om tijdig te re ageren gaven slechts 25 ker ken gehoor. Tenslotte zijn er de financiële en organisatorische proble men, waarvoor de WARC zich geplaatst ziet. Vorig jaar liepen de tekorten op tot bijna 200.000 gulden, eenzesde deel van de jaarrekening. Tegen over het tekort aan financiële middelen staat een overschot aan werk, vindt het WARC- secretariaat. Uitbreiding van de staf, die nu vier mensen omvat, is dringend gewenst. Reorganisatie van de diverse afdelingen is eveneens onont koombaar, als de WARC zijn werk in de jaren negentig naar behoren wil uitvoeren. Snoeimes weer op tafel Een tegenvaller voor de politieke partijen aan de voora vond van de verkiezingen voor de Tweede Kamer. In de ja ren na 1990 zal er jaarlijks vier miljard minder te besteden zijn dan waarop ze hadden gerekend. Het komt neer op het bedrag dat de meeste partijen door de staat aan het milieu wilden doen besteden. Die belangrijke nieuwe uitgave moet nu ten koste gaan van andere begrotingsposten of van - bij voorbeeld - verdere lastenverlichting. Kok en Voorhoeve hebben al te kennen gegeven hoe moeilijk zij het ermee zul len hebben. De partijen moeten dus het mes zetten in de programma's waarmee ze de kiezers moeten zien te winnen. Dit is geen sinecure: er rest nog maar een maand voordat de stembussen opengaan. Het zal interessant zijn de komende weken te zien in hoeverre de partijen de boodschap van het Centraal Plan bureau ter harte nemen en op welke posten zij het snoeimes zullen loslaten. DAARBIJ komt dat de iets tegenvallende groeicijfers in de j komende jaren - een kwart procent lager dan was voorzien - I ook zijn gevolgen heeft voor het werkloosheidscijfer. Dat zal minder snel dalen: niet meer dan 15.000 per jaar. Veel hangt daarbij af van de loonmatiging die wij met ons allen kunnen 1 opbrengen. Na een jaar waarin de teugels wat konden wor- i den gevierd, moeten de salariseisen weer worden beperkt. Het Planbureau gaat ervan uit dat de loonstijging niet de twee procent overschrijdt - willen we meer, dan gaat het ten koste van de banen. OVERIGENS hoeven degenen die een salaris ontvangen geen zorgen te hebben over het behoud van hun koopkracht. De crisis uit het begin van de jaren tachtig is voorbij; waar l we nu over praten is over wat minder méér. De koopkracht f blijft stijgen, en als de salariseisen worden gematigd wordt j die koopkracht niet uitgehold door inflatie. Dat is vooral ook l in het voordeel van degenen die van een uitkering moeten rondkomen. Dat de uitkeringen waar mogelijk weer aan de loonontwikkeling worden gekoppeld (en alle partijen steu- L nen dit), is een van de successen van het herstelbeleid. s Of die koppeling enige levensvatbaarheid heeft, hebben we met onze looneisen zelf in de hand. In de wat zorgeloze sfeer die de vakantietijd met zich meebrengt is het zaak de ernsti- Le, ge boodschap van het Centraal Planbureau ernstig'te nemen. Perioden met zon DE BILT (KNMI) De lucht druk verschillen boven Euro pa zijn en blijven de komende 36 uur gering. Dat betekent in elk geval dat er weinig wind is. Toch zijn er zwakke storin gen op de weerkaart te onder scheiden. Een ervan lag van morgen boven België en zuid- Nederland. Zo'n storing ken merkt zich door de aanwezig heid van onstabiele lucht die gemakkelijk opstijgt en bewol king doet ontstaan. In de loop van de dag kunnen deze sta pelwolken uitgroeien tot on weersbuien. Vandaag gebeurt dat hier en daar in ons land. Vannacht verlaten de laatste buien het oosten van het land. Morgen overdag zijn er perio den met zon. Er zijn ook sta pelwolken, maar deze berei ken het buienstadium waar schijnlijk niet meer. De tempe ratuur blijft op het zelfde ni veau als vandaag. Weersvooruitzichten voor di verse europese landen, mede gedeeld door het KNMI, geldig tot en met morgen: Noorwegen: veel bewolking en overwegend droog. Middag- temperatuur rond 20 graden, langs de kust enkele graden lager en in de omgeving van oslo iets warmer. Zweden: vooral in het zuiden bewolking elders ook wat zon. Middagtemperatuur van 20 graden in het noorden tot 24 graden in het zuiden. Denemarken: Wolkenvelden en ook af en toe wat meer zon. Maandag kans op een bui. Middagtemperatuur rond 22 graden. Ierland: bewolkt en af en toe regen. Middagtemperatuur rond 19 graden. Schotland: bewolkt en af en toe regen. Middagtemperatuur van 17 tot 20 graden. Engeland en Wales: in het noorden bewolkt elders ook af en toe wat zon. Middagtempe ratuur van 20 graden in het noorden tot 25 in zuidoost En geland. Bondsrepubliek Duitsland: vanuit het zuiden binnenko mende regen- en onweersbui en. Middagtemperatuur van 23 graden aan de kust tot 27 in het zuiden. België en Luxemburg: eerst nog enkele buien, later meer zon. Middagtemperatuur van 23 graden aan de kust tot 27 graden in de Ardennen. Frankrijk: buiig weer, plaatse lijk met onweer, in de loop van dinsdag opklaringen en meer zon. Middagtemperatuur van 21 graden in het noorden tot rond 30 graden aan de Mid- dellandse Zee. In het binnen land hier en daar oplopend tot late 31 graden. slov ïud Spanje en Portugalin het zui- ple den zonnig, elders kans op een pil regen- of onweersbui. Middag- IV©1 temperatuur langs de westkust |'s van 20 tot 27 graden, langs de j'ov Middellandse Zee rond 30 gra den en in het binnenland 30 tot 35 graden. Zwitserlandaf en toe zon maar ook regen- of onweers buien. Middagtemperatuur in de dalen en het laagland rond 27 graden. Oostenrijk: af en toe zon maar ook buien sommige met on weer. Middagtemperatuur rond 30 graden. Italië: eerst nog enkele buien, in de loop van maandag weer zonnig. Middagtemperatuur 30 tot 35 graden. Joegoslavië: in het noorden een enkele bui. Elders zonnig. Middagtemperatuur 30 tot 35 graden. Griekenland: zonnig. Middag temperatuur aan de kust en op de eilanden omstreeks 30 gra den, landinwaarts oplopend tot 35 graden. WEERRAPPORT (ADVERTENTIE) Bij het ontwikke len en afdrukken van uw fotowerk een gratis poster (20 x 30 cmj van uw negatief K95 t.w.v.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2