Wereldraad wijst alle genetische manipulatie af ÊcidócSourmi Een blij geloof is gezond. kerk wereld GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CckLw Sommtt DONDERDAG 27 JULI 1989 PAGINA Poolse regering: Katholieke Kerk vertraagt overplaatsing klooster WARSCHAU De Poolse regering heeft de Rooms-Katholie- ke Kerk in het land ervan beschuldigd de overplaatsing van het Karmelietessenklooster in Auschwitz bewust te hebben vertraagd. In een verklaring, die via alle belangrijke kranten is verspreid, zegt de regering dat de leiding van de kerk pas op 10 maart jongstleden een vergunning heeft aangevraagd voor de bouw van een nieuw klooster buiten het terrein van het voormalige concentratiekamp. Op 15 juni heeft het gemeentebestuur van Oswiecim, de Poolse naam voor Auschwitz, de vergunning ver strekt. aldus de regering. Al op 22 februari 1987 kwamen vier kardinalen, onder wie de aartsbisschop van Krakow, kardinaal Frantisek Macharski, met het Joods Wereldcongres in Genève overeen dat het kloos ter voor 22 februari dit jaar uit het kamp zou zijn verdwenen. De regering is bezorgd over de toenemende spanningen rond het klooster, „vooral op een plaats die het symbool is van het martelaarschap van miljoenen mensen van alle gezindten". Vorige week beloofde de regering aan Israël dat zij alles in het werk zou stellen om het klooster zo snel mogelijk over te laten brengen naar een plaats buiten het concentratiekamp. Alles in het leven duurt zo lang, behalve het leven zelf Dorenbos als „zeehond" in actie tegen abortus DEN HAAG Dominee Dorenbos heeft gisteren op het strand van Scheve- ningen het „Nationaal Mi lieuplan" gelanceerd. Het plan is eigenlijk meer een oproep aan de mensheid te stoppen met abortus, de moord op gehandicapten en genetische manipulatie. „Geestelijke milieuvervui ling is de oorzaak van de materiële milieuvervui ling", aldus de Hilversum- se dominee. Dorenbos-die al jaren op het Binnenhof anti-abortus acties organiseert met zijn Rainbow- beweging, staat ook aan de ba sis van de pas opgerichte In ternational Animal Organisa tion for the Protection of Hu man Life waarin „de zeerob ben zich hebben georganiseerd om zich massaal in te zetten voor de bescherming van het menselijk leven". Volgens Dorenbos is het hoog nodig dat hij samen met zijn sympathisanten („collega-zee- honden") meer in de publici teit treedt. „Want de meeste politieke partijen hebben het milieu als eerste prioriteit nu de verkiezingen naderen. Wat vergeten wordt is dat het weg vallen van normen en waar den in de maatschappij de oor zaak is van de milieuvervui ling", aldus Dorenbos. „Wij zeehonden begrijpen niet waarom de mens zich inzet voor onze babies en weigert ongeboren kinderen te be schermen". Dronkenschap ouderling leidt tot kerkscheuring ZWOLLE/OLDEBROEK Onenigheid over te nemen stappen tegen een ouderling die zich schuldig zou hebben gemaakt aan openbare dron kenschap, ligt ten grondslag aan de kerkscheuring binnen de Vrije Oud-Gereformeerde Gemeente in Oldebroek. Een en ander bleek gisteren tijdens het kort geding dat door de afgezette predikant van de kerkgemeente tegen een deel van de kerkeraad is aangespannen. De onlangs ontslagen dominee eist dat hij weer in de kerk, die door zijn tegenstanders van andere slo ten is voorzien, mag preken. Maar er was meer aan de hand, zo bleek uit het pleidooi van mr. Donker. Volgens hem zijn de problemen met name 'ontstaan door de eigenzinnige houding van de predikant. Toen op een kerkeraadsver- gadering een brief brief van twee leden, die hun veront- rustiging over de gang van za ken in de kerk uitspraken, aan de orde kwam, verliet de predikant de vergadering. Mr. Donker: „Enige tijd na het vertrek werd onverwacht de deur van de kerkeraadskamer opengegooid door de zoon van de predikant, die met veel ka baal de vergadering binnen drong, met een stuk waterlei dingbuis in zijn hand. Hij sloeg met die buis op tafel, pal tussen de kerkeraadsleden en verdween vervolgens". De Vrije Oud-Gereformeerde Gemeente Oldebroek staat volstrekt op zichzelf. De kerkgemeenschap, waar zich in 1972 ook al eens een con flict afspeelde, werd in 1952 gesticht door een groep uitge treden hervormden. De be trokken predikant heeft geen theologische opleiding. Tijdens het geding draaide het allemaal om de vraag of het besluit van een ledenvergade ring op 21 juni om de predi kant af te zetten al dan niet rechtmatig is. Volgens de do minee en zijn aanhangers is dat gebeurd in een onrecht matige vergadering. Hij be roept zich -daarbij op de Dordtsche Kerkorde, die een grote rol speelt in het gerefor meerde kerkrecht. Daarin staat onder meer dat de ker keraad uit de dominee en ou derlingen bestaat en diakenen geen stemrecht hebben. Rechtbankpresident mr J.C.A. Schunck deed het voorstel een „commissie van wijze mannen" aan te stellen, die zou moeten bemiddelen. Met als voorwaarde dat Van Houselt tijdelijk z'n preken staakt. En dat ging de betrok kene te ver: „Een dominee moet preken". Uitspraak op 2 augustus. MOSKOU De afwijzing van alle genetische mani pulatie behoorde woens dag tot de belangrijkste besluiten op de laatste vergaderdag van het cen traal comité van de We reldraad van Kerken te Moskou. Ook wees het hoogste be stuursorgaan van de oecume nische beweging genetisch on derzoek af dat bedoeld is om het geslacht vast te stellen. Onderzoek in de Verenigde S.aten en India heeft aange toond dat er vele malen vaker abortus op een vrouwelijk foetus dan op een mannelijk foetus wordt toegepast. Gene tisch onderzoek houdt het ge vaar in dat er op basis van bij voorbeeld de huidskleur wordt gediscrimineerd. Behalve de „verplichte num mers" over Zuidafrika, Nami bia, de door Israel bezette ge bieden en Jeruzalem nam de Wereldraad ook een verkla ag over Europa 1992 aan. Daarin wordt vooral gewaar schuwd voor de beperkingen die de openstelling van de Eu ropese binnengrenzen bete kent voor de politieke vluch telingen. Ook wordt er ge waarschuwd voor te veel na druk op economisch gewin voor West-Europa ten koste van Oost-Europa en de Derde Wereld. Inkomsten De inkomsten van de Rus- sisch-Orthodoxe Kerk (50 miljoen leden) bedragen „honderden miljoenen roe bels" per jaar Deze „ruwe schatting" maakt desgevraagd Joeri P. Smirnov van de Raad voor Godsdienstzaken bij de Sovjet-ministerraad. Hij gaat hierbij uit van giften van de kerk aan liefdadigheidsfond sen van de overheid. De levensstijl van de russisch- orthodoxe kerkvorsten doet volgens Smirnov nogal „by zantijns" aan. „Niet iedereen zit er in ons land zo goed bij, ook de gewone gelovigen niet." De kerk protesteerde toen Konstantin Chartsjev voor stelde dat het geld van de kerk ook voor andere doel einden kan worden gebruikt. Chartsjev trad kort geleden af als voorzitter van de raad voor godsdienstzaken. Omdat hij de perestrojka ook binnen de kerk wilde doorvoeren, lag hij niet goed bij de kerklei ding, denkt Smirnov. Het zou Smirnov niet verba zen als de leiding van de Rus- sisch-Orthodoxe Kerk voor herinvoering van het rus- sisch-orthodoxe geloof als staatsgodsdienst zou zijn. „Zo ver is het nog niet. De leiders zijn echter wel ambitieus. De Russisch-Orthodoxe Kerk is in de Sovjetunie de grootste kerk en ook nog rijk. Zij wil invloed." Smirnov hoopt dat het recht op dienstweigering wegens gewetensbezwaren in de nieu we wet op de gewetensvrij heid komt. In de voorberei dingscommissie, waarin de ministeries van binnenlandse en buitenlandse zaken en van financiën, de KGB en de Aca demie van Wetenschappen waren vertegenwoordigd, werd dit recht ondanks enke le bezwaren gehandhaafd. Maar in het nieuwste concept van de wet wordt het niet ex pliciet genoemd. De nieuwe wet met het recht van dienst weigering moet er volgens Smirnov komen. Alle demo cratische (westerse) en de meeste communistische lan den erkennen het recht op dienstweigeren, zo zegt hij. Hoewel de gelijkheid van alle burgers in de grondwet werd gegarandeerd, was dit in de praktijk nog niet het geval. Veel hangt af van de toepas sing van de wet, aldus Smir nov. Ook in het geval van het recht op dienstweigeren maakt het wetsontwerp een voorbehoud. „Niemand kan zich om religieuze motieven onttrekken aan de vervulling van de bij de wet geregelde plichten Overigens kunnen daarop uitzonderingen wor den gemaakt. Het wetsontwerp voorziet er ook in dat de belastingtarie ven voor geestelijken en werknemers van kerkelijke instellingen gelijkgetrokken worden met die van gewone burgers Een schilder in een staatsbedrijf moet bijvoor beeld 10 procent belasting be talen, terwijl een schilder bij de kerk het dubbele verschul digd is. Gedurende de Koude Oorlog waren de contacten tussen de kerken de enige mogelijkheid om de verschillen tussen de Verenigde Staten en de Sov jetunie te verkleinen, erkent Smirnov. Op economisch, di plomatiek of cultureel gebied waren er geen mogelijkheden. De kerken stelden zich in die tijd conservatief op, alleen maar om te kunnen blijven bestaan. Ze mochten zich alleen voor het vredeswerk inspannen. Zogenaamd hadden ze ook wat in de politiek te zeggen. Voor de perestrojka werden alle kerken evenzeer onder drukt, zegt Smirnov met een lach op zijn gezicht. De discussie over Afghanistan op de vergadering van de We reldraad in Vancouver in 1983 was voor de Sovjetunie een „erg gevoelig" vraagstuk. Smirnov erkent dat de rege ring van de Sovjetunie bij een krachtige veroordeling van de Russische inval in dat land de Russisch-Orthodoxe Kerk en de andere vijf lidkerken mis schien zou hebben gedwongen uit de Wereldraad te stappen. Maar ook als het niet zover zou zijn gekomen, zouden er moeilijkheden zijn ontstaan. „Maar de kerken hebben voorzichtig en verstandig op getreden", aldus Smirnov. DIRK VISSER Het Wereldcongres van Christenzigeuners begint volgende week donderdag, maar de eerste deelnemers zijn inmiddels al neergestreken in het Westelijk Havengebied van Amsterdam. Daar worden van drie tot zes augustus 25.000 zigeuners verwacht uit veertig landen, om hun geloof op velerlei wijze luister bij te zetten.. Het congres wordt door Nederlandse zigeuners georganiseerd en zij hopen dat het (ook) bijdraagt aan een betere verstandhouding tussen hen en de Nederlandse burgers. Surinaamse predikant Rudy Polanen naar Den Haag DEN HAAG De Surinaam se predikant Rudy Polanen zal voor korte tijd voorganger worden van de Evangelische Broedergemeente te Den Haag. Polanen heeft zich als voorzitter van de „Organisatie voor gerechtigheid en vrede" meermalen zeer kritisch uit gelaten over de schending van de mensenrechten in Su riname. De predikant werd vlak voor zijn vertrek uit Suriname, in april, door de militaire politie uit het viegtuig gehaald en enige tijd vastgehouden we gens vermeende contacten met het junglecommando van Ronnie Brunswijk. Na zijn vrijlating mocht hij voorlopig het land niet verlaten. Inmid dels heeft het gezin Polanen zich in Nederland gevestigd. Polanen zal de Haagse voor ganger ds. Harold Lenz ver vangen, die tot het einde van dit jaar studieverlof heeft. RIJSWIJK „Nee, we noemen nooit aantallen. We hebben daarmee zo veel show gezien. Alsof aantallen een soort status kunnen aangeven. Dus tegen u zeggen we ook niet hoeveel mensen er zondags in de dienst ko men". W.L. van Peursen en J.H. van Peursen-van Dam zijn onver biddelijk. Wie wil weten hoe veel mensen deel uitmaken van de Volle Evangelie Ge meente Rijswijk, gevestigd in „Hofrustkapel" aan de Laan Hofrust, moet zelf maar op zondag in de dienst komen. „We hebben een afkeer van getallen. Alsof groot goed is en klein slecht. Dat is onzui ver denken, vinden wij. Het gaat in de gemeente om heel andere dingen, om de kwali teit en de waarachtigheid van de beleving van het geloof", vindt het voorgangersecht paar. Het blijft dus gissen, maar de gemeente in Rijswijk moet be hoorlijk groot zijn: vier jaar geleden kon het bestuur het kerkgebouw tenminste kopen (van de Gereformeerde Kerk). De Volle Evangelie Gemeente is een van de honderden vrije groepen met (ongeveer) de zelfde naam, maar van een onderlinge band is nauwelijks sprake, tenminste niet op de wijze van de „traditionele kerken" met hun synoden. Ie dere gemeente heeft z'n eigen (geestelijk) klimaat en dat is net wat voor veel mensen zo belangrijk is, zo blijkt. De naam „Volle Evangelie Gemeente" zou eigenlijk niet nodig moeten zijn, erkent drs. Van Peursen. „Want het Evangelie zelf is al compleet en „vol". Maar helaas ervaren veel mensen in de kerken dat DE VELE WONINGEN er aan die volheid meer of minder wordt afgedaan. Soms wordt de bijbel maar voor een deel geloofd of het christen dom is een geloof met een vraagteken geworden". „Dat woord „vol" wil zeggen dat het ons gaat om het hele evangelie, alles wat Gods Woord zegt over Jezus, de Heilige Geest en de apostelen. Geen eenzijdigheden of extre miteiten, maar de volheid van het geloof. Niet zozeer uitge sproken in leerstelligheden, maar in de beleving van een persoonlijke relatie met God". Veel mensen zoeken de ze kerheid van dat geloof en vinden dat in de Volle Evan gelie Gemeente. Ze komen uit de gevestigde kerken in clusief de Rooms-Katholieke Kerk, maar ook uit „de we reld" komen mensen en vin den in de gemeente de rust die ze zoeken. Gelijken In de gemeente spreekt men elkaar vaak aan bij de voor naam en anders als „broeder of zuster". „We zijn als gelij ken onder elkaar". De dienst van de Volle Evangelie Ge meente is daarom ook geen one man-show van de voor ganger en die hoeft ook niet persé een academisch ge vormd theoloog te zijn (,,'t gaat niet primair om wat er in de brains zit, maar vooral om de Geest"). „Voor de Heer zijn we immers allemaal gelijk enn onze diensten is ruimte Het echtpaar Van Peursen-Van Dam voor het kerkgebouw van de Volle Evangelie Gemeente FOTO: PERS UNIE muziek maken (er is een veel heid van instrumenten in de dienst, pijporgel, viool, fluit, trompet, synthesizer, electri- sche piano, tamboerijnen), klappen. En vooral ook goed met elkaar om gaan (elke zon dag samen koffiedrinken). Zowel binnen de gemeente als naar buiten, moet je iets uit stralen van de Heer". Daarom ook het bord, dat re gelmatig te vinden is in de drukke Herenstraat: „Gebouw Hofrust is open", staat er op. Iedereen is welkom. Om even voor wie iets te zeggen heeft, muziek wil maken, zingen of hardop bidden. Natuurlijk wel binnen het patroon van de eredienst en tot opbouw van anderen". Mevrouw Van Peursen, domi neesdochter uit (net als haar man) de kring van de zeer or thodoxe Gereformeerde Ge meenten, voegt er aan toe: „Ja, maar je moet ook zeggen dat veel mensen die hier ko men zoeken naar diepe en bruisende beleving van het Evangelie. Vrolijk zingen en uit te rusten, om een praatje te maken. Of, om, heel prak tisch, even naar het toilet te gaan of om kort door te ste ken naar de Schoolstraat. V ol wassendoop Een kenmerk van 'de Volle Evangeliebeweging is de vol- wassendoop. Mensen die als kind werden gedoopt („be sprenkeld", zeggen de Van Peursens), laten zich vaak in de Volle Evangelie Gemeente „echt" dopen. Er wordt dan een zwembad afgehuurd, want alleen daar kan een ech te onderdompeling plaats vin den. „De doop bij ons is een heel bewuste uitdrukking van een bekering of een „weder geboorte". „We hebben dat zelf meegemaakt toen we uit de kerk gingen waarin we zijn opgegroeid; een heel na drukkelijke keuze was dat". Mevrouw van Peursen vindt dat het bij hen in Rijswijk soms een beetje lijkt op de eerste gemeente in Jeruzalem. Ze zegt het wat aarzelend, maar toch: „We hebben dit gebouw gekocht en we onder houden het met z'n allen. Ie dereen doet alles belangeloos in de gemeente. De buffetbe diening van de zalenverhuur net zo goed als de voorganger. Het is echt geweldig hoeveel vreugde enthousiasme er heerst en zoveel liefde er on der elkaar is". En, vult Van Peursen aan, de jurist is lid van de gemeente en de schoonmaker; er is geen standen-verschil. We zijn één in de Ene". Beiden zien er voor hun leef tijd (beiden in de vijftig) erg jonger uit. „Geloven is ge zond", zou je zeggen. En ja, vinden beiden, „geloven in de volheid van het Evangelie geeft vreugde en blijdschap en dat is eigenlijk al een beet je gezondheid". LÜTSEN KOOISTRA Les voor politiek De bezuinigingsmaatregel in het speciaal onderwijs is Ff de baan. Tenminste, wanneer staatssecretaris Ginjaar-N luistert naar het oordeel van de Haagse rechtbank over1 zogeheten bevriezingsmaatregel. De maatregel is onrecht tig omdat ze tegen de wet is. En al heeft de staatssecret om haar zin door te zetten enkele Koninklijke Besluiten nomen, daardoor verandert er niets aan de onrechtma heid. Want zulke Besluiten zijn ondergeschikt aan de w< Het vonnis zal het rechtsgevoel van veel mensen bevrj gen; wat vele juridische leken als onrechtvaardig ervarei in het vonnis onrechtmatig genoemd. Bovendien, van b< af aan was duidelijk dat de staatssecretaris met haar be op het verkeerde juridische spoor zat; ze is daarvoor vanaf het begin gewaarschuwd. Op zichzelf genomen is het uitstekend wanneer een von goed in de samenleving „landt". Maar het is niet de kern de zaak. Het belangrijkste is dat recht is gesproken; de re die wij in dit land met elkaar hebben afgesproken zijn op rijtje gezet en de handelingen van de staatssecretaris daaraan getoetst. NlET alleen de staatssecretaris kan zich het vonnis aanti ken; ook de Kamer heeft een lesje gekregen van de bur lijke rechter. De volksvertegenwoordiging heeft immers litieke druk van Deetman en Lubbers laten prevaleren! ven het naleven van de regels die ze nota bene zelf hl vastgesteld. Het is te hopen dat de politici voor en achter de r^ ringstafel door dit voor haar beschamende vonnis eens beseffen dat ze noch zichzelf, noch de parlementairel mocratie, noch de burgers in dit geval extra zorg vraa. de kinderen in onze samenleving een dienst bewijr door politieke belangen hoger dan inhoudelijke belangeip achten. Aan de grens Achttien miljoen gulden heeft de NOS over voor driejarig contract met de KNVB over het uitzenden u competitieduels, driemaal zoveel als het bedrag van hetL aflopende contract. Wat bijkomende bepalingen, zoals de u zendrechten voor het buitenland en het recht op verkoop? verhuur van cassettes, laten misschien nog wat geld ten vloeien in de NOS-kassa. Commerciële zenders zullen mers straks in Hilversum moeten aankloppen als ze (2 voetbalbeelden willen komen. |n HET nieuwe contract is ontstaan onder druk van comr^ ciële zenders als TV10 dat al de rechten had gekocht opr Europa-cupwedstrijden van Ajax. Ook de Luxemburgse ai- der RTL lag op de loer om de wekelijkse voetbaluitzend( gen weg te kapen en een aantal voetbalclubs had daar f oren naar. L- DaT toch de keuze op de NOS is gevallen - een laatste a van de demissionaire sectievoorzitter Van der Louw - is J goede zaak. De oud-minister van cultuur (met de omroejJ zijn portefeuille) heeft getoond oog te hebben voor het 1" blieke belang dat een ander is dan het financieel belang I de clubs in het betaald voetbal. De zekerheid en de kwali van de uitzendingen voor elke kijker in Nederland is h| mee gewaarborgd, hetgeen niet het geval zou zijn geweest een contract met een commerciële omroep. L f. NAAST tevredenheid over dit akkoord moet er ook zijn. Duidelijk is hoezeer de financiën zijn gaan overhee: in sport en media. Atleten, wielrenners en tennissers steL fabelachtig hoge eisen voor hun optreden, voetbalclubs l ken het de publieke omroep vrijwel ondoenlijk nog geld ot te houden voor uitzendingen over andere sporten. Ook h gen de sportuitzendingen een onevenredig beslag op de nL delen van de omroepen, waardoor andere sectoren onherij^ pelijk moeten bezuinigen. Het stellen van grenzen lijkt L vermijdelijk. Zonnige perioden DE BILT (KNMI) Onder invloed van een uitloper van het Azorenhogedrukgebied is het rustig weer. De komende nacht daalt, bij weinig wind en opklaringen, de temperatuur naar omstreeks 13 graden. Morgen zijn er zonnige perio den, maar vooral in het noor den van het land kunnen wol kenvelden de zon af en toe af schermen. Het blijft droog. De middagtemperatuur loopt uit een van zo'n 21 graden in het noorden en langs de kust, tot 25 graden plaatselijk in het midden en zuiden van het land. De wind is zwak tot ma tig en komt in hoofdzaak uit een zuidwestelijke richting. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, geldig tot en met morgen: Noorwegen en Zweden: morgen van het westen uit opklaringen, maar in het noorden aanhoudend regenach tig Middagtemperatuur van 16 gra den aan de Noorse kust tot 23 graden aan de Botmsche Golf. Denemarken vandaag wolkenvel den, morgen meer zon en overwe gend droog Middagtemperatuur rond 22 graden. Schotland en Ierland: In Zuidoost- Ierland morgen enkele opklaringen Middagtemperatuur van 16 graden in Noord-Schotland tot 23 graden plaat selijk in Zuidoost-Ierland en langs de Schotse Noordzeekust. Engeland en Wales morgen vrijwel overal droog. Middagtemperatuur rond 23 graden België en Luxemburg: perioden met zon en droog Middagtemperatuur vandaag 21 graden aan de kust tot 25 graden in het binnenland, morgen enkele graden hoger. West-Duitsland: vandaag in Midden- Duitsland een lokale onweersbui. Overigens perioden met zon Middag temperatuur van 22 graden in het noorden tot 28 graden in het zuiden. Frankrijk zonnig en droog. Middag temperatuur van 22 graden aan ae .Normandische en Bretonse kust tot Spanje en Portugal zonnig en name op de Spaanse hoogvlakte?' warm Middagtemperatuur vaip graden aan de Spaanse noordkusjf 30 graden aan de Portugese kui 40 graden in Midden- en Zuid-S Zwitserland overwegend droog. Middagtemperatuur in dd len rond 30 graden WEERRAPPORT Wear Max Min li" Rotterdam Vlisslngen Zuld-Limburi Aberdeen Athene Klagenfurt Las Palmas Lissabon 29 21 F 33 18 ei 32 23 Singapore

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1989 | | pagina 2