Consument overgeleverd aan deskundige
Koelwater Gistbrocades blijkt schoon
Ungaro:
orgie van
pofmouwen en
borduurels
BINNENLAND/ BUITENLAND
fieidaeSoutont
WOENSDAG 26 JULI 1989 PAGIN
KHASHOGGI VRIJ
OP BORGTOCHT
NEW YORK De Saudische zaken
man Adnan Khashoggi zal binnenkort
op borgtocht worden vrijgelaten. De
rechtbank heeft de borgsom vastgelegd
op 10 miljoen dollar (ruim 20 miljoen
gulden) en ook bepaald dat Khashoggi
een elektronische armband moet dragen
zodat hij door de politie in zijn bewegin
gen kan worden gevolgd. De 53-jarige
Khashoggi, die tot de rijksten ter wereld
wordt gerekend, wordt ervan beschul
digd oud-dictator Ferdinand Marcos en
zijn vrouw Imelda te hebben geholpen
bij de verduistering van miljoenen gul
dens uit de Filipijnse schatkist. Hij werd
vorige week door de Zwitserse autoritei
ten aan de Verenigde Staten uitgele
verd.
Socialisten lopen weg
uit Europees Parlement
STRAATSBURG Vlak
voordat gisteren de Spaanse
socialist Enrique Baron Crespo
tot de nieuwe voorzitter van
het Europees Parlement werd
gekozen, liepen 180 leden van
de Socialisten en 30 Groenen
uit weg toen het oudst aanwe
zige parlementslid Claude Au-
tant-Lara zijn openingstoe
spraak wilde gaan houden.
Autant-Lara, een 88-jarige
Franse filmregisseur, is lid van
de Franse rechts-extremisti-
sche partij, het Nationale
Front. Het is een vaste regel in
het Europees Parlement dat
het oudste lid als voorzitter op
treedt wanneer er een nieuwe
voorzitter wordt gekozen.
Buschauffeurs te
lang achter stuur
DEN HAAG Het aantal chauffeurs
van toeristische autobussen dat de rijtij
denregeling overtreedt is dit jaar ruim
twee maal zo groot als vorig jaar. In
1988 was 13 procent van de gecontro
leerde chauffeurs in overtreding, dit
jaar is dat tot nu toe 28 procent. Langer
doorrijden dan is toegestaan is de meest
geconstateerde overtreding van de rij
en rusttijdenvoorschriften. Bij een con
trole door de rijksverkeersinspectie af
gelopen weekeinde bij Maarheeze kre
gen zeventien van de vijftig aangehou
den chauffeurs (34 procent).proces-ver
baal wegens overtreding van de rijtijden
of voor papieren die niet in orde waren.
Palestijn geeft toe: gesprek met Shamir
RAMALLAH Een Palestijnse leider
op de Westelijke oever van de Jordaan
heeft toegegeven een ontmoeting te
hebben gehad met de Israëlische pre
mier Yitzhak Shamir, om te praten over
diens plan voor verkiezingen in de be
zette gebieden.
Jamil al-Tarifi, die zegt een „aanhan
ger" te zijn van de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO, verklaarde giste
ren dat hij eerder deze maand een drie
kwartier durende ontmoeting had met
Shamir in diens kantoor. Hij zei de con
tacten in de openbaarheid te willen
brengen, om beweringen te ontkrachten
dat de PLO de gesprekken geheim wil
houden uit' angst voor wraakacties van
Palestijnse extremisten. Overigens
houdt de Israëlische regering vol, dat
gesprekken met mensen als Al-Tarifi
niet betekenen dat Israel indirect met
de PLO onderhandelt.
Al-Tarifi zei dat Shamir de Palestijnen
„semi-onafhankelijkheid" had aangebo
den. „Zelfbestuur is voor hem semi-on
afhankelijkheid", zo zei de Palestijn. „Ik
heb de premier medegedeeld dat wij
van mening zijn dat wij het recht heb
ben onze eigen afgevaardigden te kie
zen net als andere volken...en wij heb
ben al de PLO gekozen". Volgens Al-
Tarifi zal eerst duidelijk moeten zijn
wat de uiteindelijke status van de bezet
te gebieden wordt, voordat het verkie
zingsplan eventueel kan worden aan
vaard. „Wij zijn niet uit principe tegen
verkiezingen, maar we willen weten
waar we uitkomen né die verkiezin
gen".
Echtpaar op
kruiser vergiftigd
ALDEBOARN Een echtpaar uit
het Friese Burgum is gisteren aan
boord van hun motorkruiser in Al-
deboarn overleden door koolmo-
noxydevergiftiging, die werd ver
oorzaakt door een koelkast, die op
gasflessen werkte. Het 9-jarige
zoontje werd bewusteloos aange
troffen. Het echtpaar en het jonge
tje werden gevonden door twee
oudere kinderen, meisjes, die in
een tent op de wal sliepen. Vol
gens de politie was de kruiser vol
ledig afgesloten, waardoor geen
enkele ventilatie mogelijk was. De
technische recherche heeft de zaak
in onderzoek.
Politiema
vast wegei
ontucht
ROTTERDAM
Een 36-jarige
tercjamse hot
agent van politi
gearresteerd op
denking van
tucht met minde
rigen. Tevens wt
hem schennis
de openbare i
baarheid ten 1
gelegd. De - hoo
agent is in heel
nis genomen,
rijksrecherche
een nader ont
zoek in.
LEEK KAN VEILIGHEID VOEDSEL NIET BEPALEN
In totaal
25 partijen
dingen naar
kiezersgunsi
DEN HAAG Aan de Tw
de-Kamerverkiezingen op
september doen in totaal
partijen' mee. Zeventien pai
en hebben kandidatenlijs
ingeleverd in alle negenl
kieskringen. Zes kleine pai
en doen maar mee in enlt
kieskringen en twee partij
in slechts één kieskring.
Het was gisteren de laatste i
dat kandidatenlijsten kont
worden ingeleverd bij de
gentien hoofdstembureaus
de kieskringen. De kiesr;
stelt morgen de (landelij
nummering vast van de d(
nemende partijen. De parti
die nu zetels hebben in
Tweede Kamér hebben daa
- naar grootte - voorrang,
eerste acht lijstnummers i
aldus gereserveerd voor Cl
PvdA, VVD, D66, SGP, Gri
Links, GPV en RPF. Voor
overige lijstnummers wo
door de Kiesraad geloot.
De partijen die nu al zitt
hebben in de Tweede Kan
zijn ook vrijgesteld van het
talen van een \Vaarborgs
voor de verkiezingen. De
dere partijen betalen 1000 g
den per kieskring. De wa
borgsom wordt terugbeta
als driekwart van de kiesde
(rond 65.000 kiezers) wordt j
haald.
De hoofdstembureaus buig
zich vrijdagmiddag, over
geldigheid van de kandidat
lijsten. Volgende week
beroep worden aangeteü
tegen zo'n besluit.
De woordvoerder van de Ki
raad verwacht weinig prol
men, al zijn er, net als bij
kamerverkiezingen in
wel weer mensen gehoord
spijt hebben van de handte
ning dié zij gezet blijken
hebben voor de Centrum
mocraten van Janmaat,
kandidatenlijst dient name]
vergezeld te gaan van
handtekeningen van 25
zers. De Raad van State
paalde in 1986 echter ono
wonden dat een eenmaal
plaatste handtekening
meer herroepen kan word
Janmaat doet in alle kieskr
gen mee.
Kapitein Borce
voor de rechter
ROTTERDAM De kapit
van de Roemeense bulkcari
Borcea die vorig jaar een gr
olievervuiling langs de k1
veroorzaakte, zal voor de rei
ter moeten verschijnen. De 1
pitein zou zich schuldig ht
ben gemaakt aan overtredi
van de wet voorkoming v
vuiling door zeeschepen. Da
in staat dat het verboden is
stookolie te lozen. Indien
toch gebeurt, moet dat gemi
worden. In beide gevallen
de wet overtreden, meent 1
Openbaar Ministerie. De B
cea verloor ter hoogte
Zeebrugge 150 ton z\
stookolie, die later de Ned
landse kust bereikte. Volgt
het OM zal het waarschijnl
een verstek-zaak word
Mocht de man- veroordet
worden, dan zal hij daarna
het binnenkomen van Ned
land gearresteerd kunn
worden.
SUSKE ENWISKE
DE SPEELGOEDSPIEGEL
LABORATORIUM HOOGHEEMRAADSCHAP DELFLAND BEVESTIGT METINGEN
(Vervolg van de voorpagina)
SCHEVENINGEN
Voor het lozen van het
koelwater, dat gebeurt via
de waterzuiveringsinstal
latie te Scheveningen,
heeft Gistbrocades een
vergunning van Rijkswa
terstaat. Het gesloten
koelwatersysteem is strikt
gescheiden van het pfo-
duktiesysteem van Gist
brocades, zodat geen af
valstoffen van het pro-
duktieproces in het koel
water terecht kunnen ko-
Gistbrocades voert zelf con
troles uit op het koelwater
dat via de pijpleiding naaf
Den Haag wordt gepompt.
De testresultaten worden
door het laboratorium van
hoogheemraadschap Delf
land gecontroleerd, aldus
hoofd voorlichting, Anneke
Blumer. Tot nu toe komen
de meetresultaten overeen
en is er van eventuele onte
rechte lozing door Gistbroca
des niet gebleken.
Bacteriën
Door het onderzoekbureau
IPH (Instituut voor Poly
technische Hygiëne) in Sche
veningen zijn zeewatermon
sters in de buurt van de brui
ne vlekken genomen, waarin
bacteriën zijn aangetroffen
die normaal niet in zeewater
voorkomen. Volgens IPH
zijn de bacteriën niet het re
sultaat van een technisch
proces, maar zijn ze afkom
stig uit huishoudelijk afval,
dat door de rioolzuiverings
installatie Houtrust (van het
Hoogheemraadschap) via de
korte pijp in zee wordt ge
loosd. Volgens Delfland
wordt de lozing echter elk
jaar minder en wordt de
kwaliteit van het zwemwater
ook steeds beter.
Onduidelijk is nog hoe vaak
IPH de watermonsters heeft
genomen en welke concen
traties van de familie pseu-
domonaden zijn aangetrof
fen. Het antwoord hierop is
van belang omdat daarmee
aangetoond kan worden of er
dagelijks via de pijplijn riool
water wordt geloosd of dat
het gaat om incidentele lo
zingen. Het hoogheemraad
schap heeft een vergunning
om vijf keer per jaar overtol
lig rioolwater via de 400 me-
terlange pijp in de Noordzee
weg te laten vloeien.
Gerechtelijk onderzoek
Inmiddels heeft de politie in
Den Haag de monsters die
vrijdagmiddag aan de mon
ding van de pijpleiding zijn
genomen, ter onderzoek aan
geboden aan het Gerechtelijk
Laboratorium in Rijswijk.
Woordvoerder Rob Ooster-
baan van de politie: „Onder
zocht wordt, uit welke stof
fen het, monster bestaat en
wat de herkomst van r'ie
stoffen is. Het onderzoek zól
enkele weken in beslag ne
men". Is er schadelijke st
fen worden aangetrofft
en/of als er vergunning
overtreden worden, schak
de politie de vergunningvt
lenende instantie (in dit
val Rijkswaterstaat) en de
ficier van justitie in.
De gemeente Den Haag d(
zelf geen onderzoek ma
laat de inspectie over aan 1
hoogheemraadschap. De
meente is hiertoe gedwong
door personeelstekort.
J.J.A. Scholten, hoofd van
afdeling ruimtelijke ord
ning, grondzaken en milie
„Als ik een milieu-inspecte
beschikbaar had, zou ik he
met die taak belasten. Ik b
echter te weinig me)
kracht".
DEN HAAG Niemand
kan zeggen dat ons menu
het afgelopen jaar niet ge
varieerd was. In de melk
zat dioxine. Pindakaas
bleek aflatoxine. Spinazie
was nitraat. Door de kaas
sloop listeria en in de ket
jap zwom dichloorpropa-
nol. Sommige deskundi
gen bezworen ons niet ze
nuwachtig te worden; de
staatssecretaris sprak sus
sende woorden. Anderen
bepleitten waakzaamheid.
En wij leken-consumen-
ten, wij gewone eters, wij
moesten maar zien welke
doctorandus we geloven
wilden.
Nu is het weer de verpakking.
Komt er geen dioxine in de
melk vanwege een naburige
vuilverbranding, dan wel via
de verpakking, meldt Milieu
defensie. Die kan het weten.
Maar directeur Van der Heij
den van het Rijksinstituut
voor Milieuhygiëne (RIVM)
ook, en die noemt de waar
schuwing van Milieudefensie
„schandalig". Zo gaat dat nu
altijd. Links wordt geroepen
dat een of ander levensmiddel
vervuild is, rechts meldt men
Die relativering van Reijnders
is natuurlijk niet bedoeld om
de consumptie van chemica
liën te promoten. En over
dioxine hoeft geen misver
stand te bestaan; in voedsel is
het bepaald overbodig. Het be
dreigt de gezohdheid, kan
kankerverwekkend zijn en tot
groeistoornissen leiden. Als
Milieudefensie meldt dat het
via de verpakking in de melk
terecht komt, maakt de consu
ment zich dus zorgen. Maar
dat is niet nodig, zegt een
woordvoerder van de Consu
mentenbond. De schadelijk
heid van dioxine hangt name
lijk onder meer af van de hoe
veelheid, en die is dit geval
absoluut minimaal. De woord
voerder: „Er is geen enkel risi
co voor de consument. Uit on
derzoek in West-Duitsland is
gebleken dat de hoeveelheid
'verpakkings-dioxine' zo ge
ring is, dat er werkelijk geen
enkel gezondheidsrisico be
staat".
Er is geen reden voor paniek,
zo luidt de boodschap van de
Consumentenbond aan onrus
tige bellers, en het Voorlich
tingsbureau voor de Voeding
reageert al even kalm. „De
overheid controleert steek-
sproefgewijs", zegt een woord
voerster, „en daar moeten we
maar op vertrouwen".
Kan dat? Kan de consument
erop vertrouwen dat de le
vensmiddelen die in de winkel
liggen veilig gegeten kunnen
worden? „Onze diensten zien
erop toe dat de Warenwet ge
houden wordt", antwoordt het
ministerie. „De consument
kan ervan uitgaan dat wat in
de winkels ligt voldoet aan de
Warenwet".
Niet ongerust
Maar zijn die wettelijke nor
men wel streng genoeg als
dioxine op meer manieren in
voeding terecht kan komen
dan was voorzien? Volgens
toxicoloog Van der Heijden
van het RIVM wel. In een in
terview zei deze deskundige
dat we helemaal niet ongerust
hoeven te zijn. „Er zijn veel
mensen die een soort algehele
sombere visie hebben, omdat
onze hele leefomgeving ver
pest zou worden. Ze denken
dat niets meer veilig is en dat
alles kankerverwekkend zou
zijn. Dat is onzinnig. De mens
is nog nooit zo oud geworden
als onder de huidige omstan
digheden. Als ik zie met wat
een gigantische voorzichtig
heid we te werk gaan, en hoe
scherp de controle naderhand
is, dan denk ik dat iedere
angst voor eeri langzame ver
vuiling van ons voedsel bijzon
der overdreven is".
STEVO AKKERMAN
PARIJS Emanuel Ungaro
en Karl Lagerfeld voor Cha
nel mochten dinsdag laten
zien wat voor wintermode ze
voor ons bedacht hebben. Un
garo legde daarbij een enorme
weelderigheid aan de dag.
Zijn vrouwelijke modellen
waren uitgedost als de porse
leinen poppetjes in een mu
ziekdoosje. De draperie-ko
ning, zoals hij wel genoemd
wordt, kon het weer niet la
ten om.alle stofjes uit zijn lap-
penmandje te verwerken in
zijn creaties. Het resultaat:
een orgie van pofmouwen,
tule voiles, satijnen ruches,
fluwelen strikjes, taffeta dra
perieën, kanten lijfjes en gou
den borduursels. Bloemetjes"
en ruitjes werden ongege
neerd gecombineerd. Daar
naast bracht hij ook wat
draagbaardere ontwerpen, zo
als parelgrijze pantalon-pak
ken in Schotse ruit. Rode
draad in Ungaro's collectie
waren de pofmouwen, van
boven wijd en bij de onder
arm strak, de boorden afgezet
met bergkristallen knoopjes.
Karl Lagerfeld trakteerde zijn
publiek, dat bijna bezweek in
de smorend-hete marmerén
zalen van het Palais de Chail-
lot, op een raffinement waar
maar weinig mode-ontwer
pers aan kunnen tippen. Palo
ma Picasso, prinses Caroline
van Monaco en Bernadette
Chirac schaarden zich onder
zijn bewonderaars en prezen
zijn subtiele modelijn, die
zweemde naar Victoriaanse
en Edwardiaanse tijden.
De ongeslagen topper van La-
gerfelds show was een super-
getailleerd, langvallend paar-
drijjasje, de zogeheten redin
gote, zowel toegepast in zijn
dag- als avondkleding. Hij
maakte ze bijvoorbeeld in
vlammend rood met zwarte
revers, die werden gedragen
over een kort, strak rokje, of
in turquoise, gecombineerd
met een cocktailjurkje. Soms
liet hij de rok gewoon weg,
knoopte het jasje dicht en voi-
la: nu was het een redingote-
minijurkje.
Boven:
Veelkleurige
avondrobe van
Ungaro.
Opvallend is de
ruime voile rond
het hoofd.
FOTO: AP
Links: Een lang
tweed jack met
metalen
schakelriem en
bijzondere
handschoenen,
door Karl
Lagerfeld voor
Chanel
ontworpen.
FOTO: AP
Het jongste model van Chanel is de 14-jari-
ge Kimoura. Zij showt hier een zijden jurk
je, afgewerkt met pareltjes, en een geve
derde hoed van Chanels ontwerper Karl
Lagèrfeld.
FOTO: AP
„De consument kan ervan uitgaan dat wat in de winkels ligt voldoet aan de Warenwet", zegt het.
ministerie.
dat de normen niet worden is een geloofsdaad; hij (zij het
overschreden en dat er geen meestal een zij) kiest de des
gevaar bestaat voor de volks- kundige die hem het beste uit
gezondheid. Het enige dat dekomt. Voor de één zal dat be-
consument dan nog doen kan, tekenen dat hij er van uitgaat
FOTO: ACRHIEF
dat wat in de winkel ligt wel
goed zal zijn omdat deskundi
gen daarover waken. De ander
zal zich beperken tot voedsel
waarvan deskundigen hebben
vastgesteld dat het onschade
lijk is.
Maar is dat dan alles wat er te
zeggen valt? Dat smaken ver
schillen? Nee, want dit staat
vast: ziekte en sterfte door
voeding is in 99 procent van
de gevallen het gevolg van
verkeerd eetgedrag en slechts
in 1 procent van verontreini
ging en toevoegingen. Daar
zijn de geleerden het allemaal
over eens. Tegelijkertijd den
ken de consumenten dat het
precies andersom is.
Uit een enquête van het on
derzoeksinstituut Swoka bleek
dat bijna alle ondervraagden
bezorgd waren over de kwali
teit van ons voedsel en dat zij
daarbij in de eerste plaats
dachten aan conserverings
middelen en kleur-, smaak- en
geurstoffen. Die angst Voor al
les wat riekt naar chemie is
niet alleen overdreven (zoals
gezegd zijn eetgewoontes veel
invloedrijker dan chemica
liën), maar soms ook mis
plaatst. Niet alles wat 'natuur
lijk' is is goed, en niet alles wat
'kunstmatig' is is slecht.
Prof.dr. Lucas Reijnders, me
dewerker van Natuur en Mi
lieu, schrijft daarover in zijn
boekje 'Voedselvervuiling':
„Sommige natuürstoffen, zoals
aflatoxine en Botulinus toxine,
zijn veel gevaarlijker dan een
doorsnee-chemicalie".
Temidden van de grote Franse huizen geven ook minder beken
de modehuizen acte de présence. Hier twee modellen van de
Saudische ontwerper Yahya al Bishri met kleding die gedachten
aan de woestijn oproept.
FOTO: ANP
Verduiveld Ie hebben
ook vliegtuigjestn
kuk wie xe bestuurt
Hinderen
Hinderen, zegie I Die
een met 2'n fopspeen
komt me anders bekend
voori/ooruit, open
het vuvrtde matten er
korte metten mee
Schiet neg een juiger