'finale
Nr. 28
Figuurpuzzel
FILATELIE
EN
COMPUTER
A
'CcidócSouAOtit'
Oplossing
vorige puzzel
De winnaars van puzzel 27 zijn:
H. v.d. Boog, Veereinde 3, 2223 EN
Katwijk
A.J. v.d. Hulst, Rijndijk 264, 2331 AM
Leiden
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 28 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
Puzzelredaktie
LEIDSE COURANT,
Postbus 112300 AA Leiden.
ZATERDAG 22 JULI 1989 PAGINA 25
BUITENRAND (woorden van 6 letters)
1- 3 kameiplant;
3- 5 in azijn ingemaakte kleine komkommer;
5- 7 teken van de dierenriem;
7- 9 soort fiets;
9-11 land in Europa;
11-13 bontgekleurde stof;
13-15 hoofdstad van Colorado (V.S.);
15- 1 één van de grootste industriecentra van
Roemenië.
BINNENRAND (woorden van 5 letters)
17-18 verdriet;
18-19 snelheid;
19-20 marterachtig roofdier;
20-21 koers, richting;
21-22 organische verbinding die ontstaat bij in
werking v.e. zuur op een alcohol;
22-23 serie;
23-24 gespannen;
24-17 borstharnas.
VAN BUITEN NAAR BINNEN (woorden van 7
letters)
3-2,6 voorweip van handel;
7-27 witte mier;
11-28 als sieraad gedragen voorwerp;
15-29 pas opgekomen soldaat.
MIDDENGEDEELTE (woorden van 3 letters)
26-27 loterijbriefje;
27-28 raadgeving;
28-29 hoofddeksel;
29-26 doortochtgeld.
BINNENRAND (woorden van 11 letters)
2- 4 zanikpot;
6- 8 officiële bekrachtiging v.e. verdrag;
10-12 Europeaan;
14-16 geestdriftig.
Welk sleutelwoord vormen de letters uit de cirkeltjes
5 26 10 19 23 18 14 15 9 11 8 13 21 4?
Alderney: 'Gibraltar van 't Kanaal'
Ter gelegenheid van het bezoek van de
Britse koningin Elisabeth II aan het
Kanaaleiland Alderney, heeft het
eiland een nieuwe munt uitgegeven.
Onlangs is de uitgifte van eigen mun
ten wettelijk geregeld. Dat recht deelt
Alderney nu met Jersey en Guernsey.
De munt is een crown met een waarde
van 2 Pond. Samen met de uitgifte
van dit betaalmiddel zullen er op be
perkte schaal gouden en zilveren mun
ten worden uitgegeven: 100 gouden
van 22 karaat, 5000 zilveren in ster
ling zilver en 500 piedfort stukken in
sterling zilver. Piedfort munten zijn
munten met een normale diameter
maar met een dubbele dikte.
De nieuwe munt draagt op de beeld
zijde het portret van de koningin, ont
worpen door Raphael Maklouf. Rond
de beeldzijde de inscriptie 'Queen Eli
zabeth The Second 1989'. De keerzij
de draagt in het midden het wapen
van Alderney, omringd door strand-
gras met de inscriptie 'Alderney. Roy
al Visit. Two Pounds'. Het ontwerp
van de keerzijde is van de hand van
Michael Rizzello. Er was gekozen voor
dit ontwerp omdat de kust van Alder
ney vol staat met de roze bloemen van
het strandgras (Armeria maritima) in
de lente- en zomermaanden.
De munten worden geslagen door de
Royal Mint. Ze zijn te bestellen bij het
postkantoor en de bank op Alderney.
Daarbuiten is de (alleen)verkoop in
handen van Spink Modern Collections
Ltd.
Alderney, Aurigny of Origny, is het op
drie na grootste en meest noordelijke
van de Kanaaleilanden en ligt slechts
dertien kilometer van de Franse kust,
het schiereiland Cotentin in Norman-
dië. De naam Aurigny werd onsterfe
lijk door Macauly's gedicht 'De Spaan
se Armada'. Vanuit Aurigny werd de
aanwezigheid van de Spaanse schepen
in het Kanaal de wachtende Engelse
vloot gemeld.
Alderney is vijf en een halve kilometer
lang en ruim twee kilometer breed op
het breedste punt. Het heeft een cen
traal plateau dat in hoogte varieert
van tachtig tot honderd meter. Het
land is vlak tot aan de zuidelijke rand
en de zuidwestelijke klippen waar het
steil naar beneden gaat. In het noor
den, oosten en zuidoosten daalt het
land langzaam tot aan de rotsige en
zandige baaien. Ongeveer elf kilome
ter ten westen van Alderney ligt een
groep rotsachtige eilandjes die bekend
staan als de Casquets. Hier werd in
1724 de eerste vuurtoren van Alder
ney gebouwd.
Album maken met computer is fluitje van een cent
De computer blijkt reuze handig te
zijn bij het maken van albumbladen.
Wellicht levert daar de combinatie
van computer en filatelie het grootste
practische nut voor de meeste verza
melaars op. Daarbij wordt nog een di
mensie aan het verzamelen toege
voegd; naast filatelie en computerbe
diening krijgt de verzamelaar te ma
ken met grafische vormgeving.
Tot dusver worden albumbladen door
de verzamelaar met potlood, pen,
wrijfletter en het onvermijdelijke gum
gemaakt. Vaak een oeverloos gepro-
beer dat weinig resultaat oplevert. Te
gen een Davo of andere uitgever van
albums valt qua standaardalbumblad
nauwelijks te concurreren.
Degene met doorzettingsvermogen,
nauwgezetheid en enige grafische ken
nis kan echter - zonder gebruik van de
computer - mooie bladen maken.
Vooral voor mensen die een thema
verzamelen kan een eigen album
waardevol zijn. Zij kunnen hun post
zegels rangschikken zoals ze zelf wil
len. Ook tentoonstellingsfreaks zijn
overgeleverd aan eigen maaksels.
De introductie en verdere vervolma
king van de computer blijkt het ma
ken van een albumblad sterk te ver
eenvoudigen waarbij veel tijdwinst
wordt geboekt terwijl de netheid sterk
toeneemt.
Nauwelijks drie seconden nadat de
Haagse route van president Bush op
het scherm staat was het mogelijk al
een albumblad te maken met zeven
zegels. Weer even later zijn de zegels
vergroot of op de zijkant gezet. Nog
even later staan ook de titels bij de ze
gels. Het gebruik van de 'muis' maakt
het werkje nog makkelijker, flitsend
haast.
LASERPRINTER
Voorwaarde voor dergelijk werken is
dat verzamelaars een computer heb
ben die met grafische progamma's kan
Infographic: Jos Diender/WUG)
omgaan. De meeste apparaten kunnen
dat. Er kan zowel met een speciaal
grafisch progamma worden gewerkt
als met de nieuwste gecombineerde
tekst en grafische progamma's. Voor
beelden van de laatste zijn Word Per
fect 5.0 en Micro Soft Works.
Belangrijk bij het zelf maken van al
bumbladen is de printer. Zeker wan
neer de tekst er mooi moet uitzien. De
standaardprinter van een eenvoudige
huiscomputer werkt meestal met een
matrix waarbij nogal grove punten op
papier komen te staan. Voor de lijnen
van de vakjes is dat geen probleem,
voor de teksten lijkt het niet zo mooi.
Een betere printer kan uitkomst bie
den. Op de markt zijn bijvoorbeeld
NOQ-printers; die afkorting staat voor
near quality printer. De puntjes staan
daarbij dichter bijelkaar waardoor het
lijkt dat de letter uit een vlek is opge
bouwd en niet meer uit puntjes.
Nog mooiere resultaten geven de la
serprinters, die werken volgens het
zelfde principe als het kopieerappa
raat. De laatste printers zijn echter pe
perduur. Wel kunnen verzamelaars
met hun albumblad op floppy bijvoor
beeld naar een printwinkel gaan om
daar een mooie afdruk te laten maken.
Zaak is wel dat de floppy in het appa
raat van de winkel past. Even bellen
van te voren.
Nog een tip bij het maken van album
bladen: Niet te veel toeters en bellen
op een pagina. Zo weinig mogelijk
tekst. De postzegels moeten het werk
doen. Ook geen kleur gebruiken, de
postzegels zijn al fleurig genoeg.
De bedrieger bedrogen
Vorige week eindigden we met een
aardig biedprobleempje uit een paren
wedstrijd. Dit was de westhand:
En dit de bieding (N/OW) noord 1
schoppen, oost pas en zuid pas.
Als west z'n theorie een beetje be
heerst, is het bieden snel voorbij: pas.
De theorie is daar heel duidelijk over:
vanaf zo'n punt of 7 hou je de bieding
open, tenzij je lengte in de openings-
kleur hebt, zoals hier. Partner heeft
niet veel schoppens en heeft geen in
formatiedoublet of iets dergelijks kun
nen geven. Bovendien, als we de bie
ding gaan openhouden, eindigen we
voor min honderden. Dat was ook de
slinkse opzet van de zuidspeler aan
deze tafel, want die hoopte erop dat
west de bieding zou openhouden. Zo
lag dit spel:
N/OW
Noord
A V B 9 6
A 3
O H B
A 6 5 3
West Oost
107542 H 3
V H 974 8 6 5
O A 872 o 10 5 4
- '^VB 10 8 7
Zuid
8
V V B 10 2
O v 9 6 3
x H 9 4 2
Het veld zat uiteraard in 3 SA, maar
deze zuid wilde graag 500 of meer in
casseren en kwam nu niet verder dan
140...
Een kansje dat je in een parenwed
strijd natuurlijk best mee kan nemen.
Als de schoppenlengte bij oost had ge-
zpten in plaats van bij west, was de list
waarschijnlijk wel gelukt, want dan
zou west wel een hand hebben gehad
om de bieding open te houden.
Bridgefestival
Naar voorbeeld van het festival in
Juan les Pins werd onlangs bij Hok in
Amsterdam, onder leiding van Kees
Tammens, ook een bridgefestival van
een week gehouden: individueel, open,
mixed, patton en als uitsmijter het
tweedaagse Westertoren-viertallentoer-
nooi. Daar verscheen een schitterend
spel op tafel:
West
Oost
<0 A V B 6
O H 10 3
*A5
V 9 6 4 2
A B 10 2
H 9
0H 7 3
A 8 2
Aan beide tafels belandde oost in 6
SA, ietwat aangetrokken, maar er zijn
kansen. Zuid komt uit met schoppen.
Welke kansen ga je nemen?
Het begin speelt vanzelf. Je neemt de
schoppenstart met de vrouw op tafel
(west) en speelt een kleine harten na.
Niet hartenaas en harten na, want in
de vierde slag down zijn is niet leuk.
Noord stapt op met hartenheer in slag
twee en speelt schoppen na. Voor
schoppen 10 en harten naar het aas:
iedereen bekent.
Kleine ruiten naar de heer en harten
vrouw: noord bekent en zuid doet
schopen weg. En nu?
Inmiddels is dit over:
Oost is aan slag en alle slagen moeten
nu gemaakt worden. Kan dat?
(oplossing volgende week).
Agenda. Het toernooiencircuit ligt stil,
maar dagelijks worden er op diverse
plaatsen in Nederland zomerdrives ge
houden. Zie de laatste pagina van het
maandblad Bridge van de NBB. Wan
neer u daar geen lid van bent, kunt u
bellen met Teleservice (06-0224222).
Een abonnement voor met-leden kost
50,- p.j. Voor leden is het blad gra
tis.
Correspondentie p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Wolfgang Uhlmann
Vandaag de schijnwerper eens niet op
één van de supersterren, maar op een
sterke grootmeester die al bijna veertig
jaar op hoog niveau meedraait. De
Oostduitser Wolfgang Uhlmann werd
in ons land bekend toen hij te Wage-
ningen 1957 mede de oorzaak was dat
Donner zich niet plaatste voor het in-
terzonetoemooi.
Na die tijd begon Uhlmann een gesta
dige opmars naar de wereldtop, welke
stokte ergens tussen de tiende gn twin
tigste plaats. De grote kracht van hem
was het beperkte openingrepertoire;
met wit 1c4 en met zwart Indisch te
gen 1d4 of 1c4 en Frans tegen 1e4.
Hierdoor werd hij een expert in deze
systemen. Tegelijk werd deze eigen
schap gezien als obstakel om de echte
top te bereiken. Spelers konden zich
bij hem altijd goed voorbereiden en
vooral op hoog niveau is het belang
rijk de tegenstander van tijd tot tijd
eens te verrassen.
De laatste jaren is Uhlmann door
ziekte en het klimmen der jaren enigs
zins achteruit gegaan. Toch was hij
vorige maand in Boedapest nog sterk
genoeg om een open toernooi, met
sterke Oostblokspelers, te winnen. De
onderstaande partij uit dat toernooi is
typerend voor zijn stijl: helder positio
neel met een flinke dosis tactisch ver
nuft.
W. Uhlmann-I. Tibensky (Tsjecho-
Slowakije)
Engels
1. c4 g6 2. e4 Lg7 3. d4 Pc6 4. Pf3 e5
5. dxe5 Pxe5 6. Pxe5 Lxe5 7. Pc3 d6
8. Le2 Pf6 9. 0-0 Pd7 10. Le3 0-0
Een bekend type stelling uit het En
gels. Wit heeft ruimteoverwicht, zwart
heeft wat aanknopingspunten tegen e4
en c4.
11. Dd2 c5 12. Ld4 Pe6 13. Le3 Pc5
14. Tadl!
In plaats van het verkapte remiseaan
bod aan te nemen, offert Uhlmann
een pion. Hij krijgt hiervoor de be
langrijke zwartveldige loper en daar
mee dreigingen tegen de zwarte ko
ning. Tibensky had er verstandiger
aan gedaan het offer niet aan te ne
men.
14... Lxc3?! 15. Dxc3 Pxe4 16. Dd4
Te8
16... Pc5 was niet mogelijk vanwege
17. Lh6.
17. Lf3 Pg5 18. Lxg5 Dxg5 19. Tfel
Tf8
i
1 A A
I#
Wa. m JU,
1
A
p jj 1
R 9
Af
AA
1 S2
AAA
i
Liever dan deze passieve zet zou zwart
zijn pion teruggegeven hebben, maar
als b7 wordt opgegeven is ook a7 ten
dode opgeschreven.
20. h4 Dc5 21. Dc3!
Neemt het aanbod om de pion terug
te nemen niet aan. Na 21. Dxc5 dxc5
22. Td5 c6! (22... b6 23. Txc5!) 23.
Txc5 Le6 zou de partij snel in remise
zijn geëindigd.
21... Le6 22. h5!
Het gemis van de koningsloper wordt
nu pijnlijk duidelijk. Na 22... Dxc4?
23. Df6 moet zwart, vanwege de drei
ging 24. h6, zijn koningsvleugel hope
loos verzwakken.
22... Dg5 23. Lxb7 Tab8 24. Ld5
Dxh5 25. Td4 Df5?!
Zwart kiest een verkeerd verdedigings
plan. Meer kansen op behoud bood
25... Lxd5 26. Txd5 Dg4, na 27. c5
wint wit weliswaar zijn pion met voor
deel terug, maar door de aktieve op
stelling van de zware stukken kan
zwart nog hopen op remise.
26. b3 Tfe8 27. Tde4 Te7 28. De3 a5
29. Da7 Tc8 30. Dxa5! c6 31. Da6
Door deze tactische mogelijkheid kan
wit de strijd snel beslissen.
31... cxd5 32. Txe6 Txe6 33. Dxc8f
Kg7 34. Txe6 fxe6 35. Dd7f Kf6 36.
Dxd6 Dblf 37. Kh2 Dxa2 38. cxd5
Dxb3 39. Dxe6f Kg7 40. De7f
Zwart geeft het op, de d-pion is niet
meer te stoppen.
Uit hetzelfde toernooi nog een aardig
aanvalsfragment.
1 s
A A A
A A
All
A 9 P
A 41
m. mm mm
A
CA cEL
m
A
AAA
fiwp
8 an
Vince (Hongarije)-Adamski (Polen)
stelling na de 18e zet van wit.
Bij zijn laatste 2et (18. Dd2?) heeft wit
ongetwijfeld de nu volgende zet aan
zien komen, maar gedacht dat alle
dreigingen tegen h2 met Pg3 of f4 kon
den worden gepareerd.
18... Pf3t! 19. gxf3 Lxe2! 20. Dxe2
Dg6t 21. Khl Dh5
Wit gaf het op, O is nu gepend zodat
22... Dxh2 mat niet meer fatsoenlijk
tegen te gaan is.
CorT.adres: Leo Hofland, C. Fock-
straat 113, 2613 DE Delft.
Invitatietoernooi
- Het internationale invitatietoernooi in
Hierden waarvan u vorige week enkele
partijen zag uit de openingsronde, is
in een gezamenlijke overwinning ge
ëindigd van Van der Wal en Gant-
warg. Beiden kwamen uit op 13 pun
ten en bleven zo het drietal Clerc,
Tsjizjov en Jansen 1 punt voor. De
rest van de eindstand luidt: 6.-9. Go-
lubjeva, Koeperman, Valneris en
Scholma 11; 10. Autar 9; 11 en 12.
Van Lith en Galperin 8.
In deze ranglijst valt met name op hoe
goed de vrouwelijke deelnemers het
hebben gedaan. De wereldkampioene
Golubjeva bleef zelfs ongeslagen, en
de Nederlandse kampioene Van Lith
behaalde in dit zeer zware veld haar
eerste m.i.-norm. Het experiment deze
dames uit te nodigen moet dan ook
zonder meer als geslaagd worden be
schouwd.
in deze rubriek aandacht voor de
fraaie prestatie van Van der Wal. Na
in de derde ronde onverwacht door
een blunder van de Israëliër Galperin
verloren te hebben, slaagde hij er in
het vervolg van het toernooi, door
overwinningen op Scholma, Clerc en
Van Lith, in nog op een plus 2 score
uit te komen. Hier zijn winstpartijen
tegen Scholma en Clerc.
J. van der Wal - A. Scholma vierde
ronde Hierden 1989.
I. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3. 37-
32 17-21 4. 42-37 13-19 5. 35-30 20-25
6. 40-35 15-20 7. 44-40 10-15 8. 47-42
21-26 9. 50-44 11-17 10. 32-28 23x32
II. 37x28 26x37 12. 41x32 20-24 13.
42-37 17-22.
Beter lijkt 18-23: de ruil 14. 34-29 is
dan niet bezwaarlijk. In het vervolg
slaagt zwart er niet in de witte agressie
in bedwang te houden. 14. 28x17
12x21 15. 33-28 18-23 16. 36-31 7-12
17. 39-33 15-20. Anders komt wit met
18. 34-29 enz. in de aanval. 18. 34-29!
23x34 19. 30x39. Wit is met voordeel
uit de opening gekomen. 5-10 20. 40-
34 10-15 21. 34-30! 25x34 22. 39x30
19-23. Want op 22... 12-18, om 23. 30-
25 te kunnen beantwoorden met 18-
23, is 23. 31-26 een lastige zet. 23.
30x19 23x14 24. 35-30 9-13 25. 45-40
4-9 26. 43-39 14-19 27. 40-35 19-24
28. 30x19 13x24 29. 39-34 9-13 30.
44-39 1-7 31. 31-26 12-18 32. 26x17 7-
12 33. 37-31 12x21 34. 31-27 13-19
35. 34-30! 20-25 36. 49-43 25x34 37.
39x30. Zwart moet nu of terug met
19-23, of de klassieke stand met een
achtergebleven schijf op 15 uitspelen.
Hij kiest voor het laatste. 3-9 38. 46-
41 18-23 39. 41-37 9-14 40. 43-39 6-11
41. 48-43 8-12 42. 37-31 11-17 43. 31-
26 12-18 44. 30-25 2-8 45. 39-34 8-13
46. 43-39.
1 i ff
M X
Jm n u
M I
15-20? De beslissende fout in tijd
nood. Goed is 46... 17-22 47. 28x17
21x12 48. 33-28, en nu niet 12-17?
want dan faalt na 49. 34-30 de actie
16-21 50. 27x16 18-22 op 51. 32-27!
enz., maar 48... 24-29! met remise. 47.
34-30 23-29 48. 27-22! 18x27 49. 28-
23 19x37 50. 30x10 27-32 51. 33x15
32x34 52. 10-4 13-19 53. 15-10 en
zwart gaf op.
J. van der Wal - R. Clerc vijfde ronde
Hierden 1989.
I. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3. 33-
28 23x32 4. 37x28 10-14 5. 39-33 5-10
6. 44-39 14-19 7. 41-37 10-14 8. 46-41
17-22 9. 28x17 12x21 10. 37-32 7-12
II. 41-37 11-17 12. 34-30 6-11 13. 30-
25 1-6 14. 32-28 18-23 15. 38-32 12-18
16. 31-27 20-24 17. 40-34 21-26 18.
43-38 8-12 19. 49-43 2-8. Na rustig
openingsspel is er nu een klassieke po
sitie ontstaan waarin weinig aan de
hand lijkt. Toch zullen door toedoen
van wit de spanningen snel oplopen.
20. 34-29 23x34 21. 39x30 19-23. Aan
genomen dat het vervolg gunstig is
voor wit, dan had zwart hier beter met
21... 17-22 22. 28x17 11x31 23. 36x27
6-11 verder kunnen gaan. 22. 27-22!
12-18 Weliswaar ziet deze overgang
naar half-open klassiek spel er onpret
tig uit voor zwart, maar echt aantrek
kelijke alternatieven lijkt hij niet te
hebben. 23. 47-41 18x27 24. 32x12
8x17 25. 45-40 23x32 26. 37x28 17-22
27. 28x17 11x22 28. 41-37 6-11 29.
37-31 26x37 30. 42x31 3-8. Verhindert
31. 38-32 door 14-20 enz. 31. 48-42 8-
12 32. 38-32 12-17 33. 43-38 17-21 34.
40-34 11-17 35. 50-45. Niet 35. 31-26?
wegens 22-28! en2. met dam voor
zwart. 13-18 36. 42-37 9-13. Na deze,
in hevige tijdnood gespeelde, zet staat
zwart verloren. Achteraf was dus het
complicerende 36... 21-26 37. 32-27
17-21 38. 38-32 beter geweest. 37. 31-
26 18-23 38. 34-29 23x34 39. 30x39 4-
9 40. 45-40 19-23 41. 40-34 14-19. Op
13-19 wint 42. 33-29! 24x31 43. 36x29
9-13 44. 34-30 enz. 42. 34-30 23-29.
Ook 42... 9-14 43. 33-29! enz. verliest
snel. en na 42... 13-18 43. 39-34 9-14
44. 37-31 enz. loopt zwart vast. 43. 25-
20 13-18 44. 37-31 19-23 45. 30x28
15x24 46. 28-23 en in deze verloren
positie viel de zwarte vlag.